Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107737
Scripture Name( English ): Jambudwippragnapati Translated Scripture Name : જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वक्षस्कार ४ क्षुद्र हिमवंत

 Translated Chapter :

વક્ષસ્કાર ૪ ક્ષુદ્ર હિમવંત
Section : Translated Section :
Sutra Number : 137 Category : Upang-07
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कहि णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे हरिवासे नामं वासे पन्नत्ते? गोयमा! निसहस्स वासहरपव्वयस्स दक्खिणेणं, महाहिमवंतस्स वासहरपव्वयस्स उत्तरेणं, पुरत्थिमलवणसमुद्दस्स पच्चत्थिमेणं, पच्चत्थिमलवणसमुद्दस्स पुरत्थिमेणं, एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे हरिवासे नामं वासे पन्नत्ते। एवं जाव पच्चत्थिमिल्लाए कोडीए पच्चत्थिमिल्लं लवणसमुद्दं पुट्ठे, अट्ठ जोयणसहस्साइं चत्तारि य एगवीसे जोयणसए एगं च एगूनवीसइभागं जोयणस्स विक्खंभेणं। तस्स बाहा पुरत्थिमपच्चत्थिमेणं तेरस जोयणसहस्साइं तिन्नि य एगसट्ठे जोयणसए छच्च एगूनवीसइभाए जोयणस्स अद्धभागं च आयामेणं। तस्स जीवा उत्तरेणं पाईणपडीणायया दुहा लवणसमुद्दं पुट्ठा– पुरत्थिमिल्लाए कोडीए पुरत्थिमिल्लं जाव लवणसमुद्दं पुट्ठा, तेवत्तरिं जोयणसहस्साइं नव य एगुत्तरे जोयणसए सत्तरस य एगूनवीसइभाए जोयणस्स अद्धभागं च आयामेणं। तस्स धनुं दाहिणेणं चउरासीइं जोयणसहस्साइं सोलसजोयणाइं चत्तारि एगूनवीसइभाए जोयणस्स परिक्खेवेणं। हरिवासस्स णं भंते! वासस्स केरिसए आगारभावपडोआरे पन्नत्ते? गोयमा! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते जाव मणीहिं तणेहि य उवसोभिए, एवं मणीणं तणाण य वण्णो गंधो फासो सद्दो य भाणियव्वो। हरिवासे णं वासे तत्थ-तत्थ देसे तहिं-तहिं बहवे खुड्डा खुड्डियाओ, एवं जो सुसमाए अनुभावो सो चेव अपरिसेसो वत्तव्वो। कहि णं भंते! हरिवासे वासे वियडावई नामं वट्टवेयड्ढपव्वए पन्नत्ते? गोयमा! हरीए महानईए पच्चत्थिमेणं, हरिकंताए महानईए पुरत्थिमेणं, हरिवासस्स वासस्स बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं वियडावई नामं वट्टवेयड्ढपव्वए पन्नत्ते। एवं जो चेव सद्दावइस्स विक्खंभुच्चत्तुव्वेह-परिक्खेव-संठाण-वण्णावासो य सो चेव वियडावइस्सवि भाणियव्वो, नवरं–अरुणो देवो, पउमाइं जाव वियडाइ-वण्णाभाइं। अरुणे यत्थ देवे महिड्ढीए एवं जाव दाहिणेणं रायहानी नेयव्वा। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–हरिवासे वासे? हरिवासे वासे? गोयमा! हरिवासे णं वासे मनुया अरुणा अरुणोभासा सेया णं संखतलसन्निकासा, हरिवासे देवे महिड्ढीए जाव पलिओवमट्ठिईए परिवसइ। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ–हरिवासे वासे-हरिवासे वासे।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં હરિવર્ષ નામે ક્ષેત્ર કહેલ છે. ગૌતમ ! નિષધ વર્ષધર પર્વતની દક્ષિણે, મહાહિમવંત વર્ષધર પર્વતની ઉત્તરે પૂર્વી લવણસમુદ્રની પશ્ચિમે, પશ્ચિમી લવણસમુદ્રની પૂર્વે, અહીં જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં હરિવર્ષ ક્ષેત્ર કહેલ છે. એ પ્રમાણે યાવત્‌ પશ્ચિમી કોટિથી પશ્ચિમી લવણસમુદ્રને સ્પર્શે છે. તે ક્ષેત્ર ૮૪૨૧ – ૧/૧૯ યોજન વિસ્તારથી છે. તેની બાહા પૂર્વ – પશ્ચિમ ૧૩૩૬૧ યોજન અને ૬|| કળા લાંબી છે. તેની જીવા ઉત્તરમાં પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબી, બંને બાજુ લવણસમુદ્રને સ્પર્શે છે. પૂર્વી કોટીથી પૂર્વના યાવત્‌ લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ છે. તે ૭૩,૯૦૧ યોજન અને ૧૭|| કળા લાંબી છે. તેની ધનુ દક્ષિણમાં ૮૪,૦૧૬ – ૪/૧૯ યોજનની પરિધિથી છે. ભગવન્‌ ! હરિવર્ષ ક્ષેત્રના આકાર, ભાવ, પ્રત્યાવતાર કેવા કહેલ છે ? ગૌતમ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે યાવત્‌ મણિ અને તૃણોથી ઉપશોભિત છે. તથા મણિ અને તૃણોના વર્ણ, ગંધ, સ્પર્શ, શબ્દ કહેવા. હરિવર્ષ ક્ષેત્રના તે – તે દેશમાં ત્યાં – ત્યાં ઘણા ક્ષુદ્રા – ક્ષુદ્રિકા છે. એ પ્રમાણે જે સુષમા આરાનો અનુભાવ છે. તે બધો સંપૂર્ણ અહીં કહેવો. ભગવન્‌ ! હરિવર્ષ ક્ષેત્રમાં વિકટાપાતી નામે વૃત્તવૈતાઢ્ય પર્વત ક્યાં કહેલ છે ? ગૌતમ ! હરીતા મહાનદીની પશ્ચિમે, હરીકાંતા મહાનદીની પૂર્વે, હરિવર્ષના બહુમધ્ય દેશભાગમાં અહીં વિકટાપાતી નામે વૃત્તવૈતાઢ્ય પર્વત કહેલ છે. એ પ્રમાણે જે કંઈ શબ્દાપાતીના વિષ્કંભ, ઊંચાઈ, ઊંડાઈ, પરિધિ, સંસ્થાન વર્ણન છે, તે જ વિકટાપાતી વૃત્તવૈતાઢ્યનો કહેવો. વિશેષ એ – અરુણદેવ, પદ્મો યાવત્‌ વિકટાપાતી વર્ણાભા, અરુણ અહીં મહર્દ્ધિક દેવ છે એ પ્રમાણે યાવત્‌ દક્ષિણમાં રાજધાની છે, તેમ જાણવું. ભગવન્‌ ! હરિવર્ષને ‘હરિવર્ષ’ કેમ કહે છે ? ગૌતમ ! હરિવર્ષમાં મનુષ્યો અરુણ, અરુણ આભાવાળા છે, કોઈ શંખદલ સદૃશ શ્વેત છે. અહીં મહર્દ્ધિક યાવત્‌ પલ્યોપમ સ્થિતિક દેવ વસે છે. તેથી હે ગૌતમ ! એ પ્રમાણે કહેલ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kahi nam bhamte! Jambuddive dive harivase namam vase pannatte? Goyama! Nisahassa vasaharapavvayassa dakkhinenam, mahahimavamtassa vasaharapavvayassa uttarenam, puratthimalavanasamuddassa pachchatthimenam, pachchatthimalavanasamuddassa puratthimenam, ettha nam jambuddive dive harivase namam vase pannatte. Evam java pachchatthimillae kodie pachchatthimillam lavanasamuddam putthe, attha joyanasahassaim chattari ya egavise joyanasae egam cha egunavisaibhagam joyanassa vikkhambhenam. Tassa baha puratthimapachchatthimenam terasa joyanasahassaim tinni ya egasatthe joyanasae chhachcha egunavisaibhae joyanassa addhabhagam cha ayamenam. Tassa jiva uttarenam painapadinayaya duha lavanasamuddam puttha– puratthimillae kodie puratthimillam java lavanasamuddam puttha, tevattarim joyanasahassaim nava ya eguttare joyanasae sattarasa ya egunavisaibhae joyanassa addhabhagam cha ayamenam. Tassa dhanum dahinenam chaurasiim joyanasahassaim solasajoyanaim chattari egunavisaibhae joyanassa parikkhevenam. Harivasassa nam bhamte! Vasassa kerisae agarabhavapadoare pannatte? Goyama! Bahusamaramanijje bhumibhage pannatte java manihim tanehi ya uvasobhie, evam maninam tanana ya vanno gamdho phaso saddo ya bhaniyavvo. Harivase nam vase tattha-tattha dese tahim-tahim bahave khudda khuddiyao, evam jo susamae anubhavo so cheva apariseso vattavvo. Kahi nam bhamte! Harivase vase viyadavai namam vattaveyaddhapavvae pannatte? Goyama! Harie mahanaie pachchatthimenam, harikamtae mahanaie puratthimenam, harivasassa vasassa bahumajjhadesabhae, ettha nam viyadavai namam vattaveyaddhapavvae pannatte. Evam jo cheva saddavaissa vikkhambhuchchattuvveha-parikkheva-samthana-vannavaso ya so cheva viyadavaissavi bhaniyavvo, navaram–aruno devo, paumaim java viyadai-vannabhaim. Arune yattha deve mahiddhie evam java dahinenam rayahani neyavva. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–harivase vase? Harivase vase? Goyama! Harivase nam vase manuya aruna arunobhasa seya nam samkhatalasannikasa, harivase deve mahiddhie java paliovamatthiie parivasai. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai–harivase vase-harivase vase.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jambudvipa dvipamam harivarsha name kshetra kahela chhe. Gautama ! Nishadha varshadhara parvatani dakshine, mahahimavamta varshadhara parvatani uttare purvi lavanasamudrani pashchime, pashchimi lavanasamudrani purve, ahim jambudvipa dvipamam harivarsha kshetra kahela chhe. E pramane yavat pashchimi kotithi pashchimi lavanasamudrane sparshe chhe. Te kshetra 8421 – 1/19 yojana vistarathi chhe. Teni baha purva – pashchima 13361 yojana ane 6|| kala lambi chhe. Teni jiva uttaramam purva – pashchima lambi, bamne baju lavanasamudrane sparshe chhe. Purvi kotithi purvana yavat lavanasamudrane sprishta chhe. Te 73,901 yojana ane 17|| kala lambi chhe. Teni dhanu dakshinamam 84,016 – 4/19 yojanani paridhithi chhe. Bhagavan ! Harivarsha kshetrana akara, bhava, pratyavatara keva kahela chhe\? Gautama! Bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe yavat mani ane trinothi upashobhita chhe. Tatha mani ane trinona varna, gamdha, sparsha, shabda kaheva. Harivarsha kshetrana te – te deshamam tyam – tyam ghana kshudra – kshudrika chhe. E pramane je sushama arano anubhava chhe. Te badho sampurna ahim kahevo. Bhagavan ! Harivarsha kshetramam vikatapati name vrittavaitadhya parvata kyam kahela chhe\? Gautama ! Harita mahanadini pashchime, harikamta mahanadini purve, harivarshana bahumadhya deshabhagamam ahim vikatapati name vrittavaitadhya parvata kahela chhe. E pramane je kami shabdapatina vishkambha, umchai, umdai, paridhi, samsthana varnana chhe, te ja vikatapati vrittavaitadhyano kahevo. Vishesha e – arunadeva, padmo yavat vikatapati varnabha, aruna ahim maharddhika deva chhe e pramane yavat dakshinamam rajadhani chhe, tema janavum. Bhagavan ! Harivarshane ‘harivarsha’ kema kahe chhe\? Gautama ! Harivarshamam manushyo aruna, aruna abhavala chhe, koi shamkhadala sadrisha shveta chhe. Ahim maharddhika yavat palyopama sthitika deva vase chhe. Tethi he gautama ! E pramane kahela chhe.