Sutra Navigation: Dashashrutskandha ( દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1114203
Scripture Name( English ): Dashashrutskandha Translated Scripture Name : દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

दसा-२ सबला

 Translated Chapter :

દસા-૨ સબલા
Section : Translated Section :
Sutra Number : 3 Category : Chheda-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] सुयं मे आउसं! तेणं भगवता एवमक्खातं– इह खलु थेरेहिं भगवंतेहिं एक्कवीसं सबला पन्नत्ता। कयरे खलु ते थेरेहिं भगवंतेहिं एक्कवीसं सबला पन्नत्ता? इमे खलु ते थेरेहिं भगवंतेहिं एक्कवीसं सबला पन्नत्ता, तं जहा– १. हत्थकम्मं करेमाणे सबले। २. मेहुणं पडिसेवमाणे सबले। ३. रातीभोयणं भुंजमाणे सबले। ४. आहाकम्मं भुंजमाणे सबले। ५. रायपिंडं भुंजमाणे सबले। ६. कीयं पामिच्चं अच्छिज्जं अनिसिट्ठं आहुट्टु दिज्जमाणं भुंजमाणे सबले। ७. अभिक्खणं पडियाइक्खित्ताणं भुंजमाणे सबले। ८. अंतो छण्हं मासाणं गणातो गणं संकममाणे सबले। ९. अंतो मासस्स तओ दगलेवे करेमाणे सबले। १०. अंतो मासस्स ततो माइट्ठाणे करेमाणे सबले। ११. सागारियपिंडं भुंजमाणे सबले। १२. आउट्टियाए पाणाइवायं करेमाणे सबले। १३. आउट्टियाए मुसावायं वदमाणे सबले। १४. आउट्टियाए अदिन्नादाणं गिण्हमाणे सबले। १५. आउट्टियाए अणंतरहियाए पुढवीए ठाणं वा सेज्जं वा निसीहियं वा चेतेमाणे सबले। १६. आउट्टियाए ससणिद्धाए पुढवीए ससरक्खाए पुढवीए ठाणं वा सेज्जं वा निसीहियं वा चेतेमाणे सबले १७. आउट्टियाए चित्तमंताए सिलाए चित्तमंताए लेलूए कोलावासंसि वा दारुए जीवपइट्ठिए सअंडे सपाणे सबीए सहरिए सउस्से सउत्तिंग-पणग-दगमट्टी-मक्कडासंताणए ठाणं वा सेज्जं वा निसीहियं वा चेतेमाणे सबले। १८. आउट्टियाए मूलभोयणं वा कंदभोयणं वा तयाभोयणं वा पवालभोयणं वा पत्तभोयणं वा पुप्फभोयणं वा फलभोयणं वा बीयभोयणं वा हरियभोयणं वा भुंजमाणे सबले। १९. अंतो संवच्छरस्स दस दगलेवे करेमाणे सबले। २०. अंतो संवच्छरस्स दस माइट्ठाणाइं करेमाणे सबले। २१. आउट्टियाए सीतोदगवग्घारिएण हत्थेण वा मत्तेण वा दव्वीए भायणेण वा असनं वा पानं वा खाइमं वा साइमं वा पडिग्गाहेत्ता भुंजमाणे सबले। एते खलु थेरेहिं भगवंतेहिं एक्कवीसं सबला पन्नत्ता।
Sutra Meaning : વર્ણન સંદર્ભ: સબલનો સામાન્ય અર્થ વિશેષ બળવાન કે ભારે થાય. સંયમના સામાન્ય દોષો, પહેલી દશામાં કહ્યા, તેની તુલનાએ મોટા કે વિશેષ દોષોનું વર્ણન આ દશામાં છે. અનુવાદ: હે આયુષ્યમાન્‌ ! તે નિર્વાણ પ્રાપ્ત ભગવંતના સ્વમુખેથી મેં આ પ્રમાણે સાંભળેલ છે કે – આ અર્હત પ્રવચનમાં સ્થવિર ભગવંતોએ ખરેખર ૨૧ – સબલ દોષો પ્રરૂપેલા છે. તે કયા છે ? સ્થવિર ભગવંતે નિશ્ચયથી કહેલા ૨૧ – સબલ દોષો આ પ્રમાણે છે – ૧. હસ્તકર્મ કરવું – મૈથુન સંબંધી વિષયેચ્છાને પોષવા માટે હાથ વડે શરીરના કોઈ અંગોપાંગનું સંચાલન કરવું. ૨. મૈથુન પ્રતિસેવન કરવું. ૩. રાત્રિ ભોજન કરવું – રાત્રિના અશનાદિ આહાર વાપરવો. ૪. આધાકર્મિક – સાધુ નિમિત્તે થયેલ આહાર (વસ્ત્ર,પાત્ર આદિ) વાપરવો. ૫. રાજા નિમિત્તે બનેલ અશનાદિ આહાર ખાવો. ૬. ક્રિત – ખરીદેલ, ઉધાર લાવેલ, છીનવી લીધેલ, આજ્ઞા વિના અપાયેલ કે સાધુને માટે સામેથી લાવીને આપેલ આહાર ખાવો. ૭. વારંવાર પ્રત્યાખ્યાન કરીને, તે જ અશનાદિ લેવા. ૮. છ માસમાં એક ગણમાંથી બીજા ગણમાં ગમન કરવું. ૯. એક માસમાં ત્રણ વખત જળાશય આદિ એ કરીને સચિત્ત પાણીનો સંસ્પર્શ – ઉદકલેપ કરવો. ૧૦. એક માસમાં ત્રણ વખત માયાસ્થાનો સ્પર્શવા. ૧૧. શય્યાતર કે સ્થાનદાતાના અશનાદિ આહાર ખાવા. ૧૨. જાણી બૂઝીને પ્રાણાતિપાત – જીવઘાત કરવો. ૧૩. જાણી બૂઝીને મૃષાવાદ – અસત્ય બોલવું. ૧૪. જાણી બૂઝીને અદત્તાદાન – અણ દીધેલું લેવું. ૧૫. સચિત્ત પૃથ્વી કે સચિત્ત રજ ઉપર કાયોત્સર્ગ કરવો, બેસવું, સૂવું, સ્વાધ્યાયાદિ કરવા. ૧૬. જાણી બૂઝીને સ્નિગ્ધ – ભીની, સચિત્ત રજયુક્ત પૃથ્વી ઉપર કાયોત્સર્ગ, સ્વાધ્યાયાદિ કરવા. ૧૭. જાણી બૂઝીને સચિત્ત શીલા, પથ્થર, ધુણાવાળા કે સચિત્ત લાકડા ઉપર, અંડ – બેઇન્દ્રિયાદિ જીવો સચિત્ત બીજ, તૃણાદિ, ઝાકળ આદિ સ્થાનો કરોળિયાના માળાયુક્ત સ્થાનો ઉપર કાયોત્સર્ગ, બેસવું, સૂવું, સ્વાધ્યાય આદિ ક્રિયાઓ કરવી. ૧૮. મૂળ, કંદ, સ્કંધ, છાલ, કુંપણ, પાંદડા, બીજ અને હરિત વનસ્પતિ આદિનું ભોજન કરવું. ૧૯. એક વર્ષમાં દશ વખત ઉદક લેપ કરવો. ૨૦. એક વર્ષમાં દશ વખત માયાસ્થાનોને સ્પર્શવા. ૨૧. જાણી બૂઝીને સચિત્ત પાણીયુક્ત હાથ, પોષ, કડછી કે વાસણથી કોઈ અશન, પાન, ખાદિમ, સ્વાદિમ આપે તો લેવા. સ્થવિર ભગવંતોએ નિશ્ચયથી આ ૨૧ – સબલ દોષ કહ્યા છે. તે પ્રમાણે હું કહું છું. અહીં અતિક્રમ, વ્યતિક્રમ, અતિચાર એ ત્રણે ભેદ સબલ દોષની વિચારણા કરવી. કેમ કે દોષનું સેવન એ તો સ્પષ્ટ અનાચાર છે જ. આ સબલ દોષનું સેવન કરનાર સબલ આચારી કહેવાય. જો કે સબલ દોષની આ સંખ્યા પણ ફક્ત ૨૧ નથી. તે તો આધાર માત્ર છે. તે કે તેના જેવા અન્ય દોષોને પણ સમજી લેવા..
Mool Sutra Transliteration : [sutra] suyam me ausam! Tenam bhagavata evamakkhatam– iha khalu therehim bhagavamtehim ekkavisam sabala pannatta. Kayare khalu te therehim bhagavamtehim ekkavisam sabala pannatta? Ime khalu te therehim bhagavamtehim ekkavisam sabala pannatta, tam jaha– 1. Hatthakammam karemane sabale. 2. Mehunam padisevamane sabale. 3. Ratibhoyanam bhumjamane sabale. 4. Ahakammam bhumjamane sabale. 5. Rayapimdam bhumjamane sabale. 6. Kiyam pamichcham achchhijjam anisittham ahuttu dijjamanam bhumjamane sabale. 7. Abhikkhanam padiyaikkhittanam bhumjamane sabale. 8. Amto chhanham masanam ganato ganam samkamamane sabale. 9. Amto masassa tao dagaleve karemane sabale. 10. Amto masassa tato maitthane karemane sabale. 11. Sagariyapimdam bhumjamane sabale. 12. Auttiyae panaivayam karemane sabale. 13. Auttiyae musavayam vadamane sabale. 14. Auttiyae adinnadanam ginhamane sabale. 15. Auttiyae anamtarahiyae pudhavie thanam va sejjam va nisihiyam va chetemane sabale. 16. Auttiyae sasaniddhae pudhavie sasarakkhae pudhavie thanam va sejjam va nisihiyam va chetemane sabale 17. Auttiyae chittamamtae silae chittamamtae lelue kolavasamsi va darue jivapaitthie saamde Sapane sabie saharie sausse sauttimga-panaga-dagamatti-makkadasamtanae thanam va sejjam va Nisihiyam va chetemane sabale. 18. Auttiyae mulabhoyanam va kamdabhoyanam va tayabhoyanam va pavalabhoyanam va pattabhoyanam va Pupphabhoyanam va phalabhoyanam va biyabhoyanam va hariyabhoyanam va bhumjamane sabale. 19. Amto samvachchharassa dasa dagaleve karemane sabale. 20. Amto samvachchharassa dasa maitthanaim karemane sabale. 21. Auttiyae sitodagavagghariena hatthena va mattena va davvie bhayanena va asanam va panam va Khaimam va saimam va padiggahetta bhumjamane sabale. Ete khalu therehim bhagavamtehim ekkavisam sabala pannatta.
Sutra Meaning Transliteration : Varnana samdarbha: Sabalano samanya artha vishesha balavana ke bhare thaya. Samyamana samanya dosho, paheli dashamam kahya, teni tulanae mota ke vishesha doshonum varnana a dashamam chhe. Anuvada: He ayushyaman ! Te nirvana prapta bhagavamtana svamukhethi mem a pramane sambhalela chhe ke – a arhata pravachanamam sthavira bhagavamtoe kharekhara 21 – sabala dosho prarupela chhe. Te kaya chhe\? Sthavira bhagavamte nishchayathi kahela 21 – sabala dosho a pramane chhe – 1. Hastakarma karavum – maithuna sambamdhi vishayechchhane poshava mate hatha vade sharirana koi amgopamganum samchalana karavum. 2. Maithuna pratisevana karavum. 3. Ratri bhojana karavum – ratrina ashanadi ahara vaparavo. 4. Adhakarmika – sadhu nimitte thayela ahara (vastra,patra adi) vaparavo. 5. Raja nimitte banela ashanadi ahara khavo. 6. Krita – kharidela, udhara lavela, chhinavi lidhela, ajnya vina apayela ke sadhune mate samethi lavine apela ahara khavo. 7. Varamvara pratyakhyana karine, te ja ashanadi leva. 8. Chha masamam eka ganamamthi bija ganamam gamana karavum. 9. Eka masamam trana vakhata jalashaya adi e karine sachitta panino samsparsha – udakalepa karavo. 10. Eka masamam trana vakhata mayasthano sparshava. 11. Shayyatara ke sthanadatana ashanadi ahara khava. 12. Jani bujhine pranatipata – jivaghata karavo. 13. Jani bujhine mrishavada – asatya bolavum. 14. Jani bujhine adattadana – ana didhelum levum. 15. Sachitta prithvi ke sachitta raja upara kayotsarga karavo, besavum, suvum, svadhyayadi karava. 16. Jani bujhine snigdha – bhini, sachitta rajayukta prithvi upara kayotsarga, svadhyayadi karava. 17. Jani bujhine sachitta shila, paththara, dhunavala ke sachitta lakada upara, amda – beindriyadi jivo sachitta bija, trinadi, jhakala adi sthano karoliyana malayukta sthano upara kayotsarga, besavum, suvum, svadhyaya adi kriyao karavi. 18. Mula, kamda, skamdha, chhala, kumpana, pamdada, bija ane harita vanaspati adinum bhojana karavum. 19. Eka varshamam dasha vakhata udaka lepa karavo. 20. Eka varshamam dasha vakhata mayasthanone sparshava. 21. Jani bujhine sachitta paniyukta hatha, posha, kadachhi ke vasanathi koi ashana, pana, khadima, svadima ape to leva. Sthavira bhagavamtoe nishchayathi a 21 – sabala dosha kahya chhe. Te pramane hum kahum chhum. Ahim atikrama, vyatikrama, atichara e trane bheda sabala doshani vicharana karavi. Kema ke doshanum sevana e to spashta anachara chhe ja. A sabala doshanum sevana karanara sabala achari kahevaya. Jo ke sabala doshani a samkhya pana phakta 21 nathi. Te to adhara matra chhe. Te ke tena jeva anya doshone pana samaji leva..