Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1107741 | ||
| Scripture Name( English ): | Jambudwippragnapati | Translated Scripture Name : | જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
वक्षस्कार ४ क्षुद्र हिमवंत |
Translated Chapter : |
વક્ષસ્કાર ૪ ક્ષુદ્ર હિમવંત |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 141 | Category : | Upang-07 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] कहि णं भंते! महाविदेहे वासे गंधमायणे नामं वक्खारपव्वए पन्नत्ते? गोयमा! निलवंतस्स वासहर-पव्वयस्स दाहिणेणं, मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं, गंधिलावइस्स विजयस्स पुरत्थिमेणं, उत्तरकुराए पच्चत्थिमेणं, एत्थ णं महाविदेहे वासे गंधमायणे नामं वक्खारपव्वए पन्नत्ते– उत्तरदाहिणायए पाईणपडीणविच्छिन्नेतीसं जोयणसहस्साइं दुन्नि य नउत्तरे जोयणसए छच्च य एगूनवीसइभाए जोयणस्स आयामेणं, निलवंतवासहरव्वयंतेणं चत्तारि जोयणसयाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, चत्तारि गाउयसयाइं उव्वेहेणं, पंच जोयणसयाइं विक्खंभेणं, तयनंतरं च णं मायाए-मायाए उस्सेहुव्वेह परिवुड्ढीए परिवड्ढमाणे-परिवड्ढमाणे विक्खंभ परिहानीए परिहायमाणे-परिहायमाणे मंदरपव्वयंतेणं पंच जोयणसयाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, पंच गाउयसयाइं उव्वेहेणं, अंगुलस्स असंखेज्जइभागं विक्खंभेणं पन्नत्ते– गयदंतसंठाणसंठिए सव्वरयणामए अच्छे, उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइयाहिं दोहि य वनसंडेहिं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ते। गंधमायनस्स णं वक्खारपव्वयस्स उप्पिं बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे जाव आसयंति। गंधमायने णं वक्खारपव्वए कति कूडा पन्नत्ता? गोयमा! सत्त कूडा पन्नत्ता, तं० सिद्धायतन कूडे गंध-मायणकूडे गंधिलावइकूडे उत्तरकुरुकूडे फलिहकूडे लोहियक्खकूडे आनंदकूडे। कहि णं भंते! गंधमायणे वक्खारपव्वए सिद्धायतनकूडे नामं कूडे पन्नत्ते? गोयमा! मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं, गंधमायनकूडस्स दाहिणपुरत्थिमेणं, एत्थ णं गंधमायने वक्खारपव्वए सिद्धायतनकूडे नामं कूडे पन्नत्ते। जं चेव चुल्लहिमवंते सिद्धायतनकूडस्स पमाणं तं चेव एएसिं सव्वेसिं भाणियव्वं, एवं चेव विदिसाहिं तिन्नि कूडा भाणियव्वा, चउत्थे ततियस्स उत्तरपच्चत्थिमेणं, पंचमस्स दाहिणेणं, सेसा उत्तरदाहिणेणं। फलिह-लोहियक्खेसु भोगंकर-भोगवईओ दो देवयाओ, सेसेसु सरिसनामया देवा। छसुवि पासायवडेंसगा, रायहानीओ विदिसासु। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–गंधमायणे वक्खारपव्वए? गंधमायणे वक्खारपव्वए? गोयमा! गंधमायनस्स णं वक्खारपव्वयस्स गंधे, से जहानामए– कोट्ठपुडाण वा पत्तपुडाण वा चोयपुडाण वा तगरपुडाण वा एलापुडाण वा चंपापुडाण वा दमणापुडाण वा कुंकुमपुडाण वा चंदनपुडाण वा उसीरपुडाण वा मरुयापुडाण वा जातिपुडाण वा जूहियापुडाण वा मल्लियापुडाण वा ण्हाण-मल्लियापुडाण वा केतकिपुडाण वा पाडलिपुडाण वा नोमालियापुडाण वा वासपुडाण वा कप्पूर-पुडाण वा अनुवायंसि उब्भिज्जमाणाण वा निब्भिज्जमणाण वा कोटेज्जमाणाण वा पीसिज्ज-माणाण वा उक्किरिज्जमाणाण वा विकिरिज्जमाणाण वा परिभुज्जमाणाण वा भंडाओ भंडं साहरिज्जमाणाणं ओराला मणुन्ना मनहरा घाणमननिव्वुतिकरा सव्वतो समंता गंधा अभिनिस्सवंति, भवे एयारूवे? नो इणट्ठे समट्ठे, गंधमायनस्स णं एत्तो इट्ठतराए चेव कंततराए चेव पियतराए चेव मणुन्नतराए चेव मणामतराए चेव गंधे पन्नत्ते। से एएणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ–गंधमायणे वक्खारपव्वए-गंधमायणे वक्खारपव्वए। गंधमायणे य इत्थ देवे महिड्ढीए परिवसइ। अदुत्तरं च णं सासए नामधेज्जे। | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૧૪૧. ભગવન્ ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વત ક્યાં કહેલ છે ? ગૌતમ ! નીલવંત વર્ષધર પર્વતની દક્ષિણે, મેરુ પર્વતની ઉત્તર – પશ્ચિમે, ગંધીલાવતી વિજયની પૂર્વે, ઉત્તરકુરુની પશ્ચિમે – અહીં મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ગંધમાદન નામે વક્ષસ્કાર પર્વત છે. તે ઉત્તર – દક્ષિણ લાંબો, પૂર્વ – પશ્ચિમ પહોળો, ૩૦,૨૦૯ યોજન, ૬ – કળા લાંબો છે. નીલવંત વર્ષધર પર્વતની પાસે ૪૦૦ યોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, ૪૦૦ ગાઉ ઉદ્વેધથી, ૫૦૦ યોજન વિસ્તારથી છે, ત્યારપછી માત્રાથી ઉત્સેધ અને ઉદ્વેધની પરિવૃદ્ધિથી વધતા – વધતા, વિષ્કંભ ઘટાડાથી ઘટતા – ઘટતા મેરુ પર્વત પાસે ૫૦૦ યોજન ઉર્ધ્વ ઊંચો, ૫૦૦ ગાઉ જમીનમાં, અંગુલના અસંખ્યાત ભાગ વિષ્કંભથી કહેલ છે. તે ગજદંત સંસ્થાન સંસ્થિત, સર્વરત્નમય, સ્વચ્છ છે. બંને પાર્શ્વમાં બે પદ્મવર વેદિકા અને બે વનખંડોથી ચોતરફથી પરિવરેલ છે. ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતની ઉપર બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગમાં યાવત્ તેન શિખરો પર સ્થાને સ્થાને દેવ – દેવીઓ બેસે છે યાવત નિવાસ કરે છે. ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતમાં કેટલા કૂટો કહ્યા છે ? ગૌતમ ! સાત કૂટો કહ્યા છે, તે આ – સિદ્ધાયતન, ગંધમાદન, ગંધીલાવતી, ઉત્તરકુરુ, સ્ફટિક, લોહીતાક્ષ અને આનંદ – કૂટ. ભગવન્ ! ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતમાં નામે કૂટ ક્યાં કહેલ છે ? ગૌતમ ! મેરુ પર્વતની ઉત્તર – પશ્ચિમમાં, ગંધમાદન કૂટની દક્ષિણપૂર્વમાં, અહીં ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતનો સિદ્ધાયતન કૂટ નામે કૂટ કહેલ છે. જે રીતે લઘુહિમવંતમાં સિદ્ધાયતન કૂટનું પ્રમાણ છે, તે જ બધું અહીં કહેવું. એ પ્રમાણે વિદિશામાં ત્રણે કૂટો કહેવા. ચોથો આ ત્રિકની ઉત્તર પશ્ચિમમાં, પાંચમો દક્ષિણમાં, બાકીના ઉત્તર દક્ષિણમાં, સ્ફટિક અને લોહીતાક્ષ કૂટોમાં ભોગંકરા અને ભોગવતી દેવીઓ, બાકીનાના સદૃશ નામવાળા દેવો નિવાસ કરે છે. છ એ કૂટોમાં ઉત્તમ પ્રાસાદો અને વિદિશામાં રાજધાનીઓ છે. ભગવન્ ! તેનું ‘ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વત’ એવું નામ કેમ છે ? ગૌતમ ! ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતની ગંધ, જેવી કે – કોષ્ઠાપુટ યાવત્ પીસાતા – કૂટાતા – વિખેરાતા – પરિભોગ કરાતા યાવત્ ઉદાર, મનોજ્ઞ યાવત્ ગંધ નીકળે છે, શું તેના જેવી એ ગંધ છે ? ના, એ અર્થ સમર્થ નથી. ગંધમાદન પર્વત આનાથી ઇષ્ટતરક યાવત્ ગંધયુક્ત કહેલ છે. એ કારણથી હે ગૌતમ ! તેને ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વત કહે છે. અહીં ગંધમાદન નામે મહર્દ્ધિક દેવ રહે છે. અથવા આ નામ શાશ્વત છે. સૂત્ર– ૧૪૨. ભગવન્ ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ઉત્તરકુરુ નામે કુરુ ક્યાં કહેલ છે ? ગૌતમ ! મેરુ પર્વતની ઉત્તરે, નીલવંત વર્ષધર પર્વતની દક્ષિણે, ગંધમાદન વક્ષસ્કાર પર્વતની પૂર્વે, માલ્યવંત વક્ષસ્કાર પર્વતની પશ્ચિમે, અહીં ઉત્તરકુરુ નામે કુરુ કહેલ છે. તે પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર – દક્ષિણ પહોળો, અર્ધચંદ્રાકારે રહેલ, ૧૧,૮૪૨ યોજન, ૨ – કલા વિસ્તારથી છે. તેની જીવા ઉત્તરમાં પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબી, બંને બાજુ વક્ષસ્કાર પર્વતને સ્પૃષ્ટ છે. પૂર્વની કોટીથી પૂર્વના વક્ષસ્કાર પર્વતને સ્પૃષ્ટ, એ પ્રમાણે પશ્ચિમી યાવત્ પશ્ચિમી વક્ષસ્કાર પર્વતને સ્પૃષ્ટ છે. તે ૫૩,૦૦૦ યોજન લાંબી છે. તેનું ધનુ દક્ષિણમાં ૬૦,૪૧૮ યોજન, ૧૨ – કળા પરિધિ છે. ભગવન્ ! ઉત્તરકુરુ ક્ષેત્રના કેવા આકાર – ભાવ – પ્રત્યાવતાર કહેલ છે ? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે. એ પ્રમાણે પૂર્ણ વર્ણિત જેવી સુષમસુષમાની વક્તવ્યતા છે, તે જ યાવત્ પદ્મગંધા, મૃગગંધા, અમમા, સહા, તેતલી, શનૈશ્ચારી કહેવું. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૪૧, ૧૪૨ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] kahi nam bhamte! Mahavidehe vase gamdhamayane namam vakkharapavvae pannatte? Goyama! Nilavamtassa vasahara-pavvayassa dahinenam, mamdarassa pavvayassa uttarapachchatthimenam, gamdhilavaissa vijayassa puratthimenam, uttarakurae pachchatthimenam, ettha nam mahavidehe vase gamdhamayane namam vakkharapavvae pannatte– Uttaradahinayae painapadinavichchhinnetisam joyanasahassaim dunni ya nauttare joyanasae chhachcha ya egunavisaibhae joyanassa ayamenam, nilavamtavasaharavvayamtenam chattari joyanasayaim uddham uchchattenam, chattari gauyasayaim uvvehenam, pamcha joyanasayaim vikkhambhenam, tayanamtaram cha nam mayae-mayae ussehuvveha parivuddhie parivaddhamane-parivaddhamane vikkhambha parihanie parihayamane-parihayamane mamdarapavvayamtenam pamcha joyanasayaim uddham uchchattenam, pamcha gauyasayaim uvvehenam, amgulassa asamkhejjaibhagam vikkhambhenam pannatte– gayadamtasamthanasamthie savvarayanamae achchhe, ubhao pasim dohim paumavaraveiyahim dohi ya vanasamdehim savvao samamta samparikkhitte. Gamdhamayanassa nam vakkharapavvayassa uppim bahusamaramanijje bhumibhage java asayamti. Gamdhamayane nam vakkharapavvae kati kuda pannatta? Goyama! Satta kuda pannatta, tam0 siddhayatana kude gamdha-mayanakude gamdhilavaikude uttarakurukude phalihakude lohiyakkhakude anamdakude. Kahi nam bhamte! Gamdhamayane vakkharapavvae siddhayatanakude namam kude pannatte? Goyama! Mamdarassa pavvayassa uttarapachchatthimenam, gamdhamayanakudassa dahinapuratthimenam, ettha nam gamdhamayane vakkharapavvae siddhayatanakude namam kude pannatte. Jam cheva chullahimavamte siddhayatanakudassa pamanam tam cheva eesim savvesim bhaniyavvam, evam cheva vidisahim tinni kuda bhaniyavva, chautthe tatiyassa uttarapachchatthimenam, pamchamassa dahinenam, sesa uttaradahinenam. Phaliha-lohiyakkhesu bhogamkara-bhogavaio do devayao, sesesu sarisanamaya deva. Chhasuvi pasayavademsaga, rayahanio vidisasu. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–gamdhamayane vakkharapavvae? Gamdhamayane vakkharapavvae? Goyama! Gamdhamayanassa nam vakkharapavvayassa gamdhe, se jahanamae– kotthapudana va pattapudana va choyapudana va tagarapudana va elapudana va champapudana va damanapudana va kumkumapudana va chamdanapudana va usirapudana va maruyapudana va jatipudana va juhiyapudana va malliyapudana va nhana-malliyapudana va ketakipudana va padalipudana va nomaliyapudana va vasapudana va kappura-pudana va anuvayamsi ubbhijjamanana va nibbhijjamanana va kotejjamanana va pisijja-manana va ukkirijjamanana va vikirijjamanana va paribhujjamanana va bhamdao bhamdam saharijjamananam orala manunna manahara ghanamananivvutikara savvato samamta gamdha abhinissavamti, bhave eyaruve? No inatthe samatthe, gamdhamayanassa nam etto itthatarae cheva kamtatarae cheva piyatarae cheva manunnatarae cheva manamatarae cheva gamdhe pannatte. Se eenatthenam goyama! Evam vuchchai–gamdhamayane vakkharapavvae-gamdhamayane vakkharapavvae. Gamdhamayane ya ittha deve mahiddhie parivasai. Aduttaram cha nam sasae namadhejje. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 141. Bhagavan ! Mahavideha kshetramam gamdhamadana vakshaskara parvata kyam kahela chhe\? Gautama ! Nilavamta varshadhara parvatani dakshine, meru parvatani uttara – pashchime, gamdhilavati vijayani purve, uttarakuruni pashchime – ahim mahavideha kshetramam gamdhamadana name vakshaskara parvata chhe. Te uttara – dakshina lambo, purva – pashchima paholo, 30,209 yojana, 6 – kala lambo chhe. Nilavamta varshadhara parvatani pase 400 yojana urdhva uchchatvathi, 400 gau udvedhathi, 500 yojana vistarathi chhe, tyarapachhi matrathi utsedha ane udvedhani parivriddhithi vadhata – vadhata, vishkambha ghatadathi ghatata – ghatata meru parvata pase 500 yojana urdhva umcho, 500 gau jaminamam, amgulana asamkhyata bhaga vishkambhathi kahela chhe. Te gajadamta samsthana samsthita, sarvaratnamaya, svachchha chhe. Bamne parshvamam be padmavara vedika ane be vanakhamdothi chotaraphathi parivarela chhe. Gamdhamadana vakshaskara parvatani upara bahusama ramaniya bhumibhagamam yavat tena shikharo para sthane sthane deva – devio bese chhe yavata nivasa kare chhe. Gamdhamadana vakshaskara parvatamam ketala kuto kahya chhe\? Gautama ! Sata kuto kahya chhe, te a – siddhayatana, gamdhamadana, gamdhilavati, uttarakuru, sphatika, lohitaksha ane anamda – kuta. Bhagavan ! Gamdhamadana vakshaskara parvatamam name kuta kyam kahela chhe\? Gautama ! Meru parvatani uttara – pashchimamam, gamdhamadana kutani dakshinapurvamam, ahim gamdhamadana vakshaskara parvatano siddhayatana kuta name kuta kahela chhe. Je rite laghuhimavamtamam siddhayatana kutanum pramana chhe, te ja badhum ahim kahevum. E pramane vidishamam trane kuto kaheva. Chotho a trikani uttara pashchimamam, pamchamo dakshinamam, bakina uttara dakshinamam, sphatika ane lohitaksha kutomam bhogamkara ane bhogavati devio, bakinana sadrisha namavala devo nivasa kare chhe. Chha e kutomam uttama prasado ane vidishamam rajadhanio chhe. Bhagavan ! Tenum ‘gamdhamadana vakshaskara parvata’ evum nama kema chhe\? Gautama ! Gamdhamadana vakshaskara parvatani gamdha, jevi ke – koshthaputa yavat pisata – kutata – vikherata – paribhoga karata yavat udara, manojnya yavat gamdha nikale chhe, shum tena jevi e gamdha chhe\? Na, e artha samartha nathi. Gamdhamadana parvata anathi ishtataraka yavat gamdhayukta kahela chhe. E karanathi he gautama ! Tene gamdhamadana vakshaskara parvata kahe chhe. Ahim gamdhamadana name maharddhika deva rahe chhe. Athava a nama shashvata chhe. Sutra– 142. Bhagavan ! Mahavideha kshetramam uttarakuru name kuru kyam kahela chhe\? Gautama ! Meru parvatani uttare, nilavamta varshadhara parvatani dakshine, gamdhamadana vakshaskara parvatani purve, malyavamta vakshaskara parvatani pashchime, ahim uttarakuru name kuru kahela chhe. Te purva – pashchima lambo, uttara – dakshina paholo, ardhachamdrakare rahela, 11,842 yojana, 2 – kala vistarathi chhe. Teni jiva uttaramam purva – pashchima lambi, bamne baju vakshaskara parvatane sprishta chhe. Purvani kotithi purvana vakshaskara parvatane sprishta, e pramane pashchimi yavat pashchimi vakshaskara parvatane sprishta chhe. Te 53,000 yojana lambi chhe. Tenum dhanu dakshinamam 60,418 yojana, 12 – kala paridhi chhe. Bhagavan ! Uttarakuru kshetrana keva akara – bhava – pratyavatara kahela chhe\? Gautama ! Bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe. E pramane purna varnita jevi sushamasushamani vaktavyata chhe, te ja yavat padmagamdha, mrigagamdha, amama, saha, tetali, shanaishchari kahevum. Sutra samdarbha– 141, 142 | ||