Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107613
Scripture Name( English ): Jambudwippragnapati Translated Scripture Name : જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वक्षस्कार १ भरतक्षेत्र

 Translated Chapter :

વક્ષસ્કાર ૧ ભરતક્ષેત્ર
Section : Translated Section :
Sutra Number : 13 Category : Upang-07
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कहि णं भंते! जंबुद्दीवे दीवे भरहे वासे वेयड्ढे नामं पव्वए पन्नत्ते? गोयमा! उत्तरद्धभरहवासस्स दाहिणेणं, दाहिणड्ढभरहवासस्स उत्तरेणं, पुरत्थिमलवणसमुद्दस्स पच्चत्थिमेणं, पच्चत्थिमलवण-समुद्दस्स पुरत्थिमेणं, एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे भरहे वासे वेयड्ढे नामं पव्वए पन्नत्ते–पाईणपडीणायए उदीणदाहिणविच्छिन्नेदुहा लवणसमुद्दं पुट्ठे–पुरत्थिमिल्लाए कोडीए पुरत्थिमिल्लं लवणसमुद्दं पुट्ठे, पच्चत्थिमिल्लाए कोडीए पच्चत्थिमिल्लं लवणसमुद्दं पुट्ठे, पणवीसं जोयणाइं उद्धं उच्चत्तेणं, छस्सकोसाइं जोयणाइं उव्वेहेणं, पन्नासं जोयणाइं विक्खंभेणं। तस्स बाहा पुरत्थिम-पच्चत्थिमेणं चत्तारि अट्ठासीए जोयणसए सोलस य एगूनवीसइभागे जोयणस्स अद्धभागं च आयामेणं पन्नत्ता। तस्स जीवा उत्तरेणं पाइणपडीणायया दुहा लवणसमुद्दं पुट्ठा–पुरत्थिमिल्लाए कोडीए पुरत्थिमिल्लं लवणसमुद्दं पुट्ठा, पच्चत्थिमिल्लाए कोडीए पच्चत्थिमिल्लं लवणसमुद्दं पुट्ठा, दस जोयणसहस्साइं सत्त य वीसे जोयणसए दुवालस य एगूनवीसइभागे जोयणस्स आयामेणं। तीसे धनुपुट्ठं दाहिणेणं दस जोयणसहस्साइं सत्त य तेयाले जोयणसए पन्नरस य एगूनवीसइभागे जोयणस्स परिक्खेवेणं, रुयगसंठाणसंठिए सव्वरययामए अच्छे सण्हे लण्हे घट्ठे मट्ठे नीरए निम्मले निप्पंके निक्कंकडच्छाए सप्पभे समिरीए पासाईए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे। उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइयाहिं दोहि य वनसंडेहिं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ते। ताओ णं पउमवरवेइयाओ अद्धजोयणं उद्धं उच्चत्तेणं, पंचधनुसयाइं विक्खंभेणं, पव्वयसमियाओ आयामेणं। वण्णओ भाणियव्वो। ते णं वनसंडा देसूनाइं दो जोयणाइं विक्खंभेणं, पउमवर-वेइयासमगा आयामेणं, किण्हा किण्होभासा जाव वण्णओ। वेयड्ढस्स णं पव्वयस्स पुरत्थिमपच्चत्थिमेणं दो गुहाओ पन्नत्ताओ–उत्तरदाहिणाययाओ पाईणपडीणवित्थिण्णाओ पन्नासं जोयणाइं आयामेणं, दुवालस जोयणाइं विक्खंभेणं, अट्ठ जोयणाइं उद्धं उच्चत्तेणं, वइरामयकवाडोहाडिआओ जमलजुयलकवाडधणदुप्पवेसाओ निच्चंधयार-तिमिस्साओ ववगयगहचंदसूरनक्खत्तजोइसपहाओ जाव पडिरूवाओ, तं जहा–तिमिसगुहा चेव खंडप्पवायगुहा चेव। तत्थ णं दो देवा महिड्ढीया महज्जुईया महाबला महायसा महासोक्खा महानुभागा पलिओवमट्ठिईया परिवसंति, तं जहा–कयमालए चेव, नट्टमालए चेव। तेसि णं वनसंडाणं बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ वेयड्ढस्स पव्वयस्स उभओ पासिं दस-दस जोयणाइं उड्ढं उप्पइत्ता, एत्थ णं दुवे विज्जाहरसेढीओ पन्नत्ताओ–पाईणपडीणाययाओ उदीणदाहिणविच्छिण्णाओ दस-दस जोयणाइं विक्खंभेणं, पव्वयसमियाओ आयामेणं, उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइयाहिं दोहि य वनसंडेहिं संपरिक्खित्ताओ। ताओ णं पउमवरवेइयाओ अद्धजोयणं उड्ढं उच्चत्तेणं, पंच धनुसयाइं विक्खंभेणं, पव्वयसमियाओ आयामेणं, वण्णओ नेयव्वो। वनसंडावि पउमवरवेइयासमगा आयामेणं, वण्णओ। विज्जाहरसेढीणं भंते! भूमीणं केरिसए आगारभावपडोयारे पन्नत्ते? गोयमा! बहु-समरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते, से जहानामए–आलिंगपुक्खरेइ वा जाव नानाविहपंचवण्णेहिं मणीहिं तणेहि य उवसोभिए, तं जहा– कित्तिमेहिं चेव अकित्तिमेहिं चेव। तत्थ णं दक्खिणिल्लाए विज्जाहरसेढीए गगनवल्लभपामोक्खा पन्नासं विज्जाहरनगरावासा पन्नत्ता, उत्तरिल्लाए विज्जाहर-सेढीए रहनेउरचक्कवालपामोक्खा सट्ठिं विज्जाहरनगरावासा पन्नत्ता। एवामेव सपुव्वावरेणं दाहिणिल्लाए उत्तरिल्लाए विज्जाहरसेढीए एगं दसुत्तरं विज्जाहरनगरावाससयं भवतीतिमक्खायं। ते विज्जाहरनगरा रिद्धत्थिमियसमिद्धा पमुइयजण जानवया जाव पडिरूवा। तेसु णं विज्जाहरणगरेसु विज्जाहररायाणो परिवसंति–महयाहिमवंत-महंत-मलय-मंदर-महिंदसारा, राय-वण्णओ भाणियव्वो। विज्जाहरसेढीणं भंते! मनुयाणं केरिसए आगारभावपडोयारे पन्नत्ते? गोयमा! ते णं मनुया बहुसंघयणा बहुसंठाणा बहुउच्चत्तपज्जवा बहुआउपज्जवा जाव सव्वदुक्खाणमंतं करेंति। तासि णं विज्जाहरसेढीणं बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ वेयड्ढस्स पव्वयस्स उभओ पासिं दस-दस जोयणाइं उड्ढं उप्पइत्ता, एत्थ णं दुवे आभिओग्गसेढीओ पन्नत्ताओ–पाईण-पडीणाययाओ उदीणदाहिणवित्थिण्णाओ दस-दस जोयणाइं विक्खंभेणं, पव्वयसमियाओ आयामेणं, उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइयाहिं दोहि य वनसंडेहिं संपरिक्खित्ताओ, वण्णओ दोण्हवि पव्वयसमियाओ आयामेणं। आभिओग्गसेढीणं भंते! केरिसए आगारभावपडोयारे पन्नत्ते? गोयमा! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते जाव तणेहिं उवसोभिए, वण्णाइ जाव तणाणं सद्दोत्ति। तासि णं आभिओग्गसेढीणं तत्थ-तत्थ देसे तहिं-तहिं जाव वाणमंतरा देवा य देवीओ य आसयंति सयंति चिट्ठंति निसीयंति तुयट्टंति रमंति ललंति कीडंति मोहंति, पुरा पोराणाणं सुचिण्णाणं सुपरक्कंताणं सुभाणं कडाणं कम्माणं कल्लाणाणं कल्लाणं फलवित्तिविसेसं पच्चनुभवमाणा विहरंति। तासु णं आभिओग्गसेढीसु सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो सोम-जम-वरुण-वेसमणकाइयाणं आभिओग्गाणं देवाणं बहवे भवना पन्नत्ता। ते णं भवना बाहिं वट्टा अंतो चउरंसा वण्णओ जाव अच्छरगण-संघ-संविकिण्णा दिव्वतुडितसद्दसंपणादिता सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्ठा मट्ठा नीरया निम्मला निप्पंका निक्कंकडच्छाया सप्पहा सस्सिरीया समिरीया सउज्जोया पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा। तत्थ णं सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो सोम-जम-वरुण-वेसमणकाइया बहवे आभिओग्गा देवा महिड्ढीया महज्जुईया महाबला महायसा महासोक्खा महानुभागा पलिओवमट्ठिईया परिवसंति। तासि णं आभिओग्गसेढीणं बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ वेयड्ढस्स पव्वयस्स उभओ पासिं पंच-पंच जोयणाइं उड्ढं उप्पइत्ता, एत्थ णं वेयड्ढस्स पव्वयस्स सिहरतले पन्नत्ते–पाईणपडीणायए उदीणदाहिणविच्छिन्नेदस जोयणाइं विक्खंभेणं, पव्वयसमगे आयामेणं। से णं एक्काए पउमवरवेइयाए एक्केण य वनसंडेणं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ते। पमाणं वण्णगो दोण्हंपि। वेयड्ढस्स णं भंते! पव्वयस्स सिहरतलस्स केरिसए आगारभावपडोयारे पन्नत्ते? गोयमा! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते, से जहानामए–आलिंगपुक्खरेइ वा जाव नानाविहपंचवण्णेहिं मणीहिं तणेहि य उवसोभिए जाव वावीओ पुक्खरिणीओ जाव वाणमंतरा देवा य देवीओ य आसयंति सयंति चिट्ठंति निसीयंति तुयट्टंति रमंति ललंति कीडंति मोहंति, पुरा पोराणाणं सुचिण्णाणं सुपरक्कंताणं सुभाणं कडाणं कम्माणं कल्लाणाणं कल्लाणं फलवित्तिविसेसं भुंजमाणा विहरंति। जंबुद्दीवे णं भंते! दीवे भारहे वासे वेयड्ढपव्वए कइ कूडा पन्नत्ता? गोयमा! नव कूडा पन्नत्ता, तं जहा–सिद्धायतनकूडे दाहिणड्ढभरहकूडे खंडप्पवायगुहाकूडे माणिभद्दकूडे वेयड्ढकूडे पुण्णभद्दकूडे तिमिसगुहाकूडे उत्तरड्ढभरहकूडे वेसमणकूडे।
Sutra Meaning : જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં વૈતાઢ્ય નામે પર્વત ક્યાં કહેલો છે ? ગૌતમ ! ઉત્તરાર્દ્ધ ભરતક્ષેત્રની દક્ષિણે દક્ષિણ અર્દ્ધ ભરતક્ષેત્રની ઉત્તરે, પૂર્વી લવણસમુદ્રની પશ્ચિમે, પશ્ચિમ લવણસમુદ્રની પૂર્વે, આ જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં વૈતાઢ્ય નામનો પર્વત કહેલો છે. તે વૈતાઢ્ય પર્વત પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર – દક્ષિણ વિસ્તીર્ણ છે. બંને બાજુ લવણ સમુદ્રને સ્પૃષ્ટ છે. પૂર્વની કોટીથી પૂર્વના લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ છે, પશ્ચિમની કોટીથી પશ્ચિમના લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ છે. આ વૈતાઢ્ય પર્વત ૨૫ – યોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, સવા છ યોજન ઉદ્વેધથી, ૫૦ યોજન વિષ્કંભથી છે. તેની બાહા પૂર્વ – પશ્ચિમ ૪૮૮ યોજન અને એક યોજનના ૧૬/૧૯ ભાગ છે. તથા અર્ધયોજન લંબાઈથી કહી છે. તેની જીવા ઉત્તરમાં પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબી, બંને બાજુ લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ, પૂર્વની કોટિથી પૂર્વી લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ, પશ્ચિમની કોટિથી પશ્ચિમી લવણસમુદ્રને સ્પૃષ્ટ ૧૦,૭૨૦ યોજન અને યોજનના ૧૨/૧૯ ભાગ આયામથી છે. તેનું ઘનુપૃષ્ઠ દક્ષિણથી ૧૦,૭૪૩ યોજન અને યોજનના ૧૫/૧૯ ભાગ પરિધિ છે. તે વૈતાઢ્ય પર્વત રુચક સંસ્થાન સંસ્થિત, સર્વરજતમય, સ્વચ્છ, શ્લક્ષ્ણ, લષ્ટ, ધૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નીરજ, નિર્મળ, નિષ્પંક, નિષ્કંટક છાયા, પ્રભા – કિરણ સહિત, પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ, પ્રતિરૂપ છે. તેની બંને બાજુ બે પદ્મવરવેદિકા, બે વનખંડ ચોતરફથી વીંટાયેલ છે. તે પદ્મવરવેદિકા અર્ધયોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, ૫૦૦ ધનુષ વિષ્કંભથી, પર્વત સમાન આયામથી છે. વર્ણન કહેવું. તે વનખંડ દેશોન બે યોજન વિષ્કંભથી, પદ્મવર વેદિકા સમાન આયામથી, કૃષ્ણ – કૃષ્ણાવભાસ આદિ છે વગેરે વર્ણન ઉવવાઈ સૂત્રાનુસાર કરવું. વૈતાઢ્ય પર્વતની પૂર્વ – પશ્ચિમમાં બે ગુફા કહેલ છે. ઉત્તર – દક્ષિણ પૂર્વ – પશ્ચિમ વિસ્તીર્ણ, ૫૦ યોજન આયામ – લંબાઈથી, ૧૨ – યોજન વિષ્કંભ – પહોળાઈથી છે. આઠ યોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી છે, વજ્રમય કપાટ – અવઘાટીની અર્થાત બારણાથી યુક્ત છે. યમલ યુગલ ઘનકપાટને કારણે તે દુષ્પ્રવેશ્ય છે, નિત્યાંધકારથી વ્યાપ્ત છે., તે ગુફા ગ્રહ – ચંદ્ર – સૂર્ય – નક્ષત્ર અને જ્યોતિષ પ્રભાથી રહિત યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે બે ગુફાના નામ આ પ્રમાણે છે – તમિસ્રગુફા અને ખંડપ્રપાતગુફા. તે ગુફામાં બે મહર્દ્ધિક, મહાદ્યુતિક, મહાબલી, મહાયશસ્વી, મહાસૌખ્ય, મહાનુભાવ અને પલ્યોપમ સ્થિતિક દેવો વસે છે. તે આ રીતે – કૃતમાલ અને નૃત્યમાલ. તે વનખંડના બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગથી વૈતાઢ્ય પર્વતની બંને બાજુ દશ – દશ યોજન ઉર્ધ્વ જઈને અહીં બે વિદ્યાધરશ્રેણી કહેલી છે. તે પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબી, ઉત્તર – દક્ષિણ વિસ્તીર્ણ, દશ – દશ યોજન વિષ્કંભથી છે, પર્વત સમાન આયામથી બંને પડખે બે પદ્મવરવેદિકા વડે બે વનખંડથી પરિવૃત્ત છે. તે પદ્મવરવેદિકા અર્ધયોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, ૫૦૦ ધનુષ વિષ્કંભથી, પર્વત સમાન આયામથી છે. વર્ણન જાણવું. વનખંડો પણ પદ્મવરવેદિકા સમાન આયામથી છે. વર્ણન કરવું. ભગવન્‌ ! વિદ્યાધર શ્રેણી ભૂમિના કેવા આકાર – ભાવાદિ કહેલ છે ? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે. જેમ કોઈ આલિંગપુષ્કર – ચર્મ મઢેલ ઢોલની જેમ સમતલ છે યાવત્‌ વિવિધ પંચવર્ણી મણિ વડે શોભિત છે. તથા – કૃત્રિમ અને અકૃત્રિમ તૃણ વનસ્પતિ વડે શોભિત છે. તેમાં દક્ષિણની વિદ્યાધર શ્રેણીમાં ગગનવલ્લભ પ્રમુખ – ૫૦ વિદ્યાધરના નગરાવાસ કહેલ છે. ઉત્તરની વિદ્યાધરશ્રેણીમાં રથ – નેપુર – ચક્રવાલ પ્રમુખ – ૬૦ – વિદ્યાધરના નગરાવાસ કહેલ છે. એ પ્રમાણે બધા મળીને દક્ષિણ અને ઉત્તરની વિદ્યાધર – શ્રેણીમાં ૧૧૦ – વિદ્યાધરના નગરાવાસ છે, તેમ કહેલ છે. તે વિદ્યાધરના નગરો ઋદ્ધ – સ્તિમિત – સમૃદ્ધ પ્રમુદિત જન – જાનપદ યુક્ત યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે વિદ્યાધર નગરમાં વિદ્યાધર રાજા વસે છે. તે મહાહિમવંત, મલય – મંદર – મહેન્દ્રસાર આદિ છે, અહી રાજાનું વર્ણન કહેવું. ભગવન્‌ ! વિદ્યાધર શ્રેણીના મનુષ્યોનો કેવો આકાર – ભાવાદિ કહેલ છે ? ગૌતમ ! તે મનુષ્યો ઘણા સંઘયણ – સંસ્થાન – ઉચ્ચત્વ પર્યાયવાળા અને ઉત્તમ આયુપર્યાયવાળા છે, અનેક વર્ષનું આયુ પૂરું કરીને કેટલાક વિદ્યાધર નરકગતિમાં, કેટલાક વિદ્યાધર તિર્યંચ ગતિમાં, કેટલાક વિદ્યાધર મનુષ્ય ગતિમાં, કેટલાક વિદ્યાધર દેવગતિમાં જાય છે અને કેટલાક વિદ્યાધર સિદ્ધ, બુદ્ધ, મુક્ત થઈ સર્વ દુઃખનો અંત કરે છે. તે વિદ્યાધર શ્રેણીના બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગથી વૈતાઢ્ય પર્વતના બંને પડખે દશ – દશ યોજન ઉર્ધ્વ જઈને અહીં બે આભિયોગ – શ્રેણી કહેલ છે. પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબી, ઉત્તર – દક્ષિણ વિસ્તીર્ણ, ૧૦ – ૧૦ યોજન વિષ્કંભથી પર્વત સમાન આયામથી બંને પડખે બે પદ્મવર વેદિકા અને બે વનખંડોથી પરિવૃત્ત છે. બંને પર્વત સમાન આયામથી છે.તેનું વર્ણન પૂર્વવત જાણવું. ભગવન્‌ ! અભિયોગશ્રેણીનો કેવો આકાર ભાવ પ્રત્યવતાર કહેલ છે ? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે. યાવત્‌ તે તૃણ વનસ્પતિ વડે શોભિત છે. તે અભિયોગ શ્રેણીના તે – તે દેશમાં ત્યાં – ત્યાં યાવત્‌ વ્યંતર દેવો અને દેવીઓ બેસે છે, સૂવે છે યાવત્‌ પુણ્ય કર્મોના ફળવૃત્તિનો વિશેષને અનુભવતા વિચરે છે. તે અભિયોગ શ્રેણીમાં દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના સોમ – યમ – વરુણ – વૈશ્રમણ કાયિક આભિયોગ દેવોના ઘણા ભવનો કહેલા છે. તે ભવનો બહારથી વૃત્ત, અંદરથી ચતુરસ્ર વર્ણન યાવત્‌ અપ્સર ઘન – સંઘ વિકિર્ણ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. ત્યાં દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના સોમ, યમ, વરુણ, વૈશ્રમણકાયિક ઘણા આભિયોગિક દેવો કે જે મહર્દ્ધિક, મહાદ્યુતિક, યાવત્‌ મહાસૌખ્ય અને પલ્યોપમસ્થિતિક દેવો વસે છે. તે આભિયોગિક શ્રેણીનો બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગથી વૈતાઢ્ય પર્વતની બંને બાજુ પાંચ – પાંચ યોજન ઉર્ધ્વ જઈને, અહીં વૈતાઢ્ય પર્વતનું શિખરતલ કહેલ છે. તે પૂર્વ – પશ્ચિમ લાંબુ, ઉત્તર – દક્ષિણ વિસ્તીર્ણ. ૧૦ યોજન વિષ્કંભથી પર્વત સમાન આયામથી છે. તે એક પદ્મવરવેદિકા અને એક વનખંડથી ચોતરફથી પરિવૃત્ત છે. બંનેનું વર્ણન પૂર્વવત્‌ જાણવું. ભગવન્‌ ! વૈતાઢ્ય પર્વતના શિખરતલનો કેવો આકાર ભાવ પ્રત્યવતાર કહેલ છે? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે, જેમ કોઈ ચર્મ મઢિત ઢોલ જેવો સમતલ યાવત્‌ વિવિધ પંચવર્ણી મણિથી શોભિત યાવત્‌ ત્યાં વાવ, પુષ્કરિણી આદિ છે યાવત્‌ ત્યાં વ્યંતર દેવો અને દેવીઓ બેસે છે, યાવત્‌ ત્યાં ભોગ ભોગવતા વિચરે છે. ભગવન્‌ ! જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં વૈતાઢ્ય પર્વતે કેટલા કૂટો કહેલા છે ? ગૌતમ ! નવ કૂટો કહેલા છે – સિદ્ધાયતનકૂટ, દાક્ષિણાર્દ્ધભરતકૂટ, ખંડપ્રપાતગુફા કૂટ, માણિભદ્ર કૂટ, વૈતાઢ્ય કૂટ, પૂર્ણભદ્ર કૂટ, તમિસ્રગુફા કૂટ, ઉત્તરાર્દ્ધ ભરતકૂટ, વૈશ્રમણકૂટ.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kahi nam bhamte! Jambuddive dive bharahe vase veyaddhe namam pavvae pannatte? Goyama! Uttaraddhabharahavasassa dahinenam, dahinaddhabharahavasassa uttarenam, puratthimalavanasamuddassa pachchatthimenam, pachchatthimalavana-samuddassa puratthimenam, ettha nam jambuddive dive bharahe vase veyaddhe namam pavvae pannatte–painapadinayae udinadahinavichchhinneduha lavanasamuddam putthe–puratthimillae kodie puratthimillam lavanasamuddam putthe, pachchatthimillae kodie pachchatthimillam lavanasamuddam putthe, panavisam joyanaim uddham uchchattenam, chhassakosaim joyanaim uvvehenam, pannasam joyanaim vikkhambhenam. Tassa baha puratthima-pachchatthimenam chattari atthasie joyanasae solasa ya egunavisaibhage joyanassa addhabhagam cha ayamenam pannatta. Tassa jiva uttarenam painapadinayaya duha lavanasamuddam puttha–puratthimillae kodie puratthimillam lavanasamuddam puttha, pachchatthimillae kodie pachchatthimillam lavanasamuddam puttha, dasa joyanasahassaim satta ya vise joyanasae duvalasa ya egunavisaibhage joyanassa ayamenam. Tise dhanuputtham dahinenam dasa joyanasahassaim satta ya teyale joyanasae pannarasa ya egunavisaibhage joyanassa parikkhevenam, ruyagasamthanasamthie savvarayayamae achchhe sanhe lanhe ghatthe matthe nirae nimmale nippamke nikkamkadachchhae sappabhe samirie pasaie darisanijje abhiruve padiruve. Ubhao pasim dohim paumavaraveiyahim dohi ya vanasamdehim savvao samamta samparikkhitte. Tao nam paumavaraveiyao addhajoyanam uddham uchchattenam, pamchadhanusayaim vikkhambhenam, pavvayasamiyao ayamenam. Vannao bhaniyavvo. Te nam vanasamda desunaim do joyanaim vikkhambhenam, paumavara-veiyasamaga ayamenam, kinha kinhobhasa java vannao. Veyaddhassa nam pavvayassa puratthimapachchatthimenam do guhao pannattao–uttaradahinayayao painapadinavitthinnao pannasam joyanaim ayamenam, duvalasa joyanaim vikkhambhenam, attha joyanaim uddham uchchattenam, vairamayakavadohadiao jamalajuyalakavadadhanaduppavesao nichchamdhayara-timissao vavagayagahachamdasuranakkhattajoisapahao java padiruvao, tam jaha–timisaguha cheva khamdappavayaguha cheva. Tattha nam do deva mahiddhiya mahajjuiya mahabala mahayasa mahasokkha mahanubhaga paliovamatthiiya parivasamti, tam jaha–kayamalae cheva, nattamalae cheva. Tesi nam vanasamdanam bahusamaramanijjao bhumibhagao veyaddhassa pavvayassa ubhao pasim dasa-dasa joyanaim uddham uppaitta, ettha nam duve vijjaharasedhio pannattao–painapadinayayao udinadahinavichchhinnao dasa-dasa joyanaim vikkhambhenam, pavvayasamiyao ayamenam, ubhao pasim dohim paumavaraveiyahim dohi ya vanasamdehim samparikkhittao. Tao nam paumavaraveiyao addhajoyanam uddham uchchattenam, pamcha dhanusayaim vikkhambhenam, pavvayasamiyao ayamenam, vannao neyavvo. Vanasamdavi paumavaraveiyasamaga ayamenam, vannao. Vijjaharasedhinam bhamte! Bhuminam kerisae agarabhavapadoyare pannatte? Goyama! Bahu-samaramanijje bhumibhage pannatte, se jahanamae–alimgapukkharei va java nanavihapamchavannehim manihim tanehi ya uvasobhie, tam jaha– kittimehim cheva akittimehim cheva. Tattha nam dakkhinillae vijjaharasedhie gaganavallabhapamokkha pannasam vijjaharanagaravasa pannatta, uttarillae vijjahara-sedhie rahaneurachakkavalapamokkha satthim vijjaharanagaravasa pannatta. Evameva sapuvvavarenam dahinillae uttarillae vijjaharasedhie egam dasuttaram vijjaharanagaravasasayam bhavatitimakkhayam. Te vijjaharanagara riddhatthimiyasamiddha pamuiyajana janavaya java padiruva. Tesu nam vijjaharanagaresu vijjahararayano parivasamti–mahayahimavamta-mahamta-malaya-mamdara-mahimdasara, raya-vannao bhaniyavvo. Vijjaharasedhinam bhamte! Manuyanam kerisae agarabhavapadoyare pannatte? Goyama! Te nam manuya bahusamghayana bahusamthana bahuuchchattapajjava bahuaupajjava java savvadukkhanamamtam karemti. Tasi nam vijjaharasedhinam bahusamaramanijjao bhumibhagao veyaddhassa pavvayassa ubhao pasim dasa-dasa joyanaim uddham uppaitta, ettha nam duve abhioggasedhio pannattao–paina-padinayayao udinadahinavitthinnao dasa-dasa joyanaim vikkhambhenam, pavvayasamiyao ayamenam, ubhao pasim dohim paumavaraveiyahim dohi ya vanasamdehim samparikkhittao, vannao donhavi pavvayasamiyao ayamenam. Abhioggasedhinam bhamte! Kerisae agarabhavapadoyare pannatte? Goyama! Bahusamaramanijje bhumibhage pannatte java tanehim uvasobhie, vannai java tananam saddotti. Tasi nam abhioggasedhinam tattha-tattha dese tahim-tahim java vanamamtara deva ya devio ya asayamti sayamti chitthamti nisiyamti tuyattamti ramamti lalamti kidamti mohamti, pura porananam suchinnanam suparakkamtanam subhanam kadanam kammanam kallananam kallanam phalavittivisesam pachchanubhavamana viharamti. Tasu nam abhioggasedhisu sakkassa devimdassa devaranno soma-jama-varuna-vesamanakaiyanam abhiogganam devanam bahave bhavana pannatta. Te nam bhavana bahim vatta amto chauramsa vannao java achchharagana-samgha-samvikinna divvatuditasaddasampanadita savvarayanamaya achchha sanha lanha ghattha mattha niraya nimmala nippamka nikkamkadachchhaya sappaha sassiriya samiriya saujjoya pasadiya darisanijja abhiruva padiruva. Tattha nam sakkassa devimdassa devaranno soma-jama-varuna-vesamanakaiya bahave abhiogga deva mahiddhiya mahajjuiya mahabala mahayasa mahasokkha mahanubhaga paliovamatthiiya parivasamti. Tasi nam abhioggasedhinam bahusamaramanijjao bhumibhagao veyaddhassa pavvayassa ubhao pasim pamcha-pamcha joyanaim uddham uppaitta, ettha nam veyaddhassa pavvayassa siharatale pannatte–painapadinayae udinadahinavichchhinnedasa joyanaim vikkhambhenam, pavvayasamage ayamenam. Se nam ekkae paumavaraveiyae ekkena ya vanasamdenam savvao samamta samparikkhitte. Pamanam vannago donhampi. Veyaddhassa nam bhamte! Pavvayassa siharatalassa kerisae agarabhavapadoyare pannatte? Goyama! Bahusamaramanijje bhumibhage pannatte, se jahanamae–alimgapukkharei va java nanavihapamchavannehim manihim tanehi ya uvasobhie java vavio pukkharinio java vanamamtara deva ya devio ya asayamti sayamti chitthamti nisiyamti tuyattamti ramamti lalamti kidamti mohamti, pura porananam suchinnanam suparakkamtanam subhanam kadanam kammanam kallananam kallanam phalavittivisesam bhumjamana viharamti. Jambuddive nam bhamte! Dive bharahe vase veyaddhapavvae kai kuda pannatta? Goyama! Nava kuda pannatta, tam jaha–siddhayatanakude dahinaddhabharahakude khamdappavayaguhakude manibhaddakude veyaddhakude punnabhaddakude timisaguhakude uttaraddhabharahakude vesamanakude.
Sutra Meaning Transliteration : Jambudvipa dvipamam bharatakshetramam vaitadhya name parvata kyam kahelo chhe\? Gautama ! Uttararddha bharatakshetrani dakshine dakshina arddha bharatakshetrani uttare, purvi lavanasamudrani pashchime, pashchima lavanasamudrani purve, a jambudvipa dvipamam bharatakshetramam vaitadhya namano parvata kahelo chhe. Te vaitadhya parvata purva – pashchima lambo, uttara – dakshina vistirna chhe. Bamne baju lavana samudrane sprishta chhe. Purvani kotithi purvana lavanasamudrane sprishta chhe, pashchimani kotithi pashchimana lavanasamudrane sprishta chhe. A vaitadhya parvata 25 – yojana urdhva uchchatvathi, sava chha yojana udvedhathi, 50 yojana vishkambhathi chhe. Teni baha purva – pashchima 488 yojana ane eka yojanana 16/19 bhaga chhe. Tatha ardhayojana lambaithi kahi chhe. Teni jiva uttaramam purva – pashchima lambi, bamne baju lavanasamudrane sprishta, purvani kotithi purvi lavanasamudrane sprishta, pashchimani kotithi pashchimi lavanasamudrane sprishta 10,720 yojana ane yojanana 12/19 bhaga ayamathi chhe. Tenum ghanuprishtha dakshinathi 10,743 yojana ane yojanana 15/19 bhaga paridhi chhe. Te vaitadhya parvata ruchaka samsthana samsthita, sarvarajatamaya, svachchha, shlakshna, lashta, dhrishta, mrishta, niraja, nirmala, nishpamka, nishkamtaka chhaya, prabha – kirana sahita, prasadiya, darshaniya, abhirupa, pratirupa chhe. Teni bamne baju be padmavaravedika, be vanakhamda chotaraphathi vimtayela chhe. Te padmavaravedika ardhayojana urdhva uchchatvathi, 500 dhanusha vishkambhathi, parvata samana ayamathi chhe. Varnana kahevum. Te vanakhamda deshona be yojana vishkambhathi, padmavara vedika samana ayamathi, krishna – krishnavabhasa adi chhe vagere varnana uvavai sutranusara karavum. Vaitadhya parvatani purva – pashchimamam be gupha kahela chhe. Uttara – dakshina purva – pashchima vistirna, 50 yojana ayama – lambaithi, 12 – yojana vishkambha – paholaithi chhe. Atha yojana urdhva uchchatvathi chhe, vajramaya kapata – avaghatini arthata baranathi yukta chhe. Yamala yugala ghanakapatane karane te dushpraveshya chhe, nityamdhakarathi vyapta chhe., te gupha graha – chamdra – surya – nakshatra ane jyotisha prabhathi rahita yavat pratirupa chhe. Te be guphana nama a pramane chhe – tamisragupha ane khamdaprapatagupha. Te guphamam be maharddhika, mahadyutika, mahabali, mahayashasvi, mahasaukhya, mahanubhava ane palyopama sthitika devo vase chhe. Te a rite – kritamala ane nrityamala. Te vanakhamdana bahusama ramaniya bhumibhagathi vaitadhya parvatani bamne baju dasha – dasha yojana urdhva jaine ahim be vidyadharashreni kaheli chhe. Te purva – pashchima lambi, uttara – dakshina vistirna, dasha – dasha yojana vishkambhathi chhe, parvata samana ayamathi bamne padakhe be padmavaravedika vade be vanakhamdathi parivritta chhe. Te padmavaravedika ardhayojana urdhva uchchatvathi, 500 dhanusha vishkambhathi, parvata samana ayamathi chhe. Varnana janavum. Vanakhamdo pana padmavaravedika samana ayamathi chhe. Varnana karavum. Bhagavan ! Vidyadhara shreni bhumina keva akara – bhavadi kahela chhe\? Gautama ! Bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe. Jema koi alimgapushkara – charma madhela dholani jema samatala chhe yavat vividha pamchavarni mani vade shobhita chhe. Tatha – kritrima ane akritrima trina vanaspati vade shobhita chhe. Temam dakshinani vidyadhara shrenimam gaganavallabha pramukha – 50 vidyadharana nagaravasa kahela chhe. Uttarani vidyadharashrenimam ratha – nepura – chakravala pramukha – 60 – vidyadharana nagaravasa kahela chhe. E pramane badha maline dakshina ane uttarani vidyadhara – shrenimam 110 – vidyadharana nagaravasa chhe, tema kahela chhe. Te vidyadharana nagaro riddha – stimita – samriddha pramudita jana – janapada yukta yavat pratirupa chhe. Te vidyadhara nagaramam vidyadhara raja vase chhe. Te mahahimavamta, malaya – mamdara – mahendrasara adi chhe, ahi rajanum varnana kahevum. Bhagavan ! Vidyadhara shrenina manushyono kevo akara – bhavadi kahela chhe\? Gautama ! Te manushyo ghana samghayana – samsthana – uchchatva paryayavala ane uttama ayuparyayavala chhe, aneka varshanum ayu purum karine ketalaka vidyadhara narakagatimam, ketalaka vidyadhara tiryamcha gatimam, ketalaka vidyadhara manushya gatimam, ketalaka vidyadhara devagatimam jaya chhe ane ketalaka vidyadhara siddha, buddha, mukta thai sarva duhkhano amta kare chhe. Te vidyadhara shrenina bahusama ramaniya bhumibhagathi vaitadhya parvatana bamne padakhe dasha – dasha yojana urdhva jaine ahim be abhiyoga – shreni kahela chhe. Purva – pashchima lambi, uttara – dakshina vistirna, 10 – 10 yojana vishkambhathi parvata samana ayamathi bamne padakhe be padmavara vedika ane be vanakhamdothi parivritta chhe. Bamne parvata samana ayamathi chhE.Tenum varnana purvavata janavum. Bhagavan ! Abhiyogashrenino kevo akara bhava pratyavatara kahela chhe\? Gautama ! Bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe. Yavat te trina vanaspati vade shobhita chhe. Te abhiyoga shrenina te – te deshamam tyam – tyam yavat vyamtara devo ane devio bese chhe, suve chhe yavat punya karmona phalavrittino visheshane anubhavata vichare chhe. Te abhiyoga shrenimam devendra devaraja shakrana soma – yama – varuna – vaishramana kayika abhiyoga devona ghana bhavano kahela chhe. Te bhavano baharathi vritta, amdarathi chaturasra varnana yavat apsara ghana – samgha vikirna yavat pratirupa chhe. Tyam devendra devaraja shakrana soma, yama, varuna, vaishramanakayika ghana abhiyogika devo ke je maharddhika, mahadyutika, yavat mahasaukhya ane palyopamasthitika devo vase chhe. Te abhiyogika shrenino bahusama ramaniya bhumibhagathi vaitadhya parvatani bamne baju pamcha – pamcha yojana urdhva jaine, ahim vaitadhya parvatanum shikharatala kahela chhe. Te purva – pashchima lambu, uttara – dakshina vistirna. 10 yojana vishkambhathi parvata samana ayamathi chhe. Te eka padmavaravedika ane eka vanakhamdathi chotaraphathi parivritta chhe. Bamnenum varnana purvavat janavum. Bhagavan ! Vaitadhya parvatana shikharatalano kevo akara bhava pratyavatara kahela chhe? Gautama ! Bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe, jema koi charma madhita dhola jevo samatala yavat vividha pamchavarni manithi shobhita yavat tyam vava, pushkarini adi chhe yavat tyam vyamtara devo ane devio bese chhe, yavat tyam bhoga bhogavata vichare chhe. Bhagavan ! Jambudvipa dvipamam bharatakshetramam vaitadhya parvate ketala kuto kahela chhe\? Gautama ! Nava kuto kahela chhe – siddhayatanakuta, dakshinarddhabharatakuta, khamdaprapatagupha kuta, manibhadra kuta, vaitadhya kuta, purnabhadra kuta, tamisragupha kuta, uttararddha bharatakuta, vaishramanakuta.