Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107615
Scripture Name( English ): Jambudwippragnapati Translated Scripture Name : જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वक्षस्कार १ भरतक्षेत्र

Translated Chapter :

વક્ષસ્કાર ૧ ભરતક્ષેત્ર

Section : Translated Section :
Sutra Number : 15 Category : Upang-07
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कहि णं भंते! वेयड्ढपव्वए दाहिणड्ढभरहकूडे नामं कूडे पन्नत्ते? गोयमा! खंडप्पवायकूडस्स पुरत्थिमेणं सिद्धायतनकूडस्स पच्चत्थिमेणं, एत्थ णं वेयड्ढ-पव्वए दाहिणड्ढभरहकूडे नामं कूडे पन्नत्ते, सिद्धायतनकूडप्पमाणसरिसे जाव– तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं महं एगे पासायवडेंसए पन्नत्ते–कोसं उड्ढं उच्चत्तेणं, अद्धकोसं विक्खंभेणं अब्भुग्गयमूसियपहसिए जाव पासाईए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे। तस्स णं पासायवडेंसगस्स बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं महं एगा मणिपेढिया पन्नत्ता–पंच धनुसयाइं आयामविक्खंभेणं, अड्ढाइज्जाहिं धनुसयाइं बाहल्लेणं, सव्वमणिमई। तीसे णं मणिपेढियाए उप्पिं सीहासने पन्नत्ते, सीहासणं सपरिवारं भाणियव्वं। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–दाहिणड्ढभरहकूडे दाहिणड्ढभरहकूडे? गोयमा! दाहिणड्ढभरहकूडे णं दाहिणड्ढभरहे नामं देवे महिड्ढीए जाव पलिओवमट्ठिईए परिवसइ। से णं तत्थ चउण्हं सामानियसाहस्सीणं चउण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं तिण्हं परिसाणं सत्तण्हं अनियाणं सत्तण्हं अनियाहिवईणं सोलसण्हं आयरक्खदेवसाहस्सीणं दाहिणड्ढभरहकूडस्स दाहिणड्ढाए रायहानीए, अन्नेसिं च बहूणं देवाण य देवीण य आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं महत्तरगत्तं आणाईसर-सेनावच्चं कारेमाणे पालेमाणे महयाहय-नट्ट-गीय-वाइय-तंती-ताल-तुडिय-घन-मुइंग-पडुप्पवाइयरवेणं दिव्वाइं भोगभोगाइं भुंजमाणे विहरइ। कहि णं भंते! दाहिणड्ढभरहकूडस्स देवस्स दाहिणड्ढा नामं रायहानी पन्नत्ता? गोयमा! मंदरस्स पव्वत्तस्स दक्खिणेणं तिरियमसंखेज्जदीवसमुद्दे वीईवइत्ता अन्नं जंबुद्दीवं दीवं दक्खिणेणं बारस जोयणसहस्साइं ओगाहित्ता, एत्थ णं दाहिणड्ढभरहकूडस्स देवस्स दाहिणड्ढ-भरहा नामं रायहानी भाणिअव्वा, जहा विजयस्स देवस्स। एवं सव्व कूडा नेयव्वा जाव वेसमणकूडे परोप्परं पुरत्थिम-पच्चत्थिमेणं, इमेसिं वण्णावासे गाहा–
Sutra Meaning : સૂત્ર– ૧૫. ભગવન્‌ ! વૈતાઢ્ય પર્વતમાં દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ નામક કૂટ ક્યાં કહ્યો છે ? ગૌતમ ! ખંડપ્રપાત કૂટની પૂર્વમાં, સિદ્ધાયતન કૂટની પશ્ચિમે, અહીં વૈતાઢ્ય પર્વતનો દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ નામનો કૂટ કહેલ છે. સિદ્ધાયતન કૂટ પ્રમાણ સદૃશ યાવત્‌ તે બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગમાં અહીં એક મોટો પ્રાસાદાવતંસક કહેલ છે. તે એક ક્રોશ ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, અર્ધક્રોશ વિષ્કંભથી અભ્યુદ્‌ગત ઉસિત પ્રહસિત યાવત્‌ પ્રાસાદિયાદિ છે. તે પ્રાસાદાવતંસકના બહુમધ્ય દેશભાગમાં એક મોટી મણિપીઠિકા કહી છે, તે ૫૦૦ ધનુષ આયામ – વિષ્કંભથી, ૨૫૦ ધનુષ બાહલ્યથી, સર્વમણિમયી, તે મણિપીઠિકાની ઉપર સિંહાસન કહેલ છે, તે સપરિવાર કહેવું. ભગવન્‌ ! તેને દક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ કેમ કહે છે ? ગૌતમ ! દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરત નામક મહર્દ્ધિક યાવત્‌ પલ્યોપમ સ્થિતિક દેવ અહીં વસે છે. તે ત્યાં ૪૦૦૦ સામાનિક, સપરિવાર ચાર અગ્રમહિષી, ત્રણ પર્ષદા, સાત અનિકો, સાત અનિકાધિપતિ, ૧૬,૦૦૦ આત્મરક્ષક દેવ, દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ, દાક્ષિણાર્દ્ધ રાજધાની, બીજા ઘણા દેવો અને દેવીઓનું આધિપત્યાદિ કરતા યાવત્‌ વિચરે છે. દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ દેવની દાક્ષિણાર્દ્ધા રાજધાની ક્યાં કહી છે ? ગૌતમ ! મેરુ પર્વતની દક્ષિણમાં તિર્છા અસંખ્યાત દ્વીપસમુદ્ર અતિક્રમીને આ જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં દક્ષિણમાં ૧૨,૦૦૦ યોજન જઈને, અહીં દાક્ષિણાર્દ્ધ ભરતકૂટ દેવની દાક્ષિણાર્દ્ધા નામે રાજધાની કહેવી. જે રીતે વિજયદેવની કહી છે. એ પ્રમાણે સર્વે કૂટો જાણવા યાવત્‌ વૈશ્રમણકૂટ. તે પરસ્પર પૂર્વથી પશ્ચિમ છે. આ વર્ણાવાસ ગાથા – સૂત્ર– ૧૬. વૈતાઢ્ય પર્વતના મધ્યમાં ત્રણ કૂટ સ્વર્ણમય છે. બાકીના બધા કૂટો રત્નમય છે. સૂત્ર– ૧૭. જે નામના કૂટ છે, તે નામના દેવો હોય છે, તે પ્રત્યેકે પ્રત્યેકની પલ્યોપમની સ્થિતિ હોય છે. સૂત્ર– ૧૮. માણિભદ્રકૂટ, વૈતાઢ્યકૂટ, પૂર્ણભદ્રકૂટ. આ ત્રણ કૂટો સુવર્ણમય છે, બાકીના છ રત્નમય છે. બે વિસદૃશ નામવાળા દેવ છે – કૃતમાલક અને નૃત્યમાલક. બાકીના છ સદશ નામવાળા છે. રાજધાનીઓ જંબૂદ્વીપ દ્વીપના મેરુ પર્વતની દક્ષિણમાં તિર્છા અસંખ્યાત દ્વીપ – સમુદ્ર અતિક્રમીને બીજા જંબૂદ્વીપમાં ૧૨,૦૦૦ યોજન જઈને, અહીં રાજધાની કહેવી, તે વિજય રાજધાની સદૃશ છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૫–૧૮
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kahi nam bhamte! Veyaddhapavvae dahinaddhabharahakude namam kude pannatte? Goyama! Khamdappavayakudassa puratthimenam siddhayatanakudassa pachchatthimenam, ettha nam veyaddha-pavvae dahinaddhabharahakude namam kude pannatte, siddhayatanakudappamanasarise java– Tassa nam bahusamaramanijjassa bhumibhagassa bahumajjhadesabhae, ettha nam maham ege pasayavademsae pannatte–kosam uddham uchchattenam, addhakosam vikkhambhenam abbhuggayamusiyapahasie java pasaie darisanijje abhiruve padiruve. Tassa nam pasayavademsagassa bahumajjhadesabhae, ettha nam maham ega manipedhiya pannatta–pamcha dhanusayaim ayamavikkhambhenam, addhaijjahim dhanusayaim bahallenam, savvamanimai. Tise nam manipedhiyae uppim sihasane pannatte, sihasanam saparivaram bhaniyavvam. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–dahinaddhabharahakude dahinaddhabharahakude? Goyama! Dahinaddhabharahakude nam dahinaddhabharahe namam deve mahiddhie java paliovamatthiie parivasai. Se nam tattha chaunham samaniyasahassinam chaunham aggamahisinam saparivaranam tinham parisanam sattanham aniyanam sattanham aniyahivainam solasanham ayarakkhadevasahassinam dahinaddhabharahakudassa dahinaddhae rayahanie, annesim cha bahunam devana ya devina ya ahevachcham porevachcham samittam bhattittam mahattaragattam anaisara-senavachcham karemane palemane mahayahaya-natta-giya-vaiya-tamti-tala-tudiya-ghana-muimga-paduppavaiyaravenam divvaim bhogabhogaim bhumjamane viharai. Kahi nam bhamte! Dahinaddhabharahakudassa devassa dahinaddha namam rayahani pannatta? Goyama! Mamdarassa pavvattassa dakkhinenam tiriyamasamkhejjadivasamudde viivaitta annam jambuddivam divam dakkhinenam barasa joyanasahassaim ogahitta, ettha nam dahinaddhabharahakudassa devassa dahinaddha-bharaha namam rayahani bhaniavva, jaha vijayassa devassa. Evam savva kuda neyavva java vesamanakude paropparam puratthima-pachchatthimenam, imesim vannavase gaha–
Sutra Meaning Transliteration : Sutra– 15. Bhagavan ! Vaitadhya parvatamam dakshinarddha bharatakuta namaka kuta kyam kahyo chhe\? Gautama ! Khamdaprapata kutani purvamam, siddhayatana kutani pashchime, ahim vaitadhya parvatano dakshinarddha bharatakuta namano kuta kahela chhe. Siddhayatana kuta pramana sadrisha yavat te bahusama ramaniya bhumibhagana bahumadhya deshabhagamam ahim eka moto prasadavatamsaka kahela chhe. Te eka krosha urdhva uchchatvathi, ardhakrosha vishkambhathi abhyudgata usita prahasita yavat prasadiyadi chhe. Te prasadavatamsakana bahumadhya deshabhagamam eka moti manipithika kahi chhe, te 500 dhanusha ayama – vishkambhathi, 250 dhanusha bahalyathi, sarvamanimayi, te manipithikani upara simhasana kahela chhe, te saparivara kahevum. Bhagavan ! Tene dakshinarddha bharatakuta kema kahe chhe\? Gautama ! Dakshinarddha bharata namaka maharddhika yavat palyopama sthitika deva ahim vase chhe. Te tyam 4000 samanika, saparivara chara agramahishi, trana parshada, sata aniko, sata anikadhipati, 16,000 atmarakshaka deva, dakshinarddha bharatakuta, dakshinarddha rajadhani, bija ghana devo ane devionum adhipatyadi karata yavat vichare chhe. Dakshinarddha bharatakuta devani dakshinarddha rajadhani kyam kahi chhe\? Gautama ! Meru parvatani dakshinamam tirchha asamkhyata dvipasamudra atikramine a jambudvipa dvipamam dakshinamam 12,000 yojana jaine, ahim dakshinarddha bharatakuta devani dakshinarddha name rajadhani kahevi. Je rite vijayadevani kahi chhe. E pramane sarve kuto janava yavat vaishramanakuta. Te paraspara purvathi pashchima chhe. A varnavasa gatha – Sutra– 16. Vaitadhya parvatana madhyamam trana kuta svarnamaya chhe. Bakina badha kuto ratnamaya chhe. Sutra– 17. Je namana kuta chhe, te namana devo hoya chhe, te pratyeke pratyekani palyopamani sthiti hoya chhe. Sutra– 18. Manibhadrakuta, vaitadhyakuta, purnabhadrakuta. A trana kuto suvarnamaya chhe, bakina chha ratnamaya chhe. Be visadrisha namavala deva chhe – kritamalaka ane nrityamalaka. Bakina chha sadasha namavala chhe. Rajadhanio jambudvipa dvipana meru parvatani dakshinamam tirchha asamkhyata dvipa – samudra atikramine bija jambudvipamam 12,000 yojana jaine, ahim rajadhani kahevi, te vijaya rajadhani sadrisha chhe. Sutra samdarbha– 15–18