Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106193
Scripture Name( English ): Jivajivabhigam Translated Scripture Name : જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

सर्व जीव प्रतिपत्ति

 Translated Chapter :

સર્વ જીવ પ્રતિપત્તિ
Section : ४ थी ९ पंचविध यावत् दशविध सर्वजीव Translated Section : ૪ થી ૯ પંચવિધ યાવત્ દશવિધ સર્વજીવ
Sutra Number : 393 Category : Upang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तत्थ णं जेते एवमाहंसु अट्ठविहा सव्वजीवा पन्नत्ता ते एवमाहंसु, तं जहा–आभिनिबोहियनाणी सुयनाणी ओहि नाणी मनपज्जवनाणी केवलनाणी मतिअन्नाणी सुयअन्नाणी विभंगनाणी। आभिनिबोहियनाणी णं भंते! आभिनिबोहियनाणित्ति कालओ केवचिरं होति? गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छावट्ठिसागरोवमाइं सातिरेगाइं। एवं सुयनाणीवि। ओहिनाणी णं भंते! ओहिणाणित्ति कालओ केवचिरं होति? गोयमा! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं छावट्ठिसागरोवमाइं सातिरेगाइं। मनपज्जवनाणी णं भंते! मनपज्जवनाणित्ति कालओ केवचिरं होइ? गोयमा! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं देसूणा पुव्वकोडी। केवलनाणी णं भंते! केवलणाणित्ति कालओ केवचिरं होति? गोयमा! सादीए अपज्जवसिते। मतिअन्नाणी णं भंते! मतिअण्णाणित्ति कालओ केवचिरं होति? गोयमा! मइअन्नाणी तिविहे पन्नत्ते, तं जहा–अनादीए वा अपज्जवसिए, अनादीए वा सपज्जवसिए, सादीए वा सपज्जवसिते। तत्थ णं जेसे सादीए सपज्जवसिते, से जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अनंतं कालं जाव अवड्ढं पोग्गलपरियट्टं देसूणं। सुयअन्नाणी एवं चेव। विभंगनाणी णं भंते! विभंगणाणित्ति कालओ केवचिरं होति? गोयमा! जहन्नेणं एक्कं समयं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं देसूणाए पुव्वकोडीए अब्भहियाइं। आभिनिबोहियणाणिस्स णं भंते! अंतरं कालओ केवचिरं होइ? गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं अनंतं कालं जाव अवड्ढं पोग्गलपरियट्टं देसूणं। एवं सुयणाणिस्सवि, ओहिनाणिस्सवि, मनपज्जवणाणिस्सवि। केवलनाणिस्स णं भंते! अंतरं कालओ केवचिरं होति? गोयमा! सादीयस्स अपज्जवसियस्स नत्थि अंतरं। मइअन्नाणिस्स णं भंते! अंतरं कालओ केवचिरं होति? गोयमा! अनादीयस्स अपज्जव-सियस्स नत्थि अंतरं, अनादीयस्स सपज्जवसियस्स नत्थि अंतरं, सादीयस्स सपज्जवसियस्स जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं छावट्ठिं सागरोवमाइं सातिरेगाइं। एवं सुयअन्नाणिस्स वि। विभंगनाणिस्स णं भंते! अंतरं कालओ केवचिरं होति? गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणस्सतिकालो। अप्पाबहुयं–सव्वत्थोवा जीवा मणपज्जवनाणी, ओहिनाणी असंखेज्जगुणा, आभिनि-बोहियनाणी सुयनाणी सट्ठाणे दोवि तुल्ला विसेसाहिया, विभंगनाणी असंखेज्जगुणा, केवलनाणी अनंतगुणा, मइअन्नाणी सुयअन्नाणी य सट्ठाणे दोवि तुल्ला अनंतगुणा।
Sutra Meaning : તેમાં જેઓ એમ કહે છે કે સર્વે જીવો આઠ ભેદે છે, તેઓ આમ કહે છે – આભિનિબોધિક જ્ઞાની યાવત્‌ કેવળજ્ઞાની, મતિઅજ્ઞાની, શ્રુતઅજ્ઞાની, વિભંગજ્ઞાની. ભગવન્‌ ! આભિનિબોધિક જ્ઞાની, તે રૂપે કેટલો કાળ રહે ? ગૌતમ ! જઘન્ય અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટ સાતિરેક છાસઠ સાગરોપમ. એ પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાની પણ કહેવા. અવધિજ્ઞાની૦? જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ સાતિરેક ૬૬ – સાગરોપમ. મનઃપર્યવજ્ઞાની૦? જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ દેશોન પૂર્વકોડી. કેવળજ્ઞાની૦? સાદિ અપર્યવસિત છે. મતિઅજ્ઞાની૦? તે ત્રણ ભેદે છે – અનાદિ અપર્યવસિત, અનાદિ સપર્યવસિત, સાદિ સપર્યવસિત. તેમાં જે સાદિ સપર્યવસિત છે, તે જઘન્ય અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટ અનંતકાળ યાવત્‌ દેશોન અર્દ્ધ પુદ્‌ગલ પરાવર્ત્ત. શ્રુતઅજ્ઞાની એ પ્રમાણે જ છે. વિભંગજ્ઞાની૦ ? જઘન્ય એક સમય, ઉત્કૃષ્ટ દેશોન પૂર્વકોડી અધિક તેત્રીશ સાગરોપમ. ભગવન્‌ ! આભિનિબોધિક જ્ઞાનીનું અંતર કેટલો કાળ છે ? જઘન્ય અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટ અનંતકાળ યાવત્‌ દેશોન અર્દ્ધ પુદ્‌ગલ પરાવર્ત્ત. એ પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાની, અવધિજ્ઞાની, મનઃપર્યવજ્ઞાની પણ કહેવા. કેવલજ્ઞાનીનું અંતર૦ ? સાદિ અપર્યવસિતને અંતર નથી. મતિઅજ્ઞાનીનું અંતર૦ ? અનાદિ અપર્યવસિતને અંતર નથી. અનાદિ સપર્યવસિતને અંતર નથી. સાદિ સપર્યવસિતનું અંતર જઘન્ય અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટ સાતિરેક ૬૬ – સાગરોપમ. એ રીતે શ્રુત અજ્ઞાની પણ જાણવા. વિભંગજ્ઞાનીનું અંતર૦ ? જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત્ત, ઉત્કૃષ્ટ વનસ્પતિકાળ. ભગવન્‌ ! આ આભિનિબોધિક જ્ઞાનીથી લઈને વિભંગજ્ઞાની એ આઠમાં કોણ કોનાથી અલ્પ – બહુ આદિ છે? ગૌતમ ! સૌથી થોડાં મનઃપર્યવજ્ઞાની જીવો છે, અવધિજ્ઞાની તેથી અસંખ્યાતગણા છે. આભિનિબોધિક અને શ્રુત જ્ઞાની બંને તુલ્ય અને પૂર્વથી વિશેષાધિક છે, વિભંગજ્ઞાની અસંખ્યાતગણા, કેવળજ્ઞાની અનંતગણા, મતિ – શ્રુતઅજ્ઞાની બંને તુલ્ય છે અને પૂર્વથી અનંતગણા છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tattha nam jete evamahamsu atthaviha savvajiva pannatta te evamahamsu, tam jaha–abhinibohiyanani suyanani ohi nani manapajjavanani kevalanani matiannani suyaannani vibhamganani. Abhinibohiyanani nam bhamte! Abhinibohiyananitti kalao kevachiram hoti? Goyama! Jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam chhavatthisagarovamaim satiregaim. Evam suyananivi. Ohinani nam bhamte! Ohinanitti kalao kevachiram hoti? Goyama! Jahannenam ekkam samayam, ukkosenam chhavatthisagarovamaim satiregaim. Manapajjavanani nam bhamte! Manapajjavananitti kalao kevachiram hoi? Goyama! Jahannenam ekkam samayam, ukkosenam desuna puvvakodi. Kevalanani nam bhamte! Kevalananitti kalao kevachiram hoti? Goyama! Sadie apajjavasite. Matiannani nam bhamte! Matiannanitti kalao kevachiram hoti? Goyama! Maiannani tivihe pannatte, tam jaha–anadie va apajjavasie, anadie va sapajjavasie, sadie va sapajjavasite. Tattha nam jese sadie sapajjavasite, se jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam anamtam kalam java avaddham poggalapariyattam desunam. Suyaannani evam cheva. Vibhamganani nam bhamte! Vibhamgananitti kalao kevachiram hoti? Goyama! Jahannenam ekkam samayam, ukkosenam tettisam sagarovamaim desunae puvvakodie abbhahiyaim. Abhinibohiyananissa nam bhamte! Amtaram kalao kevachiram hoi? Goyama! Jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam anamtam kalam java avaddham poggalapariyattam desunam. Evam suyananissavi, ohinanissavi, manapajjavananissavi. Kevalananissa nam bhamte! Amtaram kalao kevachiram hoti? Goyama! Sadiyassa apajjavasiyassa natthi amtaram. Maiannanissa nam bhamte! Amtaram kalao kevachiram hoti? Goyama! Anadiyassa apajjava-siyassa natthi amtaram, anadiyassa sapajjavasiyassa natthi amtaram, sadiyassa sapajjavasiyassa jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam chhavatthim sagarovamaim satiregaim. Evam suyaannanissa vi. Vibhamgananissa nam bhamte! Amtaram kalao kevachiram hoti? Goyama! Jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam vanassatikalo. Appabahuyam–savvatthova jiva manapajjavanani, ohinani asamkhejjaguna, abhini-bohiyanani suyanani satthane dovi tulla visesahiya, vibhamganani asamkhejjaguna, kevalanani anamtaguna, maiannani suyaannani ya satthane dovi tulla anamtaguna.
Sutra Meaning Transliteration : Temam jeo ema kahe chhe ke sarve jivo atha bhede chhe, teo ama kahe chhe – abhinibodhika jnyani yavat kevalajnyani, matiajnyani, shrutaajnyani, vibhamgajnyani. Bhagavan ! Abhinibodhika jnyani, te rupe ketalo kala rahe\? Gautama ! Jaghanya amtarmuhurtta, utkrishta satireka chhasatha sagaropama. E pramane shrutajnyani pana kaheva. Avadhijnyani0? Jaghanya eka samaya, utkrishta satireka 66 – sagaropama. Manahparyavajnyani0? Jaghanya eka samaya, utkrishta deshona purvakodi. Kevalajnyani0? Sadi aparyavasita chhe. Matiajnyani0? Te trana bhede chhe – anadi aparyavasita, anadi saparyavasita, sadi saparyavasita. Temam je sadi saparyavasita chhe, te jaghanya amtarmuhurtta, utkrishta anamtakala yavat deshona arddha pudgala paravartta. Shrutaajnyani e pramane ja chhe. Vibhamgajnyani0\? Jaghanya eka samaya, utkrishta deshona purvakodi adhika tetrisha sagaropama. Bhagavan ! Abhinibodhika jnyaninum amtara ketalo kala chhe\? Jaghanya amtarmuhurtta, utkrishta anamtakala yavat deshona arddha pudgala paravartta. E pramane shrutajnyani, avadhijnyani, manahparyavajnyani pana kaheva. Kevalajnyaninum amtara0\? Sadi aparyavasitane amtara nathi. Matiajnyaninum amtara0\? Anadi aparyavasitane amtara nathi. Anadi saparyavasitane amtara nathi. Sadi saparyavasitanum amtara jaghanya amtarmuhurtta, utkrishta satireka 66 – sagaropama. E rite shruta ajnyani pana janava. Vibhamgajnyaninum amtara0\? Jaghanyathi amtarmuhurtta, utkrishta vanaspatikala. Bhagavan ! A abhinibodhika jnyanithi laine vibhamgajnyani e athamam kona konathi alpa – bahu adi chhe? Gautama ! Sauthi thodam manahparyavajnyani jivo chhe, avadhijnyani tethi asamkhyatagana chhe. Abhinibodhika ane shruta jnyani bamne tulya ane purvathi visheshadhika chhe, vibhamgajnyani asamkhyatagana, kevalajnyani anamtagana, mati – shrutaajnyani bamne tulya chhe ane purvathi anamtagana chhe.