Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105816
Scripture Name( English ): Jivajivabhigam Translated Scripture Name : જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

द्विविध जीव प्रतिपत्ति

 Translated Chapter :

દ્વિવિધ જીવ પ્રતિપત્તિ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 16 Category : Upang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं सण्हबायरपुढविकाइया? सण्हबायरपुढविकाइया सत्तविहा पन्नत्ता, तं जहा–कण्हमत्तिया, भेओ जहा पन्नवणाए जाव–ते समासओ दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। तत्थ णं जेते अपज्जत्तगा ते णं असंपत्ता। तत्थ णं जेते पज्जत्तगा, एतेसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसादेसेणं फासादेसेणं सहस्सग्गसो विहाणाइं, संखेज्जाइं जोणिप्पमुहसतसहस्साइं। पज्जत्तग-निस्साए अपज्जत्तगा वक्कमंति–जत्थ एगो तत्थ नियमा असंखेज्जा। से त्तं खरबादरपुढविकाइया। तेसि णं भंते! जीवाणं कति सरीरगा पन्नत्ता? गोयमा! तओ सरीरगा पन्नत्ता, तं जहा–ओरालिए तेयए कम्मए तं चेव सव्वं, नवरं– चत्तारि लेसाओ, अवसेसं जहा सुहुमपुढविक्काइयाणं, आहारो नियमा छद्दिसि। उववाओ तिरिक्खजोणियमनुस्सदेवेहिंतो, देवेहिं जाव सोहम्मेसानेहिंतो। ठिई जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साइं। ते णं भंते! जीवा मारणंतियसमुग्घाएणं किं समोहया मरंति? असमोहया मरंति? गोयमा! समोहयावि मरंति, असमोहयावि मरंति। ते णं भंते! जीवा अनंतरं उव्वट्टित्ता कहिं गच्छंति? कहिं उववज्जंति? –किं नेरइएसु उववज्जंति? पुच्छा। गोयमा! नो नेरइएसु उववज्जंति, तिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति मनुस्सेसु उववज्जंति, नो देवेसु उववज्जंति तं चेव जाव असंखेज्जवासाउयवज्जेहिंतो उववज्जंति। ते णं भंते! जीवा कतिगतिया कतिआगतिया पन्नत्ता? गोयमा! दुगतिया तिआगतिया, परित्ता असंखेज्जा पन्नत्ता समणाउसो! से त्तं बायरपुढविक्काइया। से त्तं पुढविकाइया।
Sutra Meaning : તે શ્લક્ષ્ણ બાદર પૃથ્વીકાયિક શું છે ? તે સાત ભેદે છે – કાળી માટી વગેરે, તેના પ્રકારો પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર મુજબ જાણવા. યાવત તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા. ભગવન્‌! તે જીવોને કેટલા શરીરો છે ? ગૌતમ ! ત્રણ – ઔદારિક, તૈજસ, કાર્મણ. બધું કથન પૂર્વવત્‌ જાણવું. વિશેષ એ કે લેશ્યા ચાર છે, બાકી સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિકવત્‌ જાણવું. પરંતુ આહાર નિયમા છ દિશામાંથી ગ્રહણ કરે છે. આ બાદર પૃથ્વીકાયિક જીવનો ઉપપાત – તિર્યંચ, મનુષ્ય, દેવમાંથી કહ્યો છે. દેવોમાં યાવત્‌ સૌધર્મ અને ઈશાન પર્યંત ખે છે. તેની સ્થિતિ, જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત્ત અને ઉત્કૃષ્ટ ૨૨,૦૦૦ વર્ષ છે. ભગવન્‌ ! તે જીવો મારણાંતિક સમુદ્‌ઘાતથી સમવહત થઈને મરે કે અસમવહત થઈને ? ગૌતમ ! બંને રીતે. ભગવન્‌ ! તે જીવો અનંતર ઉદ્વર્તીને ક્યાં જાય ? ક્યાં ઉપજે ? શું નૈરયિકમાં ઉપજે ? ઇત્યાદિ પૃચ્છા. ગૌતમ ! તેઓ નારક કે દેવમાં ન ઉપજે. તિર્યંચ અને મનુષ્યોમાં ઉપજે. પણ અસંખ્યાત વર્ષાયુવાળામાં ન ઉપજે. ભગવન્‌ ! તે જીવો કેટલી ગતિ, કેટલી આગતિવાળા છે ? ગૌતમ ! તેઓ મનુષ્ય, તિર્યંચ અને દેવ, ત્રણ ગતિથી આવીને જન્મ લે છે. મનુષ્ય અને તિર્યંચ બે ગતિમાં જાય છે. હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણ ! તે બાદર પૃથ્વીકાયિક જીવો પ્રત્યેક શરીરી છે અને અસંખ્યાતા છે. આ બાદર પૃથ્વીકાયનું વર્ણન થયું. પૃથ્વીકાયનું વર્ણન પૂરું થયું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam sanhabayarapudhavikaiya? Sanhabayarapudhavikaiya sattaviha pannatta, tam jaha–kanhamattiya, bheo jaha pannavanae java–te samasao duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Tattha nam jete apajjattaga te nam asampatta. Tattha nam jete pajjattaga, etesi nam vannadesenam gamdhadesenam rasadesenam phasadesenam sahassaggaso vihanaim, samkhejjaim jonippamuhasatasahassaim. Pajjattaga-nissae apajjattaga vakkamamti–jattha ego tattha niyama asamkhejja. Se ttam kharabadarapudhavikaiya. Tesi nam bhamte! Jivanam kati sariraga pannatta? Goyama! Tao sariraga pannatta, tam jaha–oralie teyae kammae tam cheva savvam, navaram– chattari lesao, avasesam jaha suhumapudhavikkaiyanam, aharo niyama chhaddisi. Uvavao tirikkhajoniyamanussadevehimto, devehim java sohammesanehimto. Thii jahannenam amtomuhuttam, ukkosenam bavisam vasasahassaim. Te nam bhamte! Jiva maranamtiyasamugghaenam kim samohaya maramti? Asamohaya maramti? Goyama! Samohayavi maramti, asamohayavi maramti. Te nam bhamte! Jiva anamtaram uvvattitta kahim gachchhamti? Kahim uvavajjamti? –kim neraiesu uvavajjamti? Puchchha. Goyama! No neraiesu uvavajjamti, tirikkhajoniesu uvavajjamti manussesu uvavajjamti, no devesu uvavajjamti tam cheva java asamkhejjavasauyavajjehimto uvavajjamti. Te nam bhamte! Jiva katigatiya katiagatiya pannatta? Goyama! Dugatiya tiagatiya, paritta asamkhejja pannatta samanauso! Se ttam bayarapudhavikkaiya. Se ttam pudhavikaiya.
Sutra Meaning Transliteration : Te shlakshna badara prithvikayika shum chhe\? Te sata bhede chhe – kali mati vagere, tena prakaro prajnyapana sutra mujaba janava. Yavata te samkshepathi be bhede chhe – paryapta ane aparyapta. Bhagavan! Te jivone ketala shariro chhe\? Gautama ! Trana – audarika, taijasa, karmana. Badhum kathana purvavat janavum. Vishesha e ke leshya chara chhe, baki sukshma prithvikayikavat janavum. Paramtu ahara niyama chha dishamamthi grahana kare chhe. A badara prithvikayika jivano upapata – tiryamcha, manushya, devamamthi kahyo chhe. Devomam yavat saudharma ane ishana paryamta khe chhe. Teni sthiti, jaghanyathi amtarmuhurtta ane utkrishta 22,000 varsha chhe. Bhagavan ! Te jivo maranamtika samudghatathi samavahata thaine mare ke asamavahata thaine\? Gautama ! Bamne rite. Bhagavan ! Te jivo anamtara udvartine kyam jaya\? Kyam upaje\? Shum nairayikamam upaje\? Ityadi prichchha. Gautama ! Teo naraka ke devamam na upaje. Tiryamcha ane manushyomam upaje. Pana asamkhyata varshayuvalamam na upaje. Bhagavan ! Te jivo ketali gati, ketali agativala chhe\? Gautama ! Teo manushya, tiryamcha ane deva, trana gatithi avine janma le chhe. Manushya ane tiryamcha be gatimam jaya chhe. He ayushyaman shramana ! Te badara prithvikayika jivo pratyeka shariri chhe ane asamkhyata chhe. A badara prithvikayanum varnana thayum. Prithvikayanum varnana purum thayum.