Sutra Navigation: Vipakasutra ( વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1105525 | ||
| Scripture Name( English ): | Vipakasutra | Translated Scripture Name : | વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
श्रुतस्कंध-१ दुःख विपाक अध्ययन-४ शकट |
Translated Chapter : |
શ્રુતસ્કંધ-૧ દુઃખ વિપાક અધ્યયન-૪ શકટ |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 25 | Category : | Ang-11 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] तए णं सा सुभद्दस्स सत्थवाहस्स भद्दा भारिया जायनिंदुया यावि होत्था–जाया जाया दारगा विणिहायमावज्जंति। तए णं से छन्निए छागलिए चोत्थीए पुढवीए अनंतरं उव्वट्टित्ता इहेव साहंजणीए नयरीए सुभद्दस्स सत्थवाहस्स भद्दाए भारियाए कुच्छिंसि पुत्तत्ताए उववन्ने। तए णं सा भद्दा सत्थवाही अन्नया कयाइ नवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाया। तए णं तं दारगं अम्मापियरो जायमेत्तं चेव सगडस्स हेट्ठओ ठवेंति, दोच्चं पि गिण्हावेंति, अनुपुव्वेणं सारक्खंति संगोवेंति संवड्ढेंति, जहा उज्झियए जाव जम्हा णं अम्हं इमे दारए जायमेत्तए चेव सगडस्स हेट्ठओ ठविए, तम्हा णं होउ अम्हं दारए सगडे नामेणं। सेसं जहा उज्झियए। सुभद्दे लवणसमुद्दे कालगए, माया वि कालगया। से वि साओ गिहाओ निच्छूढे। तए णं से सगडे दारए साओ गिहाओ निच्छूढे समाणे साहंजणीए नयरीए सिंघाडग तिग चउक्क चच्चर चउम्मुह महापहपहेसु जूयखलएसु वेसघरएसु पाणागारेसु य सुहंसुहेणं परिवड्ढइ। तए णं से सगडे दारए अणोहट्टए अणिवारिए सच्छंदमई सइरप्पयारे मज्जप्पसंगी चोर जूय वेस दारप्पसंगी जाए यावि होत्था। तए णं से सगडे अन्नया कयाइ सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं संपलग्गे यावि होत्था। तए णं से सुसेने अमच्चे तं सगडं दारगं अन्नया कयाइ सुदरिसणाए गणियाए गिहाओ निच्छुभावेइ, निच्छुभावेत्ता सुदरिसणं गणियं अब्भिंतरियं ठवेइ, ठवेत्ता सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं उरालाइं माणुस्सगाइं भोगभोगाइं भुंजमाणे विहरइ। तए णं से सगडे दारए सुदरिसणाए गणियाए गिहाओ निच्छुभेमाणे सुदरिसणाए गणियाए मुच्छिए गिद्धे गढिए अज्झोववण्णे अण्णत्थ कत्थइ सुइं च रइं च धिइं च अलभमाणे तच्चित्ते तम्मणे तल्लेस्से तदज्झवसाणे तदट्ठोवउत्ते तयप्पियकरणे तब्भावणाभाविए सुदरिसणाए गणियाए बहूणि अंतराणि य छिद्दाणि य विवराणि य पडिजागरमाणे-पडिजागरमाणे विहरइ। तए णं से सगडे दारए अन्नया कयाइ सुदरिसणाए गणियाए अंतरं लभेइ, लभेत्ता सुदरिसणाए गणियाए गिहं रहसियं अणुप्पविसइ, अणुप्पविसित्ता सुदरिसणाए सद्धिं उरालाइं मानुस्सगाइं भोगभोगाइं भुंजमाणे विहरइ। इमं च णं सुसेने अमच्चे ण्हाए जाव विभूसिए मनुस्सवग्गुरापरिक्खित्ते जेणेव सुदरिसणाए गणियाए गिहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सगडं दारयं सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं उरालाइं भोगभोगाइं भुंजमाणं पासइ, पासित्ता आसुरुत्ते जाव मिसिमिसेमाणे तिवलियं भिउडिं निडाले साहट्टु सगडं दारयं पुरिसेहिं गिण्हावेइ, गिण्हावेत्ता अट्ठि मुट्ठि जाणु कोप्पर पहारसंभग्गं महियगत्तं करेइ, करेत्ता अवओडयबंधणं करेइ, करेत्ता जेणेव महचंदे राया तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता करयलं परिग्गहियं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु महचंदं रायं एवं वयासी–एवं खलु सामी! सगडे दारए ममं अंतेउरंसि अवरद्धे। तए णं से महचंदे राया सुसेनं अमच्चं एवं वयासी–तुमं चेव णं देवानुप्पिया! सगडस्स दारगस्स दंडं वत्तेहि। तए णं से सुसेने अमच्चे महचंदेणं रन्नाअब्भणुण्णाए समाणे सगडं दारयं सुदरिसणं च गणियं एएणं विहाणेणं बज्झं आणवेइ। तं एवं खलु गोयमा! सगडे दारए पुरा पोराणाणं दुचिण्णाणं दुप्पडिक्कंताणं असुभाणं पावाणं कडाणं कम्माणं पावगं फलवित्तिविसेसं पच्चणुभवमाणे विहरइ। | ||
| Sutra Meaning : | ત્યારે સુભદ્ર સાર્થવાહની પત્ની ભદ્રા યાવત્ જાતનિંદુકા હતી. જન્મતા – જન્મતા બાળકો વિનાશ પામતા હતા. ત્યારે તે છણિક કસાઈનો જીવ ચોથી પૃથ્વીથી અનંતર ઉદ્વર્તીને આ જ સાહંજણી નગરીમાં સુભદ્ર સાર્થવાહની ભદ્રા નામે પત્નીની કુક્ષિમાં પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો. પછી કોઈ દિવસે ભદ્રા સાર્થવાહીએ પૂરા નવ માસે પુત્ર પ્રસવ્યો. તે બાળકને જન્મતા જ તેના માતાપિતાએ ગાડાની નીચે સ્થાપ્યો, ફરી ગ્રહણ કરાવી, અનુક્રમે સંરક્ષણ, સંગોપન, સંવર્ધન કરતા ઉજ્ઝિતકની જેમ કહેવું. યાવત્ આ બાળક જન્મતા જ શકટ – ગાડા નીચે સ્થાપેલો, તેથી આ બાળકનું નામ શકટ થાઓ. બાકી બધું ઉજ્ઝિતક માફક જાણવું. સુભદ્ર લવણસમુદ્રમાં મૃત્યુ પામ્યો, માતા પણ મૃત્યુ પામી. તે પણ પોતાના ઘેરથી કાઢી મૂકાયો. ત્યારે શકટ બાળક પોતાના ઘેરથી કાઢી મૂકાયેલો શૃંગાટક આદિમાં પૂર્વવત્ યાવત્ સુદર્શના ગણિકા સાથે લુબ્ધ થયો. ત્યારપછી સુસેન અમાત્યે તે શકટને કોઈ દિવસે સુદર્શના ગણિકાના ઘેરથી કાઢી મૂક્યો અને સુદર્શના ગણિકાને પોતાના ઘરમાં સ્ત્રીરૂપે સ્થાપી. પછી સુદર્શના ગણિકા સાથે ઉદાર એવા માનુષી કામભોગ ભોગવતો રહ્યો. ત્યારપછી તે શકટ, સુદર્શનાના ઘરથી કાઢી મૂકાયેલો એવો, બીજે ક્યાંય સ્મૃતિ – રતિ – ધૃતિ ન પામતા, કોઈ દિવસે ગુપ્તપણે સુદર્શનાના ઘેર પ્રવેશ્યો, પ્રવેશીને સુદર્શના સાથે ઉદાર કામભોગ ભોગવતો વિચરવા લાગ્યો. આ તરફ સુસેન અમાત્ય સ્નાન યાવત્ વિભૂષા કરી મનુષ્યરૂપી વાગુરા સાથે સુદર્શના ગણિકાને ઘેર આવ્યો. આવીને શકટને સુદર્શના ગણિકા સાથે ઉદાર કામભોગ ભોગવતો જોયો, જોઈને અતિ ક્રોધિત થઈ યાવત્ ધમધમતો કપાળમાં ત્રિવલી ચડાવી શકટને પુરુષો પાસે પકડાવ્યો, પકડાવીને લાકડી, મુઠ્ઠી આદિથી યાવત્ મથિત કર્યો, અવકોટક બંધને બાંધ્યો. બાંધીને મહાચંદ્ર રાજા પાસે આવ્યો. આવીને બે હાથ જોડી યાવત્ આ પ્રમાણે કહ્યું – હે સ્વામી ! એ પ્રમાણે શકટે મારા અંતઃપુરમાં પ્રવેશરૂપ અપરાધ કર્યો છે. ત્યારે મહાચંદ્ર રાજાએ સુસેણ અમાત્ય ને કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિય ! તમે જ શકટનો દંડ કરો. ત્યારે સુસેણ અમાત્યે મહાચંદ્ર રાજાની અનુજ્ઞા પામીને શકટને અને સુદર્શના ગણિકાને આવા પ્રકારે વધ કરવાની આજ્ઞા આપી. હે ગૌતમ ! એ પ્રમાણે શકટદારક પૂર્વ જન્મના જૂના પાપકર્મનો અનુભવ કરતો વિચરે છે. | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tae nam sa subhaddassa satthavahassa bhadda bhariya jayanimduya yavi hottha–jaya jaya daraga vinihayamavajjamti. Tae nam se chhannie chhagalie chotthie pudhavie anamtaram uvvattitta iheva sahamjanie nayarie subhaddassa satthavahassa bhaddae bhariyae kuchchhimsi puttattae uvavanne. Tae nam sa bhadda satthavahi annaya kayai navanham masanam bahupadipunnanam daragam payaya. Tae nam tam daragam ammapiyaro jayamettam cheva sagadassa hetthao thavemti, dochcham pi ginhavemti, anupuvvenam sarakkhamti samgovemti samvaddhemti, jaha ujjhiyae java jamha nam amham ime darae jayamettae cheva sagadassa hetthao thavie, tamha nam hou amham darae sagade namenam. Sesam jaha ujjhiyae. Subhadde lavanasamudde kalagae, maya vi kalagaya. Se vi sao gihao nichchhudhe. Tae nam se sagade darae sao gihao nichchhudhe samane sahamjanie nayarie simghadaga tiga chaukka chachchara chaummuha mahapahapahesu juyakhalaesu vesagharaesu panagaresu ya suhamsuhenam parivaddhai. Tae nam se sagade darae anohattae anivarie sachchhamdamai sairappayare majjappasamgi chora juya vesa darappasamgi jae yavi hottha. Tae nam se sagade annaya kayai sudarisanae ganiyae saddhim sampalagge yavi hottha. Tae nam se susene amachche tam sagadam daragam annaya kayai sudarisanae ganiyae gihao nichchhubhavei, nichchhubhavetta sudarisanam ganiyam abbhimtariyam thavei, thavetta sudarisanae ganiyae saddhim uralaim manussagaim bhogabhogaim bhumjamane viharai. Tae nam se sagade darae sudarisanae ganiyae gihao nichchhubhemane sudarisanae ganiyae muchchhie giddhe gadhie ajjhovavanne annattha katthai suim cha raim cha dhiim cha alabhamane tachchitte tammane tallesse tadajjhavasane tadatthovautte tayappiyakarane tabbhavanabhavie sudarisanae ganiyae bahuni amtarani ya chhiddani ya vivarani ya padijagaramane-padijagaramane viharai. Tae nam se sagade darae annaya kayai sudarisanae ganiyae amtaram labhei, labhetta sudarisanae ganiyae giham rahasiyam anuppavisai, anuppavisitta sudarisanae saddhim uralaim manussagaim bhogabhogaim bhumjamane viharai. Imam cha nam susene amachche nhae java vibhusie manussavagguraparikkhitte jeneva sudarisanae ganiyae gihe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta sagadam darayam sudarisanae ganiyae saddhim uralaim bhogabhogaim bhumjamanam pasai, pasitta asurutte java misimisemane tivaliyam bhiudim nidale sahattu sagadam darayam purisehim ginhavei, ginhavetta atthi mutthi janu koppara paharasambhaggam mahiyagattam karei, karetta avaodayabamdhanam karei, karetta jeneva mahachamde raya teneva uvagachchhai, uvagachchhitta karayalam pariggahiyam sirasavattam matthae amjalim kattu mahachamdam rayam evam vayasi–evam khalu sami! Sagade darae mamam amteuramsi avaraddhe. Tae nam se mahachamde raya susenam amachcham evam vayasi–tumam cheva nam devanuppiya! Sagadassa daragassa damdam vattehi. Tae nam se susene amachche mahachamdenam rannaabbhanunnae samane sagadam darayam sudarisanam cha ganiyam eenam vihanenam bajjham anavei. Tam evam khalu goyama! Sagade darae pura porananam duchinnanam duppadikkamtanam asubhanam pavanam kadanam kammanam pavagam phalavittivisesam pachchanubhavamane viharai. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Tyare subhadra sarthavahani patni bhadra yavat jatanimduka hati. Janmata – janmata balako vinasha pamata hata. Tyare te chhanika kasaino jiva chothi prithvithi anamtara udvartine a ja sahamjani nagarimam subhadra sarthavahani bhadra name patnini kukshimam putrapane utpanna thayo. Pachhi koi divase bhadra sarthavahie pura nava mase putra prasavyo. Te balakane janmata ja tena matapitae gadani niche sthapyo, phari grahana karavi, anukrame samrakshana, samgopana, samvardhana karata ujjhitakani jema kahevum. Yavat a balaka janmata ja shakata – gada niche sthapelo, tethi a balakanum nama shakata thao. Baki badhum ujjhitaka maphaka janavum. Subhadra lavanasamudramam mrityu pamyo, mata pana mrityu pami. Te pana potana gherathi kadhi mukayo. Tyare shakata balaka potana gherathi kadhi mukayelo shrimgataka adimam purvavat yavat sudarshana ganika sathe lubdha thayo. Tyarapachhi susena amatye te shakatane koi divase sudarshana ganikana gherathi kadhi mukyo ane sudarshana ganikane potana gharamam strirupe sthapi. Pachhi sudarshana ganika sathe udara eva manushi kamabhoga bhogavato rahyo. Tyarapachhi te shakata, sudarshanana gharathi kadhi mukayelo evo, bije kyamya smriti – rati – dhriti na pamata, koi divase guptapane sudarshanana ghera praveshyo, praveshine sudarshana sathe udara kamabhoga bhogavato vicharava lagyo. A tarapha susena amatya snana yavat vibhusha kari manushyarupi vagura sathe sudarshana ganikane ghera avyo. Avine shakatane sudarshana ganika sathe udara kamabhoga bhogavato joyo, joine ati krodhita thai yavat dhamadhamato kapalamam trivali chadavi shakatane purusho pase pakadavyo, pakadavine lakadi, muththi adithi yavat mathita karyo, avakotaka bamdhane bamdhyo. Bamdhine mahachamdra raja pase avyo. Avine be hatha jodi yavat a pramane kahyum – He svami ! E pramane shakate mara amtahpuramam pravesharupa aparadha karyo chhe. Tyare mahachamdra rajae susena amatya ne kahyum – he devanupriya ! Tame ja shakatano damda karo. Tyare susena amatye mahachamdra rajani anujnya pamine shakatane ane sudarshana ganikane ava prakare vadha karavani ajnya api. He gautama ! E pramane shakatadaraka purva janmana juna papakarmano anubhava karato vichare chhe. | ||