Sutra Navigation: Mahanishith ( મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1118102 | ||
| Scripture Name( English ): | Mahanishith | Translated Scripture Name : | મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
अध्ययन-७ प्रायश्चित् सूत्रं चूलिका-१ एकांत निर्जरा |
Translated Chapter : |
અધ્યયન-૭ પ્રાયશ્ચિત્ સૂત્રં ચૂલિકા-૧ એકાંત નિર્જરા |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 1402 | Category : | Chheda-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] से भयवं एरिसे पच्छित्त-बाहुल्ले, से भयवं एरिसे पच्छित्त संघट्टे, से भयवं एरिसे पच्छित्त संगहणे अत्थि केई जे णं आलोएत्ताणं निंदित्ताणं गरहित्ताणं जाव णं अहारिहं तवोकम्मं पायच्छित्त-मनुचरित्ताणं सामन्नमाराहेज्जा पवयणमाराहेज्जा आणं आराहेज्जा जाव णं आयहियट्ठयाए उवसंपज्जित्ताणं सकज्जं तमट्ठं आराहेज्जा गोयमा णं चउव्विहं आलोयणं विंदा, तं जहा–नामा-लोयणं ठवणालोयणं, दव्वालोयणं, भावालोयणं, एते चउरो वि पए अनेगहा वि उप्पाइज्जंति। तत्थ ताव समासेणं नामालोयणं नाममेत्तेण, ठवणालोयणं पोत्थयाइसु मालिहियं, दव्वा-लोयणं नाम जं आलोएत्ताणं असढ भावत्ताए जहोवइट्ठं पायच्छित्तं नानुचिट्ठे। एते तओ वि पए एगंते णं गोयमा अपसत्थे, जे य णं से चउत्थे पए भावालोयणं नाम ते णं तु गोयमा आलोएत्ताणं निंदित्ताणं गरहित्ताणं पायच्छित्तमनुचरित्ताणं जाव णं आयहियट्ठाए उवसंपज्जित्ताणं स कज्जुत्तमट्ठं आराहेज्जा। से भयवं कयरे णं से चउत्थे पए गोयमा भावालोयणं। से भयवं किं तं भावालोयणं गोयमा जे णं भिक्खू एरिस संवेग वेरग्ग गए सील तव दाण भावण चउ खंध सुसमण धम्ममाराहणे क्कंत रसिए मय भय गारवादीहिं अच्चंत विप्पमुक्के सव्व भाव भावंतरेहिं णं नीसल्ले आलोइत्ताणं विसोहिपयं पडिगाहित्ताणं तह त्ति समनुट्ठीया सव्वुत्तमं संजम किरियं समनुपालेज्जा, तं जहा– | ||
| Sutra Meaning : | ભગવન્ ! આપે કહ્યા તેવા પ્રાયશ્ચિત્તની બહુલતા છે. આ પ્રમાણે પ્રાયશ્ચિત્તનો સંઘટ્ટ થાય છે. ભગવન્ ! આવા પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્તને ગ્રહણ કરનાર એવા કોઈ હોય છે કે જે આલોચના – નિંદા – ગર્હા કરીને યાવત્ત તથા યોગ્ય તપોકર્મ કરીને, પ્રાયશ્ચિત્ત સેવીને, શ્રામણ્યને આરાધે, પ્રવચન આરાધે યાવત્ આત્મહિત માટે તેને અંગીકાર કરીને પોતાના કાર્યને આરાધે કે સ્વકાર્યની સાધના કરે ? ગૌતમ ! ચાર પ્રકારે આલોચના જાણવી, તે આ પ્રમાણે – નામ આલોચના, સ્થાપના આલોચના દ્રવ્ય આલોચના અને ભાવ આલોચના. આ ચારે પદો અનેક રીતે અને ચાર પ્રકારે યોજી શકાય છે, તેમાં નામ આલોચના નામમાત્રથી સમજવી. સ્થાપના આલોચના પુસ્તકાદિમાં લખેલી હોય, દ્રવ્ય આલોચના તેને કહેવાય કે જે સરળતાથી આલોચના કરીને જે પ્રમાણે પ્રાયશ્ચિત્ત કહેવાયેલ હોય તે પ્રમાણે કરી ન આપે. આ ત્રણે પદો ગૌતમ ! અપ્રશસ્ત છે. હે ગૌતમ ! જે આ ચોથું ભાવ આલોચના નામક પદ છે, તે લાગેલા દોષની આલોચના કરીને ગુરુ પાસે યથાર્થપણે નિવેદન કરીને, નિંદા – ગર્હા – પ્રાયશ્ચિત્ત સેવન કરીને યાવત્ આત્મહિત માટે તેને અંગીકાર કરીને પોતાના આત્મ હિત માટે તેને અંગીકાર કરીને પોતાના આત્માની અંતિમ સાધના માટે તે ઉત્તમાર્થની આરાધના કરે. ભગવન્ ! તે ચોથું પદ કેવા પ્રકારનું છે ? ગૌતમ ! તે ભાવ આલોચના કહેવાય. ભગવન્ ! તે ભાવ આલોચના કોને કહેવાય ? ગૌતમ ! જે ભિક્ષુ આવા પ્રકારનો સંવેગ વૈરાગ્ય પામેલો હોય, શીલ – તપ – દાન – ભાવના રૂપ ચાર સ્કંધયુક્ત ઉત્તમ શ્રમણધર્મની આરાધનામાં એકાંત રસિક બનેલો હોય, મદ – ભય – ગારવ ઇત્યાદિ દોષોથી સર્વથા મુક્ત થયેલો હોય, સર્વે ભાવો અને ભાવાંતરો વડે કરીને શલ્ય રહિત બની સર્વ પાપોની આલોચના કરીને વિશુદ્ધિપદ મેળવીને ‘તહત્તિ’ કહેવા પૂર્વક આલોચના પ્રાયશ્ચિત્તને બરાબર સેવીને સંયમક્રિયા સમ્યક્ પ્રકારે પાળે, તે આ રીતે – | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] se bhayavam erise pachchhitta-bahulle, se bhayavam erise pachchhitta samghatte, se bhayavam erise pachchhitta samgahane atthi kei je nam aloettanam nimdittanam garahittanam java nam ahariham tavokammam payachchhitta-manucharittanam samannamarahejja pavayanamarahejja anam arahejja java nam ayahiyatthayae uvasampajjittanam sakajjam tamattham arahejja goyama nam chauvviham aloyanam vimda, tam jaha–nama-loyanam thavanaloyanam, davvaloyanam, bhavaloyanam, ete chauro vi pae anegaha vi uppaijjamti. Tattha tava samasenam namaloyanam namamettena, thavanaloyanam potthayaisu malihiyam, davva-loyanam nama jam aloettanam asadha bhavattae jahovaittham payachchhittam nanuchitthe. Ete tao vi pae egamte nam goyama apasatthe, je ya nam se chautthe pae bhavaloyanam nama te nam tu goyama aloettanam nimdittanam garahittanam payachchhittamanucharittanam java nam ayahiyatthae uvasampajjittanam sa kajjuttamattham arahejja. Se bhayavam kayare nam se chautthe pae goyama bhavaloyanam. Se bhayavam kim tam bhavaloyanam goyama je nam bhikkhu erisa samvega veragga gae sila tava dana bhavana chau khamdha susamana dhammamarahane kkamta rasie maya bhaya garavadihim achchamta vippamukke savva bhava bhavamtarehim nam nisalle aloittanam visohipayam padigahittanam taha tti samanutthiya savvuttamam samjama kiriyam samanupalejja, tam jaha– | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Bhagavan ! Ape kahya teva prayashchittani bahulata chhe. A pramane prayashchittano samghatta thaya chhe. Bhagavan ! Ava prakarana prayashchittane grahana karanara eva koi hoya chhe ke je alochana – nimda – garha karine yavatta tatha yogya tapokarma karine, prayashchitta sevine, shramanyane aradhe, pravachana aradhe yavat atmahita mate tene amgikara karine potana karyane aradhe ke svakaryani sadhana kare\? Gautama ! Chara prakare alochana janavi, te a pramane – nama alochana, sthapana alochana dravya alochana ane bhava alochana. A chare pado aneka rite ane chara prakare yoji shakaya chhe, temam nama alochana namamatrathi samajavi. Sthapana alochana pustakadimam lakheli hoya, dravya alochana tene kahevaya ke je saralatathi alochana karine je pramane prayashchitta kahevayela hoya te pramane kari na ape. A trane pado gautama ! Aprashasta chhe. He gautama ! Je a chothum bhava alochana namaka pada chhe, te lagela doshani alochana karine guru pase yatharthapane nivedana karine, nimda – garha – prayashchitta sevana karine yavat atmahita mate tene amgikara karine potana atma hita mate tene amgikara karine potana atmani amtima sadhana mate te uttamarthani aradhana kare. Bhagavan ! Te chothum pada keva prakaranum chhe\? Gautama ! Te bhava alochana kahevaya. Bhagavan ! Te bhava alochana kone kahevaya\? Gautama ! Je bhikshu ava prakarano samvega vairagya pamelo hoya, shila – tapa – dana – bhavana rupa chara skamdhayukta uttama shramanadharmani aradhanamam ekamta rasika banelo hoya, mada – bhaya – garava ityadi doshothi sarvatha mukta thayelo hoya, sarve bhavo ane bhavamtaro vade karine shalya rahita bani sarva paponi alochana karine vishuddhipada melavine ‘tahatti’ kaheva purvaka alochana prayashchittane barabara sevine samyamakriya samyak prakare pale, te a rite – | ||