Sutra Navigation: Mahanishith ( મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1118101
Scripture Name( English ): Mahanishith Translated Scripture Name : મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

अध्ययन-७ प्रायश्चित् सूत्रं

चूलिका-१ एकांत निर्जरा

 Translated Chapter :

અધ્યયન-૭ પ્રાયશ્ચિત્ સૂત્રં

ચૂલિકા-૧ એકાંત નિર્જરા
Section : Translated Section :
Sutra Number : 1401 Category : Chheda-06
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से भयवं किं तं सविसेसं पायच्छित्तं जाव णं वयासि गोयमा वासारत्तियं पंथगामियं वसहि पारिभोगियं गच्छायारमइक्कमणं संघायारमइक्कमणं गुत्ती भेय पयरणं सत्त मंडली धम्माइक्कमणं अगीयत्थ गच्छ पयाण जायं कुसील संभोगजं अविहीए पव्वज्जादाणोवट्ठावणा जायं अओग्गस्स सुत्तत्थोभयपन्नवणजायं अणाययणेक्क खण विरत्तणा जायं देवसियं राइयं पक्खियं मासियं चाउम्मासियं संवच्छरियं एहियं पारलोइयं मूल गुण विराहणं उत्तर गुण विराहणं आभोगानाभोगयं आउट्टि पमाय दप्प कप्पियं वय समण धम्म संजम तव नियम कसाय दंड गुत्तीयं मय भय गारव इंदियजं वसनायंक रोद्द ट्टज्झाण राग दोस मोह मिच्छत्त दुट्ठ कूर ज्झवसाय समुत्थं ममत्त मुच्छा परिग्गहारंभजं असमिइत्त पट्ठी मंसासित्त धम्मंतराय संतावुव्वेवगासमाहाणुप्पायगं, संखाईया आसायणा अन्नयरा आसायणयं पाणवह समुत्थं, मुसावाय समुत्थं, अदत्तादाण गहण समुत्थं, मेहुणासेवणा समुत्थं, परिग्गह करण समुत्थं, राइ भोयण समुत्थं, किं बहुना जावइयाइं ति गाल चिति वंदाणादओ पायच्छित्तठाणाइं पन्नत्ताइं, तावइयं च पुणो विसेसेणं, गोयमा असंखेयहा पन्नविज्जंति। एवं संधारेज्जा जहा णं गोयमा पायच्छित्त सुत्तस्स णं संखेज्जाओ निज्जुत्तीओ संखेज्जाओ संगहणीओ संखिज्जाइं अणुयोग दाराइं संखेज्जे अक्खरे अनंते पज्जवे जाव णं दंसिज्जंति उवदंसिज्जंति आघविज्जंति पन्नविज्जंति परूविज्जंति कालाभिग्गहत्ताए, दव्वाभिग्गहत्ताए खेत्ताभिग्गहत्ताए भावाभिग्गहत्ताए जाव णं आनुपुव्वीए अणाणुपुव्वीए जहा जोगं गुणट्ठाणेसुं ति बेमि।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! વિશેષ પ્રકારે પ્રાયશ્ચિત્ત કેમ નથી કહેતા ? ગૌતમ ! વર્ષાકાળે માર્ગગમન અને વસતીપરિભોગ કરવા વિષયક ગચ્છાચારની મર્યાદાનું ઉલ્લંઘન કરવા વિષયક, સંઘાચારનું અતિક્રમણ, ગુપ્તિભેદ, સાત પ્રકારના માંડલી ધર્મનું અતિક્રમણ, અગીતાર્થના ગચ્છમાં જવાથી થયેલ કુશીલ સાથેનો વંદન, આહારાદિ વ્યવહાર, અવિધિથી પ્રવ્રજ્યા કે વડી દીક્ષા આપવાથી લાગેલા પ્રાયશ્ચિત્ત, અયોગ્ય કે અપાત્રને સૂત્ર, અર્થ, તદુભયની પ્રજ્ઞાપના કરવાથી લાગેલ અતિચાર, અજ્ઞાન વિષયક એક અક્ષર આપવાથી થયેલ દોષ તથા. દૈવસિક, રાત્રિક, પાક્ષિક, માસિક, ચતુર્માસિક, વાર્ષિક, આલોક કે પરલોક સંબંધી નિદાન કરેલ હોય, મૂળ ગુણ કે ઉત્તરગુણની વિરાધના, જાણતા કે અજાણતા કરેલ, વારંવાર નિર્દયતાથી દોષ સેવન કરે, પ્રમાદ – અભિમાનથી દોષ સેવન કરે, આજ્ઞાપૂર્વકના અપવાદથી દોષ સેવ્યા હોય, મહાવ્રતો, શ્રમણધર્મ, સંયમ, તપ, નિયમ, કષાય, ગુપ્તિ, દંડ, મદ, ભય, ગારવ, ઇન્દ્રિય વિષયક દોષો સેવ્યા હોય, આપત્તિકાળમાં આર્ત – રૌદ્રધ્યાન થવું, રાગ – દ્વેષ – મોહ – મિથ્યાત્વ વિષયક, દુષ્ટ, ક્રૂર પરિણામ થવાના કારણે ઉત્પન્ન થયેલ મમત્વ, મૂર્ચ્છા, પરિગ્રહ અને આરંભથી થયેલ પાપ, સમિતિનું પાલન ન થવું. તથા. પારકાની ગેરહાજરીમાં તેની નિંદા કરવી, અમૈત્રી ભાવ, ધર્માંતરાય, સંતાપ, ઉદ્વેગ, માનસિક અશાંતિથી ઉત્પન્ન થયેલ પાપ, સંખ્યાતીત આશાતના પૈકી કોઈ પણ આશાતનાથી ઉત્પન્ન થયેલ, પ્રાણવધ – મૃષાવાદ – અદત્તનું લેવું – મૈથુનના ત્રિકરણ યોગ પૈકી કોઈપણ યોગથી ખંડિત થતા – પરિગ્રહથી ઉત્પન્ન – રાત્રિભોજન વિષયક પાપ તથા. વાચિક, કાયિક અસંયમ, કરણ, કરાવણ, અનુમતિથી ઉત્પન્ન થયેલ યાવત્‌ જ્ઞાન – દર્શન – ચારિત્રના અતિચાર વડે ઉત્પન્ન થયેલ પાપકર્મનું પ્રાયશ્ચિત્ત. વધારે કેટલું કહેવું ? જેટલા ત્રિકાળ ચૈત્યવંદનના આદિક પ્રાયશ્ચિત્ત સ્થાનો પ્રરૂપેલા છે, તેટલા વિશેષણથી હે ગૌતમ ! અસંખ્યેય પ્રમાણ પ્રજ્ઞાપના કરાય છે. માટે એ પ્રમાણે સારી રીતે ધારણા કરવી કે હે ગૌતમ ! પ્રાયશ્ચિત્ત સૂત્રની સંખ્યાના સંખ્યાપ્રમાણ નિર્યુક્તિઓ, સંગ્રહણીઓ, સંખ્યાના અનુયોગો, દ્વારો, સંખ્યાતા અક્ષરો, અનંતા પર્યાયો દર્શાવેલા છે, ઉપદેશેલા છે, કહેલા છે, સમજાવેલા છે, પ્રરૂપેલા છે, કાલ અભિગ્રહપણે યાવત્‌ અનુપૂર્વીથી કે અનાનુપૂર્વીથી એટલે ક્રમથી કે ક્રમ વિના યથાયોગ્ય ગુણપણાને વિશે પ્રાયશ્ચિત્તો પ્રરૂપેલા છે, એમ કહું છું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se bhayavam kim tam savisesam payachchhittam java nam vayasi goyama vasarattiyam pamthagamiyam vasahi paribhogiyam gachchhayaramaikkamanam samghayaramaikkamanam gutti bheya payaranam satta mamdali dhammaikkamanam agiyattha gachchha payana jayam kusila sambhogajam avihie pavvajjadanovatthavana jayam aoggassa suttatthobhayapannavanajayam anayayanekka khana virattana jayam devasiyam raiyam pakkhiyam masiyam chaummasiyam samvachchhariyam ehiyam paraloiyam mula guna virahanam uttara guna virahanam abhoganabhogayam autti pamaya dappa kappiyam vaya samana dhamma samjama tava niyama kasaya damda guttiyam maya bhaya garava imdiyajam vasanayamka rodda ttajjhana raga dosa moha michchhatta duttha kura jjhavasaya samuttham mamatta muchchha pariggaharambhajam asamiitta patthi mamsasitta dhammamtaraya samtavuvvevagasamahanuppayagam, samkhaiya asayana annayara asayanayam panavaha samuttham, musavaya samuttham, adattadana gahana samuttham, mehunasevana samuttham, pariggaha karana samuttham, rai bhoyana samuttham, kim bahuna javaiyaim ti gala chiti vamdanadao payachchhittathanaim pannattaim, tavaiyam cha puno visesenam, goyama asamkheyaha pannavijjamti. Evam samdharejja jaha nam goyama payachchhitta suttassa nam samkhejjao nijjuttio samkhejjao samgahanio samkhijjaim anuyoga daraim samkhejje akkhare anamte pajjave java nam damsijjamti uvadamsijjamti aghavijjamti pannavijjamti paruvijjamti kalabhiggahattae, davvabhiggahattae khettabhiggahattae bhavabhiggahattae java nam anupuvvie ananupuvvie jaha jogam gunatthanesum ti bemi.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Vishesha prakare prayashchitta kema nathi kaheta\? Gautama ! Varshakale margagamana ane vasatiparibhoga karava vishayaka gachchhacharani maryadanum ullamghana karava vishayaka, samghacharanum atikramana, guptibheda, sata prakarana mamdali dharmanum atikramana, agitarthana gachchhamam javathi thayela kushila satheno vamdana, aharadi vyavahara, avidhithi pravrajya ke vadi diksha apavathi lagela prayashchitta, ayogya ke apatrane sutra, artha, tadubhayani prajnyapana karavathi lagela atichara, ajnyana vishayaka eka akshara apavathi thayela dosha tatha. Daivasika, ratrika, pakshika, masika, chaturmasika, varshika, aloka ke paraloka sambamdhi nidana karela hoya, mula guna ke uttaragunani viradhana, janata ke ajanata karela, varamvara nirdayatathi dosha sevana kare, pramada – abhimanathi dosha sevana kare, ajnyapurvakana apavadathi dosha sevya hoya, mahavrato, shramanadharma, samyama, tapa, niyama, kashaya, gupti, damda, mada, bhaya, garava, indriya vishayaka dosho sevya hoya, apattikalamam arta – raudradhyana thavum, raga – dvesha – moha – mithyatva vishayaka, dushta, krura parinama thavana karane utpanna thayela mamatva, murchchha, parigraha ane arambhathi thayela papa, samitinum palana na thavum. Tatha. Parakani gerahajarimam teni nimda karavi, amaitri bhava, dharmamtaraya, samtapa, udvega, manasika ashamtithi utpanna thayela papa, samkhyatita ashatana paiki koi pana ashatanathi utpanna thayela, pranavadha – mrishavada – adattanum levum – maithunana trikarana yoga paiki koipana yogathi khamdita thata – parigrahathi utpanna – ratribhojana vishayaka papa tatha. Vachika, kayika asamyama, karana, karavana, anumatithi utpanna thayela yavat jnyana – darshana – charitrana atichara vade utpanna thayela papakarmanum prayashchitta. Vadhare ketalum kahevum\? Jetala trikala chaityavamdanana adika prayashchitta sthano prarupela chhe, tetala visheshanathi he gautama ! Asamkhyeya pramana prajnyapana karaya chhe. Mate e pramane sari rite dharana karavi ke he gautama ! Prayashchitta sutrani samkhyana samkhyapramana niryuktio, samgrahanio, samkhyana anuyogo, dvaro, samkhyata aksharo, anamta paryayo darshavela chhe, upadeshela chhe, kahela chhe, samajavela chhe, prarupela chhe, kala abhigrahapane yavat anupurvithi ke ananupurvithi etale kramathi ke krama vina yathayogya gunapanane vishe prayashchitto prarupela chhe, ema kahum chhum.