Sutra Navigation: Dashashrutskandha ( દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1114309
Scripture Name( English ): Dashashrutskandha Translated Scripture Name : દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

दशा १0 आयति स्थान

 Translated Chapter :

દશા ૧0 આયતિ સ્થાન
Section : Translated Section :
Sutra Number : 109 Category : Chheda-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] एवं खलु समणाउसो! मए धम्मे पन्नत्ते–मानुस्सगा खलु कामभोगा अधुवा अनितिया असासता सडण पडण विद्धंसणधम्मा उच्चार पासवण खेल सिंधाण वंत पित्त सुक्क सोणियसमुब्भवा दुरुय उस्सास निस्सासा दुरुय मुत्त पुरीसपुण्णा वंतासवा पित्तासवा खेलासवा पच्छा पुरं च णं अवस्सविप्प-जहणिज्जा। संति उड्ढं देवा देवलोगंसि। ते णं तत्थ नो अन्नं देवं णो अन्नं देविं अभिजुंजिय-अभि-जुंजिय परियारेंति, नो अप्पनिच्चियाओ देवीओ अभिजुंजिय-अभिजुंजिय परियारेंति, नो अप्पणामेव अप्पाणं विउव्विय-विउव्विय परियारेंति। जइ इमस्स सुचरियस्स तव नियम बंभचेरवासस्स कल्लाणे फलवित्तिविसेसे अत्थि तं अहमवि आगमेस्साइं इमाइं एतारूवाइं दिव्वाइं भोगभोगाइं भुंजमाणे विहरामि– से त्तं साहू। एवं खलु समणाउसो! निग्गंथो वा निग्गंथी वा निदानं किच्चा अनालोइय पडिक्कंते कालमासे कालं किच्चा अन्नतरेसु देवलोगेसु देवत्ताए उववत्तारो भवति–महिड्ढिएसु जाव चिरट्ठितीएसु। से णं तत्थ देवे भवति–महिड्ढिए जाव भुंजमाणे विहरति। से णं तत्थ नो अन्नं देवं नो अन्नं च देविं अभि-जुंजिय-अभिजुंजिय परियारेति, नो अप्पनिच्चियाओ देवीओ अभिजुंजिय-अभिजुंजिय परियारेति, नोअप्पणामेव अप्पाणं विउव्विय-विउव्विय परियारेति। से णं ताओ देवलोगाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठितिक्खएणं अनंतरं चयं चइत्ता से जे इमे भवंति उग्गपुत्ता महामाउया, भोगपुत्ता महामाउया, एतेसि णं अन्नतरंसि कुलंसि पुत्तत्ताए पच्चायाति। से णं तत्थ दारए भवति–सुकुमालपाणिपाए जाव सुरूवे। तए णं से दारए उम्मुक्कबालभावे विन्नय-परिणयमित्ते जोव्वणगमणुपत्ते सयमेव पेतियं दायं पडिवज्जति। तस्स णं अतिजायमाणस्स वा निज्जायमाणस्स वा पुरओ महं दासी दास किंकर कम्म कर पुरिस पायत्तपरिक्खित्तं छत्तं भिंगारं गहाय निगच्छति जाव किं भे आसगस्स सदति? तस्स णं तहप्पगारस्स पुरिसजातस्स तहारूवे समणे वा माहणे वा उभओ कालं केवलिपन्नत्तं धम्ममाइक्खेज्जा? हंता आइक्खेज्जा। से णं भंते! पडिसुणेज्जा? हंता पडिसुणेज्जा। से णं भंते! सद्दहेज्जा पत्तिएज्जा रोएज्जा? हंता सद्दहेज्जा पत्तिएज्जा रोएज्जा। से णं भंते! सील व्वत गुण वेरमण पच्चक्खाण पोसहोववासाइं पडिवज्जेज्जा? नो तिणट्ठे समट्ठे। से णं दंसनसावए भवति– अभिगतजीवाजीवे जाव अट्ठिमिंज-प्पेमाणुरागरत्ते, अयमाउसो! निग्गंथे पावयणे अट्ठे अयं परमट्ठे सेसे अणट्ठे। से णं एतारूवेणं विहारेणं विहरमाणे बहूइं वासाइं समणोवासगपरियागं पाउणइ, पाउणित्ता काल-मासे कालं किच्चा अन्नतरेसु देवलोगेसु देवत्ताए उववत्तारो भवति। एवं खलु समणाउसो! तस्स निदानस्स इमेतारूवे पावए फलविगागे, जं नो संचाएति सील व्वत गुण वेरमण पच्चक्खाण पोसहोववासाइं पडिवज्जित्तए।
Sutra Meaning : હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! મેં ધર્મનું પ્રરૂપણ કરેલું છે યાવત્‌ સંયમની સાધનામાં પરાક્રમ કરતો એવો નિર્ગ્રન્થ માનવ સંબંધી કામભોગોથી વિરક્ત થઈ જાય અને તે એમ વિચારે કે – માનવ સંબંધી કામભોગ અધ્રુવ અને ત્યાજ્ય છે. જે ઉપર દેવલોકમાં દેવ છે, તે ત્યાં – ૧. બીજા દેવોની દેવી સાથે વિષય સેવન કરતા નથી. ૨. સ્વયંની વિકુર્વિત દેવીઓ સાથે વિષય સેવન કરતા નથી. ૩. પરંતુ પોતાની દેવી સાથે કામક્રીડા કરે છે. જો સમ્યક્‌ પ્રકારે આચરિત મારા આ તપ, નિયમ અને બ્રહ્મચર્યનું કલ્યાણકારી વિશિષ્ટ ફળ હોય તો – હું પણ આગામી કાળમાં આવા પ્રકારના દિવ્ય ભોગોને ભોગવતો વિચરણ કરું – તે એ શ્રેષ્ઠ થશે. હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! આ પ્રમાણે સાધુ કે સાધ્વી કોઈપણ નિયાણું કરીને યાવત્‌ દેવરૂપમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તે ત્યાં મહાઋદ્ધિવાળો દેવ થાય છે. યાવત્‌ દિવ્યભોગોને ભોગવતો એવો વિચરે છે. તે દેવ ત્યાં દેવલોકમાં ઉપજીને – ૧. બીજા દેવોની દેવી સાથે વિષય સેવન કરતો નથી. ૨. સ્વયં જ પોતાની વિકુર્વિત દેવી સાથે વિષય સેવન ન કરે. ૩. પરંતુ પોતાની દેવીઓ સાથે જ વિષય સેવન કરે છે. તે દેવ તે દેવલોકથી આયુનો ક્ષય થતાં – યાવત્‌ – પુરુષરૂપમાં ઉત્પન્ન થાય છે – યાવત્‌ – તેના દ્વારા કોઈ એકને બોલાવતા ચાર – પાંચ ન બોલાવેલા પણ ઊઠીને ઊભા થઈ જઈ આવે છે અને પૂછે છે કે હે દેવાનુપ્રિય ! બોલો, અમે શું કરીએ યાવત્‌ આપને કેવા – કેવા પદાર્થ પ્રિય લાગે છે ? પ્રશ્ન – આવા પ્રકારની ઋદ્ધિથી યુક્ત તે પુરુષને તપ – સંયમના મૂર્તરૂપ શ્રમણ કેવલિ પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મ કહે ? ઉત્તર – હા, કહે છે. પ્રશ્ન – શું, તે સાંભળે છે ? ઉત્તર – હા, સાંભળે છે. પ્રશ્ન – શું કેવલિ પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મ પરત્વે શ્રદ્ધા પ્રતીતિ અને રૂચિવાળો થાય છે ખરો ? ઉત્તર – હા, તે કેવલિ પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મ પરત્વે શ્રદ્ધા, પ્રતીતિ અને રૂચિવાળો પણ થાય છે. પ્રશ્ન – શું તે શીલવ્રત, ગુણવ્રત, વિરમણવ્રત, પ્રત્યાખ્યાન, પૌષધોપવાસ કરે છે ખરો ? ઉત્તર – તે સંભવ નથી. તે કેવળ દર્શન શ્રાવક હોય છે... તે જીવ – અજીવનું યથાર્થ સ્વરૂપનો જ્ઞાતા હોય છે યાવત્‌ તેને અસ્થિ – મજ્જાવત્‌ ધર્માનુરાગ હોય છે. જેમ કે – હે આયુષ્યમાન્‌ ! આ નિર્ગ્રન્થ પ્રવચન જ જીવનમાં ઇષ્ટ છે, આ જ પરમાર્થ છે, બાકી બધું નિરર્થક છે. તે આ પ્રમાણે – અનેક વર્ષો સુધી આગારધર્મની આરાધના કરે છે અને આરાધના કરીને જીવનની અંતિમ ક્ષણોમાં કોઈ એક દેવલોકમાં દેવરૂપે ઉત્પન્ન થાય છે.. એ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! તે નિદાનનું આ પાપરૂપ પરિણામ છે કે આ શીલવ્રત, ગુણવ્રત, વિરમણવ્રત, પ્રત્યાખ્યાન, પૌષધોપવાસ કરી શકતો નથી. આ સાતમા નિયાણાનું સ્વરૂપ કહ્યું..
Mool Sutra Transliteration : [sutra] evam khalu samanauso! Mae dhamme pannatte–manussaga khalu kamabhoga adhuva anitiya asasata sadana padana viddhamsanadhamma uchchara pasavana khela simdhana vamta pitta sukka soniyasamubbhava duruya ussasa nissasa duruya mutta purisapunna vamtasava pittasava khelasava pachchha puram cha nam avassavippa-jahanijja. Samti uddham deva devalogamsi. Te nam tattha no annam devam no annam devim abhijumjiya-abhi-jumjiya pariyaremti, no appanichchiyao devio abhijumjiya-abhijumjiya pariyaremti, no appanameva appanam viuvviya-viuvviya pariyaremti. Jai imassa suchariyassa tava niyama bambhacheravasassa kallane phalavittivisese atthi tam ahamavi agamessaim imaim etaruvaim divvaim bhogabhogaim bhumjamane viharami– se ttam sahu. Evam khalu samanauso! Niggamtho va niggamthi va nidanam kichcha analoiya padikkamte kalamase kalam kichcha annataresu devalogesu devattae uvavattaro bhavati–mahiddhiesu java chiratthitiesu. Se nam tattha deve bhavati–mahiddhie java bhumjamane viharati. Se nam tattha no annam devam no annam cha devim abhi-jumjiya-abhijumjiya pariyareti, no appanichchiyao devio abhijumjiya-abhijumjiya pariyareti, noappanameva appanam viuvviya-viuvviya pariyareti. Se nam tao devalogao aukkhaenam bhavakkhaenam thitikkhaenam anamtaram chayam chaitta se je ime bhavamti uggaputta mahamauya, bhogaputta mahamauya, etesi nam annataramsi kulamsi puttattae pachchayati. Se nam tattha darae bhavati–sukumalapanipae java suruve. Tae nam se darae ummukkabalabhave vinnaya-parinayamitte jovvanagamanupatte sayameva petiyam dayam padivajjati. Tassa nam atijayamanassa va nijjayamanassa va purao maham dasi dasa kimkara kamma kara purisa payattaparikkhittam chhattam bhimgaram gahaya nigachchhati java kim bhe asagassa sadati? Tassa nam tahappagarassa purisajatassa taharuve samane va mahane va ubhao kalam kevalipannattam dhammamaikkhejja? Hamta aikkhejja. Se nam bhamte! Padisunejja? Hamta padisunejja. Se nam bhamte! Saddahejja pattiejja roejja? Hamta saddahejja pattiejja roejja. Se nam bhamte! Sila vvata guna veramana pachchakkhana posahovavasaim padivajjejja? No tinatthe samatthe. Se nam damsanasavae bhavati– abhigatajivajive java atthimimja-ppemanuragaratte, ayamauso! Niggamthe pavayane atthe ayam paramatthe sese anatthe. Se nam etaruvenam viharenam viharamane bahuim vasaim samanovasagapariyagam paunai, paunitta kala-mase kalam kichcha annataresu devalogesu devattae uvavattaro bhavati. Evam khalu samanauso! Tassa nidanassa imetaruve pavae phalavigage, jam no samchaeti sila vvata guna veramana pachchakkhana posahovavasaim padivajjittae.
Sutra Meaning Transliteration : He ayushyaman shramano ! Mem dharmanum prarupana karelum chhe yavat samyamani sadhanamam parakrama karato evo nirgrantha manava sambamdhi kamabhogothi virakta thai jaya ane te ema vichare ke – Manava sambamdhi kamabhoga adhruva ane tyajya chhe. Je upara devalokamam deva chhe, te tyam – 1. Bija devoni devi sathe vishaya sevana karata nathi. 2. Svayamni vikurvita devio sathe vishaya sevana karata nathi. 3. Paramtu potani devi sathe kamakrida kare chhe. Jo samyak prakare acharita mara a tapa, niyama ane brahmacharyanum kalyanakari vishishta phala hoya to – hum pana agami kalamam ava prakarana divya bhogone bhogavato vicharana karum – te e shreshtha thashe. He ayushyaman shramano ! A pramane sadhu ke sadhvi koipana niyanum karine yavat devarupamam utpanna thaya chhe. Te tyam mahariddhivalo deva thaya chhe. Yavat divyabhogone bhogavato evo vichare chhe. Te deva tyam devalokamam upajine – 1. Bija devoni devi sathe vishaya sevana karato nathi. 2. Svayam ja potani vikurvita devi sathe vishaya sevana na kare. 3. Paramtu potani devio sathe ja vishaya sevana kare chhe. Te deva te devalokathi ayuno kshaya thatam – yavat – purusharupamam utpanna thaya chhe – yavat – tena dvara koi ekane bolavata chara – pamcha na bolavela pana uthine ubha thai jai ave chhe ane puchhe chhe ke he devanupriya ! Bolo, ame shum karie yavat apane keva – keva padartha priya lage chhe\? Prashna – ava prakarani riddhithi yukta te purushane tapa – samyamana murtarupa shramana kevali prajnyapta dharma kahe\? Uttara – ha, kahe chhe. Prashna – shum, te sambhale chhe\? Uttara – ha, sambhale chhe. Prashna – shum kevali prajnyapta dharma paratve shraddha pratiti ane ruchivalo thaya chhe kharo\? Uttara – ha, te kevali prajnyapta dharma paratve shraddha, pratiti ane ruchivalo pana thaya chhe. Prashna – shum te shilavrata, gunavrata, viramanavrata, pratyakhyana, paushadhopavasa kare chhe kharo\? Uttara – te sambhava nathi. Te kevala darshana shravaka hoya chhe... Te jiva – ajivanum yathartha svarupano jnyata hoya chhe yavat tene asthi – majjavat dharmanuraga hoya chhe. Jema ke – He ayushyaman ! A nirgrantha pravachana ja jivanamam ishta chhe, a ja paramartha chhe, baki badhum nirarthaka chhe. Te a pramane – aneka varsho sudhi agaradharmani aradhana kare chhe ane aradhana karine jivanani amtima kshanomam koi eka devalokamam devarupe utpanna thaya chhe.. E pramane he ayushyaman shramano ! Te nidananum a paparupa parinama chhe ke a shilavrata, gunavrata, viramanavrata, pratyakhyana, paushadhopavasa kari shakato nathi. A satama niyananum svarupa kahyum..