Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107643
Scripture Name( English ): Jambudwippragnapati Translated Scripture Name : જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वक्षस्कार २ काळ

 Translated Chapter :

વક્ષસ્કાર ૨ કાળ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 43 Category : Upang-07
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] नाभिस्स णं कुलगरस्स मरुदेवाए भारियाए कुच्छिंसि, एत्थ णं उसहे नामं अरहा कोसलिए पढमराया पढमजिणे पढमकेवली पढमतित्थकरे पढमधम्मवरचक्कवट्टी समुप्पज्जित्था। तए णं उसभे अरहा कोसलिए वीसं पुव्वसयसहस्साइं कुमारावासमज्झावसइ, अज्झावसित्ता तेवट्ठिं पुव्वसयसहस्साइं महारायवासमज्झावसइ, तेवट्ठिं पुव्वसयसहस्साइं महारायवासमज्झा-वसमाणे लेहाइयाओ गणियप्पहाणाओ सउणरुयपज्जवसाणाओ बावत्तरिं कलाओ, चोसट्ठिं महिला गुणे सिप्पसयं च कम्माणं तिन्नि वि पयाहियाए उवदिसइ, उवदिसित्ता पुत्तसयं रज्जसए अभिसिंचइ, अभिसिंचित्ता तेसीइं पुव्वसयसहस्साइं महारायवासमज्झावस, अज्झावसत्ता... ...जेसे गिम्हाणं पढमे मासे पढमे पक्खे चित्तबहुले, तस्स णं चित्तबहुलस्स नवमीपक्खेणं दिवसस्स पच्छिमे भागे चइत्ता हिरण्णं चइत्ता सुवण्णं चइत्ता कोसं चइत्ता कोट्ठागारं चइत्ता बलं चइत्ता वाहणं चइत्ता पुरं चइत्ता अंतेउरं चइत्ता विउलधण-कनग-रयण-मणि-मोत्तिय-संख-सिल-प्पवाल-रत्तरयण-संतसार-सावइज्जं विच्छड्डयित्ता विगोवइत्ता दायं दाइयाणं परिभाएत्ता सुदंसणाए सीयाए सदेवमनुयासुराए परिसाए समनुगम्ममानमग्गे संखिय-चक्किय-नंगलिय-मुहमंगलिय-पूसमानव वद्धमाणग-आइक्खग-लंख-मंख-घंटियगणेहिं, ताहिं इट्ठाहिं कंताहिं पियाहिं मणुन्नाहिं मणामाहिं ओरालाहिं कल्लाणाहिं सिवाहिं धन्नाहिं मंगल्लाहिं सस्सिरियाहिं हिययगमणिज्जाहिं हियय-पल्हायणिज्जाहिं कण्णमणनिव्वुइकरीहिं अपुनरुत्ताहिं अट्ठसइयाहिं वग्गूहिं अनवरयं अभिनंदंता य अभिथुणंता य एवं वयासी–जय जय नंदा! जय जय भद्दा! धम्मेणं, अभीए परीसहोवसग्गाणं, खंतिखमे भयभेरवाणं, धम्मे ते अविग्घं भवउत्ति कट्टु अभिनंदंति य अभिथुणंति य। तए णं उसभे अरहा कोसलिए नयनमालासहस्सेहिं पेच्छिज्जमाणे-पेच्छिज्जमाणे हियय-मालासहस्सेहिं अभिनंदिज्जमाने-अभिनंदिज्जमाने मनोरहमालासहस्सेहिं विच्छिप्पमाणे- विच्छिप्प माणे वयणमालासहस्सेहिं अभिथुव्वमाणे-अभिथुव्वमाणे कंतिसोहग्गगुणेहिं पत्थिज्जमाणे-पत्थि-ज्जमाणे बहूणं नरनारीसहस्साणं दाहिणहत्थेणं अंजलिमालासहस्साइं पडिच्छमाणे-पडिच्छमाणे मंजुमंजुणा घोसेणं आपडिपुच्छमाणे-आपडिपुच्छमाणे भवनपंतिसहस्साइं समइच्छमाणे-समइच्छ माणे तंतीतलतालतुडियगीयवा-इयरवेणं महुरेणं मनहरेणं जयसद्दुग्घोसविसएणं मंजुमंजुणा घोसेणं अपडिबुज्झमाणे कंदरगिरिविवर-कुहरगिरिवर-पासादुद्धघनभवन-देवकुलसिंघाडग तिगचउक्क-चच्चरआरामुज्जान-काननसभापवापदेसभागे पडिसुयासयसहस्ससंकुलं करेंते हयहेसियहत्थि-गुलगुलाइयरहघणघणसद्दमीसएणं महया कलकलरवेण जनस्स महुरेणं पूरयंते सुगंधवरकुसुम- चुण्णउव्विद्धवासरेणुकविलं नभं करेंते कालागुरुकुंदुरुक्कतुरुक्कधूव निवहेणंजीवलोगमिव वासयंते समंतओ खुभियचक्कबालं-पउरजनबालं वुड्ढयपमुइयतुरियपहाविय-विउल आउलबोलबहुलं नभं करेंते विनीयाए रायहानीए मज्झंमज्झेणं निग्गच्छइ, ... ...निग्गच्छित्ता आसिय-संमज्जिय-सित्तसुइकपुप्फोवयारकलियं सिद्धत्थवणविउलरायमग्गं करेमाणे हयगयरहपहकरेण पाइक्कचडकरेण य मंदं मंदायं उद्धतरेणुयं करेमाणे-करेमाणे जेणेव सिद्धत्थवने उज्जाने जेणेव असोगवरपायवे तेणेव उवागच्छति, उवागच्छित्ता असोगवरपायवस्स अहे सीयं ठवेइ, ठवेत्ता सीयाओ पच्चोरुहइ, पच्चोरुहित्ता सयमेवाभरणालंकारं ओमुयइ, ओमुइत्ता सयमेव चउहिं अट्ठाहिं लोयं करेइ, करेत्ता छट्ठे भत्तेणं अपानएणं आसाढाहिं नक्खत्तेणं जोगमुवागएणं उग्गाणं भोगाणं राइण्णाणं खत्तियाणं चउहिं सहस्सेहिं सद्धिं एगं देवदूसमादाय मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए।
Sutra Meaning : નાભિ કુલકરની મરુદેવા નામે પત્નીની કુક્ષિમાં તે સમયે ઋષભ નામે અર્હત્‌, કૌશલિક, પ્રથમ રાજા, પ્રથમ જિન, પ્રથમ કેવલી, પ્રથમ તીર્થંકર, પ્રથમ શ્રેષ્ઠ ધર્મ ચક્રવર્તી ઉત્પન્ન થયા. ત્યારે તે ઋષભ કૌશલિક અર્હત્‌ ૨૦ – લાખ પૂર્વ કુમારવાસ મધ્યે રહ્યા. રહીને ૬૩ – લાખ પૂર્વ મહારાજાપણે રહ્યા. ૬૩ – લાખ પૂર્વ મહારાજાપણે વસતા લેખ આદિ ગણિત પ્રધાન થી પક્ષીઓની બોલી સુધીની ૭૨ – કળાઓ, ૬૪ – મહિલા ગુણો, ૧૦૦ શિલ્પકર્મ, એ ત્રણેનો પ્રજાના હિતને માટે ઉપદેશ આપ્યો. ત્યારપછી ૧૦૦ પુત્રોને રાજારૂપે અભિસિંચિત કર્યા, કરીને ૮૩ – લાખ પૂર્વ ગૃહસ્થવાસમાં રહ્યા. ત્યારપછી જે તે ગ્રીષ્મનો પહેલો માસ, પહેલો પક્ષ, તે ચૈત્ર વદની નોમના દિવસે પાછલા ભાગે હિરણ્યનો ત્યાગ કરી, સુવર્ણનો ત્યાગ કરી, કોશ – કોષ્ઠાગારનો ત્યાગ કરી, વિપુલ ધન – સુવર્ણ – રત્ન – મણિ – મૌક્તિક – શંખ – શિલા – પ્રવાલ – રક્તરત્ન – સારરૂપ દ્રવ્યનો પરિત્યાગ કરીને, તેમાંથી મમત્વ ત્યજીને, દાયકોને દઈને, પરિભાગ કરીને, સુદર્શના નામે શિબિકામાં દેવ – મનુષ્ય – અસુરની પર્ષદા વડે સારી રીતે અનુગમન કરાતા તથા. – શાંખિક, ચક્રી, નાંગલિક, મુખ માંગલિક, પુષ્ય – માનવ, વર્દ્ધમાનક, આખ્યાયક, મંખ, ઘંટિકાગણ આદિ વડે અનુસરાતા, ઇષ્ટ, કાંત, પ્રિય, મનોજ્ઞ, મણામ, ઉદાર, કલ્યાણ, શિવ, ધન્ય, મંગલ, સશ્રીક, હૃદયંગમ, હૃદય પ્રહ્લાદનીય, કાન અને મનને સુખકર અપુનરુક્ત – અર્થશતિક વાણી વડે અનવરત અભિનંદાતા – અભિનંદાતા, અભિસ્તવાતા – અભિસ્તવાતા અને એમ કહેવાતા – હે નંદ! તમારો જય થાઓ, હે ભદ્ર! તમારો જય થાઓ. ધર્મ વડે પરીષહો અને ઉપસર્ગોથી અભિત રહો, ભય અને ભૈરવમાં ક્ષાંતિક્ષમ રહો, તમને ધર્મમાં અવિઘ્ન થાઓ. એમ કહી અભિનંદન અને અભિસ્તવન કરે છે. ત્યારે તે ઋષભ કૌશલિક અરહંત, હજારો નયનમાળા વડે જોવાતા જોવાતા યાવત્‌ નીકળે છે, તે ઉવવાઈ સૂત્ર મુજબ બધું કહેવું યાવત્‌ આકાશને ઘણા શબ્દોથી વ્યાકુળ કરતા વિનીતા રાજધાનીની વચ્ચોવચ્ચથી નીકળે છે. ત્યારે રાજમાર્ગને સિદ્ધાર્થ વન સુધી આસિક્ત, સંમાર્જિત, સુરભિજળથી સિંચિત, પુષ્પોપચારયુક્ત કરાયેલો છે. ઘોડા – હાથી – રથ – પદાતી આદિ વડે કરેલા માર્ગથી મંદ – મંદ ઉદ્ધત ધૂળને કરતા જ્યાં સિદ્ધાર્થ વન ઉદ્યાન છે, જ્યાં અશોક શ્રેષ્ઠ વૃક્ષ છે, ત્યાં પહોંચે છે. પહોંચીને શ્રેષ્ઠ અશોકવૃક્ષ નીચે શિબિકાને સ્થાપે છે, રથને ત્યાં સ્થાપીને તે શિબિકામાંથી ઊતરે છે, ઊતરીને સ્વયં જ આભરણ – અલંકાર ઊતારે છે, ઊતારીને સ્વયં જ ચાર મુઠ્ઠી લોચ કરે છે, કરીને, જળ રહિત છઠ્ઠ ભક્ત વડે આષાઢા નક્ષત્રમાં ચંદ્રનો યોગ થતા ઉગ્ર, ભોગ, રાજન્ય અને ક્ષત્રિય ૪૦૦૦ પુરુષો સાથે, પોતે એક દેવદૂષ્ય ધારણ કરી મુંડ થઈને ઘર છોડીને અનગારિક પ્રવ્રજ્યાને પ્રાપ્ત કરી.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] nabhissa nam kulagarassa marudevae bhariyae kuchchhimsi, ettha nam usahe namam araha kosalie padhamaraya padhamajine padhamakevali padhamatitthakare padhamadhammavarachakkavatti samuppajjittha. Tae nam usabhe araha kosalie visam puvvasayasahassaim kumaravasamajjhavasai, ajjhavasitta tevatthim puvvasayasahassaim maharayavasamajjhavasai, tevatthim puvvasayasahassaim maharayavasamajjha-vasamane lehaiyao ganiyappahanao saunaruyapajjavasanao bavattarim kalao, chosatthim mahila gune sippasayam cha kammanam tinni vi payahiyae uvadisai, uvadisitta puttasayam rajjasae abhisimchai, abhisimchitta tesiim puvvasayasahassaim maharayavasamajjhavasa, ajjhavasatta.. ..Jese gimhanam padhame mase padhame pakkhe chittabahule, tassa nam chittabahulassa navamipakkhenam divasassa pachchhime bhage chaitta hirannam chaitta suvannam chaitta kosam chaitta kotthagaram chaitta balam chaitta vahanam chaitta puram chaitta amteuram chaitta viuladhana-kanaga-rayana-mani-mottiya-samkha-sila-ppavala-rattarayana-samtasara-savaijjam vichchhaddayitta vigovaitta dayam daiyanam paribhaetta sudamsanae siyae sadevamanuyasurae parisae samanugammamanamagge samkhiya-chakkiya-namgaliya-muhamamgaliya-pusamanava vaddhamanaga-aikkhaga-lamkha-mamkha-ghamtiyaganehim, tahim itthahim kamtahim piyahim manunnahim manamahim oralahim kallanahim sivahim dhannahim mamgallahim sassiriyahim hiyayagamanijjahim hiyaya-palhayanijjahim kannamananivvuikarihim apunaruttahim atthasaiyahim vagguhim anavarayam abhinamdamta ya abhithunamta ya evam vayasi–jaya jaya namda! Jaya jaya bhadda! Dhammenam, abhie parisahovasagganam, khamtikhame bhayabheravanam, dhamme te aviggham bhavautti kattu abhinamdamti ya abhithunamti ya. Tae nam usabhe araha kosalie nayanamalasahassehim pechchhijjamane-pechchhijjamane hiyaya-malasahassehim abhinamdijjamane-abhinamdijjamane manorahamalasahassehim vichchhippamane- vichchhippa mane vayanamalasahassehim abhithuvvamane-abhithuvvamane kamtisohaggagunehim patthijjamane-patthi-jjamane bahunam naranarisahassanam dahinahatthenam amjalimalasahassaim padichchhamane-padichchhamane mamjumamjuna ghosenam apadipuchchhamane-apadipuchchhamane bhavanapamtisahassaim samaichchhamane-samaichchha mane tamtitalatalatudiyagiyava-iyaravenam mahurenam manaharenam jayasaddugghosavisaenam mamjumamjuna ghosenam apadibujjhamane kamdaragirivivara-kuharagirivara-pasaduddhaghanabhavana-devakulasimghadaga tigachaukka-chachcharaaramujjana-kananasabhapavapadesabhage padisuyasayasahassasamkulam karemte hayahesiyahatthi-gulagulaiyarahaghanaghanasaddamisaenam mahaya kalakalaravena janassa mahurenam purayamte sugamdhavarakusuma- chunnauvviddhavasarenukavilam nabham karemte kalagurukumdurukkaturukkadhuva nivahenamjivalogamiva vasayamte samamtao khubhiyachakkabalam-paurajanabalam vuddhayapamuiyaturiyapahaviya-viula aulabolabahulam nabham karemte viniyae rayahanie majjhammajjhenam niggachchhai,.. ..Niggachchhitta asiya-sammajjiya-sittasuikapupphovayarakaliyam siddhatthavanaviularayamaggam karemane hayagayarahapahakarena paikkachadakarena ya mamdam mamdayam uddhatarenuyam karemane-karemane jeneva siddhatthavane ujjane jeneva asogavarapayave teneva uvagachchhati, uvagachchhitta asogavarapayavassa ahe siyam thavei, thavetta siyao pachchoruhai, pachchoruhitta sayamevabharanalamkaram omuyai, omuitta sayameva chauhim atthahim loyam karei, karetta chhatthe bhattenam apanaenam asadhahim nakkhattenam jogamuvagaenam ugganam bhoganam rainnanam khattiyanam chauhim sahassehim saddhim egam devadusamadaya mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie.
Sutra Meaning Transliteration : Nabhi kulakarani marudeva name patnini kukshimam te samaye rishabha name arhat, kaushalika, prathama raja, prathama jina, prathama kevali, prathama tirthamkara, prathama shreshtha dharma chakravarti utpanna thaya. Tyare te rishabha kaushalika arhat 20 – lakha purva kumaravasa madhye rahya. Rahine 63 – lakha purva maharajapane rahya. 63 – lakha purva maharajapane vasata lekha adi ganita pradhana thi pakshioni boli sudhini 72 – kalao, 64 – mahila guno, 100 shilpakarma, e traneno prajana hitane mate upadesha apyo. Tyarapachhi 100 putrone rajarupe abhisimchita karya, karine 83 – lakha purva grihasthavasamam rahya. Tyarapachhi je te grishmano pahelo masa, pahelo paksha, te chaitra vadani nomana divase pachhala bhage hiranyano tyaga kari, suvarnano tyaga kari, kosha – koshthagarano tyaga kari, vipula dhana – suvarna – ratna – mani – mauktika – shamkha – shila – pravala – raktaratna – sararupa dravyano parityaga karine, temamthi mamatva tyajine, dayakone daine, paribhaga karine, sudarshana name shibikamam deva – manushya – asurani parshada vade sari rite anugamana karata tatha. – Shamkhika, chakri, namgalika, mukha mamgalika, pushya – manava, varddhamanaka, akhyayaka, mamkha, ghamtikagana adi vade anusarata, ishta, kamta, priya, manojnya, manama, udara, kalyana, shiva, dhanya, mamgala, sashrika, hridayamgama, hridaya prahladaniya, kana ane manane sukhakara apunarukta – arthashatika vani vade anavarata abhinamdata – abhinamdata, abhistavata – abhistavata ane ema kahevata – He namda! Tamaro jaya thao, he bhadra! Tamaro jaya thao. Dharma vade parishaho ane upasargothi abhita raho, bhaya ane bhairavamam kshamtikshama raho, tamane dharmamam avighna thao. Ema kahi abhinamdana ane abhistavana kare chhe. Tyare te rishabha kaushalika arahamta, hajaro nayanamala vade jovata jovata yavat nikale chhe, te uvavai sutra mujaba badhum kahevum yavat akashane ghana shabdothi vyakula karata vinita rajadhanini vachchovachchathi nikale chhe. Tyare rajamargane siddhartha vana sudhi asikta, sammarjita, surabhijalathi simchita, pushpopacharayukta karayelo chhe. Ghoda – hathi – ratha – padati adi vade karela margathi mamda – mamda uddhata dhulane karata jyam siddhartha vana udyana chhe, jyam ashoka shreshtha vriksha chhe, tyam pahomche chhe. Pahomchine shreshtha ashokavriksha niche shibikane sthape chhe, Rathane tyam sthapine te shibikamamthi utare chhe, utarine svayam ja abharana – alamkara utare chhe, utarine svayam ja chara muththi locha kare chhe, karine, jala rahita chhaththa bhakta vade ashadha nakshatramam chamdrano yoga thata ugra, bhoga, rajanya ane kshatriya 4000 purusho sathe, pote eka devadushya dharana kari mumda thaine ghara chhodine anagarika pravrajyane prapta kari.