Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105963
Scripture Name( English ): Jivajivabhigam Translated Scripture Name : જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

चतुर्विध जीव प्रतिपत्ति

 Translated Chapter :

ચતુર્વિધ જીવ પ્રતિપત્તિ
Section : द्वीप समुद्र Translated Section : દ્વીપ સમુદ્ર
Sutra Number : 163 Category : Upang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तीसे णं जगतीए उप्पिं बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं महई एगा पउमवरवेदिया पन्नत्ता, सा णं पउमवर वेदिया अद्धजोयणं उड्ढं उच्चत्तेणं, पंच धनुसयाइं विक्खंभेणं, जगतीसमिया परिक्खेवेणं सव्वरयणामई अच्छा जाव पडिरूवा। तीसे णं पउमवरवेइयाए अयमेयारूवे वण्णावासे पन्नत्ते, तं जहा–वइरामया नेमा रिट्ठामया पइट्ठाणा वेरुलियामया खंभा सुवण्णरुप्पामया फलगा लोहितक्खमईओ सूईओ वइरामया संधी नानामणिमया कलेवरा नानामणिमया कलेवरसंघाडा नानामणिमया रूवा नानामणिमया रूवसंघाडा अंकामया पक्खा पक्खवाहाओ जोतिरसामया वंसा वंसकवेल्लुया रययामईओ पट्टियाओ जातरूवमईओ ओहाडणीओ वइरामईओ उवरिपुंछणीओ सव्वसेयरययामए छादने। सा णं पउमवरवेइया एगमेगेणं हेमजालेणं एगमेगेणं गवक्खजालेणं एगमेगेणं खिंखिणि-जालेणं एगमेगेणं घंटाजालेणं एगमेगेणं मुत्ताजालेणं एगमेगेणं मणिजालेणं एगमेगेणं कनगजालेणं एगमेगेणं रयणजालेणं एगमेगेणं पउमजालेणं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता। ते णं जाला तवणिज्जलंबूसगा सुवण्णपयरगमंडिया नानामणिरयणविविहहारद्धहार-उवसोभितसमुदया ईसिं अन्नमन्नमसंपत्ता पुव्वावरदाहिणुत्तरागतेहिं वाएहिं मंदायंमंदायं एज्जमाणा-एज्जमाणा पलंबमाणा-पलंबमाणा पझंझमाणा-पझंझमाणा तेणं ओरालेणं मणुन्नेणं मनोहरेणं कण्णमननेव्वुतिकरेणं सद्देणं सव्वतो समंता आपूरेमाणाआपूरेमाणा सिरीए अतीव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। तीसे णं पउमवरवेइयाए तत्थतत्थ देसे तहिंतहिं बहवे हयसंघाडा गयसंघाडा नरसंघाडा किन्नरसंघाडा किंपुरिससंघाडा महोरगसंघाडा गंधव्वसंघाडा उसभसंघाडा सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्ठा मट्ठा नीरया निम्मला निप्पंका निक्कंकडच्छाया सप्पभा समिरीया सउज्जोया पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा। तीसे णं पउमवरवेइयाए तत्थतत्थ देसे तहिंतहिं बहवे हयपंतीओ तहेव जाव पडिरूवाओ। एवं हयवीहीओ जाव पडिरूवाओ। एवं हयमिहुणाइं जाव पडिरूवाइं। तीसे णं पउमवरवेइयाए तत्थतत्थ देसे तहिंतहिं बहवे पउमलयाओ नागलयाओ, एवं असोगचंपगचूयवणवासंतियअतिमुत्तगकुंदसामलयाओ निच्चं कुसुमियाओ निच्चं माइयाओ निच्चं लवइयाओ निच्चं थवइयाओ निच्चं गुलइयाओ निच्चं गोच्छियाओ निच्चं जमलियाओ निच्चं जुवलियाओ निच्चं विणमियाओ निच्चं पणमियाओ निच्चं सुविभत्तपिंडिमंजरिवडेंसगधरीओ निच्चं कुसुमियमाइयलवइयथवइयगुलइयगोच्छियजमलियजुवलियविनमियपणमियसुविभत्तपिंडिमंजरि वडेंसगधरीओ सव्वरयणामईओ अच्छाओ जाव पडिरूवाओ। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–पउमवरवेइया-पउमवरवेइया? गोयमा! पउमवरवेइयाए तत्थतत्थ देसे तहिंतहिं वेदियासु वेदियावाहासु वेदियापुंडतरेसु खंभेसु खंभबाहासु खंभसीसेसु खंभपुंडतरेसु सूईसु सुईमुहेसु सूईफलएसु सूईपुडंतरेसु पक्खेसु पक्खबाहासु पक्खपेरंतेसु बहूइं उप्पलाइं पउमाइं जाव सहस्सपत्ताइं सव्वरयणामयाइं अच्छाइं सण्हाइं लण्हाइं घट्ठाइं मट्ठाइं नीरयाइं निम्मलाइं निप्पंकाइं निक्कंकडच्छायाइं सप्पभाइं समिरीयाइं सउज्जोयाइं पासादीयाइं दरिसणिज्जाइं अभिरूवाइं पडिरूवाइं महता वासिक्कच्छत्तसमाणाइं पन्नत्ताइं समणाउसो! से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ–पउमवरवेदिया-पउमवरवेदिया। पउमवरवेइया णं भंते! किं सासया? असासया? गोयमा! सिय सासया, सिय असासया। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–सिय सासया? सिय असासया? गोयमा! दव्वट्ठयाए सासया, वण्णपज्जवेहिं गंधपज्जवेहिं रसपज्जवेहिं फासपज्जवेहिं असासया। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ– सिय सासया, सिय असासया। पउमवरवेइया णं भंते! कालओ केवच्चिरं होति? गोयमा! न कयावि नासि न कयावि नत्थि न कयावि न भविस्सति। भुविं च भवति य भविस्सति य धुवा नियया सासया अक्खया अव्वया अवट्ठिया निच्चा पउमवरवेदिया।
Sutra Meaning : તે જગતીની ઉપર બહુમધ્ય દેશભાગમાં અહીં એક મોટી પદ્મવર વેદિકા છે. તે પદ્મવર વેદિકા ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી અર્દ્ધ યોજન, ૫૦૦ ધનુષ વિષ્કંભથી, સર્વરત્નમય, જગતી સમાન પરિધિથી છે. તથા સર્વ રત્નમયી, સ્વચ્છ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે પદ્મવર વેદિકાનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે – વજ્રમય નેમ, રિષ્ટરત્નમય પ્રતિષ્ઠાન, વૈડૂર્યમય સ્તંભ, સોના – રૂપામય ફલક, વજ્રમય સંધિ, લોહિતાક્ષમય શૂચિઓ, વિવિધ મણિમય કલેવર અને કલેવર સંઘાત, વિવિધ મણિમય રૂપ અને રૂપ સંઘાત, અંકમય પક્ષ અને પક્ષબાહા, જ્યોતિરસમય વંશ અને વંશ કવેલ્લુક, રજતમય પટ્ટિકા, જાત્યરૂપમયી અવઘાટની, વજ્રમયી ઉપરની પુંછણીઓ, સર્વ શ્વેત રજતમય કવેલૂના આચ્છાદન છે. તે પદ્મવર વેદિકા એક હેમજાલ, એક ગવાક્ષજાલ, એક ખિંખિણિજાલ યાવત્‌ મણિજાલ, કનકજાલ, રત્નજાલ, એક શ્રેષ્ઠ પદ્મજાલ આ બધાં વડે ચોતરફથી ઘેરાયેલી છે. તે જાલો તપનીય ઝૂમખાં, સુવર્ણ પ્રતર મંડિત, વિવિધ મણિ રત્ન, વિવિધ હાર – અર્ધહાર વડે ઉપશોભિત સમુદય કંઈક અન્યોન્યસંપત્ત પૂર્વ – પશ્ચિમ – દક્ષિણ ઉત્તરાગત વાયુ વડે મંદ – મંદ હલતી – ચલતી, કંપતી – કંપતી, લંબાતી, ટકરાતી, શબ્દો કરતી, તે ઉદાર મનોજ્ઞ, કાન અને મનને સુખકારી શબ્દો વડે ચોતરફથી પૂરતી, શ્રી વડે અતીવ શોભતી રહેલી છે. તે પદ્મવર વેદિકામાં તે – તે દેશમાં, ત્યાં – ત્યાં ઘણા અશ્વ – હાથી – મનુષ્ય – કિંનર – કિંપુરુષ – મહોરગ – ગંધર્વ – વૃષભ સંઘાટકો છે, જે સર્વરત્નમય, સ્વચ્છ, શ્લક્ષ્ણ, ઘૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નીરજ, નિર્મળ, નિષ્પંક, નિષ્કંટક છાયા, પ્રભા – કિરણો – ઉદ્યોત સહિત છે તેમજ પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ, પ્રતિરૂપ છે. તે પદ્મવર વેદિકાના તે – તે દેશમાં, ત્યાં – ત્યાં ઘણી અશ્વપંક્તિઓ આદિ પૂર્વવત્‌ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. એ રીતે અશ્વ – વીથી, અશ્વયુગલ આદિ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે, તે પદ્મવર વેદિકામાં ત્યાં – ત્યાં, તે – તે દેશમાં ઘણી જ પદ્મલતા, નાગલતા, અશોક – ચંપક – ચૂતવન – વાસંતિ – અતિમુક્તક – કુંદ અને શ્યામલતા નિત્ય કુસુમિત યાવત્‌ સુવિભક્ત પિંડમંજરી વસંતકધરી છે. તે સર્વે રત્નમય, શ્લક્ષ્ણ, ઘૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નીરજ, નિર્મળ, નિષ્પંક, નિષ્કંટક છાયા, પ્રભા – કિરણો – ઉદ્યોત સહિત છે, પ્રાસાદીય – દર્શનીય – અભિરૂપ – પ્રતિરૂપ છે. તે પદ્મવર વેદિકામાં તે – તે દેશમાં ત્યાં – ત્યાં ઘણા અક્ષય સ્વસ્તિક કહ્યા છે. તે સર્વે રત્નમય, સ્વચ્છ ઇત્યાદિ છે. ભગવન્‌ ! એવું કેમ કહે છે કે પદ્મવરવેદિકા પદ્મવર – વેદિકા છે ? ગૌતમ ! પદ્મવરવેદિકાના તે – તે દેશમાં ત્યાં – ત્યાં વેદિકામાં, વેદિકાબાહામાં, વેદિકા શીર્ષફલકમાં, વેદિકા પુટંતરમાં, સ્તંભ – સ્તંભની બાહા, શીર્ષ અને પુંડતરમાં, શૂચિ – શૂચિમુખ ફલક અને પુટંતરમાં, પક્ષ – પક્ષબાહા અને પક્ષ પેરંતરમાં ઘણા જ ઉત્પલ, પદ્મ યાવત્‌ શતસહસ્ર પત્રો છે. તે સર્વે રત્નમય, સ્વચ્છ, શ્લક્ષ્ણ, લષ્ટ, ઘૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નીરજ, નિર્મળ, નિષ્પંક, નિષ્કંટક છાયા, પ્રભા – કિરણો – ઉદ્યોત સહિત પ્રાસાદીય – દર્શનીય – અભિરૂપ – પ્રતિરૂપ છે. મોટા – મોટા વર્ષાકાળ સમયે લગાડેલા છત્રાકાર છે. તે કારણથી હે ગૌતમ ! એમ કહ્યું કે પદ્મવરવેદિકા એ પદ્મવર – વેદિકા છે. ભગવન્‌ ! પદ્મવરવેદિકા શાશ્વત છે કે અશાશ્વત ? ગૌતમ ! કિંચિત્‌ શાશ્વત છે – કિંચિત્‌ અશાશ્વત છે. ભગવન્‌! એમ કેમ કહ્યું કે કિંચિત્‌ શાશ્વત – કિંચિત્‌ અશાશ્વત છે ? ગૌતમ! દ્રવ્યાર્થપણે શાશ્વત છે. વર્ણ – ગંધ – રસ – સ્પર્શ પર્યાયથી અશાશ્વત છે. તેથી હે ગૌતમ ! એમ કહ્યું છે કે કિંચિત્‌ શાશ્વત – કિંચિત્‌ અશાશ્વત છે. ભગવન્‌ ! પદ્મવરવેદિકા કાળથી કેટલો કાળ રહેશે ? ગૌતમ ! કદી ન હતી તેમ નથી, કદી નથી તેમ નથી, કદી નહીં હોય તેમ નથી. તે હતી – છે – રહેશે. તે ધ્રુવ, નિત્ય, શાશ્વત, અક્ષય, અવ્યય, અવસ્થિત, નિત્ય એવી પદ્મવર વેદિકા છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tise nam jagatie uppim bahumajjhadesabhae, ettha nam mahai ega paumavaravediya pannatta, sa nam paumavara vediya addhajoyanam uddham uchchattenam, pamcha dhanusayaim vikkhambhenam, jagatisamiya parikkhevenam savvarayanamai achchha java padiruva. Tise nam paumavaraveiyae ayameyaruve vannavase pannatte, tam jaha–vairamaya nema ritthamaya paitthana veruliyamaya khambha suvannaruppamaya phalaga lohitakkhamaio suio vairamaya samdhi nanamanimaya kalevara nanamanimaya kalevarasamghada nanamanimaya ruva nanamanimaya ruvasamghada amkamaya pakkha pakkhavahao jotirasamaya vamsa vamsakavelluya rayayamaio pattiyao jataruvamaio ohadanio vairamaio uvaripumchhanio savvaseyarayayamae chhadane. Sa nam paumavaraveiya egamegenam hemajalenam egamegenam gavakkhajalenam egamegenam khimkhini-jalenam egamegenam ghamtajalenam egamegenam muttajalenam egamegenam manijalenam egamegenam kanagajalenam egamegenam rayanajalenam egamegenam paumajalenam savvato samamta samparikkhitta. Te nam jala tavanijjalambusaga suvannapayaragamamdiya nanamanirayanavivihaharaddhahara-uvasobhitasamudaya isim annamannamasampatta puvvavaradahinuttaragatehim vaehim mamdayammamdayam ejjamana-ejjamana palambamana-palambamana pajhamjhamana-pajhamjhamana tenam oralenam manunnenam manoharenam kannamananevvutikarenam saddenam savvato samamta apuremanaapuremana sirie ativa uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Tise nam paumavaraveiyae tatthatattha dese tahimtahim bahave hayasamghada gayasamghada narasamghada kinnarasamghada kimpurisasamghada mahoragasamghada gamdhavvasamghada usabhasamghada savvarayanamaya achchha sanha lanha ghattha mattha niraya nimmala nippamka nikkamkadachchhaya sappabha samiriya saujjoya pasaiya darisanijja abhiruva padiruva. Tise nam paumavaraveiyae tatthatattha dese tahimtahim bahave hayapamtio taheva java padiruvao. Evam hayavihio java padiruvao. Evam hayamihunaim java padiruvaim. Tise nam paumavaraveiyae tatthatattha dese tahimtahim bahave paumalayao nagalayao, evam asogachampagachuyavanavasamtiyaatimuttagakumdasamalayao nichcham kusumiyao nichcham maiyao nichcham lavaiyao nichcham thavaiyao nichcham gulaiyao nichcham gochchhiyao nichcham jamaliyao nichcham juvaliyao nichcham vinamiyao nichcham panamiyao nichcham suvibhattapimdimamjarivademsagadhario nichcham kusumiyamaiyalavaiyathavaiyagulaiyagochchhiyajamaliyajuvaliyavinamiyapanamiyasuvibhattapimdimamjari vademsagadhario savvarayanamaio achchhao java padiruvao. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–paumavaraveiya-paumavaraveiya? Goyama! Paumavaraveiyae tatthatattha dese tahimtahim vediyasu vediyavahasu vediyapumdataresu khambhesu khambhabahasu khambhasisesu khambhapumdataresu suisu suimuhesu suiphalaesu suipudamtaresu pakkhesu pakkhabahasu pakkhaperamtesu bahuim uppalaim paumaim java sahassapattaim savvarayanamayaim achchhaim sanhaim lanhaim ghatthaim matthaim nirayaim nimmalaim nippamkaim nikkamkadachchhayaim sappabhaim samiriyaim saujjoyaim pasadiyaim darisanijjaim abhiruvaim padiruvaim mahata vasikkachchhattasamanaim pannattaim samanauso! Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai–paumavaravediya-paumavaravediya. Paumavaraveiya nam bhamte! Kim sasaya? Asasaya? Goyama! Siya sasaya, siya asasaya. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–siya sasaya? Siya asasaya? Goyama! Davvatthayae sasaya, vannapajjavehim gamdhapajjavehim rasapajjavehim phasapajjavehim asasaya. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai– siya sasaya, siya asasaya. Paumavaraveiya nam bhamte! Kalao kevachchiram hoti? Goyama! Na kayavi nasi na kayavi natthi na kayavi na bhavissati. Bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya dhuva niyaya sasaya akkhaya avvaya avatthiya nichcha paumavaravediya.
Sutra Meaning Transliteration : Te jagatini upara bahumadhya deshabhagamam ahim eka moti padmavara vedika chhe. Te padmavara vedika urdhva uchchatvathi arddha yojana, 500 dhanusha vishkambhathi, sarvaratnamaya, jagati samana paridhithi chhe. Tatha sarva ratnamayi, svachchha yavat pratirupa chhe. Te padmavara vedikanum varnana a pramane chhe – vajramaya nema, rishtaratnamaya pratishthana, vaiduryamaya stambha, sona – rupamaya phalaka, vajramaya samdhi, lohitakshamaya shuchio, vividha manimaya kalevara ane kalevara samghata, vividha manimaya rupa ane rupa samghata, amkamaya paksha ane pakshabaha, jyotirasamaya vamsha ane vamsha kavelluka, rajatamaya pattika, jatyarupamayi avaghatani, vajramayi uparani pumchhanio, sarva shveta rajatamaya kaveluna achchhadana chhe. Te padmavara vedika eka hemajala, eka gavakshajala, eka khimkhinijala yavat manijala, kanakajala, ratnajala, eka shreshtha padmajala a badham vade chotaraphathi gherayeli chhe. Te jalo tapaniya jhumakham, suvarna pratara mamdita, vividha mani ratna, vividha hara – ardhahara vade upashobhita samudaya kamika anyonyasampatta purva – pashchima – dakshina uttaragata vayu vade mamda – mamda halati – chalati, kampati – kampati, lambati, takarati, shabdo karati, te udara manojnya, kana ane manane sukhakari shabdo vade chotaraphathi purati, shri vade ativa shobhati raheli chhe. Te padmavara vedikamam te – te deshamam, tyam – tyam ghana ashva – hathi – manushya – kimnara – kimpurusha – mahoraga – gamdharva – vrishabha samghatako chhe, je sarvaratnamaya, svachchha, shlakshna, ghrishta, mrishta, niraja, nirmala, nishpamka, nishkamtaka chhaya, prabha – kirano – udyota sahita chhe temaja prasadiya, darshaniya, abhirupa, pratirupa chhe. Te padmavara vedikana te – te deshamam, tyam – tyam ghani ashvapamktio adi purvavat yavat pratirupa chhe. E rite ashva – vithi, ashvayugala adi yavat pratirupa chhe, Te padmavara vedikamam tyam – tyam, te – te deshamam ghani ja padmalata, nagalata, ashoka – champaka – chutavana – vasamti – atimuktaka – kumda ane shyamalata nitya kusumita yavat suvibhakta pimdamamjari vasamtakadhari chhe. Te sarve ratnamaya, shlakshna, ghrishta, mrishta, niraja, nirmala, nishpamka, nishkamtaka chhaya, prabha – kirano – udyota sahita chhe, prasadiya – darshaniya – abhirupa – pratirupa chhe. Te padmavara vedikamam te – te deshamam tyam – tyam ghana akshaya svastika kahya chhe. Te sarve ratnamaya, svachchha ityadi chhe. Bhagavan ! Evum kema kahe chhe ke padmavaravedika padmavara – vedika chhe\? Gautama ! Padmavaravedikana te – te deshamam tyam – tyam vedikamam, vedikabahamam, vedika shirshaphalakamam, vedika putamtaramam, stambha – stambhani baha, shirsha ane pumdataramam, shuchi – shuchimukha phalaka ane putamtaramam, paksha – pakshabaha ane paksha peramtaramam ghana ja utpala, padma yavat shatasahasra patro chhe. Te sarve ratnamaya, svachchha, shlakshna, lashta, ghrishta, mrishta, niraja, nirmala, nishpamka, nishkamtaka chhaya, prabha – kirano – udyota sahita prasadiya – darshaniya – abhirupa – pratirupa chhe. Mota – mota varshakala samaye lagadela chhatrakara chhe. Te karanathi he gautama ! Ema kahyum ke padmavaravedika e padmavara – vedika chhe. Bhagavan ! Padmavaravedika shashvata chhe ke ashashvata\? Gautama ! Kimchit shashvata chhe – kimchit ashashvata chhe. Bhagavan! Ema kema kahyum ke kimchit shashvata – kimchit ashashvata chhe\? Gautama! Dravyarthapane shashvata chhe. Varna – gamdha – rasa – sparsha paryayathi ashashvata chhe. Tethi he gautama ! Ema kahyum chhe ke kimchit shashvata – kimchit ashashvata chhe. Bhagavan ! Padmavaravedika kalathi ketalo kala raheshe\? Gautama ! Kadi na hati tema nathi, kadi nathi tema nathi, kadi nahim hoya tema nathi. Te hati – chhe – raheshe. Te dhruva, nitya, shashvata, akshaya, avyaya, avasthita, nitya evi padmavara vedika chhe.