Sutra Navigation: Vipakasutra ( વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105512
Scripture Name( English ): Vipakasutra Translated Scripture Name : વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-१ दुःख विपाक

अध्ययन-२ उज्झितक

Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૧ દુઃખ વિપાક

અધ્યયન-૨ ઉજ્ઝિતક

Section : Translated Section :
Sutra Number : 12 Category : Ang-11
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तत्थ णं वाणियगामे विजयमित्ते नामं सत्थवाहे परिवसइ–अड्ढे। तस्स णं विजयमित्तस्स सुभद्दा नामं भारिया होत्था। तस्स णं विजयमित्तस्स पुत्ते सुभद्दाए भारियाए अत्तए उज्झियए नामं दारए होत्था–अहीन पडिपुण्ण पंचिंदिय सरीरे लक्खण वंजण गुणोववेए माणुम्माणप्पमाण पडिपुण्ण सुजाय सव्वंग-सुंदरंगे ससिसोमाकारे कंते पियदंसणे सुरूवे। तेणं कालेणं तेणं समएणं समणे भगवं महावीरे समोसढे परिसा निग्गया। राया निग्गओ, जहा कूणिओ निग्गओ। धम्मो कहिओ। परिसा पडिगया राया य गओ। तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जेट्ठे अंतेवासी इंदभूई नामं अनगारे गोयमगोत्तेणं जाव संखित्तविउलतेयलेसे छट्ठंछट्ठेणं अणिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तए णं भगवं गोयमे छट्ठक्खमणपारणगंसि पढमाए पोरिसीए सज्झायं करेइ, बीयाए पोरिसीए ज्झाणं ज्झियाइ, तइयाए पोरिसीए अतुरियमचवलमसंभंते मुहपोत्तियं पडिलेहेइ, पडि-लेहेत्ता भायणवत्थाइं पडिलेहेइ, पडिलेहेत्ता भायणाइं पमज्जइ, पमज्जित्ता भायणाइं उग्गाहेइ, उग्गाहेत्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी– इच्छामि णं भंते! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाए समाणे छट्ठक्खमण-पारणगंसि वाणियगामे नयरे उच्च नीय मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदानस्स भिक्खायरियाए अडित्तए। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं। तएण भगवं गोयमे समणेणं भगवया महावीरेणं अब्भणुण्णाए समाणे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियाओ दूइपलासाओ उज्जाणाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता अतुरियमचवल-मसंभंते जुगंतरपलोयणाए दिट्ठीए पुरओ रियं सोहेमाणे-सोहेमाणे जेणेव वाणियगामे नयरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता वाणियगामे नयरे उच्च नीय मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदानस्स भिक्खा-यरियाए अडमाणे जेणेव रायमग्गे तेणेव ओगाढे। तत्थ णं बहवे हत्थो पासइ–सण्णद्ध बद्धवम्मिय गुडिए उप्पोलियकच्छे उद्दामियघंटे नाना-मणिरयण विविह गेवेज्जउत्तरकचुइज्जे पडिकप्पिए ज्झयपडागवर पंचामेल आरूढहत्थारोहे गहियाउहप्पहरणे। अन्ने य तत्थ बहवे आसे पासइ– सन्नद्ध बद्धवम्मिय गुडिए आविद्धगुडे ओसारियपक्खरे उत्तरकंचुइय ओचूलामुहचंडाधर-चामर थासग परिमंडिय कडीए आरूढअस्सारोहे गहियाउह-प्पहरणे। अन्ने य तत्थ बहवे पुरिसे पासइ सन्नद्ध बद्धवम्मियकवए उप्पीलियसरासणपट्टोए पिणद्धगेवेज्जे, विमलवरबद्ध चिंधपट्टे गहियाउहप्पहरणे। तेसिं च णं पुरिसाणं मज्झगयं एगं पुरिसं पासइ अवओडयबंधणं उक्खित्त कण्णनासं नेहतुप्पियगत्तं वज्झ करकडि जुयनियच्छं कंठेगुणरत्त मल्लदामं चुण्णगुंडियगातं चुण्णयं वज्झपाणपीयं तिलं-तिलं चेव छिज्जमाणं कागणिमंसाइं खावियंतं पावं रक्खरसएहिं हम्ममाणं अनेगनर नारी संपरिवुडं चच्चरे-चच्चरे खंडपडहएणं उग्घोसिज्जमाणं इमं च णं एयारूवं उग्घोसणं सुणेइ– नो खलु देवानुप्पिया! उज्झियगस्स दारगस्स केइ राया वा रायपुत्तो वा अवरज्झइ, अप्पणो से सयाइं कम्माइं अवरज्झंति।
Sutra Meaning : તે વાણિજ્યગ્રામમાં વિજયમિત્ર નામે આઢ્ય સાર્થવાહ વસતો હતો. તેને સુભદ્રા નામે પૂર્ણ પંચેન્દ્રિય પત્ની હતી. તે વિજયમિત્રનો પુત્ર અને સુભદ્રા ભાર્યાનો આત્મજ ઉજ્ઝિતક નામે સર્વાંગ સંપન્ન યાવત્‌ સુરૂપ પુત્ર હતો. તે કાળે તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પધાર્યા, પર્ષદના નીકળી, રાજા પણ કોણિક માફક નીકળ્યો, ભગવંતે ધર્મ કહ્યો, પર્ષદા પાછી ગઈ, રાજા પણ પાછો ગયો. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના પટ્ટશિષ્ય ઇન્દ્રભૂતિ અણગાર યાવત્‌ છઠ્ઠ – છઠ્ઠ વડે જેમ ભગવતીમાં કહ્યું તેમ તપોકર્મ કરતા, પારણાના દિવસે યાવત્‌ વાણિજ્યગ્રામે આવ્યા. ઉચ્ચ – નીચાદિમાં ભિક્ષાર્થે ભ્રમણ કરતા રાજમાર્ગે પસાર થયા. ત્યાં ઘણા હાથી સન્નદ્ધ – બદ્ધ – વર્મિત – ગુડિય – ઉપ્પીલિત – કચ્છવાળા, ઘંટ બાંધેલા, વિવિધ મણિ – રત્ન – ગ્રૈવેયક – ઉત્તર કંચૂક વિશેષથી શણગારેલા હાથી હતા. તે ધ્વજ – પતાકા વડે શોભિત, મસ્તકે પાંચ પાંચ શિખરો લટકાવેલા હતા. તે હાથીઓ ઉપર આયુધ અને પ્રહરણ ગ્રહણ કરેલા મહાવતો બેઠા હતા. ત્યાં ઘણા અશ્વો જોયા, જે સન્નદ્ધ – બદ્ધ – વર્મિત – ગુડિત હતા, તેમના શરીરના રક્ષણાર્થે પાખર નામક ઉપકરણો બાંધેલા હતા. ઉત્તર કંચૂક ઉપકરણો બાંધેલા હતા. મુખમાં ચોકડા હતા, તેનાથી નીચેના હોઠ ભયંકર લાગતા હતા. ચામર – દર્પણથી કટિભાગ શોભતો હતો. તેની ઉપર આયુધ અને પ્રહરણ ગ્રહણ કરેલા અસવારો હતા. બીજા પણ ત્યાં ઘણા પુરુષો જોયા. તે પણ સન્નદ્ધ – બદ્ધ – વર્મિત – કવચ હતા. ધનુષરૂપી પટ્ટિકા ઉપર પ્રત્યંચા ચડાવેલ હતી, કંઠે ગ્રૈવેયક પહેરેલ, નિર્મળ શ્રેષ્ઠ ચિહ્નપટ્ટ બાંધેલ હતો. આયુધ અને પ્રહરણો તેમણે ગ્રહણ કરેલા. તે પુરુષોની મધ્યે રહેલ પુરુષને જોયો, જેને અવળા મુખે બાંધેલો, નાક – કાન કાપેલા, શરીર ચીકાશવાળું કરેલ, વધ્ય હોવાથી બે હાથ કટિદેશે બાંધેલા, કંઠમાં રાતા કણેરની માળા પહેરાવેલી, ગેરુ ચૂર્ણથી શરીર રંગેલું હતું. તે વધ્ય પ્રાણપ્રિય તલતલ છેદાતો, અલ્પ માંસના ટૂકડા ખવડાવાતો હતો. તે પાપી, સેંકડો ચાબૂકોથી પ્રહાર કરાતો, અનેક નર – નારીથી પરીવરેલો, ચોરે – ચૌટે ફૂટેલા ઢોલ વડે ઘોષણા કરાતો હતો. આ આવા પ્રકારની ઘોષણા તેણે સાંભળી – હે લોકો ! આ ઉજ્ઝિતક બાળકને પકડીને રાજા કે રાજપુત્ર એ કોઈ અપરાધ કર્યો નથી, પણ તેના પોતાના કરેલા કર્મો જ અપરાધી છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tattha nam vaniyagame vijayamitte namam satthavahe parivasai–addhe. Tassa nam vijayamittassa subhadda namam bhariya hottha. Tassa nam vijayamittassa putte subhaddae bhariyae attae ujjhiyae namam darae hottha–ahina padipunna pamchimdiya sarire lakkhana vamjana gunovavee manummanappamana padipunna sujaya savvamga-sumdaramge sasisomakare kamte piyadamsane suruve. Tenam kalenam tenam samaenam samane bhagavam mahavire samosadhe parisa niggaya. Raya niggao, jaha kunio niggao. Dhammo kahio. Parisa padigaya raya ya gao. Tenam kalenam tenam samaenam samanassa bhagavao mahavirassa jetthe amtevasi imdabhui namam anagare goyamagottenam java samkhittaviulateyalese chhatthamchhatthenam anikkhittenam tavokammenam samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tae nam bhagavam goyame chhatthakkhamanaparanagamsi padhamae porisie sajjhayam karei, biyae porisie jjhanam jjhiyai, taiyae porisie aturiyamachavalamasambhamte muhapottiyam padilehei, padi-lehetta bhayanavatthaim padilehei, padilehetta bhayanaim pamajjai, pamajjitta bhayanaim uggahei, uggahetta jeneva samane bhagavam mahavire teneva uvagachchhai, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi– ichchhami nam bhamte! Tubbhehim abbhanunnae samane chhatthakkhamana-paranagamsi vaniyagame nayare uchcha niya majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adittae. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham. Taena bhagavam goyame samanenam bhagavaya mahavirenam abbhanunnae samane samanassa bhagavao mahavirassa amtiyao duipalasao ujjanao padinikkhamai, padinikkhamitta aturiyamachavala-masambhamte jugamtarapaloyanae ditthie purao riyam sohemane-sohemane jeneva vaniyagame nayare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta vaniyagame nayare uchcha niya majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkha-yariyae adamane jeneva rayamagge teneva ogadhe. Tattha nam bahave hattho pasai–sannaddha baddhavammiya gudie uppoliyakachchhe uddamiyaghamte nana-manirayana viviha gevejjauttarakachuijje padikappie jjhayapadagavara pamchamela arudhahattharohe gahiyauhappaharane. Anne ya tattha bahave ase pasai– sannaddha baddhavammiya gudie aviddhagude osariyapakkhare uttarakamchuiya ochulamuhachamdadhara-chamara thasaga parimamdiya kadie arudhaassarohe gahiyauha-ppaharane. Anne ya tattha bahave purise pasai sannaddha baddhavammiyakavae uppiliyasarasanapattoe pinaddhagevejje, vimalavarabaddha chimdhapatte gahiyauhappaharane. Tesim cha nam purisanam majjhagayam egam purisam pasai avaodayabamdhanam ukkhitta kannanasam nehatuppiyagattam vajjha karakadi juyaniyachchham kamthegunaratta malladamam chunnagumdiyagatam chunnayam vajjhapanapiyam tilam-tilam cheva chhijjamanam kaganimamsaim khaviyamtam pavam rakkharasaehim hammamanam aneganara nari samparivudam chachchare-chachchare khamdapadahaenam ugghosijjamanam imam cha nam eyaruvam ugghosanam sunei– no khalu devanuppiya! Ujjhiyagassa daragassa kei raya va rayaputto va avarajjhai, appano se sayaim kammaim avarajjhamti.
Sutra Meaning Transliteration : Te vanijyagramamam vijayamitra name adhya sarthavaha vasato hato. Tene subhadra name purna pamchendriya patni hati. Te vijayamitrano putra ane subhadra bharyano atmaja ujjhitaka name sarvamga sampanna yavat surupa putra hato. Te kale te samaye shramana bhagavamta mahavira padharya, parshadana nikali, raja pana konika maphaka nikalyo, bhagavamte dharma kahyo, parshada pachhi gai, raja pana pachho gayo. Te kale, te samaye shramana bhagavamta mahavirana pattashishya indrabhuti anagara yavat chhaththa – chhaththa vade jema bhagavatimam kahyum tema tapokarma karata, paranana divase yavat vanijyagrame avya. Uchcha – nichadimam bhiksharthe bhramana karata rajamarge pasara thaya. Tyam ghana hathi sannaddha – baddha – varmita – gudiya – uppilita – kachchhavala, ghamta bamdhela, vividha mani – ratna – graiveyaka – uttara kamchuka visheshathi shanagarela hathi hata. Te dhvaja – pataka vade shobhita, mastake pamcha pamcha shikharo latakavela hata. Te hathio upara ayudha ane praharana grahana karela mahavato betha hata. Tyam ghana ashvo joya, je sannaddha – baddha – varmita – gudita hata, temana sharirana rakshanarthe pakhara namaka upakarano bamdhela hata. Uttara kamchuka upakarano bamdhela hata. Mukhamam chokada hata, tenathi nichena hotha bhayamkara lagata hata. Chamara – darpanathi katibhaga shobhato hato. Teni upara ayudha ane praharana grahana karela asavaro hata. Bija pana tyam ghana purusho joya. Te pana sannaddha – baddha – varmita – kavacha hata. Dhanusharupi pattika upara pratyamcha chadavela hati, kamthe graiveyaka paherela, nirmala shreshtha chihnapatta bamdhela hato. Ayudha ane praharano temane grahana karela. Te purushoni madhye rahela purushane joyo, jene avala mukhe bamdhelo, naka – kana kapela, sharira chikashavalum karela, vadhya hovathi be hatha katideshe bamdhela, kamthamam rata kanerani mala paheraveli, geru churnathi sharira ramgelum hatum. Te vadhya pranapriya talatala chhedato, alpa mamsana tukada khavadavato hato. Te papi, semkado chabukothi prahara karato, aneka nara – narithi parivarelo, chore – chaute phutela dhola vade ghoshana karato hato. A ava prakarani ghoshana tene sambhali – he loko ! A ujjhitaka balakane pakadine raja ke rajaputra e koi aparadha karyo nathi, pana tena potana karela karmo ja aparadhi chhe.