Sutra Navigation: Vipakasutra ( વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105510
Scripture Name( English ): Vipakasutra Translated Scripture Name : વિપાકશ્રુતાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-१ दुःख विपाक

अध्ययन-१ मृगापुत्र

Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૧ દુઃખ વિપાક

અધ્યયન-૧ મૃગાપુત્ર

Section : Translated Section :
Sutra Number : 10 Category : Ang-11
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] मियापुत्ते णं भंते! दारए इओ कालमासे कालं किच्चा कहिं गमिहिइ? कहिं उववज्जिहिइ? गोयमा! मियापुत्ते दारए छव्वीसं वासाइं परमाउं पालइत्ता कालमासे कालं किच्चा इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे वेयड्ढगिरिपायमूले सीहकुलंसि सीहत्ताए पच्चायाहिइ। से णं तत्थ सीहे भविस्सइ–अहम्मिए बहुनगरनिग्गयजसे सूरे दढप्पहारी साहसिए सुबहुं पावं कम्मं कलिकलुसं समज्जिणइ समज्जिणित्ता कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए उक्कोससागरोवमट्ठिइएसु नेरइएसु नेरइयत्ताए उववज्जिहिइ। से णं तओ अनंतरं उव्वट्टित्ता सिरीसवेसु उववज्जिहिइ। तत्थ णं कालं किच्चा दोच्चाए पुढवीए उक्कोसेणं तिन्नि सागरोवम ट्ठिइएसु नेरइएसु नेरइत्ताए उववज्जिहिइ। से णं तओ अनंतरं उव्वट्टित्ता पक्खीसु उववज्जिहिइ। तत्थ वि कालं किच्चा तच्चाए पुढवीए सत्त सागरोवम ट्ठिइएसु नेरइएसु नेरइयत्ताए उववज्जिहिइ। से णं तओ सीहेसु, तयानंतरं चोत्थीए, उरगो, पंचमीए, इत्थीओ, छट्ठीए, मनुओ, अहेसत्तमाए। तओ अनंतरं उव्वट्टित्ता से जाइं इमाइं जलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं मच्छ कच्छभ गाह मगर सुंसुमाराईणं अड्ढतेरस जाइकुलकोडिजोणिपमुहसयसहस्साइं, तत्थ णं एगमेगंसि जोणिविहाणंसि अनेगसयसहस्सखुत्तो उद्दाइत्ता-उद्दाइत्ता तत्थेव भुज्जो भुज्जो पच्चायाइस्सइ। से णं तओ अनंतरं उव्वट्टित्ता चउपएसु उरपरिसप्पेसु भुयपरिसप्पेसु खहयरेसु चउरिंदिएसु तेइंदिएसु बेइंदिएसु वणप्फइ कडुयरुक्खेसु कडुयदुद्धिएसु वाउ तेउ आउ पुढवीसु अनेगसयसहस्सखुत्तो उद्दाइत्ता-उद्दाइत्ता तत्थेव भुज्जो भुज्जो पच्चायाइस्सइ। से णं तओ अनंतरं उव्वट्टित्ता सुपइट्ठपुरे नयरे गोणत्ताए पच्चायाहिइ। से णं तत्थ उम्मुक्कबालभावे अन्नया कयाइ पढमपाउसंसि गंगाए महानईए खलीणमट्टियं खणमाणे तडीए पेल्लिए समाणे कालगए तत्थेव सुपइट्ठपुरे नयरे सेट्ठिकुलंसि पुत्तत्ताए पच्चायाइस्सइ। से णं तत्थ उम्मुक्कबालभावे विन्नय-परिणयमेत्ते जोव्वणगमणुप्पत्ते तहारूवाणं थेराणं अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइस्सइ। से णं तत्थ अनगारे भविस्सइ– इरियासमिए भासासमिए एसणासमिए आयाण भंड मत्त निक्खेवणासमिए उच्चार पासवण खेल सिंधाण जल्लपारिट्ठावणियासमिए मनगुत्ते वयगुत्ते कायगुत्ते गुत्ते गुत्तिंदिए गुत्तबंभयारी। से णं तत्थ बहूइं वासाइं सामण्णपरियागं पाउणित्ता आलोइयपडिक्कंते समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे देवत्ताए उव्ववज्जिहिइ। से णं तओ अनंतरं चयं चइत्ता महाविदेहे वासे जाइं कुलाइं भवंति–अड्ढाइं अपरिभूयाइं तहप्पगारेसु कुलेसु पुमत्ताए पच्चायाहिति। जहा दढपइन्ने जाव सिज्झिहिइ बुज्झिहिइ मुच्चिहिइ परिणिव्वाहिइ सव्वदुक्खाणमंतं काहिइ। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! મૃગાપુત્ર અહીંથી કાળમાસે કાળ કરીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉપજશે ? તે ૨૬ – વર્ષ પરમાયુ પાળીને કાળમાસે કાળ કરી આ જ જંબૂદ્વીપના ભરતના વૈતાઢ્યગિરિ તળેટીમાં સિંહકુળમાં સિંહરૂપે જન્મશે. તે સિંહ ત્યાં અધાર્મિક યાવત્‌ સાહસિક થઈ ઘણા પાપને યાવત્‌ ભેગા કરશે. કરીને કાળમાસે કાળ કરીને આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉત્કૃષ્ટ સાગરોપમ સ્થિતિમાં યાવત્‌ ઉપજશે. ત્યાંથી અનંતર ઉદ્‌વર્તીને સરીસર્પમાં ઉપજશે. ત્યાં કાળ કરીને બીજી પૃથ્વીમાં ઉત્કૃષ્ટ ત્રણ સાગરોપમ સ્થિતિવાળો થશે. ત્યાંથી ઉદ્‌વર્તી પક્ષીમાં ઉપજશે. ત્યાં મરીને ત્રીજી પૃથ્વીમાં સાત સાગરોપમ સ્થિતિ થશે. ત્યાંથી સિંહમાં. પછી ચોથી નરકે, ત્યાંથી ઉરગમાં, ત્યાંથી પાંચમી નરકે, પછી સ્ત્રી, પછી છઠ્ઠી નરકે, ત્યાંથી મનુષ્ય, પછી સાતમી નારકીમાં. ત્યાંથી ચ્યવીને આ જલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ યોનિમાં મત્સ્ય, કાચબો, ગ્રાહ, મગર, સુંસુમારાદિ સાડા બાર લાખ જાતિ કુલકોટિ પ્રમુખ કહી છે, તેમાં એક એક યોનિમાં અનેક લાખવાર ઉત્પન્ન થશે. ત્યાંથી ઉદ્‌વર્તીને ચતુષ્પદ ઉરપરિસર્પ, ભૂજપરિસર્પ, ખેચરમાં, ચાર – ત્રણ – બે ઇન્દ્રિયમાં, વનસ્પતિમાં, કડવા વૃક્ષમાં, કડવા રસવાળી વનસ્પતિમાં, વાયુકાય – તેઉકાય – અપ્‌કાયમાં અનેક લાખ વખત જન્મશે – મરશે. ત્યાંથી નીકળી અનંતર સુપ્રતિષ્ઠપુરમાં વૃષભપણે થશે. તે બાલ્યાવસ્થા મૂકી યાવત્‌ પામશે. કોઈ વખત પહેલી વર્ષાઋતુમાં ગંગા મહાનદીને કાંઠે ભેખડ ખણતા, ભેખડ પડવાથી મૃત્યુ પામી, સુપ્રતિષ્ઠપુરમાં શ્રેષ્ઠીના કુળમાં પુત્ર થશે. ત્યાં બાલ્યભાવથી મુક્ત થઈ યાવત્‌ યૌવન પામીને તથારૂપ સ્થવિર પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજી, મુંડ થઈ, ગૃહવાસ છોડી અણગારિક દીક્ષા લેશે. તે ત્યાં અણગાર થશે. ઇર્યાસમિત યાવત્‌ બ્રહ્મચારી. તે ત્યાં ઘણા વર્ષ શ્રામણ્ય પર્યાય પાળી, આલોચના – પ્રતિક્રમણ કરી, કાળમાસે કાળ કરી સૌધર્મકલ્પે દેવપણે ઉપજશે. તે ત્યાંથી અનંતર ચ્યવીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં જે આઢ્ય કુળો છે, ત્યાં જન્મશે. દૃઢપ્રતિજ્ઞની જેમ વક્તવ્યતા કહેવી, કળા શીખીને યાવત્‌ સિદ્ધ થશે. હે જંબૂ ! શ્રમણ ભગવંત મહાવીર યાવત્‌ નિર્વાણ પ્રાપ્ત ભગવંતે દુઃખવિપાકના પહેલાં અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તે હું કહું છું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] miyaputte nam bhamte! Darae io kalamase kalam kichcha kahim gamihii? Kahim uvavajjihii? Goyama! Miyaputte darae chhavvisam vasaim paramaum palaitta kalamase kalam kichcha iheva jambuddive dive bharahe vase veyaddhagiripayamule sihakulamsi sihattae pachchayahii. Se nam tattha sihe bhavissai–ahammie bahunagaraniggayajase sure dadhappahari sahasie subahum pavam kammam kalikalusam samajjinai samajjinitta kalamase kalam kichcha imise rayanappabhae pudhavie ukkosasagarovamatthiiesu neraiesu neraiyattae uvavajjihii. Se nam tao anamtaram uvvattitta sirisavesu uvavajjihii. Tattha nam kalam kichcha dochchae pudhavie ukkosenam tinni sagarovama tthiiesu neraiesu neraittae uvavajjihii. Se nam tao anamtaram uvvattitta pakkhisu uvavajjihii. Tattha vi kalam kichcha tachchae pudhavie satta sagarovama tthiiesu neraiesu neraiyattae uvavajjihii. Se nam tao sihesu, tayanamtaram chotthie, urago, pamchamie, itthio, chhatthie, manuo, ahesattamae. Tao anamtaram uvvattitta se jaim imaim jalayarapamchimdiyatirikkhajoniyanam machchha kachchhabha gaha magara sumsumarainam addhaterasa jaikulakodijonipamuhasayasahassaim, tattha nam egamegamsi jonivihanamsi anegasayasahassakhutto uddaitta-uddaitta tattheva bhujjo bhujjo pachchayaissai. Se nam tao anamtaram uvvattitta chaupaesu uraparisappesu bhuyaparisappesu khahayaresu chaurimdiesu teimdiesu beimdiesu vanapphai kaduyarukkhesu kaduyaduddhiesu vau teu au pudhavisu anegasayasahassakhutto uddaitta-uddaitta tattheva bhujjo bhujjo pachchayaissai. Se nam tao anamtaram uvvattitta supaitthapure nayare gonattae pachchayahii. Se nam tattha ummukkabalabhave annaya kayai padhamapausamsi gamgae mahanaie khalinamattiyam khanamane tadie pellie samane kalagae tattheva supaitthapure nayare setthikulamsi puttattae pachchayaissai. Se nam tattha ummukkabalabhave vinnaya-parinayamette jovvanagamanuppatte taharuvanam theranam amtie dhammam sochcha nisamma mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaissai. Se nam tattha anagare bhavissai– iriyasamie bhasasamie esanasamie ayana bhamda matta nikkhevanasamie uchchara pasavana khela simdhana jallaparitthavaniyasamie managutte vayagutte kayagutte gutte guttimdie guttabambhayari. Se nam tattha bahuim vasaim samannapariyagam paunitta aloiyapadikkamte samahipatte kalamase kalam kichcha sohamme kappe devattae uvvavajjihii. Se nam tao anamtaram chayam chaitta mahavidehe vase jaim kulaim bhavamti–addhaim aparibhuyaim tahappagaresu kulesu pumattae pachchayahiti. Jaha dadhapainne java sijjhihii bujjhihii muchchihii parinivvahii savvadukkhanamamtam kahii. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam duhavivaganam padhamassa ajjhayanassa ayamatthe pannatte.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Mrigaputra ahimthi kalamase kala karine kyam jashe\? Kyam upajashe\? Te 26 – varsha paramayu paline kalamase kala kari a ja jambudvipana bharatana vaitadhyagiri taletimam simhakulamam simharupe janmashe. Te simha tyam adharmika yavat sahasika thai ghana papane yavat bhega karashe. Karine kalamase kala karine a ratnaprabha prithvimam utkrishta sagaropama sthitimam yavat upajashe. Tyamthi anamtara udvartine sarisarpamam upajashe. Tyam kala karine biji prithvimam utkrishta trana sagaropama sthitivalo thashe. Tyamthi udvarti pakshimam upajashe. Tyam marine triji prithvimam sata sagaropama sthiti thashe. Tyamthi simhamam. Pachhi chothi narake, tyamthi uragamam, tyamthi pamchami narake, pachhi stri, pachhi chhaththi narake, tyamthi manushya, pachhi satami narakimam. Tyamthi chyavine a jalachara pamchendriya tiryamcha yonimam matsya, kachabo, graha, magara, sumsumaradi sada bara lakha jati kulakoti pramukha kahi chhe, temam eka eka yonimam aneka lakhavara utpanna thashe. Tyamthi udvartine chatushpada uraparisarpa, bhujaparisarpa, khecharamam, chara – trana – be indriyamam, vanaspatimam, kadava vrikshamam, kadava rasavali vanaspatimam, vayukaya – teukaya – apkayamam aneka lakha vakhata janmashe – marashe. Tyamthi nikali anamtara supratishthapuramam vrishabhapane thashe. Te balyavastha muki yavat pamashe. Koi vakhata paheli varsharitumam gamga mahanadine kamthe bhekhada khanata, bhekhada padavathi mrityu pami, supratishthapuramam shreshthina kulamam putra thashe. Tyam balyabhavathi mukta thai yavat yauvana pamine tatharupa sthavira pase dharma sambhali, samaji, mumda thai, grihavasa chhodi anagarika diksha leshe. Te tyam anagara thashe. Iryasamita yavat brahmachari. Te tyam ghana varsha shramanya paryaya pali, alochana – pratikramana kari, kalamase kala kari saudharmakalpe devapane upajashe. Te tyamthi anamtara chyavine mahavideha kshetramam je adhya kulo chhe, tyam janmashe. Dridhapratijnyani jema vaktavyata kahevi, kala shikhine yavat siddha thashe. He jambu ! Shramana bhagavamta mahavira yavat nirvana prapta bhagavamte duhkhavipakana pahelam adhyayanano a artha kahyo chhe, te hum kahum chhum.