Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1104854 | ||
| Scripture Name( English ): | Gyatadharmakatha | Translated Scripture Name : | ધર્મકથાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
श्रुतस्कंध-१ अध्ययन-१४ तेतलीपुत्र |
Translated Chapter : |
શ્રુતસ્કંધ-૧ અધ્યયન-૧૪ તેતલીપુત્ર |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 154 | Category : | Ang-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] तए णं से पोट्टिले देवे तेयलिपुत्तं अभिक्खणं-अभिक्खणं केवलिपन्नत्ते धम्मे संबोहेइ, नो चेव णं से तेयलिपुत्तं संबुज्झइ। तए णं तस्स पोट्टिलदेवस्स इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु कनगज्झए राया तेयलिपुत्तं आढाइ जाव भोगं च से अनुवड्ढेइ, तए णं से तेयलिपुत्ते अभिक्खणं-अभिक्खणं संबोहिज्जमाणे वि धम्मे नो संबुज्झइ। तं सेयं खलु ममं कनगज्झयं तेयलिपुत्ताओ विप्परिणामित्तए त्ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता कनगज्झयं तेयलिपुत्तओ विप्परिणामेइ। तए णं तेयलिपुत्ते कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते ण्हाए कयबलिकम्मे कयकोउय-मंगल०-पायच्छित्त आसखववरगए बहूहिं पुरिसेहिं सद्धिं संपरिवुडे साओ गिहाओ निग्गच्छइ, निग्गच्छित्ता जेणेव कनगज्झए राया तेणेव पहारेत्थ गमणाए। तए णं तेयलिपुत्तं अमच्चं जे जहा बहवे राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाह पभियओ पासंति ते तहेव आढायंति परियाणंति अब्भुट्ठेति, अंजलिपग्गहं करेति, इट्ठाहिं कंताहिं जाव वग्गूहिं आलवमाणा य संलवमाणा य पुरओ य पिट्ठओ य पासओ य समणुगच्छंति। तए णं से तेयलिपुत्ते जेणेव कनगज्झए तेणेव उवागच्छइ। तए णं से कनगज्झए तेयलिपुत्तं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता नो आढाइ नो परियाणाइ नो अब्भुट्ठेइ, अणाढायमाणे अपरियाणमाणे अणब्भुट्ठेमाणे परम्मुहे संचिट्ठइ। तए णं से तेयलिपुत्ते अमच्चे कनगज्झयस्स रन्नो अंजलिं करेइ। तओ य णं से कनगज्झए रया अणाढायमाणे अपरियाणमाणे अणब्भुट्ठेमाणे तुसिणीए परम्मुहे संचिट्ठइ। तए णं तेयलिपुत्ते कनगज्झयं रायं विप्परिणयं जाणित्ता भीए तत्थे तसिए उव्विग्गे संजायभए एवं वयासी–रुट्ठे णं मम कनगज्झए राया। हीणे णं मम कनगज्झए राया। अवज्झाए णं मम कनगज्झए राया। तं न नज्जइ णं मम केणइ कुमारेण मारेहिइ त्ति कट्टु भीए तत्थे जाव सणियं-सणियं पच्चोसक्कइ, पच्चोसक्कित्ता तमेव आसखंधं दुरूहइ, दुरूहित्ता तेयलिपुरं मज्झंमज्झेणं जेणेव सए गिहे तेणेव पहारेत्थ गमणाए। तए णं तेयलिपुत्तं जे जहा ईसर जाव सत्थवाहपभियओ पासंति ते तहा नो आढायंति नो परियाणंति नो अब्भुट्ठेति नो अंजलिपग्गहं करेंति, इट्ठाइं जाव वग्गूहिं नो आलवंति नो संलवंति नो पुरओ य पिट्ठओ य पासओ य समणुगच्छंति। तए णं तेयलिपुत्ते अमच्चे जेणेव सए गिहे तेणेव उवागए। जा वि य से तत्थ बाहिरिया परिसा भवइ, तं जहा–दासे इ वा पेसे इ वा भाइल्लए इ वा, सा वि य णं नो आढाइ नो परियाणाइ नो अब्भुट्ठेइ। जा वि य से अब्भिंतरिया परिसा भवइ तं जहा–पिया इ वा माया इ वा भाया इ वा भगिनी इ वा भज्जा इ वा पुत्ता इ वा धूया इ वा सुण्हा इ वा, सा वि य णं नो आढाइ नो परियाणाइ नो अब्भुट्ठेइ। तए णं से तेयलिपुत्ते जेणेव वासधरे जेणेव सयणिज्जे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सयणिज्जंसि निसीयइ, निसीइत्ता एवं वयासी–एवं खलु अहं सयाओ गिहाओ निग्गच्छामि तं चेव जाव अब्भिंतरिया परिसा नो आढाइ नो परियाणाइ नो अब्भुट्ठेइ। तं सेयं खलु मम अप्पाणं जीवियाओ ववरोवित्तए त्ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता तालउडं विसं आसगंसि पक्खिवइ। से य विसे नो कमइ। तए णं से तेयलिपुत्ते अमच्चे नीलुप्पल-गवलगुलिय-अयसिकुसुमप्पगासं खुरधारं० असिं खंधंसि ओहरइ। तत्थ वि य से धारा ओएल्ला। तए णं से तेयलिपुत्ते जेणेव असोगवणिया तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पासगं गीवाए बंधइ, बंधित्ता रुक्खं दुरुहइ, दुरुहित्ता पासगं रुक्खे बंधइ, बंधित्ता अप्पाणं मुयइ। तत्थ वि य से रज्जू छिन्ना। तए णं से तेयलिपुत्ते महइमहालियं सिलं गीवाए बंधइ, बंधित्ता अत्थाहमतारमपोरिसीयंसि उदगंसि अप्पाणं मुयइ तत्थ वि से थाहे जाए। तए णं से तेयलिपुत्ते सुक्कंसि तणकूडंसि अगणिकायं पक्खिवइ, पक्खिवित्ता अप्पाणं मुयइ। तत्थ वि य से अगणिकाए विज्झाए। तए णं से तेयलिपुत्ते एवं वयासी–सद्धेयं खलु भो! समणा वयंति। सद्धेयं खलु भो! माहणा वयंति। सद्धेयं खलु भो! समण-माहणा वयंति। अहं एगो असद्धेयं वयामि। एवं खलु– अहं सह पुत्तेहिं अपुत्ते। को मेदं सद्दहिस्सइ? सह मित्तेहिं अमित्ते । को मेदं सद्दहिस्सइ? सह अत्थेणं अणत्थे। को मेदं सद्दहिस्सइ? सह दारेणं अदारे । को मेदं सद्दहिस्सइ? सह दासेहिं अदासे । को मेदं सद्दहिस्सइ? सह पेसेहिं अपेसे। को मेदं सद्दहिस्सइ? सह परिजणेणं अपरिजणे। को मेदं सद्दहिस्सइ? एवं खलु तेयलिपुत्तेणं अमच्चेणं कनगज्झएणं रन्ना अवज्झाएणं समाणेणं तालपुडगे विसे आसगंसि पक्खित्ते। से वि य नो कमइ। को मेयं सद्दहिस्सइ? तेयलिपुत्तेणं नीलुप्पल-गवलगुलिय-कुसुमप्पगासे खुरधारे असी खंधंसि ओहरिए। तत्थ वि य से धारा ओएल्ला! को मेयं सद्दहिस्सइ? तेयलिपुत्तेणं पासयं गीवाए बंधित्ता रुक्खं दुरूढे, पासगं रुक्खे बंधित्ता अप्पा मुक्के। तत्थ वि य से रज्जु छिन्ना। को मेयं सद्दहिस्सइ? तेयलिपुत्तेणं महइमहालियं सिलं गीवाए बंधित्ता अत्थाहमतारमपोरिसीयंसि उदगंसि अप्पा मुक्के। तत्थ वि य णं से थाहे जाए। को मेयं सद्दहिस्सइ? तेयलिपुत्तेणं सुक्कंसि तणकूडंसि अगणिकायं पक्खिवित्ता अप्पा मुक्के। तत्थ वि य सेअग्गी विज्झाए। को मेयं सद्दहिस्सइ? ओहयमनसंकप्पे करतलपल्हत्थमुहे अट्टज्झाणोवगए ज्झियायइ। तए णं से पोट्टिले देवे पोट्टिलारूवं विउव्वइ, विउव्वित्ता तेयलिपुत्तस्स अदूरसामंते ठिच्चा एवं वयासी–हं भो तेय-लिपुत्ता! पुरओ पवाए, पिट्ठओ हत्थिभयं, दुहओ अचक्खुफासे, मज्झे सराणि वरिसंति। गामे पलित्ते रण्णे ज्झियाइ, रण्णे पलित्ते गामे ज्झियाइ। आउसो तेयलिपुत्ता! कओ वयामो? तए णं से तेयलिपुत्ते पोट्टिलं एवं वयासी–भीयस्स खलु भो! पव्वज्जा, उक्कंट्ठियस्स सदेसगमणं, छुहियस्स अन्नं, तिसियस्स पानं, आउरस्स भेसज्जं माइयस्स रहस्सं, अभिजुत्तस्स पच्चयकरणं, अद्धाणपरिसंतस्स वाहणगमणं, तरिउकामस्स पवह-णकिच्चं, परं अभिउंजिउकामस्स सहायकिच्चं। खंतस्स दंतस्स जिइंदियस्स एत्तो एगमवि न भवइ। तए णं से पोट्टिलं देवे तेयलिपुत्तं अमच्चं एवं वयासी–सुट्ठु णं तुमं तेयलिपुत्ता! एयमट्ठं आयाणाहि त्ति कट्टु दोच्चंपि तच्चंपि एवं वयइ, वइत्ता जामेव दिसिं पाउब्भूए तामेव दिसिं पडिगए। | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૧૫૪. ત્યારે પોટ્ટિલ દેવે, તેતલિપુત્રને વારંવાર કેવલિ પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનો બોધ કર્યો. તેતલિપુત્ર બોધ ન પામ્યો. ત્યારે પોટ્ટિલદેવને આવા પ્રકારે વિચાર આવ્યો. કનકધ્વજ રાજા તેતલિપુત્રનો આદર કરે છે, યાવત્ ભોગની વૃદ્ધિ કરે છે. તેથી તેતલિપુત્ર, વારંવાર બોધ કરવા છતાં ધર્મમાં બોધ પામતો નથી, તો ઉચિત છે કે કનકધ્વજને તેતલિપુત્રથી વિમુખ કરું. ત્યારપછી તેતલિપુત્ર બીજે દિવસે સ્નાન કરી યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત કરી ઉત્તમ અશ્વ ઉપર આરૂઢ થઈ, ઘણા પુરુષોથી પરીવરીને પોતાના ઘેરથી કનકધ્વજ રાજા પાસે જવા નીકળ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્ર અમાત્યને જે – જે ઘણા રાજા, ઇશ્વર, તલવર આદિ જોતા, તેઓ તેમજ તેનો આદર કરતા, જાણતા, ઊભા થતા, હાથ જોડતા, ઇષ્ટ – કાંત યાવત્ વાણીનો આલાપ – સંલાપ કરતા, આગળ – પાછળ – આજુ – બાજુ અનુસરતા હતા. ત્યારપછી તે તેતલિપુત્ર કનકધ્વજ પાસે આવ્યો. ત્યારે કનકધ્વજ, તેતલિપુત્રને આવતો જોઈને, આદર ન કર્યો – જાણ્યો નહીં – ઊભો ન થયો, આદર ન કરતો યાવત્ પરાંગમુખ થઈને રહ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્રે કનકધ્વજ રાજાને અંજલિ કરી, ત્યારે કનકધ્વજ રાજા આદર ન કરતો મૌન થઈ પરાંગમુખ થઈને રહ્યો. ત્યારે તેતલિપુત્ર, કનકધ્વજને વિપરીત થયો જાણીને ડરીને યાવત્ સંજાત ભય થયો. બોલ્યો કે – કનકધ્વજ રાજા મારાથી રૂઠેલ છે, મારા પરત્વે હીન થયેલ છે, મારું ખરાબ વિચારે છે. કોણ જાણે મને કેવા મોતે મારશે. એમ વિચારી ભયભીત થઈ, ત્રસ્ત થઈ યાવત્ ધીમે – ધીમે પાછો સરક્યો, તે જ અશ્વ સ્કંધે બેસીને, તેતલિપુરની વચ્ચોવચ્ચ થઈ પોતાના ઘેર જવાને માટે રવાના થયો. ત્યારે તેતલિપુત્રને જે ઇશ્વર આદિ આવતા જોતા, તે તેમનો આદર કરતા ન હતા, જાણતા ન હતા, ઊભા થઈ – અંજલિ ન કરતા, ઇષ્ટ યાવત્ બોલતા ન હતા, આગળ – પાછળ જતા ન હતા. ત્યારે તેતલિપુત્ર પોતાના ઘેર આવ્યો, જે તેની બાહ્ય પર્ષદા હતી, જેમ કે દાસપ્રેષ્ય – ભાગીદાર, તેઓ પણ આદર કરતા ન હતા. જે તેની અભ્યંતર પર્ષદા હતી, જેમ કે – પિતા, માતા યાવત્ પુત્રવધૂ, તે પણ આદર કરતા ન હતા. ત્યારે તેતલિપુત્ર વાસગૃહમાં પોતાના શય્યા પાસે આવ્યો, શય્યામાં બેઠો, આ પ્રમાણે કહ્યું – હું પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો આદિ પૂર્વવત્ યાવત્ અભ્યંતર પર્ષદા આદર કરતા નથી, જાણતા નથી, ઊભા થતા નથી, તો મારે ઉચિત છે કે – હું મને જીવિત રહિત કરી દઉં – એમ વિચાર્યું. પછી તેણે તાલપુટ વિષ મુખમાં નાંખ્યુ. તેનું સંક્રમણ ન થયુ. પછી તેતલિપુત્રે નીલોત્પલ સમાન યાવત્ તલવારનો પ્રહાર કર્યો, તેની પણ ધાર કુંઠિત થઈ ગઈ. પછી તેતલિપુત્ર, અશોકવાટિકામાં ગયો, જઈને ગળામા દોરડુ બાંધ્યુ, વૃક્ષે ચઢીને પાશને વૃક્ષે બાંધ્યુ, પોતાને લટકાવ્યો. ત્યારે તે દોરડું ટૂટી ગયું. પછી તેતલિપુત્રે ઘણી મોટી શિલા ગળે બાંધી. પછી અથાહ, અપૌરુષ પાણીમાં પોતે પડતું મૂકયું. પણ પાણી છીછરું થઈ ગયું. પછી તેતલિએ સૂકા ઘાસના ઢગલામાં અગ્નિકાય ફેંક્યુ, પોતે તેમાં પડતુ મૂક્યુ, ત્યારે તે અગ્નિ બૂઝાઈ ગયો. પછી તેતલિપુત્ર બોલ્યો – શ્રમણ, બ્રાહ્મણ, શ્રમણ – બ્રાહ્મણ શ્રદ્ધેય વચન બોલે છે. હું એક જ અશ્રદ્ધેય વચન બોલું છું. હું પુત્રો સહિત હોવા છતાં, અપુત્ર છું, તે વાતની શ્રદ્ધા કોણ કરશે ? મિત્રો સહિત છતાં અમિત્ર છું, તેની શ્રદ્ધા કોણ કરશે ? એ રીતે ધન – પુત્ર – દાસ – પરિજન સાથે કહેવું. એ પ્રમાણે તેતલિપુત્ર, કનકધ્વજ રાજાથી અપધ્યાન કરાયો પછી ૧. તાલપુટ વિષ મુખમાં નાંખ્યુ, તે પણ ન સંક્રમ્યુ તે કોણ માનશે ? ૨. નીલકમળ જેવી તલવારનો પ્રહાર કર્યો, પણ તેની ધાર કુંઠિત થઇ ગઈ, એ વાત કોણ માનશે? ૩. ગળામાં દોરડુ બાંધીને લટક્યો, દોરડુ તૂટી ગયું, એ કોણ માનશે? ૪. મોટી શીલા બાંધીને અથાહ પાણીમા પડ્યો, તે છીછરું થઈ ગયું એ કોણ માનશે? ૫. સૂકા ઘાસમાં અગ્નિ સળગાવ્યો, તે બુઝાઈ ગયો. કોણ માનશે? આ પ્રમાણે તે તેતાલીપુત્ર અપહત મનોસંકલ્પ(નિરાશ અને ઉદાસ) થઈ ગયો યાવત્ ચિંતામગ્ન થયો. ત્યારે પોટ્ટિલ દેવે પોટ્ટિલાનું રૂપ વિકુર્વ્યું. તેણે તેતલિપુત્ર સમીપે રહીને કહ્યું – ઓ તેતલિપુત્ર ! આગળ ખાઈ અને પાછળ હાથીનો ભય, બંને બાજુ ન દેખાય એવો અંધકાર, મધ્યે બાણોની વર્ષા, ગામમાં આગ અને વન સળગતું હોય, વનમાં આગ અને ગામ સળગતું હોય, હે તેતલિપુત્ર ! તો ક્યાં જઈશું ? ત્યારે તેતલિપુત્રે, પોટ્ટિલને કહ્યું – ભયભીતને પ્રવ્રજ્યા શરણ છે, ઉત્કંઠિતને સ્વદેશ ગમન, ભૂખ્યાને અન્ન, તરસ્યાને પાણી, બીમારને ઔષધ, માયાવીને ગુપ્તતા, અભિયુક્તને વિશ્વાસ, માર્ગે પરિશ્રાંતને વાહન થકી ગમન, તરવાને ઇચ્છુકને વહાણ, શત્રુ પરાભવકર્તાને સહાયકર્તા શરણભૂત છે. ક્ષાંત – દાંત – જિતેન્દ્રિયને આમાંથી કોઈ ભય હોતો નથી. ત્યારે પોટ્ટિલદેવે, તેતલિપુત્ર અમાત્યને કહ્યું – તેતલિપુત્ર ! તેં ઠીક કહ્યું આ અર્થને સારી રીતે જાણ. એમ કહી બીજી વખત આમ કહ્યું, પછી જ્યાંથી આવેલ, ત્યાં પાછો ગયો. સૂત્ર– ૧૫૫. ત્યારપછી તેતલિપુત્રને શુભ પરિણામથી જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. ત્યારે તેતલિપુત્રને આવો વિચાર ઉપજ્યો કે – હું આ જ જંબૂદ્વીપમાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં પુષ્કલાવતી વિજયમાં પુંડરીકિણી રાજધાનીમાં મહાપદ્મ નામે રાજા હતો. ત્યારે મેં સ્થવિરો પાસે મુંડ થઈને યાવત્ ચૌદ પૂર્વ ભણી, ઘણા વર્ષ શ્રામણ્ય પર્યાય પાળી, માસિકી સંલેખના કરીને, મહાશુક્ર કલ્પે દેવ થયો. પછી તે દેવલોકથી આયુક્ષય થતા, આ તેતલિપુરમાં તેતલિ અમાત્યની ભદ્રા નામે પત્નીના પુત્રરૂપે ઉપજ્યો. તો મારે ઉચિત છે કે પૂર્વે સ્વીકૃત મહાવ્રત સ્વયં જ સ્વીકારીને વિચરું, એમ વિચારી, સ્વયં જ મહાવ્રત સ્વીકાર્યા. ત્યાર પછી પ્રમદવન ઉદ્યાને આવ્યા, ઉત્તમ અશોકવૃક્ષ નીચે, પૃથ્વીશિલાપટ્ટકે સુખે બેસી, ચિંતવના કરતા, પૂર્વે અધીત સામાયિક આદિ ચૌદ પૂર્વ સ્વયં જ સ્મરણમાં આવી ગયા. પછી તેતલિપુત્ર અણગારને શુભ પરિણામથી યાવત્ તદાવરણીય કર્મના ક્ષયોપશમથી, કર્મરજના નાશક અપૂર્વકરણમાં પ્રવેશી કેવલ ઉપજ્યું. સૂત્ર– ૧૫૬. ત્યારે તેતલિપુર નગરમાં નિકટ રહેલ વ્યંતર દેવ – દેવીએ દેવદુંદુભી વગાડી. પંચવર્ણી પુષ્પોની વર્ષા કરી, દિવ્ય ગીત – ગંધર્વનો નિનાદ કર્યો. ત્યારે કનકધ્વજ રાજા આ વૃત્તાંત જાણી બોલ્યો – નિશ્ચે તેતલિનું મેં અપમાન કરતા, તેઓ મુંડ થઈને, પ્રવ્રજિત થયા, તો હું જાઉં અને તેતલિપુત્ર અણગારને વંદન – નમન કરી, તે વાત માટે વિનયપૂર્વક વારંવાર ખમાવું. એમ વિચારી ચાતુરંગિણી સેના સહિત પ્રમદવન ઉદ્યાનમાં તેતલિપુત્ર અણગાર પાસે આવ્યો. વંદન – નમસ્કાર કર્યા. તે અર્થ માટે વિનયથી વારંવાર ખમાવી યાવત્ પર્યુપાસના કરી. ત્યારે તેતલિપુત્ર અણગારે કનકધ્વજ રાજા અને મોટી પર્ષદાને ધર્મ કહ્યો. ત્યારે કનકધ્વજ રાજા, તેતલિપુત્ર કેવલી પાસે ધર્મ સાંભળી, અવધારી, પાંચ અણુવ્રત – સાત શિક્ષાવ્રત વાળો શ્રાવક ધર્મ સ્વીકાર્યો, તે શ્રાવક થયો યાવત્ જીવાજીવનો જ્ઞાતા થયો. તેતલિપુત્ર કેવલી ઘણા વર્ષો કેવલી પર્યાય પાળીને યાવત્ સિદ્ધ થયા. હે જંબૂ! ભગવંતે જ્ઞાતા સૂત્રના ચૌદમાં અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, જે હું તમને કહું છું. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૫૪–૧૫૬ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tae nam se pottile deve teyaliputtam abhikkhanam-abhikkhanam kevalipannatte dhamme sambohei, no cheva nam se teyaliputtam sambujjhai. Tae nam tassa pottiladevassa imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu kanagajjhae raya teyaliputtam adhai java bhogam cha se anuvaddhei, tae nam se teyaliputte abhikkhanam-abhikkhanam sambohijjamane vi dhamme no sambujjhai. Tam seyam khalu mamam kanagajjhayam teyaliputtao vipparinamittae tti kattu evam sampehei, sampehetta kanagajjhayam teyaliputtao vipparinamei. Tae nam teyaliputte kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte nhae kayabalikamme kayakouya-mamgala0-payachchhitta asakhavavaragae bahuhim purisehim saddhim samparivude sao gihao niggachchhai, niggachchhitta jeneva kanagajjhae raya teneva paharettha gamanae. Tae nam teyaliputtam amachcham je jaha bahave raisara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-senavai-satthavaha pabhiyao pasamti te taheva adhayamti pariyanamti abbhuttheti, amjalipaggaham kareti, itthahim kamtahim java vagguhim alavamana ya samlavamana ya purao ya pitthao ya pasao ya samanugachchhamti. Tae nam se teyaliputte jeneva kanagajjhae teneva uvagachchhai. Tae nam se kanagajjhae teyaliputtam ejjamanam pasai, pasitta no adhai no pariyanai no abbhutthei, anadhayamane apariyanamane anabbhutthemane parammuhe samchitthai. Tae nam se teyaliputte amachche kanagajjhayassa ranno amjalim karei. Tao ya nam se kanagajjhae raya anadhayamane apariyanamane anabbhutthemane tusinie parammuhe samchitthai. Tae nam teyaliputte kanagajjhayam rayam vipparinayam janitta bhie tatthe tasie uvvigge samjayabhae evam vayasi–rutthe nam mama kanagajjhae raya. Hine nam mama kanagajjhae raya. Avajjhae nam mama kanagajjhae raya. Tam na najjai nam mama kenai kumarena marehii tti kattu bhie tatthe java saniyam-saniyam pachchosakkai, pachchosakkitta tameva asakhamdham duruhai, duruhitta teyalipuram majjhammajjhenam jeneva sae gihe teneva paharettha gamanae. Tae nam teyaliputtam je jaha isara java satthavahapabhiyao pasamti te taha no adhayamti no pariyanamti no abbhuttheti no amjalipaggaham karemti, itthaim java vagguhim no alavamti no samlavamti no purao ya pitthao ya pasao ya samanugachchhamti. Tae nam teyaliputte amachche jeneva sae gihe teneva uvagae. Ja vi ya se tattha bahiriya parisa bhavai, tam jaha–dase i va pese i va bhaillae i va, sa vi ya nam no adhai no pariyanai no abbhutthei. Ja vi ya se abbhimtariya parisa bhavai tam jaha–piya i va maya i va bhaya i va bhagini i va bhajja i va putta i va dhuya i va sunha i va, sa vi ya nam no adhai no pariyanai no abbhutthei. Tae nam se teyaliputte jeneva vasadhare jeneva sayanijje teneva uvagachchhai, uvagachchhitta sayanijjamsi nisiyai, nisiitta evam vayasi–evam khalu aham sayao gihao niggachchhami tam cheva java abbhimtariya parisa no adhai no pariyanai no abbhutthei. Tam seyam khalu mama appanam jiviyao vavarovittae tti kattu evam sampehei, sampehetta talaudam visam asagamsi pakkhivai. Se ya vise no kamai. Tae nam se teyaliputte amachche niluppala-gavalaguliya-ayasikusumappagasam khuradharam0 asim khamdhamsi oharai. Tattha vi ya se dhara oella. Tae nam se teyaliputte jeneva asogavaniya teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pasagam givae bamdhai, bamdhitta rukkham duruhai, duruhitta pasagam rukkhe bamdhai, bamdhitta appanam muyai. Tattha vi ya se rajju chhinna. Tae nam se teyaliputte mahaimahaliyam silam givae bamdhai, bamdhitta atthahamataramaporisiyamsi udagamsi appanam muyai tattha vi se thahe jae. Tae nam se teyaliputte sukkamsi tanakudamsi aganikayam pakkhivai, pakkhivitta appanam muyai. Tattha vi ya se aganikae vijjhae. Tae nam se teyaliputte evam vayasi–saddheyam khalu bho! Samana vayamti. Saddheyam khalu bho! Mahana vayamti. Saddheyam khalu bho! Samana-mahana vayamti. Aham ego asaddheyam vayami. Evam khalu– Aham saha puttehim aputte. Ko medam saddahissai? Saha mittehim amitte. Ko medam saddahissai? Saha atthenam anatthe. Ko medam saddahissai? Saha darenam adare. Ko medam saddahissai? Saha dasehim adase. Ko medam saddahissai? Saha pesehim apese. Ko medam saddahissai? Saha parijanenam aparijane. Ko medam saddahissai? Evam khalu teyaliputtenam amachchenam kanagajjhaenam ranna avajjhaenam samanenam talapudage vise asagamsi pakkhitte. Se vi ya no kamai. Ko meyam saddahissai? Teyaliputtenam niluppala-gavalaguliya-kusumappagase khuradhare asi khamdhamsi oharie. Tattha vi ya se dhara oella! Ko meyam saddahissai? Teyaliputtenam pasayam givae bamdhitta rukkham durudhe, pasagam rukkhe bamdhitta appa mukke. Tattha vi ya se rajju chhinna. Ko meyam saddahissai? Teyaliputtenam mahaimahaliyam silam givae bamdhitta atthahamataramaporisiyamsi udagamsi appa mukke. Tattha vi ya nam se thahe jae. Ko meyam saddahissai? Teyaliputtenam sukkamsi tanakudamsi aganikayam pakkhivitta appa mukke. Tattha vi ya seaggi vijjhae. Ko meyam saddahissai? Ohayamanasamkappe karatalapalhatthamuhe attajjhanovagae jjhiyayai. Tae nam se pottile deve pottilaruvam viuvvai, viuvvitta teyaliputtassa adurasamamte thichcha evam vayasi–ham bho teya-liputta! Purao pavae, pitthao hatthibhayam, duhao achakkhuphase, majjhe sarani varisamti. Game palitte ranne jjhiyai, ranne palitte game jjhiyai. Auso teyaliputta! Kao vayamo? Tae nam se teyaliputte pottilam evam vayasi–bhiyassa khalu bho! Pavvajja, ukkamtthiyassa sadesagamanam, chhuhiyassa annam, tisiyassa panam, aurassa bhesajjam maiyassa rahassam, abhijuttassa pachchayakaranam, addhanaparisamtassa vahanagamanam, tariukamassa pavaha-nakichcham, param abhiumjiukamassa sahayakichcham. Khamtassa damtassa jiimdiyassa etto egamavi na bhavai. Tae nam se pottilam deve teyaliputtam amachcham evam vayasi–sutthu nam tumam teyaliputta! Eyamattham ayanahi tti kattu dochchampi tachchampi evam vayai, vaitta jameva disim paubbhue tameva disim padigae. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 154. Tyare pottila deve, tetaliputrane varamvara kevali prajnyapta dharmano bodha karyo. Tetaliputra bodha na pamyo. Tyare pottiladevane ava prakare vichara avyo. Kanakadhvaja raja tetaliputrano adara kare chhe, yavat bhogani vriddhi kare chhe. Tethi tetaliputra, varamvara bodha karava chhatam dharmamam bodha pamato nathi, to uchita chhe ke kanakadhvajane tetaliputrathi vimukha karum. Tyarapachhi tetaliputra bije divase snana kari yavat prayashchitta kari uttama ashva upara arudha thai, ghana purushothi parivarine potana gherathi kanakadhvaja raja pase java nikalyo. Tyare tetaliputra amatyane je – je ghana raja, ishvara, talavara adi jota, teo temaja teno adara karata, janata, ubha thata, hatha jodata, ishta – kamta yavat vanino alapa – samlapa karata, agala – pachhala – aju – baju anusarata hata. Tyarapachhi te tetaliputra kanakadhvaja pase avyo. Tyare kanakadhvaja, tetaliputrane avato joine, adara na karyo – janyo nahim – ubho na thayo, adara na karato yavat paramgamukha thaine rahyo. Tyare tetaliputre kanakadhvaja rajane amjali kari, tyare kanakadhvaja raja adara na karato mauna thai paramgamukha thaine rahyo. Tyare tetaliputra, kanakadhvajane viparita thayo janine darine yavat samjata bhaya thayo. Bolyo ke – Kanakadhvaja raja marathi ruthela chhe, mara paratve hina thayela chhe, marum kharaba vichare chhe. Kona jane mane keva mote marashe. Ema vichari bhayabhita thai, trasta thai yavat dhime – dhime pachho sarakyo, te ja ashva skamdhe besine, tetalipurani vachchovachcha thai potana ghera javane mate ravana thayo. Tyare tetaliputrane je ishvara adi avata jota, te temano adara karata na hata, janata na hata, ubha thai – amjali na karata, ishta yavat bolata na hata, agala – pachhala jata na hata. Tyare tetaliputra potana ghera avyo, je teni bahya parshada hati, jema ke dasapreshya – bhagidara, teo pana adara karata na hata. Je teni abhyamtara parshada hati, jema ke – pita, mata yavat putravadhu, te pana adara karata na hata. Tyare tetaliputra vasagrihamam potana shayya pase avyo, shayyamam betho, a pramane kahyum – Hum potana gherathi nikalyo adi purvavat yavat abhyamtara parshada adara karata nathi, janata nathi, ubha thata nathi, to mare uchita chhe ke – hum mane jivita rahita kari daum – ema vicharyum. Pachhi tene talaputa visha mukhamam namkhyu. Tenum samkramana na thayu. Pachhi tetaliputre nilotpala samana yavat talavarano prahara karyo, teni pana dhara kumthita thai gai. Pachhi tetaliputra, ashokavatikamam gayo, jaine galama doradu bamdhyu, vrikshe chadhine pashane vrikshe bamdhyu, potane latakavyo. Tyare te doradum tuti gayum. Pachhi tetaliputre ghani moti shila gale bamdhi. Pachhi athaha, apaurusha panimam pote padatum mukayum. Pana pani chhichharum thai gayum. Pachhi tetalie suka ghasana dhagalamam agnikaya phemkyu, pote temam padatu mukyu, tyare te agni bujhai gayo. Pachhi tetaliputra bolyo – Shramana, brahmana, shramana – brahmana shraddheya vachana bole chhe. Hum eka ja ashraddheya vachana bolum chhum. Hum putro sahita hova chhatam, aputra chhum, te vatani shraddha kona karashe\? Mitro sahita chhatam amitra chhum, teni shraddha kona karashe\? E rite dhana – putra – dasa – parijana sathe kahevum. E pramane tetaliputra, kanakadhvaja rajathi apadhyana karayo pachhi 1. Talaputa visha mukhamam namkhyu, te pana na samkramyu te kona manashe\? 2. Nilakamala jevi talavarano prahara karyo, pana teni dhara kumthita thai gai, e vata kona manashe? 3. Galamam doradu bamdhine latakyo, doradu tuti gayum, e kona manashe? 4. Moti shila bamdhine athaha panima padyo, te chhichharum thai gayum e kona manashe? 5. Suka ghasamam agni salagavyo, te bujhai gayo. Kona manashe? A pramane te tetaliputra apahata manosamkalpa(nirasha ane udasa) thai gayo yavat chimtamagna thayo. Tyare pottila deve pottilanum rupa vikurvyum. Tene tetaliputra samipe rahine kahyum – o tetaliputra ! Agala khai ane pachhala hathino bhaya, bamne baju na dekhaya evo amdhakara, madhye banoni varsha, gamamam aga ane vana salagatum hoya, vanamam aga ane gama salagatum hoya, he tetaliputra ! To kyam jaishum\? Tyare tetaliputre, pottilane kahyum – bhayabhitane pravrajya sharana chhe, utkamthitane svadesha gamana, bhukhyane anna, tarasyane pani, bimarane aushadha, mayavine guptata, abhiyuktane vishvasa, marge parishramtane vahana thaki gamana, taravane ichchhukane vahana, shatru parabhavakartane sahayakarta sharanabhuta chhe. Kshamta – damta – jitendriyane amamthi koi bhaya hoto nathi. Tyare pottiladeve, tetaliputra amatyane kahyum – tetaliputra ! Tem thika kahyum a arthane sari rite jana. Ema kahi biji vakhata ama kahyum, pachhi jyamthi avela, tyam pachho gayo. Sutra– 155. Tyarapachhi tetaliputrane shubha parinamathi jati smarana jnyana utpanna thayum. Tyare tetaliputrane avo vichara upajyo ke – Hum a ja jambudvipamam mahavideha kshetramam pushkalavati vijayamam pumdarikini rajadhanimam mahapadma name raja hato. Tyare mem sthaviro pase mumda thaine yavat chauda purva bhani, ghana varsha shramanya paryaya pali, masiki samlekhana karine, mahashukra kalpe deva thayo. Pachhi te devalokathi ayukshaya thata, a tetalipuramam tetali amatyani bhadra name patnina putrarupe upajyo. To mare uchita chhe ke purve svikrita mahavrata svayam ja svikarine vicharum, ema vichari, svayam ja mahavrata svikarya. Tyara pachhi pramadavana udyane avya, uttama ashokavriksha niche, prithvishilapattake sukhe besi, chimtavana karata, purve adhita samayika adi chauda purva svayam ja smaranamam avi gaya. Pachhi tetaliputra anagarane shubha parinamathi yavat tadavaraniya karmana kshayopashamathi, karmarajana nashaka apurvakaranamam praveshi kevala upajyum. Sutra– 156. Tyare tetalipura nagaramam nikata rahela vyamtara deva – devie devadumdubhi vagadi. Pamchavarni pushponi varsha kari, divya gita – gamdharvano ninada karyo. Tyare kanakadhvaja raja a vrittamta jani bolyo – Nishche tetalinum mem apamana karata, teo mumda thaine, pravrajita thaya, to hum jaum ane tetaliputra anagarane vamdana – namana kari, te vata mate vinayapurvaka varamvara khamavum. Ema vichari chaturamgini sena sahita pramadavana udyanamam tetaliputra anagara pase avyo. Vamdana – namaskara karya. Te artha mate vinayathi varamvara khamavi yavat paryupasana kari. Tyare tetaliputra anagare kanakadhvaja raja ane moti parshadane dharma kahyo. Tyare kanakadhvaja raja, tetaliputra kevali pase dharma sambhali, avadhari, pamcha anuvrata – sata shikshavrata valo shravaka dharma svikaryo, te shravaka thayo yavat jivajivano jnyata thayo. Tetaliputra kevali ghana varsho kevali paryaya paline yavat siddha thaya. He jambu! Bhagavamte jnyata sutrana chaudamam adhyayanano a artha kahyo chhe, je hum tamane kahum chhum. Sutra samdarbha– 154–156 | ||