Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103656
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-३

 Translated Chapter :

શતક-૩
Section : उद्देशक-१ चमर विकुर्वणा Translated Section : ઉદ્દેશક-૧ ચમર વિકુર્વણા
Sutra Number : 156 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जइ णं भंते! सक्के देविंदे देवराया एमहिड्ढीए जाव एवतियं च णं पभू विकुव्वित्तए, एवं खलु देवानुप्पियाणं अंतेवासि तीसए नामं अनगारे पगइभद्दए पगइउवसंते पगइपयणुकोहमाणमायालोभे मिउमद्दवसंपन्ने अल्लीणे विनीए छट्ठंछट्ठेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं अप्पाणं भावेमाणे बहुपडि-पुण्णाइं अट्ठ संवच्छराइं सामण्णपरियागं पाउणित्ता, मासियाए संलेहणाए अत्ताणं ज्झूसेत्ता, सट्ठिं भत्ताइं अनसनाए छेदेत्ता आलोइय-पडिक्कंते समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे सयंसि विमाणंसि उववायसभाए देवसयणिज्जंसि देवदूसंतरिए अंगुलस्स असंखेज्जइभागमेत्तीए ओगाहणाए सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो सामानियदेवत्ताए उववन्ने। तए णं तीसए देवे अहुणीववण्णमेत्ते समाणे पंचविहाए पज्जत्तीए पज्जत्तिभावं गच्छइ, तं० आहारपज्जत्तीए, सरीरपज्जत्तीए, इंदियपज्जत्तीए, आणापाणुपज्जत्तीए, भासामन पज्जत्तीए तए णं तं तीसयं देवं पंचविहाए पज्जत्तीए पज्जत्तिभावं गयं समाणं सामानिय परिसोव- वण्णया देवा करयलपरिग्गहियं दसनहं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु जएणं विजएणं वद्धाविंति वद्धावित्ता एवं वयासी– अहो णं देवानुप्पिएहिं दिव्वा देविड्ढी दिव्वा देवज्जुई दिव्वे देवानुभावे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए। जारिसिया णं देवानुप्पिएहिं दिव्वा देविड्ढी दिव्वा देवज्जुई दिव्वे देवानुभावे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए, तारिसिया णं सक्केण वि देविंदेण देवरण्णा दिव्वा देविड्ढी जाव अभिसमन्नागए। जारिसिया णं सक्केणं देविं-देणं देवरण्णा दिव्वा देविड्ढी जाव अभिसमन्नागए। जारिसिया णं देवानुप्पिएहिं दिव्वा देविड्ढी जाव अभिसमन्नागए। से णं भंते! तीसए देवे केमहिड्ढीए जाव केवतियं च णं पभू विकुव्वित्तए? गोयमा! महिड्ढीए जाव महानुभागे। से णं तत्थ सयस्स विमानस्स, चउण्हं सामानियसाहस्सीणं, चउण्हं अग्गमहिसीणं सपरिवाराणं, तिण्हं परिसाणं, सत्तण्हं अनियाणं, सत्तण्हं अणियाहिवईणं, सोलसण्हं आयरक्ख-देवसाहस्सीणं, अन्नेसिं च बहूणं वेमाणियाणं देवाणं, देवीण य जाव विहरइ। एमहिड्ढीए जाव एवतियं च णं पभू विकुव्वित्तए। से जहानामए जुवती जुवाणे हत्थेणं हत्थे गेण्हेज्जा, जहेव सक्कस्स तहेव जाव एस णं गोयमा! तीसयस्स देवस्स अयमेयारूवे विसए विसयमेत्ते बुइए, नो चेव णं संपत्तीए विकुव्विंसु वा विकुव्वति वा विकुव्विस्सति वा जइ णं भंते! तीसए देवे महिड्ढीए जाव एवइयं च णं पभू विकुव्वित्तए, सक्कस्स णं भंते! देविंदस्स देवरन्नो अवसेसा सामाणिया देवा केमहिड्ढीया? तहेव सव्वं जाव एस णं गोयमा! सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो एगमेगस्स सामानियस्स देवस्स इमेयारूवे विसए विसयमेत्ते बुइए, नो चेव णं संपत्तीए विकुव्विंसु वा विकुव्वति वा विकुव्विस्सति वा। तावत्तीसय–लोगपालग्गमहिसी णं जहेव चमरस्स, नवरं–दो केवलकप्पे जंबुद्दीवे दीवे, अन्नं तं चेव। सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति दोच्चे गोयमे जाव विहरइ।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જો દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રની આવી મહાઋદ્ધિ યાવત્‌ આટલું વિકુર્વણા સામર્થ્ય છે, તો તેઓના તિષ્યક નામના સામાનિક દેવ, જે આપના તિષ્યક નામના અણગાર હતા. તેઓ પ્રકૃતિભદ્રક યાવત્‌ વિનિત નિરંતર છઠ્ઠ – છઠ્ઠના તપોકર્મપૂર્વક આત્માને ભાવતા, પ્રતિપૂર્ણ આઠ વર્ષ શ્રામણ્ય પર્યાય પાળીને, માસિક સંલેખના વડે આત્માને સંયોજી ૬૦ ભક્તનું અનશનથી છેદન કરીને, આલોચના – પ્રતિક્રમણ કરીને સમાધિ પ્રાપ્ત, કાળ માસે કાળ કરીને આપ દેવાનુપ્રિયનો શિષ્ય તિષ્યક નામે અણગાર સૌધર્મ કલ્પમાં, પોતાના વિમાનમાં, ઉપપાતસભાના દેવશયનીયમાં દેવદૂષ્યથી અંતરિત, અંગુલના અસંખ્ય ભાગ માત્ર અવગાહનાથી દેવેન્દ્ર શક્રના સામાનિક દેવપણે ઉત્પન્ન થયો છે. તે નવીન ઉત્પન્ન તિષ્યક દેવ પાંચ પ્રકારની પર્યાપ્તિથી પર્યાપ્ત ભાવને પામે છે. તે આ – આહાર, શરીર, ઇન્દ્રિય, આનપ્રાણ, ભાષામનઃપર્યાપ્તિ. ત્યારે તે તિષ્યક દેવ પર્યાપ્તિભાવ પામ્યા પછી, સામાનિક પર્ષદાના દેવો, તેને બે હાથ જોડી, દશ નખ ભેગા કરી, મસ્તકે આવર્ત્ત કરી, મસ્તકે અંજલિ કરી જય – વિજય વડે વધાવે છે. વધાવીને આમ કહે છે – અહો દેવાનુપ્રિયે! આપે દિવ્ય – દેવર્દ્ધિ, દેવદ્યુતિ, દેવપ્રભાવ લબ્ધ, પ્રાપ્ત અભિસન્મુખ કર્યો છે. જેવી દિવ્ય – દેવર્દ્ધિ, દેવદ્યુતિ, દેવપ્રભાવ આપ દેવાનુપ્રિયે લબ્ધ – પ્રાપ્ત – અભિસન્મુખ કર્યો છે, તેવી દિવ્ય – દેવર્દ્ધિ, દેવદ્યુતિ, યાવત્‌ અભિસન્મુખ દેવરાજ શક્રે પણ યાવત્‌ આણી છે. જેવી દિવ્ય દેવઋદ્ધિ યાવત્‌ શક્રે લબ્ધ કરી છે, તેવી યાવત્‌ આપે પણ સામે આણેલી છે તો હે ભગવન્‌ ! તિષ્યક દેવ મહાઋદ્ધિકાદિ છે ? ગૌતમ ! તિષ્યક દેવ મહાઋદ્ધિ યાવત્‌ મહાપ્રભાવી છે. તે ત્યાં પોતાના વિમાન, ૪૦૦૦ સામાનિક દેવો, સપરિવાર ચાર અગ્રમહિષીઓ, ત્રણ પર્ષદા, સાત સૈન્ય, સાત સૈન્યાધિપતિ, ૧૬,૦૦૦ આત્મરક્ષક દેવો, બીજા ઘણા દેવ – દેવીઓ ઉપર આધિપત્ય કરતા યાવત્‌ વિચરે છે. આવી મોટી ઋદ્ધિવાળો યાવત્‌ આટલા વિકુર્વણા સામર્થ્યવાળો – જેમ કોઈ યુવાન યુવતિના હાથને દૃઢ પકડે યાવત્‌ શક્રના જેવી વિકુર્વણા શક્તિવાળો યાવત્‌ ગૌતમ ! તિષ્યક દેવની આ શક્તિ – વિષય માત્ર કહી છે. પણ સંપ્રાપ્તિ વડે યાવત્‌ વિકુર્વશે નહીં. ભગવન્‌ ! જો તિષ્યક દેવ મહાઋદ્ધિક યાવત્‌ આટલી વિકુર્વણા શક્તિ છે, તો દેવેન્દ્ર દેવરાજના બાકીના સામાનિક દેવો કેવા મહાઋદ્ધિક છે ? ગૌતમ ! બધુ તેમજ જાણવુ યાવત્‌ હે ગૌતમ ! શક્રના સામાનિક દેવોનો આ વિષય માત્ર કહ્યો. સંપ્રાપ્તિથી કોઈએ વિકુર્વેલ નથી, વિકુર્વતા નથી, વિકુર્વશે નહીં. શક્રના ત્રાયસ્ત્રિંશક, લોકપાલ અને અગ્રમહિષી વિશે ચમર માફક કહેવું. વિશેષ એ કે – સંપૂર્ણ બે જંબૂદ્વીપ ભરવામાં સમર્થ છે. બાકી બધું પૂર્વવત્‌. ભગવન્‌ ! તે એ પ્રમાણે જ છે, એ પ્રમાણે જ છે એમ કહી યાવત્‌ અગ્નિભૂતિ ગૌતમ વિચરે છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jai nam bhamte! Sakke devimde devaraya emahiddhie java evatiyam cha nam pabhu vikuvvittae, evam khalu devanuppiyanam amtevasi tisae namam anagare pagaibhaddae pagaiuvasamte pagaipayanukohamanamayalobhe miumaddavasampanne alline vinie chhatthamchhatthenam anikkhittenam tavokammenam appanam bhavemane bahupadi-punnaim attha samvachchharaim samannapariyagam paunitta, masiyae samlehanae attanam jjhusetta, satthim bhattaim anasanae chhedetta aloiya-padikkamte samahipatte kalamase kalam kichcha sohamme kappe sayamsi vimanamsi uvavayasabhae devasayanijjamsi devadusamtarie amgulassa asamkhejjaibhagamettie ogahanae sakkassa devimdassa devaranno samaniyadevattae uvavanne. Tae nam tisae deve ahunivavannamette samane pamchavihae pajjattie pajjattibhavam gachchhai, tam0 aharapajjattie, sarirapajjattie, imdiyapajjattie, anapanupajjattie, bhasamana pajjattie Tae nam tam tisayam devam pamchavihae pajjattie pajjattibhavam gayam samanam samaniya parisova- vannaya deva karayalapariggahiyam dasanaham sirasavattam matthae amjalim kattu jaenam vijaenam vaddhavimti vaddhavitta evam vayasi– Aho nam devanuppiehim divva deviddhi divva devajjui divve devanubhave laddhe patte abhisamannagae. Jarisiya nam devanuppiehim divva deviddhi divva devajjui divve devanubhave laddhe patte abhisamannagae, tarisiya nam sakkena vi devimdena devaranna divva deviddhi java abhisamannagae. Jarisiya nam sakkenam devim-denam devaranna divva deviddhi java abhisamannagae. Jarisiya nam devanuppiehim divva deviddhi java abhisamannagae. Se nam bhamte! Tisae deve kemahiddhie java kevatiyam cha nam pabhu vikuvvittae? Goyama! Mahiddhie java mahanubhage. Se nam tattha sayassa vimanassa, chaunham samaniyasahassinam, chaunham aggamahisinam saparivaranam, tinham parisanam, sattanham aniyanam, sattanham aniyahivainam, solasanham ayarakkha-devasahassinam, annesim cha bahunam vemaniyanam devanam, devina ya java viharai. Emahiddhie java evatiyam cha nam pabhu vikuvvittae. Se jahanamae juvati juvane hatthenam hatthe genhejja, jaheva sakkassa taheva java esa nam goyama! Tisayassa devassa ayameyaruve visae visayamette buie, no cheva nam sampattie vikuvvimsu va vikuvvati va vikuvvissati va Jai nam bhamte! Tisae deve mahiddhie java evaiyam cha nam pabhu vikuvvittae, sakkassa nam bhamte! Devimdassa devaranno avasesa samaniya deva kemahiddhiya? Taheva savvam java esa nam goyama! Sakkassa devimdassa devaranno egamegassa samaniyassa devassa imeyaruve visae visayamette buie, no cheva nam sampattie vikuvvimsu va vikuvvati va vikuvvissati va. Tavattisaya–logapalaggamahisi nam jaheva chamarassa, navaram–do kevalakappe jambuddive dive, annam tam cheva. Sevam bhamte! Sevam bhamte! Tti dochche goyame java viharai.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jo devendra devaraja shakrani avi mahariddhi yavat atalum vikurvana samarthya chhe, to teona tishyaka namana samanika deva, je apana tishyaka namana anagara hata. Teo prakritibhadraka yavat vinita niramtara chhaththa – chhaththana tapokarmapurvaka atmane bhavata, pratipurna atha varsha shramanya paryaya paline, masika samlekhana vade atmane samyoji 60 bhaktanum anashanathi chhedana karine, alochana – pratikramana karine samadhi prapta, kala mase kala karine apa devanupriyano shishya tishyaka name anagara saudharma kalpamam, potana vimanamam, upapatasabhana devashayaniyamam devadushyathi amtarita, amgulana asamkhya bhaga matra avagahanathi devendra shakrana samanika devapane utpanna thayo chhe. Te navina utpanna tishyaka deva pamcha prakarani paryaptithi paryapta bhavane pame chhe. Te a – ahara, sharira, indriya, anaprana, bhashamanahparyapti. Tyare te tishyaka deva paryaptibhava pamya pachhi, samanika parshadana devo, tene be hatha jodi, dasha nakha bhega kari, mastake avartta kari, mastake amjali kari jaya – vijaya vade vadhave chhe. Vadhavine ama kahe chhe – Aho devanupriye! Ape divya – devarddhi, devadyuti, devaprabhava labdha, prapta abhisanmukha karyo chhe. Jevi divya – devarddhi, devadyuti, devaprabhava apa devanupriye labdha – prapta – abhisanmukha karyo chhe, tevi divya – devarddhi, devadyuti, yavat abhisanmukha devaraja shakre pana yavat ani chhe. Jevi divya devariddhi yavat shakre labdha kari chhe, tevi yavat ape pana same aneli chhe to he bhagavan ! Tishyaka deva mahariddhikadi chhe\? Gautama ! Tishyaka deva mahariddhi yavat mahaprabhavi chhe. Te tyam potana vimana, 4000 samanika devo, saparivara chara agramahishio, trana parshada, sata sainya, sata sainyadhipati, 16,000 atmarakshaka devo, bija ghana deva – devio upara adhipatya karata yavat vichare chhe. Avi moti riddhivalo yavat atala vikurvana samarthyavalo – jema koi yuvana yuvatina hathane dridha pakade yavat shakrana jevi vikurvana shaktivalo yavat gautama ! Tishyaka devani a shakti – vishaya matra kahi chhe. Pana samprapti vade yavat vikurvashe nahim. Bhagavan ! Jo tishyaka deva mahariddhika yavat atali vikurvana shakti chhe, to devendra devarajana bakina samanika devo keva mahariddhika chhe\? Gautama ! Badhu temaja janavu yavat he gautama ! Shakrana samanika devono a vishaya matra kahyo. Sampraptithi koie vikurvela nathi, vikurvata nathi, vikurvashe nahim. Shakrana trayastrimshaka, lokapala ane agramahishi vishe chamara maphaka kahevum. Vishesha e ke – sampurna be jambudvipa bharavamam samartha chhe. Baki badhum purvavat. Bhagavan ! Te e pramane ja chhe, e pramane ja chhe ema kahi yavat agnibhuti gautama vichare chhe.