Sutra Navigation: Mahanishith ( મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1117841 | ||
| Scripture Name( English ): | Mahanishith | Translated Scripture Name : | મહાનિશીય શ્રુતસ્કંધ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
अध्ययन-६ गीतार्थ विहार |
Translated Chapter : |
અધ્યયન-૬ ગીતાર્થ વિહાર |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 1141 | Category : | Chheda-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] (१) से भयवं का उण सा रज्जज्जिया किंवा तीए अगीयत्थ-अत्त-दोसेणं वाया-मेत्तेणं पि पावं कम्मं समज्जियं, जस्स णं विवागऽयं सोऊणं नो धिइं लभेज्जा (२) गोयमा णं इहेव भारहे वासे भद्दो नाम आयरिओ अहेसि, तस्स य पंच सए साहूणं महानुभागाणं दुवालस सए निग्गंथीणं। (३) तत्थ य गच्छे चउत्थरसियं ओसावणं तिदंडोऽचित्तं च कढिओदगं विप्प-मोत्तूणं चउत्थं न परिभुज्जई। (४) अन्नया रज्जा नामाए अज्जियाए पुव्वकय असुह पाव कम्मोदएण सरीरगं कुट्ठवाहीए परिसडि-ऊणं किमिएहिं सुमद्दिसिउमारद्धं। (५) अह अन्नया परिगलंत पूइ रुहिरतणूं तं रज्जज्जियं पासिया, ताओ संजईओ भणंति। जहा हला हला दुक्करकारिगे, किमेयं ति। (६) ताहे गोयमा पडिभणियं तीए महापावकम्माए भग्गलक्खण-जम्माए रज्जज्जियाए जहा–एएण फासुग पाणगेणं आविज्जमाणेणं विणट्ठं मे सरीरगं ति। (७) जावेलं पलवे ताव णं संखुहियं हिययं गोयमा सव्व-संजइ समूहस्स जहा, णं विवज्जामो फासुगपाणगं ति। (८) तओ एगाए तत्थ चिंतियं संजतीए जहा णं–जइ संपयं चेव ममेयं सरीरगं एगनिमिसब्भंतरेव पडिसडिऊणं खंडखंडेहिं परिसडेज्जा, तहावि अफासुगोदगं एत्थ जम्मे न परिभुंजामि, फासुगोदगं न परिहरामि। (९) अन्नं च–किं सच्चमेयं जं फासुगोदगेणं इमीए सरीरगं विनट्ठं। (१०) सव्वहा न सच्चमेयं जओ णं पुव्वकय-असुह पाव कम्मोदएणं सव्वमेवविहं हवइ त्ति। सुट्ठुयरं चिंतिउं पयत्ता। जहा णं जहा– (११) भो पेच्छ पेच्छ अन्नाण दोसोवह-याए दढ मूढ हिययाए विगय लज्जाए इमीए महापावकम्माए संसार घोर दुक्खदायगं केरिसं दुट्ठवयणं गिराइयं जं मम कन्न विवरेसुं पि नो पविसेज्ज त्ति। (१२) जओ भवंतर कएणं असुह पाव कम्मोदएणं जं किंचि दारिद्द दुक्ख दोहग्ग अयसब्भक्खाण कुट्ठाइ वाहि किलेस सन्निवायं देहम्मि संभवइ न अन्नह त्ति, जे णं तु एरिसमागमे पढिज्जइ, तं जहा– | ||
| Sutra Meaning : | ભગવન્ ! તે રજ્જુઆર્યા કોણ હતી ? અગીતાર્થતાથી તેણે વચનમાત્રથી કેવું પાપકર્મ ઉપાર્જન કર્યું કે જે વિપાકો સાંભળીને ધૃતિ ન મેળવી શકાય ? ગૌતમ ! આ જ ભરતક્ષેત્રના ભદ્ર નામે આચાર્ય હતા. તેમને મહાનુભવ એવા ૫૦૦ શિષ્યો અને ૧૨૦૦ સાધ્વીઓ હતા. તે ગચ્છમાં ચોથા (આયંબિલ)રસયુક્ત ઓસામણા, ત્રણ ઉકાળાવાળુ અતિ ઉકાળેલ પાણી એવા ત્રણ પ્રકારના અચિત્ત જળ સિવાય ચોથા પ્રકારના જળનો વપરાશ ન હતો. કોઈ સમયે રજ્જા આર્યાને પૂર્વકૃત અશુભ પાપ કર્મોદયથી કર્મોદયથી કુષ્ઠ વ્યાધિ થતા શરીર સડી ગયું, તેમાં કૃમિ ઉત્પન્ન થઈને તેણીને ફોલી ખાવા લાગી. કોઈ સમયે તેને બીજી આર્યાઓ ગચ્છમાં પૂછવા લાગી કે – અરે રે દુષ્કરકારિકે ! આ તને એકદમ શું થયું ? હે ગૌતમ ! ત્યારે તે મહાપાપકર્મી ભગ્ન લક્ષણ જન્મવાળી તે રજ્જાઆર્યાએ તે સંયતીઓને એવો ઉત્તર આપ્યો કે, ‘આ અચિત્ત જળના પાનથી મારું આ શરીર વણસીને નાશ પામ્યું છે.’ આવું વચન બોલતાં સર્વે સંયતીના હૃદય એકદમ ક્ષોભ પામ્યા કે આપણે અચિત્ત જળનું પાન કરીને આની જેમ મૃત્યુ પામીશું ? પરંતુ ગચ્છમાં એક સાધ્વીએ વિચાર્યું કે – કદાચ આ મારું શરીર એક પલકારા જેટલા અલ્પકાળમાં સડી જાવ કે સડીને ટૂકડે ટૂકડા થઈ જાય તો પણ સચિત્ત જળનું પાન આ જન્મમાં કદી પણ કરીશ નહીં. અચિત્ત જળનો ત્યાગ નહીં કરું, બીજું આ સાધ્વીનું શરીર અચિત્ત જળથી વણસી ગયું છે. એ હકીકત સર્વથા સત્ય નથી. કેમ કે પૂર્વકૃત અશુભ કર્મોદયથી જ આવું બને છે. એમ અતિ સુંદર વિચારણા કરવા લાગી. જુઓ તો ખરા, અજ્ઞાન દોષથી અવરાયેલી અતિશય મૂઢહૃદયા લજ્જા રહિત બનીને આ મહાપાપ કર્મણી સાધ્વીએ સંસારના ઘોર દુઃખ આપનાર આવું દુષ્ટ વચન કેમ ઉચ્ચાર્યું ? કે મારા કર્ણવીવરમાં પણ પ્રવેશી શકાતું નથી, તો ભવાંતરમાં કરેલ અશુભ કર્મોદયથી જે કંઈ દરિદ્રતા, દુર્ભાગ્ય, અપયશ, ખોટા કલંક લાગવા, કુષ્ઠાદિ વ્યાધિના કલેશોના દુઃખો શરીરમાં થવા, ઇત્યાદિમાં ફેરફાર નથી. આગમમાં કહ્યું છે – | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] (1) se bhayavam ka una sa rajjajjiya kimva tie agiyattha-atta-dosenam vaya-mettenam pi pavam kammam samajjiyam, jassa nam vivagayam sounam no dhiim labhejja (2) goyama nam iheva bharahe vase bhaddo nama ayario ahesi, tassa ya pamcha sae sahunam mahanubhaganam duvalasa sae niggamthinam. (3) tattha ya gachchhe chauttharasiyam osavanam tidamdochittam cha kadhiodagam vippa-mottunam chauttham na paribhujjai. (4) annaya rajja namae ajjiyae puvvakaya asuha pava kammodaena sariragam kutthavahie parisadi-unam kimiehim sumaddisiumaraddham. (5) aha annaya parigalamta pui ruhiratanum tam rajjajjiyam pasiya, tao samjaio bhanamti. Jaha hala hala dukkarakarige, kimeyam ti. (6) tahe goyama padibhaniyam tie mahapavakammae bhaggalakkhana-jammae rajjajjiyae jaha–eena phasuga panagenam avijjamanenam vinattham me sariragam ti. (7) javelam palave tava nam samkhuhiyam hiyayam goyama savva-samjai samuhassa jaha, nam vivajjamo phasugapanagam ti. (8) tao egae tattha chimtiyam samjatie jaha nam–jai sampayam cheva mameyam sariragam eganimisabbhamtareva padisadiunam khamdakhamdehim parisadejja, tahavi aphasugodagam ettha jamme na paribhumjami, phasugodagam na pariharami. (9) annam cha–kim sachchameyam jam phasugodagenam imie sariragam vinattham. (10) savvaha na sachchameyam jao nam puvvakaya-asuha pava kammodaenam savvamevaviham havai tti. Sutthuyaram chimtium payatta. Jaha nam jaha– (11) bho pechchha pechchha annana dosovaha-yae dadha mudha hiyayae vigaya lajjae imie mahapavakammae samsara ghora dukkhadayagam kerisam dutthavayanam giraiyam jam mama kanna vivaresum pi no pavisejja tti. (12) jao bhavamtara kaenam asuha pava kammodaenam jam kimchi daridda dukkha dohagga ayasabbhakkhana kutthai vahi kilesa sannivayam dehammi sambhavai na annaha tti, je nam tu erisamagame padhijjai, tam jaha– | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Bhagavan ! Te rajjuarya kona hati\? Agitarthatathi tene vachanamatrathi kevum papakarma uparjana karyum ke je vipako sambhaline dhriti na melavi shakaya\? Gautama ! A ja bharatakshetrana bhadra name acharya hata. Temane mahanubhava eva 500 shishyo ane 1200 sadhvio hata. Te gachchhamam chotha (ayambila)rasayukta osamana, trana ukalavalu ati ukalela pani eva trana prakarana achitta jala sivaya chotha prakarana jalano vaparasha na hato. Koi samaye rajja aryane purvakrita ashubha papa karmodayathi karmodayathi kushtha vyadhi thata sharira sadi gayum, temam krimi utpanna thaine tenine pholi khava lagi. Koi samaye tene biji aryao gachchhamam puchhava lagi ke – are re dushkarakarike ! A tane ekadama shum thayum\? He gautama ! Tyare te mahapapakarmi bhagna lakshana janmavali te rajjaaryae te samyatione evo uttara apyo ke, ‘a achitta jalana panathi marum a sharira vanasine nasha pamyum chhe.’ Avum vachana bolatam sarve samyatina hridaya ekadama kshobha pamya ke apane achitta jalanum pana karine ani jema mrityu pamishum\? Paramtu gachchhamam eka sadhvie vicharyum ke – kadacha a marum sharira eka palakara jetala alpakalamam sadi java ke sadine tukade tukada thai jaya to pana sachitta jalanum pana a janmamam kadi pana karisha nahim. Achitta jalano tyaga nahim karum, bijum a sadhvinum sharira achitta jalathi vanasi gayum chhe. E hakikata sarvatha satya nathi. Kema ke purvakrita ashubha karmodayathi ja avum bane chhe. Ema ati sumdara vicharana karava lagi. Juo to khara, ajnyana doshathi avarayeli atishaya mudhahridaya lajja rahita banine a mahapapa karmani sadhvie samsarana ghora duhkha apanara avum dushta vachana kema uchcharyum\? Ke mara karnavivaramam pana praveshi shakatum nathi, to bhavamtaramam karela ashubha karmodayathi je kami daridrata, durbhagya, apayasha, khota kalamka lagava, kushthadi vyadhina kaleshona duhkho shariramam thava, ityadimam pheraphara nathi. Agamamam kahyum chhe – | ||