Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107632
Scripture Name( English ): Jambudwippragnapati Translated Scripture Name : જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

वक्षस्कार २ काळ

 Translated Chapter :

વક્ષસ્કાર ૨ કાળ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 32 Category : Upang-07
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जंबुद्दीवे णं भंते! दीवे भरहे वासे इमीसे ओसप्पिणीए सुसमसुसमाए समाए उत्तमकट्ठपत्ताए भरहस्स वासस्स केरिसए आगारभावपडोयारे होत्था? गोयमा! बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे होत्था, से जहानामए आलिंगपुक्खरेइ वा जाव नानाविधपंचवण्णेहिं तणेहि य मणीहि य उवसोभिए, तं जहा–किण्हेहिं जाव सुक्किलेहिं। एवं वण्णो गंधो फासो सद्दो य तणाण य भाणिअव्वो जाव तत्थ णं बहवे मनुस्सा मनुस्सीओ य आसयंति सयंति चिट्ठंति निसीयंति तुयट्टंति हसंति रमंति ललंति। तीसे णं समाए भरहे वासे बहवे उद्दाला कोद्दाला मोद्दाला कयमाला नट्टमाला दंतमाला नागमाला सिंगमाला संखमाला सेयमाला नामं दुमगणा पन्नत्ता, कुस-विकुस-विसुद्धरुक्खमूला पत्तेहि य पुप्फेहि य फलेहि य उच्छण्ण-पडिच्छण्णा सिरीए अईव-अईव उवसोभेमाणा चिट्ठंति। तीसे णं समाए भरहे वासे तत्थ-तत्थ बहवे सेरुतालवनाइं हेरुतालवनाइं भेरुतालवनाइं मेरुतालवनाइं पयालवनाइं सालवनाइं सरलवनाइं सत्तिवण्णवनाइं पूअफलिवनाइं खज्जूरीवनाइं नालिएरीवनाइं कुस-विकुस-विसुद्धरुक्खमूलाइं पत्तेहि य पुप्फेहि य फलेहि य उच्छण्ण-पडिच्छण्णा सिरीए अईव-अईव उवसोभेमाणा चिट्ठंति। तीसे णं समाए भरहे वासे तत्थ-तत्थ बहवे सेरियागुम्मा नोमालियागुम्मा कोरंटयगुम्मा बंधुजीवगगुम्मा मनोज्जगुम्मा बीयगुम्मा बाणगुम्मा कणइरगुम्मा कुज्जायगुम्मा सिंदुवारगुम्मा जातिगुम्मा मोग्गरगुम्मा जूहियागुम्मा मल्लियागुम्मा वासंतियागुम्मा वत्थुलगुम्मा कत्थुलगुम्मा सेवालगुम्मा अगत्थिगुम्मा मगदंतियागुम्मा चंपकगुम्मा जातिगुम्मा णवणीइयागुम्मा कुंदगुम्मा महा-जाइगुम्मा रम्मा महामेहनिकुरंबभूया दसद्धवण्णं कुसुमं कुसुमेंति, जे णं भरहे वासे बहुसमरमणिज्जं भूमिभागं वायविधुअग्गसाला मुक्कपुप्फपुंजोवयारकलियं करेंति। तीसे णं समाए भरहे वासे तत्थ-तत्थ बहुईओ पउमलयाओ जाव सामलयाओ निच्चं कुसुमियाओ जाव लयावण्णओ। तीसे णं समाए भरहे वासे तत्थ-तत्थ बहुईओ वणराईओ पन्नत्ताओ–किण्हाओ किण्हो-भासाओ जाव मनोहराओ रयमत्तछप्पय-कोरग-भिंगारग-कोंडलग-जीवंजीवग-नंदीमुह-कविल-पिंगलक्खग-कारंडव-चक्कवाय-कलहंस-हंस-सारस-अनेगसउण-गणमिहुनवियरियाओ सद्दुण्णइय महुरसरणाइयाओ संपिंडियदरियभमरमहुयरिपहकरपरिलिंतमत्तछप्पय-कुसुमासवलोलमहुरगुमगु-मंतगुंजंतदेस-भागाओ नानाविहगुच्छ-गुम्म-मंडवगसोहियाओ वावीपुक्खरणीदीहियाहि य सुनिवेसियरम्मजालघरगाओ विचित्तसुह-केउभूयाओ अब्भिंतरपुप्फफलाओ बाहिरपत्तच्छण्णाओ पत्तेहि य पुप्फेहि य ओच्छन्न-परिच्छन्नाओ साउफलाओ निरोगयाओ अकंटयाओ सव्वोउयपुप्फ-फलसमिद्धाओ पिंडिम णीहारिम सुगंधिं सुहसुरभि मनहरं च महया गंधद्धुणिं मयंतीओ सुहसेउकेउ-बहुलाओ अनेगसगडरहजाणजुग्गसीयासंदमाणियपडिमोयणाओ सुरम्माओ पासादीयाओ दरिस-णिज्जाओ अभिरूवाओ पडिरूवाओ।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જંબૂદ્વીપ દ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં આ અવસર્પિણીમાં સુષમ સુષમા નામે પહેલા આરામાં ઉત્તમ કાષ્ઠા પ્રાપ્ત ભરતક્ષેત્રના કેવા સ્વરૂપે આચાર – ભાવ – પ્રત્યવતાર છે ? ગૌતમ ! બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ છે. જેમ કોઈ આલિંગપુષ્કર (ચામડાથી મઢેલો ઢોલ) સમતલ અને રમણીય હોય યાવત્‌ વિવિધ પંચવર્ણી મણિ વડે અને તૃણ – મણિથી ઉપશોભિત છે. જેમ કે – કૃષ્ણ યાવત્‌ શુક્લ. એ પ્રમાણે વર્ણ, ગંધ અને શબ્દથી તૃણ અને મણિ કહેવા યાવત્‌ ઘણા મનુષ્યો અને માનુષીઓ ત્યાં બેસે છે, સૂવે છે, રહે છે, નિષદ્યા કરે છે, ત્વગ્‌ વર્તન કરે છે, હસે છે, રમે છે, ક્રીડા કરે છે. તે સમયમાં ભરતવર્ષમાં ઘણા ઉદ્દાલ, કુદ્દાલ, મુદ્દાલ, કૃમાલ, નૃતમાલ, દંતમાલ, નાગમાલ, શૃંગમાલ, શંખમાલ, શ્વેતમાલ નામક વૃક્ષસમૂહો હતા. તે કુશ – વિકુશ રહિત મૂળવાળા હતા. તે મૂળમંત, કંદમંત યાવત્‌ બીજમંત, પત્ર – પુષ્પ અને ફળ વડે ઢંકાયેલા રહેતા હતા. શ્રી વડે અતીવ – અતીવ શોભતા રહેલા હતા. તે સમયગાળામાં ભરતક્ષેત્રમાં ત્યાં – ત્યાં ઘણા ભેરુતાલ, હેરુતાલ, મેરુતાલ, પ્રભતાલ, શાલ, સરલ, સપ્તપર્ણ, પૂગફલી, ખજૂરી, નાળિયેર એ બધાના વનો હતા. જે કુશવિકુશ રહિત મૂળવાળા વૃક્ષો હતા યાવત્‌ રહેલા હતા. તે આરામાં ભરતક્ષેત્રમાં ત્યાં – ત્યાં ઘણા સેરિકા, નોમાલિકા, કોરંટક, બંધુજીવક, મનોજ, બીજ, બાણ, કણેર, કુજ્જાય, સિંદુવાર, મોગર, જૂહિકા, મલ્લિકા, વાસંતિકા, વસ્તુલ, કસ્તુલ, સેવાલ, અગસ્તિ, મગદંતિકા, ચંપક, જાતિ, નવનીતિકા, કુંદ, મહાજાતિ એ બધાના ગુલ્મો હતા. તે બધા રમ્ય, મહામેઘ નિકુરંબભૂત, પંચવર્ણી પુષ્પોથી કુસુમિત હતા. તે ભરતક્ષેત્રના બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગને વાયુ વડે કંપિત અગ્રશાખાથી ફૂલને પાડીને પુષ્પના પુંજોપચારયુક્ત કરતા હતા. તે આરામાં ભરતક્ષેત્રમાં ત્યાં – ત્યાં, ત્યારે – ત્યારે ઘણી વનરાજીઓ કહેલી હતી. જે કૃષ્ણ – કૃષ્ણવભાસ યાવત્‌ મનોહર હતી. પુષ્પ પરાગની સૌરભથી મત્ત, ભ્રમર, કોરંક, ભૃંગારક, કુંડલક, ચકોર, નંદીમુખ, કપિલ, પિંગલાક્ષક, કરંડક, ચક્રવાક, બતક, હંસ આદિ અનેક પક્ષીના યુગલો ત્યાં વિચરતા હતા. તે વનરાજીઓ પક્ષીઓના મધુર શબ્દોથી સદા પ્રતિધ્વનિત રહેતી હતી. તે વનરાજીના પ્રદેશ પુષ્પોના આસવ પીવામાં ઉત્સુક, મધુર ગુંજન કરતા ભ્રમરીના સમૂહથી પરિવૃત્ત, દૃપ્ત, મત ભ્રમરોના મધુર ધ્વનિથી મુખરિત હતા. તે વનરાજીઓ અંદરની બાજુ ફળોથી અને બહારની બાજુ પુષ્પોથી આચ્છાદિત હતી. ત્યાંના ફળો સ્વાદિષ્ટ હતા, વાતાવરણ નીરોગ હતું. તે કાંટાથી રહિત હતી. વિવિધ પ્રકારના ફૂલોના ગુચ્છો, લતાના ગુલ્મો તથા મંડળોથી શોભિત હતી. વાવ – પુષ્કરિણી – દીર્ઘિકા હતી. તે બધા ઉપર જાલગૃહ હતા. ઇત્યાદિ તે સર્વઋતુક પુષ્પ – ફળથી સમૃદ્ધ હતી યાવત્‌ પ્રાસાદીય હતી.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jambuddive nam bhamte! Dive bharahe vase imise osappinie susamasusamae samae uttamakatthapattae bharahassa vasassa kerisae agarabhavapadoyare hottha? Goyama! Bahusamaramanijje bhumibhage hottha, se jahanamae alimgapukkharei va java nanavidhapamchavannehim tanehi ya manihi ya uvasobhie, tam jaha–kinhehim java sukkilehim. Evam vanno gamdho phaso saddo ya tanana ya bhaniavvo java tattha nam bahave manussa manussio ya asayamti sayamti chitthamti nisiyamti tuyattamti hasamti ramamti lalamti. Tise nam samae bharahe vase bahave uddala koddala moddala kayamala nattamala damtamala nagamala simgamala samkhamala seyamala namam dumagana pannatta, kusa-vikusa-visuddharukkhamula pattehi ya pupphehi ya phalehi ya uchchhanna-padichchhanna sirie aiva-aiva uvasobhemana chitthamti. Tise nam samae bharahe vase tattha-tattha bahave serutalavanaim herutalavanaim bherutalavanaim merutalavanaim payalavanaim salavanaim saralavanaim sattivannavanaim puaphalivanaim khajjurivanaim nalierivanaim kusa-vikusa-visuddharukkhamulaim pattehi ya pupphehi ya phalehi ya uchchhanna-padichchhanna sirie aiva-aiva uvasobhemana chitthamti. Tise nam samae bharahe vase tattha-tattha bahave seriyagumma nomaliyagumma koramtayagumma bamdhujivagagumma manojjagumma biyagumma banagumma kanairagumma kujjayagumma simduvaragumma jatigumma moggaragumma juhiyagumma malliyagumma vasamtiyagumma vatthulagumma katthulagumma sevalagumma agatthigumma magadamtiyagumma champakagumma jatigumma navaniiyagumma kumdagumma maha-jaigumma ramma mahamehanikurambabhuya dasaddhavannam kusumam kusumemti, je nam bharahe vase bahusamaramanijjam bhumibhagam vayavidhuaggasala mukkapupphapumjovayarakaliyam karemti. Tise nam samae bharahe vase tattha-tattha bahuio paumalayao java samalayao nichcham kusumiyao java layavannao. Tise nam samae bharahe vase tattha-tattha bahuio vanaraio pannattao–kinhao kinho-bhasao java manoharao rayamattachhappaya-koraga-bhimgaraga-komdalaga-jivamjivaga-namdimuha-kavila-pimgalakkhaga-karamdava-chakkavaya-kalahamsa-hamsa-sarasa-anegasauna-ganamihunaviyariyao saddunnaiya mahurasaranaiyao sampimdiyadariyabhamaramahuyaripahakaraparilimtamattachhappaya-kusumasavalolamahuragumagu-mamtagumjamtadesa-bhagao nanavihaguchchha-gumma-mamdavagasohiyao vavipukkharanidihiyahi ya sunivesiyarammajalagharagao vichittasuha-keubhuyao abbhimtarapupphaphalao bahirapattachchhannao pattehi ya pupphehi ya ochchhanna-parichchhannao sauphalao nirogayao akamtayao savvouyapuppha-phalasamiddhao pimdima niharima sugamdhim suhasurabhi manaharam cha mahaya gamdhaddhunim mayamtio suhaseukeu-bahulao anegasagadarahajanajuggasiyasamdamaniyapadimoyanao surammao pasadiyao darisa-nijjao abhiruvao padiruvao.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jambudvipa dvipana bharatakshetramam a avasarpinimam sushama sushama name pahela aramam uttama kashtha prapta bharatakshetrana keva svarupe achara – bhava – pratyavatara chhe\? Gautama ! Bahusama ramaniya bhumibhaga chhe. Jema koi alimgapushkara (chamadathi madhelo dhola) samatala ane ramaniya hoya yavat vividha pamchavarni mani vade ane trina – manithi upashobhita chhe. Jema ke – krishna yavat shukla. E pramane varna, gamdha ane shabdathi trina ane mani kaheva yavat ghana manushyo ane manushio tyam bese chhe, suve chhe, rahe chhe, nishadya kare chhe, tvag vartana kare chhe, hase chhe, rame chhe, krida kare chhe. Te samayamam bharatavarshamam ghana uddala, kuddala, muddala, krimala, nritamala, damtamala, nagamala, shrimgamala, shamkhamala, shvetamala namaka vrikshasamuho hata. Te kusha – vikusha rahita mulavala hata. Te mulamamta, kamdamamta yavat bijamamta, patra – pushpa ane phala vade dhamkayela raheta hata. Shri vade ativa – ativa shobhata rahela hata. Te samayagalamam bharatakshetramam tyam – tyam ghana bherutala, herutala, merutala, prabhatala, shala, sarala, saptaparna, pugaphali, khajuri, naliyera e badhana vano hata. Je kushavikusha rahita mulavala vriksho hata yavat rahela hata. Te aramam bharatakshetramam tyam – tyam ghana serika, nomalika, koramtaka, bamdhujivaka, manoja, bija, bana, kanera, kujjaya, simduvara, mogara, juhika, mallika, vasamtika, vastula, kastula, sevala, agasti, magadamtika, champaka, jati, navanitika, kumda, mahajati e badhana gulmo hata. Te badha ramya, mahamegha nikurambabhuta, pamchavarni pushpothi kusumita hata. Te bharatakshetrana bahusama ramaniya bhumibhagane vayu vade kampita agrashakhathi phulane padine pushpana pumjopacharayukta karata hata. Te aramam bharatakshetramam tyam – tyam, tyare – tyare ghani vanarajio kaheli hati. Je krishna – krishnavabhasa yavat manohara hati. Pushpa paragani saurabhathi matta, bhramara, koramka, bhrimgaraka, kumdalaka, chakora, namdimukha, kapila, pimgalakshaka, karamdaka, chakravaka, bataka, hamsa adi aneka pakshina yugalo tyam vicharata hata. Te vanarajio pakshiona madhura shabdothi sada pratidhvanita raheti hati. Te vanarajina pradesha pushpona asava pivamam utsuka, madhura gumjana karata bhramarina samuhathi parivritta, dripta, mata bhramarona madhura dhvanithi mukharita hata. Te vanarajio amdarani baju phalothi ane baharani baju pushpothi achchhadita hati. Tyamna phalo svadishta hata, vatavarana niroga hatum. Te kamtathi rahita hati. Vividha prakarana phulona guchchho, latana gulmo tatha mamdalothi shobhita hati. Vava – pushkarini – dirghika hati. Te badha upara jalagriha hata. Ityadi te sarvarituka pushpa – phalathi samriddha hati yavat prasadiya hati.