Sutra Navigation: Jambudwippragnapati ( જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1107622 | ||
| Scripture Name( English ): | Jambudwippragnapati | Translated Scripture Name : | જંબુદ્વીપ પ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
वक्षस्कार २ काळ |
Translated Chapter : |
વક્ષસ્કાર ૨ કાળ |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 22 | Category : | Upang-07 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जंबुद्दीवे णं भंते! दीवे भारहे वासे कतिविहे काले पन्नत्ते? गोयमा! दुविहे काले पन्नत्ते, तं जहा–ओसप्पिणिकाले य उस्सप्पिणिकाले य। ओसप्पिणिकाले णं भंते! कतिविहे पन्नत्ते? गोयमा! छव्विहे पन्नत्ते, तं जहा–सुसमसुसमाकाले सुसमाकाले सुसमदुस्समाकाले दुस्समसुसमाकाले दुस्समाकाले दुस्समदुस्समा-काले। उस्सप्पिणिकाले णं भंते! कतिविहे पन्नत्ते? गोयमा! छव्विहे पन्नत्ते, तं जहा–दुस्समदुस्समाको दुस्समाकाले दुस्समसुसमाकाले सुसमदुस्समाकाले सुसमाकाले सुसमसुसमाकाले। एगमेगस्स णं भंते! मुहुत्तस्स केवइया उस्सासद्धा विआहिया? गोयमा! असंखेज्जाणं सम-याणं समुदय-समिइ-समागमेणं सा एगा आविलिअत्ति वुच्चइ, संखेज्जाओ आवलियाओ ऊसासो, संखेज्जाओ आवलियाओ नीसासो। | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૨૨. ભગવન્ ! જંબૂદ્વીપ દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં કેટલા કાળ કહેલ છે? ગૌતમ ! બે ભેદે કાળ કહેલ છે, તે આ – અવસર્પિણીકાળ અને ઉત્સર્પિણીકાળ. ભગવન્ ! અવસર્પિણીકાળ કેટલા ભેદે કહેલ છે ? ગૌતમ ! છ ભેદે કહેલ છે, તે આ – સુષમસુષમાકાળ, સુષમા કાળ, સુષમદુઃષમાકાળ, દુષમ સુષમાકાળ, દુઃષમાકાળ, દુઃષમ દુઃષમાકાળ. ભગવન્ ! ઉત્સર્પિણીકાળ કેટલા ભેદે કહેલ છે ? ગૌતમ! છ ભેદે કહેલ છે. તે આ – દુઃષમદુઃષમાકાળ યાવત્ સુષમસુષમાકાળ. ભગવન્ ! એક – એક મુહૂર્ત્તના કેટલા ઉચ્છ્વાસકાળ કહેલ છે ? ગૌતમ! અસંખ્યાત સમયના સમુદય સમિતિ સમાગમથી તે એક આવલિકા કહી છે, સંખ્યાત આવલિકાનો ઉચ્છ્વાસ અને સંખ્યાત આવલિકાનો એક નિઃશ્વાસ થાય છે. સૂત્ર– ૨૩. હૃષ્ટ – પુષ્ટ, અગ્લાન, નીરોગ મનુષ્યનો એક ઉચ્છ્વાસ – નિઃશ્વાસ પ્રાણ કહેવાય છે. સૂત્ર– ૨૪. સાત પ્રાણોનો એક સ્તોક, સાત સ્તોકનો એક લવ અને ૭૭ – લવનું એક મુહૂર્ત્ત કહેલ છે. સૂત્ર– ૨૫. ૩૭૭૩ ઉચ્છ્વાસનું મુહૂર્ત્ત અનંતજ્ઞાનીએ કહેલ છે. સૂત્ર– ૨૬. આ મુહૂર્ત્ત પ્રમાણથી ૩૦ – મુહૂર્ત્તનો અહોરાત્ર, પંદર અહોરાત્રનો પક્ષ, બે પક્ષનો માસ, બે માસની ઋતુ, ત્રણ ઋતુનું એક અયન, બે અયનનું સંવત્સર, પાંચ સંવત્સરનો યુગ, વીસ યુગના સો વર્ષ થાય છે. દશ શતવર્ષના હજાર વર્ષ, સો હજાર વર્ષના એક લાખ વર્ષ, ૮૪ લાખ વર્ષનું એક પૂર્વાંગ, ૮૪ લાખ પૂર્વાંગનું એક પૂર્વ, એ પ્રમાણે દ્વિગુણ – દ્વિગુણ જાણવુ. તે આ પ્રમાણે – ત્રુટિતાંગ – ત્રુટિત, અડડાંગ – અડડ, અવવાંગ – અવવ, હુહુકાંગ – હુહુક, ઉત્પલાંગ – ઉત્પલ, પદ્માંગ – પદ્મ, નલિનાંગ – નલિન, અર્થનિપુરાંગ – અર્થનિપુર, અયુતાંગ – અયુત, નયુતાંગ – નયુત, પ્રયુતાંગ – પ્રયુત, ચૂલિકાંગ – ચૂલિકા, શીર્ષપ્રહેલિકાંગ – શીર્ષપ્રહેલિકા. આટલે સુધી ગણિત છે, આટલો ગણિતનો વિષય છે, તેથી આગળ ઉપમાકાળ છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૨૨–૨૬ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jambuddive nam bhamte! Dive bharahe vase kativihe kale pannatte? Goyama! Duvihe kale pannatte, tam jaha–osappinikale ya ussappinikale ya. Osappinikale nam bhamte! Kativihe pannatte? Goyama! Chhavvihe pannatte, tam jaha–susamasusamakale susamakale susamadussamakale dussamasusamakale dussamakale dussamadussama-kale. Ussappinikale nam bhamte! Kativihe pannatte? Goyama! Chhavvihe pannatte, tam jaha–dussamadussamako dussamakale dussamasusamakale susamadussamakale susamakale susamasusamakale. Egamegassa nam bhamte! Muhuttassa kevaiya ussasaddha viahiya? Goyama! Asamkhejjanam sama-yanam samudaya-samii-samagamenam sa ega aviliatti vuchchai, samkhejjao avaliyao usaso, samkhejjao avaliyao nisaso. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 22. Bhagavan ! Jambudvipa dvipamam bharatakshetramam ketala kala kahela chhe? Gautama ! Be bhede kala kahela chhe, te a – avasarpinikala ane utsarpinikala. Bhagavan ! Avasarpinikala ketala bhede kahela chhe\? Gautama ! Chha bhede kahela chhe, te a – sushamasushamakala, sushama kala, sushamaduhshamakala, dushama sushamakala, duhshamakala, duhshama duhshamakala. Bhagavan ! Utsarpinikala ketala bhede kahela chhe\? Gautama! Chha bhede kahela chhe. Te a – duhshamaduhshamakala yavat sushamasushamakala. Bhagavan ! Eka – eka muhurttana ketala uchchhvasakala kahela chhe\? Gautama! Asamkhyata samayana samudaya samiti samagamathi te eka avalika kahi chhe, samkhyata avalikano uchchhvasa ane samkhyata avalikano eka nihshvasa thaya chhe. Sutra– 23. Hrishta – pushta, aglana, niroga manushyano eka uchchhvasa – nihshvasa prana kahevaya chhe. Sutra– 24. Sata pranono eka stoka, sata stokano eka lava ane 77 – lavanum eka muhurtta kahela chhe. Sutra– 25. 3773 uchchhvasanum muhurtta anamtajnyanie kahela chhe. Sutra– 26. A muhurtta pramanathi 30 – muhurttano ahoratra, pamdara ahoratrano paksha, be pakshano masa, be masani ritu, trana ritunum eka ayana, be ayananum samvatsara, pamcha samvatsarano yuga, visa yugana so varsha thaya chhe. Dasha shatavarshana hajara varsha, so hajara varshana eka lakha varsha, 84 lakha varshanum eka purvamga, 84 lakha purvamganum eka purva, e pramane dviguna – dviguna janavu. Te a pramane – Trutitamga – trutita, adadamga – adada, avavamga – avava, huhukamga – huhuka, utpalamga – utpala, padmamga – padma, nalinamga – nalina, arthanipuramga – arthanipura, ayutamga – ayuta, nayutamga – nayuta, prayutamga – prayuta, chulikamga – chulika, shirshaprahelikamga – shirshaprahelika. Atale sudhi ganita chhe, atalo ganitano vishaya chhe, tethi agala upamakala chhe. Sutra samdarbha– 22–26 | ||