Sutra Navigation: Chandrapragnapati ( ચંદ્રપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1107341
Scripture Name( English ): Chandrapragnapati Translated Scripture Name : ચંદ્રપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

प्राभृत-१

 Translated Chapter :

પ્રાભૃત-૧
Section : प्राभृत-प्राभृत-१ Translated Section : પ્રાભૃત-પ્રાભૃત-૧
Sutra Number : 41 Category : Upang-06
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] ता कहं ते ओयसंठिती आहिताति वएज्जा? तत्थ खलु इमाओ पणवीसं पडिवत्तीओ पन्नत्ताओ। तत्थेगे एवमाहंसु–ता अनुसमयमेव सूरियस्स ओया अन्ना उप्पज्जइ अन्ना वेअति–एगे एवमाहंसु १ एगे पुण एवमाहंसु–ता अनुमुहुत्तमेव सूरियस्स ओया अन्ना उप्पज्जइ अन्ना वेअति–एगे एवमाहंसु २ एवं एतेणं अभिलावेणं नेतव्वा–ता अनुराइंदियमेव ३ ता अनुपक्खमेव ४ ता अनुमासमेव ५ ता अनुउडुमेव ६ ता अनुअयणमेव ७ ता अनुसंवच्छरमेव ८ ता अनुजुगमेव ९ ता अनुवाससयमेव १० ता अनुवाससहस्समेव ११ ता अनुवाससयसहस्समेव १२ ता अनुपुव्वमेव १३ अनुपुव्वसयमेव १४ ता अनुपुव्वसहस्समेव १५ ता अनु पुव्वसयसहस्समेव १६ ता अनुपलिओवममेव १७ ता अनुपलिओवमसयमेव १८ ता अनुपलिओवमसहस्समेव १९ ता अनुपलि-ओवमसयसहस्समेव २० ता अनुसागरोवममेव २१ ता अनुसागरोवमसयमेव २२ ता अनुसागरोवमसहस्समेव २३ ता अनुसागरो-वमसयसहस्समेव २४ एगे पुण एवमाहंसु–ता अनुओसप्पिणिउस्सप्पिणिमेव सूरियस्स ओया अन्ना उप्पज्जइ अन्ना वेअति–एगे एवमाहंसु २५ वयं पुण एवं वदामो–ता तीसं-तीसं मुहुत्ते सूरियस्स ओया अवट्ठित्ता भवइ, तेण परं सूरियस्स ओया अणवट्ठिता भवइ, छम्मासे सूरिए ओयं निवुड्ढे, छम्मासे सूरिए ओयं अभिवुड्ढेइ, निक्खममाणे सूरिए देसं निवुड्ढेइ, पविसमाणे सूरिए देसं अभिवुड्ढेइ। तत्थ को हेतूति वदेज्जा? ता अयन्नं जंबुद्दीवे दीवे सव्वदीवसमुद्दाणं सव्वब्भंतराए जाव परिक्खेवेणं, ता जया णं सूरिए सव्वब्भंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं उत्तमकट्ठपत्ते उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, जहन्निया दुवालसमुहुत्ता राती भवति। से निक्खममाणे सूरिए नवं संवच्छरं अयमाणे पढमंसि अहोरत्तंसि अब्भिंतरानंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए अब्भिंतरानंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं एगेणं राइंदिएणं एगं भागं ओयाए दिवसखेत्तस्स निवड्ढित्ता रयणिखेत्तस्स अभिवड्ढित्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं तोसेहिं सएहिं छेत्ता, तया णं अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणे, दुवालसमुहुत्ता राती भवति दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिया। से निक्खममाणे सूरिए दोच्चंसि अहोरत्तंसि अब्भिंतरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए अब्भिंतरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं दोहिं राइंदिएहिं दो भागे ओयाए दिवसखेत्तस्स निवुड्ढित्ता रयणिखेत्तस्स अभिवड्ढेत्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं सएहिं छेत्ता तया णं अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणे, दुवालसमुहुत्ता राती भवति चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिया। एवं खलु एतेणुवाएणं निक्खममाणे सूरिए तयानंतराओ तयानंतरं मंडलाओ मंडलं संकममाणे-संकममाणे एगमेगे मंडले एगमेगेणं राइंदिएणं एगमेगं भागं ओयाए दिवसखेत्तस्स निवुड्ढेमाणे-निवुड्ढेमाणे रयणिखेत्तस्स अभिवड्ढेमाणे-अभिवड्ढेमाणे सव्वबाहिरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए सव्वब्भंतराओ मंडलाओ सव्वबाहिरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं सव्वब्भंतरं मंडलं पणिधाय एगेणं तेसीतेणं राइंदियसतेणं एगं तेसीतं भागसतं ओयाए दिवसखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता रयणिखेत्तस्स अभिवड्ढेत्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं तीसेहिं सएहिं छेत्ता, तया णं उत्तमकट्ठपत्ता उक्कोसिया राती भवति, जहन्नए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ, एस णं पढमे छम्मासे, एस णं पढमस्स छम्मासस्स पज्जवसाणे। से पविसमाणे सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे पढमंसि अहोरत्तंसि बाहिरानंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए बाहिरानंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं एगेणं एगं भागं ओयाए रयणिक्खेत्तस्स निवुड्ढेत्ता दिवसखेत्तस्स अभिवड्ढेत्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं तीसेहिं सएहिं छेत्ता, तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राती भवति दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवा-लसमुहुत्ते दिवसे भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए। से पविसमाणे सूरिए दोच्चंसि अहोरत्तंसि बाहिरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए बाहिरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं दोहिं राइंदिएहिं दो भाए ओयाए रयणिखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता दिवसखेत्तस्स अभिवड्ढेत्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं तीसेहिं सएहिं छेत्ता, तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राती भवति चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए। एवं खलु एतेणुवाएणं पविसमाणे सूरिए तयानंतराओ तयानंतरं मंडलाओ मंडलं संकममाणे-संकममाणे एगमेगेणं राइंदिएणं एगमेगं भागं ओयाए रयणिखेत्तस्स निवुड्ढेमाणे-निवुड्ढेमाणे दिवस-खेत्तस्स अभिवड्ढेमाणे-अभिवड्ढेमाणे सव्वब्भंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, ता जया णं सूरिए सव्वबाहिराओ मंडलाओ सव्वब्भंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं सव्वबाहिरं मंडलं पणिधाय एगेणं तेसीतेणं राइंदियसतेणं एगं तेसीतं भागसतं ओयाए रयणिखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता दिवसखेत्तस्स अभिवड्ढेत्ता चारं चरइ मंडलं अट्ठारसहिं तीसेहिं सएहिं छेत्ता, तया णं उत्तमकट्ठपत्ते उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, जहन्निया दुवालसमुहुत्ता राती भवति, एस णं दोच्चे छम्मासे, एस णं दोच्चस्स छम्मासस्स पज्जवसाणे। एस णं आदिच्चे संवच्छरे, एस णं आदिच्चस्स संवच्छरस्स पज्जवसाणे।
Sutra Meaning : તે ઓજ સંસ્થિતિ કઈ રીતે કહેલી કહેવી ? ઓજ સંસ્થિતિના વિષયમાં નિશ્ચે આ પચીશ પ્રતિપત્તિઓ (અન્યતીર્થિકોની માન્યતા) કહેલી છે – ૧. તેમાં એક અન્યતીર્થિક કહે છે – અનુ સમયમાં સૂર્યપ્રકાશ અન્યત્ર ઉત્પન્ન થાય છે, અન્યત્ર વિનષ્ટ થાય છે. અર્થાત સૂર્યપ્રકાશનું સંસ્થાન પ્રત્યેક સમયે પરિવર્તન પામે છે. ૨. બીજો એક અન્યતીર્થિક એમ કહે છે – તે અનુમુહૂર્ત્ત જ સૂર્યનો પ્રકાશ અન્ય ઉપજી અન્ય નાશ પામે છે. આ રીતે આ અભિલાપથી કથન કરવું કે – ૩.અનુ – અહોરાત્રથી, ૪.અનુ – પક્ષથી, ૫.અનુ – માસથી, ૬. અનુ – ઋતુથી, ૭.અનુ – અયનથી, ૮.અનુ – સંવત્સરથી, ૯.અનુ – યુગથી, ૧૦.અનુ – શતવર્ષથી, ૧૧.અનુસહસ્ર વર્ષથી, ૧૨.અનુ – લક્ષ વર્ષથી, ૧૩.અનુ – પૂર્વથી ૧૪.અનુશત પૂર્વથી, ૧૫.અનુ – સહસ્રપૂર્વથી, ૧૬.અનુ – લક્ષથી, ૧૭. અનુ – પલ્યોપમથી, ૧૮.અનુશત પલ્યોપમથી, ૧૯.અનુસહસ્ર પલ્યોપમથી, ૨૦.અનુલક્ષ પલ્યોપમથી, ૨૧.અનુ સાગરોપમથી, ૨૨.અનુશત સાગરોપમથી, ૨૩.અનુસહસ્ર સાગરોપમથી, ૨૪.અનુ – લક્ષ સાગરોપમથી અને ૨૫. કોઈ એક અન્યતીર્થિક એમ કહે છે કે – તે અનુઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીથી સૂર્યપ્રકાશ અન્યત્ર ઉપજે છે, અન્યત્ર નષ્ટ પામે છે, એક એવું કહે છે. પરંતુ ભગવાન કહે છે કે – અમે એવું કહીએ છીએ કે તે ત્રીશ – ત્રીશ મુહૂર્ત્તમાં સૂર્યનો પ્રકાશ અવસ્થિત થાય છે. ત્યારપછી સૂર્યનો પ્રકાશ અનવસ્થિત થાય છે. છ માસ સુધી સૂર્યપ્રકાશ ઘટે છે, છ માસ સૂર્યપ્રકાશ વધે છે. નિષ્ક્રમણ કરતો સૂર્ય દેશથી ઘટે છે, પ્રવેશ કરતો સૂર્ય દેશથી વધે છે. તેમાં શો હેતુ કહેવો ? આ જંબૂદ્વીપ દ્વીપ સર્વ સમુદ્ર આદિની મધ્યમાં યાવત્‌ પરિક્ષેપથી છે. તો જ્યારે સૂર્ય સર્વાભ્યંતર મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે ઉત્તમ કાષ્ઠાપ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્ત્તનો દિવસ થાય, જઘન્યા બાર મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય છે તે નિષ્ક્રમણ કરતો સૂર્ય નવા સંવત્સરનો આરંભ કરતા પહેલાં અહોરાત્રમાં અભ્યંતર અનંતર મંડલને સંક્રમીને ચાર ચરે છે, જ્યારે સૂર્ય અભ્યંતર અનંતર મંડલને સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે એક અહોરાત્રથી એક ભાગ પ્રકાશથી દિવસક્ષેત્રને ઘટાડતો અને રાત્રિ ક્ષેત્રને વધારતો ચાર ચરે છે. મંડલને ૧૮૩૦થી છેદીને, ત્યારે અઢાર મુહૂર્ત્તમાં ૨/૬૧ ભાગ મુહૂર્ત્ત ન્યૂન દિવસ થાય છે અને ૨/૬૧ ભાગ અધિક બાર મુહૂર્ત્તવાળી રાત્રિ થાય છે. તે નિષ્ક્રમણ કરતો સૂર્ય બીજા અહોરાત્રમાં અભ્યંતર ત્રીજા મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે. તો જ્યારે સૂર્ય અભ્યંતર ત્રીજા મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે બે અહોરાત્ર વડે બે ભાગ પ્રકાશથી દિવસ ક્ષેત્રને ઘટાડીને અને રાત્રિક્ષેત્રને વધારીને ચાર ચરે છે, મંડલને ૧૮૩૦ વડે છેદીને, ત્યારે ૪/૬૧ મુહૂર્ત્ત ન્યૂન ૧૮ મુહૂર્ત્તનો દિવસ થાય છે. ૪/૬૧ ભાગ અધિક બાર મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય. એ પ્રમાણે આ ઉપાય વડે નિષ્ક્રમણ કરતો સૂર્ય તે અનંતરથી તેના અનંતર મંડલથી મંડલમાં સંક્રમણ કરતો કરતો એક – એક મંડલમાં, એક એક અહોરાત્રથી એક – એક ભાગને પ્રકાશથી દિવસક્ષેત્રને ઘટાડતો – ઘટાડતો અને રાત્રિ ક્ષેત્રને વધારતો – વધારતો સર્વ બાહ્ય મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે. જ્યારે સૂર્ય સર્વાભ્યંતર મંડલથી સર્વ બાહ્ય મંડલને સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે સર્વાભ્યંતર મંડલની અવધિ કરીને ૧૮૩ અહોરાત્રથી ૧૮૩ ભાગમાં પ્રકાશથી દિવસ ક્ષેત્રને ઘટાડતા અને રાત્રિ ક્ષેત્રને વધારતા ચાર ચરે છે, મંડલને ૧૮૩૦ વડે છેદીને, ત્યારે ઉત્તમકાષ્ઠા પ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ ૧૮ મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય છે. જઘન્ય બાર મુહૂર્ત્તનો દિવસ થાય છે. આ પહેલાં છ માસ અને છ માસનો અંત છે. તે પ્રવેશ કરતો સૂર્ય બીજા છ માસનો આરંભ કરતો પહેલાં અહોરાત્રમાં બાહ્ય અનંતર મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, તો જ્યારે સૂર્ય બાહ્ય અનંતર મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે એક અહોરાત્ર વડે, એક ભાગમાં પ્રકાશથી રાત્રિ ક્ષેત્રને ઘટાડતા, દિવસ ક્ષેત્રને વધારતા ચાર ચરે છે. મંડલને ૧૮૩૦ થી છેદે છે. ત્યારે ૨/૬૧ ભાગ મુહૂર્ત્ત ન્યૂન – ૧૮ મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય છે. ૨/૬૧ ભાગ અધિક બાર મુહૂર્ત્ત દિવસ થાય છે. તે પ્રવેશ કરતો સૂર્ય બીજા અહોરાત્રમાં બાહ્ય ત્રીજા મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, તો જ્યારે સૂર્ય બાહ્ય ત્રીજા મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે બે અહોરાત્રથી બે ભાગ પ્રકાશ રાત્રિ ક્ષેત્રને ઘટાડતા, દિવસક્ષેત્રને વધારતા ચાર ચરે છે, મંડલને ૧૮૩૦ વડે છેદીને. ત્યારે ૪/૬૧ ભાગ મુહૂર્ત્ત ન્યૂન અઢાર મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય છે. ૪/૬૧ ભાગ મુહૂર્ત્ત અધિક બાર મુહૂર્ત્તનો દિવસ થાય છે. એ પ્રમાણે આ ઉપાય વડે પ્રવેશ કરતો સૂર્ય તેના અનંતર મંડલથી, અનંતર મંડલમાં સંક્રમણ કરતો – કરતો એક એક રાત્રિ દિવસથી, એક – એક ભાગને પ્રકાશતી રાત્રિ ક્ષેત્રને ઘટાડતા – ઘટાડતા, દિવસક્ષેત્રને વધારતા – વધારતા સર્વાભ્યંતર મંડલમાં સંક્રમીને ચાર ચરે છે, તો જ્યારે સૂર્ય સર્વ બાહ્ય મંડલથી સર્વાભ્યંતર મંડલને સંક્રમીને ચાર ચરે છે, ત્યારે સર્વ બાહ્ય મંડલની અવધિથી ૧૮૩ અહોરાત્રથી ૧૮૩ ભાગ પ્રકાશથી રાત્રિ ક્ષેત્રને ઘટાડતા, દિવસ ક્ષેત્રને વધારતા ચાર ચરે છે, મંડલને ૧૮૩૦થી છેદીને. ત્યારે ઉત્તમ કાષ્ઠાપ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્ત્તનો દિવસ થાય છે. જઘન્યા બાર મુહૂર્ત્તની રાત્રિ થાય છે. આ બીજા છ માસ, આ બીજા છ માસનો અંત છે. આ આદિત્ય સંવત્સર, આદિત્ય સંવત્સરનો અંત છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] ta kaham te oyasamthiti ahitati vaejja? Tattha khalu imao panavisam padivattio pannattao. Tatthege evamahamsu–ta anusamayameva suriyassa oya anna uppajjai anna veati–ege evamahamsu 1 ege puna evamahamsu–ta anumuhuttameva suriyassa oya anna uppajjai anna veati–ege evamahamsu 2 Evam etenam abhilavenam netavva–ta anuraimdiyameva 3 ta anupakkhameva 4 ta anumasameva 5 ta anuudumeva 6 ta anuayanameva 7 ta anusamvachchharameva 8 ta anujugameva 9 ta anuvasasayameva 10 ta anuvasasahassameva 11 ta anuvasasayasahassameva 12 ta anupuvvameva 13 anupuvvasayameva 14 ta anupuvvasahassameva 15 ta anu puvvasayasahassameva 16 ta anupaliovamameva 17 ta anupaliovamasayameva 18 ta anupaliovamasahassameva 19 ta anupali-ovamasayasahassameva 20 ta anusagarovamameva 21 ta anusagarovamasayameva 22 ta anusagarovamasahassameva 23 ta anusagaro-vamasayasahassameva 24 Ege puna evamahamsu–ta anuosappiniussappinimeva suriyassa oya anna uppajjai anna veati–ege evamahamsu 25 Vayam puna evam vadamo–ta tisam-tisam muhutte suriyassa oya avatthitta bhavai, tena param suriyassa oya anavatthita bhavai, chhammase surie oyam nivuddhe, chhammase surie oyam abhivuddhei, nikkhamamane surie desam nivuddhei, pavisamane surie desam abhivuddhei. Tattha ko hetuti vadejja? Ta ayannam jambuddive dive savvadivasamuddanam savvabbhamtarae java parikkhevenam, ta jaya nam surie savvabbhamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam uttamakatthapatte ukkosae attharasamuhutte divase bhavai, jahanniya duvalasamuhutta rati bhavati. Se nikkhamamane surie navam samvachchharam ayamane padhamamsi ahorattamsi abbhimtaranamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie abbhimtaranamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam egenam raimdienam egam bhagam oyae divasakhettassa nivaddhitta rayanikhettassa abhivaddhitta charam charai mamdalam attharasahim tosehim saehim chhetta, taya nam attharasamuhutte divase bhavai dohim egatthibhagamuhuttehim une, duvalasamuhutta rati bhavati dohim egatthibhagamuhuttehim ahiya. Se nikkhamamane surie dochchamsi ahorattamsi abbhimtaram tachcham mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie abbhimtaram tachcham mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam dohim raimdiehim do bhage oyae divasakhettassa nivuddhitta rayanikhettassa abhivaddhetta charam charai mamdalam attharasahim saehim chhetta taya nam attharasamuhutte divase bhavai chauhim egatthibhagamuhuttehim une, duvalasamuhutta rati bhavati chauhim egatthibhagamuhuttehim ahiya. Evam khalu etenuvaenam nikkhamamane surie tayanamtarao tayanamtaram mamdalao mamdalam samkamamane-samkamamane egamege mamdale egamegenam raimdienam egamegam bhagam oyae divasakhettassa nivuddhemane-nivuddhemane rayanikhettassa abhivaddhemane-abhivaddhemane savvabahiram mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie savvabbhamtarao mamdalao savvabahiram mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam savvabbhamtaram mamdalam panidhaya egenam tesitenam raimdiyasatenam egam tesitam bhagasatam oyae divasakhettassa nivuddhetta rayanikhettassa abhivaddhetta charam charai mamdalam attharasahim tisehim saehim chhetta, taya nam uttamakatthapatta ukkosiya rati bhavati, jahannae duvalasamuhutte divase bhavai, esa nam padhame chhammase, esa nam padhamassa chhammasassa pajjavasane. Se pavisamane surie dochcham chhammasam ayamane padhamamsi ahorattamsi bahiranamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie bahiranamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam egenam egam bhagam oyae rayanikkhettassa nivuddhetta divasakhettassa abhivaddhetta charam charai mamdalam attharasahim tisehim saehim chhetta, taya nam attharasamuhutta rati bhavati dohim egatthibhagamuhuttehim una, duva-lasamuhutte divase bhavai dohim egatthibhagamuhuttehim ahie. Se pavisamane surie dochchamsi ahorattamsi bahiram tachcham mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie bahiram tachcham mamdalam uvasamkamitta charam charai, taya nam dohim raimdiehim do bhae oyae rayanikhettassa nivuddhetta divasakhettassa abhivaddhetta charam charai mamdalam attharasahim tisehim saehim chhetta, taya nam attharasamuhutta rati bhavati chauhim egatthibhagamuhuttehim una, duvalasamuhutte divase bhavai chauhim egatthibhagamuhuttehim ahie. Evam khalu etenuvaenam pavisamane surie tayanamtarao tayanamtaram mamdalao mamdalam samkamamane-samkamamane egamegenam raimdienam egamegam bhagam oyae rayanikhettassa nivuddhemane-nivuddhemane divasa-khettassa abhivaddhemane-abhivaddhemane savvabbhamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai, ta jaya nam surie savvabahirao mamdalao savvabbhamtaram mamdalam uvasamkamitta charam charai taya nam savvabahiram mamdalam panidhaya egenam tesitenam raimdiyasatenam egam tesitam bhagasatam oyae rayanikhettassa nivuddhetta divasakhettassa abhivaddhetta charam charai mamdalam attharasahim tisehim saehim chhetta, taya nam uttamakatthapatte ukkosae attharasamuhutte divase bhavai, jahanniya duvalasamuhutta rati bhavati, esa nam dochche chhammase, esa nam dochchassa chhammasassa pajjavasane. Esa nam adichche samvachchhare, esa nam adichchassa samvachchharassa pajjavasane.
Sutra Meaning Transliteration : Te oja samsthiti kai rite kaheli kahevi\? Oja samsthitina vishayamam nishche a pachisha pratipattio (anyatirthikoni manyata) kaheli chhe – 1. Temam eka anyatirthika kahe chhe – anu samayamam suryaprakasha anyatra utpanna thaya chhe, anyatra vinashta thaya chhe. Arthata suryaprakashanum samsthana pratyeka samaye parivartana pame chhe. 2. Bijo eka anyatirthika ema kahe chhe – te anumuhurtta ja suryano prakasha anya upaji anya nasha pame chhe. A rite a abhilapathi kathana karavum ke – 3.Anu – ahoratrathi, 4.Anu – pakshathi, 5.Anu – masathi, 6. Anu – rituthi, 7.Anu – ayanathi, 8.Anu – samvatsarathi, 9.Anu – yugathi, 10.Anu – shatavarshathi, 11.Anusahasra varshathi, 12.Anu – laksha varshathi, 13.Anu – purvathi 14.Anushata purvathi, 15.Anu – sahasrapurvathi, 16.Anu – lakshathi, 17. Anu – palyopamathi, 18.Anushata palyopamathi, 19.Anusahasra palyopamathi, 20.Anulaksha palyopamathi, 21.Anu sagaropamathi, 22.Anushata sagaropamathi, 23.Anusahasra sagaropamathi, 24.Anu – laksha sagaropamathi ane 25. Koi eka anyatirthika ema kahe chhe ke – te anuutsarpini avasarpinithi suryaprakasha anyatra upaje chhe, anyatra nashta pame chhe, eka evum kahe chhe. Paramtu bhagavana kahe chhe ke – ame evum kahie chhie ke te trisha – trisha muhurttamam suryano prakasha avasthita thaya chhe. Tyarapachhi suryano prakasha anavasthita thaya chhe. Chha masa sudhi suryaprakasha ghate chhe, chha masa suryaprakasha vadhe chhe. Nishkramana karato surya deshathi ghate chhe, pravesha karato surya deshathi vadhe chhe. Temam sho hetu kahevo\? A jambudvipa dvipa sarva samudra adini madhyamam yavat parikshepathi chhe. To jyare surya sarvabhyamtara mamdalamam samkramine chara chare chhe, tyare uttama kashthaprapta utkrishta adhara muhurttano divasa thaya, jaghanya bara muhurttani ratri thaya chhe Te nishkramana karato surya nava samvatsarano arambha karata pahelam ahoratramam abhyamtara anamtara mamdalane samkramine chara chare chhe, jyare surya abhyamtara anamtara mamdalane samkramine chara chare chhe, tyare eka ahoratrathi eka bhaga prakashathi divasakshetrane ghatadato ane ratri kshetrane vadharato chara chare chhe. Mamdalane 1830thi chhedine, tyare adhara muhurttamam 2/61 bhaga muhurtta nyuna divasa thaya chhe ane 2/61 bhaga adhika bara muhurttavali ratri thaya chhe. Te nishkramana karato surya bija ahoratramam abhyamtara trija mamdalamam samkramine chara chare chhe. To jyare surya abhyamtara trija mamdalamam samkramine chara chare chhe, tyare be ahoratra vade be bhaga prakashathi divasa kshetrane ghatadine ane ratrikshetrane vadharine chara chare chhe, mamdalane 1830 vade chhedine, tyare 4/61 muhurtta nyuna 18 muhurttano divasa thaya chhe. 4/61 bhaga adhika bara muhurttani ratri thaya. E pramane a upaya vade nishkramana karato surya te anamtarathi tena anamtara mamdalathi mamdalamam samkramana karato karato eka – eka mamdalamam, eka eka ahoratrathi eka – eka bhagane prakashathi divasakshetrane ghatadato – ghatadato ane ratri kshetrane vadharato – vadharato sarva bahya mamdalamam samkramine chara chare chhe. Jyare surya sarvabhyamtara mamdalathi sarva bahya mamdalane samkramine chara chare chhe, tyare sarvabhyamtara mamdalani avadhi karine 183 ahoratrathi 183 bhagamam prakashathi divasa kshetrane ghatadata ane ratri kshetrane vadharata chara chare chhe, mamdalane 1830 vade chhedine, tyare uttamakashtha prapta utkrishta 18 muhurttani ratri thaya chhe. Jaghanya bara muhurttano divasa thaya chhe. A pahelam chha masa ane chha masano amta chhe. Te pravesha karato surya bija chha masano arambha karato pahelam ahoratramam bahya anamtara mamdalamam samkramine chara chare chhe, to jyare surya bahya anamtara mamdalamam samkramine chara chare chhe, tyare eka ahoratra vade, eka bhagamam prakashathi ratri kshetrane ghatadata, divasa kshetrane vadharata chara chare chhe. Mamdalane 1830 thi chhede chhe. Tyare 2/61 bhaga muhurtta nyuna – 18 muhurttani ratri thaya chhe. 2/61 bhaga adhika bara muhurtta divasa thaya chhe. Te pravesha karato surya bija ahoratramam bahya trija mamdalamam samkramine chara chare chhe, to jyare surya bahya trija mamdalamam samkramine chara chare chhe, tyare be ahoratrathi be bhaga prakasha ratri kshetrane ghatadata, divasakshetrane vadharata chara chare chhe, mamdalane 1830 vade chhedine. Tyare 4/61 bhaga muhurtta nyuna adhara muhurttani ratri thaya chhe. 4/61 bhaga muhurtta adhika bara muhurttano divasa thaya chhe. E pramane a upaya vade pravesha karato surya tena anamtara mamdalathi, anamtara mamdalamam samkramana karato – karato eka eka ratri divasathi, eka – eka bhagane prakashati ratri kshetrane ghatadata – ghatadata, divasakshetrane vadharata – vadharata sarvabhyamtara mamdalamam samkramine chara chare chhe, to jyare surya sarva bahya mamdalathi sarvabhyamtara mamdalane samkramine chara chare chhe, tyare sarva bahya mamdalani avadhithi 183 ahoratrathi 183 bhaga prakashathi ratri kshetrane ghatadata, divasa kshetrane vadharata chara chare chhe, mamdalane 1830thi chhedine. Tyare uttama kashthaprapta utkrishta adhara muhurttano divasa thaya chhe. Jaghanya bara muhurttani ratri thaya chhe. A bija chha masa, a bija chha masano amta chhe. A aditya samvatsara, aditya samvatsarano amta chhe.