Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1105998 | ||
| Scripture Name( English ): | Jivajivabhigam | Translated Scripture Name : | જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
चतुर्विध जीव प्रतिपत्ति |
Translated Chapter : |
ચતુર્વિધ જીવ પ્રતિપત્તિ |
| Section : | लवण समुद्र वर्णन | Translated Section : | લવણ સમુદ્ર વર્ણન |
| Sutra Number : | 198 | Category : | Upang-03 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जंबुद्दीवं दीवं लवणे नामं समुद्दे वट्टे बलयागारसंठाणसंठिते सव्वतो समंता संपरिक्खित्ताणं चिट्ठंति। लवणे णं भंते! समुद्दे किं समचक्कवालसंठिते? विसमचक्कवालसंठिते? गोयमा! समचक्कवाल-संठिते नो विसमचक्कवाल संठिते। लवणे णं भंते! समुद्दे केवतियं चक्कवालविक्खंभेणं, केवतियं परिक्खेवेणं पन्नत्ते? गोयमा! लवणे णं समुद्दे दो जोयणसतसहस्साइं चक्कवालविक्खंभेणं, पन्नरस जोयणसयसहस्साइं एगासीइसहस्साइं सयमेगोणचत्तालीसे किंचिविसेसूणं परिक्खेवेणं। से णं एक्काए पउमवरवेइयाए एगेण य वनसंडेणं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ते चिट्ठइ, दोण्हवि वण्णओ। सा णं पउमवरवेइया अद्धजोयणं उड्ढं उच्चत्तेणं पंच धनुसयविक्खंभेणं लवणसमुद्दसमिया परिक्खेवेणं सेसं तहेव। से णं वनसंडे देसूणाइं दो जोयणाइं जाव विहरइ। लवणस्स णं भंते! समुद्दस्स कति दारा पन्नत्ता? गोयमा! चत्तारि दारा पन्नत्ता, तं जहा–विजए वेजयंते जयंते अपराजिते। कहि णं भंते! लवणसमुद्दस्स विजए नामं दारे पन्नत्ते? गोयमा! लवणसमुद्दस्स पुरत्थिमपेरंते धायइसंडदीवपुरत्थिमद्धस्स पच्चत्थिमेणं सीओदाए महानदीए उप्पिं, एत्थ णं लवणस्स समुद्दस्स विजए नामं दारे पन्नत्ते, जंबुद्दीव विजयसरिसे जाव अट्ठट्ठमंगलगा। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चति–विजए दारे, विजए दारे? जो अट्ठो जंबुद्दीवगस्स। कहि णं भंते! लवणगस्स विजयस्स देवस्स विजया नामं रायहाणी पन्नत्ता? गोयमा! विजयस्स दारस्स पुरत्थिमेणं तिरियमसंखेज्जे अन्नंमि लवणसमुद्दे बारस जोयणसहस्साइं ओगाहित्ता, एत्थ णं विजयस्स विजया णाम रायहाणी पन्नत्ता जंबुद्दीवगसरिसा वत्तव्वया। कहि णं भंते! लवणसमुद्दस्स वेजयंते नाम दारे पन्नत्ते? गोयमा! लवणसमुद्दे दाहिणपेरंते धातइसंडदीवस्स दाहिणद्धस्स उत्तरेणं, एत्थ णं वेजयंते नामं दारे पन्नत्ते, सेसं तं चेव सव्वं। एवं जयंते वि तस्स वि रायहाणी पच्चत्थिमेणं। कहि णं भंते! लवणसमुद्दस्स अपराजिते तहेव रायहाणी वि उत्तरेणं अपराजितस्स दारस्स अन्नंमि लवणे जहा विजयरायहाणिगमो उड्ढं उच्चत्तं तहा। लवणस्स णं भंते! समुद्दस्स दारस्स य दारस्स य एस णं केवतियं अबाधाए अंतरे पन्नत्ते? गोयमा! तिन्नि जोयणसतसहस्साइं पंचाणउई सहस्साइं दोन्नि य असीते जोयणसते कोसं च दारस्स य दारस्स य अबाहाए अंतरे पन्नत्ते। | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૧૯૮. વૃત્ત અને વલયાકાર સંસ્થાન સંસ્થિત લવણ સમુદ્ર જંબૂદ્વીપ નામક દ્વીપને ચોતરફથી ઘેરીને રહેલ છે. ભગવન્ ! લવણ સમુદ્ર સમચક્રવાલ સંસ્થિત છે કે વિષમચક્રવાલ સંસ્થિત છે ? ગૌતમ ! તે સમચક્રવાલ સંસ્થિત છે, વિષમચક્રવાલ સંસ્થિત નથી. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રનો ચક્રવાલ વિષ્કંભ અને પરિધિ કેટલી છે ? ગૌતમ ! લવણસમુદ્રનો ચક્રવાલ વિષ્કંભ બે લાખ યોજન છે અને પરિધિ ૧૫,૮૧,૧૩૯ યોજનથી અધિક છે. તે એક પદ્મવરવેદિકા અને એક વનખંડથી ચારે બાજુથી પરિવેષ્ટિત છે. વેદિકા અને વનખંડનું વર્ણન કરવું. તે પદ્મવર વેદિકા અર્દ્ધ યોજન ઊંચી, ૫૦૦ ધનુષ પ્રમાણ પહોળી છે. લવણસમુદ્ર સમાન તેની પરિધિ છે. બાકી વર્ણન પૂર્વવત્. તે વનખંડ દેશોન બે યોજન છે યાવત્ વિચરે છે. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રના કેટલા દ્વારો કહેલા છે ? ગૌતમ! ચાર. તે આ – વિજય, વૈજયંત, જયંત, અપરાજિત. ભગવન્ ! લવણ સમુદ્રનું વિજયદ્વાર ક્યાં છે ? ગૌતમ! લવણસમુદ્રના પૂર્વી પર્યન્તમાં અને પૂર્વાર્દ્ધ ધાતકીખંડની પશ્ચિમે શીતોદા મહાનદીની ઉપર લવણસમુદ્રનું વિજયદ્વાર છે. તે આઠ યોજન ઊંચું, ચાર યોજન પહોળું, છે આદિ બધું કથન જંબૂદ્વીપના વિજયદ્વાર સદૃશ કરવું. રાજધાની પૂર્વમાં અસંખ્ય દ્વીપ – સમુદ્ર ગયા પછી બીજા લવણસમુદ્રમાં છે. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રનું વૈજયંત નામક દ્વાર ક્યાં કહેલ છે ? ગૌતમ ! લવણસમુદ્રના દક્ષિણી ચરમાંતે, દક્ષિણાર્દ્ધ ધાતકીખંડની ઉત્તરે. બાકી બધું પૂર્વવત્. એ પ્રમાણે જયંતદ્વાર પણ જાણવુ. વિશેષ એ કે – સીતા મહાનદીની ઉપર કહેવું. એ રીતે અપરાજિત દ્વાર છે. માત્ર દિશા કહેવી. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રના એક દ્વારથી બીજા દ્વારનું અબાધા અંતર કેટલું કહ્યું છે ? ગૌતમ ! સૂત્ર– ૧૯૯. ૩,૯૫,૨૮૦ યોજન અને એક કોસ લવણસમુદ્રના દ્વારોનું આબાધા અંતર કહેલ છે. સૂત્ર– ૨૦૦. લવણસમુદ્રના પ્રદેશો ઘાતકીખંડ દ્વીપને સ્પૃષ્ટ છે ? જંબૂદ્વીપમાં કહ્યા મુજબ તે આલાવો કહેવો. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રમાં જીવો મરીને ધાતકીખંડમાં જન્મે ? પૂર્વવત્ જાણવું. એ પ્રમાણે ધાતકીખંડમાંથી પણ કહેવું. ભગવન્ ! લવણસમુદ્રને લવણસમુદ્ર કેમ કહે છે ? ગૌતમ ! લવણસમુદ્રનું જળ અસ્વચ્છ, રજવાળુ, ખારુ, લિંદ્ર, ક્ષારક, કટુક છે તે જળ ઘણા દ્વિપદ – ચતુષ્પદ, મૃગ, પશુ, પક્ષી, સરિસૃપોને માટે અપેય છે. કેવળ લવણસમુદ્રયોનિક જીવો માટે તે પેય છે. અહીં સુસ્થિત નામે મહર્દ્ધિક યાવત્ પલ્યોપમસ્થિતિક લવણાધિપતિ દેવ છે. તે ત્યાં સામાનિકો યાવત્ લવણસમુદ્રનું, સુસ્થિતા રાજધાનીનું, બીજા પણ અનેક દેવ દેવીઓનું આધિપત્યાદિ કરતો યાવત્ વિચરે છે, તે કારણથી હે ગૌતમ ! લવણસમુદ્રને લવણ – સમુદ્ર કહે છે. અથવા લવણસમુદ્ર શાશ્વત યાવત્ નિત્ય છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૯૮–૨૦૦ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jambuddivam divam lavane namam samudde vatte balayagarasamthanasamthite savvato samamta samparikkhittanam chitthamti. Lavane nam bhamte! Samudde kim samachakkavalasamthite? Visamachakkavalasamthite? Goyama! Samachakkavala-samthite no visamachakkavala samthite. Lavane nam bhamte! Samudde kevatiyam chakkavalavikkhambhenam, kevatiyam parikkhevenam pannatte? Goyama! Lavane nam samudde do joyanasatasahassaim chakkavalavikkhambhenam, pannarasa joyanasayasahassaim egasiisahassaim sayamegonachattalise kimchivisesunam parikkhevenam. Se nam ekkae paumavaraveiyae egena ya vanasamdenam savvato samamta samparikkhitte chitthai, donhavi vannao. Sa nam paumavaraveiya addhajoyanam uddham uchchattenam pamcha dhanusayavikkhambhenam lavanasamuddasamiya parikkhevenam sesam taheva. Se nam vanasamde desunaim do joyanaim java viharai. Lavanassa nam bhamte! Samuddassa kati dara pannatta? Goyama! Chattari dara pannatta, tam jaha–vijae vejayamte jayamte aparajite. Kahi nam bhamte! Lavanasamuddassa vijae namam dare pannatte? Goyama! Lavanasamuddassa puratthimaperamte dhayaisamdadivapuratthimaddhassa pachchatthimenam siodae mahanadie uppim, ettha nam lavanassa samuddassa vijae namam dare pannatte, jambuddiva vijayasarise java atthatthamamgalaga. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchati–vijae dare, vijae dare? Jo attho jambuddivagassa. Kahi nam bhamte! Lavanagassa vijayassa devassa vijaya namam rayahani pannatta? Goyama! Vijayassa darassa puratthimenam tiriyamasamkhejje annammi lavanasamudde barasa joyanasahassaim ogahitta, ettha nam vijayassa vijaya nama rayahani pannatta jambuddivagasarisa vattavvaya. Kahi nam bhamte! Lavanasamuddassa vejayamte nama dare pannatte? Goyama! Lavanasamudde dahinaperamte dhataisamdadivassa dahinaddhassa uttarenam, ettha nam vejayamte namam dare pannatte, sesam tam cheva savvam. Evam jayamte vi tassa vi rayahani pachchatthimenam. Kahi nam bhamte! Lavanasamuddassa aparajite taheva rayahani vi uttarenam aparajitassa darassa annammi lavane jaha vijayarayahanigamo uddham uchchattam taha. Lavanassa nam bhamte! Samuddassa darassa ya darassa ya esa nam kevatiyam abadhae amtare pannatte? Goyama! Tinni joyanasatasahassaim pamchanaui sahassaim donni ya asite joyanasate kosam cha darassa ya darassa ya abahae amtare pannatte. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 198. Vritta ane valayakara samsthana samsthita lavana samudra jambudvipa namaka dvipane chotaraphathi gherine rahela chhe. Bhagavan ! Lavana samudra samachakravala samsthita chhe ke vishamachakravala samsthita chhe\? Gautama ! Te samachakravala samsthita chhe, vishamachakravala samsthita nathi. Bhagavan ! Lavanasamudrano chakravala vishkambha ane paridhi ketali chhe\? Gautama ! Lavanasamudrano chakravala vishkambha be lakha yojana chhe ane paridhi 15,81,139 yojanathi adhika chhe. Te eka padmavaravedika ane eka vanakhamdathi chare bajuthi pariveshtita chhe. Vedika ane vanakhamdanum varnana karavum. Te padmavara vedika arddha yojana umchi, 500 dhanusha pramana paholi chhe. Lavanasamudra samana teni paridhi chhe. Baki varnana purvavat. Te vanakhamda deshona be yojana chhe yavat vichare chhe. Bhagavan ! Lavanasamudrana ketala dvaro kahela chhe\? Gautama! Chara. Te a – vijaya, vaijayamta, jayamta, aparajita. Bhagavan ! Lavana samudranum vijayadvara kyam chhe\? Gautama! Lavanasamudrana purvi paryantamam ane purvarddha dhatakikhamdani pashchime shitoda mahanadini upara lavanasamudranum vijayadvara chhe. Te atha yojana umchum, chara yojana paholum, chhe adi badhum kathana jambudvipana vijayadvara sadrisha karavum. Rajadhani purvamam asamkhya dvipa – samudra gaya pachhi bija lavanasamudramam chhe. Bhagavan ! Lavanasamudranum vaijayamta namaka dvara kyam kahela chhe\? Gautama ! Lavanasamudrana dakshini charamamte, dakshinarddha dhatakikhamdani uttare. Baki badhum purvavat. E pramane jayamtadvara pana janavu. Vishesha e ke – sita mahanadini upara kahevum. E rite aparajita dvara chhe. Matra disha kahevi. Bhagavan ! Lavanasamudrana eka dvarathi bija dvaranum abadha amtara ketalum kahyum chhe\? Gautama ! Sutra– 199. 3,95,280 yojana ane eka kosa lavanasamudrana dvaronum abadha amtara kahela chhe. Sutra– 200. Lavanasamudrana pradesho ghatakikhamda dvipane sprishta chhe\? Jambudvipamam kahya mujaba te alavo kahevo. Bhagavan ! Lavanasamudramam jivo marine dhatakikhamdamam janme\? Purvavat janavum. E pramane dhatakikhamdamamthi pana kahevum. Bhagavan ! Lavanasamudrane lavanasamudra kema kahe chhe\? Gautama ! Lavanasamudranum jala asvachchha, rajavalu, kharu, limdra, ksharaka, katuka chhe te jala ghana dvipada – chatushpada, mriga, pashu, pakshi, sarisripone mate apeya chhe. Kevala lavanasamudrayonika jivo mate te peya chhe. Ahim susthita name maharddhika yavat palyopamasthitika lavanadhipati deva chhe. Te tyam samaniko yavat lavanasamudranum, susthita rajadhaninum, bija pana aneka deva devionum adhipatyadi karato yavat vichare chhe, te karanathi he gautama ! Lavanasamudrane lavana – samudra kahe chhe. Athava lavanasamudra shashvata yavat nitya chhe. Sutra samdarbha– 198–200 | ||