Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1105991 | ||
| Scripture Name( English ): | Jivajivabhigam | Translated Scripture Name : | જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
चतुर्विध जीव प्रतिपत्ति |
Translated Chapter : |
ચતુર્વિધ જીવ પ્રતિપત્તિ |
| Section : | जंबुद्वीप वर्णन | Translated Section : | જંબુદ્વીપ વર્ણન |
| Sutra Number : | 191 | Category : | Upang-03 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जंबूए णं सुदंसणाए चउद्दिसिं चत्तारि साला पन्नत्ता, तं जहा–पुरत्थिमेणं दक्खिणेणं पच्चत्थिमेणं उत्तरेणं। तत्थ णं जेसे पुरत्थिमिल्ले साले, एत्थ णं महं एगे भवणे पन्नत्ते–एगं कोसं आयामेणं, अद्धकोसं विक्खंभेणं देसूणं कोसं उड्ढं उच्चत्तेणं, अनेगखंभसतसंनिविट्ठं, वण्णओ जाव भवनस्स दारं तं चेव, पमाणं पंचधनुसताइं उड्ढं उच्चत्तेणं, अड्ढाइज्जाइं विक्खंभेणं जाव वनमालाओ भूमिभागा उल्लोया मणिपेढिया पंचधनुसतिया देवसयणिज्जं भाणियव्वं। तत्थ णं जेसे दाहिणिल्ले साले, एत्थ णं महं एगे पासायवडेंसए पन्नत्ते–कोसं च उड्ढं उच्चत्तेणं, अद्धकोसं आयामविक्खंभेणं अब्भुग्गयमूसियपहसिया, अंतो बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे, उल्लोया। तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए सीहासनं सपरिवारं भाणियव्वं। तत्थ णं जेसे पच्चत्थिमिल्ले साले, एत्थ णं महं एगे पासायवडेंसए पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सीहासनं सपरिवारं भाणियव्वं। तत्थ णं जेसे उत्तरिल्ले साले, एत्थ णं महं एगे पासायवडेंसए पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सीहासनं सपरिवारं। तत्थ णं जेसे उवरिल्ले विडिमग्गसाले, एत्थ णं महं एगे सिद्धायतने पन्नत्ते–कोसं आयामेणं, अद्धकोसं विक्खंभेणं, देसूणं कोसं उड्ढं उच्चत्तेणं, अनेगखंभसतसंनिविट्ठे, वण्णओ तिदिसिं तओ दारा पंचधनुसता अड्ढाइज्जधनुसयविक्खंभा मणिपेढिया पंचधनुसतिया। तीसे णं मणिपेढियाए उप्पिं, एत्थ णं महं एगे देवच्छंदए पन्नत्ते, पंचधनुसयाइं आयाम-विक्खंभेणं साइरेगाइं पंचधनुसयाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, सव्वरयणामए अच्छे जाव पडिरूवे। तत्थ णं देवच्छंदए अट्ठसयं जिनपडिमाणं जिनुस्सेधप्पमाणाणं, एवं सव्वा सिद्धायतन-वत्तव्वया भाणियव्वा जाव धूवकडुच्छुया। तस्स णं सिद्धायतनस्स उवरिं अट्ठट्ठमंगलया जाव सहस्सपत्तहत्थगा। जंबू णं सुदंसणा मूले बारसहिं पउमवरवेइयाहिं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता, वण्णओ। जंबू णं सुदंसणा अन्नेणं अट्ठसतेणं जंबूणं तदद्धुच्चत्तप्पमाणमेत्तेणं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता। ताओ णं जंबूओ चत्तारि जोयणाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, कोसं उव्वेहेणं, जोयणं खंधो, कोसं विक्खंभेणं, तिन्नि जोयणाइं विडिमा, बहुमज्झदेसभाए चत्तारि जोयणाइं आयामविक्खंभेणं, सातिरेगाइं चत्तारि जोयणाइं सव्वग्गेणं, वइरामयमूल रयय सुपइट्ठियविडिमा, रुक्खवण्णओ। जंबूए णं सुदंसणाए अवरुत्तरेणं उत्तरेणं उत्तरपुरत्थिमेणं, एत्थ णं अणाढियस्स देवस्स चउण्हं सामानियसाहस्सीणं चत्तारि जंबूसाहस्सीओ पन्नत्ताओ। एवं जंबू परिवारो जाव आयरक्खाणं। जंबू णं सुदंसणा तिहिं सइएहिं वनसंडेहिं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता, तं जहा–अब्भंतरएणं मज्झिमेणं बाहिरेणं। जंबूए णं सुदंसणाए पुरत्थिमेणं पढमं वनसंडं पन्नासं जोयणाइं ओगाहित्ता, एत्थ णं महं एगे भवणे पन्नत्ते पुरत्थिमभवनसरिसे भाणियव्वे जाव सयणिज्जं। एवं दाहिणेणं पच्चत्थिमेणं उत्तरेणं। जंबूए णं सुदंसणाए उत्तरपुरत्थिमेणं पढमं वनसंडं पन्नासं जोयणाइं ओगाहित्ता, एत्थ णं महं चत्तारि नंदापुक्खरिणीओ पन्नत्ताओ, तं जहा–पउमा पउमप्पभा चेव, कुमुदा कुमुदप्पभा। ताओ णं नंदाओ पुक्खरिणीओ कोसं आयामेणं, अद्धकोसं विक्खंभेणं, पंचधनुसयाइं उव्वेहेणं वण्णओ पत्तेयं-पत्तेयं पउमवरवेइया परिक्खित्ताओ पत्तेयं-पत्तेयं वनसंडपरिक्खित्ताओ वण्णओ। तासि णं पुक्खरिणीणं पत्तेयंपत्तेयं चउद्दिसिं चत्तारि तिसोवानपडिरूवगा पन्नत्ता, वण्णओ जाव तोरणा। तासि णं नंदापुक्खरिणीणं बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं महं एगे पासायवडेंसए पन्नत्ते–कोसप्पमाणे अद्धकोसं विक्खंभो सो चेव वण्णओ जाव सीहासनं सपरिवारं। एवं दक्खिणपुरत्थिमेण वि पण्णासं जोयणाइं ओगाहित्ता चत्तारि नंदापुक्खरिणीओ उप्पलगुम्मा नलिना, उप्पला उप्पलुज्जला। तं चेव पमाणं तहेव पासायवडेंसगो तप्पमाणो। एवं दक्खिणपच्चत्थिमेणवि पण्णासं जोयणाइं, नवरं भिंगा भिंगणिभा चेव, अंजना कज्जलप्पभा। सेसं तं चेव। जंबूए णं सुदंसणाए उत्तरपच्चत्थिमेणं पढमं वनसंडं पण्णासं जोयणाइं ओगाहित्ता, एत्थ णं चत्तारि नंदाओ पुक्खरिणीओ पन्नत्ताओ, तं जहा–सिरिकंता सिरिचंदा, सिरिणिलया चेव सिरिमहिया तं चेव पमाणं तहेव पासायवडेंसओ। जंबूए णं सुदंसणाए पुरत्थिमिल्लस्स भवनस्स उत्तरेणं उत्तरपुरत्थिमिल्लस्स पासाय-वडेंसगस्स दाहिणेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते–अट्ठ जोयणाइं उड्ढं उच्चत्तेणं दो जोयणाइं उव्वेहेणं, मूले अट्ठ जोयणाइं विक्खंभेणं, मज्झे छ जोयणाइं विक्खंभेणं, उवरिं चत्तारि जोयणाइं विक्खंभेणं, मूले सातिरेगाइं पणुवीसं जोयणाइं परिक्खेवेणं मज्झे सातिरेगाइं अट्ठारस जोयणाइं परिक्खेवेणं, उवरिं सातिरेगाइं बारस जोयणाइं परिक्खेवेणं, मूले विच्छिण्णे मज्झे संखित्ते उप्पिं तणुए गोपुच्छसंठाणसंठिए सव्वजंबूणयामए अच्छे जाव पडिरूवे। से णं एगाए पउमवरवेइयाए एगेण य वनसंडेण सव्वतो समंता संपरिक्खित्ते, दोण्हवि वण्णओ। तस्स णं कूडस्स उवरिं बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते जाव मणीणं तणाय य सद्दो। तस्स णं बहुसमरमणिज्जस्स भूमिभागस्स बहुमज्झदेसभाए एगं सिद्धायतनं–कोसप्पमाणं सव्वा सिद्धायतनवत्तव्वया। जंबूए णं सुदंसणाए पुरत्थिमिल्लस्स भवनस्स दाहिणेणं, दाहिणपुरत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स उत्तरेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए दाहिणिल्लस्स भवनस्स पुरत्थिमेणं, दाहिणपुरत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स पच्चत्थिमेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए दाहिणिल्लस्स भवनस्स पच्चत्थिमेणं, दाहिणपच्चत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स पुरत्थिमेणं एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए पच्चत्थिमिल्लस्स भवनस्स दाहिणेणं, दाहिणपच्चत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स उत्तरेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए पच्चत्थिमिल्लस्स भवनस्स उत्तरेणं, उत्तरपच्चत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स दाहिणेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए उत्तरिल्लस्स भवनस्स पच्चत्थिमेणं, उत्तरपच्चत्थिमिल्लस्स पासायवडेंसगस्स पुरत्थिमेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं सिद्धायतनं च। जंबूए णं सुदंसणाए उत्तरिल्लस्स भवनस्स पुरत्थिमेणं, उत्तरपुरत्थिमिल्लस्स पासाय-वडेंसगस्स पच्चत्थिमेणं, एत्थ णं महं एगे कूडे पन्नत्ते, तं चेव पमाणं तहेव सिद्धायतनं। जंबूए णं सुदंसणाए दुवालस णामधेज्जा पन्नत्ता, तं जहा– | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૧૯૧. જંબૂ, – સુદર્શનાની ચારે દિશામાં ચાર શાખા કહી છે. તે આ – પૂર્વમાં, દક્ષિણમાં, પશ્ચિમમાં, ઉત્તરમાં. તેમાં જે પૂર્વની શાખા છે, ત્યાં એક મોટું ભવન કહેલ છે. તે એક કોશ લાંબુ, અર્દ્ધકોશ પહોળું, દેશોન કોશ ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, અનેક સ્તંભ ઉપર રહેલું ઇત્યાદિ વર્ણન ભવનના દ્વાર સુધી પૂર્વવત્ કહેવું. દ્વાર – ૫૦૦ ધનુષ ઊંચા, ૨૫૦ ધનુષ પહોળા યાવત્ ભૂમિભાગ સુધી લટકતી વનમાળા, ઉલ્લોક આદિ રહેલા છે., મણિપીઠિકા – ૫૦૦ ધનુષની અને દેવશયનીય કહેવા. તેમાં જે દક્ષિણી શાખા, ત્યાં એક મોટું પ્રાસાદાવતંસક કહેલ છે. તે એક કોશ ઊંચું, અર્દ્ધ કોશ લાંબુ – પહોળું, અત્યંત ઊંચું૦ મધ્યમાં બહુસમ રમણીય૦છે. તે બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગમાં સપરિવાર સિંહાસન કહેવું. તેમાં જે પશ્ચિમી શાખા છે, ત્યાં એક પ્રાસાદાવતંસક કહેલ છે. પૂર્વવત્ પ્રમાણ, સપરિવાર સિંહાસન કહેવું. તેમાં જે ઉત્તરની શાખા, અહીં એક મોટું પ્રાસાદાવતંસક કહેલ છે, પ્રમાણ પૂર્વવત્. સપરિવાર સિંહાસન કહેવું. તેમાં જે ઉપરની વિડીમા, ત્યાં એક મોટું સિદ્ધાયતન(જિન ચૈત્ય) છે. તે એક કોશ લાંબુ, અર્દ્ધકોશ પહોળું, દેશોન એક કોશ ઊંચું, અનેકશત સ્તંભ સંનિવિષ્ટાદિ વર્ણન કરવું. તેને ત્રણ દિશામાં ત્રણ દ્વારો ૫૦૦ ધનુષ ઊંચા, ૨૫૦ ધનુષ પહોળા છે. ૫૦૦ ધનુષની મણિપીઠિકા, દેવછંદક ૫૦૦ ધનુષ પહોળો, સાતિરેક ૫૦૦ ધનુષ ઊંચો છે. તે દેવછંદકમાં ૧૦૮ જિનપ્રતિમા, જિનોત્સેધ પ્રમાણ છે. એ રીતે બધી સિદ્ધાયતન વક્તવ્યતા કહેવી યાવત્ ધૂપકડછા છે. તે ઉત્તમ આકારે અને સોળ ભેદે રત્નોથી યુક્ત છે. આ જંબૂ – સુદર્શના મૂળમાં બાર પદ્મવરવેદિકાથી ચોતરફથી સંપરિવૃત્ત છે. તે પદ્મવરવેદિકાઓ અર્દ્ધ યોજન ઊંચી, ૫૦૦ ધનુષ પહોળી છે – વર્ણન પૂર્વવત. જંબૂ – સુદર્શના, બીજા – તેનાથી અર્દ્ધ ઊંચાઈ પ્રમાણના ૧૦૮ જંબૂવૃક્ષોથી ચોતરફથી ઘેરાયેલ છે. તે જંબૂવૃક્ષો ચાર યોજન ઊંચા, એક કોશ ભૂમિમાં, એક યોજનનો સ્કંધ, એક યોજન વિષ્કંભ, ત્રણ યોજન સુધી ફેલાયેલી શાખાઓ છે. તેના મધ્યભાગે ચાર યોજનનો વિષ્કંભ છે, ચાર યોજનથી અધિક તેની સમગ્ર ઊંચાઈ છે. તેના મૂલ – વજ્રમય છે આદિ ચૈત્ય વૃક્ષ વર્ણન પૂર્વવત કહેવું. જંબૂ – સુદર્શનાના પશ્ચિમોત્તરમાં – ઉત્તરમાં – ઉત્તરપૂર્વમાં અનાહત દેવના ૪૦૦૦ સામાનિકદેવોના ૪૦૦૦ જંબૂ છે. જંબૂ – સુદર્શનાના પૂર્વમાં અનાહત દેવની ચાર અગ્રમહિષીના ચાર જંબૂ છે. આ પ્રમાણે સમસ્ત પરિવાર, આત્મરક્ષકો સુધીના જંબૂ કહેવા. જંબૂ – સુદર્શના સો – સો યોજનના ત્રણ વનખંડોથી ચોતરફથી ઘેરાયેલી છે. જેમ કે – પહેલું, બીજું, ત્રીજું. જંબૂ – સુદર્શનાના પૂર્વના પહેલા વનખંડમાં ૫૦ યોજન જઈને એક મોટું ભવન કહેલ છે. પૂર્વના ભવન સમાન જ શયનીય પર્યન્ત બધું વર્ણન કહેવું. એ પ્રમાણે દક્ષિણમાં, પશ્ચિમમાં અને ઉત્તરમાં પણ ભવનો જાણવા. જંબૂ – સુદર્શનાના ઉત્તર – પૂર્વના પહેલા વનખંડમાં ૫૦ યોજન આગળ ગયા પછી ચાર નંદા પુષ્કરિણી કહેલી છે. તે આ – પદ્મા, પદ્મપ્રભા, કુમુદા અને કુમુદપ્રભા. તે નંદા પુષ્કરિણી એક કોશ લાંબી, અર્દ્ધ કોસ પહોળી, ૫૦૦ ધનુષ ઊંડી છે. તે સ્વચ્છ, શ્લક્ષ્ણ, લષ્ટ, ધૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નિષ્પંક, નીરજ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે, ઇત્યાદિ વર્ણન તોરણ સુધી કહેવું જોઈએ. તે નંદા પુષ્કરિણીના બહુમધ્ય દેશભાગમાં એક પ્રાસાદાવતંસક કહેલ છે, તે કોશ પ્રમાણ લાંબુ, અર્દ્ધકોશ પહોળું, ઇત્યાદિ વર્ણન પૂર્વવત્ સપરિવાર સિંહાસન સુધી કહેવું. એ પ્રમાણે દક્ષિણ – પૂર્વમાં ૫૦૦ યોજન જતા ચાર નંદા પુષ્કરિણી છે – ઉત્પલગુલ્મા, નલિના, ઉત્પલા, ઉત્પલોજ્જ્વલા. એ પ્રમાણે દક્ષિણ – પશ્ચિમમાં ૫૦ યોજન જતા ચાર પુષ્કરિણી – ભૃંગા, ભૃંગિનીયા, અંજના, કજ્જલપ્રભા. બાકી પૂર્વવત્. જંબૂ – સુદર્શનાના ઉત્તરપૂર્વમાં પહેલું વનખંડ ૫૦ – યોજન ઓળંગ્યા પછી આ ચાર નંદાપુષ્કરિણી કહી છે. તે આ – શ્રીકાંતા, શ્રીમહિતા, શ્રીચંદ્રા, શ્રીનીલયા. તેનું પ્રમાણ પૂર્વવત્ છે અને પ્રાસાદાવતંસક પણ પૂર્વવત્ જાણવા. જંબૂ – સુદર્શનાના પૂર્વદિશાના ભવનની ઉત્તરમાં, ઉત્તર – પૂર્વમાં, પ્રાસાદાવતંસકની દક્ષિણમાં અહીં એક મોટો કૂટ કહેલ છે. તે આઠ યોજન ઊંચો, મૂળમાં ૧૨ – યોજન પહોળો, મધ્યમાં આઠ યોજન પહોળો, ઉપર ચાર યોજન પહોળો છે. મૂળમાં કંઈક અધિક ૩૭ – યોજન પરિધિ, મધ્યમાં સાધિક ૨૫ – યોજન પરિધિ, ઉપર સાધિક ૧૨ – યોજન પરિધિવાળા છે. મૂળમાં વિસ્તીર્ણ – મધ્યે સંક્ષિપ્ત – ઉપર તનુ – પાતળો, ગોપુચ્છ સંસ્થાન સંસ્થિત, સર્વ જાંબૂનદમય, સ્વચ્છ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે એક પદ્મવર વેદિકા, એક વનખંડથી ચોતરફથી ઘેરાયેલ છે. વેદિકા અને વનખંડનું વર્ણન કરવું. તે કૂટની ઉપર બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે યાવત્ ત્યાં વ્યંતર દેવો – દેવીઓ બેસે છે, સુવે છે, આળોટે છે યાવત્ વિચરે છે. તે બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગે એક સિદ્ધાયતન છે, તે કોશ પ્રમાણાદિ બધું સિદ્ધાયતન કથન કરવું. જંબૂ – સુદર્શનાના પૂર્વીય ભવનથી દક્ષિણમાં, દક્ષિણ – પૂર્વના પ્રાસાદાવતંસકની ઉત્તરમાં એક વિશાળ કૂટ છે. તેનું પ્રમાણ પૂર્વવત્ યાવત્ ત્યાં સિદ્ધાયતન છે. જંબૂ – સુદર્શનાની દક્ષિણના ભવનની પૂર્વમાં અને દક્ષિણ – પૂર્વના પ્રાસાદાવતંસક ની પશ્ચિમમાં એક વિશાળ કૂટ છે. એ રીતે દક્ષિણના ભવનની પશ્ચિમમાં અને દક્ષિણ – પશ્ચિમ પ્રાસાદાવતંસકની પૂર્વમાં એક વિશાલ કૂટ છે. જંબૂ – સુદર્શનાના પશ્ચિમી ભવનની દક્ષિણમાં અને દક્ષિણ – પશ્ચિમ પ્રાસાદાવતંસકની ઉત્તરમાં વિશાળ કૂટ છે. તેનું પ્રમાણ પૂર્વવત્ અને સિદ્ધાયતન છે. જંબૂ – સુદર્શનાના પશ્ચિમી ભવનની ઉત્તરમાં, ઉત્તર પશ્ચિમી પ્રાસાદાવતંસકની દક્ષિણમાં એક મોટો કૂટ કહેલ છે. તેનું પ્રમાણ પૂર્વવત્ અને સિદ્ધાયતન છે. જંબૂ – સુદર્શનાના ઉત્તર ભવનની પશ્ચિમે, ઉત્તર – પશ્ચિમ પ્રાસાદાવતંસકની પૂર્વમાં અહીં એક કૂટ કહેલ છે, તે પૂર્વવત્. જંબૂ – સુદર્શનાના ઉત્તરના ભવનની પૂર્વે, ઉત્તર – પૂર્વના પ્રાસાદાવતંસકની પશ્ચિમે એક મોટો કૂટ કહેલ છે. તેનું પ્રમાણ પૂર્વવત્ તેમજ સિદ્ધાયતન છે. જંબૂ – સુદર્શનાના બીજા ઘણા તિલક,લકુટ – યાવત્ – રાયવૃક્ષો, હિંગુવૃક્ષોથી યાવત્ ચોતરફથી સંપરિવૃત્ત છે. જંબૂ – સુદર્શનાના ઉપર ઘણા આઠ – આઠ મંગલકો કહ્યા છે. તે આ – સ્વસ્તિક, શ્રીવત્સાદિ. કૃષ્ણ ચામરધ્વજ યાવત્ છત્રાતિચ્છત્ર છે. જંબૂ/સુદર્શનાના બાર નામો છે – સૂત્ર– ૧૯૨. સુદર્શના, અમોઘા, સુપ્રબુદ્ધા, યશોધરા, વિદેહ જંબૂ, સોમનસા, નિયતા, નિત્યમંડિતા. સૂત્ર– ૧૯૩. સુભદ્રા, વિશાલા, સુજાતા, સુમના. જંબૂ/સુદર્શનાના આ બાર નામો છે. સૂત્ર– ૧૯૪. ભગવન્ ! જંબૂ સુદર્શના, જંબૂ સુદર્શના કેમ કહેવાય છે ? ગૌતમ! જંબૂ – સુદર્શનાના જંબૂદ્વીપાધિપતિ અનાદૃત નામ મહર્દ્ધિક દેવ યાવત્ પલ્યોપમસ્થિતિક વસે છે. તે ત્યાં ૪૦૦૦ સામાનિકોનું યાવત્ જંબૂદ્વીપના જંબૂ – સુદર્શનાના અને અનાદૃતા રાજધાનીનું આધિપત્ય કરતા યાવત્ વિચરે છે. ભગવન્ ! અનાદૃત દેવની અનાદૃતા રાજધાની ક્યાં છે ? રાજધાનીની સમસ્ત વક્તવ્યતા પૂર્વવત્, યાવત્ મહર્દ્ધિક તે અનાદૃત દેવ રહે છે. અથવા હે ગૌતમ ! જંબૂદ્વીપના તે – તે દેશમાં ત્યાં – ત્યાં ઘણા જંબૂવૃક્ષો, જંબૂવન, જંબૂવન – ખંડ નિત્ય કુસુમિત યાવત્ શ્રી વડે અતીવ ઉપશોભિત રહે છે. તે કારણથી હે ગૌતમ! જંબૂદ્વીપ, જંબૂદ્વીપ કહેવાય છે. અથવા હે ગૌતમ ! જંબૂદ્વીપ શાશ્વત નામધેય કહેલ છે. જે કદી ન હતું તેમ નહીં યાવત્ નિત્ય છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૯૧–૧૯૪ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jambue nam sudamsanae chauddisim chattari sala pannatta, tam jaha–puratthimenam dakkhinenam pachchatthimenam uttarenam. Tattha nam jese puratthimille sale, ettha nam maham ege bhavane pannatte–egam kosam ayamenam, addhakosam vikkhambhenam desunam kosam uddham uchchattenam, anegakhambhasatasamnivittham, vannao java bhavanassa daram tam cheva, pamanam pamchadhanusataim uddham uchchattenam, addhaijjaim vikkhambhenam java vanamalao bhumibhaga ulloya manipedhiya pamchadhanusatiya devasayanijjam bhaniyavvam. Tattha nam jese dahinille sale, ettha nam maham ege pasayavademsae pannatte–kosam cha uddham uchchattenam, addhakosam ayamavikkhambhenam abbhuggayamusiyapahasiya, amto bahusamaramanijje bhumibhage, ulloya. Tassa nam bahusamaramanijjassa bhumibhagassa bahumajjhadesabhae sihasanam saparivaram bhaniyavvam. Tattha nam jese pachchatthimille sale, ettha nam maham ege pasayavademsae pannatte, tam cheva pamanam sihasanam saparivaram bhaniyavvam. Tattha nam jese uttarille sale, ettha nam maham ege pasayavademsae pannatte, tam cheva pamanam sihasanam saparivaram. Tattha nam jese uvarille vidimaggasale, ettha nam maham ege siddhayatane pannatte–kosam ayamenam, addhakosam vikkhambhenam, desunam kosam uddham uchchattenam, anegakhambhasatasamnivitthe, vannao tidisim tao dara pamchadhanusata addhaijjadhanusayavikkhambha manipedhiya pamchadhanusatiya. Tise nam manipedhiyae uppim, ettha nam maham ege devachchhamdae pannatte, pamchadhanusayaim ayama-vikkhambhenam sairegaim pamchadhanusayaim uddham uchchattenam, savvarayanamae achchhe java padiruve. Tattha nam devachchhamdae atthasayam jinapadimanam jinussedhappamananam, evam savva siddhayatana-vattavvaya bhaniyavva java dhuvakaduchchhuya. Tassa nam siddhayatanassa uvarim atthatthamamgalaya java sahassapattahatthaga. Jambu nam sudamsana mule barasahim paumavaraveiyahim savvato samamta samparikkhitta, vannao. Jambu nam sudamsana annenam atthasatenam jambunam tadaddhuchchattappamanamettenam savvato samamta samparikkhitta. Tao nam jambuo chattari joyanaim uddham uchchattenam, kosam uvvehenam, joyanam khamdho, kosam vikkhambhenam, tinni joyanaim vidima, bahumajjhadesabhae chattari joyanaim ayamavikkhambhenam, satiregaim chattari joyanaim savvaggenam, vairamayamula rayaya supaitthiyavidima, rukkhavannao. Jambue nam sudamsanae avaruttarenam uttarenam uttarapuratthimenam, ettha nam anadhiyassa devassa chaunham samaniyasahassinam chattari jambusahassio pannattao. Evam jambu parivaro java ayarakkhanam. Jambu nam sudamsana tihim saiehim vanasamdehim savvato samamta samparikkhitta, tam jaha–abbhamtaraenam majjhimenam bahirenam. Jambue nam sudamsanae puratthimenam padhamam vanasamdam pannasam joyanaim ogahitta, ettha nam maham ege bhavane pannatte puratthimabhavanasarise bhaniyavve java sayanijjam. Evam dahinenam pachchatthimenam uttarenam. Jambue nam sudamsanae uttarapuratthimenam padhamam vanasamdam pannasam joyanaim ogahitta, ettha nam maham chattari namdapukkharinio pannattao, tam jaha–pauma paumappabha cheva, kumuda kumudappabha. Tao nam namdao pukkharinio kosam ayamenam, addhakosam vikkhambhenam, pamchadhanusayaim uvvehenam vannao patteyam-patteyam paumavaraveiya parikkhittao patteyam-patteyam vanasamdaparikkhittao vannao. Tasi nam pukkharininam patteyampatteyam chauddisim chattari tisovanapadiruvaga pannatta, vannao java torana. Tasi nam namdapukkharininam bahumajjhadesabhae, ettha nam maham ege pasayavademsae pannatte–kosappamane addhakosam vikkhambho so cheva vannao java sihasanam saparivaram. Evam dakkhinapuratthimena vi pannasam joyanaim ogahitta chattari namdapukkharinio uppalagumma nalina, uppala uppalujjala. Tam cheva pamanam taheva pasayavademsago tappamano. Evam dakkhinapachchatthimenavi pannasam joyanaim, navaram bhimga bhimganibha cheva, amjana kajjalappabha. Sesam tam cheva. Jambue nam sudamsanae uttarapachchatthimenam padhamam vanasamdam pannasam joyanaim ogahitta, ettha nam chattari namdao pukkharinio pannattao, tam jaha–sirikamta sirichamda, sirinilaya cheva sirimahiya tam cheva pamanam taheva pasayavademsao. Jambue nam sudamsanae puratthimillassa bhavanassa uttarenam uttarapuratthimillassa pasaya-vademsagassa dahinenam, ettha nam maham ege kude pannatte–attha joyanaim uddham uchchattenam do joyanaim uvvehenam, mule attha joyanaim vikkhambhenam, majjhe chha joyanaim vikkhambhenam, uvarim chattari joyanaim vikkhambhenam, mule satiregaim panuvisam joyanaim parikkhevenam majjhe satiregaim attharasa joyanaim parikkhevenam, uvarim satiregaim barasa joyanaim parikkhevenam, mule vichchhinne majjhe samkhitte uppim tanue gopuchchhasamthanasamthie savvajambunayamae achchhe java padiruve. Se nam egae paumavaraveiyae egena ya vanasamdena savvato samamta samparikkhitte, donhavi vannao. Tassa nam kudassa uvarim bahusamaramanijje bhumibhage pannatte java maninam tanaya ya saddo. Tassa nam bahusamaramanijjassa bhumibhagassa bahumajjhadesabhae egam siddhayatanam–kosappamanam savva siddhayatanavattavvaya. Jambue nam sudamsanae puratthimillassa bhavanassa dahinenam, dahinapuratthimillassa pasayavademsagassa uttarenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae dahinillassa bhavanassa puratthimenam, dahinapuratthimillassa pasayavademsagassa pachchatthimenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae dahinillassa bhavanassa pachchatthimenam, dahinapachchatthimillassa pasayavademsagassa puratthimenam ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae pachchatthimillassa bhavanassa dahinenam, dahinapachchatthimillassa pasayavademsagassa uttarenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae pachchatthimillassa bhavanassa uttarenam, uttarapachchatthimillassa pasayavademsagassa dahinenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae uttarillassa bhavanassa pachchatthimenam, uttarapachchatthimillassa pasayavademsagassa puratthimenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam siddhayatanam cha. Jambue nam sudamsanae uttarillassa bhavanassa puratthimenam, uttarapuratthimillassa pasaya-vademsagassa pachchatthimenam, ettha nam maham ege kude pannatte, tam cheva pamanam taheva siddhayatanam. Jambue nam sudamsanae duvalasa namadhejja pannatta, tam jaha– | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 191. Jambu, – sudarshanani chare dishamam chara shakha kahi chhe. Te a – purvamam, dakshinamam, pashchimamam, uttaramam. Temam je purvani shakha chhe, tyam eka motum bhavana kahela chhe. Te eka kosha lambu, arddhakosha paholum, deshona kosha urdhva uchchatvathi, aneka stambha upara rahelum ityadi varnana bhavanana dvara sudhi purvavat kahevum. Dvara – 500 dhanusha umcha, 250 dhanusha pahola yavat bhumibhaga sudhi latakati vanamala, ulloka adi rahela chhe., manipithika – 500 dhanushani ane devashayaniya kaheva. Temam je dakshini shakha, tyam eka motum prasadavatamsaka kahela chhe. Te eka kosha umchum, arddha kosha lambu – paholum, atyamta umchum0 madhyamam bahusama ramaniya0chhe. Te bahusama ramaniya bhumibhagana bahumadhya deshabhagamam saparivara simhasana kahevum. Temam je pashchimi shakha chhe, tyam eka prasadavatamsaka kahela chhe. Purvavat pramana, saparivara simhasana kahevum. Temam je uttarani shakha, ahim eka motum prasadavatamsaka kahela chhe, pramana purvavat. Saparivara simhasana kahevum. Temam je uparani vidima, tyam eka motum siddhayatana(jina chaitya) chhe. Te eka kosha lambu, arddhakosha paholum, deshona eka kosha umchum, anekashata stambha samnivishtadi varnana karavum. Tene trana dishamam trana dvaro 500 dhanusha umcha, 250 dhanusha pahola chhe. 500 dhanushani manipithika, devachhamdaka 500 dhanusha paholo, satireka 500 dhanusha umcho chhe. Te devachhamdakamam 108 jinapratima, jinotsedha pramana chhe. E rite badhi siddhayatana vaktavyata kahevi yavat dhupakadachha chhe. Te uttama akare ane sola bhede ratnothi yukta chhe. A jambu – sudarshana mulamam bara padmavaravedikathi chotaraphathi samparivritta chhe. Te padmavaravedikao arddha yojana umchi, 500 dhanusha paholi chhe – varnana purvavata. Jambu – sudarshana, bija – tenathi arddha umchai pramanana 108 jambuvrikshothi chotaraphathi gherayela chhe. Te jambuvriksho chara yojana umcha, eka kosha bhumimam, eka yojanano skamdha, eka yojana vishkambha, trana yojana sudhi phelayeli shakhao chhe. Tena madhyabhage chara yojanano vishkambha chhe, chara yojanathi adhika teni samagra umchai chhe. Tena mula – vajramaya chhe adi chaitya vriksha varnana purvavata kahevum. Jambu – sudarshanana pashchimottaramam – uttaramam – uttarapurvamam anahata devana 4000 samanikadevona 4000 jambu chhe. Jambu – sudarshanana purvamam anahata devani chara agramahishina chara jambu chhe. A pramane samasta parivara, atmarakshako sudhina jambu kaheva. Jambu – sudarshana so – so yojanana trana vanakhamdothi chotaraphathi gherayeli chhe. Jema ke – pahelum, bijum, trijum. Jambu – sudarshanana purvana pahela vanakhamdamam 50 yojana jaine eka motum bhavana kahela chhe. Purvana bhavana samana ja shayaniya paryanta badhum varnana kahevum. E pramane dakshinamam, pashchimamam ane uttaramam pana bhavano janava. Jambu – sudarshanana uttara – purvana pahela vanakhamdamam 50 yojana agala gaya pachhi chara namda pushkarini kaheli chhe. Te a – padma, padmaprabha, kumuda ane kumudaprabha. Te namda pushkarini eka kosha lambi, arddha kosa paholi, 500 dhanusha umdi chhe. Te svachchha, shlakshna, lashta, dhrishta, mrishta, nishpamka, niraja yavat pratirupa chhe, ityadi varnana torana sudhi kahevum joie. Te namda pushkarinina bahumadhya deshabhagamam eka prasadavatamsaka kahela chhe, te kosha pramana lambu, arddhakosha paholum, ityadi varnana purvavat saparivara simhasana sudhi kahevum. E pramane dakshina – purvamam 500 yojana jata chara namda pushkarini chhe – utpalagulma, nalina, utpala, utpalojjvala. E pramane dakshina – pashchimamam 50 yojana jata chara pushkarini – bhrimga, bhrimginiya, amjana, kajjalaprabha. Baki purvavat. Jambu – sudarshanana uttarapurvamam pahelum vanakhamda 50 – yojana olamgya pachhi a chara namdapushkarini kahi chhe. Te a – shrikamta, shrimahita, shrichamdra, shrinilaya. Tenum pramana purvavat chhe ane prasadavatamsaka pana purvavat janava. Jambu – sudarshanana purvadishana bhavanani uttaramam, uttara – purvamam, prasadavatamsakani dakshinamam ahim eka moto kuta kahela chhe. Te atha yojana umcho, mulamam 12 – yojana paholo, madhyamam atha yojana paholo, upara chara yojana paholo chhe. Mulamam kamika adhika 37 – yojana paridhi, madhyamam sadhika 25 – yojana paridhi, upara sadhika 12 – yojana paridhivala chhe. Mulamam vistirna – madhye samkshipta – upara tanu – patalo, gopuchchha samsthana samsthita, sarva jambunadamaya, svachchha yavat pratirupa chhe. Te eka padmavara vedika, eka vanakhamdathi chotaraphathi gherayela chhe. Vedika ane vanakhamdanum varnana karavum. Te kutani upara bahusama ramaniya bhumibhaga kahela chhe yavat tyam vyamtara devo – devio bese chhe, suve chhe, alote chhe yavat vichare chhe. Te bahusama ramaniya bhumibhagana bahumadhya deshabhage eka siddhayatana chhe, te kosha pramanadi badhum siddhayatana kathana karavum. Jambu – sudarshanana purviya bhavanathi dakshinamam, dakshina – purvana prasadavatamsakani uttaramam eka vishala kuta chhe. Tenum pramana purvavat yavat tyam siddhayatana chhe. Jambu – sudarshanani dakshinana bhavanani purvamam ane dakshina – purvana prasadavatamsaka ni pashchimamam eka vishala kuta chhe. E rite dakshinana bhavanani pashchimamam ane dakshina – pashchima prasadavatamsakani purvamam eka vishala kuta chhe. Jambu – sudarshanana pashchimi bhavanani dakshinamam ane dakshina – pashchima prasadavatamsakani uttaramam vishala kuta chhe. Tenum pramana purvavat ane siddhayatana chhe. Jambu – sudarshanana pashchimi bhavanani uttaramam, uttara pashchimi prasadavatamsakani dakshinamam eka moto kuta kahela chhe. Tenum pramana purvavat ane siddhayatana chhe. Jambu – sudarshanana uttara bhavanani pashchime, uttara – pashchima prasadavatamsakani purvamam ahim eka kuta kahela chhe, te purvavat. Jambu – sudarshanana uttarana bhavanani purve, uttara – purvana prasadavatamsakani pashchime eka moto kuta kahela chhe. Tenum pramana purvavat temaja siddhayatana chhe. Jambu – sudarshanana bija ghana tilaka,lakuta – yavat – rayavriksho, himguvrikshothi yavat chotaraphathi samparivritta chhe. Jambu – sudarshanana upara ghana atha – atha mamgalako kahya chhe. Te a – svastika, shrivatsadi. Krishna chamaradhvaja yavat chhatratichchhatra chhe. Jambu/sudarshanana bara namo chhe – Sutra– 192. Sudarshana, amogha, suprabuddha, yashodhara, videha jambu, somanasa, niyata, nityamamdita. Sutra– 193. Subhadra, vishala, sujata, sumana. Jambu/sudarshanana a bara namo chhe. Sutra– 194. Bhagavan ! Jambu sudarshana, jambu sudarshana kema kahevaya chhe\? Gautama! Jambu – sudarshanana jambudvipadhipati anadrita nama maharddhika deva yavat palyopamasthitika vase chhe. Te tyam 4000 samanikonum yavat jambudvipana jambu – sudarshanana ane anadrita rajadhaninum adhipatya karata yavat vichare chhe. Bhagavan ! Anadrita devani anadrita rajadhani kyam chhe\? Rajadhanini samasta vaktavyata purvavat, yavat maharddhika te anadrita deva rahe chhe. Athava he gautama ! Jambudvipana te – te deshamam tyam – tyam ghana jambuvriksho, jambuvana, jambuvana – khamda nitya kusumita yavat shri vade ativa upashobhita rahe chhe. Te karanathi he gautama! Jambudvipa, jambudvipa kahevaya chhe. Athava he gautama ! Jambudvipa shashvata namadheya kahela chhe. Je kadi na hatum tema nahim yavat nitya chhe. Sutra samdarbha– 191–194 | ||