Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105968
Scripture Name( English ): Jivajivabhigam Translated Scripture Name : જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

चतुर्विध जीव प्रतिपत्ति

 Translated Chapter :

ચતુર્વિધ જીવ પ્રતિપત્તિ
Section : द्वीप समुद्र Translated Section : દ્વીપ સમુદ્ર
Sutra Number : 168 Category : Upang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] विजयस्स णं दारस्स उभओ पासिं दुहओ निसीहियाए दोदो पगंठगा पन्नत्ता। ते णं पगंठगा चत्तारि जोयणाइं आयामविक्खंभेणं, दो जोयणाइं बाहल्लेणं, सव्ववइरामया अच्छा जाव पडिरूवा। तेसि णं पगंठगाणं उवरिं पत्तेयंपत्तेयं पासायवडेंसगा पन्नत्ता। ते णं पासायवडेंसगा चत्तारि जोयणाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, दो जोयणाइं आयामविक्खंभेणं, अब्भुग्गयमूसितपहसिताविव विविहमनिरयणभत्तिचित्ता वाउद्धुयविजयवेजयंतीपडागच्छत्तातिछत्त कलिया तुंगा गगनतलमनुलिहंतसिहरा जालंतररयण पंजरुम्मिलितव्व मणिकनगथूभियागा वियसिय सयवत्तपोंडरीयतिलकरयणद्धचंदचित्ता अंतो बाहिं च सण्हा तवणिज्जवालुयापत्थडा सुहफासा सस्सिरीयरूवा पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा तेसि णं पासायवडेंसगाणं उल्लोया पउमलयाभत्तिचित्ता जाव सामलयाभत्तिचित्ता सव्वतवणिज्जमया अच्छा जाव पडिरूवा। तेसि णं पासायवडेंसगाणं पत्तेयंपत्तेयं अंतो बहुसमरमणिज्जे भूमिभागे पन्नत्ते, से जहानामए–आलिंगपुक्खरेति वा जाव मणीहिं उवसोभिए। मणीण वण्णो गंधो फासो य नेयव्वो। तेसि णं बहुसमरमणिज्जाणं भूमिभागाणं बहुमज्झदेसभाए पत्तेयंपत्तेयं मणिपेढियाओ पन्नत्ताओ। ताओ णं मणिपेढियाओ जोयणं आयामविक्खंभेणं अद्धजोयणं बाहल्लेणं, सव्व-रयणामईओ अच्छाओ जाव पडिरूवाओ। तासि णं मणिपेढियाणं उवरिं पत्तेयंपत्तेयं सीहासने पन्नत्ते। तेसि णं सीहासनाणं अयमेयारूवे वण्णावासे पन्नत्ते, तं जहा–रययामया सीहा सोवण्णिया पादा तवणिज्जमया चक्कला नाना-मणिमयाइं पायसीसगाइं जंबूणयमयाइं गत्ताइं वइरामया संधी नानामणिमए वेच्चे। ते णं सीहासना ईहामियउसभतुरगणरमगरविहगबालगकिन्नररुरसरभचमरकुंजरवणलयपउमलयभत्तिचित्ता ससार-सारोवचियविविहमनिरयणपायपीढा अत्थरगमिउमसूरगनवतयकुसंतलिच्च केसरपच्चुत्थताभिरामा आईणग रूय बूर नवनीत तूलफासा सुविरचितरयत्ताणा ओयवियखोमदुगुल्लपट्टपडिच्छयणा रत्तंसुयसंबुया सुरम्मा पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा। तेसि णं सीहासनाणं उप्पिं पत्तेयंपत्तेयं विजयदूसे पन्नत्ते। ते णं विजयदूसा सेया संखंककुंददगरयअमतमहियफेणपुंजसन्निकासा सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा। तेसि णं विजयदूसाणं बहुमज्झदेसभाए पत्तेयंपत्तेयं वइरामया अंकुसा पन्नत्ता। तेसु णं वइरामएसु अंकुसेसु पत्तेयंपत्तेयं कुंभिक्का मुत्तादामा पन्नत्ता। ते णं कुंभिक्का मुत्तादामा अन्नेहिं चउहिं कुंभिक्केहिं मुत्तादामेहिं तदद्धुच्चप्पमाणमेत्तेहिं सव्वतो समंता संपरिक्खित्ता। ते णं दामा तवणिज्जलंबूसगा सुवण्णपयरगमंडिया जाव सिरीए अतीवअतीव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। तेसि णं पासायवडेंसगाणं उप्पिं बहवे अट्ठट्ठमंगलगा पन्नत्ता सोत्थिय तघेव जाव छत्ताइछत्ता।
Sutra Meaning : વિજયદ્વારના બંને પડખે બંને નૈષેધિકીમાં બબ્બે પ્રકંઠકો કહેલા છે. તે પ્રકંઠકો ચાર યોજન આયામ – વિષ્કંભથી, બે યોજન બાહલ્યથી છે, તે સર્વ વજ્રમય, સ્વચ્છ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે પ્રત્યેક ઓટલા ઉપર પ્રત્યેક – પ્રત્યેક પ્રાસાદાવતંસક કહેલા છે. તે પ્રાસાદાવતંસક ચાર યોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી, બે યોજન લંબાઈ – પહોળાઈથી છે, અતે સર્વ દિશામાં વ્યાપ્ત પોતાની પ્રભાથી જાને તે હસતા હોય તેવા લાગે છે. સમાન વિવિધ મણિરત્ન વડે ચિત્રિત છે, વાયુ વડે ઉદ્ધૃત વિજય – વૈજયંતી – પતાકા, છત્રાતિછત્ર યુક્ત હતી. તુંગ, ગગનતલને ઉલ્લંઘતી કે સ્પર્શતા શિખરો હતા. તેની જાળીમાં રત્ન જડેલા હતા, તે આવરણથી બહાર નીકળેલ વસ્તુ માફક નવા નવા લાગતા હતા. તેના શિખર મણિ અને સોનાના છે. વિકસિત શતપત્ર, પુંડરીક, તિલકરત્ન, અર્દ્ધચંદ્રોના ચિત્રોથી ચિત્રિત છે. વિવિધ પ્રકારની મણિની માળાથી અલંકૃત છે. અંદર – બહારથી શ્લક્ષ્ણ છે. તપનીય સુવર્ણની રેતી તેના આંગણમાં બિછાવેલી છે. તેનો સ્પર્શ અત્યંત સુખદાયી છે, આકર્ષક રૂપ છે. આ પ્રાસાદાવતંસકો પ્રાસાદીય આદિ વિશેષણથી યુક્ત છે. તે પ્રાસાદાવતંસકોના ઉપરી ભાગ પદ્મલતા યાવત્‌ શ્યામલતાના ચિત્રોથી ચિત્રિત છે. તે સર્વે તપનીયમય, સ્વચ્છ, પ્રાસાદિય, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. તે પ્રાસાદાવતંસકોમાં પ્રત્યેકે પ્રત્યેકનો ઘણો સમ – રમણીય ભૂમિભાગ કહેલ છે. જેમ કોઈ આલીંગ પુષ્કર યાવત્‌ મણિ વડે ઉપશોભિત હોય. મણિના ગંધ – વર્ણ – સ્પર્શ પૂર્વવત જાણવા. તે બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગોના બહુમધ્ય દેશભાગે પ્રત્યેકે પ્રત્યેકમાં મણિપીઠિકાઓ કહી છે. તે મણિ – પીઠિકા યોજન આયામ વિષ્કંભથી, અષ્ટ યોજન બાહલ્યથી, સર્વરત્નમય યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે મણિપીઠિકા ઉપર એક એક સિંહાસન કહેલ છે. તે સિંહાસનનું આવા પ્રકારનું વર્ણન છે – તપનીયમય ચક્રવાલ, રજતમય સિંહો, સુવર્ણના પાદ, વિવિધ મણિમય પાદપીઠક, જંબૂનદ(સુવર્ણ)મય ગાત્રો, વજ્રમય સંધી, વિવિધ મણિમય મધ્યભાગ છે. તે સિંહાસનો ઇહામૃગ – વૃષભ યાવત્‌ પદ્મલતાદિ ચિત્રોથી ચિત્રિત છે. તે સિંહાસનની આગળ રહેલું પાદપીઠ વિવિધ મૂલ્યવાન મણિ રજતપાદપીઠ, મૃદુ સ્પર્શવાળા આસ્તરક યુક્ત ગાદી, જેમાં નવીન છાલવાળા મુલાયમ – મુલાયમ દર્ભાગ્ર અને અતિ કોમળ કેસરા ભરી છે, ગાદી ઉપર વેલબૂંટાથી યુક્ત સુતરાઉ ચાદર બિછાવેલી છે, તેના ઉપર રજસ્ત્રાણ છે. તે રમણીય લાલ વસ્ત્રથી આચ્છાદિત છે, સુરમ્ય છે, આજિનક, ઋ, બૂર, વનસ્પતિ, માખણ, અર્કતૂલાની સમાન મુલાયમ સ્પર્શવાળા છે. તે સિંહાસન પ્રાસાદિય, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. તે સિંહાસનની ઉપર પ્રત્યેક – પ્રત્યેકમાં વિજયદૂષ્ય કહેલ છે. તે વિજયદૂષ્ય શ્વેત શંખ – કુંદ – દકરજ – અમૃતમથિત ફીણના પુંજ સદૃશ સર્વરત્નમય, સ્વચ્છ યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. તે વિજયદૂષ્યના બહુમધ્ય દેશભાગમાં પ્રત્યેક પ્રત્યેક વજ્રમય અંકુશ કહેલ છે. તે વજ્રમય અંકુશમાં પ્રત્યેક – પ્રત્યેકમાં કુંભિકા મુક્તાદામ કહેલ છે. તે કુંભિકા મુક્તાદામ બીજા ચાર – ચાર તેનાથી અર્દ્ધ ઉચ્ચપ્રમાણ માત્રથી અર્દ્ધકુંભીક્ક મુક્તાદામથી ચોતરફથી ઘેરાયેલ છે. તે દામ તપનીય લંબૂસક અને સુવર્ણ પ્રતરકથી મંડિત યાવત્‌ રહેલ છે. તે પ્રાસાદાવતંસકની ઉપર ઘણા આઠ – આઠ સ્વસ્તિક આદિ મંગલો કહેલ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] vijayassa nam darassa ubhao pasim duhao nisihiyae dodo pagamthaga pannatta. Te nam pagamthaga chattari joyanaim ayamavikkhambhenam, do joyanaim bahallenam, savvavairamaya achchha java padiruva. Tesi nam pagamthaganam uvarim patteyampatteyam pasayavademsaga pannatta. Te nam pasayavademsaga chattari joyanaim uddham uchchattenam, do joyanaim ayamavikkhambhenam, abbhuggayamusitapahasitaviva vivihamanirayanabhattichitta vauddhuyavijayavejayamtipadagachchhattatichhatta kaliya tumga gaganatalamanulihamtasihara jalamtararayana pamjarummilitavva manikanagathubhiyaga viyasiya sayavattapomdariyatilakarayanaddhachamdachitta amto bahim cha sanha tavanijjavaluyapatthada suhaphasa sassiriyaruva pasadiya darisanijja abhiruva padiruva Tesi nam pasayavademsaganam ulloya paumalayabhattichitta java samalayabhattichitta savvatavanijjamaya achchha java padiruva. Tesi nam pasayavademsaganam patteyampatteyam amto bahusamaramanijje bhumibhage pannatte, se jahanamae–alimgapukkhareti va java manihim uvasobhie. Manina vanno gamdho phaso ya neyavvo. Tesi nam bahusamaramanijjanam bhumibhaganam bahumajjhadesabhae patteyampatteyam manipedhiyao pannattao. Tao nam manipedhiyao joyanam ayamavikkhambhenam addhajoyanam bahallenam, savva-rayanamaio achchhao java padiruvao. Tasi nam manipedhiyanam uvarim patteyampatteyam sihasane pannatte. Tesi nam sihasananam ayameyaruve vannavase pannatte, tam jaha–rayayamaya siha sovanniya pada tavanijjamaya chakkala nana-manimayaim payasisagaim jambunayamayaim gattaim vairamaya samdhi nanamanimae vechche. Te nam sihasana ihamiyausabhaturaganaramagaravihagabalagakinnararurasarabhachamarakumjaravanalayapaumalayabhattichitta sasara-sarovachiyavivihamanirayanapayapidha attharagamiumasuraganavatayakusamtalichcha kesarapachchutthatabhirama ainaga ruya bura navanita tulaphasa suvirachitarayattana oyaviyakhomadugullapattapadichchhayana rattamsuyasambuya suramma pasaiya darisanijja abhiruva padiruva. Tesi nam sihasananam uppim patteyampatteyam vijayaduse pannatte. Te nam vijayadusa seya samkhamkakumdadagarayaamatamahiyaphenapumjasannikasa savvarayanamaya achchha java padiruva. Tesi nam vijayadusanam bahumajjhadesabhae patteyampatteyam vairamaya amkusa pannatta. Tesu nam vairamaesu amkusesu patteyampatteyam kumbhikka muttadama pannatta. Te nam kumbhikka muttadama annehim chauhim kumbhikkehim muttadamehim tadaddhuchchappamanamettehim savvato samamta samparikkhitta. Te nam dama tavanijjalambusaga suvannapayaragamamdiya java sirie ativaativa uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Tesi nam pasayavademsaganam uppim bahave atthatthamamgalaga pannatta sotthiya tagheva java chhattaichhatta.
Sutra Meaning Transliteration : Vijayadvarana bamne padakhe bamne naishedhikimam babbe prakamthako kahela chhe. Te prakamthako chara yojana ayama – vishkambhathi, be yojana bahalyathi chhe, te sarva vajramaya, svachchha yavat pratirupa chhe. Te pratyeka otala upara pratyeka – pratyeka prasadavatamsaka kahela chhe. Te prasadavatamsaka chara yojana urdhva uchchatvathi, be yojana lambai – paholaithi chhe, ate sarva dishamam vyapta potani prabhathi jane te hasata hoya teva lage chhe. Samana vividha maniratna vade chitrita chhe, vayu vade uddhrita vijaya – vaijayamti – pataka, chhatratichhatra yukta hati. Tumga, gaganatalane ullamghati ke sparshata shikharo hata. Teni jalimam ratna jadela hata, te avaranathi bahara nikalela vastu maphaka nava nava lagata hata. Tena shikhara mani ane sonana chhe. Vikasita shatapatra, pumdarika, tilakaratna, arddhachamdrona chitrothi chitrita chhe. Vividha prakarani manini malathi alamkrita chhe. Amdara – baharathi shlakshna chhe. Tapaniya suvarnani reti tena amganamam bichhaveli chhe. Teno sparsha atyamta sukhadayi chhe, akarshaka rupa chhe. A prasadavatamsako prasadiya adi visheshanathi yukta chhe. Te prasadavatamsakona upari bhaga padmalata yavat shyamalatana chitrothi chitrita chhe. Te sarve tapaniyamaya, svachchha, prasadiya, darshaniya, abhirupa ane pratirupa chhe. Te prasadavatamsakomam pratyeke pratyekano ghano sama – ramaniya bhumibhaga kahela chhe. Jema koi alimga pushkara yavat mani vade upashobhita hoya. Manina gamdha – varna – sparsha purvavata janava. Te bahusama ramaniya bhumibhagona bahumadhya deshabhage pratyeke pratyekamam manipithikao kahi chhe. Te mani – pithika yojana ayama vishkambhathi, ashta yojana bahalyathi, sarvaratnamaya yavat pratirupa chhe. Te manipithika upara eka eka simhasana kahela chhe. Te simhasananum ava prakaranum varnana chhe – Tapaniyamaya chakravala, rajatamaya simho, suvarnana pada, vividha manimaya padapithaka, jambunada(suvarna)maya gatro, vajramaya samdhi, vividha manimaya madhyabhaga chhe. Te simhasano ihamriga – vrishabha yavat padmalatadi chitrothi chitrita chhe. Te simhasanani agala rahelum padapitha vividha mulyavana mani rajatapadapitha, mridu sparshavala astaraka yukta gadi, jemam navina chhalavala mulayama – mulayama darbhagra ane ati komala kesara bhari chhe, gadi upara velabumtathi yukta sutarau chadara bichhaveli chhe, tena upara rajastrana chhe. Te ramaniya lala vastrathi achchhadita chhe, suramya chhe, ajinaka, ri, bura, vanaspati, makhana, arkatulani samana mulayama sparshavala chhe. Te simhasana prasadiya, darshaniya, abhirupa ane pratirupa chhe. Te simhasanani upara pratyeka – pratyekamam vijayadushya kahela chhe. Te vijayadushya shveta shamkha – kumda – dakaraja – amritamathita phinana pumja sadrisha sarvaratnamaya, svachchha yavat pratirupa chhe. Te vijayadushyana bahumadhya deshabhagamam pratyeka pratyeka vajramaya amkusha kahela chhe. Te vajramaya amkushamam pratyeka – pratyekamam kumbhika muktadama kahela chhe. Te kumbhika muktadama bija chara – chara tenathi arddha uchchapramana matrathi arddhakumbhikka muktadamathi chotaraphathi gherayela chhe. Te dama tapaniya lambusaka ane suvarna pratarakathi mamdita yavat rahela chhe. Te prasadavatamsakani upara ghana atha – atha svastika adi mamgalo kahela chhe.