Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104842
Scripture Name( English ): Gyatadharmakatha Translated Scripture Name : ધર્મકથાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-१

अध्ययन-११ दावद्रव

Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૧

અધ્યયન-૧૧ દાવદ્રવ

Section : Translated Section :
Sutra Number : 142 Category : Ang-06
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं दसमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, एक्कारसमस्स णं भंते! नायज्झयणस्स के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नगरे गोयमो एवं वयासी–कहण्णं भंते! जीवा आराहगा वा विराहगा वा भवंति? गोयमा! से जहानामए एगंसि समुद्दकूलंसि दावद्दवा नामं रुक्खा पन्नत्ता–किण्हा जाव निउरंबभूया पत्तिया पुप्फिया फलिया हरियगरेरिज्जमाणा सिरीए अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। जया णं दीविच्चगा ईसिं पुरेवाया पच्छावाया मंदावाया महावाया वायंति, तया णं बहवे दावद्दवा रुक्खा पत्तिया पुप्फिया फलिया हरियग-रेरिज्जमाणा सिरीए अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। अप्पेगइया दावद्दवा रुक्खा जुण्णा ज्झोडा परि-सडिय-पंडुपत्त-पुप्फ-फला सुक्करुक्खओ विव मिलायमाणा-मिलायमाणा चिट्ठंति। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाण य सम्मं सहइ खमइ तितिक्खइ अहियासेइ, बहूणं अन्नउत्थियाणं बहूणं गिहत्थाणं नो सम्मं सहइ जाव नो अहियासेइ–एस णं मए पुरिसे देसविराहए पन्नत्ते। समणाउसो! जया णं सामुद्दगा ईसिं पुरेवाया पच्छावाया मंदावाया महावाया वायंति, तया णं बहवे दावद्दवा रुक्खा जुण्णा ज्झोडा परिसडिय-पंडुपत्त-पुप्फ-फला सुक्करुक्खओ विव मिलाय-माणा-मिलायमाणा चिट्ठंति। अप्पेगइया दावद्दवा रुक्खा पत्तिया पुप्फिया फलिया हरियग-रेरिज्जमाणा सिरीए अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे बहूणं अन्नउत्थियाणं बहूणं गिहत्थाणं सम्मं सहइ खमइ तितिक्खइ अहियासेइ, बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाण य नो सम्मं सहइ जाव नो अहियासेइ–एस णं मए पुरिसे देसाराहए पन्नत्ते। समणाउसो! जया णं नो दीविच्चगा नो सामुद्दगा ईसिं पुरेवाया पच्छावाया मंदावाया महावाया वायंति, तया णं सव्वे दावद्दवा रुक्खा जुण्णा ज्झोडा परिसडिय-पंडुपत्त-पुप्फ-फला सुक्करुक्खओ विव मिलायमाणा-मिलायमाणा चिट्ठंति। अप्पे-गइया दावद्दवा रुक्खा पत्तिया पुप्फिया फलिया हरियग-रेरिज्जमाणा सिरीए अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाणं बहूणं अन्नउत्थियाणं बहूणं गिहत्थाणं नो सम्मं सहइ जाव नो अहियासेइ–एस णं मए पुरिसे सव्वविराहए पन्नत्ते। समणाउसो! जया णं दीविच्चगा वि सामुद्दगा वि ईसिं पुरेवाया पच्छावाया मंदावाया महावाया वायंति, तया णं सव्वे दावद्दवा रुक्खा पत्तिया पुप्फिया फलिया हरियग-रेरिज्जमाणा सिरीए अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाणं बहूणं अन्नउत्थियाणं बहूणं गिहत्थाणं सम्मं सहइ खमइ तितिक्खइ अहियासेइ–एस णं मए पुरिसे सव्वआराहए पन्नत्ते। एवं खलु गोयमा! जीवा आराहगा वा विराहगा वा भवंति। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं एक्कारसमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જો શ્રમણ યાવત્‌ નિર્વાણ પ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે દશમા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો ભગવન્‌ ! શ્રમણ ભગવંતે અગિયારમા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહે ગૌતમસ્વામીએ આમ પૂછ્યું – ભગવન્‌ ! જીવ કઈ રીતે આરાધક કે વિરાધક થાય ? ગૌતમ ! જેમ એક સમુદ્રના કિનારે દાવદ્રવ નામે વૃક્ષ હતું. તે કૃષ્ણવર્ણી યાવત્‌ ગુચ્છરૂપ હતું. તે પત્ર – પુષ્પ – ફળ – હરિતતાથી મનોહર, શ્રી વડે અતિ શોભિત હતું. જ્યારે દ્વીપ સંબંધી ઇષત્‌ પુરોવાત, પથ્ય વાત, મંદ વાત, મહા વાત વાય છે, ત્યારે ઘણા દાવદ્રવ વૃક્ષો, પત્રાદિયુક્ત યાવત્‌ સ્થિર રહે છે. કેટલાક દાવદ્રવ વૃક્ષો, જીર્ણ થઈ ઝડી જાય છે. તેથી ખરી પડેલ પાંડુપુત્ર – પુષ્પ – ફળ યુક્ત થઈ, શુષ્ક વૃષ માફક મ્લાન થઈને રહે છે. આ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! જે આપણા સાધુ – સાધ્વી યાવત્‌ દીક્ષા લઈ, ઘણા શ્રમણ, શ્રમણી, શ્રાવક, શ્રાવિકા એ ચારેના પ્રતિકૂળ વચનાદિને સમ્યક્‌ રીતે સહે છે યાવત્‌ વિશેષરૂપે સહે છે, પણ ઘણા અન્યતીર્થિક અને ગૃહસ્થોના દુર્વચન સમ્યક્‌ રીતે યાવત્‌ વિશેષરૂપે સહેતા નથી, તેવા સાધકને મેં દેશવિરાધક કહેલ છે. આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! જ્યારે સમુદ્ર સંબંધી ઇષત્‌ પુરોવાત યાવત્‌ મહાવાત વાય છે, ત્યારે ઘણા દાવદ્રવ વૃક્ષો જીર્ણ થઈ, ઝડી યાવત્‌ મ્લાન થઈને રહે છે, કેટલાક દાવદ્રવ વૃક્ષો, પત્ર – પુષ્પ યુક્ત થઈ યાવત્‌ ઉપશોભિત થઈને રહે છે, તેમ જે આપણા સાધુ – સાધ્વી, દીક્ષા લઈને ઘણા અન્યતીર્થિક અને ગૃહસ્થોના ઉપસર્ગને સારી રીતે સહે છે, પણ ઘણા શ્રમણ, શ્રમણી, શ્રાવક, શ્રાવિકા એ ચારેના પ્રતિકૂળ વચનાદિને સમ્યક્‌ રીતે નથી સહેતા, તેવા સાધકને મેં દેશ આરાધક કહ્યા છે. આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! જ્યારે દ્વીપ કે સમુદ્ર સંબંધી ઇષત્‌ પુરોવાત યાવત્‌ મહાવાત વહેતો નથી, ત્યારે બધાં દાવદ્રવ વૃક્ષો જીર્ણ થઈ, ઝડે છે, એ રીતે હે શ્રમણો ! જે આપણા સાધુ – સાધ્વી, દીક્ષા લઈને ઘણા શ્રમણ, શ્રમણી, શ્રાવક, શ્રાવિકા એ ચારેના તથા ઘણા અન્યતીર્થિક અને ગૃહસ્થોના ઉપસર્ગને અને પ્રતિકૂળ વચનાદિને સમ્યક્‌ રીતે નથી સહેતા, તેવા સાધકને મેં સર્વ વિરાધક કહ્યા છે. આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો ! જ્યારે દ્વીપ અને સમુદ્ર સંબંધી, ઇષત્‌ પુરોવાતાદિ યાવત્‌ વહે છે, ત્યારે બધા દાવદ્રવ વૃક્ષો પવિત્ર યાવત્‌ સુશોભિત રહે છે. એ રીતે જે આપણા સાધુ – સાધ્વી, દીક્ષા લઈને ઘણા શ્રમણ, શ્રમણી, શ્રાવક, શ્રાવિકા એ ચારેના તથા ઘણા અન્યતીર્થિક અને ગૃહસ્થોના ઉપસર્ગને અને પ્રતિકૂળ વચનાદિને સમ્યક્‌ રીતે સહે છે, તેવા સાધકને મેં સર્વ આરાધક કહ્યા છે. આ પ્રમાણે ગૌતમ ! જીવો આરાધક કે વિરાધક થાય છે. હે જંબૂ ! ભગવંત મહાવીરે અગિયારમા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તે હું તમને કહું છું.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam dasamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte, ekkarasamassa nam bhamte! Nayajjhayanassa ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe nagare goyamo evam vayasi–kahannam bhamte! Jiva arahaga va virahaga va bhavamti? Goyama! Se jahanamae egamsi samuddakulamsi davaddava namam rukkha pannatta–kinha java niurambabhuya pattiya pupphiya phaliya hariyagarerijjamana sirie aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Jaya nam divichchaga isim purevaya pachchhavaya mamdavaya mahavaya vayamti, taya nam bahave davaddava rukkha pattiya pupphiya phaliya hariyaga-rerijjamana sirie aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Appegaiya davaddava rukkha junna jjhoda pari-sadiya-pamdupatta-puppha-phala sukkarukkhao viva milayamana-milayamana chitthamti. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyana ya sammam sahai khamai titikkhai ahiyasei, bahunam annautthiyanam bahunam gihatthanam no sammam sahai java no ahiyasei–esa nam mae purise desavirahae pannatte. Samanauso! Jaya nam samuddaga isim purevaya pachchhavaya mamdavaya mahavaya vayamti, taya nam bahave davaddava rukkha junna jjhoda parisadiya-pamdupatta-puppha-phala sukkarukkhao viva milaya-mana-milayamana chitthamti. Appegaiya davaddava rukkha pattiya pupphiya phaliya hariyaga-rerijjamana sirie aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane bahunam annautthiyanam bahunam gihatthanam sammam sahai khamai titikkhai ahiyasei, bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyana ya no sammam sahai java no ahiyasei–esa nam mae purise desarahae pannatte. Samanauso! Jaya nam no divichchaga no samuddaga isim purevaya pachchhavaya mamdavaya mahavaya vayamti, taya nam savve davaddava rukkha junna jjhoda parisadiya-pamdupatta-puppha-phala sukkarukkhao viva milayamana-milayamana chitthamti. Appe-gaiya davaddava rukkha pattiya pupphiya phaliya hariyaga-rerijjamana sirie aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyanam bahunam annautthiyanam bahunam gihatthanam no sammam sahai java no ahiyasei–esa nam mae purise savvavirahae pannatte. Samanauso! Jaya nam divichchaga vi samuddaga vi isim purevaya pachchhavaya mamdavaya mahavaya vayamti, taya nam savve davaddava rukkha pattiya pupphiya phaliya hariyaga-rerijjamana sirie aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyanam bahunam annautthiyanam bahunam gihatthanam sammam sahai khamai titikkhai ahiyasei–esa nam mae purise savvaarahae pannatte. Evam khalu goyama! Jiva arahaga va virahaga va bhavamti. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam ekkarasamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jo shramana yavat nirvana prapta bhagavamta mahavire dashama jnyata adhyayanano a artha kahyo chhe, to bhagavan ! Shramana bhagavamte agiyarama adhyayanano sho artha kahyo chhe\? He jambu ! Te kale, te samaye rajagrihe gautamasvamie ama puchhyum – bhagavan ! Jiva kai rite aradhaka ke viradhaka thaya\? Gautama ! Jema eka samudrana kinare davadrava name vriksha hatum. Te krishnavarni yavat guchchharupa hatum. Te patra – pushpa – phala – haritatathi manohara, shri vade ati shobhita hatum. Jyare dvipa sambamdhi ishat purovata, pathya vata, mamda vata, maha vata vaya chhe, tyare ghana davadrava vriksho, patradiyukta yavat sthira rahe chhe. Ketalaka davadrava vriksho, jirna thai jhadi jaya chhe. Tethi khari padela pamduputra – pushpa – phala yukta thai, shushka vrisha maphaka mlana thaine rahe chhe. A pramane he ayushyaman shramano ! Je apana sadhu – sadhvi yavat diksha lai, ghana shramana, shramani, shravaka, shravika e charena pratikula vachanadine samyak rite sahe chhe yavat vishesharupe sahe chhe, pana ghana anyatirthika ane grihasthona durvachana samyak rite yavat vishesharupe saheta nathi, teva sadhakane mem deshaviradhaka kahela chhe. Ayushyaman shramano ! Jyare samudra sambamdhi ishat purovata yavat mahavata vaya chhe, tyare ghana davadrava vriksho jirna thai, jhadi yavat mlana thaine rahe chhe, ketalaka davadrava vriksho, patra – pushpa yukta thai yavat upashobhita thaine rahe chhe, tema je apana sadhu – sadhvi, diksha laine ghana anyatirthika ane grihasthona upasargane sari rite sahe chhe, pana ghana shramana, shramani, shravaka, shravika e charena pratikula vachanadine samyak rite nathi saheta, teva sadhakane mem desha aradhaka kahya chhe. Ayushyaman shramano ! Jyare dvipa ke samudra sambamdhi ishat purovata yavat mahavata vaheto nathi, tyare badham davadrava vriksho jirna thai, jhade chhe, e rite he shramano ! Je apana sadhu – sadhvi, diksha laine ghana shramana, shramani, shravaka, shravika e charena tatha ghana anyatirthika ane grihasthona upasargane ane pratikula vachanadine samyak rite nathi saheta, teva sadhakane mem sarva viradhaka kahya chhe. Ayushyaman shramano ! Jyare dvipa ane samudra sambamdhi, ishat purovatadi yavat vahe chhe, tyare badha davadrava vriksho pavitra yavat sushobhita rahe chhe. E rite je apana sadhu – sadhvi, diksha laine ghana shramana, shramani, shravaka, shravika e charena tatha ghana anyatirthika ane grihasthona upasargane ane pratikula vachanadine samyak rite sahe chhe, teva sadhakane mem sarva aradhaka kahya chhe. A pramane gautama ! Jivo aradhaka ke viradhaka thaya chhe. He jambu ! Bhagavamta mahavire agiyarama jnyata adhyayanano a artha kahyo chhe, te hum tamane kahum chhum.