Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1104841 | ||
| Scripture Name( English ): | Gyatadharmakatha | Translated Scripture Name : | ધર્મકથાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
श्रुतस्कंध-१ अध्ययन-१० चंद्रमा |
Translated Chapter : |
શ્રુતસ્કંધ-૧ અધ્યયન-૧૦ ચંદ્રમા |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 141 | Category : | Ang-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं नवमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, दसमस्स णं भंते! नायज्झयणस्स के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नयरे गोयमो एवं वयासी– कहण्णं भंते! जीवा वड्ढंति वा हायंति वा? गोयमा! ते जहानामए बहुलपक्खस्स पाडिवय-चंदे पुण्णिया-चंदं पणिहाय हीने वण्णेणं हीणे सोम्माए हीने निद्धयाए हीने कंतीए एवं–दित्तीए जुत्तीए छायाए पभाए ओयाए लेसाए हीने मंडलेणं। तयानंतरं च णं बीयाचंदे पाडिवय-चंदं पणिहाय हीणतराए वण्णेणं जाव हीणतराए मंडलेणं। तयानंतरं च णं तइया–चंदे बीया-चंदं पणिहाय हीनतराए वण्णेणं जाव हीनतराए मंडलेणं। एवं खलु एएणं कमेणं परिहायमाणे-परिहायमाणे जाव अमावसा-चंदे चाउद्दसि-चंदं पणिहाय नट्ठे वण्णेणं जाव नट्ठे मंडलेणं। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे हीणे खंतीए एवं–मुत्तीए गुत्तीए अज्जवेणं मद्दवेणं लाघवेणं सच्चेणं तवेणं चियाए अकिंचणयाए हीणे बंभचेरवासेणं। तयानंतरं च णं हीनतराए खंतीए जाव हीनतराए बंभचेरवासेणं। एवं खलु एएणं कमेणं परिहायमाणे-परिहायमाणे नट्ठे खंतीए जाव नट्ठे बंभचेरवासेणं। से जहा वा सुक्कपक्खस्स पाडिवय-चंदे अमावसा-चंदं पणिहाय अहिए वण्णेणं अहिए सोम्माए अहिए निद्धयाए अहिए कंतीए एवं–दित्तीए जुत्तीए छाया पभाए ओयाए लेसाए अहिए मंडलेणं। तयानंतरं च णं बीया-चंदे पाडिवय-चंदं पणिहाय अहिययराए वण्णेणं जाव अहिययराए मंडलेणं। एवं खलु एएणं कमेणं परिवड्ढेमाणे-परिवड्ढेमाणे जाव पुण्णिमा-चंदे चाउद्दसि-चंदं पणिहाय पडिपुण्णे वण्णेणं जाव पडिपुण्णे मंडलेणं। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरियउवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए समाणे अहिए खंतीए एवं–मुत्तीए गुत्तीए अज्जवेणं मद्दवेणं लाघवेणं सच्चेणं तवेणं चियाए अकिंचणयाए अहिए बंभचेरवासेणं। तयानंतरं च णं अहिययराए खंतीए जाव अहिययराए बंभचेरवासेणं। एवं खलु एएणं कमेणं परिवड्ढेमाणे-परिवड्ढेमाणे पडिपुण्णे खंतीए जाव पडिपुण्णे बंभचेरवासेणं। एवं खलु जीवा वड्ढंति वा हायंति वा। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं दसमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते। | ||
| Sutra Meaning : | ભગવન્ ! જો શ્રમણ યાવત્ નિર્વાણ પ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે નવમા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો ભગવન્ ! શ્રમણ ભગવંતે દશમા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહનગરે સ્વામી પધાર્યા. ગૌતમસ્વામીએ પૂછ્યું – ભગવન્ ! જીવ કઈ રીતે વૃદ્ધિ કે હાનિ પામે છે ? હે ગૌતમ ! જેમ કૃષ્ણપક્ષની પ્રતિપદાનો ચંદ્ર, પૂનમના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ – સૌમ્યતા – સ્નિગ્ધતા – કાંતી – દીપ્તિ, યુક્તિ – છાયા – પ્રભા – ઓજસ – લેશ્યા અને મંડલથી હીન હોય છે. ત્યારપછી બીજનો ચંદ્ર, એકમના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી હીન હોય છે. ત્યારપછી ત્રીજનો ચંદ્ર, બીજના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી હીન હોય છે. આ પ્રમાણે આ ક્રમથી હીન થતા – થતા યાવત્ અમાસનો ચંદ્ર, ચૌદશના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી નષ્ટ હોય છે. આ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્ શ્રમણો ! જે આપણા સાધુ કે સાધ્વી યાવત્ દીક્ષા લઈને ક્ષાંતિ, મુક્તિ, ગુપ્તિ, આર્જવ, માર્દવ, લાઘવ, સત્ય, તપ, ત્યાગ, અકિંચનતા, બ્રહ્મચર્યવાસથી હીન થાય છે. ત્યારપછી ક્ષાંતિ યાવત્ બ્રહ્મચર્યવાસથી હીન, હીનતર થતો જાય છે. એ પ્રમાણે નિશ્ચે આ ક્રમથી ઘટતા – ઘટતા ક્ષાંતિ યાવત્ બ્રહ્મચર્યથી નષ્ટ થાય છે. જેમ શુક્લ પક્ષના એકમનો ચંદ્ર, અમાસના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી અધિક હોય છે. ત્યારપછી બીજનો ચંદ્ર, એકમના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી અધિકતર હોય છે. એ પ્રમાણે એ ક્રમથી વધતા – વધતા યાવત્ પૂર્ણિમાનો ચંદ્ર, ચૌદશના ચંદ્રની અપેક્ષાએ વર્ણ યાવત્ મંડલથી પ્રતિપૂર્ણ હોય છે. આ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્ શ્રમણો ! યાવત્ પ્રવ્રજ્યા લઈને ક્ષાંતિ યાવત્ બ્રહ્મચર્યથી અધિક થાય છે. પછી અધિકતર થાય છે, આ ક્રમે વધતા – વધતા યાવત્ બ્રહ્મચર્યવાસથી પ્રતિપૂર્ણ થાય છે. હે જંબૂ ! આ પ્રમાણે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે દશમાં જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તે હું તને. કહું છું. | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam navamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte, dasamassa nam bhamte! Nayajjhayanassa ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe nayare goyamo evam vayasi– Kahannam bhamte! Jiva vaddhamti va hayamti va? Goyama! Te jahanamae bahulapakkhassa padivaya-chamde punniya-chamdam panihaya hine vannenam hine sommae hine niddhayae hine kamtie evam–dittie juttie chhayae pabhae oyae lesae hine mamdalenam. Tayanamtaram cha nam biyachamde padivaya-chamdam panihaya hinatarae vannenam java hinatarae mamdalenam. Tayanamtaram cha nam taiya–chamde biya-chamdam panihaya hinatarae vannenam java hinatarae mamdalenam. Evam khalu eenam kamenam parihayamane-parihayamane java amavasa-chamde chauddasi-chamdam panihaya natthe vannenam java natthe mamdalenam. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane hine khamtie evam–muttie guttie ajjavenam maddavenam laghavenam sachchenam tavenam chiyae akimchanayae hine bambhacheravasenam. Tayanamtaram cha nam hinatarae khamtie java hinatarae bambhacheravasenam. Evam khalu eenam kamenam parihayamane-parihayamane natthe khamtie java natthe bambhacheravasenam. Se jaha va sukkapakkhassa padivaya-chamde amavasa-chamdam panihaya ahie vannenam ahie sommae ahie niddhayae ahie kamtie evam–dittie juttie chhaya pabhae oyae lesae ahie mamdalenam. Tayanamtaram cha nam biya-chamde padivaya-chamdam panihaya ahiyayarae vannenam java ahiyayarae mamdalenam. Evam khalu eenam kamenam parivaddhemane-parivaddhemane java punnima-chamde chauddasi-chamdam panihaya padipunne vannenam java padipunne mamdalenam. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariyauvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie samane ahie khamtie evam–muttie guttie ajjavenam maddavenam laghavenam sachchenam tavenam chiyae akimchanayae ahie bambhacheravasenam. Tayanamtaram cha nam ahiyayarae khamtie java ahiyayarae bambhacheravasenam. Evam khalu eenam kamenam parivaddhemane-parivaddhemane padipunne khamtie java padipunne bambhacheravasenam. Evam khalu jiva vaddhamti va hayamti va. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam dasamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Bhagavan ! Jo shramana yavat nirvana prapta bhagavamta mahavire navama jnyata adhyayanano a artha kahyo chhe, to bhagavan ! Shramana bhagavamte dashama adhyayanano sho artha kahyo chhe\? He jambu ! Te kale, te samaye rajagrihanagare svami padharya. Gautamasvamie puchhyum – bhagavan ! Jiva kai rite vriddhi ke hani pame chhe\? He gautama ! Jema krishnapakshani pratipadano chamdra, punamana chamdrani apekshae varna – saumyata – snigdhata – kamti – dipti, yukti – chhaya – prabha – ojasa – leshya ane mamdalathi hina hoya chhe. Tyarapachhi bijano chamdra, ekamana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi hina hoya chhe. Tyarapachhi trijano chamdra, bijana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi hina hoya chhe. A pramane a kramathi hina thata – thata yavat amasano chamdra, chaudashana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi nashta hoya chhe. A pramane he ayushyaman shramano ! Je apana sadhu ke sadhvi yavat diksha laine kshamti, mukti, gupti, arjava, mardava, laghava, satya, tapa, tyaga, akimchanata, brahmacharyavasathi hina thaya chhe. Tyarapachhi kshamti yavat brahmacharyavasathi hina, hinatara thato jaya chhe. E pramane nishche a kramathi ghatata – ghatata kshamti yavat brahmacharyathi nashta thaya chhe. Jema shukla pakshana ekamano chamdra, amasana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi adhika hoya chhe. Tyarapachhi bijano chamdra, ekamana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi adhikatara hoya chhe. E pramane e kramathi vadhata – vadhata yavat purnimano chamdra, chaudashana chamdrani apekshae varna yavat mamdalathi pratipurna hoya chhe. A pramane he ayushyaman shramano ! Yavat pravrajya laine kshamti yavat brahmacharyathi adhika thaya chhe. Pachhi adhikatara thaya chhe, a krame vadhata – vadhata yavat brahmacharyavasathi pratipurna thaya chhe. He jambu ! A pramane shramana bhagavamta mahavire dashamam jnyata adhyayanano a artha kahyo chhe, te hum tane. Kahum chhum. | ||