Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104739
Scripture Name( English ): Gyatadharmakatha Translated Scripture Name : ધર્મકથાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-१

अध्ययन-१ उत्क्षिप्तज्ञान

 Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૧

અધ્યયન-૧ ઉત્ક્ષિપ્તજ્ઞાન
Section : Translated Section :
Sutra Number : 39 Category : Ang-06
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तए णं से मेहे अनगारे अन्नया कयाइ समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–इच्छामि णं भंते! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाए समाणे मासियं भिक्खुपडिमं उवसंपज्जित्ता णं विहरित्तए। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं करेहि। तए णं से मेहे अनगारे समणेणं भगवया महावीरेणं अब्भणुण्णाए समाणे मासियं भिक्खुपडिमं उवसंपज्जित्ता णं विहरइ। मासियं भिक्खुपडिमं अहासुत्तं अहाकप्पं अहामग्गं सम्मं काएणं फासेइ पालेइ सोभेइ तीरेइ किट्टेइ, सम्मं काएणं फासेत्ता पालेत्ता सोभेत्ता तीरेत्ता किट्टेत्ता पुणरवि समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–इच्छामि णं भंते! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाए समाणे दोमासियं भिक्खुपडिमं उवसंपज्जित्ता णं विहरित्तए। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं करेहि। जहा पढमाए अभिलावो तहा दोच्चाए तच्चाए चउत्थाए पंचमाए छम्मासियाए सत्तमासियाए पढमसत्तराइंदियाए दोच्चसत्तराइंदियाए तच्च सत्तराइंदियाए अहोराइयाए एगराइयाए वि। तए णं से मेहे अनगारे बारस भिक्खुपडिमाओ सम्मं काएणं फासेत्ता पालेत्ता सोभेत्ता तीरेत्ता किट्टेत्ता पुणरवि वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–इच्छामि णं भंते! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाए समाणे गुणरयणसंवच्छरं तवोकम्मं उवसंपज्जित्ता णं विहरित्तए। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं करेहि। तए णं से मेहे अनगारे पढमं मासं चउत्थं-चउत्थेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं, दिया ठाणुक्कुडुए सूराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, रत्तिं वीरासणेणं अवाउडएणं। दोच्चं मासं छट्ठं-छट्ठेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं दिया ठाणुक्कुडुए सूराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, रत्तिं वीरासनेणं अवाउडएणं। तच्चं मासं अट्ठमं-अट्ठमेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं, दिया ठाणुक्कुडुए सूराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, रत्तिं वीरासणेणं अवाउडएणं। चउत्थं मासं दसमं-दसमेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं, दिया ठाणुक्कुडुए सुराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, रत्तिं वीरा-सणेणं अवाउडएणं। पंचमं मासं दुवालसमं-दुवालसमेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं, दिया ठाणुक्कुडुए सूराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, रत्तिं वीरासणेणं अवाउडएणं। एवं एएणं अभिलावेणं छट्ठे चोद्दसमं-चोद्दसमेणं, सत्तमे सोलसमं-सोलसमेणं, अट्ठमे अट्ठारसमं-अट्ठारसमेणं, नवमे वीसइमं-वीसइमेणं, दसमे बावीसइमं-बावीसइमेणं, एक्कारसमे चउव्वीसइमं-चउव्वीसइमेणं, बारसमे छव्वीसइमं-छव्वीसइमेणं, तेरसमे अट्ठावीसइमं-अट्ठावीस-इमेणं, चोद्दसमे तीसइमं-तीसइमेणं, पंचदसमे बत्तीसइमं-बत्तीसइमेणं, सोलसमे चउत्तीसइमं-चउत्तीसइमेणं–अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं, दिया ठाणुक्कुडुए सुराभिमुहे आयावणभूमीए आयावेमाणे, वीरासणेण अवाउडएण य। तए णं से मेहे अनगारे गुणरयणसंवच्छरं तवोकम्मं अहासुत्तं अहाकप्पं अहामग्गं सम्मं काएणं फासेइ पालेइ सोभेइ तीरेइ किट्टेइ अहासुत्तं अहाकप्पं अहामग्गं सम्मं काएणं फासेत्ता पालेत्ता सोभेत्ता तीरेत्ता किट्टेत्ता समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता बहूहिं छट्ठट्ठमदसम-दुवालसेहिं मासद्धमासखमणेहिं विचित्तेहिं तवोकम्मेहिं अप्पाणं भावेमाणे विहरइ।
Sutra Meaning : ત્યારપછી તે મેઘ અણગાર અન્ય કોઈ દિવસે શ્રમણ ભગવન્‌ મહાવીરને વાંદે – નમે છે. વાંદી – નમીને આમ કહ્યું – હે ભગવન્‌ ! હું આપની અનુજ્ઞા પામીને માસિકી ભિક્ષુ પ્રતીમા સ્વીકારીને વિચરવા ઇચ્છુ છું. હે દેવાનુપ્રિય! સુખ ઉપજે તેમ કર, પ્રતિબંધ ન કર. ત્યારે તે મેઘ, ભગવંતની અનુજ્ઞા પામી, માસિકી ભિક્ષુ પ્રતિમા સ્વીકારીને વિચરે છે. માસિકી ભિક્ષુ પ્રતિમાને સૂત્રાનુસાર, આચારાનુસાર, જ્ઞાનાદિ માર્ગાનુસાર સમ્યક્‌ પ્રકારે કાયા વડે સ્પર્શે છે, પાળે છે, શોભિત કરે છે, તીર્ણ કરે છે, કીર્તન કરે છે, સમ્યક્‌ કાયા વડે સ્પર્શી – પાળી – શોભાવી – તરી – કીર્તન કરીને ફરી પણ ભગવંતને વાંદી – નમીને આમ કહ્યું – હે ભગવન્‌ ! હું આપની અનુજ્ઞા પામીને બે માસિકી ભિક્ષુપ્રતિમાને સ્વીકારીને વિચરવા ઇચ્છુ છું. હે દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. પહેલીમાં જે આલાવો કહ્યો, તેમ બીજી, ત્રીજી, ચોથી, પાંચમી, છમાસિકી, સપ્તમાસિકી, પહેલી સાત અહોરાત્રિકી, બીજી સાત અહોરાત્રિકી, ત્રીજી સાત અહોરાત્રિકી, અહોરાત્રિ દિનની, એક રાત્રિદિનની કહેવી. ત્યારપછી તે મેઘ અણગાર બાર ભિક્ષુપ્રતિમાઓને સમ્યક્‌ કાયાથી સ્પર્શી – પાળી – શોભાવી – તીર્ણ કરી – કીર્તન કરી, ફરી પણ વાંદી – નમીને આમ કહ્યું – હે ભગવન્‌ ! આપની અનુજ્ઞા પામી હું ગુણરત્ન સંવત્સર તપકર્મ કરવાને ઇચ્છુ છું. હે દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. ત્યારે તે મેઘ અણગાર પહેલા માસે નિરંતર ચતુર્થભક્ત(એકાંતર ઉપવાસ) તપોકર્મ વડે દિવસના ઉત્કટુક આસને રહી, આતાપના ભૂમિમાં સૂર્યાભિમુખ રહી આતાપના લેતા અને રાત્રે વીરાસનમાં, નિર્વસ્ત્રપણે રહેતા હતા. બીજા માસે છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ તપ પૂર્વક, ત્રીજા માસે અઠ્ઠમના પારણે અઠ્ઠમ તપ પૂર્વક, ચોથા માસે ચાર ઉપવાસના પારણે ચાર ઉપવાસના નિરંતર તપોકર્મ વડે દિવસના ઉત્કટુક આસને રહી સૂર્ય સન્મુખ આતાપના ભૂમિમાં આતાપના લેતા, રાત્રે અપ્રાવૃત્તપણે વીરાસને રહ્યા. પાંચમે માસે પાંચ ઉપવાસને નિરંતર તપકર્મ વડે કરતા, દિવસે ઉત્કટુક આસન વડે સૂર્યાભિમુખ આતાપના લેતા૦ ઇત્યાદિ. એ રીતે આ આલાવા વડે છઠ્ઠા મહિને છ ઉપવાસ, સાતમે સાત, આઠમે આઠ, નવમે નવ, દશમે દશ, અગિયારમે અગિયાર, બારમે બાર, તેરમે તેર, ચૌદમે ચૌદ, પંદરમે પંદર અને સોળમા મહિને નિરંતર ૧૬ – ઉપવાસ. ચોત્રીશ ભક્ત તપોકર્મ વડે દિવસે ઉત્કટુક આસનથી સૂર્યાભિમુખ થઈ આતાપના ભૂમિમાં આતાપના લેતા, રાત્રે અપ્રાવૃત્ત થઈને વીરાસને રહે છે. ત્યારે તે મેઘ અણગારે ગુણરત્ન સંવત્સર તપોકર્મને સૂત્રાનુસાર યાવત્‌ સમ્યક્‌ કાયા વડે સ્પર્શી, પાળી, શોભાવી, તીર્ણ કરી, કીર્તન કરી, યથાસૂત્ર – યથાકલ્પ યાવત્‌ કીર્તન કરી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વંદે – નમે છે, વાંદી – નમીને ઘણા છઠ્ઠ – અઠ્ઠમ – ચાર, પાંચ ઉપવાસ, માસક્ષમણ, અર્ધમાસક્ષમણાદિ વિચિત્ર તપોકર્મથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tae nam se mehe anagare annaya kayai samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–ichchhami nam bhamte! Tubbhehim abbhanunnae samane masiyam bhikkhupadimam uvasampajjitta nam viharittae. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham karehi. Tae nam se mehe anagare samanenam bhagavaya mahavirenam abbhanunnae samane masiyam bhikkhupadimam uvasampajjitta nam viharai. Masiyam bhikkhupadimam ahasuttam ahakappam ahamaggam sammam kaenam phasei palei sobhei tirei kittei, sammam kaenam phasetta paletta sobhetta tiretta kittetta punaravi samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–ichchhami nam bhamte! Tubbhehim abbhanunnae samane domasiyam bhikkhupadimam uvasampajjitta nam viharittae. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham karehi. Jaha padhamae abhilavo taha dochchae tachchae chautthae pamchamae chhammasiyae sattamasiyae padhamasattaraimdiyae dochchasattaraimdiyae tachcha sattaraimdiyae ahoraiyae egaraiyae vi. Tae nam se mehe anagare barasa bhikkhupadimao sammam kaenam phasetta paletta sobhetta tiretta kittetta punaravi vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–ichchhami nam bhamte! Tubbhehim abbhanunnae samane gunarayanasamvachchharam tavokammam uvasampajjitta nam viharittae. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham karehi. Tae nam se mehe anagare padhamam masam chauttham-chautthenam anikkhittenam tavokammenam, diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, rattim virasanenam avaudaenam. Dochcham masam chhattham-chhatthenam anikkhittenam tavokammenam diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, rattim virasanenam avaudaenam. Tachcham masam atthamam-atthamenam anikkhittenam tavokammenam, diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, rattim virasanenam avaudaenam. Chauttham masam dasamam-dasamenam anikkhittenam tavokammenam, diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, rattim vira-sanenam avaudaenam. Pamchamam masam duvalasamam-duvalasamenam anikkhittenam tavokammenam, diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, rattim virasanenam avaudaenam. Evam eenam abhilavenam chhatthe choddasamam-choddasamenam, sattame solasamam-solasamenam, atthame attharasamam-attharasamenam, navame visaimam-visaimenam, dasame bavisaimam-bavisaimenam, ekkarasame chauvvisaimam-chauvvisaimenam, barasame chhavvisaimam-chhavvisaimenam, terasame atthavisaimam-atthavisa-imenam, choddasame tisaimam-tisaimenam, pamchadasame battisaimam-battisaimenam, solasame chauttisaimam-chauttisaimenam–anikkhittenam tavokammenam, diya thanukkudue surabhimuhe ayavanabhumie ayavemane, virasanena avaudaena ya. Tae nam se mehe anagare gunarayanasamvachchharam tavokammam ahasuttam ahakappam ahamaggam sammam kaenam phasei palei sobhei tirei kittei ahasuttam ahakappam ahamaggam sammam kaenam phasetta paletta sobhetta tiretta kittetta samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta bahuhim chhatthatthamadasama-duvalasehim masaddhamasakhamanehim vichittehim tavokammehim appanam bhavemane viharai.
Sutra Meaning Transliteration : Tyarapachhi te megha anagara anya koi divase shramana bhagavan mahavirane vamde – name chhe. Vamdi – namine ama kahyum – he bhagavan ! Hum apani anujnya pamine masiki bhikshu pratima svikarine vicharava ichchhu chhum. He devanupriya! Sukha upaje tema kara, pratibamdha na kara. Tyare te megha, bhagavamtani anujnya pami, masiki bhikshu pratima svikarine vichare chhe. Masiki bhikshu pratimane sutranusara, acharanusara, jnyanadi marganusara samyak prakare kaya vade sparshe chhe, pale chhe, shobhita kare chhe, tirna kare chhe, kirtana kare chhe, samyak kaya vade sparshi – pali – shobhavi – tari – kirtana karine phari pana bhagavamtane vamdi – namine ama kahyum – he bhagavan ! Hum apani anujnya pamine be masiki bhikshupratimane svikarine vicharava ichchhu chhum. He devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Pahelimam je alavo kahyo, tema biji, triji, chothi, pamchami, chhamasiki, saptamasiki, paheli sata ahoratriki, biji sata ahoratriki, triji sata ahoratriki, ahoratri dinani, eka ratridinani kahevi. Tyarapachhi te megha anagara bara bhikshupratimaone samyak kayathi sparshi – pali – shobhavi – tirna kari – kirtana kari, phari pana vamdi – namine ama kahyum – he bhagavan ! Apani anujnya pami hum gunaratna samvatsara tapakarma karavane ichchhu chhum. He devanupriya ! Sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Tyare te megha anagara pahela mase niramtara chaturthabhakta(ekamtara upavasa) tapokarma vade divasana utkatuka asane rahi, atapana bhumimam suryabhimukha rahi atapana leta ane ratre virasanamam, nirvastrapane raheta hata. Bija mase chhaththana parane chhaththa tapa purvaka, trija mase aththamana parane aththama tapa purvaka, chotha mase chara upavasana parane chara upavasana niramtara tapokarma vade divasana utkatuka asane rahi surya sanmukha atapana bhumimam atapana leta, ratre apravrittapane virasane rahya. Pamchame mase pamcha upavasane niramtara tapakarma vade karata, divase utkatuka asana vade suryabhimukha atapana leta0 ityadi. E rite a alava vade chhaththa mahine chha upavasa, satame sata, athame atha, navame nava, dashame dasha, agiyarame agiyara, barame bara, terame tera, chaudame chauda, pamdarame pamdara ane solama mahine niramtara 16 – upavasa. Chotrisha bhakta tapokarma vade divase utkatuka asanathi suryabhimukha thai atapana bhumimam atapana leta, ratre apravritta thaine virasane rahe chhe. Tyare te megha anagare gunaratna samvatsara tapokarmane sutranusara yavat samyak kaya vade sparshi, pali, shobhavi, tirna kari, kirtana kari, yathasutra – yathakalpa yavat kirtana kari shramana bhagavamta mahavirane vamde – name chhe, vamdi – namine ghana chhaththa – aththama – chara, pamcha upavasa, masakshamana, ardhamasakshamanadi vichitra tapokarmathi atmane bhavita karata vichare chhe.