Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104139
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-१५ गोशालक

Translated Chapter :

શતક-૧૫ ગોશાલક

Section : Translated Section :
Sutra Number : 639 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं अहं गोयमा! तीसं वासाइं अगारवासमज्झावसित्ता अम्मापिईहिं देवत्तगएहिं समत्तपइण्णे एवं जहा भावणाए जाव एगं देवदूसमादाय मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए। तए णं अहं गोयमा! पढमं वासं अद्धमासं अद्धमासेनं खममाणे अट्ठियगामं निस्साए पढमं अंतरवासं वासावासं उवागए। दोच्चं वासं मासं मासेनं खममाणे पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्जमाणे जेणेव रायगिहे नगरे, जेणेव नालंदा बाहिरिया, जेणेव तंतुवायसाला, तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हामि, ओगिण्हित्ता तंतुवायसालाए एगदेसंसि वासावासं उवागए। तए णं अहं गोयमा! पढमं मासखमणं उवसंपज्जित्ताणं विहरामि। तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते चित्तफलगहत्थगए मंखत्तणेणं अप्पाणं भावेमाणे पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्जमाणे जेणेव रायगिहे नगरे, जेणेव नालंदा बाहिरिया, जेणेव तंतुवायसाला, तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता तंतुवायसालाए एगदेसंसि भंडनिक्खेवं करेइ, करेत्ता रायगिहे नगरे उच्च-नीय-मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदाणस्स भिक्खायरियाए अडमाणे वसहीए सव्वओ समंता मग्गण-गवेसणं करेइ, वसहीए सव्वओ समंता मग्गण-गवेसणं करेमाणे अन्नत्थ कत्थ वि वसहिं अलभमाणे तीसे य तंतुवायसालाए एगदेसंसि वासावासं उवागए, जत्थेव णं अहं गोयमा! तए णं अहं गोयमा! पढम-मासक्खमणपारणगंसि तंतुवायसालाओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव रायगिहे नगरे तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता रायगिहे नगरे उच्च-नीय-मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदानस्स भिक्खायरियाए अडमाणे विजयस्स गाहावइस्स गिहं अनुपविट्ठे। तए णं से विजए गाहावई ममं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठ चित्तमानंदिए नंदिए पीइमणे परमसोमनस्सिए हरिसवसविसप्पमाणहियए खिप्पामेव आसनाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता पायपीढाओ पच्चोरुहइ, पच्चोरुहित्ता पाउयाओ ओमुयइ, ओमुइत्ता एगसाडियं उत्तरासंगं करेइ, करेत्ता अंजलिमउलियहत्थे ममं सत्तट्ठपयाइं अनुगच्छइ, अनुगच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं विउलेणं असन-पान-खाइम-साइमेणं पडिलाभेस्सामित्ति तुट्ठे, पडिलाभेमाणे वि तुट्ठे, पडिलाभिते वि तुट्ठे। तए णं तस्स विजयस्स गाहावइस्स तेणं दव्वसुद्धेणं दायगसुद्धेणं पडिगाहगसुद्धेणं तिविहेणं तिकरणसुद्धेणं दाणेणं मए पडिलाभिए समाणे देवाउए निबद्धे, संसारे परित्तीकए, गिहंसि य से इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा, दसद्धवण्णे कुसुमे निवातिए, चेलुक्खेवे कए, आहयाओ देवदुंदुभीओ, अंतरा वि य णं आगासे अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे। तए णं रायगिहे नगरे सिंघाडग-तिग-चउक्क-चच्चर-चउम्मुह-महापह-पहेसु बहुजनो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ–धन्ने णं देवानुप्पिया! विजये गाहावई, कयत्थे णं देवानुप्पिया! विजये गाहावई, कयपुण्णे णं देवानुप्पिया! विजये गाहावई, कयलक्खणे णं देवानुप्पिया! विजये गाहावई, कया णं लोया देवानुप्पिया! विजयस्स गाहा-वइस्स, सुलद्धे णं देवानुप्पिया! माणुस्सए जम्मजीवियफले विजयस्स गाहावइस्स, जस्स णं गिहंसि तहारूवे साधू साधुरूवे पडि-लाभिए समाणे इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा जाव अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे, तं धन्ने कयत्थे कयपु-ण्णे कयलक्खणे, कया णं लोया, सुलद्धे माणुस्सए जम्मजीवियफले विजयस्स गाहावइस्स, विजयस्स गाहावइस्स। तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते बहुजणस्स अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्म समुप्पन्नसंसए समुप्पन्नकोउहल्ले जेणेव विजयस्स गाहावइस्स गिहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पासइ विजयस्स गाहावइस्स गिहंसि वसुहारं वुट्ठं, दसद्धवण्णं कुसुमं निवडियं, ममं च णं विजयस्स गाहावइस्स गिहाओ पडिनिक्खममाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठे जेणेव ममं अंतिए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं एवं वयासी–तुब्भे णं भंते! ममं धम्मायरिया, अहण्णं तुब्भं धम्मंतेवासी। तए णं अहं गोयमा! गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स एयमट्ठं नो आढामि, नो परिजाणीम, तुसिणीए संचिट्ठामि। तए णं अहं गोयमा! रायगिहाओ नगराओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव तंतुवायसाला, तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता दोच्चं मासखमणं उवसंपज्जित्ताणं विहरामि। तए णं अहं गोयमा! दोच्च-मासखमणपारणगंसि तंतुवायसालाओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव रायगिहे नगरे तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता रायगिहे नगरे उच्च-नीय-मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदानस्स भिक्खा-यरियाए अडमाणे आनंदस्स गाहावइस्स गिहं अनुप्पविट्ठे। तए णं से आनंदे गाहावई ममं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठचित्तमानंदिए नंदिए पीइमणे परमसोमणस्सिए हरिसवसविसप्पमाणहियए खिप्पामेव आसनाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता पाय-पीढाओ पच्चोरुहइ, पच्चोरुहित्ता पाउयाओ ओमुयइ, ओमुइत्ता एगसाडियं उत्तरासंगं करेइ, करेत्ता अंजलिमउलियहत्थे ममं सत्तट्ठपयाइं अनुगच्छइ, अनुगच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं विउलाए खज्जगविहीए पडिलाभेस्सामिति तुट्ठे, पडिलाभेमाणे वि तुट्ठे, पडिलाभिते वि तुट्ठे। तए णं तस्स आनंदस्स गाहावइस्स तेणं दव्वसुद्धेणं दायगसुद्धेणं पडिगाहगसुद्धेणं तिविहेणं तिकरणसुद्धेणं दाणेणं मए पडिलाभिए समाणे देवाउए निबद्धे, संसारे परित्तीकए, गिहंसि य से इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा, दसद्धवण्णे कुसुमे निवातिए, चेलुक्खेवे कए, आहयाओ देवदुंदुभीओ, अंतरा वि य णं आगासे अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे। तए णं रायगिहे नगरे सिंघाडग-तिग- चउक्क-चच्चर-चउम्मुह- महापह-पहेसु बहुजनो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं परूवेइ– धन्ने णं देवानुप्पिया! आनंदे गाहावई, कयत्थे णं देवानुप्पिया! आनंदे गाहावई, कयपुण्णे णं देवाणु-प्पिया! आनंदे गाहावई, कयलक्खणे णं देवानुप्पिया! आनंदे गाहावई, कया णं लोया देवानुप्पिया! आनंदस्स गाहावइस्स, सुलद्धे णं देवानुप्पिया! माणुस्सए जम्मजीवियफले आनंदस्स गाहावइस्स, जस्स णं गिहंसि तहारूवे साधू साधुरूवे पडिलाभिए समाणे इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा वसुधारा वुट्ठा जाव अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे, तं धन्ने कयत्थे कयपुण्णे कय-लक्खणे, कया णं लोया, सुलद्धे माणुस्सए जम्मजीवियफले आनंदस्स गाहावइस्स, आनंदस्स गाहावइस्स। तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते बहुजणस्स अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्म समुप्पन्नसंसए समुप्पन्नकोउहल्ले जेणेव आनंदस्स गाहावइस्स गिहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पासइ आनंदस्स गिहंसि वसुहारं वुट्ठं, दसद्धवण्णं कुसुमं निवडियं, ममं च णं आनंदस्स गाहावइस्स गिहाओ पडिनिक्खममाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठे जेणेव ममं अंतिए तेणेव उवागच्छइ, उवाग-च्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं एवं वयासी–तुब्भे णं भंते! ममं धम्मायरिया, अहण्णं तुब्भं धम्मंतेवासी। तए णं अहं गोयमा! गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स एयमट्ठं नो आढामि, नो परिजाणामि, तुसिणीए संचिट्ठामि। तए णं अहं गोयमा! रायगिहाओ नगराओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्ग-च्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव तंतुवायसाला, तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता तच्चं मासखमणं उवसंपज्जित्ताणं विहरामि। तए णं अहं गोयमा! तच्च-मासखमणपारणगंसि तंतुवायसालाओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव रायगिहे नगरे तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता रायगिहे नगरे उच्च-नीय-मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदाणस्स भिक्खा-यरियाए अडमाणे सुनंदस्स गाहावइस्स गिहं अनुपविट्ठे। तए णं से सुनंदे गाहावई ममं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठचित्तमानंदिए नंदिए पीइमणे परमसोमणस्सिए हरिसवसविसप्पमाणहियए खिप्पामेव आसणाओ अब्भुट्ठेइ अब्भुट्ठेत्ता पाय-पीढाओ पच्चोरुहइ, पच्चोरुहित्ता पाउयाओ ओमुयइ, ओमुइत्ता एगसाडियं उत्तरासंगं करेइ, करेत्ता अंजलिमउलियहत्थे ममं सत्तट्ठपयाइं अनुगच्छइ, अनुगच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं विउलेणं सव्वकामगुणिएणं भोयणेणं पडिलाभेस्सामित्ति तुट्ठे, पडिलाभेमाणे वि तुट्ठे, पडिलाभिते वि तुट्ठे। तए णं तस्स सुनंदस्स गाहावइस्स तेणं दव्वसुद्धेणं दायगसुद्धेणं पडिगाहगसुद्धेणं तिविहेणं तिकरणसुद्धेणं दाणेणं मए पडिलाभिए समाणे देवाउए निबद्धे, संसारे परित्तीकए, गिहंसि य से इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा, दसद्धवण्णे कुसुमे निवातिए, चेलुक्खेवे कए, आहयाओ देवदुंदुभीओ, अंतरा वि य णं से आगासे अहो दाने, अहो दाने ति घुट्ठे। तए णं रायगिहे नगरे सिंघाडग-तिग-चउक्क-चच्चर-चउम्मुह-महापहपहेसु बहुजनो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ–धन्ने णं देवानुप्पिया! सुनंदे गाहावई, कयत्थे णं देवानुप्पिया! सुनंदे गाहावई, कयपुण्णे णं देवानुप्पिया! सुनंदे गाहावई, कयलक्खणे णं देवानुप्पिया! सुनंदे गाहावई, कया णं लोया देवानुप्पिया! सुनंदस्स गाहावइस्स, सुलद्धे णं देवानुप्पिया! माणुस्सए जम्मजीवियफले सुनंदस्स गाहावइस्स, जस्स णं गिहंसि तहारूवे साधू साधुरूवे पडिलाभिए समाणे इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा जाव अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे, तं धन्ने कयत्थे कयपुण्णे कयलक्खणे, कया णं लोया, सुलद्धे माणुस्सए जम्मजीवियफले सुनंदस्स गाहावइस्स, सुनंदस्स गाहावइस्स। तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते बहुजणस्स अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्म समुप्पन्नसंसए समुप्पन्नकोउहल्ले जेणेव सुनंदस्स गाहावइस्स गिहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पासइ सुनंदस्स गाहावइस्स गिहसि वसुहारं वुट्ठं, दसद्धवण्णं कुसुमं निवडियं, ममं च णं सुनंदस्स गाहावइस्स गिहाओ पडिनिक्खममाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठे जेणेव ममं अंतिए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं एवं वयासी–तुब्भे णं भंते! ममं धम्मायरिया, अहण्णं तुब्भं धम्मंतेवासी। तए णं अहं गोयमा! गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स एयमट्ठं नो आढामि, नो परिजाणामि, तुसिणीए संचिट्ठामि। तए णं अहं गोयमा! रायगिहाओ नगराओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्ग-च्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव तंतुवायसाला तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता चउत्थं मासखमणं उवसंपज्जित्ताणं विहरामि। तीसे णं नालंदाए बाहिरियाए अदूरसामंते, एत्थ णं कोल्लाए नामं सन्निवेसे होत्था सन्निवेसवण्णओ। तत्थ णं कोल्लाए सन्निवेसे बहुले नामं माहणे परिवसइ–अड्ढे जाव बहुजणस्स अपरिभूए, रिउव्वेय जाव बंभण्णएसु परिव्वायएसु य नयेसु सुपरिनिट्ठिए यावि होत्था। तए णं से बहुले माहणे कत्तियचाउम्मासियपाडिवगंसि विउलेणं महुघयसंजुत्तेणं परमण्णेणं माहणे आयामेत्था। तए णं अहं गोयमा! चउत्थ-मासखमणपारणगंसि तंतुवायसालाओ पडिनिक्खमामि, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छामि, निग्गच्छित्ता जेणेव कोल्लाए सन्निवेसे तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता कोल्लाए सन्निवेसे उच्च-नीय-मज्झिमाइं कुलाइं घरसमुदाणस्स भिक्खायरियाए अडमाणे बहुलस्स माहणस्स गिहं अनुप्पविट्ठे। तए णं से बहुले माहणे ममं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठचित्तमानंदिए नंदिए पीइमणे परमसोमणस्सिए हरि-सवसविसप्पमाणहियए खिप्पामेव आसणाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता पायपीढाओ पच्चोरुहइ, पच्चोरुहित्ता पाउयाओ ओमुयइ, ओमु-इत्ता एगसाडियं उत्तरासंगं करेइ, करेत्ता अंजलिमउलियहत्थे ममं सत्तट्ठपयाइं अनुगच्छइ, अनुगच्छित्ता ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता ममं विउलेणं महुघयसंजुत्तेणं परमण्णेणं पडिलाभेस्सामिति तुट्ठे, पडिलाभेमाणे वि तुट्ठे, पडिलाभित्ते वि तुट्ठे। तए णं तस्स बहुलस्स माहणस्स तेणं दव्वसुद्धेणं दायगसुद्धेणं पडिगाहगसुद्धेणं तिविहेणं तिकरणसुद्धेणं दाणेणं मए पडिलाभिए समाणे देवाउए निबद्धे, संसारे परित्तीकए, गिहंसि य से इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा, दस-द्धवण्णे कुसुमे निवातिए, चेलुक्खेवे कए, आहयाओ देवदुंदुभीओ, अंतरा वि य णं आगासे अहो दाने, अहो दाने त्ति घुट्ठे। तए णं रायगिहे नगरे सिंघाडग-तिग-चउक्क-चच्चर-चउम्मुह-महापह-पहेसु बहुजनो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ–धन्ने णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कयत्थे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कयपुण्णे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कयलक्खणे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कया णं लोया देवानुप्पिया! बहुलस्स माहणस्स, सुलद्धे णं देवानुप्पिया! माणुस्सए जम्मजीवियफले बहुलस्स माहणस्स, जस्स णं गिहंसि तहारूवे साधू साधुरूवे पडिलाभिए समाणे इमाइं पंच दिव्वाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–वसुधारा वुट्ठा जाव अहो दाणे, अहो दाणे त्ति घुट्ठे, तं धन्ने कयत्थे कयपुण्णे कय-लक्खणे, कया णं लोया, सुलद्धे माणुस्सए जम्मजीवियफले बहुलस्स माहणस्स, बहुलस्स माहणस्स। तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते ममं तंतुवायसालाए अपासमाणे रायगिहे नगरे सब्भिंतर-बाहिरियाए ममं सव्वओ समंता मग्गण-गवेसणं करेइ, ममं कत्थवि सुतिं वा खुतिं वा पवत्तिं वा अलभमाणे जेणेव तंतुवायसाला तेणेव उवागच्छइ, उवा-गच्छित्ता साडियाओ य पाडियाओ य कुंडियाओ य वाहणाओ य चित्तफलगं च माणे आयामेइ, आयामेत्ता सउत्तरोट्ठं भंडं कारेइ, कारेत्ता तंतुवायसालाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता नालंदं बाहिरियं मज्झंमज्झेणं निग्गच्छइ, निग्गच्छित्ता जेणेव कोल्लाए सन्निवेसे तेणेव उवागच्छइ। तए णं तस्स कोल्लागस्स सन्निवेसस्स बहिया बहुजनो अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ जाव परूवेइ–धन्ने णं देवाणु-प्पिया! बहुले माहणे, कयत्थे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कयपुण्णे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कयलक्खणे णं देवानुप्पिया! बहुले माहणे, कया णं लोया देवानुप्पिया! बहुलस्स माहणस्स, सुलद्धे णं देवानुप्पिया! माणुस्सए जम्मजीवियफले बहुलस्स माहणस्स, बहुलस्स माहणस्स। तए णं तस्स गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स बहुजणस्स अंतियं एयमट्ठं सोच्चा निसम्म अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–जारिसिया णं ममं धम्मायरियस्स धम्मोवदेसगस्स समणस्स भगवओ महावीरस्स इड्ढीं जुती जसे बले वीरिए पुरिसक्कार-परक्कमे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए, नो खलु अत्थि तारिसिया अन्नस्स कस्सइ तहारूवस्स समणस्स वा माहणस्स वा इड्ढी जुती जसे बले वीरिए पुरिसक्कार–परक्कमे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए, तं निस्संदिद्धं णं एत्थ ममं धम्मायरिए धम्मोवदेसए समणे भगवं महावीरे भविस्सतीति कट्टु कोल्लाए सन्निवेसे सब्भिंतरबाहिरिए ममं सव्वओ समंता मग्गण-गवेसणं करेइ, ममं सव्वओ समंता मग्गण-गवेसणं करेमाणे कोल्लागस्स सन्निवेसस्स बहिया पणियभूमीए मए सद्धिं अभिसमन्नागए तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते हट्ठतुट्ठे ममं तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ, करेत्ता ममं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी–तुब्भे णं भंते! मम धम्मायरिया, अहण्णं तुब्भं अंतेवासी। तए णं अहं गोयमा! गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स एयमट्ठं पडिसुणेमि। तए णं अहं गोयमा! गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं सद्धिं पणियभूमीए छव्वासाइं लाभं अलाभं सुहं दुक्खं सक्कारमसक्कारं पच्चणुब्भवमाणे अणिच्चजागरियं विहरित्था।
Sutra Meaning : તે કાળે, તે સમયે હે ગૌતમ ! હું ૩૦ – વર્ષ સુધી ગૃહવાસમાં રહીને, માતા – પિતા દેવગત થયા પછી. એ પ્રમાણે જેમ ‘ભાવના’ અધ્યયનમાં કહ્યું તેમ યાવત્‌ એક દેવદૂષ્ય ગ્રહણ કરીને મુંડ થઈને, ઘરથી નીકળીને અણગારપણે પ્રવ્રજિત થયો. ત્યારે હે ગૌતમ ! હું પહેલા વર્ષાવાસમાં પંદર – પંદર દિવસના તપ કરતો અસ્થિગ્રામની નિશ્રાએ પહેલું ચોમાસું રહ્યો. બીજા વર્ષાવાસમાં માસક્ષમણ – માસક્ષમણ કરતો પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા એક ગામથી બીજે ગામ વિચરતા જ્યાં રાજગૃહ નગર, જ્યાં નાલંદા બહાર જે તંતુવાય શાળા, ત્યાં આવ્યો. આવીને ત્યાં યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ યાચીને તે તંતુવાય શાળાના એક ભાગમાં વર્ષાવાસ સ્વીકારીને રહ્યો. ત્યારે ગૌતમ ! હું પહેલું માસક્ષમણ સ્વીકારીને રહેલો હતો. ત્યારે તે ગોશાલક મંખલિપુત્ર હાથમાં ચિત્રફલક લઈને મંખપણે પોતાને ભાવિત કરતો પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતો યાવત્‌ વિચરતો જ્યાં રાજગૃહનગર, જ્યાં નાલંદાની બહારની તંતુવાય શાળા, ત્યાં આવ્યો, આવીને તંતુવાય શાળાના એક ભાગમાં ભાંડાદિ મૂક્યા. મૂકીને રાજગૃહનગરમાં ઉચ્ચ, નીચ યાવત્‌ અન્યત્ર ક્યાંય વસતી ન મળતા, તે જ તંતુવાય શાળાના એક ભાગમાં જ્યાં હું રહેતો હતો, ત્યાં હે ગૌતમ ! વર્ષાવાસ સ્વીકારી રહ્યો. ત્યારપછી હે ગૌતમ ! પહેલા માસક્ષમણના પારણામાં હું તંતુવાય શાળાથી નીકળ્યો. નીકળીને નાલંદાની બહારથી વચ્ચોવચ્ચ થઈને જ્યાં રાજગૃહનગર હતું ત્યાં આવ્યો, આવીને રાજગૃહ નગરના ઉચ્ચ – નીચ યાવત્‌ ભ્રમણ કરતા વિજય ગાથાપતિના ઘરમાં પ્રવેશ્યો. ત્યારે તે વિજય ગાથાપતિ મને આવતો જોઈને હર્ષિત – સંતુષ્ટ થઈને જલદીથી આસનેથી ઊભો થયો, થઈને પાદપીઠ ઉપર પગ મૂકી નીચે ઊતર્યો. ઊતરીને એક શાટિક ઉત્તરાસંગ કર્યું, મસ્તકે હાથની અંજલિ જોડી, મારા તરફ સાત – આઠ પગલા સામે આવ્યો. મને ત્રણ વખત આદક્ષિણ પ્રદક્ષિણા કરી, કરીને મને વંદન – નમસ્કાર કર્યા, કરીને મને વિપુલ અશન, પાન, ખાદિમ, સ્વાદિમથી પ્રતિલાભીશ એમ વિચારી સંતુષ્ટ થયો. પ્રતિલાભતા પણ સંતુષ્ટ થયો. પ્રતિલાભીને પણ સંતુષ્ટ થયો. ત્યારપછી તે વિજય ગાથાપતિની તે દ્રવ્યશુદ્ધિ, દાયકશુદ્ધિ, તપસ્વી વિશુદ્ધિ, ત્રિકરણ શુદ્ધિ, ત્રિવિધ યોગશુદ્ધિ પ્રતિગ્રાહક – પાત્ર શુદ્ધિ, ત્રિવિધ – ત્રિકરણ શુદ્ધિથી દાન વડે મને પ્રતિલાભિત કરતા દેવાયુષ બાંધ્યું, સંસાર પરિમિત કર્યો, તેના ઘરમાં આ પંચ દિવ્યો પ્રગટ થયા, તે આ – વસુધારા વૃષ્ટિ, પંચવર્ણી પુષ્પોનો નિપાત, વસ્ત્રોનો ઉત્ક્ષેપ, દેવદુંદુભિનો નાદ, તન્મધ્યે આકાશમાં ‘‘અહોદાનં – અહોદાનં’’ ઉદ્‌ઘોષણા. ત્યારે રાજગૃહ નગરમાં શૃંગાટકે યાવત્‌ માર્ગમાં ઘણા લોકો પરસ્પર આ પ્રમાણે કહે છે યાવત્‌ પ્રરૂપે છે – હે દેવાનુપ્રિયો ! વિજય ગાથાપતિને ધન્ય છે, વિજય ગાથાપતિ કૃતાર્થ છે, કૃતપુન્ય છે, કૃતલક્ષણ છે. હે દેવાનુપ્રિયો! વિજય ગાથાપતિનો આ લોક સફળ છે, વિજય ગાથાપતિનો મનુષ્ય જન્મ – જીવિત ફળ સુલબ્ધ છે કે જેના ઘરમાં તથારૂપ સાધુને સાધુરૂપ પ્રતિલાભિત કરતા આ પાંચ દિવ્યો પ્રગટ થયા. જેમ કે – વસુધારા વૃષ્ટિ યાવત્‌ અહોદાનં – અહોદાનં ની ઉદ્‌ઘોષણા. તેથી તે ધન્ય, કૃતાર્થ, કૃતપુણ્ય, કૃતલક્ષણ, બંને લોક સાર્થક, સુલબ્ધ મનુષ્ય જન્મ – જીવિત ફળ તે વિજય ગાથાપતિના થયા. ત્યારે તે ગોશાલક મંખલિપુત્ર ઘણા લોકો પાસે આ અર્થને સાંભળીને, સમજીને સંશય ઉત્પન્ન થયો, કુતૂહલ ઉત્પન્ન થયું, જ્યાં વિજય ગાથાપતિનું ગૃહ હતું તે ત્યાં આવ્યો, આવીને વિજય ગાથાપતિના ઘરમાં વસુધારાની વૃષ્ટિ, પંચવર્ણી પુષ્પોનો નિપાત જોયો. મને વિજય ગાથાપતિના ઘરમાંથી નીકળતો જોયો, જોઈને હૃષ્ટ – તુષ્ટ થઈ, મારી પાસે આવ્યો, મને ત્રણ વખત આદક્ષિણ – પ્રદક્ષિણા કરી, મને વંદન – નમસ્કાર કર્યા, મને આ પ્રમાણે કહ્યું – ભગવન્‌ ! તમે મારા ધર્માચાર્ય છો, હું તમારો ધર્મશિષ્ય છું ત્યારે હે ગૌતમ ! મેં ગોશાલક મંખલિપુત્રની આ વાતનો આદર ન કર્યો, સ્વીકાર ન કર્યો, પણ હું મૌન રહ્યો. ત્યારપછી હે ગૌતમ ! હું રાજગૃહનગરથી નીકળ્યો, નીકળીને નાલંદાની બહાર વચ્ચોવચ્ચથી ચાલતા જ્યાં તંતુવાયશાળા હતી, ત્યાં આવ્યો. આવીને બીજુ માસક્ષમણ સ્વીકારીને રહ્યો. પછી ગૌતમ ! હું બીજા માસક્ષમણના પારણે, તંતુવાયશાળાથી નીકળ્યો, નીકળીને નાલંદા બહારથી મધ્યમાં ચાલતા જ્યાં રાજગૃહનગર યાવત્‌ ભ્રમણ કરતો આનંદ ગાથાપતિના ઘરમાં પ્રવેશ્યો. ત્યારે તે આનંદ ગાથાપતિ મને આવતો જોઈને ઇત્યાદિ૦ વિજય ગાથાપતિમાં કહ્યા મુજબ જાણવું. વિશેષ એ કે – મને વિપુલ ખાદ્યવિધિથી પ્રતિલાભશે એમ વિચારી સંતુષ્ટ થયો. બાકી બધું પૂર્વવત્‌. યાવત્‌ ત્રીજું માસક્ષમણ સ્વીકારીને રહ્યો. ત્યારપછી હે ગૌતમ ! હું ત્રીજા માસક્ષમણના પારણે તંતુવાય શાળાથી નીકળ્યો. નીકળીને પૂર્વવત્‌ યાવત્‌ ભ્રમણ કરતા સુનંદ ગાથાપતિના ઘેર પ્રવેશ્યો. ત્યારે સુનંદ ગાથાપતિનું વૃત્તાંત વિજય ગાથાપતિ માફક કહેવું. વિશેષ એ કે – મને સર્વકામગુણિત ભોજન વડે પ્રતિલાભ્યો. બાકી પૂર્વવત્‌. યાવત્‌ હું ચોથું માસક્ષમણ સ્વીકારીને રહ્યો. ત્યારે નાલંદા બહાર નિકટમાં એક કોલ્લાગ નામે સંનિવેશ હતું. (સંનિવેશ વર્ણન કરવું). તે કોલ્લાગ સંનિવેશમાં ‘બહુલ’ નામે બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. તે આઢ્ય યાવત્‌ અપરિભૂત હતો. ઋગ્વેદ યાવત્‌ સુપરિનિષ્ઠિત હતો. ત્યારે તે બહુલ બ્રાહ્મણ કાર્તિક ચાતુર્માસિકના પડવે વિપુલ મધુ – ઘૃત સંયુક્ત પરમાન્નથી બ્રાહ્મણોને જમાડ્યા અને. આચમન કરાવ્યું. ત્યારે હે ગૌતમ ! હું ચોથા માસક્ષમણના પારણાએ તંતુવાય શાળાથી નીકળ્યો, નીકળીને નાલંદા બહાર વચ્ચોવચ્ચથી નીકળ્યો, નીકળીને જ્યાં કોલ્લાગ સંનિવેશ હતું ત્યાં આવ્યો. કોલ્લાગ સંનિવેશના ઉચ્ચનીચ યાવત્‌ ભ્રમણ કરતા બહુલ બ્રાહ્મણના ઘરમાં પ્રવેશ્યો. ત્યારે તે બહુલ બ્રાહ્મણ મને આવતો જોઈને૦ ઇત્યાદિ પૂર્વવત્‌ જાણવુ. યાવત્‌ મને વિપુલ ઘી – સાકર સંયુક્ત પરમાન્નથી પ્રતિલાભશે એમ વિચારી તુષ્ટ થયો. બાકી વર્ણન વિજય ગાથાપતિવત્‌ જાણવુ યાવત્‌ બહુલ બ્રાહ્મણને ધન્ય છે.. ત્યારે તે ગોશાળો મંખલિપુત્ર, મને તંતુવાયશાળામાં ન જોઈને રાજગૃહનગરમાં અંદર – બહાર ચોતરફ મારી માર્ગણા – ગવેષણા કરવા લાગ્યો. મારી ક્યાંય શ્રુતિ – ક્ષુતિ – પ્રવૃત્તિની જાણ ન થતા જ્યાં તંતુવાય શાળા હતી ત્યાં આવ્યો. ત્યાં આવીને શાટિકા, પાટિકા, કુંડિકા, ઉપાનહ ચિત્રફલક આદિ બ્રાહ્મણોને આપી દીધા, આપીને દાઢી – મૂછ સહિત મુંડન કરાવ્યુ. કરાવીને તંતુવાયશાળાની બહાર નીકળ્યો. નીકળીને નાલંદા બાહિરિકાથી વચ્ચોવચ્ચ ચાલ્યો. પછી જ્યાં કોલ્લાગ સંનિવેશ હતુ ત્યાં આવ્યો, ત્યારે તે કોલ્લાગ સંનિવેશની બહાર ઘણા લોકોને પરસ્પર એમ કહેતા યાવત્‌ પ્રરૂપતા સાંભળ્યા. હે દેવાનુપ્રિયો! બહુલ બ્રાહ્મણ ધન્ય છે, ઇત્યાદિ યાવત્‌ તેનો જન્મ, જીવિત સફળ છે. ત્યારે તે ગોશાલક મંખલિપુત્ર ઘણા લોકો પાસે આ અર્થ સાંભળી, અવધારીને આ – આવા પ્રકારનો તેને મનોગત સંકલ્પ યાવત્‌ ઉત્પન્ન થયો. મારા ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક શ્રમણ ભગવાન મહાવીરની જેવી ઋદ્ધિ, દ્યુતિ, યશ, બળ, વીર્ય, પુરુષાકાર પરાક્રમ લબ્ધ – પ્રાપ્તી અને અભિસન્મુખ થયેલ છે, તેવી બીજા કોઈ તથારૂપ શ્રમણ કે બ્રાહ્મણની ઋદ્ધિ, દ્યુતિ યાવત્‌ પરાક્રમ લબ્ધ – પ્રાપ્ત – અભિસન્મુખ થયેલ નથી. તેથી નિઃસંદેહ આ મારા ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક, શ્રમણ ભગવંત મહાવીર અહીં જ હશે, એમ કરીને કોલ્લાગ સંનિવેશના અંદર – બહાર, ચારે તરફ મારી માર્ગણા – ગવેષણા કરી, મને ચોતરફ શોધતા કોલ્લાગ સંનિવેશની બાહ્ય પ્રણિતભૂમિમાં મારી સન્મુખ આવી મળ્યો. ત્યારે તે ગોશાળો હર્ષિત – સંતુષ્ટ થઈ મને ત્રણ વખત આદક્ષિણ – પ્રદક્ષિણા કરી યાવત્‌ નમન કરીને આમ કહ્યું – હે ભગવન્‌ ! તમે મારા ધર્માચાર્ય છો, હું તમારો શિષ્ય છું. ત્યારે હે ગૌતમ ! મેં ગોશાળાની આ વાતનો સ્વીકાર કર્યો. ત્યારપછી હે ગૌતમ ! હું ગોશાલક મંખલિપુત્ર સાથે પ્રણિત ભૂમિમાં છ વર્ષ સુધી લાભ – અલાભ, સુખ – દુઃખ, સત્કાર – અસત્કારને અનુભવતો અનિત્ય જાગરિકા કરતો વિચર્યો.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] tenam kalenam tenam samaenam aham goyama! Tisam vasaim agaravasamajjhavasitta ammapiihim devattagaehim samattapainne evam jaha bhavanae java egam devadusamadaya mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie. Tae nam aham goyama! Padhamam vasam addhamasam addhamasenam khamamane atthiyagamam nissae padhamam amtaravasam vasavasam uvagae. Dochcham vasam masam masenam khamamane puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane jeneva rayagihe nagare, jeneva nalamda bahiriya, jeneva tamtuvayasala, teneva uvagachchhami, uvagachchhitta ahapadiruvam oggaham oginhami, oginhitta tamtuvayasalae egadesamsi vasavasam uvagae. Tae nam aham goyama! Padhamam masakhamanam uvasampajjittanam viharami. Tae nam se gosale mamkhaliputte chittaphalagahatthagae mamkhattanenam appanam bhavemane puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane jeneva rayagihe nagare, jeneva nalamda bahiriya, jeneva tamtuvayasala, teneva uvagachchhai, uvagachchhitta tamtuvayasalae egadesamsi bhamdanikkhevam karei, karetta rayagihe nagare uchcha-niya-majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adamane vasahie savvao samamta maggana-gavesanam karei, vasahie savvao samamta maggana-gavesanam karemane annattha kattha vi vasahim alabhamane tise ya tamtuvayasalae egadesamsi vasavasam uvagae, jattheva nam aham goyama! Tae nam aham goyama! Padhama-masakkhamanaparanagamsi tamtuvayasalao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhami, niggachchhitta jeneva rayagihe nagare teneva uvagachchhami, uvagachchhitta rayagihe nagare uchcha-niya-majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adamane vijayassa gahavaissa giham anupavitthe. Tae nam se vijae gahavai mamam ejjamanam pasai, pasitta hatthatuttha chittamanamdie namdie piimane paramasomanassie harisavasavisappamanahiyae khippameva asanao abbhutthei, abbhutthetta payapidhao pachchoruhai, pachchoruhitta pauyao omuyai, omuitta egasadiyam uttarasamgam karei, karetta amjalimauliyahatthe mamam sattatthapayaim anugachchhai, anugachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam viulenam asana-pana-khaima-saimenam padilabhessamitti tutthe, padilabhemane vi tutthe, padilabhite vi tutthe. Tae nam tassa vijayassa gahavaissa tenam davvasuddhenam dayagasuddhenam padigahagasuddhenam tivihenam tikaranasuddhenam danenam mae padilabhie samane devaue nibaddhe, samsare parittikae, gihamsi ya se imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha, dasaddhavanne kusume nivatie, chelukkheve kae, ahayao devadumdubhio, amtara vi ya nam agase aho dane, aho dane tti ghutthe. Tae nam rayagihe nagare simghadaga-tiga-chaukka-chachchara-chaummuha-mahapaha-pahesu bahujano annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei–dhanne nam devanuppiya! Vijaye gahavai, kayatthe nam devanuppiya! Vijaye gahavai, kayapunne nam devanuppiya! Vijaye gahavai, kayalakkhane nam devanuppiya! Vijaye gahavai, kaya nam loya devanuppiya! Vijayassa gaha-vaissa, suladdhe nam devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale vijayassa gahavaissa, jassa nam gihamsi taharuve sadhu sadhuruve padi-labhie samane imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha java aho dane, aho dane tti ghutthe, tam dhanne kayatthe kayapu-nne kayalakkhane, kaya nam loya, suladdhe manussae jammajiviyaphale vijayassa gahavaissa, vijayassa gahavaissa. Tae nam se gosale mamkhaliputte bahujanassa amtie eyamattham sochcha nisamma samuppannasamsae samuppannakouhalle jeneva vijayassa gahavaissa gihe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pasai vijayassa gahavaissa gihamsi vasuharam vuttham, dasaddhavannam kusumam nivadiyam, mamam cha nam vijayassa gahavaissa gihao padinikkhamamanam pasai, pasitta hatthatutthe jeneva mamam amtie teneva uvagachchhai, uvagachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam evam vayasi–tubbhe nam bhamte! Mamam dhammayariya, ahannam tubbham dhammamtevasi. Tae nam aham goyama! Gosalassa mamkhaliputtassa eyamattham no adhami, no parijanima, tusinie samchitthami. Tae nam aham goyama! Rayagihao nagarao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhami, niggachchhitta jeneva tamtuvayasala, teneva uvagachchhami, uvagachchhitta dochcham masakhamanam uvasampajjittanam viharami. Tae nam aham goyama! Dochcha-masakhamanaparanagamsi tamtuvayasalao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhami, niggachchhitta jeneva rayagihe nagare teneva uvagachchhami, uvagachchhitta rayagihe nagare uchcha-niya-majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkha-yariyae adamane anamdassa gahavaissa giham anuppavitthe. Tae nam se anamde gahavai mamam ejjamanam pasai, pasitta hatthatutthachittamanamdie namdie piimane paramasomanassie harisavasavisappamanahiyae khippameva asanao abbhutthei, abbhutthetta paya-pidhao pachchoruhai, pachchoruhitta pauyao omuyai, omuitta egasadiyam uttarasamgam karei, karetta amjalimauliyahatthe mamam sattatthapayaim anugachchhai, anugachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam viulae khajjagavihie padilabhessamiti tutthe, padilabhemane vi tutthe, padilabhite vi tutthe. Tae nam tassa anamdassa gahavaissa tenam davvasuddhenam dayagasuddhenam padigahagasuddhenam tivihenam tikaranasuddhenam danenam mae padilabhie samane devaue nibaddhe, samsare parittikae, gihamsi ya se imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha, dasaddhavanne kusume nivatie, chelukkheve kae, ahayao devadumdubhio, amtara vi ya nam agase aho dane, aho dane tti ghutthe. Tae nam rayagihe nagare simghadaga-tiga- chaukka-chachchara-chaummuha- mahapaha-pahesu bahujano annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam paruvei– dhanne nam devanuppiya! Anamde gahavai, kayatthe nam devanuppiya! Anamde gahavai, kayapunne nam devanu-ppiya! Anamde gahavai, kayalakkhane nam devanuppiya! Anamde gahavai, kaya nam loya devanuppiya! Anamdassa gahavaissa, suladdhe nam devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale anamdassa gahavaissa, jassa nam gihamsi taharuve sadhu sadhuruve padilabhie samane imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha vasudhara vuttha java aho dane, aho dane tti ghutthe, tam dhanne kayatthe kayapunne kaya-lakkhane, kaya nam loya, suladdhe manussae jammajiviyaphale anamdassa gahavaissa, anamdassa gahavaissa. Tae nam se gosale mamkhaliputte bahujanassa amtie eyamattham sochcha nisamma samuppannasamsae samuppannakouhalle jeneva anamdassa gahavaissa gihe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pasai anamdassa gihamsi vasuharam vuttham, dasaddhavannam kusumam nivadiyam, mamam cha nam anamdassa gahavaissa gihao padinikkhamamanam pasai, pasitta hatthatutthe jeneva mamam amtie teneva uvagachchhai, uvaga-chchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam evam vayasi–tubbhe nam bhamte! Mamam dhammayariya, ahannam tubbham dhammamtevasi. Tae nam aham goyama! Gosalassa mamkhaliputtassa eyamattham no adhami, no parijanami, tusinie samchitthami. Tae nam aham goyama! Rayagihao nagarao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam nigga-chchhami, niggachchhitta jeneva tamtuvayasala, teneva uvagachchhami, uvagachchhitta tachcham masakhamanam uvasampajjittanam viharami. Tae nam aham goyama! Tachcha-masakhamanaparanagamsi tamtuvayasalao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhami, niggachchhitta jeneva rayagihe nagare teneva uvagachchhami, uvagachchhitta rayagihe nagare uchcha-niya-majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkha-yariyae adamane sunamdassa gahavaissa giham anupavitthe. Tae nam se sunamde gahavai mamam ejjamanam pasai, pasitta hatthatutthachittamanamdie namdie piimane paramasomanassie harisavasavisappamanahiyae khippameva asanao abbhutthei abbhutthetta paya-pidhao pachchoruhai, pachchoruhitta pauyao omuyai, omuitta egasadiyam uttarasamgam karei, karetta amjalimauliyahatthe mamam sattatthapayaim anugachchhai, anugachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam viulenam savvakamagunienam bhoyanenam padilabhessamitti tutthe, padilabhemane vi tutthe, padilabhite vi tutthe. Tae nam tassa sunamdassa gahavaissa tenam davvasuddhenam dayagasuddhenam padigahagasuddhenam tivihenam tikaranasuddhenam danenam mae padilabhie samane devaue nibaddhe, samsare parittikae, gihamsi ya se imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha, dasaddhavanne kusume nivatie, chelukkheve kae, ahayao devadumdubhio, amtara vi ya nam se agase aho dane, aho dane ti ghutthe. Tae nam rayagihe nagare simghadaga-tiga-chaukka-chachchara-chaummuha-mahapahapahesu bahujano annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei–dhanne nam devanuppiya! Sunamde gahavai, kayatthe nam devanuppiya! Sunamde gahavai, kayapunne nam devanuppiya! Sunamde gahavai, kayalakkhane nam devanuppiya! Sunamde gahavai, kaya nam loya devanuppiya! Sunamdassa gahavaissa, suladdhe nam devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale sunamdassa gahavaissa, jassa nam gihamsi taharuve sadhu sadhuruve padilabhie samane imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha java aho dane, aho dane tti ghutthe, tam dhanne kayatthe kayapunne kayalakkhane, kaya nam loya, suladdhe manussae jammajiviyaphale sunamdassa gahavaissa, sunamdassa gahavaissa. Tae nam se gosale mamkhaliputte bahujanassa amtie eyamattham sochcha nisamma samuppannasamsae samuppannakouhalle jeneva sunamdassa gahavaissa gihe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pasai sunamdassa gahavaissa gihasi vasuharam vuttham, dasaddhavannam kusumam nivadiyam, mamam cha nam sunamdassa gahavaissa gihao padinikkhamamanam pasai, pasitta hatthatutthe jeneva mamam amtie teneva uvagachchhai, uvagachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam evam vayasi–tubbhe nam bhamte! Mamam dhammayariya, ahannam tubbham dhammamtevasi. Tae nam aham goyama! Gosalassa mamkhaliputtassa eyamattham no adhami, no parijanami, tusinie samchitthami. Tae nam aham goyama! Rayagihao nagarao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam nigga-chchhami, niggachchhitta jeneva tamtuvayasala teneva uvagachchhami, uvagachchhitta chauttham masakhamanam uvasampajjittanam viharami. Tise nam nalamdae bahiriyae adurasamamte, ettha nam kollae namam sannivese hottha sannivesavannao. Tattha nam kollae sannivese bahule namam mahane parivasai–addhe java bahujanassa aparibhue, riuvveya java bambhannaesu parivvayaesu ya nayesu suparinitthie yavi hottha. Tae nam se bahule mahane kattiyachaummasiyapadivagamsi viulenam mahughayasamjuttenam paramannenam mahane ayamettha. Tae nam aham goyama! Chauttha-masakhamanaparanagamsi tamtuvayasalao padinikkhamami, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhami, niggachchhitta jeneva kollae sannivese teneva uvagachchhami, uvagachchhitta kollae sannivese uchcha-niya-majjhimaim kulaim gharasamudanassa bhikkhayariyae adamane bahulassa mahanassa giham anuppavitthe. Tae nam se bahule mahane mamam ejjamanam pasai, pasitta hatthatutthachittamanamdie namdie piimane paramasomanassie hari-savasavisappamanahiyae khippameva asanao abbhutthei, abbhutthetta payapidhao pachchoruhai, pachchoruhitta pauyao omuyai, omu-itta egasadiyam uttarasamgam karei, karetta amjalimauliyahatthe mamam sattatthapayaim anugachchhai, anugachchhitta mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta mamam viulenam mahughayasamjuttenam paramannenam padilabhessamiti tutthe, padilabhemane vi tutthe, padilabhitte vi tutthe. Tae nam tassa bahulassa mahanassa tenam davvasuddhenam dayagasuddhenam padigahagasuddhenam tivihenam tikaranasuddhenam danenam mae padilabhie samane devaue nibaddhe, samsare parittikae, gihamsi ya se imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha, dasa-ddhavanne kusume nivatie, chelukkheve kae, ahayao devadumdubhio, amtara vi ya nam agase aho dane, aho dane tti ghutthe. Tae nam rayagihe nagare simghadaga-tiga-chaukka-chachchara-chaummuha-mahapaha-pahesu bahujano annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei–dhanne nam devanuppiya! Bahule mahane, kayatthe nam devanuppiya! Bahule mahane, kayapunne nam devanuppiya! Bahule mahane, kayalakkhane nam devanuppiya! Bahule mahane, kaya nam loya devanuppiya! Bahulassa mahanassa, suladdhe nam devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale bahulassa mahanassa, jassa nam gihamsi taharuve sadhu sadhuruve padilabhie samane imaim pamcha divvaim paubbhuyaim, tam jaha–vasudhara vuttha java aho dane, aho dane tti ghutthe, tam dhanne kayatthe kayapunne kaya-lakkhane, kaya nam loya, suladdhe manussae jammajiviyaphale bahulassa mahanassa, bahulassa mahanassa. Tae nam se gosale mamkhaliputte mamam tamtuvayasalae apasamane rayagihe nagare sabbhimtara-bahiriyae mamam savvao samamta maggana-gavesanam karei, mamam katthavi sutim va khutim va pavattim va alabhamane jeneva tamtuvayasala teneva uvagachchhai, uva-gachchhitta sadiyao ya padiyao ya kumdiyao ya vahanao ya chittaphalagam cha mane ayamei, ayametta sauttarottham bhamdam karei, karetta tamtuvayasalao padinikkhamai, padinikkhamitta nalamdam bahiriyam majjhammajjhenam niggachchhai, niggachchhitta jeneva kollae sannivese teneva uvagachchhai. Tae nam tassa kollagassa sannivesassa bahiya bahujano annamannassa evamaikkhai java paruvei–dhanne nam devanu-ppiya! Bahule mahane, kayatthe nam devanuppiya! Bahule mahane, kayapunne nam devanuppiya! Bahule mahane, kayalakkhane nam devanuppiya! Bahule mahane, kaya nam loya devanuppiya! Bahulassa mahanassa, suladdhe nam devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale bahulassa mahanassa, bahulassa mahanassa. Tae nam tassa gosalassa mamkhaliputtassa bahujanassa amtiyam eyamattham sochcha nisamma ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–jarisiya nam mamam dhammayariyassa dhammovadesagassa samanassa bhagavao mahavirassa iddhim juti jase bale virie purisakkara-parakkame laddhe patte abhisamannagae, no khalu atthi tarisiya annassa kassai taharuvassa samanassa va mahanassa va iddhi juti jase bale virie purisakkara–parakkame laddhe patte abhisamannagae, tam nissamdiddham nam ettha mamam dhammayarie dhammovadesae samane bhagavam mahavire bhavissatiti kattu kollae sannivese sabbhimtarabahirie mamam savvao samamta maggana-gavesanam karei, mamam savvao samamta maggana-gavesanam karemane kollagassa sannivesassa bahiya paniyabhumie mae saddhim abhisamannagae Tae nam se gosale mamkhaliputte hatthatutthe mamam tikkhutto ayahina-payahinam karei, karetta mamam vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi–tubbhe nam bhamte! Mama dhammayariya, ahannam tubbham amtevasi. Tae nam aham goyama! Gosalassa mamkhaliputtassa eyamattham padisunemi. Tae nam aham goyama! Gosalenam mamkhaliputtenam saddhim paniyabhumie chhavvasaim labham alabham suham dukkham sakkaramasakkaram pachchanubbhavamane anichchajagariyam viharittha.
Sutra Meaning Transliteration : Te kale, te samaye he gautama ! Hum 30 – varsha sudhi grihavasamam rahine, mata – pita devagata thaya pachhi. E pramane jema ‘bhavana’ adhyayanamam kahyum tema yavat eka devadushya grahana karine mumda thaine, gharathi nikaline anagarapane pravrajita thayo. Tyare he gautama ! Hum pahela varshavasamam pamdara – pamdara divasana tapa karato asthigramani nishrae pahelum chomasum rahyo. Bija varshavasamam masakshamana – masakshamana karato purvanupurvi chalata eka gamathi bije gama vicharata jyam rajagriha nagara, jyam nalamda bahara je tamtuvaya shala, tyam avyo. Avine tyam yathapratirupa avagraha yachine te tamtuvaya shalana eka bhagamam varshavasa svikarine rahyo. Tyare gautama ! Hum pahelum masakshamana svikarine rahelo hato. Tyare te goshalaka mamkhaliputra hathamam chitraphalaka laine mamkhapane potane bhavita karato purvanupurvi chalato yavat vicharato jyam rajagrihanagara, jyam nalamdani baharani tamtuvaya shala, tyam avyo, avine tamtuvaya shalana eka bhagamam bhamdadi mukya. Mukine rajagrihanagaramam uchcha, nicha yavat anyatra kyamya vasati na malata, te ja tamtuvaya shalana eka bhagamam jyam hum raheto hato, tyam he gautama ! Varshavasa svikari rahyo. Tyarapachhi he gautama ! Pahela masakshamanana paranamam hum tamtuvaya shalathi nikalyo. Nikaline nalamdani baharathi vachchovachcha thaine jyam rajagrihanagara hatum tyam avyo, avine rajagriha nagarana uchcha – nicha yavat bhramana karata vijaya gathapatina gharamam praveshyo. Tyare te vijaya gathapati mane avato joine harshita – samtushta thaine jaladithi asanethi ubho thayo, thaine padapitha upara paga muki niche utaryo. Utarine eka shatika uttarasamga karyum, mastake hathani amjali jodi, mara tarapha sata – atha pagala same avyo. Mane trana vakhata adakshina pradakshina kari, karine mane vamdana – namaskara karya, karine mane vipula ashana, pana, khadima, svadimathi pratilabhisha ema vichari samtushta thayo. Pratilabhata pana samtushta thayo. Pratilabhine pana samtushta thayo. Tyarapachhi te vijaya gathapatini te dravyashuddhi, dayakashuddhi, tapasvi vishuddhi, trikarana shuddhi, trividha yogashuddhi pratigrahaka – patra shuddhi, trividha – trikarana shuddhithi dana vade mane pratilabhita karata devayusha bamdhyum, samsara parimita karyo, tena gharamam a pamcha divyo pragata thaya, te a – vasudhara vrishti, pamchavarni pushpono nipata, vastrono utkshepa, devadumdubhino nada, tanmadhye akashamam ‘‘ahodanam – ahodanam’’ udghoshana. Tyare rajagriha nagaramam shrimgatake yavat margamam ghana loko paraspara a pramane kahe chhe yavat prarupe chhe – he devanupriyo ! Vijaya gathapatine dhanya chhe, vijaya gathapati kritartha chhe, kritapunya chhe, kritalakshana chhe. He devanupriyo! Vijaya gathapatino a loka saphala chhe, vijaya gathapatino manushya janma – jivita phala sulabdha chhe ke jena gharamam tatharupa sadhune sadhurupa pratilabhita karata a pamcha divyo pragata thaya. Jema ke – vasudhara vrishti yavat ahodanam – ahodanam ni udghoshana. Tethi te dhanya, kritartha, kritapunya, kritalakshana, bamne loka sarthaka, sulabdha manushya janma – jivita phala te vijaya gathapatina thaya. Tyare te goshalaka mamkhaliputra ghana loko pase a arthane sambhaline, samajine samshaya utpanna thayo, kutuhala utpanna thayum, jyam vijaya gathapatinum griha hatum te tyam avyo, avine vijaya gathapatina gharamam vasudharani vrishti, pamchavarni pushpono nipata joyo. Mane vijaya gathapatina gharamamthi nikalato joyo, joine hrishta – tushta thai, mari pase avyo, mane trana vakhata adakshina – pradakshina kari, mane vamdana – namaskara karya, mane a pramane kahyum – bhagavan ! Tame mara dharmacharya chho, hum tamaro dharmashishya chhum tyare he gautama ! Mem goshalaka mamkhaliputrani a vatano adara na karyo, svikara na karyo, pana hum mauna rahyo. Tyarapachhi he gautama ! Hum rajagrihanagarathi nikalyo, nikaline nalamdani bahara vachchovachchathi chalata jyam tamtuvayashala hati, tyam avyo. Avine biju masakshamana svikarine rahyo. Pachhi gautama ! Hum bija masakshamanana parane, tamtuvayashalathi nikalyo, nikaline nalamda baharathi madhyamam chalata jyam rajagrihanagara yavat bhramana karato anamda gathapatina gharamam praveshyo. Tyare te anamda gathapati mane avato joine ityadi0 vijaya gathapatimam kahya mujaba janavum. Vishesha e ke – mane vipula khadyavidhithi pratilabhashe ema vichari samtushta thayo. Baki badhum purvavat. Yavat trijum masakshamana svikarine rahyo. Tyarapachhi he gautama ! Hum trija masakshamanana parane tamtuvaya shalathi nikalyo. Nikaline purvavat yavat bhramana karata sunamda gathapatina ghera praveshyo. Tyare sunamda gathapatinum vrittamta vijaya gathapati maphaka kahevum. Vishesha e ke – mane sarvakamagunita bhojana vade pratilabhyo. Baki purvavat. Yavat hum chothum masakshamana svikarine rahyo. Tyare nalamda bahara nikatamam eka kollaga name samnivesha hatum. (samnivesha varnana karavum). Te kollaga samniveshamam ‘bahula’ name brahmana raheto hato. Te adhya yavat aparibhuta hato. Rigveda yavat suparinishthita hato. Tyare te bahula brahmana kartika chaturmasikana padave vipula madhu – ghrita samyukta paramannathi brahmanone jamadya ane. Achamana karavyum. Tyare he gautama ! Hum chotha masakshamanana paranae tamtuvaya shalathi nikalyo, nikaline nalamda bahara vachchovachchathi nikalyo, nikaline jyam kollaga samnivesha hatum tyam avyo. Kollaga samniveshana uchchanicha yavat bhramana karata bahula brahmanana gharamam praveshyo. Tyare te bahula brahmana mane avato joine0 ityadi purvavat janavu. Yavat mane vipula ghi – sakara samyukta paramannathi pratilabhashe ema vichari tushta thayo. Baki varnana vijaya gathapativat janavu yavat bahula brahmanane dhanya chhe.. Tyare te goshalo mamkhaliputra, mane tamtuvayashalamam na joine rajagrihanagaramam amdara – bahara chotarapha mari margana – gaveshana karava lagyo. Mari kyamya shruti – kshuti – pravrittini jana na thata jyam tamtuvaya shala hati tyam avyo. Tyam avine shatika, patika, kumdika, upanaha chitraphalaka adi brahmanone api didha, apine dadhi – muchha sahita mumdana karavyu. Karavine tamtuvayashalani bahara nikalyo. Nikaline nalamda bahirikathi vachchovachcha chalyo. Pachhi jyam kollaga samnivesha hatu tyam avyo, tyare te kollaga samniveshani bahara ghana lokone paraspara ema kaheta yavat prarupata sambhalya. He devanupriyo! Bahula brahmana dhanya chhe, ityadi yavat teno janma, jivita saphala chhe. Tyare te goshalaka mamkhaliputra ghana loko pase a artha sambhali, avadharine a – ava prakarano tene manogata samkalpa yavat utpanna thayo. Mara dharmacharya, dharmopadeshaka shramana bhagavana mahavirani jevi riddhi, dyuti, yasha, bala, virya, purushakara parakrama labdha – prapti ane abhisanmukha thayela chhe, tevi bija koi tatharupa shramana ke brahmanani riddhi, dyuti yavat parakrama labdha – prapta – abhisanmukha thayela nathi. Tethi nihsamdeha a mara dharmacharya, dharmopadeshaka, shramana bhagavamta mahavira ahim ja hashe, ema karine kollaga samniveshana amdara – bahara, chare tarapha mari margana – gaveshana kari, mane chotarapha shodhata kollaga samniveshani bahya pranitabhumimam mari sanmukha avi malyo. Tyare te goshalo harshita – samtushta thai mane trana vakhata adakshina – pradakshina kari yavat namana karine ama kahyum – he bhagavan ! Tame mara dharmacharya chho, hum tamaro shishya chhum. Tyare he gautama ! Mem goshalani a vatano svikara karyo. Tyarapachhi he gautama ! Hum goshalaka mamkhaliputra sathe pranita bhumimam chha varsha sudhi labha – alabha, sukha – duhkha, satkara – asatkarane anubhavato anitya jagarika karato vicharyo.