Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1104087 | ||
Scripture Name( English ): | Bhagavati | Translated Scripture Name : | ભગવતી સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
शतक-१३ |
Translated Chapter : |
શતક-૧૩ |
Section : | उद्देशक-६ उपपात | Translated Section : | ઉદ્દેશક-૬ ઉપપાત |
Sutra Number : | 587 | Category : | Ang-05 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] तए णं समणे भगवं महावीरे अन्नया कयाइ रायगिहाओ नगराओ गुणसिलाओ चेइयाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता बहिया जनवयविहारं विहरइ। तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा नामं नयरी होत्था–वण्णओ। पुण्णभद्दे चेइए–वण्णओ। तए णं समणे भगवं महावीरे अन्नदा कदाइ पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्जमाणे सुहंसुहेणं विहरमाणे जेणेव चंपा नगरी जेणेव पुण्णभद्दे चेइए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हइ ओगिण्हित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तेणं कालेणं तेणं समएणं सिंधूसोवीरेसु जणवएसु वीतीभए नामं नगरे होत्था–वण्णओ। तस्स णं वीतीभयस्स नगरस्स बहिया उत्तरपुरत्थिमे दिसीभाए, एत्थ णं मियवने नामं उज्जाणे होत्था–सव्वोउय-पुप्फ-फलसमिद्धे–वण्णओ। तत्थ णं वीतीभए नगरे उद्दायणे नामं राया होत्था–महयाहिमवंत-महंत-मलय-मंदर-महिंदसारे–वण्णओ। तस्स णं उद्दायणस्स रन्नो पउमावती नामं देवी होत्था–सुकुमालपाणिपाया–वण्णओ। तस्स णं उद्दायणस्स रन्नो पभावती नामं देवी होत्था–वण्णओ जाव विहरइ। तस्स णं उद्दायणस्स रन्नो पुत्ते पभावतीए देवीए अत्तए अभीयी नामं कुमारे होत्था–सुकुमाल पाणिपाए अहीण-पडिपुण्ण-पंचिंदिय-सरीरे लक्खण-वंजण-गुणोववेए माणुम्माण -पमाण-पडिपुण्ण-सुजायसव्वंग-सुंदरंगे ससिसोमाकारे कंते पियदंसणे सुरूवे पडिरूवे। से णं अभीयी कुमारे जुवराया वि होत्था–उद्दायणस्स रन्नो रज्जं च रट्ठं च बलं च वाहणं च कोसं च कोट्ठारं च पुरं च अंतेउरं च सयमेव पच्चुवेक्खमाणे-पच्चुवेक्खमाणे विहरइ। तस्स णं उद्दायणस्स रन्नो नियए भाइणेज्जे केसी नामं कुमारे होत्था–सुकुमालपाणिपाए जाव सुरूवे। से णं उद्दायणे राया सिंधूसोवीरप्पामोक्खाणं सोलसण्हं जणवयाणं, वीतीभयप्पामोक्खाणं तिण्हं तेसट्ठीणं नगरागरसयाणं, महसेणप्पामोक्खाणं दसण्हं राईणं बद्धमउडाणं विदिन्नछत्त-चामर-बालवीयणाणं, अन्नेसिं च बहूणं राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाह-प्पभिईणं आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं आणा-ईसर-सेणावच्चं कारेमाणे पालेमाणे समणोवासए अभिगयजीवाजीवे जाव अहापरिग्गहिएहिं तवोकम्मेहिं अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तए णं से उद्दायणे राया अन्नया कयाइ जेणेव पोसहसाला तेणेव उवागच्छइ, जहा संखे जाव पोसहिए बंभचारी ओमुक्कमणिसुवण्णे ववगयमाला-वण्णगविलेवने निक्खित्तसत्थ-मुसले एगे अबिइए दब्भसंथारोवगए पक्खियं पोसहं पडिजा-गरमाणे विहरइ। तए णं तस्स उद्दायणस्स रन्नो पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि धम्मजागरियं जागरमाणस्स अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पेसमुप्पज्जित्था–धन्ना णं ते गामागर-नगर-खेड-कब्बड-मडंब-दोणमुह-पट्टणा-सम-संबाहसन्निवेसा जत्थ णं समणे भगवं महावीरे विहरइ, धन्ना णं ते राई-सर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाहप्पभितयो जे णं समणं भगवं महावीरं वंदंति नमंसंति जाव पज्जुवासंति। जइ णं समणे भगवं महावीरे पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्ज माणे सुहंसुहेणं विहरमाणे इहमागच्छेज्जा, इह समोसरेज्जा, इहेव वीतीभयस्स नगरस्स बहिया मियवने उज्जाणे अहापडिरूवं ओग्गहं ओगिण्हित्ता तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरेज्जा, तो णं अहं समणं भगवं महावीरं वंदेज्जा नमंसेज्जा जाव पज्जुवासेज्जा। तए णं समणे भगवं महावीरे उद्दायणस्स रन्नो अयमेयारूवं अज्झत्थियं चिंतियं पत्थियं मणोगयं संकप्पं समुप्पन्नं वियाणित्ता चंपाओ नगरीओ पुण्णभद्दाओ चेइयाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता पुव्वानुपुव्विं चरमाणे गामानुगामं दूइज्जमाणे सुहंसुहेणं विहरमाणे जेणेव सिंधूसोवीरे जणवए जेणेव वीतीभये नगरे, जेणेव मियवने उज्जाणे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता जाव संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तए णं वीतीभये नगरे सिंघाडग-तिग-चउक्क-चच्चर-चउम्मुह-महापह-पहेसु जाव परिसा पज्जुवासइ। तए णं से उद्दायने राया इमीसे कहाए लद्धट्ठे समाणे हट्ठतुट्ठे कोडुंबियपुरिसे सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–खिप्पामेव भो देवानुप्पिया! वीयीभयं नगरं सब्भिंतरबाहिरियं जहा कूणिओ ओववाइए जाव पज्जुवासइ। पउमावती-पामोक्खाओ देवीओ तहेव जाव पज्जुवासंति। धम्मकहा। तए णं से उद्दायने राया समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियं धम्मं सोच्चा निसम्म हट्ठतुट्ठे उट्ठाए उट्ठेइ, उट्ठेत्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो जाव नमंसित्ता एवं वयासी–एवमेयं भंते! तहमेयं भंते! अवितहमेयं भंते! असंदिद्धमेयं भंते! इच्छियमेयं भंते! पडिच्छियमेयं भंते! इच्छिय-पडिच्छियमेयं भंते! –से जहेयं तुब्भे वदह त्ति कट्टु जं नवरं–देवानुप्पिया! अभीयिकुमारं रज्जे ठावेमि, तए णं अहं देवानुप्पियाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयामि। अगाराओ अनगारियं पव्वयामि। अहासुहं देवानुप्पिया! मा पडिबंधं। तए णं से उद्दायने राया समणेणं भगवया महावीरेणं एवं वुत्ते समाणे हट्ठतुट्ठ समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ वंदित्ता नमंसित्ता तमेव आभिसेक्कं हत्थिं द्रुहइ, द्रुहित्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियाओ मियवनाओ उज्जाणाओ पडिनिक्खमइ, पडिनिक्खमित्ता जेणेव वीतीभये नगरे तेणेव पहारेत्थ गमणाए। तए णं तस्स उद्दायनस्स रन्नो अयमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु अभीयीकुमारे ममं एगे पुत्ते इट्ठे कंते पिए मणुण्णे मणामे थेज्जे वेसासिए संमए बहुमए अणुमए भंडकरंडगसमाणे रयणे रयणब्भूए जीविऊसविए हिययनंदिजणणे उंबरपुप्फं पिव दुल्लभे सवणयाए, किमंग पुण पासणयाए? तं जदि णं अहं अभीयीकुमारं रज्जे ठावेत्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियं मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वयामि, तो णं अभीयीकुमारे रज्जे य रट्ठे य बले य वाहणे य कोसे य कोट्ठागारे य पुरे य अंतेउरे य जणवए य माणुस्सएसु य कामभोगेसु मुच्छिए गिद्धे गढिए अज्झोववन्ने अनादीयं अनवदग्गं दीहमद्धं चाउरंतसंसारकंतारं अनुपरियट्टिस्सइ, तं नो खलु मे सेयं अभीयीकुमारं रज्जे ठावेत्ता समणस्स भग-वओ महावीरस्स अंतियं मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए, सेयं खलु मे नियगं भाइणेज्जं केसिं कुमारं रज्जे ठावेत्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियं मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए– एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता जेणेव वीयीभये नगरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता वीयीभयं नगरं मज्झंमज्झेणं जेणेव सए गेहे जेणेव बाहिरिया उवट्ठाणसाला, तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता आभिसेक्कं हत्थिं ठवेइ, ठवेत्ता आभिसेक्काओ हत्थीओ पच्चोरुभइ, पच्चोरुभित्ता जेणेव सीहासने तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता सीहासनवरंसि पुरत्थाभिमुहे निसीयति, निसीइत्ता कोडुंबियपुरिसे सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–खिप्पामेव भो देवानुप्पिया! वीतीभयं नगरं सब्भिंतरबाहिरियं आसिय-समज्जिओवलित्तं जाव सुगंधवरगंधगंधियं गंधवट्टिभूयं करेह य कारवेह य, करेत्ता य कारवेत्ता य एयमाणत्तियं पच्चप्पिणह। ते वि तमाणत्तियं पच्चप्पिणंति। तए णं से उद्दायने राया दोच्चं पि कोडुंबियपुरिसे सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–खिप्पामेव भो देवानुप्पिया! केसिस्स कुमारस्स महत्थं महग्घं महरिहं विउलं एवं रायाभिसेओ जहा सिवभद्दस्स कुमारस्स तहेव भाणियव्वो जाव परमाउं पाल-याहि, इट्ठजणसंपरिवुडे सिंधूसोवीरपामोक्खाणं सोलसण्हं जणवयाणं वीयीभयपामोक्खाणं तिन्नि तेसट्ठीणं नगरागरसयाणं महसेण पामोक्खाणं दसण्हं राईणं, अन्नेसिं च बहूणं राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भसेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाह-प्पभिईणं आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं आणा-ईसर सेनावच्चं कारेमाणे, पालेमाणे विहराहि त्ति कट्टु जयजयसद्दं पउंजंति। तए णं से केसी कुमारे राया जाए–महयाहिमवंत-महंत-मलय-मंदर-महिंदसारे जाव रज्जं पसासेमाणे विहरइ। तए णं से उद्दायणे राया केसिं रायाणं आपुच्छइ। तए णं से केसी राया कोडुंबियपुरिसे सद्दावेइ–एवं जहा जमालिस्स तहेव सब्भिंतरबाहिरियं तहेव जाव निक्खमणाभिसेयं उवट्ठवेंति। तए णं से केसी राया अनेगगणनायग-दंडनायग-राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सेनावइ-सत्थवाह-दूय-संधिपाल-सद्धिं-संपरिवुडे उद्दायणं रायं सीहासणवरंसि पुरत्थाभिमुहे निसीयावेति, निसीयावेत्ता अट्ठसएणं सोवण्णियाणं कलसाणं एवं जहा जमालिस्स जाव महया-महया निक्खमणाभिसेगेणं अभिसिंचति, अभिसिंचित्ता करयलपरिग्गहियं दसनहं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु जएणं विजएणं वद्धावेति, वद्धावेत्ता एवं वयासी–भण सामी! किं देमो? किं पयच्छामो? किणा वा ते अट्ठो? तए णं से उद्दायने राया केसिं रायं एवं वयासी–इच्छामि णं देवानुप्पिया! कुत्तियावणाओ रयहरणं च पडिग्गहं च आणियं, कासवगं च सद्दावियं– एवं जहा जमालिस्स, नवरं–पउमावती अग्गकेसे पडिच्छइ पियविप्पयोगदूसहा। तए णं से केसी राया दोच्चं पि उत्तरावक्कमणं सीहासनं रयावेति, रयावेत्ता उद्दायणं रायं सेया-पीतएहिं कलसेहिं ण्हावेति, ण्हावेत्ता सेसं जहा जमालिस्स जाव चउव्विहेणं अलंकारेणं अलंकारिए समाणे पडिपुण्णालंकारे सीहासनाओ अब्भुट्ठेइ, अब्भुट्ठेत्ता सीयं अनुप्पदाहिणीकरेमाणे सीयं दुरुहइ, दुरुहित्ता सीहासनवरंसि पुरत्थाभिमुहे सण्णिसण्णे, तहेव अम्मधाती, नवरं पउमावती हंस-लक्खणं पडसाडगं गहाय सीयं अनुप्पदाहिणीकरेमाणी सीयं दुरुहइ, दुरुहित्ता उद्दायनस्स रन्नो दाहिणे पासे भद्दासणवरंसि सण्णिसण्णा सेसं तं चेव जाव छत्तादीए तित्थगरातिसए पासइ, पासित्ता पुरिससहस्सवाहिणिं सीयं ठवेइ, पुरिससहस्सवाहिणीओ सीयाओ पच्चोरुभइ, पच्चोरुभित्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खोत्तो वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता उत्तरपुरत्थिमं दिसीभागं अवक्कमइ, अवक्कमित्ता सयमेव आभरणमल्लालंकारं ओमुयइ। तए णं सा पउमावती देवी हंसलक्खणेणं पडसाडएणं आभरणमल्लालंकारं पडिच्छइ, पडिच्छित्ता हार-वारिधार-सिंदुवार-छिन्न-मुत्तावलिप्पगासाइं अंसूणि विनिम्मुयमाणी-विनिम्मुयमाणी उद्दायनं रायं एवं वयासी–जइयव्वं सामी! घडियव्वं सामी! परक्कमियव्वं सामी! अस्सिं च णं अट्ठे नो पमादेयव्वं त्ति कट्टु केसी राया पउमावती य समणं भगवं महावीरं वंदंति नमंसंति, वंदित्ता नमंसित्ता जामेव दिसं पाउब्भुया तामेव दिसं पडिगया। तए णं से उद्दायने राया सयमेव पंचमुट्ठियं लोयं करेइ सेसं जहा उसभदत्तस्स जाव सव्वदुक्खप्पहीने। | ||
Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૫૮૭. ત્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે અન્ય કોઈ દિને રાજગૃહીનગરીના ગુણશીલચૈત્યથી યાવત્ વિહાર કર્યો તે કાળે, તે સમયે ચંપા નગરી હતી, પૂર્ણભદ્ર ચૈત્ય હતું. ત્યારે ભગવંત મહાવીર અન્ય કોઈ દિવસે પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા યાવત્ વિચરતા ચંપાનગરીમાં પૂર્ણભદ્ર ચૈત્ય હતું ત્યાં આવ્યા. આવીને યાવત્ વિચરે છે. તે કાળે, તે સમયે સિંધુસૌવીર જનપદમાં વીતીભય નામે નગર હતું. તેની બહાર પૂર્વ દિશામાં મૃગવન ઉદ્યાન હતું. સર્વઋતુક આદિ વર્ણન કરવું. તે વીતિભય નગરમાં ઉદાયન રાજા હતો, તે મહાન હતો આદિ વર્ણન કરવું. તે ઉદાયન રાજાને પ્રભાવતી (તથા પદ્માવતી )નામે રાણી હતી. સુકુમાલ ઇત્યાદિ વર્ણન કરવું. તે ઉદાયન રાજાનો પુત્ર, પ્રભાવતી દેવીનો આત્મજ એવો અભિચિકુમાર હતો. સુકુમાલ હતો યાવત્ શિવભદ્રકુમારવત્ યાવત્ સર્વ સૌખ્ય અનુભવતો વિચરતો હતો. તે ઉદાયન રાજાને કેશીકુમાર નામે ભાણેજ સુકુમાલ યાવત્ સુરૂપ હતો. તે ઉદાયન રાજા સિંધુ સૌવીર પ્રમુખ ૧૬ – જનપદોના, વીતીભય પ્રમુખ ૩૬૩ નગરો અને આકરોનો, મહસેન આદિ દશ મુગટબદ્ધ, તથા છત્ર ચામર, બાલવીઝનકવાળા રાજાનો અને બીજા ઘણા રાજા – ઇશ્વર – તલવર યાવત્ સાર્થવાહ આદિનું આધિપત્ય યાવત્ કરતો, પાલન કરતો હતો. જીવાજીવનો જ્ઞાતા એવો શ્રાવક હતો યાવત્ વિચરતો હતો.(અહી નગરી, ચૈત્ય, રાજા, રાણી, કુમાર વગેરે બધું વર્ણન ઉવવાઈ સૂત્રાનુસાર જાણવું. ત્યારે તે ઉદાયન રાજા અન્ય કોઈ દિવસે પૌષધશાળામાં આવ્યો. શંખ શ્રાવક માફક વિચરવા લાગ્યો. ત્યારે તે ઉદાયનને મધ્યરાત્રિએ ધર્મજાગરિકાથી જાગતા આ આવા પ્રકારનો મનોગત યાવત્ સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો – તે ગ્રામ, આકર, નગર, ખંડ, કર્બટ, મડંબ, દ્રોણમુખ, પટ્ટણ, આશ્રમ, સંબાહ, સંનિવેશાદિ ધન્ય છે, જ્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીર વિચરે છે. તે રાજા, ઇશ્વર, તલવર યાવત્ સાર્થવાહ વગેરે ધન્ય છે, જે ભગવંતને વાંદી, નમી, સેવે છે. જો શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા, ગામ – ગામ યાવત્ વિચરતા, અહીં આવે, અહીં સમોસરે, આ વીતીભય નગરની બહાર મૃગવન ઉદ્યાનમાં યથાપ્રતિરૂપ અવગ્રહ લઈને સંયમ અને તપ વડે યાવત્ વિચરે, તો હું ભગવંતને વાંદીશ, નમીશ યાવત્ તેમની. પર્યુપાસના કરીશ. ત્યારે ભગવંત મહાવીર, ઉદાયન રાજાનો આવા પ્રકારનો મનોગત સંકલ્પ યાવત્ ઉત્પન્ન થયેલ જાણીને ચંપા નગરીના પૂર્ણભદ્ર ચૈત્યથી નીકળીને, પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા, ગામગામ યાવત્ વિચરતા સિંધુસૌવીર જનપદમાં વીતીભય નગરના મૃગવન ઉદ્યાનમાં પધારીને વિચરવા લાગ્યા. ત્યારે વીતીભય નગરના શૃંગાટક૦ યાવત્ પર્ષદા પર્યુપાસે છે. ત્યારે તે ઉદાયન રાજા આ વૃત્તાંત પ્રાપ્ત થતા હૃષ્ટ, સંતુષ્ટ થયો. યાવત્ કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવી આ પ્રમાણે કહ્યું – ઓ દેવાનુપ્રિયો ! જલદીથી, વીતીભય નગરને અંદર – બહારથી જેમ કોણિકે ઉવવાઈ સૂત્રમાં કર્યું તેમ શણગારો યાવત્ તે પર્યુપાસે છે. પ્રભાવતી આદિ રાણીઓ પણ તે પ્રમાણે યાવત્ પર્યુપાસે છે. ધર્મકથા થઈ. ત્યારે તે ઉદાયન રાજા, ભગવંત મહાવીર પાસે ધર્મ સાંભળીને, અવધારીને, હૃષ્ટ – તુષ્ટ થઈને ઉત્થાનથી ઉઠે છે, ઉઠીને ભગવંત મહાવીરને ત્રણ વખત યાવત્ નમીને, આ પ્રમાણે કહ્યું – ભગવન્ ! તે એમ જ છે, તે એમ જ છે. યથાર્થ છે,સત્ય છે, તથ્ય છે, જેમ આપ કહો છો. વિશેષ કહે છે – હે દેવાનુપ્રિય! અભિચિકુમારને રાજાપદે સ્થાપીને, પછી હું દેવાનુપ્રિયની પાસે મુંડ થઈને દીક્ષા લેવા ઇચ્છુ છું. હે દેવાનુપ્રિય! જેમ સુખ ઉપજે તેમ કરો, પ્રતિબંધ ન કરો. ત્યારે તે ઉદાયન રાજા, ભગવંત મહાવીરે આમ કહેતા, હર્ષિત – સંતુષ્ટ થઈ ભગવંતને વાંદી, નમીને પછી આભિષેક્ય હાથી પર આરૂઢ થઈને ભગવંત પાસેથી મૃગવન ઉદ્યાનથી નીકળીને વીતીભય નગરે જવા નીકળ્યો. ત્યારે તે ઉદાયન રાજાને આવા પ્રકારે મનોગત સંકલ્પ યાવત્ ઉત્પન્ન થયો. નિશ્ચે અભિચિકુમાર મારો એક જ પુત્ર છે. તે ઇષ્ટ, કાંત છે યાવત્ દર્શનનું તો કહેવું જ શું ? જો હું અભિચિકુમારને રાજાપદે સ્થાપીને ભગવંત મહાવીર પાસે મુંડ થઈને યાવત્ દીક્ષા લઈશ, તો અભિચિકુમાર રાજ્યમાં, રાષ્ટ્રમાં યાવત્ જનપદમાં, માનુષી કામભોગોમાં મૂર્છિત – ગૃદ્ધ – ગ્રથિત – અધ્યુપપન્ન થઈને અનાદિ – અનંત દીર્ઘકાલીન ચાતુરંત સંસાર કાંતારમાં ભ્રમણ કરશે – તેથી મારા માટે અભિચિને રાજ્યમાં સ્થાપી ભગવંત મહાવીર પાસે યાવત્ દીક્ષા લેવી શ્રેયસ્કર નથી. મારા માટે શ્રેયસ્કર એ છે કે મારા નિજક ભાણેજ કેશીકુમારને રાજ્યમાં સ્થાપીને ભગવંત મહાવીર પાસે યાવત્ દીક્ષા લઉં. ઉપર મુજબ વિચારીને વીતીભય નગરે પહોંચ્યા, પહોંચીને નગરની વચ્ચોવચ્ચથી, જ્યાં પોતાનું ગૃહ, બાહ્ય ઉપસ્થાનશાળા છે, ત્યાં આવ્યો. આવીને આભિષેક્ય હાથીને ઊભો રાખ્યો. આભિષેક્ય હાથીથી નીચે ઊતર્યો. ઊતરીને સિંહાસન પાસે આવ્યો. આવીને ઉત્તમ સિંહાસન ઉપર પૂર્વાભિમુખ બેઠો. કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવ્યા. બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિયો! જલદીથી વીતીભય નગરને અંદર – બહારથી શણગારી. યાવત્ મારી આજ્ઞા પાછી સોંપો. ત્યારે ઉદાયન રાજાએ બીજી વખત પણ કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવીને આ પ્રમાણે કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિયો! જલદીથી કેશીકુમારના મહાર્ધ આદિ રાજ્યાભિષેકને કરો જેમ શિવભદ્રકુમારમાં કહ્યુ, તેમ કહેવું યાવત્ દીર્ઘાયુષી થાઓ, ઇષ્ટજનથી સંપરિવૃત્ત થઈ, સિંધુ સૌવીરાદિ ૧૬ – જનપદને, વીતીભયાદિનગરને, મહસેનાદિ રાજાને, બીજા પણ ઘણા રાજા – ઇશ્વરાદિ ને યાવત્ આધિપત્ય કરતા, પાલન કરતા વિચરો કહી જય – જય શબ્દો કર્યા. ત્યારે તે કેશીકુમાર રાજા યાવત્ મહત્ યાવત્ વિચરે છે. ત્યારે તે ઉદાયન રાજ કેશીરાજાને પૂછે છે. ત્યારે તે કેશીરાજાએ કૌટુંબિક પુરુષને બોલાવ્યા. એ પ્રમાણે જેમ જમાલિમાં કહ્યું, તે રીતે અંદર – બહારથી નગર સાફ કરાવી, યાવત્ નિષ્ક્રમણાભિષેકની તૈયારી કરી. તે કેશીરાજા અનેક ગણનાયકથી યાવત્ પરીવરીને ઉદાયનરાજાને ઉત્તમ સિંહાસને પૂર્વાભિમુખ બેસાડી ૧૦૮ સુવર્ણ કળશો વડે અભિષેક કરે, જમાલિ માફક યાવત્ આ પ્રમાણે કહ્યું – હે સ્વામી! કહો, શું દઈએ ? શું આપીએ ? આપને શેનું પ્રયોજન છે ? ત્યારે તે ઉદાયન રાજાએ કેશીરાજાને કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિય! હું ઇચ્છુ છું કે – કૃત્રિકાપણથી૦ એ રીતે જમાલિ માફક કહેવું. વિશેષ એ કે પ્રિયવિયોગ દૂષણ અનુભવતી પદ્માવતીએ અગ્રકેશ ગ્રહણ કર્યા. ત્યારે તે કેશીરાજાએ ફરી વખત ઉત્તર દિશામાં સિંહાસન રખાવ્યું. ફરીથી ઉદાયન રાજાને ચાંદી – સોનાના કળશોથી નવડાવ્યા, બાકી બધું જમાલિવત જાણવું યાવત્ શિબિકામાં બેઠા, ધાવમાતાદિ પૂર્વવત્ જાણવુ. વિશેષ એ કે પદ્માવતી રાણી શ્વેત વસ્ત્ર ધારણ કરીને બેઠી, બાકી વર્ણન પૂર્વવત્ યાવત્ શિબિકાથી રાજા નીચે ઊતર્યો. ઊતરીને ભગવંત મહાવીર પાસે આવ્યો. આવીને ભગવંતને ત્રણ વાર વાંદી, નમીને પૂર્વ દિશામાં જઈને, આપમેળે આભરણ – અલંકાર ઊતાર્યા આદિ પૂર્વવત્. પદ્માવતીએ ગ્રહણ કર્યા. યાવત્ ઉદાયન રાજર્ષિને. આમ કહ્યું – હે સ્વામી! સંયમમાં પુરુષાર્થ કરજો યાવત્ પ્રમાદ ન કરતા. પછી કેશીરાજા અને પદ્માવતી ભગવંતને વાંદી, નમી યાવત્ પાછા ગયા. ઉદાયન રાજાએ સ્વયં પંચમુષ્ટી લોચ કર્યો. બાકી ઋષભદત્ત માફક જાણવુ યાવત્ સર્વ દુઃખથી મુક્ત થયા. સૂત્ર– ૫૮૮. ત્યારે તે અભિચિકુમાર અન્યદા કોઈ દિવસે મધ્યરાત્રિએ કુટુંબ જાગરિકાથી જાગતા આ આવા પ્રકારનો મનોગત સંકલ્પ યાવત્ ઉત્પન્ન થયો. નિશ્ચે હું ઉદાયનનો પુત્ર, પ્રભાવતી રાણીનો આત્મજ, છતાં ઉદાયન રાજાએ મને છોડીને નિજક ભાણેજ કેશીકુમારને રાજ્યમાં સ્થાપીને ભગવંત મહાવીર પાસે યાવત્ દીક્ષા લીધી. આવા પ્રકારના મહા અપ્રીતિરૂપ મનો માનસિક દુઃખથી અભિભૂત થઈને, અંતઃપુર – પરિવારથી સંપરિવરીને, ભાંડ – માત્ર – ઉપકરણ લઈને વીતીભય નગરથી નીકળી ગયો. નીકળીને પૂર્વાનુપૂર્વી ચાલતા, ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતા જ્યાં ચંપાનગરીમાં કોણિક રાજા હતો, ત્યાં આવ્યો. આવીને કોણિક રાજાનો આશ્રય કરી રહેવા લાગ્યો. ત્યાં પણ તે વિપુલ ભોગ સામગ્રીથી સંપન્ન થઈ ગયો. ત્યારપછી તે અભિચિકુમાર શ્રાવક થયો, જીવાજીવને જાણતો યાવત્ વિચરે છે. તે ઉદાયન રાજર્ષિ પ્રતિ વૈરના અનુબંધથી યુક્ત હતો. તે કાળે, તે સમયે આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના નરકાવાસોના પરિપાર્શ્વમાં અસુરકુમારોના ૬૪ – લાખ આવાસ છે. ત્યારે તે અભિચિકુમાર ઘણા વર્ષો સુધી શ્રમણ પર્યાય પાળીને, અર્ધમાસિક સંલેખનાથી ૩૦ ભક્તને અનશન વડે છેદીને, પૂર્વોક્ત સ્થાનના આલોચના, પ્રતિક્રમણ કર્યા વિના કાળ માસે કાળ કરીને આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના ૩૦ લાખ નરક આવાસની સમીપે રહેલા ૬૪ લાખ ‘આતપ’ નામક અસુરકુમારાવાસમાં કોઈ એક આતાપમાં અસુરકુમાર દેવરૂપે ઉત્પન્ન થયો. ત્યાં ઘણા આતાપ અસુરકુમાર દેવોની સ્થિતિ એક પલ્યોપમ છે, ત્યાં અભિચિદેવની સ્થિતિ પણ એક પલ્યોપમની થઈ. ભગવન્ ! તે અભિચિદેવ, તે દેવલોકથી આયુક્ષયાદિ પછી અનંતર ઉદ્વર્તીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉત્પન્ન થશે ? ગૌતમ ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સિદ્ધ થશે યાવત્ અંત કરશે. ભગવન્ ! તે એમ જ છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૫૮૭, ૫૮૮ | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tae nam samane bhagavam mahavire annaya kayai rayagihao nagarao gunasilao cheiyao padinikkhamai, padinikkhamitta bahiya janavayaviharam viharai. Tenam kalenam tenam samaenam champa namam nayari hottha–vannao. Punnabhadde cheie–vannao. Tae nam samane bhagavam mahavire annada kadai puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane suhamsuhenam viharamane jeneva champa nagari jeneva punnabhadde cheie teneva uvagachchhai, uvagachchhitta ahapadiruvam oggaham oginhai oginhitta samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tenam kalenam tenam samaenam simdhusoviresu janavaesu vitibhae namam nagare hottha–vannao. Tassa nam vitibhayassa nagarassa bahiya uttarapuratthime disibhae, ettha nam miyavane namam ujjane hottha–savvouya-puppha-phalasamiddhe–vannao. Tattha nam vitibhae nagare uddayane namam raya hottha–mahayahimavamta-mahamta-malaya-mamdara-mahimdasare–vannao. Tassa nam uddayanassa ranno paumavati namam devi hottha–sukumalapanipaya–vannao. Tassa nam uddayanassa ranno pabhavati namam devi hottha–vannao java viharai. Tassa nam uddayanassa ranno putte pabhavatie devie attae abhiyi namam kumare hottha–sukumala panipae ahina-padipunna-pamchimdiya-sarire lakkhana-vamjana-gunovavee manummana -pamana-padipunna-sujayasavvamga-sumdaramge sasisomakare kamte piyadamsane suruve padiruve. Se nam abhiyi kumare juvaraya vi hottha–uddayanassa ranno rajjam cha rattham cha balam cha vahanam cha kosam cha kottharam cha puram cha amteuram cha sayameva pachchuvekkhamane-pachchuvekkhamane viharai. Tassa nam uddayanassa ranno niyae bhainejje kesi namam kumare hottha–sukumalapanipae java suruve. Se nam uddayane raya simdhusovirappamokkhanam solasanham janavayanam, vitibhayappamokkhanam tinham tesatthinam nagaragarasayanam, mahasenappamokkhanam dasanham rainam baddhamaudanam vidinnachhatta-chamara-balaviyananam, annesim cha bahunam raisara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-senavai-satthavaha-ppabhiinam ahevachcham porevachcham samittam bhattittam ana-isara-senavachcham karemane palemane samanovasae abhigayajivajive java ahapariggahiehim tavokammehim appanam bhavemane viharai. Tae nam se uddayane raya annaya kayai jeneva posahasala teneva uvagachchhai, jaha samkhe java posahie bambhachari omukkamanisuvanne vavagayamala-vannagavilevane nikkhittasattha-musale ege abiie dabbhasamtharovagae pakkhiyam posaham padija-garamane viharai. Tae nam tassa uddayanassa ranno puvvarattavarattakalasamayamsi dhammajagariyam jagaramanassa ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappesamuppajjittha–dhanna nam te gamagara-nagara-kheda-kabbada-madamba-donamuha-pattana-sama-sambahasannivesa jattha nam samane bhagavam mahavire viharai, dhanna nam te rai-sara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-senavai-satthavahappabhitayo je nam samanam bhagavam mahaviram vamdamti namamsamti java pajjuvasamti. Jai nam samane bhagavam mahavire puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijja mane suhamsuhenam viharamane ihamagachchhejja, iha samosarejja, iheva vitibhayassa nagarassa bahiya miyavane ujjane ahapadiruvam oggaham oginhitta tavasa appanam bhavemane viharejja, to nam aham samanam bhagavam mahaviram vamdejja namamsejja java pajjuvasejja. Tae nam samane bhagavam mahavire uddayanassa ranno ayameyaruvam ajjhatthiyam chimtiyam patthiyam manogayam samkappam samuppannam viyanitta champao nagario punnabhaddao cheiyao padinikkhamai, padinikkhamitta puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane suhamsuhenam viharamane jeneva simdhusovire janavae jeneva vitibhaye nagare, jeneva miyavane ujjane teneva uvagachchhai, uvagachchhitta java samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tae nam vitibhaye nagare simghadaga-tiga-chaukka-chachchara-chaummuha-mahapaha-pahesu java parisa pajjuvasai. Tae nam se uddayane raya imise kahae laddhatthe samane hatthatutthe kodumbiyapurise saddavei, saddavetta evam vayasi–khippameva bho devanuppiya! Viyibhayam nagaram sabbhimtarabahiriyam jaha kunio ovavaie java pajjuvasai. Paumavati-pamokkhao devio taheva java pajjuvasamti. Dhammakaha. Tae nam se uddayane raya samanassa bhagavao mahavirassa amtiyam dhammam sochcha nisamma hatthatutthe utthae utthei, utthetta samanam bhagavam mahaviram tikkhutto java namamsitta evam vayasi–evameyam bhamte! Tahameyam bhamte! Avitahameyam bhamte! Asamdiddhameyam bhamte! Ichchhiyameyam bhamte! Padichchhiyameyam bhamte! Ichchhiya-padichchhiyameyam bhamte! –se jaheyam tubbhe vadaha tti kattu jam navaram–devanuppiya! Abhiyikumaram rajje thavemi, tae nam aham devanuppiyanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvayami. Agarao anagariyam pavvayami. Ahasuham devanuppiya! Ma padibamdham. Tae nam se uddayane raya samanenam bhagavaya mahavirenam evam vutte samane hatthatuttha samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai vamditta namamsitta tameva abhisekkam hatthim druhai, druhitta samanassa bhagavao mahavirassa amtiyao miyavanao ujjanao padinikkhamai, padinikkhamitta jeneva vitibhaye nagare teneva paharettha gamanae. Tae nam tassa uddayanassa ranno ayameyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu abhiyikumare mamam ege putte itthe kamte pie manunne maname thejje vesasie sammae bahumae anumae bhamdakaramdagasamane rayane rayanabbhue jiviusavie hiyayanamdijanane umbarapuppham piva dullabhe savanayae, kimamga puna pasanayae? Tam jadi nam aham abhiyikumaram rajje thavetta samanassa bhagavao mahavirassa amtiyam mumde bhavitta agarao anagariyam pavvayami, to nam abhiyikumare rajje ya ratthe ya bale ya vahane ya kose ya kotthagare ya pure ya amteure ya janavae ya manussaesu ya kamabhogesu muchchhie giddhe gadhie ajjhovavanne anadiyam anavadaggam dihamaddham chauramtasamsarakamtaram anupariyattissai, tam no khalu me seyam abhiyikumaram rajje thavetta samanassa bhaga-vao mahavirassa amtiyam mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaittae, seyam khalu me niyagam bhainejjam kesim kumaram rajje thavetta samanassa bhagavao mahavirassa amtiyam mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaittae– Evam sampehei, sampehetta jeneva viyibhaye nagare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta viyibhayam nagaram majjhammajjhenam jeneva sae gehe jeneva bahiriya uvatthanasala, teneva uvagachchhai, uvagachchhitta abhisekkam hatthim thavei, thavetta abhisekkao hatthio pachchorubhai, pachchorubhitta jeneva sihasane teneva uvagachchhai, uvagachchhitta sihasanavaramsi puratthabhimuhe nisiyati, nisiitta kodumbiyapurise saddavei, saddavetta evam vayasi–khippameva bho devanuppiya! Vitibhayam nagaram sabbhimtarabahiriyam asiya-samajjiovalittam java sugamdhavaragamdhagamdhiyam gamdhavattibhuyam kareha ya karaveha ya, karetta ya karavetta ya eyamanattiyam pachchappinaha. Te vi tamanattiyam pachchappinamti. Tae nam se uddayane raya dochcham pi kodumbiyapurise saddavei, saddavetta evam vayasi–khippameva bho devanuppiya! Kesissa kumarassa mahattham mahaggham mahariham viulam evam rayabhiseo jaha sivabhaddassa kumarassa taheva bhaniyavvo java paramaum pala-yahi, itthajanasamparivude simdhusovirapamokkhanam solasanham janavayanam viyibhayapamokkhanam tinni tesatthinam nagaragarasayanam mahasena pamokkhanam dasanham rainam, annesim cha bahunam raisara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbhasetthi-senavai-satthavaha-ppabhiinam ahevachcham porevachcham samittam bhattittam ana-isara senavachcham karemane, palemane viharahi tti kattu jayajayasaddam paumjamti. Tae nam se kesi kumare raya jae–mahayahimavamta-mahamta-malaya-mamdara-mahimdasare java rajjam pasasemane viharai. Tae nam se uddayane raya kesim rayanam apuchchhai. Tae nam se kesi raya kodumbiyapurise saddavei–evam jaha jamalissa taheva sabbhimtarabahiriyam taheva java nikkhamanabhiseyam uvatthavemti. Tae nam se kesi raya anegagananayaga-damdanayaga-raisara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-senavai-satthavaha-duya-samdhipala-saddhim-samparivude uddayanam rayam sihasanavaramsi puratthabhimuhe nisiyaveti, nisiyavetta atthasaenam sovanniyanam kalasanam evam jaha jamalissa java mahaya-mahaya nikkhamanabhisegenam abhisimchati, abhisimchitta karayalapariggahiyam dasanaham sirasavattam matthae amjalim kattu jaenam vijaenam vaddhaveti, vaddhavetta evam vayasi–bhana sami! Kim demo? Kim payachchhamo? Kina va te attho? Tae nam se uddayane raya kesim rayam evam vayasi–ichchhami nam devanuppiya! Kuttiyavanao rayaharanam cha padiggaham cha aniyam, kasavagam cha saddaviyam– evam jaha jamalissa, navaram–paumavati aggakese padichchhai piyavippayogadusaha. Tae nam se kesi raya dochcham pi uttaravakkamanam sihasanam rayaveti, rayavetta uddayanam rayam seya-pitaehim kalasehim nhaveti, nhavetta sesam jaha jamalissa java chauvvihenam alamkarenam alamkarie samane padipunnalamkare sihasanao abbhutthei, abbhutthetta siyam anuppadahinikaremane siyam duruhai, duruhitta sihasanavaramsi puratthabhimuhe sannisanne, taheva ammadhati, navaram paumavati hamsa-lakkhanam padasadagam gahaya siyam anuppadahinikaremani siyam duruhai, duruhitta uddayanassa ranno dahine pase bhaddasanavaramsi sannisanna sesam tam cheva java chhattadie titthagaratisae pasai, pasitta purisasahassavahinim siyam thavei, purisasahassavahinio siyao pachchorubhai, pachchorubhitta jeneva samane bhagavam mahavire teneva uvagachchhai, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram tikkhotto vamdai namamsai, vamditta namamsitta uttarapuratthimam disibhagam avakkamai, avakkamitta sayameva abharanamallalamkaram omuyai. Tae nam sa paumavati devi hamsalakkhanenam padasadaenam abharanamallalamkaram padichchhai, padichchhitta hara-varidhara-simduvara-chhinna-muttavalippagasaim amsuni vinimmuyamani-vinimmuyamani uddayanam rayam evam vayasi–jaiyavvam sami! Ghadiyavvam sami! Parakkamiyavvam sami! Assim cha nam atthe no pamadeyavvam tti kattu kesi raya paumavati ya samanam bhagavam mahaviram vamdamti namamsamti, vamditta namamsitta jameva disam paubbhuya tameva disam padigaya. Tae nam se uddayane raya sayameva pamchamutthiyam loyam karei sesam jaha usabhadattassa java savvadukkhappahine. | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 587. Tyare shramana bhagavamta mahavire anya koi dine rajagrihinagarina gunashilachaityathi yavat vihara karyo Te kale, te samaye champa nagari hati, purnabhadra chaitya hatum. Tyare bhagavamta mahavira anya koi divase purvanupurvi chalata yavat vicharata champanagarimam purnabhadra chaitya hatum tyam avya. Avine yavat vichare chhe. Te kale, te samaye simdhusauvira janapadamam vitibhaya name nagara hatum. Teni bahara purva dishamam mrigavana udyana hatum. Sarvarituka adi varnana karavum. Te vitibhaya nagaramam udayana raja hato, te mahana hato adi varnana karavum. Te udayana rajane prabhavati (tatha padmavati )name rani hati. Sukumala ityadi varnana karavum. Te udayana rajano putra, prabhavati devino atmaja evo abhichikumara hato. Sukumala hato yavat shivabhadrakumaravat yavat sarva saukhya anubhavato vicharato hato. Te udayana rajane keshikumara name bhaneja sukumala yavat surupa hato. Te udayana raja simdhu sauvira pramukha 16 – janapadona, vitibhaya pramukha 363 nagaro ane akarono, mahasena adi dasha mugatabaddha, tatha chhatra chamara, balavijhanakavala rajano ane bija ghana raja – ishvara – talavara yavat sarthavaha adinum adhipatya yavat karato, palana karato hato. Jivajivano jnyata evo shravaka hato yavat vicharato hato.(ahi nagari, chaitya, raja, rani, kumara vagere badhum varnana uvavai sutranusara janavum. Tyare te udayana raja anya koi divase paushadhashalamam avyo. Shamkha shravaka maphaka vicharava lagyo. Tyare te udayanane madhyaratrie dharmajagarikathi jagata a ava prakarano manogata yavat samkalpa utpanna thayo – te grama, akara, nagara, khamda, karbata, madamba, dronamukha, pattana, ashrama, sambaha, samniveshadi dhanya chhe, jyam shramana bhagavamta mahavira vichare chhe. Te raja, ishvara, talavara yavat sarthavaha vagere dhanya chhe, je bhagavamtane vamdi, nami, seve chhe. Jo shramana bhagavamta mahavira purvanupurvi chalata, gama – gama yavat vicharata, ahim ave, ahim samosare, a vitibhaya nagarani bahara mrigavana udyanamam yathapratirupa avagraha laine samyama ane tapa vade yavat vichare, to hum bhagavamtane vamdisha, namisha yavat temani. Paryupasana karisha. Tyare bhagavamta mahavira, udayana rajano ava prakarano manogata samkalpa yavat utpanna thayela janine champa nagarina purnabhadra chaityathi nikaline, purvanupurvi chalata, gamagama yavat vicharata simdhusauvira janapadamam vitibhaya nagarana mrigavana udyanamam padharine vicharava lagya. Tyare vitibhaya nagarana shrimgataka0 yavat parshada paryupase chhe. Tyare te udayana raja a vrittamta prapta thata hrishta, samtushta thayo. Yavat kautumbika purushone bolavi a pramane kahyum – o devanupriyo ! Jaladithi, vitibhaya nagarane amdara – baharathi jema konike uvavai sutramam karyum tema shanagaro yavat te paryupase chhe. Prabhavati adi ranio pana te pramane yavat paryupase chhe. Dharmakatha thai. Tyare te udayana raja, bhagavamta mahavira pase dharma sambhaline, avadharine, hrishta – tushta thaine utthanathi uthe chhe, uthine bhagavamta mahavirane trana vakhata yavat namine, a pramane kahyum – bhagavan ! Te ema ja chhe, te ema ja chhe. Yathartha chhe,satya chhe, tathya chhe, jema apa kaho chho. Vishesha kahe chhe – he devanupriya! Abhichikumarane rajapade sthapine, pachhi hum devanupriyani pase mumda thaine diksha leva ichchhu chhum. He devanupriya! Jema sukha upaje tema karo, pratibamdha na karo. Tyare te udayana raja, bhagavamta mahavire ama kaheta, harshita – samtushta thai bhagavamtane vamdi, namine pachhi abhishekya hathi para arudha thaine bhagavamta pasethi mrigavana udyanathi nikaline vitibhaya nagare java nikalyo. Tyare te udayana rajane ava prakare manogata samkalpa yavat utpanna thayo. Nishche abhichikumara maro eka ja putra chhe. Te ishta, kamta chhe yavat darshananum to kahevum ja shum\? Jo hum abhichikumarane rajapade sthapine bhagavamta mahavira pase mumda thaine yavat diksha laisha, to abhichikumara rajyamam, rashtramam yavat janapadamam, manushi kamabhogomam murchhita – griddha – grathita – adhyupapanna thaine anadi – anamta dirghakalina chaturamta samsara kamtaramam bhramana karashe – tethi mara mate abhichine rajyamam sthapi bhagavamta mahavira pase yavat diksha levi shreyaskara nathi. Mara mate shreyaskara e chhe ke mara nijaka bhaneja keshikumarane rajyamam sthapine bhagavamta mahavira pase yavat diksha laum. Upara mujaba vicharine vitibhaya nagare pahomchya, pahomchine nagarani vachchovachchathi, jyam potanum griha, bahya upasthanashala chhe, tyam avyo. Avine abhishekya hathine ubho rakhyo. Abhishekya hathithi niche utaryo. Utarine simhasana pase avyo. Avine uttama simhasana upara purvabhimukha betho. Kautumbika purushone bolavya. Bolavine a pramane kahyum – He devanupriyo! Jaladithi vitibhaya nagarane amdara – baharathi shanagari. Yavat mari ajnya pachhi sompo. Tyare udayana rajae biji vakhata pana kautumbika purushone bolavine a pramane kahyum – he devanupriyo! Jaladithi keshikumarana mahardha adi rajyabhishekane karo jema shivabhadrakumaramam kahyu, tema kahevum yavat dirghayushi thao, ishtajanathi samparivritta thai, simdhu sauviradi 16 – janapadane, vitibhayadinagarane, mahasenadi rajane, bija pana ghana raja – ishvaradi ne yavat adhipatya karata, palana karata vicharo kahi jaya – jaya shabdo karya. Tyare te keshikumara raja yavat mahat yavat vichare chhe. Tyare te udayana raja keshirajane puchhe chhe. Tyare te keshirajae kautumbika purushane bolavya. E pramane jema jamalimam kahyum, te rite amdara – baharathi nagara sapha karavi, yavat nishkramanabhishekani taiyari kari. Te keshiraja aneka gananayakathi yavat parivarine udayanarajane uttama simhasane purvabhimukha besadi 108 suvarna kalasho vade abhisheka kare, jamali maphaka yavat a pramane kahyum – he svami! Kaho, shum daie\? Shum apie\? Apane shenum prayojana chhe\? Tyare te udayana rajae keshirajane kahyum – he devanupriya! Hum ichchhu chhum ke – kritrikapanathi0 e rite jamali maphaka kahevum. Vishesha e ke priyaviyoga dushana anubhavati padmavatie agrakesha grahana karya. Tyare te keshirajae phari vakhata uttara dishamam simhasana rakhavyum. Pharithi udayana rajane chamdi – sonana kalashothi navadavya, baki badhum jamalivata janavum yavat shibikamam betha, dhavamatadi purvavat janavu. Vishesha e ke padmavati rani shveta vastra dharana karine bethi, baki varnana purvavat yavat shibikathi raja niche utaryo. Utarine bhagavamta mahavira pase avyo. Avine bhagavamtane trana vara vamdi, namine purva dishamam jaine, apamele abharana – alamkara utarya adi purvavat. Padmavatie grahana karya. Yavat udayana rajarshine. Ama kahyum – He svami! Samyamamam purushartha karajo yavat pramada na karata. Pachhi keshiraja ane padmavati bhagavamtane vamdi, nami yavat pachha gaya. Udayana rajae svayam pamchamushti locha karyo. Baki rishabhadatta maphaka janavu yavat sarva duhkhathi mukta thaya. Sutra– 588. Tyare te abhichikumara anyada koi divase madhyaratrie kutumba jagarikathi jagata a ava prakarano manogata samkalpa yavat utpanna thayo. Nishche hum udayanano putra, prabhavati ranino atmaja, chhatam udayana rajae mane chhodine nijaka bhaneja keshikumarane rajyamam sthapine bhagavamta mahavira pase yavat diksha lidhi. Ava prakarana maha apritirupa mano manasika duhkhathi abhibhuta thaine, amtahpura – parivarathi samparivarine, bhamda – matra – upakarana laine vitibhaya nagarathi nikali gayo. Nikaline purvanupurvi chalata, gramanugrama vicharata jyam champanagarimam konika raja hato, tyam avyo. Avine konika rajano ashraya kari raheva lagyo. Tyam pana te vipula bhoga samagrithi sampanna thai gayo. Tyarapachhi te abhichikumara shravaka thayo, jivajivane janato yavat vichare chhe. Te udayana rajarshi prati vairana anubamdhathi yukta hato. Te kale, te samaye a ratnaprabha prithvina narakavasona pariparshvamam asurakumarona 64 – lakha avasa chhe. Tyare te abhichikumara ghana varsho sudhi shramana paryaya paline, ardhamasika samlekhanathi 30 bhaktane anashana vade chhedine, purvokta sthanana alochana, pratikramana karya vina kala mase kala karine a ratnaprabha prithvina 30 lakha naraka avasani samipe rahela 64 lakha ‘atapa’ namaka asurakumaravasamam koi eka atapamam asurakumara devarupe utpanna thayo. Tyam ghana atapa asurakumara devoni sthiti eka palyopama chhe, tyam abhichidevani sthiti pana eka palyopamani thai. Bhagavan ! Te abhichideva, te devalokathi ayukshayadi pachhi anamtara udvartine kyam jashe\? Kyam utpanna thashe\? Gautama ! Mahavideha kshetramam siddha thashe yavat amta karashe. Bhagavan ! Te ema ja chhe. Sutra samdarbha– 587, 588 |