Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106887
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-३४ परिचारणा

Translated Chapter :

પદ-૩૪ પરિચારણા

Section : Translated Section :
Sutra Number : 587 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] नेरइयाणं भंते! आहारे किं आभोगनिव्वत्तिए? अणाभोगनिव्वत्तिए? गोयमा! आभोगनिव्वत्तिए वि अनाभोगनिव्वत्तिए वि। एवं असुरकुमाराणं जाव वेमानियाणं, नवरं– एगिंदियाणं नो आभोग-निव्वत्तिए, अनाभोगनिव्वत्तिए। नेरइया णं भंते! जे पोग्गले आहारत्ताए गेण्हंति ते किं जाणंति पासंति आहारेंति? उदाहु न जाणंति न पासंति आहारेंति? गोयमा! न जाणंति न पासंति, आहारेंति। एवं जाव तेइंदिया। चउरिंदियाणं पुच्छा। गोयमा! अत्थेगइया न जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया, न जाणंति न पासंति आहारेंति। पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा। गोयमा! अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थे-गइया जाणंति न पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न याणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न जाणंति न पासंति आहारेंति। मनूसाणं पुच्छा। गो० अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया जाणंति न पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न जाणंति न पासंति आहारेंति। वाणमंतर-जोतिसिया जहा नेरइया। वेमानियाणं पुच्छा। गोयमा! अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न याणंति न पासंति आहारेंति। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चति–अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति? अत्थेगइया न जाणंति न पासंति आहारेंति? गोयमा! वेमानिया दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–माइमिच्छद्दिट्ठिउववन्नगा य अमाइसम्मद्दिट्ठिउववन्नगा य। तत्थ णं जेते माइमिच्छद्दिट्ठिउववन्नगा ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति। तत्थ णं जेते अमाइसम्मद्दिट्ठिउववन्नगा ते दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–अनंतरोववन्नगा य परंपरोववन्नगा य। तत्थ णं जेते अनंतरोववन्नगा ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति। तत्थ णं जेते परंपरोववन्नगा ते दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। तत्थ णं जेते अपज्जत्तगा ते णं न याणंति न पासंति आहा-रेंति। तत्थ णं जेते पज्जत्तगा ते दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–उवउत्ता य अनुवउत्ता य। तत्थ णं जेते अनुवउत्ता ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति। तत्थ णं जेते उवउत्ता ते णं जाणंति पासंति आहारेंति। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चति–अत्थेगइया जाणंति पासंति आहारेंति, अत्थेगइया न याणंति न पासंति आहारेंति। नेरइयाणं भंते! केवतिया अज्झवसाणा पन्नत्ता? गोयमा! असंखेज्जा अज्झवसाणा पन्नत्ता। ते णं भंते! किं पसत्था? अप्पसत्था? गोयमा! पसत्था वि अप्पसत्था वि। एवं जाव वेमानियाणं। नेरइया णं भंते! किं सम्मत्ताभिगमी? मिच्छत्ताभिगमी? सम्मामिच्छत्ताभिगामी? गोयमा! सम्मत्ताभिगमी वि मिच्छत्ताभिगमी वि सम्मामिच्छत्ताभिगमी वि। एवं जाव वेमानिया, नवरं–एगिंदिय-विगलिंदिया नो सम्मत्ताभिगमी, मिच्छत्ताभिगमी, नो सम्मामिच्छत्ताभिगमी।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! નૈરયિકોનો આહાર શું આભોગ નિર્વર્તિત છે કે અનાભોગ નિર્વર્તિત ? ગૌતમ ! તે બંને પ્રકારે હોય. એ પ્રમાણે અસુરકુમારથી વૈમાનિક સુધી જાણવું. પરંતુ એકેન્દ્રિયોનો આહાર આભોગ નિર્વર્તિત નથી, પણ અનાભોગ નિર્વર્તિત હોય છે. ભગવન્‌ ! નૈરયિકો જે પુદ્‌ગલો આહારપણે ગ્રહણ કરે તે શું જાણે – જુએ અને તેનો આહાર કરે કે ન જાણે, ન દેખે અને આહાર કરે છે ? ગૌતમ ! તેઓ ન જાણે – ન દેખે અને આહાર કરે છે. એ પ્રમાણે તેઇન્દ્રિયો સુધી જાણવું. ચઉરિન્દ્રિયો સંબંધે પૃચ્છા – કેટલાક જાણે નહીં – જુએ છે અને આહાર કરે છે. કેટલાક જાણે નહીં – જુએ નહીં અને આહાર કરે છે. પંચેન્દ્રિય તિર્યંચો? તેમાં ૧. કેટલાક જાણે – જુએ – અને આહાર કરે. ૨. કેટલાક જાણે – જુએ નહીં અને આહાર કરે. ૩. કેટલાક ન જાણે – જુએ અને આહાર કરે. ૪. કેટલાક ન જાણે – ન જુએ અને આહાર કરે છે. એ પ્રમાણે મનુષ્યો કહેવા. વ્યંતર અને જ્યોતિષ્ક નૈરયિકોવત્‌ જાણવા. વૈમાનિક વિશે પ્રશ્ન – ૧. કેટલાક જાણે – જુએ અને આહાર કરે. ૨. કેટલાક ન જાણે – ન જુએ અને આહાર કરે. એમ કેમ કહો છો ? ગૌતમ ! વૈમાનિક બે ભેદે છે – માયી મિથ્યાદૃષ્ટિ ઉત્પન્ન, અમાયી સમ્યગ્‌દૃષ્ટિ ઉત્પન્ન એમ જે રીતે પહેલાં ઇન્દ્રિય ઉદ્દેશામાં કહ્યું તેમ કહેવું. ભગવન્‌ ! નૈરયિકોને કેટલા અધ્યવસાયો છે ? ગૌતમ ! અસંખ્યાતા. તે પ્રશસ્ત છે કે અપ્રશસ્ત ? તે બંને છે. એમ વૈમાનિક સુધી જાણવું. ભગવન્‌ ! નૈરયિકો સમ્યક્ત્વાધિગામી છે, મિથ્યાત્વ અધિગામી છે કે મિશ્ર અધિગામી ? ગૌતમ ! તે ત્રણેના અધિગામી હોય. એમ વૈમાનિકો સુધી જાણવું. પરંતુ એકેન્દ્રિયો અને વિકલેન્દ્રિયો સમ્યક્‌ત્વાધિગમી નથી. મિશ્રા – ધિગમી નથી, મિથ્યાત્વધિગમી છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] neraiyanam bhamte! Ahare kim abhoganivvattie? Anabhoganivvattie? Goyama! Abhoganivvattie vi anabhoganivvattie vi. Evam asurakumaranam java vemaniyanam, navaram– egimdiyanam no abhoga-nivvattie, anabhoganivvattie. Neraiya nam bhamte! Je poggale aharattae genhamti te kim janamti pasamti aharemti? Udahu na janamti na pasamti aharemti? Goyama! Na janamti na pasamti, aharemti. Evam java teimdiya. Chaurimdiyanam puchchha. Goyama! Atthegaiya na janamti pasamti aharemti, atthegaiya, na janamti na pasamti aharemti. Pamchemdiyatirikkhajoniyanam puchchha. Goyama! Atthegaiya janamti pasamti aharemti, atthe-gaiya janamti na pasamti aharemti, atthegaiya na yanamti pasamti aharemti, atthegaiya na janamti na pasamti aharemti. Manusanam puchchha. Go0 atthegaiya janamti pasamti aharemti, atthegaiya janamti na pasamti aharemti, atthegaiya na janamti pasamti aharemti, atthegaiya na janamti na pasamti aharemti. Vanamamtara-jotisiya jaha neraiya. Vemaniyanam puchchha. Goyama! Atthegaiya janamti pasamti aharemti, atthegaiya na yanamti na pasamti aharemti. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchati–atthegaiya janamti pasamti aharemti? Atthegaiya na janamti na pasamti aharemti? Goyama! Vemaniya duviha pannatta, tam jaha–maimichchhadditthiuvavannaga ya amaisammadditthiuvavannaga ya. Tattha nam jete maimichchhadditthiuvavannaga te nam na yanamti na pasamti aharemti. Tattha nam jete amaisammadditthiuvavannaga te duviha pannatta, tam jaha–anamtarovavannaga ya paramparovavannaga ya. Tattha nam jete anamtarovavannaga te nam na yanamti na pasamti aharemti. Tattha nam jete paramparovavannaga te duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Tattha nam jete apajjattaga te nam na yanamti na pasamti aha-remti. Tattha nam jete pajjattaga te duviha pannatta, tam jaha–uvautta ya anuvautta ya. Tattha nam jete anuvautta te nam na yanamti na pasamti aharemti. Tattha nam jete uvautta te nam janamti pasamti aharemti. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchati–atthegaiya janamti pasamti aharemti, atthegaiya na yanamti na pasamti aharemti. Neraiyanam bhamte! Kevatiya ajjhavasana pannatta? Goyama! Asamkhejja ajjhavasana pannatta. Te nam bhamte! Kim pasattha? Appasattha? Goyama! Pasattha vi appasattha vi. Evam java vemaniyanam. Neraiya nam bhamte! Kim sammattabhigami? Michchhattabhigami? Sammamichchhattabhigami? Goyama! Sammattabhigami vi michchhattabhigami vi sammamichchhattabhigami vi. Evam java vemaniya, navaram–egimdiya-vigalimdiya no sammattabhigami, michchhattabhigami, no sammamichchhattabhigami.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Nairayikono ahara shum abhoga nirvartita chhe ke anabhoga nirvartita\? Gautama ! Te bamne prakare hoya. E pramane asurakumarathi vaimanika sudhi janavum. Paramtu ekendriyono ahara abhoga nirvartita nathi, pana anabhoga nirvartita hoya chhe. Bhagavan ! Nairayiko je pudgalo aharapane grahana kare te shum jane – jue ane teno ahara kare ke na jane, na dekhe ane ahara kare chhe\? Gautama ! Teo na jane – na dekhe ane ahara kare chhe. E pramane teindriyo sudhi janavum. Chaurindriyo sambamdhe prichchha – ketalaka jane nahim – jue chhe ane ahara kare chhe. Ketalaka jane nahim – jue nahim ane ahara kare chhe. Pamchendriya tiryamcho? Temam 1. Ketalaka jane – jue – ane ahara kare. 2. Ketalaka jane – jue nahim ane ahara kare. 3. Ketalaka na jane – jue ane ahara kare. 4. Ketalaka na jane – na jue ane ahara kare chhe. E pramane manushyo kaheva. Vyamtara ane jyotishka nairayikovat janava. Vaimanika vishe prashna – 1. Ketalaka jane – jue ane ahara kare. 2. Ketalaka na jane – na jue ane ahara kare. Ema kema kaho chho\? Gautama ! Vaimanika be bhede chhe – mayi mithyadrishti utpanna, amayi samyagdrishti utpanna ema je rite pahelam indriya uddeshamam kahyum tema kahevum. Bhagavan ! Nairayikone ketala adhyavasayo chhe\? Gautama ! Asamkhyata. Te prashasta chhe ke aprashasta\? Te bamne chhe. Ema vaimanika sudhi janavum. Bhagavan ! Nairayiko samyaktvadhigami chhe, mithyatva adhigami chhe ke mishra adhigami\? Gautama ! Te tranena adhigami hoya. Ema vaimaniko sudhi janavum. Paramtu ekendriyo ane vikalendriyo samyaktvadhigami nathi. Mishra – dhigami nathi, mithyatvadhigami chhe.