Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106826
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-२२ क्रिया

 Translated Chapter :

પદ-૨૨ ક્રિયા
Section : Translated Section :
Sutra Number : 526 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जीवा णं भंते! किं सकिरिया? अकिरिया? गोयमा! जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चति–जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि? गोयमा! जीवा दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–संसारसमावन्नगा य असंसारसमावन्नगा य। तत्थ णं जेते असंसारसमावन्नगा ते णं सिद्धा, सिद्धा णं अकिरिया। तत्थ णं जेते संसारसमावन्नगा ते दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–सेलसि-पडिवणन्नगा य असेलेसिपडिवणन्नगा य। तत्थ णं जेते सेलेसिपडिवणन्नगा ते णं अकिरिया। तत्थ णं जेते असेलेसिपडिवणन्नगा ते णं सकिरिया। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चति–जीवा सकिरिया वि अकिरिया वि। अत्थि णं भंते! जीवाणं पाणाइवाएणं किरिया कज्जति? हंता गोयमा! अत्थि। कम्हि णं भंते! जीवाणं पाणाइवाएणं किरिया कज्जइ? गोयमा! छसु जीवणिकाएसु। अत्थि णं भंते! नेरइयाणं पाणाइवाएणं किरिया कज्जति? गोयमा! एवं चेव। एवं जाव निरंतरं वेमानियाणं। अत्थि णं भंते! जीवाणं मुसावाएणं किरिया कज्जति? हंता! अत्थि। कम्हि णं भंते! जीवाणं मुसावाएणं किरिया कज्जति? गोयमा! सव्वदव्वेसु। एवं निरंतरं नेरइयाणं जाव वेमानियाणं। अत्थि णं भंते! जीवाणं अदिण्णादाणेणं किरिया कज्जति? हंता अत्थि। कम्हि णं भंते! जीवाणं अदिण्णादाणेणं किरिया कज्जइ? गोयमा! गहणधारणिज्जेसु दव्वेसु। एवं नेरइयाणं निरंतरं जाव वेमानियाणं। अत्थि णं भंते! जीवाणं मेहुणेणं किरिया कज्जति? हंता! अत्थि। कम्हि णं भंते! जीवाणं मेहुणेणं किरिया कज्जति? गोयमा! रूवेसु वा रूवसहगतेसु वा दव्वेसु। एवं नेरइयाणं निरंतरं जाव वेमानियाणं। अत्थि णं भंते! जीवाणं परिग्गहेणं किरिया कज्जति? हंता! अत्थि। कम्हि णं भंते! जीवाणं परिग्गहेणं किरिया कज्जति? गोयमा! सव्वदव्वेसु। एवं नेरइयाणं जाव वेमानियाणं। एवं कोहेणं मानेनं मायाए लोभेणं पेज्जेणं दोसेणं कलहेणं अब्भक्खाणेणं पेसुण्णेणं परपरिवाएणं अरतिरतीए मायामोसेणं मिच्छादंसणसल्लेणं सव्वेसु जीव-नेरइयभेदेसु भाणियव्वं निरंतरं जाव वेमानियाणं ति। एवं अट्ठारस एते दंडगा।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જીવો ક્રિયાવાળા છે કે ક્રિયારહિત ? ગૌતમ ! જીવો તે બંને છે. ભગવન્‌! એમ કેમ કહો છો ? જીવો બે પ્રકારના – સંસારી અને સિદ્ધ. જે સંસારી છે તે જીવો બે ભેદે છે – શૈલેશી પ્રાપ્ત, શૈલેશી અપ્રાપ્ત. શૈલેશી પ્રાપ્ત છે તે ક્રિયારહિત છે. શૈલેશી પ્રાપ્ત નથી તેઓ ક્રિયાસહિત છે માટે એમ કહ્યું કે જીવો સક્રિય અક્રિય બંને છે. ભગવન્‌ ! શું જીવો પ્રાણાતિપાત વડે ક્રિયા કરે છે ? હા, ગૌતમ ! કરે છે. ભગવન્‌ ! જીવો કોના વિશે પ્રાણાતિપાત વડે ક્રિયા કરે ? છ જીવનિકાયને વિશે કરે. શું નૈરયિકો પ્રાણાતિપાત વડે ક્રિયા કરે? હા, કરે. એ પ્રમાણે નિરંતર વૈમાનિક સુધી જાણવું. ભગવન્‌ ! શું જીવો મૃષાવાદથી ક્રિયા કરે ? હા, કરે. જીવો કોના વિશે મૃષાવાદથી ક્રિયા કરે ? સર્વ દ્રવ્યોને વિશે કરે. એ પ્રમાણે નિરંતર નૈરયિકોને યાવત્‌ વૈમાનિકોને જાણવું. ભગવન્‌ ! શું જીવો અદત્તાદાનથી ક્રિયા કરે ? હા, કરે. જીવો કોના વિશે અદત્તાદાનથી ક્રિયા કરે ? ગ્રહણ અને ધારણ કરવા યોગ્ય દ્રવ્યોને વિશે કરે. એમ નૈરયિક યાવત્‌ વૈમાનિકોને જાણવું. ભગવન્‌! શું જીવો મૈથુનથી ક્રિયા કરે? હા, કરે. જીવો મૈથુનથી કોને વિશે ક્રિયા કરે? રૂપ કે રૂપ સહિત દ્રવ્યને વિશે કરે એમ નૈરયિકોને નિરંતર વૈમાનિક સુધી જાણવું. ભગવન્‌ ! શું જીવો પરિગ્રહ વડે ક્રિયા કરે ? હા, કરે. જીવો કોના વિશે પરિગ્રહ વડે ક્રિયા કરે ? સર્વ દ્રવ્યને વિશે. એમ નૈરયિકથી વૈમાનિક સુધી જાણવું. એમ ક્રોધ, માન યાવત્‌ મિથ્યાદર્શનશલ્ય વડે ક્રિયા કરે છે. એમ સર્વને વિશે જીવ અને નૈરયિકના ભેદ કહેવા. એમ યાવત્‌ વૈમાનિક જાણવું. એ પ્રમાણે અઢાર દંડકો થાય છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jiva nam bhamte! Kim sakiriya? Akiriya? Goyama! Jiva sakiriya vi akiriya vi. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchati–jiva sakiriya vi akiriya vi? Goyama! Jiva duviha pannatta, tam jaha–samsarasamavannaga ya asamsarasamavannaga ya. Tattha nam jete asamsarasamavannaga te nam siddha, siddha nam akiriya. Tattha nam jete samsarasamavannaga te duviha pannatta, tam jaha–selasi-padivanannaga ya aselesipadivanannaga ya. Tattha nam jete selesipadivanannaga te nam akiriya. Tattha nam jete aselesipadivanannaga te nam sakiriya. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchati–jiva sakiriya vi akiriya vi. Atthi nam bhamte! Jivanam panaivaenam kiriya kajjati? Hamta goyama! Atthi. Kamhi nam bhamte! Jivanam panaivaenam kiriya kajjai? Goyama! Chhasu jivanikaesu. Atthi nam bhamte! Neraiyanam panaivaenam kiriya kajjati? Goyama! Evam cheva. Evam java niramtaram vemaniyanam. Atthi nam bhamte! Jivanam musavaenam kiriya kajjati? Hamta! Atthi. Kamhi nam bhamte! Jivanam musavaenam kiriya kajjati? Goyama! Savvadavvesu. Evam niramtaram neraiyanam java vemaniyanam. Atthi nam bhamte! Jivanam adinnadanenam kiriya kajjati? Hamta atthi. Kamhi nam bhamte! Jivanam adinnadanenam kiriya kajjai? Goyama! Gahanadharanijjesu davvesu. Evam neraiyanam niramtaram java vemaniyanam. Atthi nam bhamte! Jivanam mehunenam kiriya kajjati? Hamta! Atthi. Kamhi nam bhamte! Jivanam mehunenam kiriya kajjati? Goyama! Ruvesu va ruvasahagatesu va davvesu. Evam neraiyanam niramtaram java vemaniyanam. Atthi nam bhamte! Jivanam pariggahenam kiriya kajjati? Hamta! Atthi. Kamhi nam bhamte! Jivanam pariggahenam kiriya kajjati? Goyama! Savvadavvesu. Evam neraiyanam java vemaniyanam. Evam kohenam manenam mayae lobhenam pejjenam dosenam kalahenam abbhakkhanenam pesunnenam paraparivaenam aratiratie mayamosenam michchhadamsanasallenam savvesu jiva-neraiyabhedesu bhaniyavvam niramtaram java vemaniyanam ti. Evam attharasa ete damdaga.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jivo kriyavala chhe ke kriyarahita\? Gautama ! Jivo te bamne chhe. Bhagavan! Ema kema kaho chho\? Jivo be prakarana – samsari ane siddha. Je samsari chhe te jivo be bhede chhe – shaileshi prapta, shaileshi aprapta. Shaileshi prapta chhe te kriyarahita chhe. Shaileshi prapta nathi teo kriyasahita chhe mate ema kahyum ke jivo sakriya akriya bamne chhe. Bhagavan ! Shum jivo pranatipata vade kriya kare chhe\? Ha, gautama ! Kare chhe. Bhagavan ! Jivo kona vishe pranatipata vade kriya kare\? Chha jivanikayane vishe kare. Shum nairayiko pranatipata vade kriya kare? Ha, kare. E pramane niramtara vaimanika sudhi janavum. Bhagavan ! Shum jivo mrishavadathi kriya kare\? Ha, kare. Jivo kona vishe mrishavadathi kriya kare\? Sarva dravyone vishe kare. E pramane niramtara nairayikone yavat vaimanikone janavum. Bhagavan ! Shum jivo adattadanathi kriya kare\? Ha, kare. Jivo kona vishe adattadanathi kriya kare\? Grahana ane dharana karava yogya dravyone vishe kare. Ema nairayika yavat vaimanikone janavum. Bhagavan! Shum jivo maithunathi kriya kare? Ha, kare. Jivo maithunathi kone vishe kriya kare? Rupa ke rupa sahita dravyane vishe kare ema nairayikone niramtara vaimanika sudhi janavum. Bhagavan ! Shum jivo parigraha vade kriya kare\? Ha, kare. Jivo kona vishe parigraha vade kriya kare\? Sarva dravyane vishe. Ema nairayikathi vaimanika sudhi janavum. Ema krodha, mana yavat mithyadarshanashalya vade kriya kare chhe. Ema sarvane vishe jiva ane nairayikana bheda kaheva. Ema yavat vaimanika janavum. E pramane adhara damdako thaya chhe.