Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1106491 | ||
Scripture Name( English ): | Pragnapana | Translated Scripture Name : | પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
पद-२ स्थान |
Translated Chapter : |
પદ-૨ સ્થાન |
Section : | Translated Section : | ||
Sutra Number : | 191 | Category : | Upang-04 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] से किं तं देवा? देवा चउव्विहा पन्नत्ता, तं जहा–भवनवासी वाणमंतरा जोइसिया वेमानिया। से किं तं भवनवासी? भवनवासी दसविहा पन्नत्ता, तं जहा–असुरकुमारा नागकुमारा सुवण्ण-कुमारा विज्जुकुमारा अग्गिकुमारा दीवकुमारा उदहिकुमारा दिसाकुमारा वाउकुमारा थणियकुमारा। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से त्तं भवनवासी। से किं तं वाणमंतरा? वाणमंतरा अट्ठविहा पन्नत्ता, तं जहा–किन्नरा किंपुरिसा महोरगा गंधव्वा जक्खा रक्खसा भूया पिसाया। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से त्तं वाणमंतरा। से किं तं जोइसिया? जोइसिया पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–चंदा सूरा गहा नक्खत्ता तारा। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से तं जोइसिया। से किं तं वेमानिया? वेमानिया दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–कप्पोवया य कप्पातीता य। से किं तं कप्पोवगा? कप्पोवगा बारसविहा पन्नत्ता, तं जहा–सोहम्मा ईसाना सणंकुमारा माहिंदा बंभलोया लंतया सुक्का सहस्सारा आणता पाणता आरणा अच्चुता। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से त्तं कप्पोवगा। से किं तं कप्पातीता? कप्पातीया दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–गेवेज्जया य अनुत्तरोववाइया य। से किं तं गेवेज्जगा? गेवेज्जगा नवविहा पन्नत्ता, तं जहा– हेट्ठिमहेट्ठिमगेवेज्जगा हेट्ठिममज्झिमगेवेज्जगा हेट्ठिमउवरिमगेवेज्जगा मज्झिमहेट्ठिमगेवेज्जगा मज्झिममज्झिमगेवेज्जगा मज्झिमउवरिमगेवेज्जगा उवरिमहेट्ठिमगेवेज्जगा उवरिममज्झिमगेवेज्जगा उवरिमउवरिम-गेवेज्जगा। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से त्तं गेवेज्जगा। से किं तं अनुत्तरोववाइया? अनुत्तरोववाइया पंचविहा पन्नत्ता, तं जहा–विजया वेजयंता जयंता अपराजिया सव्वट्ठसिद्धा। ते समासतो दुविहा पन्नत्ता, तं जहा–पज्जत्तगा य अपज्जत्तगा य। से त्तं अनुत्तरोववाइया। से त्तं कप्पाईया। से त्तं वेमानिया। से त्तं देवा। से त्तं पंचिंदिया। से त्तं संसारसमावन्नजीवपन्नवणा। से त्तं जीवपन्नवणा। से त्तं पन्नवणा। | ||
Sutra Meaning : | દેવો કેટલા ભેદે છે ? ચાર ભેદે – ભવનવાસી, વ્યંતર, જ્યોતિષ અને વૈમાનિક. ભવનવાસી કેટલા ભેદે છે ? દશ ભેદે છે – અસુરકુમાર, નાગકુમાર, સુવર્ણકુમાર, વિદ્યુત્કુમાર, અગ્નિકુમાર, દ્વીપકુમાર, ઉદધિકુમાર, દિશાકુમાર, વાયુકુમાર, સ્તનિતકુમાર. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા. આ ભવનવાસી કહ્યા. તે વ્યંતર કેટલા ભેદે છે ? આઠ ભેદે છે – કિંનર, કિંપુરુષ, મહોરગ, ગંધર્વ, યક્ષ, રાક્ષસ, ભૂત, પિશાચ. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા. તે વ્યંતર કહ્યા. તે જ્યોતિષ્ક કેટલા ભેદે છે ? પાંચ ભેદે – ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે – પર્યાપ્તા, અપર્યાપ્તા. તે જ્યોતિષ્ક કહ્યા. વૈમાનિક કેટલા ભેદે છે ? બે ભેદે છે – કલ્પોપગ અને કલ્પાતીત. કલ્પોપગ કેટલા ભેદે છે ? બાર ભેદે છે – સૌધર્મ, ઈશાન, સનત્કુમાર, માહેન્દ્ર, બ્રહ્મલોક, લાંતક, મહાશુક્ર, સહસ્રાર, આનત, પ્રાણત, આરણ, અચ્યુત. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા. તે કલ્પોપગ કહ્યા. કલ્પાતીત કેટલા ભેદે છે ? બે ભેદે – ગ્રૈવેયકા, અનુત્તરોપપાતિકા. તે ગ્રૈવેયકા કેટલા ભેદે છે ? નવ ભેદે – અધઃ અધઃ ગ્રૈવેયક, અધઃ મધ્યમ ગ્રૈવેયક, અધઃ ઉપરિમ ગ્રૈવેયક. મધ્યમ અધઃ ગ્રૈવેયક, મધ્યમ મધ્યમ ગ્રૈવેયક, મધ્યમ ઉપરિમ ગ્રૈવેયક. ઉપરિમ અધઃ ગ્રૈવેયક, ઉપરિમ મધ્યમ ગ્રૈવેયક, ઉપરિમ ઉપરિમ ગ્રૈવેયક. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક. તે ગ્રૈવેયકો કહ્યા. અનુત્તરોપપાતિક કેટલા ભેદે છે ? પાંચ ભેદે છે – વિજય, વૈજયંત, જયંત, અપરાજિત, સર્વાર્થસિદ્ધ. તે સંક્ષેપથી બે ભેદે છે – પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક. તે અનુત્તરોપપાતિક કહ્યા. તે કલ્પાતીત કહ્યા, તે વૈમાનિક કહ્યા, તે દેવો કહ્યા, તે પંચેન્દ્રિયો કહ્યા. તે સંસાર સમાપન્ન જીવ પ્રજ્ઞાપના કહી, તે જીવ પ્રજ્ઞાપના કહી – | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] se kim tam deva? Deva chauvviha pannatta, tam jaha–bhavanavasi vanamamtara joisiya vemaniya. Se kim tam bhavanavasi? Bhavanavasi dasaviha pannatta, tam jaha–asurakumara nagakumara suvanna-kumara vijjukumara aggikumara divakumara udahikumara disakumara vaukumara thaniyakumara. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se ttam bhavanavasi. Se kim tam vanamamtara? Vanamamtara atthaviha pannatta, tam jaha–kinnara kimpurisa mahoraga gamdhavva jakkha rakkhasa bhuya pisaya. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se ttam vanamamtara. Se kim tam joisiya? Joisiya pamchaviha pannatta, tam jaha–chamda sura gaha nakkhatta tara. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se tam joisiya. Se kim tam vemaniya? Vemaniya duviha pannatta, tam jaha–kappovaya ya kappatita ya. Se kim tam kappovaga? Kappovaga barasaviha pannatta, tam jaha–sohamma isana sanamkumara mahimda bambhaloya lamtaya sukka sahassara anata panata arana achchuta. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se ttam kappovaga. Se kim tam kappatita? Kappatiya duviha pannatta, tam jaha–gevejjaya ya anuttarovavaiya ya. Se kim tam gevejjaga? Gevejjaga navaviha pannatta, tam jaha– hetthimahetthimagevejjaga hetthimamajjhimagevejjaga hetthimauvarimagevejjaga majjhimahetthimagevejjaga majjhimamajjhimagevejjaga majjhimauvarimagevejjaga uvarimahetthimagevejjaga uvarimamajjhimagevejjaga uvarimauvarima-gevejjaga. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se ttam gevejjaga. Se kim tam anuttarovavaiya? Anuttarovavaiya pamchaviha pannatta, tam jaha–vijaya vejayamta jayamta aparajiya savvatthasiddha. Te samasato duviha pannatta, tam jaha–pajjattaga ya apajjattaga ya. Se ttam anuttarovavaiya. Se ttam kappaiya. Se ttam vemaniya. Se ttam deva. Se ttam pamchimdiya. Se ttam samsarasamavannajivapannavana. Se ttam jivapannavana. Se ttam pannavana. | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Devo ketala bhede chhe\? Chara bhede – bhavanavasi, vyamtara, jyotisha ane vaimanika. Bhavanavasi ketala bhede chhe\? Dasha bhede chhe – asurakumara, nagakumara, suvarnakumara, vidyutkumara, agnikumara, dvipakumara, udadhikumara, dishakumara, vayukumara, stanitakumara. Te samkshepathi be bhede chhe – paryapta ane aparyapta. A bhavanavasi kahya. Te vyamtara ketala bhede chhe\? Atha bhede chhe – kimnara, kimpurusha, mahoraga, gamdharva, yaksha, rakshasa, bhuta, pishacha. Te samkshepathi be bhede chhe – paryapta ane aparyapta. Te vyamtara kahya. Te jyotishka ketala bhede chhe\? Pamcha bhede – chamdra, surya, graha, nakshatra, tara. Te samkshepathi be bhede – paryapta, aparyapta. Te jyotishka kahya. Vaimanika ketala bhede chhe\? Be bhede chhe – kalpopaga ane kalpatita. Kalpopaga ketala bhede chhe\? Bara bhede chhe – saudharma, ishana, sanatkumara, mahendra, brahmaloka, lamtaka, mahashukra, sahasrara, anata, pranata, arana, achyuta. Te samkshepathi be bhede chhe – paryapta ane aparyapta. Te kalpopaga kahya. Kalpatita ketala bhede chhe\? Be bhede – graiveyaka, anuttaropapatika. Te graiveyaka ketala bhede chhe\? Nava bhede – adhah adhah graiveyaka, adhah madhyama graiveyaka, adhah uparima graiveyaka. Madhyama adhah graiveyaka, madhyama madhyama graiveyaka, madhyama uparima graiveyaka. Uparima adhah graiveyaka, uparima madhyama graiveyaka, uparima uparima graiveyaka. Te samkshepathi be bhede chhe – paryaptaka ane aparyaptaka. Te graiveyako kahya. Anuttaropapatika ketala bhede chhe\? Pamcha bhede chhe – vijaya, vaijayamta, jayamta, aparajita, sarvarthasiddha. Te samkshepathi be bhede chhe – paryaptaka ane aparyaptaka. Te anuttaropapatika kahya. Te kalpatita kahya, te vaimanika kahya, Te devo kahya, te pamchendriyo kahya. Te samsara samapanna jiva prajnyapana kahi, te jiva prajnyapana kahi – |