Sutra Navigation: Rajprashniya ( રાજપ્રશ્નીય ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105739
Scripture Name( English ): Rajprashniya Translated Scripture Name : રાજપ્રશ્નીય ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

सूर्याभदेव प्रकरण

 Translated Chapter :

સૂર્યાભદેવ પ્રકરણ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 39 Category : Upang-02
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] सभाए णं सुहम्माए उत्तरपुरत्थिमेणं, एत्थ णं महेगे सिद्धायतणे पन्नत्ते–एगं जोयणसयं आयामेणं, पन्नासं जोयणाइं विक्खंभेणं, बावत्तरिं जोयणाइं उड्ढं उच्चत्तेणं सभागमएणं जाव गोमाणसियाओ, भूमिभागा उल्लोया तहेव। तस्स णं सिद्धायतनस्स बहुमज्झदेसभाए, एत्थ णं महेगा मणिपेढिया पन्नत्ता–सोलस जोयणाइं आयामविक्खंभेणं, अट्ठ जोयणाइं बाहल्लेणं। तीसे णं मणिपेढियाए उवरिं, एत्थ णं महेगे देवच्छंदए पन्नत्ते–सोलस जोयणाइं आयामविक्खंभेणं, साइरेगाइं सोलस जोयणाइं उड्ढं उच्चत्तेणं, सव्वरयणामए अच्छे जाव पडिरूवे। तत्थ णं अट्ठसयं जिनपडिमाणं जिनुस्सेहप्पमाणमित्ताणं संनिखित्तं संचिट्ठति। तासि णं जिनपडिमाणं इमेयारूवे वण्णावासे पन्नत्ते, तं जहा–तवणिज्जमया हत्थतलपायतला, अंकामयाइं नक्खाइं अंतोलोहियक्खपडिसेगाइं, कनगामईओ जंघाओ कनगामया जाणू, कनगामया ऊरू, कनगामईओ गायलट्ठीओ, तवणिज्जमईओ नाभीओ, रिट्ठामईओ रोमराईओ, तवणिज्जमया चूचुया, तवणिज्जमया सिरिवच्छा, सिलप्पवालमया ओट्ठा, फालियामया दंता, तवणिज्जमईओ जीहायो, तवणिज्जमया तालुया, कनगामईओ नासिगाओ अंतोलोहियक्खपडिसेगाओ, अंकामयाणि अच्छीणि अंतोलोहियक्ख-पडिसेगाणि, रिट्ठामईओ ताराओ, रिट्ठामयाणि अच्छिपत्ताणि, रिट्ठामईओ भमुहाओ, कनगामया कवोला, कनगामया सवणा, कनगामईओ निडालपट्टियाओ, वइरामईओ सीसघडीओ, तवणिज्जमईओ केसंतकेसभूमीओ, रिट्ठामया उवरिमुद्धया। तासि णं जिनपडिमाणं पिट्ठतो पत्तेयं-पत्तेयं छत्तधारगपडिमाओ पन्नत्ताओ। ताओ णं छत्तधारगपडिमाओ हिमरययकुंदेंदुप्पगासाइं सकोरंटमल्लदाम धवलाइं आयवत्ताइं सलीलं धारेमाणीओ-धारेमाणीओ चिट्ठंति। तासि णं जिनपडिमाणं उभओ पासे दो दो चामरधारपडिमाओ पन्नत्ताओ। ताओ णं चामरधारपडिमाओ चंदप्पह वइर वेरुलिय नानामणिरयणखचियचित्तदंडाओ सुहुमरयय-दीहवालाओ संखंककुंददगरयअमयमहियफेणुपुंजसन्निगासाओ धवलाओ चामराओ गहाय सलीलं वीजेमाणीओ सव्वरयणामईओ अच्छाओ जाव पडिरूवाओ। तासि णं जिनपडिमाणं पुरतो दो दो नागपडिमाओ जक्खपडिमाओ भूयपडिमाओ कुंडधारपडिमाओ संनिखित्ताओ चिट्ठंति–सव्वरयणामईओ अच्छाओ जाव पडिरूवाओ। तत्थ णं देवच्छंदए जिनपडिमाणं पुरतो अट्ठसयं घंटाणं अट्ठसयं वंदनकलसाणं अट्ठसयं भिंगाराणं एवं– आयंसाणं थालाणं पाईणं सुपइट्ठाणं मणोगुलियाणं वायकरगाणं चित्ताणं रयकरंडगाणं, हयकंठाणं गयकंठाणं नरकंठाणं किन्नरकंठाणं किंपुरिसकंठाणं महोरगकंठाणं गंधव्वकंठाणं, उसभकंठाणं पुप्फचंगेरीणं मल्लचंगेरीणं चुण्णचंगेरीणं गंधचंगेरीणं वत्थचंगेरीणं आभरणचंगेरीणं सिद्धत्थचंगेरीणं लोमहत्थचंगेरीणं, पुप्फपडलगाणं मल्लपडलगाणं चुण्णपडल-गाणं गंधपडलगाणं वत्थपडलगाणं आभरणपडलगाणं सिद्धत्थपडलगाणं लोमहत्थपडलगाणं, सीहासनाणं छत्ताणं चमराणं, तेल्लसमुग्गाणं कोट्ठसमुग्गाणं पत्तसमुग्गाणं चोयगसमुग्गाणं तगर-समुग्गाणं एलासमुग्गाणं हरियालसमुग्गाणं हिंगुलयसमुग्गाणं मनोसिलासमुग्गाणं अंजनंसमुग्गाणं, अट्ठसयं झयाणं, अट्ठसयं धूवकडुच्छुयाणं संनिखित्तं चिट्ठंति। तस्स णं सिद्धायतनस्स उवरिं अट्ठट्ठमंगलगा झया छत्तातिच्छत्ता।
Sutra Meaning : સુધર્માસભાની ઈશાને એક મોટું સિદ્ધાયતન – જિનાલય કહ્યું છે. તે ૧૦૦ યોજન લાંબુ, ૫૦ યોજન પહોળું, ૭૨ યોજન ઊંચું છે. તેનું ગોમાનસિકા પર્યન્ત તથા ભૂમિભાગ, ચંદરવાનું વર્ણન પૂર્વવત્‌ કહેવું. તે સિદ્ધાયતનના બહુમધ્ય દેશભાગમાં એક મોટી મણિપીઠિકા કહી છે. તે ૧૬ યોજન લંબાઈ – પહોળાઈથી અને આઠ યોજન બાહલ્યથી છે. તે મણિપીઠિકા ઉપર એક મોટો દેવછંદક છે. ૧૬ યોજન લાંબો – પહોળો, સાતિરેક સોળ યોજન ઉર્ધ્વ ઉચ્ચત્વથી છે. તે સર્વરત્નમય યાવત્‌ પ્રતિરૂપ છે. અહીં ૧૦૮ જિનપ્રતિમા, જિનોત્સેધ પ્રમાણ (૫૦૦ ધનુષ પ્રમાણે પદ્માસને રહેલ) બિરાજમાન છે. તે જિનપ્રતિમાનું વર્ણન આ પ્રમાણે – તપનીય સુવર્ણમય, હથેળી અને પાદતલ, અંકમય નખો – મધ્યમાં લોહિતાક્ષ રેખા, સુવર્ણમયી જંઘા, કનકમય જાનૂ, કનકમય ઊરુ, તપનીયમય ગાત્રલષ્ટી, તપનીયમય નાભિ, રિષ્ટમય રોમરાજી, તપનીયમય ચુચુક, તપનીયમય શ્રીવત્સ, શિલપ્રવાલ – મય હોઠ, સ્ફટિકમય દાંત, તપનીયમય જીભ અને તાણુ, કનકમયી નાસિકા – મધ્યમાં લોહિતાક્ષ પ્રતિસેક, અંકમય આંખો – મધ્યમાં લોહિતાક્ષ પ્રતિસેવક, રિષ્ટમય તારા – કીકી, રિષ્ટમય અક્ષિપત્ર – પલક અને ભ્રમર, કનકમય કપાળ, કાન અને નિડાલ – લલાટ, વજ્રમય શીર્ષઘટી, તપનીયમય કેશાંત – કેશ ભૂમિ, રિષ્ટરત્નમય કેશ છે. તે જિનપ્રતિમાની પ્રત્યેકની પાછળ એક – એક છત્રધારકની પ્રતિમા કહી છે. તે હિમ – રજત – કુંદ – ચંદ્ર સમાન, કોરંટ પુષ્પમાળા યુક્ત ધવલ છત્રોને લીલાપૂર્વક ધારણ કરીને ઊભી છે. તે જિનપ્રતિમાની બંને પડખે એક – એક ચામરધારી પ્રતિમા કહી છે. તે પ્રતિમા વિવિધ વિમલ અને મહાર્હ મણિ – કનક – રત્નથી રચિત યાવત્‌ લીલા સહિત ધારણ કરતી ઊભી છે. તે જિનપ્રતિમાની આગળ બબ્બે નાગ પ્રતિમા, ભૂત પ્રતિમા, યક્ષ પ્રતિમા, કુંડધાર પ્રતિમા છે, જે સર્વરત્નમય, નિર્મળ યાવત્‌ ઊભી છે. તે જિનપ્રતિમા આગળ ૧૦૮ – ૧૦૮ ઘંટ, કળશ, ભૃંગાર, આદર્શ, થાળા, પાત્રી, સુપ્રતિષ્ઠક, મનોગુલિકા, વાતકરગ, ચિત્રકર, રત્નકરંડક, અશ્વકંઠ યાવત્‌ વૃષભકંઠ, પુષ્પચંગેરી યાવત્‌ રોમહસ્ત ચંગેરી, પુષ્પપટલ, તેલ સમુદ્‌ગક યાવત્‌ અંજન સમુદ્‌ગક અને ધૂપ કડુચ્છુક રહેલ છે. સિદ્ધાયતન ઉપર આઠ અષ્ટમંગલ, ધ્વજ, છત્રાતિછત્ર છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] sabhae nam suhammae uttarapuratthimenam, ettha nam mahege siddhayatane pannatte–egam joyanasayam ayamenam, pannasam joyanaim vikkhambhenam, bavattarim joyanaim uddham uchchattenam sabhagamaenam java gomanasiyao, bhumibhaga ulloya taheva. Tassa nam siddhayatanassa bahumajjhadesabhae, ettha nam mahega manipedhiya pannatta–solasa joyanaim ayamavikkhambhenam, attha joyanaim bahallenam. Tise nam manipedhiyae uvarim, ettha nam mahege devachchhamdae pannatte–solasa joyanaim ayamavikkhambhenam, sairegaim solasa joyanaim uddham uchchattenam, savvarayanamae achchhe java padiruve. Tattha nam atthasayam jinapadimanam jinussehappamanamittanam samnikhittam samchitthati. Tasi nam jinapadimanam imeyaruve vannavase pannatte, tam jaha–tavanijjamaya hatthatalapayatala, amkamayaim nakkhaim amtolohiyakkhapadisegaim, kanagamaio jamghao kanagamaya janu, kanagamaya uru, kanagamaio gayalatthio, tavanijjamaio nabhio, ritthamaio romaraio, tavanijjamaya chuchuya, tavanijjamaya sirivachchha, silappavalamaya ottha, phaliyamaya damta, tavanijjamaio jihayo, tavanijjamaya taluya, kanagamaio nasigao amtolohiyakkhapadisegao, amkamayani achchhini amtolohiyakkha-padisegani, ritthamaio tarao, ritthamayani achchhipattani, ritthamaio bhamuhao, kanagamaya kavola, kanagamaya savana, kanagamaio nidalapattiyao, vairamaio sisaghadio, tavanijjamaio kesamtakesabhumio, ritthamaya uvarimuddhaya. Tasi nam jinapadimanam pitthato patteyam-patteyam chhattadharagapadimao pannattao. Tao nam chhattadharagapadimao himarayayakumdemduppagasaim sakoramtamalladama dhavalaim ayavattaim salilam dharemanio-dharemanio chitthamti. Tasi nam jinapadimanam ubhao pase do do chamaradharapadimao pannattao. Tao nam chamaradharapadimao chamdappaha vaira veruliya nanamanirayanakhachiyachittadamdao suhumarayaya-dihavalao samkhamkakumdadagarayaamayamahiyaphenupumjasannigasao dhavalao chamarao gahaya salilam vijemanio savvarayanamaio achchhao java padiruvao. Tasi nam jinapadimanam purato do do nagapadimao jakkhapadimao bhuyapadimao kumdadharapadimao samnikhittao chitthamti–savvarayanamaio achchhao java padiruvao. Tattha nam devachchhamdae jinapadimanam purato atthasayam ghamtanam atthasayam vamdanakalasanam atthasayam bhimgaranam evam– ayamsanam thalanam painam supaitthanam manoguliyanam vayakaraganam chittanam rayakaramdaganam, hayakamthanam gayakamthanam narakamthanam kinnarakamthanam kimpurisakamthanam mahoragakamthanam gamdhavvakamthanam, usabhakamthanam pupphachamgerinam mallachamgerinam chunnachamgerinam gamdhachamgerinam vatthachamgerinam abharanachamgerinam siddhatthachamgerinam lomahatthachamgerinam, pupphapadalaganam mallapadalaganam chunnapadala-ganam gamdhapadalaganam vatthapadalaganam abharanapadalaganam siddhatthapadalaganam lomahatthapadalaganam, sihasananam chhattanam chamaranam, tellasamugganam kotthasamugganam pattasamugganam choyagasamugganam tagara-samugganam elasamugganam hariyalasamugganam himgulayasamugganam manosilasamugganam amjanamsamugganam, atthasayam jhayanam, atthasayam dhuvakaduchchhuyanam samnikhittam chitthamti. Tassa nam siddhayatanassa uvarim atthatthamamgalaga jhaya chhattatichchhatta.
Sutra Meaning Transliteration : Sudharmasabhani ishane eka motum siddhayatana – jinalaya kahyum chhe. Te 100 yojana lambu, 50 yojana paholum, 72 yojana umchum chhe. Tenum gomanasika paryanta tatha bhumibhaga, chamdaravanum varnana purvavat kahevum. Te siddhayatanana bahumadhya deshabhagamam eka moti manipithika kahi chhe. Te 16 yojana lambai – paholaithi ane atha yojana bahalyathi chhe. Te manipithika upara eka moto devachhamdaka chhe. 16 yojana lambo – paholo, satireka sola yojana urdhva uchchatvathi chhe. Te sarvaratnamaya yavat pratirupa chhe. Ahim 108 jinapratima, jinotsedha pramana (500 dhanusha pramane padmasane rahela) birajamana chhe. Te jinapratimanum varnana a pramane – tapaniya suvarnamaya, hatheli ane padatala, amkamaya nakho – madhyamam lohitaksha rekha, suvarnamayi jamgha, kanakamaya janu, kanakamaya uru, tapaniyamaya gatralashti, tapaniyamaya nabhi, rishtamaya romaraji, tapaniyamaya chuchuka, tapaniyamaya shrivatsa, shilapravala – maya hotha, sphatikamaya damta, tapaniyamaya jibha ane tanu, kanakamayi nasika – madhyamam lohitaksha pratiseka, amkamaya amkho – madhyamam lohitaksha pratisevaka, rishtamaya tara – kiki, rishtamaya akshipatra – palaka ane bhramara, kanakamaya kapala, kana ane nidala – lalata, vajramaya shirshaghati, tapaniyamaya keshamta – kesha bhumi, rishtaratnamaya kesha chhe. Te jinapratimani pratyekani pachhala eka – eka chhatradharakani pratima kahi chhe. Te hima – rajata – kumda – chamdra samana, koramta pushpamala yukta dhavala chhatrone lilapurvaka dharana karine ubhi chhe. Te jinapratimani bamne padakhe eka – eka chamaradhari pratima kahi chhe. Te pratima vividha vimala ane maharha mani – kanaka – ratnathi rachita yavat lila sahita dharana karati ubhi chhe. Te jinapratimani agala babbe naga pratima, bhuta pratima, yaksha pratima, kumdadhara pratima chhe, je sarvaratnamaya, nirmala yavat ubhi chhe. Te jinapratima agala 108 – 108 ghamta, kalasha, bhrimgara, adarsha, thala, patri, supratishthaka, manogulika, vatakaraga, chitrakara, ratnakaramdaka, ashvakamtha yavat vrishabhakamtha, pushpachamgeri yavat romahasta chamgeri, pushpapatala, tela samudgaka yavat amjana samudgaka ane dhupa kaduchchhuka rahela chhe. Siddhayatana upara atha ashtamamgala, dhvaja, chhatratichhatra chhe.