Sutra Navigation: Prashnavyakaran ( પ્રશ્નવ્યાપકરણાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1105401 | ||
| Scripture Name( English ): | Prashnavyakaran | Translated Scripture Name : | પ્રશ્નવ્યાપકરણાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
आस्रवद्वार श्रुतस्कंध-१ अध्ययन-१ हिंसा |
Translated Chapter : |
આસ્રવદ્વાર શ્રુતસ્કંધ-૧ અધ્યયન-૧ હિંસા |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 1 | Category : | Ang-10 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा नामं नयरी होत्था. पुण्णभद्दे चेइए वनसंडे असोगवरपायवे पुढविसिलापट्टए. तत्थण चंपाए नयरीए कोणिए नामं राया होत्था. धारिणी देवी. तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी अज्जसुहम्मे नामं थेरे–जाइसंपन्ने कुलसंपन्ने बलसंपन्ने रूवसंपन्ने विनयसंपन्ने नाणसंपन्ने दंसणसंपन्ने चरित्तसंपन्ने लज्जासंपन्ने लाघवसंपन्ने ओयसी तेयंसी वच्चंसी जसंसी जियकोहे जियमाणे जियमाए जियलोभे जियनिद्दे जिइंदिए जियपरीसहे जिवियास-मरण-भय-विप्पमुक्के तवप्पहाणे गुणप्पहाणे करण-प्पहाणे चरणप्पहाणे निच्छयप्पहाणे अज्जवप्पहाणे मद्दवप्पहाणे लाघवप्पहाणे खंतिप्पहाणे गुत्तिप्पहाणे मुत्तिप्पहाणे मंतप्पहाणे बंभप्पहाणे वेयप्पहाणे नयप्पहाणे नियमप्पहाणे सच्चप्पहाणे सोयप्पहाणे नाणप्पहाणे दंसणप्पहाणे चरित्तप्पहाणे चोद्दसपुव्वी चउनाणोवगए पंचहिं अनगारसएहिं सद्धिं संपरिवुडे पुव्वाणुपुव्विं चरमाणे गामाणुगामं दूइज्जमाणे जेणेव चंपा नगरी तेणेव उवागच्छइ जाव अहापडिरूवं उग्गहं उग्गिहित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरति. परिसा निग्गया धम्मो कहिओ जामेव दिसिं पाउब्भूया तामेव दिसिं पडिगया तेणं कालेणं तेणं समएणं अज्जसुहम्मस्स थेरस्स अंतेवासी अज्जजंबू नामं अनगारे कासव गोत्तेणं सत्तुस्सेहे जाव संखित्तविपुलतेयलेस्से अज्जसुहम्मस्स थेरस्स अदूरसामंते उड्ढंजाणू जाव संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ. तए णं अज्ज जंबू जायसड्ढे जायसंसए जायकोउहल्ले उप्पन्नसड्ढे संजायसड्ढे समुप्पन्नसड्ढे उट्ठाए उट्ठेइ उट्ठेत्ता जेणेव अज्जसुहम्मे थेरे तेणेव उवागच्छइ उवागच्छित्ता अज्जसुहम्मं थेर तिक्खुत्तो आयाहिण-पयाहिणं करेइ करेत्ता वंदइ नमंसइ वंदित्ता नमंसित्ता नच्चासन्ने नाइदूरे विनएणं पंजलिपुडे पज्जुवासमाणे एवं वयासी– जइ णं भंते समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं नवमस्स अंगस्स अनुत्तरोववाइय-दसाणं अयमट्ठे पन्नत्ते दसमस्स णं अंगस्स पण्हावागरणाणं समणेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? जंबू! दसमस्स अंगस्स समणेणं जाव संपत्तेणं दो सुयक्खंधा पन्नत्ता अण्हयदारा य संवरदारा य. पढमस्स णं भंते सुयक्खंधस्स समणेणं जाव संपत्तेणं कइ अज्झयणा पन्नत्ता? जंबू! पढमस्स णं सुयक्खंधस्स समणेणं जाव संपत्तेणं पंच अज्झयणा पन्नत्ता. दोच्चस्स णं भंते एवं चेव एएसि णं अण्हय-संवराणं समणेणं जाव संपत्तेणं के अट्ठे पन्नत्ते? ततेणं अज्जसुहम्मे थेरे जंबूनामेणं अनगारेणं एवं वुत्ते समाणे जंबू अनगारं एवं वयासी- | ||
| Sutra Meaning : | તે કાળે, તે સમયે ચંપા નામે નગરી હતી, પૂર્ણભદ્ર ચૈત્ય હતું. ત્યાં વનખંડમાં ઉત્તમ અશોકવૃક્ષ હતું, ત્યાં પૃથ્વીશિલાપટ્ટક હતો. તે ચંપાનગરીમાં કોણિક રાજા હતો, ધારિણી રાણી હતા. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના શિષ્ય, આર્ય સુધર્મા નામે સ્થવિર હતા. તેઓ જાતિ – કુળ – બળ – રૂપ – વિનય – જ્ઞાન – દર્શન – ચારિત્ર – લજ્જા અને લાઘવથી સંપન્ન હતા. ઓજસ્વી, તેજસ્વી, વર્ચસ્વી, યશસ્વી હતા. ક્રોધ – માન – માયા – લોભ – નિદ્રા – ઇન્દ્રિય અને પરીષહના વિજેતા હતા. જીવિતની આશા અને મરણના ભયથી મુક્ત, તપ – ગુણ – મુક્તિ – વિદ્યા – મંત્ર – બ્રહ્મચર્ય – નય – નિયમ – સત્ય – શૌચ – જ્ઞાન – દર્શન અને ચારિત્રમાં પ્રધાન હતા. ચૌદપૂર્વી, ચાર જ્ઞાનથી યુક્ત, ૫૦૦ અણગાર સાથે પરીવરેલ, પૂર્વાનુપૂર્વી વિચરતા, ગ્રામાનુગ્રામ જતા, ચંપાનગરીએ આવ્યા. યાવત્ યથા – પ્રતિરૂપ અવગ્રહ ગ્રહણ કરી, સંયમ – તપથી આત્માને ભાવતા વિચરે છે. તે કાળે, તે સમયે આર્ય સુધર્માના શિષ્ય, આર્ય જંબૂ નામક અણગાર, કાશ્યપગોત્રીય, સાત હાથ ઊંચા યાવત્ સંક્ષિપ્ત – વિપુલ તેજોલેશ્યી, આર્ય સુધર્મા સ્થવિરની થોડે જ દૂર, ઊર્ધ્વજાનૂ કરી યાવત્ સંયમ અને તપથી આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે. ત્યારે તે આર્ય જંબૂના મનમાં શ્રદ્ધા – સંશય – કુતૂહલ જન્મ્યા, શ્રદ્ધા – સંશય અને કુતુહલ ઉત્પન્ન થયા, શ્રદ્ધા – સંશય અને કુતુહલ સંજાત થયા. શ્રદ્ધા – સંશય અને કુતુહલ સમુત્પન્ન થયા. તે શ્રદ્ધા – સંશય અને કુતુહલ વડે, ઉત્થાનથી ઊઠીને આર્ય સુધર્મા પાસે આવ્યા, આવીને આર્ય સુધર્માને ત્રણ વખત પ્રદક્ષિણા કરી, વંદન – નમન કર્યા, અતિ નિકટ કે દૂર નહીં તેમ વિનયથી અંજલિ જોડીને પર્યુપાસના કરતા પૂછ્યું – ભંતે ! જો નિર્વાણ પ્રાપ્ત શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે, નવમાં અંગ અનુત્તરોપપાતિકદશાનો આ અર્થ કહ્યો છે, તો દશમાં અંગ પ્રશ્ન વ્યાકરણનો ભગવંતે શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! દશમાં અંગના ભગવંતે બે શ્રુતસ્કંધ કહ્યા છે – આશ્રવદ્વાર અને સંવરદ્વાર. ભંતે ! પહેલા શ્રુતસ્કંધના ભગવંતે કેટલા અધ્યયનો કહ્યા છે ? હે જંબૂ ! પાંચ અધ્યયન કહ્યા છે. બીજા શ્રુતસ્કંધના પણ ભગવંતે પણ પાંચ જ અધ્યયન કહ્યા છે. ભંતે ! આ આસ્રવ અને સંવરનો ભગવંતે શો અર્થ કહ્યો છે ? ત્યારે સુધર્માસ્વામીએ, જંબૂ અણગારને કહ્યું – | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jambu! Tenam kalenam tenam samaenam champa namam nayari hottha. Punnabhadde cheie vanasamde asogavarapayave pudhavisilapattae. Tatthana champae nayarie konie namam raya hottha. Dharini devi. Tenam kalenam tenam samaenam samanassa bhagavao mahavirassa amtevasi ajjasuhamme namam there–jaisampanne kulasampanne balasampanne ruvasampanne vinayasampanne nanasampanne damsanasampanne charittasampanne lajjasampanne laghavasampanne oyasi teyamsi vachchamsi jasamsi jiyakohe jiyamane jiyamae jiyalobhe jiyanidde jiimdie jiyaparisahe jiviyasa-marana-bhaya-vippamukke tavappahane gunappahane karana-ppahane charanappahane nichchhayappahane ajjavappahane maddavappahane laghavappahane khamtippahane guttippahane muttippahane mamtappahane bambhappahane veyappahane nayappahane niyamappahane sachchappahane soyappahane nanappahane damsanappahane charittappahane choddasapuvvi chaunanovagae pamchahim anagarasaehim saddhim samparivude puvvanupuvvim charamane gamanugamam duijjamane jeneva champa nagari teneva uvagachchhai java ahapadiruvam uggaham uggihitta samjamenam tavasa appanam bhavemane viharati. Parisa niggaya dhammo kahio jameva disim paubbhuya tameva disim padigaya Tenam kalenam tenam samaenam ajjasuhammassa therassa amtevasi ajjajambu namam anagare kasava gottenam sattussehe java samkhittavipulateyalesse ajjasuhammassa therassa adurasamamte uddhamjanu java samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tae nam ajja jambu jayasaddhe jayasamsae jayakouhalle uppannasaddhe samjayasaddhe samuppannasaddhe utthae utthei utthetta jeneva ajjasuhamme there teneva uvagachchhai uvagachchhitta ajjasuhammam thera tikkhutto ayahina-payahinam karei karetta vamdai namamsai vamditta namamsitta nachchasanne naidure vinaenam pamjalipude pajjuvasamane evam vayasi– Jai nam bhamte samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam navamassa amgassa anuttarovavaiya-dasanam ayamatthe pannatte dasamassa nam amgassa panhavagarananam samanenam java sampattenam ke atthe pannatte? Jambu! Dasamassa amgassa samanenam java sampattenam do suyakkhamdha pannatta anhayadara ya samvaradara ya. Padhamassa nam bhamte suyakkhamdhassa samanenam java sampattenam kai ajjhayana pannatta? Jambu! Padhamassa nam suyakkhamdhassa samanenam java sampattenam pamcha ajjhayana pannatta. Dochchassa nam bhamte evam cheva eesi nam anhaya-samvaranam samanenam java sampattenam ke atthe pannatte? Tatenam ajjasuhamme there jambunamenam anagarenam evam vutte samane jambu anagaram evam vayasi- | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Te kale, te samaye champa name nagari hati, purnabhadra chaitya hatum. Tyam vanakhamdamam uttama ashokavriksha hatum, tyam prithvishilapattaka hato. Te champanagarimam konika raja hato, dharini rani hata. Te kale, te samaye shramana bhagavamta mahavirana shishya, arya sudharma name sthavira hata. Teo jati – kula – bala – rupa – vinaya – jnyana – darshana – charitra – lajja ane laghavathi sampanna hata. Ojasvi, tejasvi, varchasvi, yashasvi hata. Krodha – mana – maya – lobha – nidra – indriya ane parishahana vijeta hata. Jivitani asha ane maranana bhayathi mukta, tapa – guna – mukti – vidya – mamtra – brahmacharya – naya – niyama – satya – shaucha – jnyana – darshana ane charitramam pradhana hata. Chaudapurvi, chara jnyanathi yukta, 500 anagara sathe parivarela, purvanupurvi vicharata, gramanugrama jata, champanagarie avya. Yavat yatha – pratirupa avagraha grahana kari, samyama – tapathi atmane bhavata vichare chhe. Te kale, te samaye arya sudharmana shishya, arya jambu namaka anagara, kashyapagotriya, sata hatha umcha yavat samkshipta – vipula tejoleshyi, arya sudharma sthavirani thode ja dura, urdhvajanu kari yavat samyama ane tapathi atmane bhavita karata vichare chhe. Tyare te arya jambuna manamam shraddha – samshaya – kutuhala janmya, shraddha – samshaya ane kutuhala utpanna thaya, shraddha – samshaya ane kutuhala samjata thaya. Shraddha – samshaya ane kutuhala samutpanna thaya. Te shraddha – samshaya ane kutuhala vade, utthanathi uthine arya sudharma pase avya, avine arya sudharmane trana vakhata pradakshina kari, vamdana – namana karya, ati nikata ke dura nahim tema vinayathi amjali jodine paryupasana karata puchhyum – Bhamte ! Jo nirvana prapta shramana bhagavamta mahavire, navamam amga anuttaropapatikadashano a artha kahyo chhe, to dashamam amga prashna vyakaranano bhagavamte sho artha kahyo chhe\? He jambu ! Dashamam amgana bhagavamte be shrutaskamdha kahya chhe – ashravadvara ane samvaradvara. Bhamte ! Pahela shrutaskamdhana bhagavamte ketala adhyayano kahya chhe\? He jambu ! Pamcha adhyayana kahya chhe. Bija shrutaskamdhana pana bhagavamte pana pamcha ja adhyayana kahya chhe. Bhamte ! A asrava ane samvarano bhagavamte sho artha kahyo chhe\? Tyare sudharmasvamie, jambu anagarane kahyum – | ||