Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1104787 | ||
| Scripture Name( English ): | Gyatadharmakatha | Translated Scripture Name : | ધર્મકથાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
श्रुतस्कंध-१ अध्ययन-८ मल्ली |
Translated Chapter : |
શ્રુતસ્કંધ-૧ અધ્યયન-૮ મલ્લી |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 87 | Category : | Ang-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं अंगनामं जनवए होत्था। तत्थ णं चंपा नामं नयरी होत्था। तत्थ णं चंपाए नयरीए चंदच्छाए अंगराया होत्था। तत्थ णं चंपाए नयरीए अरहन्नगपामोक्खा बहवे संजत्ता-नावावाणियगा परिवसंति–अड्ढा जाव बहुजनस्स अपरिभूया। तए णं से अरहन्नगे समणोवासए यावि होत्था–अहिगयजीवाजीवे वण्णओ। तए णं तेसिं अरहन्नगपामोक्खाणं संजत्ता-नावावाणियगाणं अन्नया कयाइ एगयओ सहियाणं इमेयारूवे मिहो-कहा समुल्लावे समुप्पज्जित्था–सेयं खलु अम्हं गणियं च धरिमं च मेज्जं च पारिच्छेज्जं च भंडगं गहाय लवणसमुद्दं पोयवहणेणं ओगाहित्तए ति कट्टु अन्नमन्नस्स एयमट्ठं पडिसुणेंति, पडिसुणेत्ता गणिमं च धरिमं च मेज्जं च पारिच्छेज्जं च भंडगं गेण्हंति, गेण्हित्ता सगडी-सागडयं सज्जेंति, सज्जेत्ता गणिमस्स धरिमस्स मेज्जस्स पारिच्छेज्जस्स य भंडगस्स सगडी-सागडियं भरेंति, भरेत्ता सोहणंसि तिहि-करण-नक्खत्त-मुहुत्तंसि विउलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेंति, उवक्खडावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परिजणं भोयणवेलाए भुंजावेंति, भुंजावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परिजणं आपुच्छंति, आपुच्छित्ता सगडीसागडियं जोयंति, जोइत्ता चंपाए नगरीए मज्झंमज्झेणं निग्गच्छंति, निग्गच्छित्ता जेणेव गंभीरए पोयपट्टणे तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता सगडीसागडियं भोयंति, पोयवहणं सज्जेंति, सज्जेत्ता गणिमस्स धरिमस्स मेज्जस्स पारिच्छेज्जस्स य भंडगस्स पोयवहणं भरेंति, तंदुलाण य समियस्स य तेल्लस्स य धयस्स य गुलस्स य गोरसस्स य उदगस्स य भायणाण य ओसहाण य भेसज्जाण य तणस्स य कट्ठस्स य आवरणाण य पहरणाण य अन्नेसिं च बहूणं पोयवहणपाउग्गाणं दव्वाणं पोयवहणं भरेंति। सोहणंसि तिहि-करण-नक्खत्त-मुहुत्तंसि विउलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेंति, उवक्खडावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं भोयणवेलाए भुंजावेंति, भुंजावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं आपुच्छंति, जेणेव पोयट्ठाणे तेणेव उवागच्छंति। तए णं तेसिं अरहन्नग पामोक्खाणं बहूणं संजत्ता-नावा वाणियगाणं मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणा ताहिं इट्ठाहिं कंताहिं पियाहिं मणुण्णाहिं मणामाहिं ओरालाहिं वग्गूहिं अभिनंदंता य अभिसंथुणमाणा य एवं वयासी– अज्ज! ताय! भाय! माउल! भाइणेज्ज! भगवया समुद्देणं अभिरक्खिज्जमाणा-अभिरक्खिज्जमाणा चिरं जीवह, भद्दं च भे, पुनरवि लद्धट्ठे कयकज्जे अणहसमग्गे नियगं घरं हव्वमागए पासामो त्ति कट्टु ताहिं सोमाहिं निद्धाहिं दीहाहिं सप्पिवासाहिं पप्पुयाहिं दिट्ठीहिं निरिक्खमाणा मुहुत्तमेत्तं संचिट्ठंति। तओ समाणिएसु पुप्फवलिकम्मेसु, दिन्नेसु सरस-रत्त-चंदण-दद्दर-पंचंगुलितलेसु, अणुक्खित्तंसि धूवंसि, पूइएसु समुद्दवाएसु, संसारियासु वलयासु, ऊसिएसु सिएसु ज्झयग्गेसु, पड्डुप्पवाइएसु तूरेसु जइएसु सव्वसउणेसु, गहिएसु रावरसासणेसु महया उक्किट्ठ-सीहनाय-बोल-कलकलरवेणं पक्खुभियमहासमुद्दरवभूयं पिव मेइणिं करेमाणा एगदिसिं एगाभिमुहा अरहन्नगपामोक्खा संजत्ता-नावा वाणियगा नावाए दुरूढा। तओ पुस्समाणवो वक्कमुदाहु– हं भो! सव्वेसिमेव भे अत्थसिद्धी, उवट्ठियाइं कल्लाणाइं, पडिहयाइं सव्वपावाइं, जुत्तो पूसो, विजओ मुहुत्तो अयं देसकालो। ताओ पुस्समाणवेणं वक्कमुदाहिए हट्ठतुट्ठा कण्णधार-कुच्छिधार-गब्भिज्ज-संजत्ता-नावावाणियगा वावारिंसु, तं नावं पुण्णुच्छंगं पुण्णमुहिं बंधनेहिंतो मुंचंति। तए णं सा नावा विमुक्कबंधणा पवणबल-समाहया ऊसियसिया विततपक्खा इव गरुलजुवई गंगासलिल-तिक्ख-सोयवेगेहिं संखुब्भमाणी-संखुब्भमाणी उम्मी-तरंग-मालासहस्साइं समइच्छ-माणी-समइच्छमाणी कइवएहिं अहोरत्तेहिं लवणसमुद्दं अनेगाइं जोयणसयाइं ओगाढा। तए णं तेसिं अरहन्नगपामोक्खाणं संजत्ता-नावावाणियगाणं लवणसमुद्दं अनेगाइं जोयणसयाइं ओगाढाणं समाणाणं बहूइ उप्पाइयसयाइं पाउब्भूयाइं, तं जहा–अकाले गज्जिए अकाले विज्जुए अकाले थणियसद्दे अब्भिक्खणं-अब्भिक्खणं आगासे देवयाओ नच्चंति। तए णं ते अरहन्नगवज्जा संजत्ता-नावावाणियगा एगं च णं महं तालपिसायं पासंति–तालजंघं दिवंगयाहिं बाहाहिं फुट्टसिरं भमर-निगर-वरमासरासि-महिसकालयं भरिय-मेहवण्णं सुप्पणहं फाल-सरिस- जीहं लंबोट्ठं धवलवट्ट- असिलिट्ठ- तिक्ख- थिर -पीण- कुडिल- दाढोवगूढवयणं विकोसिय-धारासिजुयल- समसरिस- तणुय- चंचल- गलंतरसलोल- चवल- फुरुफुरेंत- निल्लालियगग्जीहं अवयत्थिय-महल्ल-विगय-बीभच्छ-लालपगलंत-रत्ततालुयं हिंगुलय-सगब्भ-कंदरबिलं च अंजन-गिरिस्स अग्गिज्जालुग्गिलंतवयणं आऊसिय-अक्खचम्मउइट्ठगंडदेसं चीण-चिमिढ-वंक-भग्गनासं रोसागय-धमधमेंत-मारुय-निट्ठुर-खर-फरुसज्झुसिरं ओभुग्ग-नासिय-पुडं घाडुब्भइ-रइय-भीसण-मुहं उद्धमुहकण्ण-सक्कुलिय-महंतविगय-लोम-संखालग-लंबंत-चलियकण्णं पिंगल-दिप्पंतलोयणं भिउडि -तडिनिडालं नरसिरमाल-परिणद्धचिंधं विचित्तगोणस-सुबद्धपरिकरं अवहोलंत-फुप्फु-यायंत-सप्प-विच्छुय-गोधुंदुर-नउल-सरड-विर-इय-विचित्त-वेयच्छमालियागं भोगकूर-कण्हसप्प-धमधमेंत-लंबंतकण्णपूरं मज्जार-सियाल-लइयखंधं दित्त-धुधुयंत-धूय-कय-भुंभर-सिर, घंटारवेणं भीम-भयंकरं कायर-जणहिययफोडणं दित्तं अट्टट्टहासं विणिम्मुयंतं, वसा-रुहिर-पूय-मंस-मल-मलिण-पोच्चडतणु उत्तासणयं विसालवच्छं पेच्छंता भिन्ननख-मुह-नयण-कण्णं वरवग्घ-चित्त-कत्ती-णियंसणं सरस-रुहिर-गयचम्म-वियय-ऊसविय-बाहुजुयलं ताहि य खर-फरुस-असिणिद्ध-दित्त-अणिट्ठ-असुभ-अप्पिय-अकंत-वग्गूहिं य तज्जयंतं–तं तालपिसायरूवं एज्जमाणं पासंति, पासित्ता भीया तत्था तसिया उव्विग्गा संजायभया अन्नमन्नस्स कायं समतुरंगेमाणा-समतुरंगेमाणा बहूणं इंदाण य खंदाण य रुद्दाण य सिवाण य वेसमणाण य नागाण य भूयाण य जक्खाण य अज्ज-कोट्टकिरियाण य बहूणि उवाइयसयाणि उवाइमाणा चिट्ठंति। तए णं से अरहन्नए समणोवासए तं दिव्वं पिसायरूवं एज्जमाणं पासइ, पासित्ता अभीए अतत्थे अचलिए असंभंते अनाउले अनुव्विग्गे अभिन्नमुहरागनयणवण्णे अदीन-विमन-मानसे पोयवहणस्स एगदेसंसि वत्थंतेणं भूमिं पमज्जइ, पमज्जित्ता ठाणं ठाइ, ठाइत्ता, करयल-परिग्गहियं सिरसावत्तं मत्थए अंजलिं कट्टु एवं वयासी– नमोत्थु णं अरहंताणं भगवंताणं जाव सिद्धिगइनामधेज्जं ठाणं संपत्ताणं। जइ णं हं एत्तो उवसग्गाओ मुंचामि तो मे कप्पइ पारित्तए, अह णं एत्तो उवसग्गाओ न मुंचामि तो मे तहा पच्चक्खाएयव्वे ति कट्टु सागारं भत्तं पच्चक्खाइ। तए णं से पिसायरूवे जेणेव अरहन्नगे समणोवासए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता अरहन्नगं एवं वयासी–हंभो अरहन्नगा! अपत्थियपत्थया! दुरंत-पंत-लक्खणा! हीणपुण्ण-चाउद्दसिया! सिरि-हिरि-धिइ-कित्ति-परिवज्जिया! नो खलु कप्पइ तव सील-व्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहो-ववासाइं चालित्तए वा खोभित्तए वा खंडित्तए वा भंजित्तए वा उज्झित्तए वा परिच्चइत्तए वा। तं जइ णं तुम सील-व्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहोववासाइं न चालेसि न खोभेसि न खंडेसि न भंजेसि न उज्झसि न परिच्चयसि, तो ते अहं एयं पोयवहणं दोहिं अंगुलियाहिं गेण्हामि, गेण्हित्ता सत्तट्ठतलप्पमाणमेत्ताइं उड्ढं वेहासं उव्विहामि अंतोजलंसि निव्वोलेमि, जेण तुमं अट्ट-दुहट्ट-वसट्टे असमाहिपत्ते अकाले चेव जीवियाओ ववरोविज्जसि। तए णं से अरहन्नगे समणोवासए तं देवं मणसा चेव एवं वयासी–अहं णं देवानुप्पिया! अरहन्नए नामं समणोवासए अहिगयजीवाजीवे। नो खलु अहं सक्के केणइ देवेन वा दानवेन वा जक्खेण वा रक्खसेणं वा किन्नरेण वा किंपुरिसेण वा महोरगेण वा गंधव्वेण वा निग्गंथाओ पावयणाओ चालित्तए वा खोभित्तए वा विपरिणामित्तए वा, तुमं णं जा सद्धा तं करेहि त्ति कट्टु अभीए जाव अभिन्नुमुहरागनयणवण्णे अदीन-विमन-मानसे निच्चले निप्फंदे तुसिणीए धम्मज्झाणोवगए विहरइ। तए णं से दिव्वे पिसायरूवे अरहन्नगं समणोवासगं दोच्चंपि तच्चंपि एवं वयासी–हंभो अरहन्नगा! जाव धम्मज्झाणोवगए विहरइ। तए णं से दिव्वे पिसायरूवे अरहन्नगं धम्मज्झाणोवगयं पासइ, पासित्ता बलियतरागं आसुरत्ते तं पोयवहणं दोहिं अंगुलियाहिं गेण्हइ, गेण्हित्ता सत्तट्ठतलप्पमाणमेत्ताइं उड्ढं वेहासं उव्विहइ, उव्विहित्ता अरहन्नयं एवं वयासी–हंभो अरहन्नगा! अपत्थियपत्थया! नो खलु कप्पइ तव सील-व्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहोववासाइं चालित्तए वा खोभित्तए वा खंडित्तए वा भंजित्तए वा उज्झित्तए वा परिच्चइत्तए वा। तं जइ णं तुमं सील-व्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहोववासाइं न चालेसि न खोभेसि न खंडेसि न भंजेसि न उज्झसि न परिच्चयसि, तो ते अहं एयं पोयवहणं अंतो जलंसि निब्बोलेमि, जेणं तुमं अट्ट-दुहट्ट-वसट्टे असमाहिपत्ते अकाले चेव जीवियाओ ववरोविज्जसि। तए णं से अरहन्नगे समणोवासए तं देवं मणसा चेव एवं वयासी–अहं णं देवानुप्पिया! अरहन्नए नामं सम-णोवासए–अहिगयजीवाजीवे नो खलु अहं सक्के केणइ देवेन वा दानवेन वा जक्खेण वा रक्खेण वा किन्नरेण वा किंपुरिसेण वा महोरगेण वा गंधव्वेण वा निग्गंथाओ पावयणाओ चालित्तए वा खोभित्तए वा विपरिणामित्तए वा, तुमं णं जा सद्धा तं करेहि त्ति कट्टु अभीए जाव अभिन्नमुहराग-नयणवण्णे अदीन-विमन-मानसे निच्चले निप्फंदे तुसिणीए धम्मज्झाणोवगए विहरइ। तए णं से पिसायरूवे अरहन्नगं जाहे नो संचाएइ निग्गंथाओ पावयणाओ चालित्तए वा खोभित्तए वा विपरिणा-मित्तए वा, ताहे संते तंते परितंते निव्विण्णे तं पोयवहणं सणियं-सणियं उवरिं जलस्स ठवेइ, ठवेत्ता तं दिव्वं पिसायरूवं पडिसा-हरेइ, पडिसाहरेत्ता दिव्वं देवरूवं विउव्वइ–अंतलिक्खपडिवन्ने सखिंखिणीयाइं दसद्धवण्णाइं वत्थाइं पवर परिहिए अरहन्नगं सम-णोवासगं एवं वयासी–हं भो अरहन्नगा! समणोवासया! धन्नेसि णं तुमं देवानुप्पिया! पुण्णेसि णं तुमं देवानुप्पिया! कयत्थेसि णं तुमं देवानुप्पिया! कयलक्खणेसि णं तुमं देवानुप्पिया! सुलद्धे णं तव देवानुप्पिया! मानुस्सए जम्मजीवियफले, जस्स णं तव निग्गंथे पावयणे इमेयारूवा पडिवत्ती लद्धा पत्ता अभिसमन्नागया। एवं खलु देवानुप्पिया! सक्के देविंदे देवराया सोहम्मे कप्पे सोहम्मवडिंसए विमाने सभाए सुहम्माए बहूणं देवाणं मज्झगए महया-महया सद्देणं एवं आइक्खइ, एवं भासेइ, एवं पन्नवेइ, एवं परूवेइ–एवं खलु देवा! जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे चंपाए नयरीए अरहन्नए समणोवासए अभिगयजीवाजीवे। नो खलु सक्के केणइ देवेन वा दानवेन वा जक्खेण वा रक्खसेण वा किन्नरेण वा किंपुरिसेण वा महोरगेण वा गंधव्वेण वा निग्गंथाओ पावयणाओ चालित्तए वा खोभित्तए वा विपरिणामित्तए वा। तए णं अहं देवानुप्पिया! सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो नो एयमट्ठं सद्दहामि, पत्तियामि रोएमि। तए णं मम इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पजित्था–गच्छामि णं अहं अरहन्नगस्स अंतियं पाउब्भवामि, जाणामि ताव अहं अरहन्नगं–किं पियधम्मे नो पियधम्मे? दढधम्मे नो दढधम्मे? सील-व्वय-गुण-वेरमण-पच्चक्खाण-पोसहोववासाइं किं चालेइ नो चालेइ? खोभेइ नो खोभेइ? खंडेइ नो खंडेइ? भंजेइ नो भंजेइ? उज्झइ नो उज्झइ? परिच्चयइ नो परिच्चयइ त्ति कट्टु एवं संपेहेसि, संपेहेत्ता ओहिं पउंजामि, पउंजित्ता देवाणुप्पियं ओहिणा आभोएमि, आभोएत्ता उत्तरपुरत्थिमं दिसीभागं अवक्कमामि उत्तरवेउव्वियं रूवं विउव्वामि, विउव्वित्ता ताए उक्किट्ठाए देवगईए जेणेव लवणसमुद्दे जेणेव देवानुप्पिए तेणेव उवागच्छामि, उवागच्छित्ता देवाणुप्पियस्स उवसग्गं करेमि, नो चेव णं देवानुप्पिए भीए तत्थे चलिए संभंते आउले उव्विग्गे भिन्नमहुराग-नयनवण्णे दीनविमन-मानसे जाए। तं जं णं सक्के देविंदे देवराया एवं वयइ, सच्चे णं एसमट्ठे। तं दिट्ठे णं देवाणुप्पियस्स इड्ढी जुई जसो बलं वीरियं पुरिसकार-परक्कमे लद्धे पत्ते अभिसमन्नागए। तं खामेमि णं देवानुप्पिया! खमेसु णं देवानुप्पिया! खंतुमरिहसि णं देवानुप्पिया नाइ भुज्जो एवंकरणयाए त्ति कट्टु पंजलिउडे पायवडिए एयमट्ठं विनएणं भुज्जो-भुज्जो खामेइ, अरहन्नगस्स य दुवे कुंडलजुयले दलयइ, दलइत्ता जामेव दिसिं पाउब्भूए तामेव दिसिं पडिगए। | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૮૭. તે કાળે, તે સમયે અંગ જનપદ હતું, તેમાં ચંપાનગરી હતી. ત્યાં ચંદ્રચ્છાય અંગરાજ હતો. તે ચંપા નગરીમાં અર્હન્નક આદિ ઘણા સાંયાત્રિક નૌવણિક રહેતા હતા. તેઓ સમૃદ્ધ યાવત્ અપરિભૂત હતા. તેમાં તે અર્હન્નક નામે શ્રાવક હતો, તે જીવા – જીવ આદિ તત્ત્વનો જ્ઞાતા હતો ઇત્યાદિ શ્રાવકનું વર્ણન કરવું. ત્યાર પછી તે અર્હન્નક આદિ સાંયાત્રિક નૌવણિક અન્ય કોઈ દિવસે એકઠા થયા, મળીને આવા સ્વરૂપનો પરસ્પર કથા – સંલાપ થયો. આપણે માટે ઉચિત છે કે ગણિમ, ધરિમ, મેય, પરિચ્છેદ્ય, ભાંડક લઈને લવણસમુદ્રમાં પોત – વહનથી અવગાહન કરવું, એમ વિચારી પરસ્પર આ વાતને સ્વીકારીને ગણિમાદિ લઈને ગાડા – ગાડી તૈયાર કર્યા. ગણિમાદિના ભાંડથી ભર્યા. શુભ તિથિ – કરણ – નક્ષત્ર – મુહૂર્ત્તમાં વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરાવ્યા, મિત્રાદિને ભોજન વેળાએ જમાડ્યા. યાવત્ પૂછ્યું, પૂછીને ગાડા – ગાડી જોડ્યા. જોડીને ચંપાનગરીની વચ્ચોવચ્ચ થઈ ગંભીર નામક પોતપટ્ટને આવ્યા. ગાડા – ગાડી છોડ્યા. પછી પોત વહાણ સજ્જ કર્યુ, ગણિમ યાવત્ ચાર પ્રકારના ભાંડને ભર્યા, તેમાં ચોખા, લોટ, તેલ, ઘી, ગોરસ, પાણી, પાણીના વાસણ, ઔષધ, ભેષજ, તૃણ, કાષ્ઠ, વસ્ત્ર, શસ્ત્ર, અન્ય પણ વહાણમાં ભરવા યોગ્ય દ્રવ્યો વહાણમાં ભર્યા. શુભ તિથિ – કરણ – નક્ષત્ર – મુહૂર્ત્તમાં વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરાવી, મિત્રાદિને પૂછીને પોતસ્થાને આવ્યા. ત્યારે તે અર્હન્નક આદિ મુસાફરી કરનાર નૌકાવણિકોના પરિવારજનોએ તેવી પ્રિય વાણીથી અભિનંદતા, અભિસ્તવતા આમ કહ્યું – હે દાદા, પિતા, માતા, મામા, ભાણેજ ! આપ આ ભગવાન્ સમુદ્ર વડે પુનઃ પુનઃ રક્ષણ કરાતા ચિરંજીવ થાઓ. આપનું ભદ્ર થાઓ. ફરી પણ લબ્ધાર્થ થઈ, કાર્ય કરીને, વિના વિઘ્ને પોતાના ઘેર જલદી આવો, તે અમે જોઈએ, એમ કહીને સ્નેહમય, સતૃષ્ણ અને આંસુભરી આંખોથી જોતા – જોતા મુહૂર્ત્તમાત્ર ત્યાં ઊભા રહ્યા. ત્યારપછી પુષ્પબલિ સમાપ્ત થતા, સરસ રક્તચંદનના પાંચે આંગળીઓથી થાપા માર્યા. ધૂપ ઉવેખ્યો, સમુદ્રવાયુની પૂજા થઈ, વલય બાહા યથાસ્થાને સંભાળીને રાખી, શ્વેત પતાકા ફરકાવી, વાદ્યોનો મધુર ધ્વનિ થયો, વિજયકારક શકુન થયા. રાજાનો આજ્ઞાપત્ર પ્રાપ્ત થયો. મહાન અને ઉત્કૃષ્ટ સિંહનાદ યાવત્ ધ્વનિથી, અત્યંત ક્ષુબ્ધ થયેલ મહાસમુદ્રની ગર્જના સમાન, પૃથ્વીને શબ્દમય કરતા, એક દિશામાં યાવત્ વણિજો નાવમાં ચઢ્યા. ત્યારે પુષ્પમાનવે આવા વચનો કહ્યા – ઓ વણિજો ! તમને બધાને અર્થની સિદ્ધિ થાઓ. કલ્યાણ પ્રાપ્ત થાઓ. તમારા બધા પાપ નષ્ટ થયા છે. હાલ પુષ્ય નક્ષત્ર યુક્ત, વિજય નામે મુહૂર્ત્ત છે, આ દેશકાળ યાત્રાર્થે ઉત્તમ છે.. પછી પુષ્પમાનવ દ્વારા આ પ્રકારે વાક્ય કહેવાથી હૃષ્ટ – તુષ્ટ થયેલ – કુક્ષિધાર – કર્ણધાર – ગર્ભજ અને તે સાંયાત્રિક નૌકાવણિક પોત – પોતાના કાર્યમાં લાગી ગયા. પછી તે પરિપૂર્ણ મધ્યભાગવાળી, મંગલથી પરિપૂર્ણ અગ્રભાગવાળી નૌકાને બંધનમુક્ત કરી. ત્યારપછી તે નાવ બંધનમુક્ત થઈ, પવનના બળથી ચાલતી થઈ. તે સફેદ વસ્ત્ર યુક્ત હતી, તે પાંખ ફેલાવેલ ગરુડ યુવતિ જેવી લાગતી હતી. ગંગાજળના તીવ્ર પ્રહાર વેગથી ક્ષુબ્ધ થતી – થતી, હજારો મોટા – નાના તરંગોના સમૂહને ઉલ્લંઘતી, થોડા દિનોમાં લવણસમુદ્રમાં અનેકશત યોજન અવગાહ્યા પછી તે અર્હન્નક આદિ સાંયાત્રિક નૌવણિકોને ઘણા સેંકડો ઉત્પાત ઉપજ્યા, તે આ પ્રમાણે – અકાલમાં ગર્જના – વિદ્યુત – સ્તનિત શબ્દો, વારંવાર આકાશમાં દેવનૃત્ય, એક મોટો પિશાચ દેખાયો. તે પિશાચ, તાડ જેવી જાંઘવાળો, આકાશે પહોંચતી બાહુવાળો, કાજળ – ઉંદર – ભેંસ જેવો કાળો, જળ ભરેલ મેઘ જેવો, લાંબા હોઠ, દાંત બહાર, બહાર નીકળેલ બે જીભ, મોઢામાં ધસી ગયેલ ગાલ, નાનુ ચપટું નાક, બિહામણી અને વક્ર ભ્રમર, આગીયા જેવી ચમકતી આંખ, ત્રાસદાયક વિશાળ છાતી, વિશાળ પેટ, લબડતી કુક્ષિ, હસતો કે ચાલતો હોય ત્યારે ઢીલા દેખાતા અવયવ, નાચતો, આસ્ફોટ કરતો,સામે આવતો, ગાજતો, ઘણું જ અટ્ટહાસ્ય કરતો હતો. તે કાળુ કમળ, ભેંસના શીંગડા, અળસીના ફૂલ જેવી કાળી તથા છરાની ધાર જેવી તીક્ષ્ણ તલવાર લઈને આવતા પિશાચને જોયા. ત્યારે તે અર્હન્નક સિવાયના સાંયાત્રિક વણિજો, એક મોટા તાલપિશાચને જોયો. તાલ પિશાચ સંબંધી આ બીજો પાઠ છે.. તાડ જેવી જંઘા, આકાશે સ્પર્શતી બાહા, ફૂટેલ માથુ, તે પિશાચ, ભ્રમર સમૂહ – ઉત્તમ અડદનો ઢગલો – ભેંસ સમાન કાળો હતો. મેઘવર્ણ સમાન શ્યામ હતો. સૂપડા જેવા નખ હતા. હળ જેવી જીભ, લાંબા હોઠ, ધવલ – ગોળ – પૃથક્ – તીખી – સ્થિર – મોટી – વક્ર દાઢોવાળુ મુખ, વિકસિત – તલવારની ધાર જેવી બે પાતળી ચંચળ ચપળ લાળ ટપકતી જીભ, રસલોલૂપ, ચપળ, લપલપાતી, લબડતી હતી. મુખ ફાટેલું હોવાથી ખુલ્લુ દેખાતુ લાલ તાળવુ ઘણુ વિકૃત, બિભત્સ, લાળઝરતુ હતુ, હિંગલોક વ્યાપ્ત અંજનગિરિની ગુફા જેવું અગ્નિ જ્વાળા ઓકતું મુખ, સંકોચેલ અક્ષ સમાન ગાલ, કડચલીવાળી ચામડી, હોઠ, ગાલ, નાનુ – ચપટુ – વાકું – ભાંગેલુ નાક, ક્રોધને કારણે નીકળતો નિષ્ઠુર અને કર્કશ શ્વાસ, ઘાત માટે રચેલ ભીષણ મુખ, ચપળ – લાંબા કાન, ઊંચા મુખવાળી શષ્કુલી, તેના ઉપર લાંબા, વિકૃત વાળ જે કાન – આંખના હાડકાને સ્પર્શતા હતા, પીળા – ચમકતા નેત્ર, લલાટ ઉપર ચઢેલી વીજળી જેવી દેખાતી ભૃકુટી, મનુષ્ય મસ્તકની માળા પહેરેલ ચિંધ, વિચિત્ર ગોનસથી બદ્ધ બખ્તર હતું. અહીં – તહીં ફરતા ફુત્કારતા સર્પો – વીંછી – ઉંદર – નકુલ – ગિરગિટના વિચિત્ર ઉત્તરાસંગ જેવી માળા, ભયાનક ફેણવાળી અને ધમધમાતા બે કાળા સાપના લટકતા કુંડલ, બંને ખભે બિલાડી અને શિયાળ હતા. મસ્તકે દીપ્ત – અટ્ટહાસ્ય કરનાર ઉલ્લુનો મુગટ, ઘંટાના શબ્દથી ભીમ અને ભયંકર, કાયરજનના હૃદય માટે સ્ફોટક હતો. તે દીપ્ત – અટ્ટહાસ્ય કરતો હતો. તેનું શરીર ચરબી – લોહી – પરુ માંસ – મલથી મલિન અને લિપ્ત હતું. તે ત્રાસોત્પાદક, વિશાળ છાતીવાળો, વ્યાઘ્રનું વિચિત્ર ચામડુ પહેરેલ, જેમાં નખ, મુખ, નેત્ર, કાન આદિ વ્યાઘ્ર અવયવ દેખાતા હતા. રસ – રુધિર લિપ્ત હાથીનું ચામડુ ફેલાવેલ બંને હાથ હતા. તે, નાવમાં બેસેલ લોકોની કઠોર – સ્નેહહીન – અનિષ્ટ – ઉત્તાપજનક – અશુભ – અપ્રિય – અકાંત વાણીથી તર્જના કરતો હતો. આવા પિશાચને લોકોએ જોયો. આવા તાલપિશાચને આવતો જોઈને લોકો ડર્યા, ભયવાળા થયા, તેઓ એકબીજાના શરીરે ચીપકતા હતા અને ઘણા ઇન્દ્રો, સ્કંદો, રુદ્ર, શિવ, વૈશ્રમણ ગણ, ભૂત, યક્ષ, અજ્જ, કોટ્ટક્રિયા દેવીની ઘણી માનતા માનવા લાગ્યા. તે રીતે ત્યાં રહ્યા. ત્યારે તે અર્હન્નક શ્રાવક, તે દિવ્ય પિશાચરૂપને આવતો જોયો, તેને જોઈને તે નિર્ભય, અત્રસ્ત, અચલિત, અસંભ્રાંત, અનાકુલ, અનુદ્વિગ્ન રહ્યા. તેના મોઢાનો રંગ અને નેત્રોનો વર્ણપણ બદલાયો નહી, તેના મનમાં દીનતા કે ખિન્નતા ઉત્પન્ન થઇ નહી. તેણે પોતવહનના એક દેશમાં વસ્ત્રના છેડાથી ભૂમિને પ્રમાર્જી, તે સ્થાને રહી, હાથ જોડી આમ કહ્યું – અરહંત યાવત્ સિદ્ધિગતિને પ્રાપ્ત ભગવંતને નમસ્કાર હો. હું જો આ ઉપસર્ગથી મુક્ત થાઉં તો મને કાઉસ્સગ્ગ પારવો કલ્પે, જો આ ઉપસર્ગથી મુક્ત ન થાઉં તો આ પ્રત્યાખ્યાન કલ્પે છે, એમ કહી સાગારી અનશન ગ્રહણ કર્યું. ત્યારે તે પિશાચરૂપધારી દેવે અર્હન્નક શ્રાવક પાસે આવીને અર્હન્નકને આમ કહ્યું – ઓ અપ્રાર્થિતના પ્રાર્થિત યાવત્ લક્ષ્મીથી પરિવર્જિત અર્હન્નક ! તને શીલવ્રત, અણુવ્રત, ગુણવ્રત, મિથ્યાત્વ વિરમણ, પ્રત્યાખ્યાન અને પૌષધોપવાસથી ચલિત થવું, ક્ષોભિત થવું, વ્રત ખંડિતકરવું, વ્રત સર્વથા ભાંગવું, વ્રતને ઉજ્ઝિત કે પરિત્યક્ત કરવું કલ્પતુ નથી, જો તું આ શીલવ્રતાદિનો યાવત્ ત્યાગ નહીં કરે, તો હું આ પોતવહનને બે આંગળી વડે લઈને સાત – આઠ તલની ઊંચાઈ સુધી આકાશમાં ઉછાળી, જળમાં ડૂબાડી દઈશ. જેથી તું આર્ત્તધ્યાનમાં વશ થઈ, અસમાધિ પામી, મરી જઈશ. ત્યારે તે અર્હન્નક શ્રાવકે તે દેવને મનથી જ કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિય ! હું જીવાજીવનો જ્ઞાતા અર્હન્નક શ્રાવક છું, નિશ્ચયે મને કોઈ દેવ, દાનવ નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનથી ચલિત, ક્ષોભિત, વિપરિણામિત કરવા સમર્થ નથી, તમારી જે ઇચ્છા હોય તે કરો. એમ કહીને અર્હન્નક નિર્ભય, મુખનો રંગ કે નેત્રનો વર્ણ બદલ્યા વિના, અદીન – વિમન માનસ, નિશ્ચલ, નિસ્પંદ, મૌન, ધર્મધ્યાનોપગત થઈને રહ્યો. ત્યારે તે દિવ્ય પિશાચરૂપધારી દેવે, અર્હન્નક શ્રાવકને બીજી – ત્રીજી વખત આમ કહ્યું – ઓ અર્હન્નક ! ઈત્યાદિ કહીને પૂર્વવત ધમકી આપી યાવત્ અર્હન્નક શ્રાવક ધર્મધ્યાનમાં લીન રહી વિચરે છે. ત્યારે તે દિવ્ય પિશાચરૂપ અર્હન્નકને ધર્મધ્યાનોપગત જાણીને ઘણો – ઘણો ક્રોધિત થઈ, તે પોતવહનને બે આંગળી વડે ઉપાડી, સાત – આઠ તલ ઊંચું આકાશમાં લઇ ગયો યાવત્ અર્હન્નકને કહ્યું – ઓ ! અપ્રાર્થિતના પ્રાર્થિત, જો તને શીલવ્રત આદિ છોડવા ન કલ્પતા હોય, તો પણ તું આજે અકાલમાં જ મારી જઈશ. તો પણ તે અર્હન્નક ધર્મધ્યાનયુક્ત વિચરે છે. ત્યારે તે પિશાચ અર્હન્નકને નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનથી ચલિત કરવા સમર્થ ન થયો, ત્યારે ઉપશાંત યાવત્ ખેદવાળો થઈ, ધીમે ધીમે પોતવહનને પાણી ઉપર સ્થાપ્યુ, તે દિવ્ય પિશાચરૂપ સંહરી દિવ્ય દેવરૂપ વિકુર્વ્યુ, પછી આકાશમાં સ્થિર થઈ, ઘુંઘરુના ધ્વનિથી યુક્ત, પંચવર્ણી ઉત્તમ વસ્ત્ર ધારણ કરી અર્હન્નક શ્રાવકને કહ્યું – હે અર્હન્નક ! તું ધન્ય છે, હે દેવાનુપ્રિય ! યાવત્ તારું જીવન સફળ છે, જેથી તને નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનમાં આવી શ્રદ્ધા લબ્ધ – પ્રાપ્ત અને અભિસમન્વાગત થઈ. હે દેવાનુપ્રિય ! દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રએ સૌધર્મકલ્પે સૌધર્માવતંસક વિમાને સુધર્માસભામાં ઘણા દેવો મધ્યે મહાશબ્દોથી આમ કહ્યું – નિશ્ચે જંબૂદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં, ચંપાનગરીમાં અર્હન્નક શ્રાવક, જીવાજીવનો જ્ઞાતા છે, તેને કોઈ દેવ કે દાનવ નિર્ગ્રન્થ પ્રવચનથી ચલિત યાવત્ વિપરિણામિત કરવા સમર્થ નથી. ત્યારે મેં શક્રની આ વાતની શ્રદ્ધા ન કરી, પછી મને આવો વિચાર આવ્યો કે – હું અર્હન્નક પાસે પ્રગટ થાઉં અને જાણું કે અર્હન્નક પ્રિયધર્મી – દૃઢધર્મી છે કે નહીં ? શીલવ્રતગુણથી ચલિત થઈ યાવત્ ત્યાગ કરે છે કે નહીં, એમ વિચારી, અવધિજ્ઞાન વડે તમને મેં જોયા. ઈશાન કોણમાં જઈ ઉત્તર વૈક્રિય રૂપ કરી ઉત્કૃષ્ટ ગતિથી સમુદ્રમાં આપની પાસે આવ્યો. આપને ઉપસર્ગ કર્યો. પણ આપ ડર્યા નહીં, તો શક્રેન્દ્રએ કહ્યું, તે અર્થ સત્ય છે, મેં આપની ઋદ્ધિ – દ્યુતિ – યશ – યાવત્ પરાક્રમ લબ્ધ, પ્રાપ્ત, અભિસમન્વાગત જાણ્યા છે, તો હે દેવાનુપ્રિય ! તમને ખમાવું છું, આપ ખમવા યોગ્ય છો, એ રીતે ફરી નહીં કરું. પછી હાથ જોડી, પગે પડી, આ અર્થ માટે વિનયપૂર્વક વારંવાર ખમાવ્યા, ખમાવીને અર્હન્નકને બે કુંડલ યુગલ આપ્યા. આપીને જે દિશામાંથી આવેલો, ત્યાં પાછો ગયો. સૂત્ર– ૮૮. ત્યારપછી તે અર્હન્નકે નિરુપસર્ગતા જાણી પ્રતિજ્ઞા પારી, ત્યારે તે અર્હન્નકાદિ યાવત્ વણિકો દક્ષિણના અનુકૂળ વાયુથી ગંભીર પોતપટ્ટણ ગયા. વહાણ રોક્યું, ગાડા – ગાડી સજ્જ કર્યા, તે ગણિમ આદિ વડે ગાડાગાડી ભર્યા. પછી ગાડા – ગાડી જોડ્યા, મિથિલા નગરીએ આવ્યા, મિથિલા રાજધાની બહાર અગ્રઉદ્યાનમાં ગાડા – ગાડી છોડ્યા. છોડીને મિથિલા રાજધાનીએ મહાર્થ – મહાર્ઘ – મહાર્હ – વિપુલ રાજયોગ્ય પ્રાભૃત કુંડલ – યુગલ લીધા, લઈને પ્રવેશ્યા, કુંભક રાજા પાસે આવીને બે હાથ જોડી, તે મહાર્થ, દિવ્ય કુંડલ ભેટ ધર્યા. પછી કુંભકે તે સાંયાત્રિકોની ભેટ સ્વીકારી, પછી ઉત્તમ વિદેહ રાજકન્યા મલ્લિને બોલાવીને તે દિવ્ય કુંડલ યુગલ રાજકન્યા મલ્લિને પહેરાવીને વિસર્જિત કરી. ત્યારે તે કુંભ રાજાએ, તે અર્હન્નક યાવત્ વણિકોને વિપુલ અશન – વસ્ત્ર – ગંધ આદિથી સત્કાર કર્યો યાવત્ તેમનો કર માફ કર્યો, તેમને વિદાય કર્યા. પછી તેઓ રાજમાર્ગે આવાસે આવ્યા, આવીને ભાંડનો વ્યાપાર કરવા લાગ્યા. તેમણે બીજા ભાંડ ખરીદ કરી ગાડા – ગાડી ભર્યા. ગંભીર પોતપટ્ટને આવ્યા, આવી પોતવહન સજાવ્યુ. તેમાં બધા ભાંડ ભર્યા. ભરીને દક્ષિણ દિશાનો અનુકૂળ વાયુ જાણી ચંપાનગરીના પોતસ્થાને આવ્યા. વહાણ લાંગરી ગાડા – ગાડી સજ્જ કરી, તે ગણિમાદિ ભર્યા, ભરીને યાવત્ મહાર્થ પ્રાભૃત દિવ્ય કુંડલ યુગલ લીધા. લઈને ચંદ્રચ્છાય અંગરાજ પાસે આવીને તે મહાર્થ ભેટ યાવત્ ધરી. ત્યારે અંગરાજાએ તે દિવ્યકુંડલ સ્વીકાર્યા, સ્વીકારીને અર્હન્નક આદિને આ પ્રમાણે પૂછ્યું – હે દેવાનુપ્રિયો ! તમે ઘણા ગામ, આકર યાવત્ અનેક સ્થાને ફરો છો, પોતવહનથી વારંવાર લવણસમુદ્રને અવગાહો છો, તો તમે ક્યાંય, કોઈ આશ્ચર્ય પૂર્વે જોયું ? ત્યારે અર્હન્નક આદિએ ચંદ્રચ્છાય અંગરાજાને કહ્યું – હે સ્વામી ! અમે બધા ચંપાનગરીમાં વસીએ છીએ. અમે અન્ય કોઈ દિવસે ગણિમાદિ માલ ભરી ઇત્યાદિ બધું જ પૂર્વવત્ કહેવું. યાવત્ કુંભરાજાને ભેટ ધરી. ત્યારે તે કુંભરાજાએ શ્રેષ્ઠ વિદેહ રાજકન્યા મલ્લીને તે દિવ્ય કુંડલયુગલ પહેરાવી, પ્રતિવિસર્જિત કરી. તો હે સ્વામી ! અમે કુંભરાજાના ભવનમાં વિદેહકન્યા મલ્લી આશ્ચર્યરૂપે જોઈ. જેવી મલ્લી છે.તેવી બીજી કોઈ દેવકન્યા યાવત્ અમે જોઈ નથી, ત્યારે તે ચંદ્રચ્છાયે તે અર્હન્નક આદિને સત્કારી, સન્માનીને વિસર્જિત કર્યા. પછી રાજાએ વણિકોના કથનથી હર્ષિત થઈ દૂતને બોલાવી યાવત્ રાજ્યના મૂલ્યથી પણ તે મલ્લીની પત્ની રૂપે યાચના કરવા કહ્યું. ત્યારે દૂત પણ યાવત્ જવાને નીકળ્યો. સૂત્ર સંદર્ભ– ૮૭, ૮૮ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tenam kalenam tenam samaenam amganamam janavae hottha. Tattha nam champa namam nayari hottha. Tattha nam champae nayarie chamdachchhae amgaraya hottha. Tattha nam champae nayarie arahannagapamokkha bahave samjatta-navavaniyaga parivasamti–addha java bahujanassa aparibhuya. Tae nam se arahannage samanovasae yavi hottha–ahigayajivajive vannao. Tae nam tesim arahannagapamokkhanam samjatta-navavaniyaganam annaya kayai egayao sahiyanam imeyaruve miho-kaha samullave samuppajjittha–seyam khalu amham ganiyam cha dharimam cha mejjam cha parichchhejjam cha bhamdagam gahaya lavanasamuddam poyavahanenam ogahittae ti kattu annamannassa eyamattham padisunemti, padisunetta ganimam cha dharimam cha mejjam cha parichchhejjam cha bhamdagam genhamti, genhitta sagadi-sagadayam sajjemti, sajjetta ganimassa dharimassa mejjassa parichchhejjassa ya bhamdagassa sagadi-sagadiyam bharemti, bharetta sohanamsi tihi-karana-nakkhatta-muhuttamsi viulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavemti, uvakkhadavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-parijanam bhoyanavelae bhumjavemti, bhumjavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-parijanam apuchchhamti, apuchchhitta sagadisagadiyam joyamti, joitta champae nagarie majjhammajjhenam niggachchhamti, niggachchhitta jeneva gambhirae poyapattane teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta sagadisagadiyam bhoyamti, poyavahanam sajjemti, sajjetta ganimassa dharimassa mejjassa parichchhejjassa ya bhamdagassa poyavahanam bharemti, tamdulana ya samiyassa ya tellassa ya dhayassa ya gulassa ya gorasassa ya udagassa ya bhayanana ya osahana ya bhesajjana ya tanassa ya katthassa ya avaranana ya paharanana ya annesim cha bahunam poyavahanapaugganam davvanam poyavahanam bharemti. Sohanamsi tihi-karana-nakkhatta-muhuttamsi viulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavemti, uvakkhadavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam bhoyanavelae bhumjavemti, bhumjavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam apuchchhamti, jeneva poyatthane teneva uvagachchhamti. Tae nam tesim arahannaga pamokkhanam bahunam samjatta-nava vaniyaganam mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyana tahim itthahim kamtahim piyahim manunnahim manamahim oralahim vagguhim abhinamdamta ya abhisamthunamana ya evam vayasi– ajja! Taya! Bhaya! Maula! Bhainejja! Bhagavaya samuddenam abhirakkhijjamana-abhirakkhijjamana chiram jivaha, bhaddam cha bhe, punaravi laddhatthe kayakajje anahasamagge niyagam gharam havvamagae pasamo tti kattu tahim somahim niddhahim dihahim sappivasahim pappuyahim ditthihim nirikkhamana muhuttamettam samchitthamti. Tao samaniesu pupphavalikammesu, dinnesu sarasa-ratta-chamdana-daddara-pamchamgulitalesu, anukkhittamsi dhuvamsi, puiesu samuddavaesu, samsariyasu valayasu, usiesu siesu jjhayaggesu, padduppavaiesu turesu jaiesu savvasaunesu, gahiesu ravarasasanesu mahaya ukkittha-sihanaya-bola-kalakalaravenam pakkhubhiyamahasamuddaravabhuyam piva meinim karemana egadisim egabhimuha arahannagapamokkha samjatta-nava vaniyaga navae durudha. Tao pussamanavo vakkamudahu– ham bho! Savvesimeva bhe atthasiddhi, uvatthiyaim kallanaim, padihayaim savvapavaim, jutto puso, vijao muhutto ayam desakalo. Tao pussamanavenam vakkamudahie hatthatuttha kannadhara-kuchchhidhara-gabbhijja-samjatta-navavaniyaga vavarimsu, tam navam punnuchchhamgam punnamuhim bamdhanehimto mumchamti. Tae nam sa nava vimukkabamdhana pavanabala-samahaya usiyasiya vitatapakkha iva garulajuvai gamgasalila-tikkha-soyavegehim samkhubbhamani-samkhubbhamani ummi-taramga-malasahassaim samaichchha-mani-samaichchhamani kaivaehim ahorattehim lavanasamuddam anegaim joyanasayaim ogadha. Tae nam tesim arahannagapamokkhanam samjatta-navavaniyaganam lavanasamuddam anegaim joyanasayaim ogadhanam samananam bahui uppaiyasayaim paubbhuyaim, tam jaha–akale gajjie akale vijjue akale thaniyasadde abbhikkhanam-abbhikkhanam agase devayao nachchamti. Tae nam te arahannagavajja samjatta-navavaniyaga egam cha nam maham talapisayam pasamti–talajamgham divamgayahim bahahim phuttasiram bhamara-nigara-varamasarasi-mahisakalayam bhariya-mehavannam suppanaham phala-sarisa- jiham lambottham dhavalavatta- asilittha- tikkha- thira -pina- kudila- dadhovagudhavayanam vikosiya-dharasijuyala- samasarisa- tanuya- chamchala- galamtarasalola- chavala- phuruphuremta- nillaliyagagjiham avayatthiya-mahalla-vigaya-bibhachchha-lalapagalamta-rattataluyam himgulaya-sagabbha-kamdarabilam cha amjana-girissa aggijjaluggilamtavayanam ausiya-akkhachammauitthagamdadesam china-chimidha-vamka-bhagganasam rosagaya-dhamadhamemta-maruya-nitthura-khara-pharusajjhusiram obhugga-nasiya-pudam ghadubbhai-raiya-bhisana-muham uddhamuhakanna-sakkuliya-mahamtavigaya-loma-samkhalaga-lambamta-chaliyakannam pimgala-dippamtaloyanam bhiudi -tadinidalam narasiramala-parinaddhachimdham vichittagonasa-subaddhaparikaram avaholamta-phupphu-yayamta-sappa-vichchhuya-godhumdura-naula-sarada-vira-iya-vichitta-veyachchhamaliyagam bhogakura-kanhasappa-dhamadhamemta-lambamtakannapuram majjara-siyala-laiyakhamdham ditta-dhudhuyamta-dhuya-kaya-bhumbhara-sira, ghamtaravenam bhima-bhayamkaram kayara-janahiyayaphodanam dittam attattahasam vinimmuyamtam, vasa-ruhira-puya-mamsa-mala-malina-pochchadatanu uttasanayam visalavachchham pechchhamta bhinnanakha-muha-nayana-kannam varavaggha-chitta-katti-niyamsanam sarasa-ruhira-gayachamma-viyaya-usaviya-bahujuyalam tahi ya khara-pharusa-asiniddha-ditta-anittha-asubha-appiya-akamta-vagguhim ya tajjayamtam–tam talapisayaruvam ejjamanam pasamti, pasitta bhiya tattha tasiya uvvigga samjayabhaya annamannassa kayam samaturamgemana-samaturamgemana bahunam imdana ya khamdana ya ruddana ya sivana ya vesamanana ya nagana ya bhuyana ya jakkhana ya ajja-kottakiriyana ya bahuni uvaiyasayani uvaimana chitthamti. Tae nam se arahannae samanovasae tam divvam pisayaruvam ejjamanam pasai, pasitta abhie atatthe achalie asambhamte anaule anuvvigge abhinnamuharaganayanavanne adina-vimana-manase poyavahanassa egadesamsi vatthamtenam bhumim pamajjai, pamajjitta thanam thai, thaitta, karayala-pariggahiyam sirasavattam matthae amjalim kattu evam vayasi– namotthu nam arahamtanam bhagavamtanam java siddhigainamadhejjam thanam sampattanam. Jai nam ham etto uvasaggao mumchami to me kappai parittae, aha nam etto uvasaggao na mumchami to me taha pachchakkhaeyavve ti kattu sagaram bhattam pachchakkhai. Tae nam se pisayaruve jeneva arahannage samanovasae teneva uvagachchhai, uvagachchhitta arahannagam evam vayasi–hambho arahannaga! Apatthiyapatthaya! Duramta-pamta-lakkhana! Hinapunna-chauddasiya! Siri-hiri-dhii-kitti-parivajjiya! No khalu kappai tava sila-vvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posaho-vavasaim chalittae va khobhittae va khamdittae va bhamjittae va ujjhittae va parichchaittae va. Tam jai nam tuma sila-vvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posahovavasaim na chalesi na khobhesi na khamdesi na bhamjesi na ujjhasi na parichchayasi, to te aham eyam poyavahanam dohim amguliyahim genhami, genhitta sattatthatalappamanamettaim uddham vehasam uvvihami amtojalamsi nivvolemi, jena tumam atta-duhatta-vasatte asamahipatte akale cheva jiviyao vavarovijjasi. Tae nam se arahannage samanovasae tam devam manasa cheva evam vayasi–aham nam devanuppiya! Arahannae namam samanovasae ahigayajivajive. No khalu aham sakke kenai devena va danavena va jakkhena va rakkhasenam va kinnarena va kimpurisena va mahoragena va gamdhavvena va niggamthao pavayanao chalittae va khobhittae va viparinamittae va, tumam nam ja saddha tam karehi tti kattu abhie java abhinnumuharaganayanavanne adina-vimana-manase nichchale nipphamde tusinie dhammajjhanovagae viharai. Tae nam se divve pisayaruve arahannagam samanovasagam dochchampi tachchampi evam vayasi–hambho arahannaga! Java dhammajjhanovagae viharai. Tae nam se divve pisayaruve arahannagam dhammajjhanovagayam pasai, pasitta baliyataragam asuratte tam poyavahanam dohim amguliyahim genhai, genhitta sattatthatalappamanamettaim uddham vehasam uvvihai, uvvihitta arahannayam evam vayasi–hambho arahannaga! Apatthiyapatthaya! No khalu kappai tava sila-vvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posahovavasaim chalittae va khobhittae va khamdittae va bhamjittae va ujjhittae va parichchaittae va. Tam jai nam tumam sila-vvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posahovavasaim na chalesi na khobhesi na khamdesi na bhamjesi na ujjhasi na parichchayasi, to te aham eyam poyavahanam amto jalamsi nibbolemi, jenam tumam atta-duhatta-vasatte asamahipatte akale cheva jiviyao vavarovijjasi. Tae nam se arahannage samanovasae tam devam manasa cheva evam vayasi–aham nam devanuppiya! Arahannae namam sama-novasae–ahigayajivajive no khalu aham sakke kenai devena va danavena va jakkhena va rakkhena va kinnarena va kimpurisena va mahoragena va gamdhavvena va niggamthao pavayanao chalittae va khobhittae va viparinamittae va, tumam nam ja saddha tam karehi tti kattu abhie java abhinnamuharaga-nayanavanne adina-vimana-manase nichchale nipphamde tusinie dhammajjhanovagae viharai. Tae nam se pisayaruve arahannagam jahe no samchaei niggamthao pavayanao chalittae va khobhittae va viparina-mittae va, tahe samte tamte paritamte nivvinne tam poyavahanam saniyam-saniyam uvarim jalassa thavei, thavetta tam divvam pisayaruvam padisa-harei, padisaharetta divvam devaruvam viuvvai–amtalikkhapadivanne sakhimkhiniyaim dasaddhavannaim vatthaim pavara parihie arahannagam sama-novasagam evam vayasi–ham bho arahannaga! Samanovasaya! Dhannesi nam tumam devanuppiya! Punnesi nam tumam devanuppiya! Kayatthesi nam tumam devanuppiya! Kayalakkhanesi nam tumam devanuppiya! Suladdhe nam tava devanuppiya! Manussae jammajiviyaphale, jassa nam tava niggamthe pavayane imeyaruva padivatti laddha patta abhisamannagaya. Evam khalu devanuppiya! Sakke devimde devaraya sohamme kappe sohammavadimsae vimane sabhae suhammae bahunam devanam majjhagae mahaya-mahaya saddenam evam aikkhai, evam bhasei, evam pannavei, evam paruvei–evam khalu deva! Jambuddive dive bharahe vase champae nayarie arahannae samanovasae abhigayajivajive. No khalu sakke kenai devena va danavena va jakkhena va rakkhasena va kinnarena va kimpurisena va mahoragena va gamdhavvena va niggamthao pavayanao chalittae va khobhittae va viparinamittae va. Tae nam aham devanuppiya! Sakkassa devimdassa devaranno no eyamattham saddahami, pattiyami roemi. Tae nam mama imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajittha–gachchhami nam aham arahannagassa amtiyam paubbhavami, janami tava aham arahannagam–kim piyadhamme no piyadhamme? Dadhadhamme no dadhadhamme? Sila-vvaya-guna-veramana-pachchakkhana-posahovavasaim kim chalei no chalei? Khobhei no khobhei? Khamdei no khamdei? Bhamjei no bhamjei? Ujjhai no ujjhai? Parichchayai no parichchayai tti kattu evam sampehesi, sampehetta ohim paumjami, paumjitta devanuppiyam ohina abhoemi, abhoetta uttarapuratthimam disibhagam avakkamami uttaraveuvviyam ruvam viuvvami, viuvvitta tae ukkitthae devagaie jeneva lavanasamudde jeneva devanuppie teneva uvagachchhami, uvagachchhitta devanuppiyassa uvasaggam karemi, no cheva nam devanuppie bhie tatthe chalie sambhamte aule uvvigge bhinnamahuraga-nayanavanne dinavimana-manase jae. Tam jam nam sakke devimde devaraya evam vayai, sachche nam esamatthe. Tam ditthe nam devanuppiyassa iddhi jui jaso balam viriyam purisakara-parakkame laddhe patte abhisamannagae. Tam khamemi nam devanuppiya! Khamesu nam devanuppiya! Khamtumarihasi nam devanuppiya nai bhujjo evamkaranayae tti kattu pamjaliude payavadie eyamattham vinaenam bhujjo-bhujjo khamei, arahannagassa ya duve kumdalajuyale dalayai, dalaitta jameva disim paubbhue tameva disim padigae. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 87. Te kale, te samaye amga janapada hatum, temam champanagari hati. Tyam chamdrachchhaya amgaraja hato. Te champa nagarimam arhannaka adi ghana samyatrika nauvanika raheta hata. Teo samriddha yavat aparibhuta hata. Temam te arhannaka name shravaka hato, te jiva – jiva adi tattvano jnyata hato ityadi shravakanum varnana karavum. Tyara pachhi te arhannaka adi samyatrika nauvanika anya koi divase ekatha thaya, maline ava svarupano paraspara katha – samlapa thayo. Apane mate uchita chhe ke ganima, dharima, meya, parichchhedya, bhamdaka laine lavanasamudramam pota – vahanathi avagahana karavum, ema vichari paraspara a vatane svikarine ganimadi laine gada – gadi taiyara karya. Ganimadina bhamdathi bharya. Shubha tithi – karana – nakshatra – muhurttamam vipula ashanadi taiyara karavya, mitradine bhojana velae jamadya. Yavat puchhyum, puchhine gada – gadi jodya. Jodine champanagarini vachchovachcha thai gambhira namaka potapattane avya. Gada – gadi chhodya. Pachhi pota vahana sajja karyu, ganima yavat chara prakarana bhamdane bharya, temam chokha, lota, tela, ghi, gorasa, pani, panina vasana, aushadha, bheshaja, trina, kashtha, vastra, shastra, anya pana vahanamam bharava yogya dravyo vahanamam bharya. Shubha tithi – karana – nakshatra – muhurttamam vipula ashanadi taiyara karavi, mitradine puchhine potasthane avya. Tyare te arhannaka adi musaphari karanara naukavanikona parivarajanoe tevi priya vanithi abhinamdata, abhistavata ama kahyum – he dada, pita, mata, mama, bhaneja ! Apa a bhagavan samudra vade punah punah rakshana karata chiramjiva thao. Apanum bhadra thao. Phari pana labdhartha thai, karya karine, vina vighne potana ghera jaladi avo, te ame joie, ema kahine snehamaya, satrishna ane amsubhari amkhothi jota – jota muhurttamatra tyam ubha rahya. Tyarapachhi pushpabali samapta thata, sarasa raktachamdanana pamche amgaliothi thapa marya. Dhupa uvekhyo, samudravayuni puja thai, valaya baha yathasthane sambhaline rakhi, shveta pataka pharakavi, vadyono madhura dhvani thayo, vijayakaraka shakuna thaya. Rajano ajnyapatra prapta thayo. Mahana ane utkrishta simhanada yavat dhvanithi, atyamta kshubdha thayela mahasamudrani garjana samana, prithvine shabdamaya karata, eka dishamam yavat vanijo navamam chadhya. Tyare pushpamanave ava vachano kahya – O vanijo ! Tamane badhane arthani siddhi thao. Kalyana prapta thao. Tamara badha papa nashta thaya chhe. Hala pushya nakshatra yukta, vijaya name muhurtta chhe, a deshakala yatrarthe uttama chhe.. Pachhi pushpamanava dvara a prakare vakya kahevathi hrishta – tushta thayela – kukshidhara – karnadhara – garbhaja ane te samyatrika naukavanika pota – potana karyamam lagi gaya. Pachhi te paripurna madhyabhagavali, mamgalathi paripurna agrabhagavali naukane bamdhanamukta kari. Tyarapachhi te nava bamdhanamukta thai, pavanana balathi chalati thai. Te sapheda vastra yukta hati, te pamkha phelavela garuda yuvati jevi lagati hati. Gamgajalana tivra prahara vegathi kshubdha thati – thati, hajaro mota – nana taramgona samuhane ullamghati, thoda dinomam lavanasamudramam anekashata yojana avagahya pachhi te arhannaka adi samyatrika nauvanikone ghana semkado utpata upajya, te a pramane – akalamam garjana – vidyuta – stanita shabdo, varamvara akashamam devanritya, eka moto pishacha dekhayo. Te pishacha, tada jevi jamghavalo, akashe pahomchati bahuvalo, kajala – umdara – bhemsa jevo kalo, jala bharela megha jevo, lamba hotha, damta bahara, bahara nikalela be jibha, modhamam dhasi gayela gala, nanu chapatum naka, bihamani ane vakra bhramara, agiya jevi chamakati amkha, trasadayaka vishala chhati, vishala peta, labadati kukshi, hasato ke chalato hoya tyare dhila dekhata avayava, nachato, asphota karato,same avato, gajato, ghanum ja attahasya karato hato. Te kalu kamala, bhemsana shimgada, alasina phula jevi kali tatha chharani dhara jevi tikshna talavara laine avata pishachane joya. Tyare te arhannaka sivayana samyatrika vanijo, eka mota talapishachane joyo. Tala pishacha sambamdhi a bijo patha chhe.. Tada jevi jamgha, akashe sparshati baha, phutela mathu, te pishacha, bhramara samuha – uttama adadano dhagalo – bhemsa samana kalo hato. Meghavarna samana shyama hato. Supada jeva nakha hata. Hala jevi jibha, lamba hotha, dhavala – gola – prithak – tikhi – sthira – moti – vakra dadhovalu mukha, vikasita – talavarani dhara jevi be patali chamchala chapala lala tapakati jibha, rasalolupa, chapala, lapalapati, labadati hati. Mukha phatelum hovathi khullu dekhatu lala talavu ghanu vikrita, bibhatsa, lalajharatu hatu, himgaloka vyapta amjanagirini gupha jevum agni jvala okatum mukha, samkochela aksha samana gala, kadachalivali chamadi, hotha, gala, nanu – chapatu – vakum – bhamgelu naka, krodhane karane nikalato nishthura ane karkasha shvasa, ghata mate rachela bhishana mukha, chapala – lamba kana, umcha mukhavali shashkuli, tena upara lamba, vikrita vala je kana – amkhana hadakane sparshata hata, pila – chamakata netra, lalata upara chadheli vijali jevi dekhati bhrikuti, manushya mastakani mala paherela chimdha, vichitra gonasathi baddha bakhtara hatum. Ahim – tahim pharata phutkarata sarpo – vimchhi – umdara – nakula – giragitana vichitra uttarasamga jevi mala, bhayanaka phenavali ane dhamadhamata be kala sapana latakata kumdala, bamne khabhe biladi ane shiyala hata. Mastake dipta – attahasya karanara ulluno mugata, ghamtana shabdathi bhima ane bhayamkara, kayarajanana hridaya mate sphotaka hato. Te dipta – attahasya karato hato. Tenum sharira charabi – lohi – paru mamsa – malathi malina ane lipta hatum. Te trasotpadaka, vishala chhativalo, vyaghranum vichitra chamadu paherela, jemam nakha, mukha, netra, kana adi vyaghra avayava dekhata hata. Rasa – rudhira lipta hathinum chamadu phelavela bamne hatha hata. Te, navamam besela lokoni kathora – snehahina – anishta – uttapajanaka – ashubha – apriya – akamta vanithi tarjana karato hato. Ava pishachane lokoe joyo. Ava talapishachane avato joine loko darya, bhayavala thaya, teo ekabijana sharire chipakata hata ane ghana indro, skamdo, rudra, shiva, vaishramana gana, bhuta, yaksha, ajja, kottakriya devini ghani manata manava lagya. Te rite tyam rahya. Tyare te arhannaka shravaka, te divya pishacharupane avato joyo, tene joine te nirbhaya, atrasta, achalita, asambhramta, anakula, anudvigna rahya. Tena modhano ramga ane netrono varnapana badalayo nahi, tena manamam dinata ke khinnata utpanna thai nahi. Tene potavahanana eka deshamam vastrana chhedathi bhumine pramarji, te sthane rahi, hatha jodi ama kahyum – arahamta yavat siddhigatine prapta bhagavamtane namaskara ho. Hum jo a upasargathi mukta thaum to mane kaussagga paravo kalpe, jo a upasargathi mukta na thaum to a pratyakhyana kalpe chhe, ema kahi sagari anashana grahana karyum. Tyare te pishacharupadhari deve arhannaka shravaka pase avine arhannakane ama kahyum – o aprarthitana prarthita yavat lakshmithi parivarjita arhannaka ! Tane shilavrata, anuvrata, gunavrata, mithyatva viramana, pratyakhyana ane paushadhopavasathi chalita thavum, kshobhita thavum, vrata khamditakaravum, vrata sarvatha bhamgavum, vratane ujjhita ke parityakta karavum kalpatu nathi, jo tum a shilavratadino yavat tyaga nahim kare, to hum a potavahanane be amgali vade laine sata – atha talani umchai sudhi akashamam uchhali, jalamam dubadi daisha. Jethi tum arttadhyanamam vasha thai, asamadhi pami, mari jaisha. Tyare te arhannaka shravake te devane manathi ja kahyum – he devanupriya ! Hum jivajivano jnyata arhannaka shravaka chhum, nishchaye mane koi deva, danava nirgrantha pravachanathi chalita, kshobhita, viparinamita karava samartha nathi, tamari je ichchha hoya te karo. Ema kahine arhannaka nirbhaya, mukhano ramga ke netrano varna badalya vina, adina – vimana manasa, nishchala, nispamda, mauna, dharmadhyanopagata thaine rahyo. Tyare te divya pishacharupadhari deve, arhannaka shravakane biji – triji vakhata ama kahyum – o arhannaka ! Ityadi kahine purvavata dhamaki api yavat arhannaka shravaka dharmadhyanamam lina rahi vichare chhe. Tyare te divya pishacharupa arhannakane dharmadhyanopagata janine ghano – ghano krodhita thai, te potavahanane be amgali vade upadi, sata – atha tala umchum akashamam lai gayo yavat arhannakane kahyum – o ! Aprarthitana prarthita, jo tane shilavrata adi chhodava na kalpata hoya, to pana tum aje akalamam ja mari jaisha. To pana te arhannaka dharmadhyanayukta vichare chhe. Tyare te pishacha arhannakane nirgrantha pravachanathi chalita karava samartha na thayo, tyare upashamta yavat khedavalo thai, dhime dhime potavahanane pani upara sthapyu, te divya pishacharupa samhari divya devarupa vikurvyu, pachhi akashamam sthira thai, ghumgharuna dhvanithi yukta, pamchavarni uttama vastra dharana kari arhannaka shravakane kahyum – He arhannaka ! Tum dhanya chhe, he devanupriya ! Yavat tarum jivana saphala chhe, jethi tane nirgrantha pravachanamam avi shraddha labdha – prapta ane abhisamanvagata thai. He devanupriya ! Devendra devaraja shakrae saudharmakalpe saudharmavatamsaka vimane sudharmasabhamam ghana devo madhye mahashabdothi ama kahyum – nishche jambudvipana bharatakshetramam, champanagarimam arhannaka shravaka, jivajivano jnyata chhe, tene koi deva ke danava nirgrantha pravachanathi chalita yavat viparinamita karava samartha nathi. Tyare mem shakrani a vatani shraddha na kari, pachhi mane avo vichara avyo ke – hum arhannaka pase pragata thaum ane janum ke arhannaka priyadharmi – dridhadharmi chhe ke nahim\? Shilavratagunathi chalita thai yavat tyaga kare chhe ke nahim, ema vichari, avadhijnyana vade tamane mem joya. Ishana konamam jai uttara vaikriya rupa kari utkrishta gatithi samudramam apani pase avyo. Apane upasarga karyo. Pana apa darya nahim, to shakrendrae kahyum, te artha satya chhe, mem apani riddhi – dyuti – yasha – yavat parakrama labdha, prapta, abhisamanvagata janya chhe, to he devanupriya ! Tamane khamavum chhum, apa khamava yogya chho, e rite phari nahim karum. Pachhi hatha jodi, page padi, a artha mate vinayapurvaka varamvara khamavya, khamavine arhannakane be kumdala yugala apya. Apine je dishamamthi avelo, tyam pachho gayo. Sutra– 88. Tyarapachhi te arhannake nirupasargata jani pratijnya pari, tyare te arhannakadi yavat vaniko dakshinana anukula vayuthi gambhira potapattana gaya. Vahana rokyum, gada – gadi sajja karya, te ganima adi vade gadagadi bharya. Pachhi gada – gadi jodya, mithila nagarie avya, mithila rajadhani bahara agraudyanamam gada – gadi chhodya. Chhodine mithila rajadhanie mahartha – mahargha – maharha – vipula rajayogya prabhrita kumdala – yugala lidha, laine praveshya, kumbhaka raja pase avine be hatha jodi, te mahartha, divya kumdala bheta dharya. Pachhi kumbhake te samyatrikoni bheta svikari, pachhi uttama videha rajakanya malline bolavine te divya kumdala yugala rajakanya malline paheravine visarjita kari. Tyare te kumbha rajae, te arhannaka yavat vanikone vipula ashana – vastra – gamdha adithi satkara karyo yavat temano kara mapha karyo, temane vidaya karya. Pachhi teo rajamarge avase avya, avine bhamdano vyapara karava lagya. Temane bija bhamda kharida kari gada – gadi bharya. Gambhira potapattane avya, avi potavahana sajavyu. Temam badha bhamda bharya. Bharine dakshina dishano anukula vayu jani champanagarina potasthane avya. Vahana lamgari gada – gadi sajja kari, te ganimadi bharya, bharine yavat mahartha prabhrita divya kumdala yugala lidha. Laine chamdrachchhaya amgaraja pase avine te mahartha bheta yavat dhari. Tyare amgarajae te divyakumdala svikarya, svikarine arhannaka adine a pramane puchhyum – He devanupriyo ! Tame ghana gama, akara yavat aneka sthane pharo chho, potavahanathi varamvara lavanasamudrane avagaho chho, to tame kyamya, koi ashcharya purve joyum\? Tyare arhannaka adie chamdrachchhaya amgarajane kahyum – he svami ! Ame badha champanagarimam vasie chhie. Ame anya koi divase ganimadi mala bhari ityadi badhum ja purvavat kahevum. Yavat kumbharajane bheta dhari. Tyare te kumbharajae shreshtha videha rajakanya malline te divya kumdalayugala paheravi, prativisarjita kari. To he svami ! Ame kumbharajana bhavanamam videhakanya malli ashcharyarupe joi. Jevi malli chhE.Tevi biji koi devakanya yavat ame joi nathi, Tyare te chamdrachchhaye te arhannaka adine satkari, sanmanine visarjita karya. Pachhi rajae vanikona kathanathi harshita thai dutane bolavi yavat rajyana mulyathi pana te mallini patni rupe yachana karava kahyum. Tyare duta pana yavat javane nikalyo. Sutra samdarbha– 87, 88 | ||