Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103675
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-३

 Translated Chapter :

શતક-૩
Section : उद्देशक-२ चमरोत्पात Translated Section : ઉદ્દેશક-૨ ચમરોત્પાત
Sutra Number : 175 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] भंतेति! भगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं वंदइ, नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वदासी–देवे णं भंते! महिड्ढीए जाव महानुभागे पुव्वामेव पोग्गलं खिवित्ता पभू तमेवं अनुपरियट्टित्ता णं गेण्हित्तए? हंता पभू। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–देवे णं महिड्ढीए जाव महानुभागे पुव्वामेव पोग्गलं खिवित्ता पभू तमेव अनुपरियट्टित्ता णं गेण्हित्तए? गोयमा! पोग्गले णं खित्ते समाणे पुव्वामेव सिग्घगई भवित्ता ततो पच्छा मंदगती भवति, देवे णं महिड्ढीए जाव महानुभागे पुव्विं पि पच्छा वि सीहे सीहगती चेव तुरिए तुरियगती चेव। से तेणट्ठेणं जाव पभू गेण्हित्तए। जइ णं भंते! देवे महिड्ढीए जाव पभू तमेव अनुपरियट्टित्ता णं गेण्हित्तए, कम्हा णं भंते! सक्केणं देविंदेणं देवरण्णा चमरे असुरिंदे असुरराया नो संचाइए साहित्थं गेण्हित्तए? गोयमा! असुरकुमाराणं देवाणं अहे गइविसए सीहे-सीहे चेव तुरिए-तुरिए चेव, उड्ढं गइविसए अप्पे-अप्पे चेव मंदे-मंदे चेव। वेमाणियाणं देवाणं उड्ढं गइविसए सीहे-सीहे चेव। तुरिए-तुरिए चेव, अहे गइविसए अप्पे-अप्पे चेव मंदे-मंदे चेव। जावतियं खेत्तं सक्के देविंदे देवराया उड्ढं उप्पयइ एक्केणं समएणं, तं वज्जे दोहिं, जं वज्जे दोहिं, तं चमरे तिहिं। सव्वत्थोवे सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो उड्ढलोयकंडए, अहेलोयकंडए संखेज्जगुणे जावतियं खेत्तं चमरे असुरिंदे असुरराया अहे ओवयइ एक्केणं समएणं, तं सक्के दोहिं, जं सक्के दोहिं, तं वज्जे तीहिं। सव्वत्थोवे चमरस्स असुरिंदस्स असुररन्नो अहेलोयकंडए, उड्ढलोयकंडए संखेज्जगुणे। एवं खलु गोयमा! सक्केणं देविंदेणं देवरण्णा चमरे असुरिंदे असुरराया नो संचाइए साहत्थिं गेण्हित्तए। सक्कस्स णं भंते! देविंदस्स देवरन्नो उड्ढं अहे तिरियं च गइविसयस्स कयरे कयरेहिंतो अप्पे वा? बहुए वा? तुल्ले वा? विसेसाहिए वा? गोयमा! सव्वत्थोवं खेत्तं सक्के देविंदे देवराया अहे ओवयइ एक्केणं समएणं तिरियं संखेज्जे भागे गच्छइ, उड्ढं संखेज्जे भागे गच्छइ। चमरस्स णं भंते! असुरिंदस्स असुररन्नो उड्ढं अहे तिरियं च गइविसयस्स कयरे कयरेहिंतो अप्पे वा? बहुए वा? तुल्ले वा? विसेसाहिए वा? गोयमा! सव्वत्थोवं खेत्तं चमरे असुरिंदे असुरराया उड्ढं उप्पयइ एक्केणं समएणं, तिरियं संखेज्जे भागे गच्छइ, अहे संखेज्जे भागे गच्छइ। वज्जस्स णं भंते! उड्ढं अहे तिरियं च गइविसयस्स कयरे कयरेहिंतो अप्पे वा? बहुए वा? तुल्ले वा? विसेसाहिए वा? गोयमा! सव्वत्थोवं खेत्तं वज्जे अहे ओवयइ एक्केणं समएणं, तिरियं विसेसाहिए भागे गच्छइ, उड्ढं विसेसाहिए भागे गच्छइ। सक्कस्स णं भंते! देविंदस्स देवरन्नो ओवयणकालस्स य, उप्पयणकालस्स य कयरे कयरेहिंतो अप्पे वा? बहुए वा? तुल्ले वा? विसेसाहिए वा? गोयमा! सव्वत्थोवे सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो उप्पयणकाले, ओवयणकाले संखेज्जगुणे। चमरस्स वि जहा सक्कस्स, नवरं–सव्वत्थोवे ओवयणकाले, उप्पयणकाले संखेज्जगुणे। वज्जस्स पुच्छा। गोयमा! सव्वत्थोवे उप्पयणकाले, ओवयणकाले विसेसाहिए। एयस्स णं भंते! वज्जस्स, वज्जाहिवइस्स, चमरस्स य असुरिंदस्स असुररन्नो ओवयण-कालस्स य, उप्पयणकालस्स य कयरे कयरेहिंतो अप्पे वा? बहुए वा? तुल्ले वा? विसेसाहिए वा? गोयमा! सक्कस्स य उप्पयणकाले, चमरस्स य ओवयणकाले– एए णं दोन्निवि तुल्ला सव्व-त्थोवा। सक्कस्स य ओवयणकाले वज्जस्स य उप्पयणकाले–एस णं दोण्ह वि तुल्ले संखेज्जगुणे। चमरस्स य उप्पयणकाले, वज्जस्स य ओवयणकाले–एस णं दोण्ह वि तुल्ले विसेसाहिए।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! એમ કહી, ગૌતમ સ્વામીએ શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદીને આમ કહ્યું – ભગવન્‌ !શું દેવ મહાઋદ્ધિ, મહાદ્યુતિ યાવત્‌ મહાનુભાગ છે કે જેથી પૂર્વે પુદ્‌ગલ ફેંકીને, તેની પાછળ જઈને ગ્રહણ કરવા સમર્થ છે ? હા, છે. ભગવન્ ! એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! પુદ્‌ગલ ફેંકવામાં આવે ત્યારે પહેલા શીઘ્ર ગતિ હોય છે, પછી મંદગતિ થાય છે. મોટી ઋદ્ધિવાળો દેવ પહેલા અને પછી પણ શીઘ્ર હોય છે. શીઘ્રગતિવાળા, ત્વરિત અને ત્વરિતગતિવાળા હોય છે. તેથી એમ કહ્યું. ભગવન્‌ ! જો મહર્દ્ધિક દેવ યાવત્‌ પાછળ જઈને પકડી શકે તો શક્રેન્દ્ર પોતાના હાથે ચમરેન્દ્ર કેમ પકડી ન શક્યો ? ગૌતમ ! અસુરકુમારોનો નીચે જવાનો ગતિ વિષય શીઘ્ર અને ત્વરિત હોય છે. ઉપર જવાનો વિષય અલ્પ, અલ્પ ગતિક, મંદ અને મંદગતિક હોય છે. વૈમાનિક દેવોનો ઉર્ધ્વગતિ વિષય શીઘ્ર અને ત્વરિત હોય છે, અધઃગતિનો વિષય અલ્પ અને મંદ હોય છે. શક્રેન્દ્રને જેટલું ક્ષેત્ર એક સમયમાં ઉપર જાય, તેટલું ક્ષેત્ર વજ્ર બે સમયે જાય, ચમરને ત્રણ સમય લાગે. શક્રનું ઊંચે જવાનું કાલમાન સૌથી થોડું છે અને નીચે જવાનું કાલમાન તેનાથી સંખ્યેયગુણ છે. એક સમયમાં ચમરેન્દ્ર જેટલો ભાગ નીચે જઈ શકે, તેટલું નીચે જવામાં શક્રને બે અને વજ્રને ત્રણ સમય લાગે. ચમરેન્દ્રનું અધોલોક કંડક સૌથી થોડું છે, ઉર્ધ્વલોક કંડક તેનાથી સંખ્યેયગણું છે. હે ગૌતમ ! તેથી શક્રેન્દ્ર, ચમરેન્દ્રને પકડી ન શક્યો. ભગવન્‌ ! દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના ઉર્ધ્વ, અધો કે તિર્છા ગતિ વિષયમાં કયો કોનાથી અલ્પ, બહુ, સમાન કે વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! એક સમયે શક્રેન્દ્ર સૌથી થોડો ભાગ નીચે જાય છે, તે કરતા તિર્છુ સંખ્યેય ભાગ જાય, ઉપર પણ સંખ્યેય ભાગ જાય છે. ભગવન્‌ ! અસુરેન્દ્ર અસુરરાજ ચમરના ઊર્ધ્વ, અધો કે તિર્છા ગતિ વિષયમાં કયો કોનાથી અલ્પ, બહુ, સમાન કે વિશેષાધિક છે ? ચમરેન્દ્ર એક સમયે સૌથી થોડો ભાગ ઉપર જાય છે, તિર્છુ તે કરતા સંખ્યેય ભાગ જાય અને અધો પણ સંખ્યેય ભાગ જાય છે. વજ્ર સંબંધી ગતિવિષય શક્ર માફક જાણવો. માત્ર ગતિ વિષય વિશેષાધિક કહેવો. ભગવન્‌ ! શક્રનો નીચે જવાનો કાળ અને ઉપર જવાનો કાળ, એ બેમાં કયો કાળ, કોનાથી થોડો, વધુ, સમાન કે વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! શક્રનો ઉપર જવાનો કાળ સૌથી થોડો અને નીચે જવાનો કાળ સંખ્યેયગુણ છે. ચમરેન્દ્રનું પણ એમજ જાણવુ. વિશેષ એ કે તેનો નીચે જવાનો કાળ સૌથી અલ્પ, ઉપર જવાનો સંખ્યેયગુણ છે. ભગવન્‌ ! વજ્રનો પ્રશ્ન. ગૌતમ ! વજ્રનો ઊંચે જવાનો કાળ સૌથી અલ્પ, નીચે જવાનો કાળ વિશેષાધિક છે. ભગવન્‌ ! વજ્ર, શક્રેન્દ્ર, ચમરેન્દ્ર એ ત્રણેના નીચે જવાના અને ઉપર જવાના કાળમાં કયો કોનાથી અલ્પ, બહુ, સમાન, વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! શક્રનો ઊર્ધ્વગમનકાળ અને ચમરનો અધોગમનકાળ બંને સમાન અને સૌથી અલ્પ છે. શક્રનો અધોગમન કાળ અને વજ્રનો ઊર્ધ્વગમન કાળ, એ બંને સરખા અને સંખ્યેયગુણા છે. ચમરનો ઊર્ધ્વગમન કાળ અને વજ્રનો અધોગમનકાળ બંને સરખા વિશેષાધિક છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] bhamteti! Bhagavam goyame samanam bhagavam mahaviram vamdai, namamsai, vamditta namamsitta evam vadasi–deve nam bhamte! Mahiddhie java mahanubhage puvvameva poggalam khivitta pabhu tamevam anupariyattitta nam genhittae? Hamta pabhu. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–deve nam mahiddhie java mahanubhage puvvameva poggalam khivitta pabhu tameva anupariyattitta nam genhittae? Goyama! Poggale nam khitte samane puvvameva sigghagai bhavitta tato pachchha mamdagati bhavati, deve nam mahiddhie java mahanubhage puvvim pi pachchha vi sihe sihagati cheva turie turiyagati cheva. Se tenatthenam java pabhu genhittae. Jai nam bhamte! Deve mahiddhie java pabhu tameva anupariyattitta nam genhittae, kamha nam bhamte! Sakkenam devimdenam devaranna chamare asurimde asuraraya no samchaie sahittham genhittae? Goyama! Asurakumaranam devanam ahe gaivisae sihe-sihe cheva turie-turie cheva, uddham gaivisae appe-appe cheva mamde-mamde cheva. Vemaniyanam devanam uddham gaivisae sihe-sihe cheva. Turie-turie cheva, ahe gaivisae appe-appe cheva mamde-mamde cheva. Javatiyam khettam sakke devimde devaraya uddham uppayai ekkenam samaenam, tam vajje dohim, jam vajje dohim, tam chamare tihim. Savvatthove sakkassa devimdassa devaranno uddhaloyakamdae, aheloyakamdae samkhejjagune Javatiyam khettam chamare asurimde asuraraya ahe ovayai ekkenam samaenam, tam sakke dohim, jam sakke dohim, tam vajje tihim. Savvatthove chamarassa asurimdassa asuraranno aheloyakamdae, uddhaloyakamdae samkhejjagune. Evam khalu goyama! Sakkenam devimdenam devaranna chamare asurimde asuraraya no samchaie sahatthim genhittae. Sakkassa nam bhamte! Devimdassa devaranno uddham ahe tiriyam cha gaivisayassa kayare kayarehimto appe va? Bahue va? Tulle va? Visesahie va? Goyama! Savvatthovam khettam sakke devimde devaraya ahe ovayai ekkenam samaenam tiriyam samkhejje bhage gachchhai, uddham samkhejje bhage gachchhai. Chamarassa nam bhamte! Asurimdassa asuraranno uddham ahe tiriyam cha gaivisayassa kayare kayarehimto appe va? Bahue va? Tulle va? Visesahie va? Goyama! Savvatthovam khettam chamare asurimde asuraraya uddham uppayai ekkenam samaenam, tiriyam samkhejje bhage gachchhai, ahe samkhejje bhage gachchhai. Vajjassa nam bhamte! Uddham ahe tiriyam cha gaivisayassa kayare kayarehimto appe va? Bahue va? Tulle va? Visesahie va? Goyama! Savvatthovam khettam vajje ahe ovayai ekkenam samaenam, tiriyam visesahie bhage gachchhai, uddham visesahie bhage gachchhai. Sakkassa nam bhamte! Devimdassa devaranno ovayanakalassa ya, uppayanakalassa ya kayare kayarehimto appe va? Bahue va? Tulle va? Visesahie va? Goyama! Savvatthove sakkassa devimdassa devaranno uppayanakale, ovayanakale samkhejjagune. Chamarassa vi jaha sakkassa, navaram–savvatthove ovayanakale, uppayanakale samkhejjagune. Vajjassa puchchha. Goyama! Savvatthove uppayanakale, ovayanakale visesahie. Eyassa nam bhamte! Vajjassa, vajjahivaissa, chamarassa ya asurimdassa asuraranno ovayana-kalassa ya, uppayanakalassa ya kayare kayarehimto appe va? Bahue va? Tulle va? Visesahie va? Goyama! Sakkassa ya uppayanakale, chamarassa ya ovayanakale– ee nam donnivi tulla savva-tthova. Sakkassa ya ovayanakale vajjassa ya uppayanakale–esa nam donha vi tulle samkhejjagune. Chamarassa ya uppayanakale, vajjassa ya ovayanakale–esa nam donha vi tulle visesahie.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Ema kahi, gautama svamie shramana bhagavamta mahavirane vamdine ama kahyum – bhagavan !Shum deva mahariddhi, mahadyuti yavat mahanubhaga chhe ke jethi purve pudgala phemkine, teni pachhala jaine grahana karava samartha chhe\? Ha, chhe. Bhagavan ! Ema kema kahyum\? Gautama ! Pudgala phemkavamam ave tyare pahela shighra gati hoya chhe, pachhi mamdagati thaya chhe. Moti riddhivalo deva pahela ane pachhi pana shighra hoya chhe. Shighragativala, tvarita ane tvaritagativala hoya chhe. Tethi ema kahyum. Bhagavan ! Jo maharddhika deva yavat pachhala jaine pakadi shake to shakrendra potana hathe chamarendra kema pakadi na shakyo\? Gautama ! Asurakumarono niche javano gati vishaya shighra ane tvarita hoya chhe. Upara javano vishaya alpa, alpa gatika, mamda ane mamdagatika hoya chhe. Vaimanika devono urdhvagati vishaya shighra ane tvarita hoya chhe, adhahgatino vishaya alpa ane mamda hoya chhe. Shakrendrane jetalum kshetra eka samayamam upara jaya, tetalum kshetra vajra be samaye jaya, chamarane trana samaya lage. Shakranum umche javanum kalamana sauthi thodum chhe ane niche javanum kalamana tenathi samkhyeyaguna chhe. Eka samayamam chamarendra jetalo bhaga niche jai shake, tetalum niche javamam shakrane be ane vajrane trana samaya lage. Chamarendranum adholoka kamdaka sauthi thodum chhe, urdhvaloka kamdaka tenathi samkhyeyaganum chhe. He gautama ! Tethi shakrendra, chamarendrane pakadi na shakyo. Bhagavan ! Devendra devaraja shakrana urdhva, adho ke tirchha gati vishayamam kayo konathi alpa, bahu, samana ke visheshadhika chhe\? Gautama ! Eka samaye shakrendra sauthi thodo bhaga niche jaya chhe, te karata tirchhu samkhyeya bhaga jaya, upara pana samkhyeya bhaga jaya chhe. Bhagavan ! Asurendra asuraraja chamarana urdhva, adho ke tirchha gati vishayamam kayo konathi alpa, bahu, samana ke visheshadhika chhe\? Chamarendra eka samaye sauthi thodo bhaga upara jaya chhe, tirchhu te karata samkhyeya bhaga jaya ane adho pana samkhyeya bhaga jaya chhe. Vajra sambamdhi gativishaya shakra maphaka janavo. Matra gati vishaya visheshadhika kahevo. Bhagavan ! Shakrano niche javano kala ane upara javano kala, e bemam kayo kala, konathi thodo, vadhu, samana ke visheshadhika chhe\? Gautama ! Shakrano upara javano kala sauthi thodo ane niche javano kala samkhyeyaguna chhe. Chamarendranum pana emaja janavu. Vishesha e ke teno niche javano kala sauthi alpa, upara javano samkhyeyaguna chhe. Bhagavan ! Vajrano prashna. Gautama ! Vajrano umche javano kala sauthi alpa, niche javano kala visheshadhika chhe. Bhagavan ! Vajra, shakrendra, chamarendra e tranena niche javana ane upara javana kalamam kayo konathi alpa, bahu, samana, visheshadhika chhe\? Gautama ! Shakrano urdhvagamanakala ane chamarano adhogamanakala bamne samana ane sauthi alpa chhe. Shakrano adhogamana kala ane vajrano urdhvagamana kala, e bamne sarakha ane samkhyeyaguna chhe. Chamarano urdhvagamana kala ane vajrano adhogamanakala bamne sarakha visheshadhika chhe.