Sutra Navigation: Sthanang ( સ્થાનાંગ સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1102479 | ||
Scripture Name( English ): | Sthanang | Translated Scripture Name : | સ્થાનાંગ સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
स्थान-५ |
Translated Chapter : |
સ્થાન-૫ |
Section : | उद्देशक-३ | Translated Section : | ઉદ્દેશક-૩ |
Sutra Number : | 479 | Category : | Ang-03 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] पंच अत्थिकाया पन्नत्ता, तं जहा– धम्मत्थिकाए, अधम्मत्थिकाए, आगासत्थिकाए, जीवत्थिकाए, पोग्गलत्थिकाए धम्मत्थिकाए अवण्णे अगंधे अरसे अफासे अरूवी अजीवे सासए अवट्ठिए लोगदव्वे। से समासओ पंचविधे पन्नत्ते, तं जहा–दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ, गुणओ। दव्वओ णं धम्मत्थिकाए एगं दव्वं। खेत्तओ लोगपमाणमेत्ते। कालओ न कयाइ नासी, न कयाइ न भवति, न कयाइ न भविस्सइत्ति– भुविं च भवति य भविस्सति य, धुवे निइए सासते अक्खए अव्वए अवट्ठिते निच्चे। भावओ अवण्णे अगंधे अरसे अफासे। गुणओ गमणगुणे। अधम्मत्थिकाए अवण्णे अगंधे अरसे अफासे अरूवी अजीवे सासए अवट्ठिए लोगदव्वे। से समासओ पंचविधे पन्नत्ते, तं जहा– दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ, गुणओ। दव्वओ णं अधम्मत्थिकाए एगं दव्वं। खेत्तओ लोगपमाणमेत्ते। कालओ न कयाइ नासी, ण कयाइ न भवति, न कयाइ नभविस्सइत्ति–भुविं च भवति य भविस्सति य, धुवे निइए सासते अक्खए अव्वए अवट्ठिते निच्चे। भावओ अवण्णे अगंधे अरसे अफासे। गुणओ ठाणगुणे। आगासत्थिकाए अवण्णे अगंधे अरसे अफासे अरूवी अजीवे सासए अवट्ठिए लोगालोगदव्वे। से समासओ पंचविधे पन्नत्ते, तं जहा–दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ, गुणओ। दव्वओ णं आगासत्थिकाए एगं दव्वं। खेत्तओ लोगालोगपमाणमेत्ते। कालओ न कयाइ नासी, न कयाइ नभवति, न कयाइ न भविस्सइत्ति–भुविं च भवति य भविस्सति य, धुवे निइए सासते अक्खए अव्वए अवट्ठिते निच्चे। भावओ अवण्णे अगंधे अरसे अफासे। गुणओ अवगाहनागुणे। जीवत्थिकाए णं अवण्णे अगंधे अरसे अफासे अरूवी जीवे सासए अवट्ठिए लोगदव्वे। से समासओ पंचविधे पन्नत्ते, तं जहा–दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ, गुणओ। दव्वओ णं जीवत्थिकाए अनंताइं दव्वाइं। खेत्तओ लोगपमाणमेत्ते। कालओ न कयाइ नासी, न कयाइ नभवति, न कयाइ न भविस्सइत्ति– भुविं च भवति य भविस्सति य, धुवे निइए सासते अक्खए अव्वए अवट्ठिते निच्चे। भावओ अवण्णे अगंधे अरसे अफासे। गुणओ उवओगगुणे। पोग्गलत्थिकाए पंचवण्णे पंचरसे दुगंधे अट्ठफासे रूवी अजीवे सासते अवट्ठिते लोगदव्वे। से समासओ पंचविधे पन्नत्ते, तं जहा–दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ, गुणओ। दव्वओ णं पोग्गलत्थिकाए अनंताइं दव्वाइं। खेत्तओ लोगपमाणमेत्ते। कालओ न कयाइ नासि, न कयाइ न भवति, न कयाइ न भविस्सइत्ति– भुविं च भवति य भविस्सति य, धुवे निइए सासते अक्खए अव्वए अवट्ठिते निच्चे। भावओ वण्णमंते गंधमंते रसमंते फासमंते। गुणओ गहणगुणे। | ||
Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૪૭૯. પાંચ અસ્તિકાયો કહ્યા છે – ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, જીવાસ્તિકાય, પુદ્ગલાસ્તિકાય. ધર્માસ્તિકાય અવર્ણ, અગંધ, અરસ, અસ્પર્શ, અરૂપી, અજીવ, શાશ્વત, અવસ્થિત, લોકવ્યાપી દ્રવ્ય છે તે સંક્ષેપથી પાંચ ભેદે છે – દ્રવ્યથી, ક્ષેત્રથી, કાળથી, ભાવથી અને ગુણથી. દ્રવ્યથી ધર્માસ્તિકાય એક દ્રવ્ય, ક્ષેત્રથી લોક પ્રમાણ, કાળથી ક્યારેય ન હતો તેમ નહીં, નથી એમ નહીં, ન હશે એમ નહીં. તે હતો – હશે અને રહેશે. તે ધ્રુવ, નિત્ય, શાશ્વત, અક્ષય, અવ્યય, અવસ્થિત, નિત્ય છે. ભાવથી અવર્ણ, અગંધ, અરસ, અસ્પર્શ, ગુણથી ગમનગુણ છે. અધર્માસ્તિકાય અવર્ણ આદિ પૂર્વવત્ છે. વિશેષ એ કે – ગુણથી સ્થિતિગુણ છે આકાશાસ્તિકાય અવર્ણ આદિ પૂર્વવત્ છે. વિશેષ એ કે – ક્ષેત્રથી લોકાલોક પ્રમાણ છે, ગુણથી અવગાહના ગુણ છે. શેષ પૂર્વવત્. જીવાસ્તિકાય – અવર્ણ આદિ પૂર્વવત્ છે. વિશેષ એ કે – દ્રવ્યથી જીવાસ્તિકાય અનંત દ્રવ્ય છે, અરૂપી, જીવ, શાશ્વત છે, ગુણથી ઉપયોગ ગુણ છે. પુદ્ગલાસ્તિકાય – પાંચ વર્ણ, પાંચ રસ, બે ગંધ, આઠ સ્પર્શ, રૂપી, અજીવ, શાશ્વત, અવસ્થિત છે – યાવત્ – દ્રવ્યથી પુદ્ગલાસ્તિકાય અનંત દ્રવ્યો, ક્ષેત્રથી લોકપ્રમાણ, કાળથી – કાળથી ન હતો તેમ નહીં યાવત્ નિત્ય, ભાવથી વર્ણ – ગંધ – રસ – સ્પર્શયુક્ત, ગુણથી ગ્રહણગુણવાળો છે. સૂત્ર– ૪૮૦. ગતિ પાંચ કહી છે – નરકગતિ , તિર્યંચગતિ, મનુષ્યગતિ, દેવગતિ, સિદ્ધિગતિ. સૂત્ર સંદર્ભ– ૪૭૯, ૪૮૦ | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] pamcha atthikaya pannatta, tam jaha– dhammatthikae, adhammatthikae, agasatthikae, jivatthikae, poggalatthikae Dhammatthikae avanne agamdhe arase aphase aruvi ajive sasae avatthie logadavve. Se samasao pamchavidhe pannatte, tam jaha–davvao, khettao, kalao, bhavao, gunao. Davvao nam dhammatthikae egam davvam. Khettao logapamanamette. Kalao na kayai nasi, na kayai na bhavati, na kayai na bhavissaitti– bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya, dhuve niie sasate akkhae avvae avatthite nichche. Bhavao avanne agamdhe arase aphase. Gunao gamanagune. Adhammatthikae avanne agamdhe arase aphase aruvi ajive sasae avatthie logadavve. Se samasao pamchavidhe pannatte, tam jaha– davvao, khettao, kalao, bhavao, gunao. Davvao nam adhammatthikae egam davvam. Khettao logapamanamette. Kalao na kayai nasi, na kayai na bhavati, na kayai nabhavissaitti–bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya, dhuve niie sasate akkhae avvae avatthite nichche. Bhavao avanne agamdhe arase aphase. Gunao thanagune. Agasatthikae avanne agamdhe arase aphase aruvi ajive sasae avatthie logalogadavve. Se samasao pamchavidhe pannatte, tam jaha–davvao, khettao, kalao, bhavao, gunao. Davvao nam agasatthikae egam davvam. Khettao logalogapamanamette. Kalao na kayai nasi, na kayai nabhavati, na kayai na bhavissaitti–bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya, dhuve niie sasate akkhae avvae avatthite nichche. Bhavao avanne agamdhe arase aphase. Gunao avagahanagune. Jivatthikae nam avanne agamdhe arase aphase aruvi jive sasae avatthie logadavve. Se samasao pamchavidhe pannatte, tam jaha–davvao, khettao, kalao, bhavao, gunao. Davvao nam jivatthikae anamtaim davvaim. Khettao logapamanamette. Kalao na kayai nasi, na kayai nabhavati, na kayai na bhavissaitti– Bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya, dhuve niie sasate akkhae avvae avatthite nichche. Bhavao avanne agamdhe arase aphase. Gunao uvaogagune. Poggalatthikae pamchavanne pamcharase dugamdhe atthaphase ruvi ajive sasate avatthite logadavve. Se samasao pamchavidhe pannatte, tam jaha–davvao, khettao, kalao, bhavao, gunao. Davvao nam poggalatthikae anamtaim davvaim. Khettao logapamanamette. Kalao na kayai nasi, na kayai na bhavati, na kayai na bhavissaitti– Bhuvim cha bhavati ya bhavissati ya, dhuve niie sasate akkhae avvae avatthite nichche. Bhavao vannamamte gamdhamamte rasamamte phasamamte. Gunao gahanagune. | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 479. Pamcha astikayo kahya chhe – dharmastikaya, adharmastikaya, akashastikaya, jivastikaya, pudgalastikaya. Dharmastikaya avarna, agamdha, arasa, asparsha, arupi, ajiva, shashvata, avasthita, lokavyapi dravya chhe te samkshepathi pamcha bhede chhe – dravyathi, kshetrathi, kalathi, bhavathi ane gunathi. Dravyathi dharmastikaya eka dravya, kshetrathi loka pramana, kalathi kyareya na hato tema nahim, nathi ema nahim, na hashe ema nahim. Te hato – hashe ane raheshe. Te dhruva, nitya, shashvata, akshaya, avyaya, avasthita, nitya chhe. Bhavathi avarna, agamdha, arasa, asparsha, gunathi gamanaguna chhe. Adharmastikaya avarna adi purvavat chhe. Vishesha e ke – gunathi sthitiguna chhe Akashastikaya avarna adi purvavat chhe. Vishesha e ke – kshetrathi lokaloka pramana chhe, gunathi avagahana guna chhe. Shesha purvavat. Jivastikaya – avarna adi purvavat chhe. Vishesha e ke – dravyathi jivastikaya anamta dravya chhe, arupi, jiva, shashvata chhe, gunathi upayoga guna chhe. Pudgalastikaya – pamcha varna, pamcha rasa, be gamdha, atha sparsha, rupi, ajiva, shashvata, avasthita chhe – yavat – dravyathi pudgalastikaya anamta dravyo, kshetrathi lokapramana, kalathi – kalathi na hato tema nahim yavat nitya, bhavathi varna – gamdha – rasa – sparshayukta, gunathi grahanagunavalo chhe. Sutra– 480. Gati pamcha kahi chhe – narakagati, tiryamchagati, manushyagati, devagati, siddhigati. Sutra samdarbha– 479, 480 |