Sutra Navigation: Nandisutra ( નન્દીસૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1123636
Scripture Name( English ): Nandisutra Translated Scripture Name : નન્દીસૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

नन्दीसूत्र

 Translated Chapter :

નન્દીસૂત્ર
Section : Translated Section :
Sutra Number : 136 Category : Chulika-01
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] से किं तं साइयं सपज्जवसियं, अनाइयं अपज्जवसियं च? इच्चेयं दुवालसंगं गणिपिडगं– वुच्छित्तिनयट्ठयाए साइयं सपज्जवसियं, अवुच्छित्तिनयट्ठयाए अणाइयं अपज्जवसियं। तं समासओ चउव्विहं पन्नत्तं, तं जहा–दव्वओ, खेत्तओ, कालओ, भावओ। तत्थ दव्वओ णं सम्मसुयं एगं पुरिसं पडुच्च साइयं सपज्जवसियं, बहवे पुरिसे य पडुच्च अणाइयं अपज्जवसियं। खेत्तओ णं–पंचभरहाइं पंचएरवयाइं पडुच्च साइयं सप-ज्जवसियं, पंच महाविदेहाइं पडुच्च अणाइयं अपज्जवसियं। कालओ णं–ओसप्पिणिं उस्सप्पिणिं च पडुच्च साइयं सपज्जवसियं, नोओसप्पिणिं नोउस्स-प्पिणिं च पडुच्च अणाइयं अपज्जवसियं। भावओ णं–जे जया जिनपन्नत्ता भावा आघविज्जंति पन्नविज्जंति परूविज्जंति निंदं-सिज्जंति उवदंसिज्जंति, ते तया पडुच्च साइयं सपज्जवसियं, खओवसमियं पुण भावं पडुच्च अनाइयं अपज्जवसियं। अहवा–भवसिद्धियस्स सुयं साइयं सपज्जवसियं, अभवसिद्धियस्स सुयं अनाइयं अपज्जवसियं सव्वागासपएसग्गं सव्वागासपएसेहिं अनंतगुणियं पज्जवग्गक्खरं निप्फज्जइ। सव्वजीवाणं पि य णं–अक्खरस्स अनंतभागो निच्चुग्घाडिओ, जइ पुण सो वि आवरिज्जा, तेणं जीवो अजीवत्तं पाविज्जा। सट्ठुवि मेहसमुदए, होइ पभा चंदसूराणं। से त्तं साइयं सपज्जवसियं। से त्तं अणाइयं अपज्जवसियं।
Sutra Meaning : સાદિ સપર્યવસિત અને અનાદિ અપર્યવસિત શ્રુતનું સ્વરૂપ કેવું છે ? આ દ્વાદશાંગ રૂપ ગણિપિટક, વિચ્છેદ થવાની અપેક્ષાએ સાદિ – સાંત છે અને વિચ્છેદ નહીં થવાની અપેક્ષાએ સાદિ અંત રહિત છે. આ શ્રુતજ્ઞાનનું સંક્ષેપથી ચાર પ્રકારે વર્ણન કરેલ છે, જેમ કે – દ્રવ્યથી, ક્ષેત્રથી, કાળથી અને ભાવથી. તેમાં ૧. દ્રવ્યથી સમ્યક્‌શ્રુત એક પુરુષની અપેક્ષાએ સાદિ અને સાંત છે. ઘણા પુરુષોની અપેક્ષાએ આદિ અને અંતથી રહિત છે. ૨. ક્ષેત્રથી સમ્યક્‌શ્રુત પાંચ ભરત અને પાંચ ઐરાવત ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ સાદિ સાંત છે. પાંચ મહાવિદેહની અપેક્ષાએ અનાદિ અનંત છે. ૩. કાળથી સમ્યક્‌શ્રુત ઉત્સર્પિણી અને અવસર્પિણી કાળની અપેક્ષાએ સાદિ સાંત છે. નો – અવસર્પિણી અર્થાત્‌ અવસ્થિત કાળની અપેક્ષાએ અનાદિ અનંત છે. ૪. ભાવથી સર્વજ્ઞ સર્વદર્શી તીર્થંકરો દ્વારા જે ભાવ જે સમયે સામાન્ય રૂપથી કહેવાય છે, જે નામ આદિ ભેદ દર્શાવવા માટે વિશેષ રૂપે કથન કરાય છે. હેતુ દૃષ્ટાંતના ઉપદર્શનથી જે સ્પષ્ટતર કહેવાય અને ઉપનય તથા નિગમનથી જે સ્થાપિત કરાય, તે ભાવોની અપેક્ષાએ સાદિ – સાંત છે. ક્ષયોપશમ ભાવની અપેક્ષાએ સમ્યક્‌શ્રુત અનાદિ અનંત છે. અથવા ભવસિદ્ધિક (ભવ્ય) જીવોનું શ્રુત સાદિ સાંત છે, અભવસિદ્ધિક અભવ્ય) જીવોનું મિથ્યાશ્રુત અનાદિ અનંત છે. સંપૂર્ણ આકાશ પ્રદેશોની સંખ્યાને, સમસ્ત આકાશ પ્રદેશોની સંખ્યા સાથે અનંતવાર ગુણાકાર કરવાથી પર્યાય અક્ષર – ગુણોની પર્યવ પર્યાય) સંખ્યા નિષ્પન્ન થાય છે. દરેક જીવોના પર્યાય – અક્ષરનો અર્થાત્‌ શ્રુતજ્ઞાનના પર્યાયોનો અનંતમો ભાગ સદા ઉદ્‌ઘાટિત નિરાવરણ) રહે છે. જો તે પણ આવરણને પ્રાપ્ત થઈ જાય તો તેનાથી જીવાત્મા અજીવ – ભાવને પ્રાપ્ત થઈ જાય છે. કેમ કે ચેતના એ જીવનું લક્ષણ છે. પરંતુ એમ થાય નહીં. જેમ કે વાદળોના અત્યધિક પડળો ચંદ્ર અને સૂર્યની ઉપર આવી જાય તો પણ તેની પ્રભા કંઈક તો દેખાય જ છે. તેમ જીવના શ્રુતગુણ પર્યવ પર્યાય) પણ કર્મોના કેટલાય આવરણ આવી જાય તો પણ કંઈક નિરાવરણ રહે છે, પૂર્ણ આવરિત થતા નથી. આ રીતે સાદિ – સાંત અને અનાદિ અનંત શ્રુતનું વર્ણન છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] se kim tam saiyam sapajjavasiyam, anaiyam apajjavasiyam cha? Ichcheyam duvalasamgam ganipidagam– vuchchhittinayatthayae saiyam sapajjavasiyam, avuchchhittinayatthayae anaiyam apajjavasiyam. Tam samasao chauvviham pannattam, tam jaha–davvao, khettao, kalao, bhavao. Tattha davvao nam sammasuyam egam purisam paduchcha saiyam sapajjavasiyam, bahave purise ya paduchcha anaiyam apajjavasiyam. Khettao nam–pamchabharahaim pamchaeravayaim paduchcha saiyam sapa-jjavasiyam, pamcha mahavidehaim paduchcha anaiyam apajjavasiyam. Kalao nam–osappinim ussappinim cha paduchcha saiyam sapajjavasiyam, noosappinim noussa-ppinim cha paduchcha anaiyam apajjavasiyam. Bhavao nam–je jaya jinapannatta bhava aghavijjamti pannavijjamti paruvijjamti nimdam-sijjamti uvadamsijjamti, te taya paduchcha saiyam sapajjavasiyam, khaovasamiyam puna bhavam paduchcha anaiyam apajjavasiyam. Ahava–bhavasiddhiyassa suyam saiyam sapajjavasiyam, abhavasiddhiyassa suyam anaiyam apajjavasiyam Savvagasapaesaggam savvagasapaesehim anamtaguniyam pajjavaggakkharam nipphajjai. Savvajivanam pi ya nam–akkharassa anamtabhago nichchugghadio, jai puna so vi avarijja, tenam jivo ajivattam pavijja. Satthuvi mehasamudae, hoi pabha chamdasuranam. Se ttam saiyam sapajjavasiyam. Se ttam anaiyam apajjavasiyam.
Sutra Meaning Transliteration : Sadi saparyavasita ane anadi aparyavasita shrutanum svarupa kevum chhe\? A dvadashamga rupa ganipitaka, vichchheda thavani apekshae sadi – samta chhe ane vichchheda nahim thavani apekshae sadi amta rahita chhe. A shrutajnyananum samkshepathi chara prakare varnana karela chhe, jema ke – dravyathi, kshetrathi, kalathi ane bhavathi. Temam 1. Dravyathi samyakshruta eka purushani apekshae sadi ane samta chhe. Ghana purushoni apekshae adi ane amtathi rahita chhe. 2. Kshetrathi samyakshruta pamcha bharata ane pamcha airavata kshetrani apekshae sadi samta chhe. Pamcha mahavidehani apekshae anadi anamta chhe. 3. Kalathi samyakshruta utsarpini ane avasarpini kalani apekshae sadi samta chhe. No – avasarpini arthat avasthita kalani apekshae anadi anamta chhe. 4. Bhavathi sarvajnya sarvadarshi tirthamkaro dvara je bhava je samaye samanya rupathi kahevaya chhe, je nama adi bheda darshavava mate vishesha rupe kathana karaya chhe. Hetu drishtamtana upadarshanathi je spashtatara kahevaya ane upanaya tatha nigamanathi je sthapita karaya, te bhavoni apekshae sadi – samta chhe. Kshayopashama bhavani apekshae samyakshruta anadi anamta chhe. Athava bhavasiddhika (bhavya) jivonum shruta sadi samta chhe, abhavasiddhika abhavya) jivonum mithyashruta anadi anamta chhe. Sampurna akasha pradeshoni samkhyane, samasta akasha pradeshoni samkhya sathe anamtavara gunakara karavathi paryaya akshara – gunoni paryava paryaya) samkhya nishpanna thaya chhe. Dareka jivona paryaya – aksharano arthat shrutajnyanana paryayono anamtamo bhaga sada udghatita niravarana) rahe chhe. Jo te pana avaranane prapta thai jaya to tenathi jivatma ajiva – bhavane prapta thai jaya chhe. Kema ke chetana e jivanum lakshana chhe. Paramtu ema thaya nahim. Jema ke vadalona atyadhika padalo chamdra ane suryani upara avi jaya to pana teni prabha kamika to dekhaya ja chhe. Tema jivana shrutaguna paryava paryaya) pana karmona ketalaya avarana avi jaya to pana kamika niravarana rahe chhe, purna avarita thata nathi. A rite sadi – samta ane anadi anamta shrutanum varnana chhe.