Sutra Navigation: Vyavaharsutra ( વ્યવહારસૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1114051
Scripture Name( English ): Vyavaharsutra Translated Scripture Name : વ્યવહારસૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

Translated Chapter :

Section : उद्देशक-१० Translated Section : ઉદ્દેશક-૧૦
Sutra Number : 251 Category : Chheda-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] पंचविहे ववहारे पन्नत्ते तं जहा–आगमे सुए आणा धारणा जीए। जहा से तत्थ आगमे सिया, आगमेणं ववहारं पट्ठवेज्जा। नो से तत्थ आगमे सिया, जहा से तत्थ सुए सिया, सुएणं ववहारं पट्ठवेज्जा। नो से तत्थ सुए सिया, जहा से तत्थ आणा सिया, आणाए ववहारं पट्ठवेज्जा। नो से तत्थ आणा सिया, जहा से तत्थ धारणा सिया, धारणाए ववहारं पट्ठवेज्जा। नो से तत्थ धारणा सिया, जहा से तत्थ जीए सिया, जीएणं ववहारं पट्ठवेज्जा। इच्चेतेहिं पंचहिं ववहारेहिं ववहारं पट्ठवेज्जा, तं जहा–आगमेणं सुएणं आणाए धारणाए जीएणं। जहा-जहा से आगमे सुए आणा धारणा जीए तहा-तहा ववहारे पट्ठवेज्जा। से किमाहु भंते? आगमबलिया समणा निग्गंथा। इच्चेयं पंचविहं ववहारं जया-जया जहिं-जहिं तया-तया तहिं-तहिं अणिस्सिओवस्सियं ववहारं ववहरेमाणे समणे निग्गंथे आणाए आराहए भवइ।
Sutra Meaning : વ્યવહારમાં પાંચ પ્રકારે કહેલ છે, જેમ કે – ૧. આગમ, ૨. શ્રુત, ૩. આજ્ઞા, ૪. ધારણા, ૫. જીત ૧. જ્યાં આગમજ્ઞાની હોય, ત્યાં તેમના નિર્દેશાનુસાર વ્યવહાર કરે, ૨. જ્યાં આગમજ્ઞાની ન હોય ત્યાં શ્રુતજ્ઞાનીના નિર્દેશાનુસાર વ્યવહાર કરવો, ૩. જ્યાં શ્રુતજ્ઞાની ન હોય ત્યાં ગીતાર્થની આજ્ઞા અનુસાર વ્યવહાર કરવો, ૪. જ્યાં ગીતાર્થની આજ્ઞા ન હોય, ત્યાં સ્થવિરોની ધારણાનુસાર વ્યવહાર કરવો, ૫. જ્યાં સ્થવિરોની ધારણા જ્ઞાન ન હોય ત્યાં સર્વાનુમત પરંપરા અનુસાર વ્યવહાર કરવો અર્થાત્‌ આ પાંચ વ્યવહારાનુસાર વ્યવહાર કરવો. આગમજ્ઞાની, શ્રુતજ્ઞાની, ગીતાર્થઆજ્ઞા, સ્થવિરોની ધારણા અને પરંપરા, તેમાંથી જે સમયે જે ઉપલબ્ધ હોય, તે સમયે તેનાથી ક્રમશઃ વ્યવહાર કરવો. ભગવન્‌ ! એમ કેમ કહો છો ? સાધુઓ આગમ વ્યવહારની પ્રમુખતાવાળા હોય છે. આ પાંચ પ્રકારના વ્યવહાર માંથી જ્યારે જે – જે વિષયમાં જે – જે વ્યવહાર ઉપલબ્ધ હોય ત્યારે – ત્યારે તે – તે વિષયમાં તે – તે વ્યવહાર મધ્યસ્થ ભાગે કરે તે સાધુ જિનાજ્ઞાનો આરાધક થાય છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] pamchavihe vavahare pannatte tam jaha–agame sue ana dharana jie. Jaha se tattha agame siya, agamenam vavaharam patthavejja. No se tattha agame siya, jaha se tattha sue siya, suenam vavaharam patthavejja. No se tattha sue siya, jaha se tattha ana siya, anae vavaharam patthavejja. No se tattha ana siya, jaha se tattha dharana siya, dharanae vavaharam patthavejja. No se tattha dharana siya, jaha se tattha jie siya, jienam vavaharam patthavejja. Ichchetehim pamchahim vavaharehim vavaharam patthavejja, tam jaha–agamenam suenam anae dharanae jienam. Jaha-jaha se agame sue ana dharana jie taha-taha vavahare patthavejja. Se kimahu bhamte? Agamabaliya samana niggamtha. Ichcheyam pamchaviham vavaharam jaya-jaya jahim-jahim taya-taya tahim-tahim anissiovassiyam vavaharam vavaharemane samane niggamthe anae arahae bhavai.
Sutra Meaning Transliteration : Vyavaharamam pamcha prakare kahela chhe, jema ke – 1. Agama, 2. Shruta, 3. Ajnya, 4. Dharana, 5. Jita 1. Jyam agamajnyani hoya, tyam temana nirdeshanusara vyavahara kare, 2. Jyam agamajnyani na hoya tyam shrutajnyanina nirdeshanusara vyavahara karavo, 3. Jyam shrutajnyani na hoya tyam gitarthani ajnya anusara vyavahara karavo, 4. Jyam gitarthani ajnya na hoya, tyam sthavironi dharananusara vyavahara karavo, 5. Jyam sthavironi dharana jnyana na hoya tyam sarvanumata parampara anusara vyavahara karavo arthat a pamcha vyavaharanusara vyavahara karavo. Agamajnyani, shrutajnyani, gitarthaajnya, sthavironi dharana ane parampara, temamthi je samaye je upalabdha hoya, te samaye tenathi kramashah vyavahara karavo. Bhagavan ! Ema kema kaho chho\? Sadhuo agama vyavaharani pramukhatavala hoya chhe. A pamcha prakarana vyavahara mamthi jyare je – je vishayamam je – je vyavahara upalabdha hoya tyare – tyare te – te vishayamam te – te vyavahara madhyastha bhage kare te sadhu jinajnyano aradhaka thaya chhe.