Sutra Navigation: Pragnapana ( પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1106608
Scripture Name( English ): Pragnapana Translated Scripture Name : પ્રજ્ઞાપના ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

पद-५ विशेष

 Translated Chapter :

પદ-૫ વિશેષ
Section : Translated Section :
Sutra Number : 308 Category : Upang-04
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] नेरइयाणं भंते! केवतिया पज्जवा पन्नत्ता? गोयमा! अनंता पज्जवा पन्नत्ता। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चति–नेरइयाणं अनंता पज्जवा पन्नत्ता? गोयमा! नेरइए नेरइयस्स दव्वट्ठयाए तुल्ले। पदेसट्ठयाए तुल्ले। ओगाहणट्ठयाए सिए हीने सिय तुल्ले सिय अब्भहिए– जदि हीने असंखेज्ज भागहीने वा संखेज्जभागहीने वा संखेज्जगुणहीने वा असंखेज्जगुणहीने वा। अह अब्भहिए असंखेज्जभागमब्भहिए वा संखेज्जभागमब्भहिए वा संखेज्जगुणमब्भहिए वा असंखेज्जगुण-मब्भहिए वा। ठिईए सिय हीने सिय तुल्ले सिय अब्भहिए– जइ हीने असंखेज्जभागहीने वा संखेज्ज-भागहीने वा संखेज्जगुणहीने वा असंखेज्जगुणहीने वा। अह अब्भहिए असंखेज्जभागमब्भहिए वा संखेज्जभागमब्भहिए वा संखेज्जगुणमब्भहिए वा असंखेज्जगुणमब्भहिए वा। कालवण्णपज्जवेहिं सिय हीने सिय तुल्ले सिय अब्भहिए– जदि हीने अनंतभागहीने वा असंखेज्जभागहीने वा संखेज्जभागहीने वा संखेज्जगुणहीने वा असंखेज्जगुणहीने वा अनंत-गुणहीने वा। अह अब्भहिए अनंतभागमब्भहिए वा असंखेज्जभागमब्भहिए वा संखेज्जभाग-मब्भहिए वा संखेज्जगुणमब्भहिए वा असंखेज्जगुणमब्भहिए वा अनंतगुणमब्भहिए वा। नीलवण्ण पज्जवेहिं लोहियवण्णपज्जवेहिं हालिद्दवण्णपज्जवेहिं सुक्किलवण्णपज्जवेहिं य छट्ठाणवडिए। सुब्भिगंधपज्जवेहिं दुब्भिगंधपज्जवेहिं य छट्ठाणवडिए। तित्तरसपज्जवेहिं कडुयरस-पज्जवेहिं कसायरसपज्जवेहिं अंबिलरसपज्जवेहिं महुररसपज्जवेहि य छट्ठाणवडिए। कक्खड-फासपज्जवेहिं मउयफासपज्जवेहिं गरुयफासपज्जवेहिं लहुयफासपज्जवेहिं सीयफासपज्जवेहिं उसिणफासपज्जवेहिं निद्धफासपज्जवेहिं लुक्खफासपज्जवेहिं य छट्ठाणवडिए। आभिनिबोहियनाणपज्जवेहिं सुयनाणपज्जवेहिं ओहिनाणपज्जवेहिं मतिअन्नाणपज्जवेहि सुयअन्नाणपज्जवेहिं विभंगनाणपज्जवेहिं चक्खुदंसणपज्जवेहिं अचक्खुदंसणपज्जवेहिं ओहि-दंसणपज्जवेहि य छट्ठाणवडिते। से एएणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चति– नेरइयाणं नो संखेज्जा, नो असंखेज्जा, अनंता पज्जवा पन्नत्ता।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! નારકોના કેટલા પર્યાયો છે ? ગૌતમ ! અનંતા પર્યાયો છે. ભગવન્‌ !એમ કેમ કહ્યું ? ગૌતમ ! એક નારક, બીજા નારકની અપેક્ષાએ દ્રવ્યાર્થપણે તુલ્ય છે, પ્રદેશાર્થપણે તુલ્ય છે, પણ અવગાહના વડે કદાચ હીન, કદાચ તુલ્ય, કદાચ અધિક હોય. જો હીન હોય તો અસંખ્યાતમો ભાગ હીન હોય, સંખ્યાતમો ભાગહિન, સંખ્યાત ગુણ હીન કે અસંખ્યાતગુણ હીન હોય. જો અધિક હોય તો અસંખ્યાતમો ભાગ અધિક, સંખ્યાતમો ભાગ અધિક, સંખ્યાત ગુણ અધિક કે અસંખ્યાતગુણ અધિક હોય. સ્થિતિની અપેક્ષાથી કદાચ હીન, કદાચ તુલ્ય કે કદાચ અધિક હોય. જો હીન સ્થિતિક હોય તો અસંખ્યાતમો ભાગ હીન યાવત્‌ અસંખ્યાતગુણ હીન હોય. જો અધિક હોય તો અસંખ્યાતમો ભાગ અધિક યાવત્‌ અસંખ્યાતગુણ અધિક સ્થિતિવાળો હોય, કાળા વર્ણ પર્યાયની અપેક્ષાથી કદાચ હીન, કદાચ તુલ્ય કે કદાચ અધિક હોય. જો હીન હોય તો અનંતમો ભાગ હીન, અસંખ્યાતમો ભાગ હીન કેસંખ્યાતમો ભાગ હીન હોય અથવા સંખ્યાત ગુણ હીન – અસંખ્યાત ગુણ હીન કે અનંતગુણ હીન હોય. જો અધિક હોય તો અનંતમો ભાગ અધિક યાવત્‌ અનંતગુણ અધિક હોય. એ રીતે નીલ – રક્ત – હારિદ્ર અને શુક્લવર્ણની અપેક્ષાથી પણ છ સ્થાન પતિત જાણવો. સુગંધ અને દુર્ગંધ પર્યાયની અપેક્ષાથી છ સ્થાન પતિત હોય, તિક્ત – કટુક – કષાય – અમ્લ – મધુરરસ પર્યાયની અપેક્ષાએ છ સ્થાન પતિત હોય, કર્કશ – મૃદુ – ગુરુ – લઘુ – શીત – ઉષ્ણ – સ્નિગ્ધ – રૂક્ષ સ્પર્શ પર્યાય વડે છ સ્થાન પ્રાપ્ત હોય. આભિનિબોધિક – શ્રુત – અવધિ – મનઃપર્યાયજ્ઞાન પર્યાય તથા મતિઅજ્ઞાન – શ્રુતઅજ્ઞાન – વિભંગજ્ઞાન પર્યાય વડે, ચક્ષુ – અચક્ષુ – અવધિ દર્શન પર્યાય વડે છ સ્થાનને પ્રાપ્ત હોય. તે કારણથી હે ગૌતમ ! એમ કહ્યું કે નારકોના અનંતા પર્યાય હોય છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] neraiyanam bhamte! Kevatiya pajjava pannatta? Goyama! Anamta pajjava pannatta. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchati–neraiyanam anamta pajjava pannatta? Goyama! Neraie neraiyassa davvatthayae tulle. Padesatthayae tulle. Ogahanatthayae sie hine siya tulle siya abbhahie– jadi hine asamkhejja bhagahine va samkhejjabhagahine va samkhejjagunahine va asamkhejjagunahine va. Aha abbhahie asamkhejjabhagamabbhahie va samkhejjabhagamabbhahie va samkhejjagunamabbhahie va asamkhejjaguna-mabbhahie va. Thiie siya hine siya tulle siya abbhahie– jai hine asamkhejjabhagahine va samkhejja-bhagahine va samkhejjagunahine va asamkhejjagunahine va. Aha abbhahie asamkhejjabhagamabbhahie va samkhejjabhagamabbhahie va samkhejjagunamabbhahie va asamkhejjagunamabbhahie va. Kalavannapajjavehim siya hine siya tulle siya abbhahie– jadi hine anamtabhagahine va asamkhejjabhagahine va samkhejjabhagahine va samkhejjagunahine va asamkhejjagunahine va anamta-gunahine va. Aha abbhahie anamtabhagamabbhahie va asamkhejjabhagamabbhahie va samkhejjabhaga-mabbhahie va samkhejjagunamabbhahie va asamkhejjagunamabbhahie va anamtagunamabbhahie va. Nilavanna pajjavehim lohiyavannapajjavehim haliddavannapajjavehim sukkilavannapajjavehim ya chhatthanavadie. Subbhigamdhapajjavehim dubbhigamdhapajjavehim ya chhatthanavadie. Tittarasapajjavehim kaduyarasa-pajjavehim kasayarasapajjavehim ambilarasapajjavehim mahurarasapajjavehi ya chhatthanavadie. Kakkhada-phasapajjavehim mauyaphasapajjavehim garuyaphasapajjavehim lahuyaphasapajjavehim siyaphasapajjavehim usinaphasapajjavehim niddhaphasapajjavehim lukkhaphasapajjavehim ya chhatthanavadie. Abhinibohiyananapajjavehim suyananapajjavehim ohinanapajjavehim matiannanapajjavehi suyaannanapajjavehim vibhamgananapajjavehim chakkhudamsanapajjavehim achakkhudamsanapajjavehim ohi-damsanapajjavehi ya chhatthanavadite. Se eenatthenam goyama! Evam vuchchati– neraiyanam no samkhejja, no asamkhejja, anamta pajjava pannatta.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Narakona ketala paryayo chhe\? Gautama ! Anamta paryayo chhe. Bhagavan !Ema kema kahyum\? Gautama ! Eka naraka, bija narakani apekshae dravyarthapane tulya chhe, pradesharthapane tulya chhe, pana avagahana vade kadacha hina, kadacha tulya, kadacha adhika hoya. Jo hina hoya to asamkhyatamo bhaga hina hoya, samkhyatamo bhagahina, samkhyata guna hina ke asamkhyataguna hina hoya. Jo adhika hoya to asamkhyatamo bhaga adhika, samkhyatamo bhaga adhika, samkhyata guna adhika ke asamkhyataguna adhika hoya. Sthitini apekshathi kadacha hina, kadacha tulya ke kadacha adhika hoya. Jo hina sthitika hoya to asamkhyatamo bhaga hina yavat asamkhyataguna hina hoya. Jo adhika hoya to asamkhyatamo bhaga adhika yavat asamkhyataguna adhika sthitivalo hoya, Kala varna paryayani apekshathi kadacha hina, kadacha tulya ke kadacha adhika hoya. Jo hina hoya to anamtamo bhaga hina, asamkhyatamo bhaga hina kesamkhyatamo bhaga hina hoya athava samkhyata guna hina – asamkhyata guna hina ke anamtaguna hina hoya. Jo adhika hoya to anamtamo bhaga adhika yavat anamtaguna adhika hoya. E rite nila – rakta – haridra ane shuklavarnani apekshathi pana chha sthana patita janavo. Sugamdha ane durgamdha paryayani apekshathi chha sthana patita hoya, Tikta – katuka – kashaya – amla – madhurarasa paryayani apekshae chha sthana patita hoya, Karkasha – mridu – guru – laghu – shita – ushna – snigdha – ruksha sparsha paryaya vade chha sthana prapta hoya. Abhinibodhika – shruta – avadhi – manahparyayajnyana paryaya tatha matiajnyana – shrutaajnyana – vibhamgajnyana paryaya vade, chakshu – achakshu – avadhi darshana paryaya vade chha sthanane prapta hoya. Te karanathi he gautama ! Ema kahyum ke narakona anamta paryaya hoya chhe.