Sutra Navigation: Jivajivabhigam ( જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1105958
Scripture Name( English ): Jivajivabhigam Translated Scripture Name : જીવાભિગમ ઉપાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

चतुर्विध जीव प्रतिपत्ति

 Translated Chapter :

ચતુર્વિધ જીવ પ્રતિપત્તિ
Section : देवयोनिक Translated Section : દેવયોનિક
Sutra Number : 158 Category : Upang-03
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कहि णं भंते! नागकुमाराणं देवाणं भवना पन्नत्ता? जहा ठाणपदे जाव दाहिणिल्लावि पुच्छियव्वा जाव घरणे इत्थ नागकुमारिंदे नागकुमारराया परिवसति जाव विहरति। धरणस्स णं भंते! नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो कति परिसाओ पन्नत्ताओ? गोयमा! तिन्नि परिसाओ, ताओ चेव जहा चमरस्स। धरणस्स णं भंते! नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए कति देवसहस्सा पन्नत्ता जाव बाहिरियाए परिसाए कति देवीसया पन्नत्ता? गोयमा! धरणस्स णं नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए सट्ठिं देवसहस्साइं, मज्झिमियाए परिसाए सत्तरिं देव-सहस्साइं, बाहिरियाए असीतिदेवसहस्साइं, अब्भिंतरियाए परिसाए पन्नत्तरं देविसतं पन्नत्तं, मज्झिमियाए परिसाए पन्नासं देविसत्तं पन्नत्तं, बाहिरियाए परिसाए पणवीसं देविसत्तं पन्नत्तं। धरणस्स णं नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए देवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? मज्झिमियाए परिसाए देवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? बाहिरियाए परिसाए देवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? अब्भिंतरियाए परिसाए देवीणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? मज्झिमियाए परिसाए देवीणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? बाहिरियाए परिसाए देवीणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? गोयमा! धरणस्स णं नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए देवाणं सातिरेगं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, मज्झिमियाए परिसाए देवाणं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, बाहिरियाए परिसाए देवाणं देसूणं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, अब्भिंतरियाए परिसाए देवीणं देसूणं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, मज्झिमियाए परिसाए देवीणं सातिरेगं चउब्भागपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, बाहिरियाए परिसाए देवीणं चउभागपलिओवमं ठिती पन्नत्ता। अट्ठो जहा चमरस्स। कहि णं भंते! उत्तरिल्लाणं नागकुमाराणं भवना पन्नत्ता? जहा ठाणपदे जाव विहरति। भूयानंदस्स णं भंते! नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए कति देव-साहस्सीओ पन्नत्ताओ? मज्झिमियाए परिसाए कति देवसाहस्सीओ पन्नत्ताओ? बाहिरियाए परिसाए कति देवसाहस्सीओ पन्नत्ताओ? अब्भिंतरियाए परिसाए कति देवसया पन्नत्ता? मज्झिमियाए परिसाए कति देविसया पन्नत्ता? बाहिरियाए परिसाए कति देविसया पन्नत्ता? गोयमा! भूयानंदस्स णं नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए पन्नासं देवसाहस्सीओ पन्नत्ताओ, मज्झिमियाए परिसाए सट्ठिं देवसाहस्सीओ पन्नत्ताओ, बाहिरियाए परिसाए सत्तरि देवसाहस्सीओ पन्नत्ताओ, अब्भिंतरियाए परिसाए दो पणवीसं देविसया पन्नत्ता, मज्झिमियाए परिसाए दो देवीसया पन्नत्ता, बाहिरियाए परिसाए पण्णत्तरं देविसयं पन्नत्तं। भूयानंदस्स णं भंते! नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए देवाणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता जाव बाहिरियाए परिसाए देवीणं केवतियं कालं ठिती पन्नत्ता? गोयमा! भूतानंदस्स णं नागकुमारिंदस्स नागकुमाररन्नो अब्भिंतरियाए परिसाए देवाणं देसूणं पलिओवमं ठिती पन्नत्ता, मज्झिमियाए परिसाए देवाणं साइरेगं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, बाहिरियाए परिसाए देवाणं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, अब्भिंतरियाए परिसाए देवीणं अद्ध-पलिओवमं ठिती पन्नत्ता, मज्झिमियाए परिसाए देवीणं देसूणं अद्धपलिओवमं ठिती पन्नत्ता, बाहिरियाए परिसाए देवीणं साइरेगं चउब्भागपलिओवमं ठिती पन्नत्ता। अत्थो जहा चमरस्स। अवसेसाणं वेणुदेवादीणं महाघोसपज्जवसाणाणं ठाणपदवत्तव्वया निरवयवा भाणियव्वा, परिसाओ जहा धरणभूताणंदाणं– दाहिणिल्लाणं जहा धरणस्स उत्तरिल्लाणं जहा भूतानंदस्स। परिमाणंपि ठितीवि।
Sutra Meaning : નાગકુમાર દેવોના ભવનો ક્યાં કહ્યા છે ? ગૌતમ ! ‘સ્થાનપદ’ મુજબ જાણવું યાવત્‌ દક્ષિણ દિશાવર્તી નાગકુમારોના આવાસ સંબંધી પ્રશ્ન પણ પૂછવા જોઈએ. યાવત્‌ ત્યાં ધરણ. અહીં નાગકુમારેન્દ્ર નાગકુમાર રાજા ધરણ વસે છે, યાવત્‌ તે દિવ્ય સુખોપભોગ કરતો વિચરે છે. ભગવન્‌ ! નાગકુમાર રાજા નાગકુમારેન્દ્ર ધરણની કેટલી પર્ષદાઓ છે ? ગૌતમ! ત્રણ. ચમરમા કહ્યા મુજબ બધુ કહેવું. ભગવન્‌ ! ધરણેન્દ્રની અભ્યંતર પર્ષદામાં કેટલા હજાર દેવો છે ? યાવત્‌ બાહ્ય પર્ષદામાં કેટલી દેવી છે ? ગૌતમ ! નાગકુમારરાજ નાગકુમારેન્દ્ર ધરણની અભ્યંતર પર્ષદામાં ૬૦,૦૦૦ દેવો, મધ્યમ પર્ષદામાં ૭૦,૦૦૦ દેવો, બાહ્ય પર્ષદામાં ૮૦,૦૦૦ દેવો છે. આભ્યંતર પર્ષદામાં ૧૭૫ દેવીઓ, મધ્યમમાં ૧૫૦, બાહ્યમાં ૧૨૫ દેવીઓ છે. ધરણેન્દ્રની આભ્યંતર પર્ષદામાં દેવોની કેટલી કાળ સ્થિતિ કહી છે ? મધ્યમ પર્ષદામાં દેવોની કેટલી કાળ સ્થિતિ છે ? બાહ્ય પર્ષદાના દેવોની કેટલી કાળ સ્થિતિ છે ? આભ્યંતર – મધ્યમ – બાહ્ય પર્ષદાની દેવીની કેટલી કાળ સ્થિતિ છે ? ગૌતમ ! ધરણેન્દ્રની અભ્યંતર પર્ષદાના દેવોની સાતિરેક અર્ધ પલ્યોપમની સ્થિતિ છે. મધ્યમ પર્ષદાના દેવોની અર્દ્ધ પલ્યોપમ સ્થિતિ છે, બાહ્ય પર્ષદાના દેવોની દેશોન અર્ધ પલ્યોપમ સ્થિતિ છે, અભ્યંતર પર્ષદાની દેવીની સ્થિતિ દેશોન અર્ધપલ્યોપમ છે. મધ્યમ પર્ષદાની સાતિરેક ચતુર્ભાગ પલ્યોપમ, બાહ્ય પર્ષદાની દેવીની ચતુર્ભાગ પલ્યોપમ સ્થિતિ છે. શેષ કથન ચમરેન્દ્ર સમાન છે. ઉત્તર દિશાના નાગકુમારોના ભવનો આદિ વર્ણન સ્થાનપદ મુજબ કહેવું યાવત ત્યાં ભૂતાનેન્દ્ર નાગકુમારેન્દ્ર દિવ્ય સુખોપભોગ કરતો વિચરે છે. ભગવન્‌ ! નાગકુમારરાજ નાગકુમારેન્દ્ર ભૂતાનંદની અભ્યંતરપર્ષદામાં કેટલા હજાર દેવો છે ? મધ્યમપર્ષદામાં કેટલા હજાર દેવો છે ? બાહ્યપર્ષદામાં કેટલા હજાર દેવો છે ? અભ્યંતર – મધ્યમ – બાહ્યપર્ષદામાં કેટલા સો દેવી છે ? ગૌતમ ! નાગકુમારેન્દ્ર નાગકુમાર રાજા ભૂતાનંદની અભ્યંતર પર્ષદામાં ૫૦,૦૦૦ દેવો છે, મધ્યમા પર્ષદામાં ૬૦,૦૦૦ દેવો છે, બાહ્ય પર્ષદામાં ૭૦,૦૦૦ દેવો છે. અભ્યંતર પર્ષદામાં ૨૨૫ દેવી, મધ્યમાં પર્ષદામાં ૨૦૦ દેવી, બાહ્ય પર્ષદામાં ૧૭૫ દેવીઓ કહેલી છે. ભગવન્‌ ! નાગકુમારરાજ નાગકુમારેન્દ્ર ભૂતાનંદની અભ્યંતર પર્ષદાના દેવોની કેટલો કાળ સ્થિતિ છે ? યાવત્‌ બાહ્ય પર્ષદાની દેવીની કેટલો કાળ સ્થિતિ છે ? ગૌતમ ! ભૂતાનંદેન્દ્રની અભ્યંતર પર્ષદાના દેવોની સ્થિતિ દેશોન પલ્યોપમ છે, મધ્યમ પર્ષદાના દેવોની સાતિરેક અર્દ્ધપલ્યોપમ સ્થિતિ છે. બાહ્ય પર્ષદાના દેવોની અર્ધપલ્યોપમ સ્થિતિ છે, બાહ્ય પર્ષદાના દેવીની સ્થિતિ સાતિરેક ચતુર્ભાગ પલ્યોપમ છે, મધ્યમા પર્ષદાના દેવીની દેશોન અર્ધ પલ્યોપમ સ્થિતિ છે, અભ્યંતર પર્ષદાની દેવીની અર્ધપલ્યોપમ સ્થિતિ છે. શેષ કથન ચમરેન્દ્ર મુજબ જાણવું. બાકીના વેણુદેવથી મહાઘોષ પર્યન્તનું કથન સ્થાનપદની વક્તવ્યતા મુજબ સંપૂર્ણ કહેવું. ધરણ અને ભૂતાનંદની પર્ષદા માફક બાકીના ભવનપતિ કહેવા. ધરણ માફક દક્ષિણ દિશાના, ભૂતાનંદ માફક ઉત્તર દિશાના ઇન્દ્રો કહેવા. પરિમાણ – સ્થિતિ પણ જાણવા.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kahi nam bhamte! Nagakumaranam devanam bhavana pannatta? Jaha thanapade java dahinillavi puchchhiyavva java gharane ittha nagakumarimde nagakumararaya parivasati java viharati. Dharanassa nam bhamte! Nagakumarimdassa nagakumararanno kati parisao pannattao? Goyama! Tinni parisao, tao cheva jaha chamarassa. Dharanassa nam bhamte! Nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae kati devasahassa pannatta java bahiriyae parisae kati devisaya pannatta? Goyama! Dharanassa nam nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae satthim devasahassaim, majjhimiyae parisae sattarim deva-sahassaim, bahiriyae asitidevasahassaim, abbhimtariyae parisae pannattaram devisatam pannattam, majjhimiyae parisae pannasam devisattam pannattam, bahiriyae parisae panavisam devisattam pannattam. Dharanassa nam nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae devanam kevatiyam kalam thiti pannatta? Majjhimiyae parisae devanam kevatiyam kalam thiti pannatta? Bahiriyae parisae devanam kevatiyam kalam thiti pannatta? Abbhimtariyae parisae devinam kevatiyam kalam thiti pannatta? Majjhimiyae parisae devinam kevatiyam kalam thiti pannatta? Bahiriyae parisae devinam kevatiyam kalam thiti pannatta? Goyama! Dharanassa nam nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae devanam satiregam addhapaliovamam thiti pannatta, majjhimiyae parisae devanam addhapaliovamam thiti pannatta, bahiriyae parisae devanam desunam addhapaliovamam thiti pannatta, abbhimtariyae parisae devinam desunam addhapaliovamam thiti pannatta, majjhimiyae parisae devinam satiregam chaubbhagapaliovamam thiti pannatta, bahiriyae parisae devinam chaubhagapaliovamam thiti pannatta. Attho jaha chamarassa. Kahi nam bhamte! Uttarillanam nagakumaranam bhavana pannatta? Jaha thanapade java viharati. Bhuyanamdassa nam bhamte! Nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae kati deva-sahassio pannattao? Majjhimiyae parisae kati devasahassio pannattao? Bahiriyae parisae kati devasahassio pannattao? Abbhimtariyae parisae kati devasaya pannatta? Majjhimiyae parisae kati devisaya pannatta? Bahiriyae parisae kati devisaya pannatta? Goyama! Bhuyanamdassa nam nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae pannasam devasahassio pannattao, majjhimiyae parisae satthim devasahassio pannattao, bahiriyae parisae sattari devasahassio pannattao, abbhimtariyae parisae do panavisam devisaya pannatta, majjhimiyae parisae do devisaya pannatta, bahiriyae parisae pannattaram devisayam pannattam. Bhuyanamdassa nam bhamte! Nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae devanam kevatiyam kalam thiti pannatta java bahiriyae parisae devinam kevatiyam kalam thiti pannatta? Goyama! Bhutanamdassa nam nagakumarimdassa nagakumararanno abbhimtariyae parisae devanam desunam paliovamam thiti pannatta, majjhimiyae parisae devanam sairegam addhapaliovamam thiti pannatta, bahiriyae parisae devanam addhapaliovamam thiti pannatta, abbhimtariyae parisae devinam addha-paliovamam thiti pannatta, majjhimiyae parisae devinam desunam addhapaliovamam thiti pannatta, bahiriyae parisae devinam sairegam chaubbhagapaliovamam thiti pannatta. Attho jaha chamarassa. Avasesanam venudevadinam mahaghosapajjavasananam thanapadavattavvaya niravayava bhaniyavva, parisao jaha dharanabhutanamdanam– dahinillanam jaha dharanassa uttarillanam jaha bhutanamdassa. Parimanampi thitivi.
Sutra Meaning Transliteration : Nagakumara devona bhavano kyam kahya chhe\? Gautama ! ‘sthanapada’ mujaba janavum yavat dakshina dishavarti nagakumarona avasa sambamdhi prashna pana puchhava joie. Yavat tyam dharana. Ahim nagakumarendra nagakumara raja dharana vase chhe, yavat te divya sukhopabhoga karato vichare chhe. Bhagavan ! Nagakumara raja nagakumarendra dharanani ketali parshadao chhe\? Gautama! Trana. Chamarama kahya mujaba badhu kahevum. Bhagavan ! Dharanendrani abhyamtara parshadamam ketala hajara devo chhe\? Yavat bahya parshadamam ketali devi chhe\? Gautama ! Nagakumararaja nagakumarendra dharanani abhyamtara parshadamam 60,000 devo, madhyama parshadamam 70,000 devo, bahya parshadamam 80,000 devo chhe. Abhyamtara parshadamam 175 devio, madhyamamam 150, bahyamam 125 devio chhe. Dharanendrani abhyamtara parshadamam devoni ketali kala sthiti kahi chhe\? Madhyama parshadamam devoni ketali kala sthiti chhe\? Bahya parshadana devoni ketali kala sthiti chhe\? Abhyamtara – madhyama – bahya parshadani devini ketali kala sthiti chhe\? Gautama ! Dharanendrani abhyamtara parshadana devoni satireka ardha palyopamani sthiti chhe. Madhyama parshadana devoni arddha palyopama sthiti chhe, bahya parshadana devoni deshona ardha palyopama sthiti chhe, abhyamtara parshadani devini sthiti deshona ardhapalyopama chhe. Madhyama parshadani satireka chaturbhaga palyopama, bahya parshadani devini chaturbhaga palyopama sthiti chhe. Shesha kathana chamarendra samana chhe. Uttara dishana nagakumarona bhavano adi varnana sthanapada mujaba kahevum yavata tyam bhutanendra nagakumarendra divya sukhopabhoga karato vichare chhe. Bhagavan ! Nagakumararaja nagakumarendra bhutanamdani abhyamtaraparshadamam ketala hajara devo chhe\? Madhyamaparshadamam ketala hajara devo chhe\? Bahyaparshadamam ketala hajara devo chhe\? Abhyamtara – madhyama – bahyaparshadamam ketala so devi chhe\? Gautama ! Nagakumarendra nagakumara raja bhutanamdani abhyamtara parshadamam 50,000 devo chhe, madhyama parshadamam 60,000 devo chhe, bahya parshadamam 70,000 devo chhe. Abhyamtara parshadamam 225 devi, madhyamam parshadamam 200 devi, bahya parshadamam 175 devio kaheli chhe. Bhagavan ! Nagakumararaja nagakumarendra bhutanamdani abhyamtara parshadana devoni ketalo kala sthiti chhe\? Yavat bahya parshadani devini ketalo kala sthiti chhe\? Gautama ! Bhutanamdendrani abhyamtara parshadana devoni sthiti deshona palyopama chhe, madhyama parshadana devoni satireka arddhapalyopama sthiti chhe. Bahya parshadana devoni ardhapalyopama sthiti chhe, bahya parshadana devini sthiti satireka chaturbhaga palyopama chhe, madhyama parshadana devini deshona ardha palyopama sthiti chhe, abhyamtara parshadani devini ardhapalyopama sthiti chhe. Shesha kathana chamarendra mujaba janavum. Bakina venudevathi mahaghosha paryantanum kathana sthanapadani vaktavyata mujaba sampurna kahevum. Dharana ane bhutanamdani parshada maphaka bakina bhavanapati kaheva. Dharana maphaka dakshina dishana, bhutanamda maphaka uttara dishana indro kaheva. Parimana – sthiti pana janava.