Sutra Navigation: Rajprashniya ( રાજપ્રશ્નીય ઉપાંગ સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1105728 | ||
Scripture Name( English ): | Rajprashniya | Translated Scripture Name : | રાજપ્રશ્નીય ઉપાંગ સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
सूर्याभदेव प्रकरण |
Translated Chapter : |
સૂર્યાભદેવ પ્રકરણ |
Section : | Translated Section : | ||
Sutra Number : | 28 | Category : | Upang-02 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] तेसि णं दाराणं उभओ पासे दुहओ निसीहियाए सोलस-सोलस वंदनकलसपरिवाडीओ पन्नत्ताओ। ते णं वंदनकलसा वरकमलपइट्ठाणा सुरभिवरवारिपडिपुण्णा चंदनकयचच्चागा आविद्धकंठेगुणा पउमुप्पलपिधाणा सव्वरयणामया अच्छा जाव पडिरूवा महया-महया महिंदकुंभसमाणा पन्नत्ता समणाउसो! तेसि णं दाराणं उभओ पासे दुहओ निसीहियाए सोलस-सोलस नागदंतपरिवाडीओ पन्नत्ताओ। ते णं नागदंता मुत्ताजालंतरुसियहेमजाल गवक्खजाल खिंखिणीघंटाजालपरिक्खित्ता अब्भुग्गया अभिनिसिट्ठा तिरियं सुसंपग्गहिया अहेपन्नगद्धरूवगा पन्नगद्धसंठाणसंठिया सव्व-वइरामया अच्छा जाव पडिरूवा महया-महया गयदंतसमाणा पन्नत्ता समणाउसो! तेसु णं नागदंतएसु बहवे किण्हसुत्तबद्धा वग्घारियमल्लदामकलावा नीलसुत्तबद्धा वग्घारिय-मल्लदामकलावा लोहितसुत्तबद्धा वग्घारियमल्लदामकलावा हालिद्दसुत्तबद्धा वग्घारिय-मल्लदाम-कलावा सुक्किलसुत्तबद्धा वग्घारियमल्लदामकलावा। ते णं दामा तवणिज्जलंबूसगा सुवण्णपयरमंडियगा नानामणिरयण विविहहारद्धहार उवसोभियसमुदया ईसिं अन्नमन्नमसंपत्ता पुव्वावरदाहिणुत्तरागएहिं वाएहिं मंदायं-मंदायं एज्जमाणा-एज्जमाणा पलंबमाणा-पलंबमाणा पझंझमाणा-पझंझमाणा उरालेणं मणुन्नेणं मनहरेणं कण्णमन-निव्वुतिकरेणं सद्देणं ते पएसे सव्वओ समंता आपूरेमाणा-आपूरेमाणा सिरीए अईव-अईव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। तेसि णं नागदंताणं उवरिं अण्णाओ सोलस-सोलस नागदंतपरिवाडीओ पन्नत्ताओ। ते णं नागदंता मुत्ताजालंतरुसियहेमजाल गवक्खजाल खिंखिणीघंटाजालपरिक्खित्ता अब्भुग्गया अभि-निसिट्ठा तिरियं सुसंपग्गहिया अहेपन्नगद्धरूवा पन्नगद्धसंठाणसंठिया सव्व वइरामया अच्छा जाव पडिरूवा महया-महया गयदंतसमाणा पन्नत्ता समणाउसो! तेसु णं नागदंतएसु बहवे रययामया सिक्कगा पन्नत्ता। तेसु णं रययामएसु सिक्कएसु बहवे वेरुलियामईओ धूवघडीओ पन्नत्ताओ। ताओ णं धूवघडीओ कालागरुपवरकुंदुरुक्कतुरुक्क-धूव-मघमघेंतगंधुद्धुयाभिरामाओ सुगंधवरगंधियाओ गंधवट्टिभूयाओ ओरालेणं मणुन्नेणं मनहरेणं घाणमणनिव्वुत्तिकरेणं गंधेण ते पदेसे सव्वओ समंता आपूरेमाणा-आपूरेमाणा सिरीए अतीव-अतीव उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठंति। | ||
Sutra Meaning : | તે દ્વારોની બંને પડખે નિષિધિકાઓમાં ૧૬ – ૧૬ ચંદન કળશોની પંક્તિઓ કહી છે. તે ચંદન કળશો ઉત્તમ કળશો ઉપર પ્રતિષ્ઠિત છે. ઉત્તમ સુગંધી જળથી ભરેલ, ચંદન લેપથી ચર્ચિત, કંઠમાં રક્તસૂત્ર બાંધેલ, પદ્મોત્પલથી ઢાંકેલ મુખવાળા હતા. આ બધા કળશો સર્વરત્નમય, નિર્મળ યાવત્ બૃહત્ ઇન્દ્રકુંભ જેવા વિશાળ અને અતિરમણીય હતા. તે દ્વારોના ઉભય પાર્શ્વવર્તી બંને નિષિધિકાઓમાં સોળ – સોળ નાગદંત પંક્તિઓ કહી છે. આ નાગદંત મોતી અને સોનાની માળામાં લટકતી ગવાક્ષાકાર ઘુંઘરુઓથી યુક્ત, નાની – નાની ઘંટિકાથી પરિવેષ્ટિત છે. તેનો અગ્રભાગ ઉપર તરફ ઉઠેલ દીવાલથી બહાર નીકળતો છે અને પાછળનો ભાગ અંદર દીવાલમાં સારી રીતે ઘૂસેલો છે. આકાર સર્પના અધોભાગ જેવો છે. અગ્રભાગ સર્પાર્ધ સમાન છે, વજ્રરત્નોનો બનેલ છે. મોટા – મોટા ગજદંતો જેવા આ નાગદંત સ્વચ્છ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે નાગદંતોમાં ઘણા કાળા સૂત્રથી બદ્ધ, વર્તુળાકાર, વગ્ઘારિત માલ્ય દામયુક્ત, નીલ – લોહિત – હાલિદ્ર – શુક્લના પણ માલ્યાદામ લટકતા હતા. તે માળા તપનીય સુવર્ણના લંબૂસક, સુવર્ણના પત્રોથી મંડિત યાવત્ કર્ણ – મનને સુખકર શબ્દોથી તે પ્રદેશમાં ચોતરફ આપૂરિત કરતા – કરતા શ્રી વડે અતિ – અતિ શોભતા એવા રહેલા હતા. તે નાગદંતો ઉપર બીજી સોળ – સોળ નાગદંતોની પંક્તિઓ કહી છે. તે નાગદંતો પૂર્વવત્ યાવત્ મોટા – મોટા ગજદંત સમાન કહેલા છે. હે આયુષ્યમાન્ શ્રમણો ! તે નાગદંતોમાં ઘણા રજતમય સિક્કા કહેલ છે. તે રજતમય સિક્કાઓમાં ઘણી વૈડૂર્યમય ધૂપઘડીઓ કહી છે. તે ધૂપઘડી કાળો અગરુ, પ્રવર કુંદુરુષ્ક, તુરુષ્ક, ધૂપથી મધમધતા ગંધોદ્ધૃત રમ્ય, સુગંધ વર ગંધિકાથી ગંધવર્તીભૂત ઉદાર, મનોજ્ઞ, મનહર, ઘ્રાણ અને મનને સુખકર ગંધ વડે તે પ્રદેશ ચોતરફ ફેલાઈ યાવત્ રહે છે. તે દ્વારોના બંને પડખે નિષિધિકાઓમાં સોળ – સોળ પૂતળીની પંક્તિઓ કહી છે. તે પૂતળીઓ લીલા કરતી, સુપ્રતિષ્ઠ, સુઅલંકૃત, વિવિધરંગી વસ્ત્રો, વિવિધ માળા ધારણ કરેલી, મુઠ્ઠી પ્રમાણ કટિભાગવાળી, મસ્તકે ઊંચો અંબોડો બાંધેલ, સમશ્રેણિ સ્થિત છે, તે સહવર્તી, અભ્યુન્નત, પરિપુષ્ટ, કઠોર, ભરાવદાર, સ્થૂળ, ગોળાકાર સ્તનોવાળી, રક્ત – શરીરી ડાબા હાથમા ગૃહીત અગ્ર શાખાવાળી, કંઈક અર્ધ મીંચેલ કટાક્ષ ચેષ્ટા વડે મનને હરણ કરતી એવી, આંખોમાં વસી જાય તેવી, પરસ્પર ખેદખિન્ન થતી, પૃથ્વી પરિણામી, શાશ્વત ભાવોપગત, ચંદ્રમુખી, ચંદ્ર વિલાસિની, ચંદ્રાર્દ્ધ સમ લલાટવાળી, ચંદ્રથી અધિક સૌમ્યદર્શન વાળી, ઉલ્કા જેવી ચમકતી વિદ્યુત ધન, સૂર્યના કિરણોથી દીપ્ત તેજથી અધિકતર પ્રકાશવાળી, શૃંગારના ગૃહ સમાન સુંદર વેશવાળી, પ્રાસાદીય આદિ રહેલી હતી. | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tesi nam daranam ubhao pase duhao nisihiyae solasa-solasa vamdanakalasaparivadio pannattao. Te nam vamdanakalasa varakamalapaitthana surabhivaravaripadipunna chamdanakayachachchaga aviddhakamtheguna paumuppalapidhana savvarayanamaya achchha java padiruva mahaya-mahaya mahimdakumbhasamana pannatta samanauso! Tesi nam daranam ubhao pase duhao nisihiyae solasa-solasa nagadamtaparivadio pannattao. Te nam nagadamta muttajalamtarusiyahemajala gavakkhajala khimkhinighamtajalaparikkhitta abbhuggaya abhinisittha tiriyam susampaggahiya ahepannagaddharuvaga pannagaddhasamthanasamthiya savva-vairamaya achchha java padiruva mahaya-mahaya gayadamtasamana pannatta samanauso! Tesu nam nagadamtaesu bahave kinhasuttabaddha vagghariyamalladamakalava nilasuttabaddha vagghariya-malladamakalava lohitasuttabaddha vagghariyamalladamakalava haliddasuttabaddha vagghariya-malladama-kalava sukkilasuttabaddha vagghariyamalladamakalava. Te nam dama tavanijjalambusaga suvannapayaramamdiyaga nanamanirayana vivihaharaddhahara uvasobhiyasamudaya isim annamannamasampatta puvvavaradahinuttaragaehim vaehim mamdayam-mamdayam ejjamana-ejjamana palambamana-palambamana pajhamjhamana-pajhamjhamana uralenam manunnenam manaharenam kannamana-nivvutikarenam saddenam te paese savvao samamta apuremana-apuremana sirie aiva-aiva uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. Tesi nam nagadamtanam uvarim annao solasa-solasa nagadamtaparivadio pannattao. Te nam nagadamta muttajalamtarusiyahemajala gavakkhajala khimkhinighamtajalaparikkhitta abbhuggaya abhi-nisittha tiriyam susampaggahiya ahepannagaddharuva pannagaddhasamthanasamthiya savva vairamaya achchha java padiruva mahaya-mahaya gayadamtasamana pannatta samanauso! Tesu nam nagadamtaesu bahave rayayamaya sikkaga pannatta. Tesu nam rayayamaesu sikkaesu bahave veruliyamaio dhuvaghadio pannattao. Tao nam dhuvaghadio kalagarupavarakumdurukkaturukka-dhuva-maghamaghemtagamdhuddhuyabhiramao sugamdhavaragamdhiyao gamdhavattibhuyao oralenam manunnenam manaharenam ghanamananivvuttikarenam gamdhena te padese savvao samamta apuremana-apuremana sirie ativa-ativa uvasobhemana-uvasobhemana chitthamti. | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Te dvaroni bamne padakhe nishidhikaomam 16 – 16 chamdana kalashoni pamktio kahi chhe. Te chamdana kalasho uttama kalasho upara pratishthita chhe. Uttama sugamdhi jalathi bharela, chamdana lepathi charchita, kamthamam raktasutra bamdhela, padmotpalathi dhamkela mukhavala hata. A badha kalasho sarvaratnamaya, nirmala yavat brihat indrakumbha jeva vishala ane atiramaniya hata. Te dvarona ubhaya parshvavarti bamne nishidhikaomam sola – sola nagadamta pamktio kahi chhe. A nagadamta moti ane sonani malamam latakati gavakshakara ghumgharuothi yukta, nani – nani ghamtikathi pariveshtita chhe. Teno agrabhaga upara tarapha uthela divalathi bahara nikalato chhe ane pachhalano bhaga amdara divalamam sari rite ghuselo chhe. Akara sarpana adhobhaga jevo chhe. Agrabhaga sarpardha samana chhe, vajraratnono banela chhe. Mota – mota gajadamto jeva a nagadamta svachchha yavat pratirupa chhe. Te nagadamtomam ghana kala sutrathi baddha, vartulakara, vaggharita malya damayukta, nila – lohita – halidra – shuklana pana malyadama latakata hata. Te mala tapaniya suvarnana lambusaka, suvarnana patrothi mamdita yavat karna – manane sukhakara shabdothi te pradeshamam chotarapha apurita karata – karata shri vade ati – ati shobhata eva rahela hata. Te nagadamto upara biji sola – sola nagadamtoni pamktio kahi chhe. Te nagadamto purvavat yavat mota – mota gajadamta samana kahela chhe. He ayushyaman shramano ! Te nagadamtomam ghana rajatamaya sikka kahela chhe. Te rajatamaya sikkaomam ghani vaiduryamaya dhupaghadio kahi chhe. Te dhupaghadi kalo agaru, pravara kumdurushka, turushka, dhupathi madhamadhata gamdhoddhrita ramya, sugamdha vara gamdhikathi gamdhavartibhuta udara, manojnya, manahara, ghrana ane manane sukhakara gamdha vade te pradesha chotarapha phelai yavat rahe chhe. Te dvarona bamne padakhe nishidhikaomam sola – sola putalini pamktio kahi chhe. Te putalio lila karati, supratishtha, sualamkrita, vividharamgi vastro, vividha mala dharana kareli, muththi pramana katibhagavali, mastake umcho ambodo bamdhela, samashreni sthita chhe, te sahavarti, abhyunnata, paripushta, kathora, bharavadara, sthula, golakara stanovali, rakta – shariri daba hathama grihita agra shakhavali, kamika ardha mimchela kataksha cheshta vade manane harana karati evi, amkhomam vasi jaya tevi, paraspara khedakhinna thati, prithvi parinami, shashvata bhavopagata, chamdramukhi, chamdra vilasini, chamdrarddha sama lalatavali, chamdrathi adhika saumyadarshana vali, ulka jevi chamakati vidyuta dhana, suryana kiranothi dipta tejathi adhikatara prakashavali, shrimgarana griha samana sumdara veshavali, prasadiya adi raheli hati. |