Sutra Navigation: Auppatik ( ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1105650 | ||
Scripture Name( English ): | Auppatik | Translated Scripture Name : | ઔપપાતિક ઉપાંગ સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
उपपात वर्णन |
Translated Chapter : |
ઉપપાત વર્ણન |
Section : | Translated Section : | ||
Sutra Number : | 50 | Category : | Upang-01 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] बहुजने णं भंते! अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ–एवं खलु अम्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे णयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ। से कहमेयं भंते! एवं खलु गोयमा! जं णं से बहुजने अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ एवं भासइ एवं पन्नवेइ एवं परूवेइ– एवं खलु अम्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे नयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ, सच्चे णं एसमट्ठे अहंपि णं गोयमा! एवमाइक्खामि एवं भासामि एवं पन्नवेमि एवं परूवेमि एवं खलु अम्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे नयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ। से केणट्ठेणं भंते! एवं वुच्चइ–अम्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे णयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ? गोयमा! अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स पगइभद्दयाए पगइउवसंतयाए पगइपतणु-कोहमाणमायालोहयाए मिउमद्दवसंपण्णयाए अल्लीणयाए विनीययाए छट्ठंछट्ठेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं उड्ढं बाहाओ पगिज्झिय-पगिज्झिय सूराभिमुहस्स आयावणभूमीए आयावेमाणस्स सुभेणं परिणामेणं पसत्थेहिं अज्झवसाणेहिं लेसाहिं विसुज्झमाणीहिं अन्नया कयाइ तदावरणिज्जाणं कम्माणं खओवसमेणं ईहापूह मग्गण गवेसणं करेमाणस्स वीरियलद्धीए वेउव्वियलद्धीए ओहिनाण-लद्धी समुप्पण्णा। तए णं से अम्मडे परिव्वायए तीए वीरियलद्धीए वेउव्वियलद्धीए ओहिनाणलद्धीए समुप्पन्नाए जणविम्हावणहेउं कंपिल्लपुरे नयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ–अम्मडे परिव्वायए कंपिल्लपुरे णयरे घरसए आहारमाहरेइ, घरसए वसहिं उवेइ। पहू णं भंते! अम्मडे परिव्वायए देवानुप्पियाणं अंतियं मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्तए? नो इणट्ठे समट्ठे। गोयमा! अम्मडे णं परिव्वायए समणोवासए अभिगयजीवाजीवे उवलद्धपुण्णपावे आसव संवर निज्जर किरियाहिगरण बंध मोक्ख कुसले असहेज्जदेवासुरणाग सुवण्ण जक्ख रक्खस किन्नर किंपुरिस गरुल गंधव्व महोरगाइएहिं निग्गंथाओ पावयणाओ अणइक्कमणिज्जे इणमो निग्गंथे पावयणे निस्संकिए निक्कंखिए निव्वितिगिच्छे लद्धट्ठे गहियट्ठे पुच्छियट्ठे अभिगयट्ठे विणिच्छियट्ठे अट्ठिमिंजपेमाणुरागरत्ते अयमाउसो! निग्गंथे पावयणे अट्ठे अयं परमट्ठे सेसे अणट्ठे चउद्दसअट्ठमुद्दिट्ठपुण्णमासिणीसु पडिपुण्णं पोसहं अनुपालेमाणे समणे निग्गंथे फासुएसणिज्जेणं असन पान खाइम साइमेणं वत्थ पडिग्गह कंबल पायपुच्छणेणं ओसहभेसज्जेणं पाडिहारिएणं पीढफलगसेज्जा-संथारएणं पडिलाभेमाणे सीलव्वय गुण वेरमण पच्चक्खाण पोसहोववासेहिं अहापरिग्गहिएहिं तवोकम्मेहिं अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स थूलए पाणाइवाए पच्चक्खाए जावज्जीवाए मुसावाए अदिण्णादाणे पच्चक्खाए जावज्जीवाए सव्वे मेहुणे पच्चक्खाए जावज्जीवाए थूलए परिग्गहे पच्चक्खाए जावज्जीवाए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ अक्खसोयप्पमाणमेत्तंपि जलं सयराहं उत्तरित्तए, नन्नत्थ अद्धाणगमणेणं अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ सगडं वा रहं वा जाणं वा जुग्गं वा गिल्लिं वा थिल्लिं वा पवहणं वा सीयं वा संदमाणियं वा दुरुहित्ताणं गच्छित्तए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ आसं वा हत्थिं वा उट्टं वा गोणं वा महिसं वा खरं दुरुहित्ताणं गमित्तए, नन्नत्थ बलाभिओगेणं। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ नडपेच्छाइ वा णट्टगपेच्छाइ वा जल्लपेच्छाइ वा मल्लपेच्छाइ वा मुट्ठिय-पेच्छाइ वा वेलंबगपेच्छाइ वा पवगपेच्छाइ वा कहगपेच्छाइ वा लासगपेच्छाइ वा आइक्खगपेच्छाइ वा लंखपेच्छाइ वा मंखपे-च्छाइ वा तुणइल्लपेच्छाइ वा तुंबवीणियपेच्छाइ वा भुयगपेच्छाइ वा मागहपेच्छाइ वा पेच्छित्तए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ हरियाणं लेसणया वा घट्टणया वा थंभणया वा लूसणया वा उप्पाडणया वा करित्तए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ इत्थिकहाइ वा भत्तकहाइ वा रायकहाइ वा देसकहाइ वा चोरकहाइ वा जनवयकहाइ वा अणत्थदंडं करित्तए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ अयपायाणि वा तंबपायाणि वा तउयपायाणि वा सीसगपायाणि वा रययजायरूव काय वेडंतिय वट्टलोह कंसलोह हारपुडय रीतिया मणि संख दंत चम्म चेल सेल पायाणि वा अन्नयराइं वा तहप्पगाराइं महद्धण-मोल्लाइं धारित्तए, नन्नत्थ अलाउपाएण वा दारुपाएण वा मट्टियापाएण वा। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ अयबंधणाणि वा तंबबंधणाणि वा तउयबंधणाणि वा सीसगबंधणाणि वा रयय जायरूव काय वेडंतिय वट्टलोह कंसलोह हारपुडय रीतिया मणि संख दंत चम्म चेल सेल बंधणाणि वा अन्नयराइं वा तहप्प गाराइं महद्धणमोल्लाइं धारित्तए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ नानाविहवण्णरागरत्ताइं वत्थाइं धारित्तए, नन्नत्थ एगाए धाउरत्ताए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ हारं वा अद्धहारं वा एगावलिं वा मुत्तावलिं वा कणगावलिं वा रयणावलिं वा मुरविं वा कंठमुरविं वा पालंबं वा तिसरयं वा कडिसुत्तं वा दसमुद्दिआणंतगं वा कडयाणि वा तुडियाणि वा अंगयाणि वा केऊराणि वा कुंडलाणि वा मउडं वा चूलामणिं वा पिनिद्धत्तए, नन्नत्थ एगेणं तंबिएणं पवित्तएणं। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ गंथिम वेढिम पूरिम संघाइमे चउव्विहे मल्ले धारित्तए, नन्नत्थ एगेणं कण्णपूरेणं। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ अगलुएण वा चंदणेण वा कुंकुमेण वा गायं अनुलिंपित्तए, नन्नत्थ एक्काए गंगामट्टियाए। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ आहाकम्मिए वा उद्देसिए वा मीसजाएइ वा अज्झोयरएइ वा पूइकम्मेइ वा कीयगडेइ वा पामिच्चेइ वा अणिसिट्ठेइ वा अभिहडेइ वा ठवियएइ वा रइयएइ वा कंतारभत्तेइ वा दुब्भिक्खभत्तेइ वा गिलाणभत्तेइ वा वद्दलियाभत्तेइ वा पाहुणगभत्तेइ वा भोत्तए वा पायए वा। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स नो कप्पइ मूलभोयणेइ वा कंदभोयणेइ वा फलभोयणेइ वा हरियभोयणेइ वा बीयभोयणेइ वा भोत्तए वा पायए वा। अम्मडस्स णं परिव्वायगस्स चउव्विहे अणट्ठादंडे पच्चक्खाए जावज्जीवाए, तं जहा–अवज्झाणायरिए पमायायरिए हिंसप्पयाणे पावकम्मोवएसे। अम्मडस्स कप्पइ मागहए अद्धाढए जलस्स पडिग्गाहित्तए, से वि य वहमाणए नो चेव णं अवहमाणए, से वि य थिमिओदए नो चेव णं कद्दमोदए, से वि य बहुप्पसण्णे नो चेव णं अबहुप्पसण्णे, से वि य परिपूए नो चेव णं अपरिपूए, से वि य सावज्जे त्ति काउं नो चेव णं अणवज्जे, से वि य जीवा ति काउं नो चेव णं अजीवा, से वि य दिण्णे नो चेव णं अदिण्णे, से वि य हत्थ पाय चरु चमस पक्खालाणट्ठयाए पिबित्तए वा नो चेव णं सिणाइत्तए। अम्मडस्स कप्पइ मागहए आढए जलस्स पडिग्गाहित्तए से वि य वहमाणए नो चेव णं अवहमाणए, से वि य थिमिओदए नो चेव णं कद्दमोदए, से वि य बहुप्पसण्णे नो चेव णं अबहुप्पसण्णे, से वि य परिपूए नो चेव णं अपरिपूए, से वि य सावज्जे त्ति काउं नो चेव णं अणवज्जे, से वि य जीवा ति काउं नो चेव णं अजीवा, से वि य दिन्ने नो चेव णं अदिन्ने, से वि य सिणाइत्तए नो चेव णं हत्थ पाय चरु चमस पक्खालणट्ठयाए पिबित्तए वा। अम्मडस्स नो कप्पइ अण्णउत्थिए वा अण्णउत्थियदेवयाणि वा अण्णउत्थिय परिग्गहियाणि वा चेइयाइं वंदित्तए वा नमंसित्तए वा पूइत्तए वा सक्कारित्तए वा सम्माणित्तए वा कल्लाणं मंगलं देवयं चेइयं विनएणं पज्जुवासित्तए वा, नन्नत्थ अरहंतेहिं वा। अम्मडे णं भंते! परिव्वायए कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिंति? कहिं उववज्जिहिंति? गोयमा! अम्मडे णं परिव्वायए उच्चावएहिं सील व्वय गुण वेरमण पच्चक्खाण पोसहोववासेहिं अप्पाणं भावेमाणे बहूइं वासाइं समणोवासय परियायं पाउणिहिति, पाउणित्ता मासियाए संलेहणाए अप्पाणं ज्झूसित्ता सट्ठिं भत्ताइं अणसणाए छेदित्ता आलोइय पडिक्कंते समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा बंभलोए कप्पे देवत्ताए उववज्जिहिति। तत्थ णं अत्थेगइयाणं देवाणं दससागरोवमाइं ठिई पन्नत्ता। तत्थ णं अम्मडस्स वि देवस्स दससागरोवमाइं ठिई। से णं भंते! अम्मडे देवे ततो देवलोगाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठिइक्खएणं अनंतरं चयं चइत्ता कहिं गच्छिहिंति? कहिं उववज्जिहिति? गोयमा! महाविदेहे वासे जाइं कुलाइं भवंति अड्ढाइं दित्ताइं वित्ताइं वित्थिण्ण विउल भवन सयनासन जाणवाहणाइं बहुधन जायरूव रययाइं आओग पओग संपउत्ताइं विच्छड्डिय पउर भत्तपाणाइं बहुदासी दास गो महिस गवेलप्पभूयाइं बहुजनस्स अपरिभूयाइं तहप्पगारेसु कुलेसु पुमत्ताए पच्चायाहिति। तए णं तस्स दारगस्स गब्भत्थस्स चेव समाणस्स अम्मापिईणं धम्मे दढा पइण्णा भविस्सइ। से णं तत्थ नवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं अद्धट्ठमाण राइंदियाणं वीइक्कंताणं सुकुमाल-पाणिपाए अहीणपडिपुण्ण-पंचिंदियसरीरे लक्खण वंजण गुणोववेए माणुम्माणप्पमाण पडिपुण्ण सुजाय सव्वंगसुंदरंगे ससिसोमाकारे कंते पियदंसणे सुरूवे दाराए पयाहिति। तए णं तस्स दारगस्स अम्मापियरो पढमे दिवसे ठिइवडियं काहिंति, तइयदिवसे चंदसूरदंसणियं काहिंति, छट्ठे दिवसे जागरियं काहिंति, एक्कारसमे दिवसे वीइक्कंते निव्वत्ते असुइजायकम्मकरणे संपत्ते बारसाहे अम्मापियरो इमं एयारूवं गोणं गुणनिप्फन्नं नामधेज्जं काहिंति– जम्हा णं अम्हं इमंसि दारगंसि गब्भत्थंसि चेव समाणंसि धम्मे दढापइण्णा, तं होउ णं अम्हं दारए दढपइण्णे नामेणं। तएणं तस्स दारगस्स अम्मापियरो णामधेज्जं करेहिंति दढपइण्णत्ति। तं दढपइण्णं दारगं अम्मापियरो साइरेगट्ठवासजायगं जाणित्ता सोभणंसि तिहि करण णक्खत्त मुहुत्तंसि कलायरियस्स उवणेहिंति। तए णं से कलायरिए तं दढपइण्णं दारगं लेहाइयाओ गणियप्पहाणाओ सउणरुय-पज्जवसाणाओ बावत्तरिं कलाओ सुत्तओ य अत्थओ य करणओ य सेहाविहिति सिक्खाविहिति, तं जहा– १. लेहं २. गणियं ३. रूवं ४. नट्टं ५. गीयं ६. वाइयं ७. सरगयं ८. पुक्खरगयं ९. समतालं १. जूयं ११. जणवायं १२. पासगं १३. अट्ठावयं १४. पोरेकव्वं १५. दगमट्टियं १६. अण्णविहिं १७. पाणविहिं १८. वत्थविहिं १९. विलेवणविहिं २. सयणविहिं २१. अज्जं २२. पहेलियं २३. मागहियं २४. गाहं २५. गीइयं २६. सिलोयं २७. हिरण्णजुत्तिं २८. सुवण्णजुत्तिं २९. गंधजुत्तिं ३. चुण्णजुत्तिं ३१. आभरणविहिं ३२. तरुणीपडिकम्मं ३३. इत्थिलक्खणं ३४. पुरिसलक्खणं ३५. हयलक्खणं ३६. गयलक्खणं ३७. गोणलक्खणं ३८. कुक्कुडलक्खणं ३९. छत्तलक्खणं ४. दंडलक्खणं ४१. असिलक्खणं ४२. मणिलक्खणं ४३. काकणिलक्खणं ४४. वत्थुविज्जं ४५. खंधावारमाणं ४६. नगरमाणं ४७. बूहं ४८. पडिबूहं ४९. चारं ५. पडिचारं ५१. चक्कवूहं ५२. गरुलवूहं ५३. सगडवूहं ५४. जुद्धं ५५. निजुद्धं ५६. जुद्धाइजुद्धं ५७. मुट्ठिजुद्धं ५८. बाहुजुद्धं ५९. लयाजुद्धं ६. ईसत्थं ६१. छरुप्पवादं ६२. धणुवेदं ६३. हिरण्णपागं ६४. सुवण्णपागं ६५. वट्टखेड्डं ६६. सुत्तखेड्डं ६७. णालियाखेड्डं ६८. पत्तच्छेज्जं ६९. कडगच्छेज्जं ७. सज्जीवं ७१. निज्जीवं ७२. सउणरुयं– इति सेहावित्ता सिक्खावेत्ता अम्मापिईणं उवणेहिति। तए णं तस्स दढपइण्णस्स दारगस्स अम्मापियरो तं कलायरियं विउलेणं असण पाण खाइम साइमेणं वत्थगंधम-ल्लालंकारेण य सक्कारेहिंति सम्माणेहिंति, सक्कारित्ता सम्माणेत्ता विउलं जीवियारिहं पीइदाणं दलइस्संति, दलइत्ता पडिविसज्जेहिंति तए णं से दढपइण्णे दारए बावत्तरिकलापंडिए नवंगसुत्तपडिबोहिए अट्ठारसदेसी-भासाविसारए गीयरई गंधव्वणट्टकुसले हयजोही गयजोही रहजोही बाहुजोही बाहुप्पमद्दी वियालचारी साहसिए अलंभोगसमत्थे यावि भविस्सइ। तए णं तं दढपइण्णं दारगं अम्मापियरो बावत्तरिकलापंडियं नवंगसुत्तपडिबोहियं अट्ठारसदेसी-भासाविसारयं गीय-रइं गंधव्वणट्टकुसलं हयजोहिं गयजोहिं रहजोहिं बाहुजोहिं बाहुप्पमद्दिं वियालचारिं साहसियं अलंभोगसमत्थं च वियाणित्ता विउलेहिं अन्नभोगेहिं पाणभोगेहिं लेणभोगेहिं वत्थभोगेहिं सयणभोगेहिं कामभोगेहिं उवनिमंतेहिंति। तए णं से दढपइण्णे दारए तेहिं विउलेहिं अण्णभोगेहिं पानभोगेहिं लेणभोगेहिं वत्थभोगेहिं सयणभोगेहिं काम भोगेहिं नो सज्जिहिति नो रज्जिहिति नो गिज्झिहिति नो मुज्झिहिति नो अज्झोववज्जिहिति। से जहानामए उप्पलेइ वा पउमेइ वा कुमुएइ वा नलिणेइ वा सुभगेइ वा सुगंधिएइ वा पोंडरीएइ वा महापोंडरीएइ वा सयपत्तेइ वा सहस्सपत्तेइ वा पंके जाए जले संवुड्ढे नोवलिप्पइ पंकरएणं नोवलिप्पइ जलरएणं, एवामेव दढपइण्णे वि दारए कामेहिं जाए भोगेहिं संवुड्ढे नोवलिप्पिहिति कामरएणं नोवलिप्पिहिति भोगरएणं नोवलिप्पिहिति मित्त नाइ नियग सयण संबंधि परिजणेणं। से णं तहारूवाणं थेराणं अंतिए केवलं बोहिं बुज्झिहिति, बुज्झित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइहिति। से णं भविस्सइ अनगारे भगवंते इरियासमिए भासासमिए एसणासमिए आयाण भंड मत्त निक्खेवणासमिए उच्चार पासवण खेल सिंधाण जल्ल पारिट्ठावणियासमिए मणगुत्ते वयगुत्ते कायगुत्ते गुत्ते गुत्तिंदिए गुत्तबंभयारी। तस्स णं भगवओ एएणं विहारेणं विहरमाणस्स अणंते अनुत्तरे निव्वाघाए निरावरणे कसिणे पडिपुण्णे केवलवर-नाणदंसणे समुप्पज्जिहिति। तए णं से दढपइण्णे केवली बहूइं वासाइं केवलिपरियागं पाउणिहिति, पाउणित्ता मासियाए संलेहणाए अप्पाणं ज्झूसित्ता सट्ठिं भत्ताइं अनसणाए छेदित्ता जस्सट्ठाए कीरइ नग्गभावे मुंडभावे अण्हाणए अदंतवणए केसलोए बंभचेरवासे अच्छत्तगं अणोवाहणगं भूमिसेज्जा फलहसेज्जा कट्ठसेज्जा परघरपवेसो लद्धावलद्धं परेहिं हीलणाओ निंदणाओ खिंसणाओ गरहणाओ तज्ज-णाओ तालणाओ परिभवणाओ पव्वहणाओ उच्चावया गामकंटगा बावीसं परीसहोवसग्गा अहियासिज्जंति तमट्ठमाराहित्ता चरिमेहिं उस्सासणिस्सासेहिं सिज्झिहिंति मुच्चिहिंति परिनिव्वा-हिति सव्वदुक्खाणमंतं करेहिति। | ||
Sutra Meaning : | ભગવન્! ઘણા લોકો એકબીજાને એમ કહે છે, એમ ભાખે છે, એમ પ્રરૂપે છે કે નિશ્ચે અંબડ પરિવ્રાજક, કંપિલપુર નગરમાં સો ઘરોમાં આહાર કરે છે, સો ઘરોમાં વસતિ કરે છે. ભગવન્ ! તે કેવી રીતે ? ગૌતમ! જે ઘણા લોકો એકબીજાને એમ કહે છે યાવત્ એમ પ્રરૂપે છે – નિશ્ચે અંબડ પરિવ્રાજક કંપિલપુરમાં યાવત્ સો ઘરોમાં વસતિ કરે છે. આ અર્થ સત્ય છે. ગૌતમ ! હું પણ એમ કહું છું યાવત્ પ્રરૂપું છું કે નિશ્ચે અંબડ પરિવ્રાજક યાવત્ સો ઘરોમાં વસતિ કરે છે. ભગવન્ ! એમ કેમ કહ્યું કે – અંબડ પરિવ્રાજક યાવત્ સો ઘરોમાં વસતિ કરે છે ? ગૌતમ ! અંબડ પરિવ્રાજકને પ્રકૃતિ – ભદ્રતાથી યાવત્ વિનીતપણાથી, નિરંતર છઠ્ઠ – છઠ્ઠના તપોકર્મ વડે, બાહુને ઉર્ધ્વ રાખીને, સૂર્યાભિમુખ થઈ આતાપના ભૂમિમાં આતાપના લેતા શુભ પરિણામથી, પ્રશસ્ત વિશુદ્ધયમાન લેશ્યાથી, અન્યદા કોઈ દિવસે તેના આવરક કર્મોના ક્ષયોપશમથી ઇહા – અપોહ – માર્ગણા – ગવેષણા કરતા વીર્યલબ્ધિ, વૈક્રિય લબ્ધિ અને અવધિજ્ઞાન લબ્ધિ સમુત્પન્ન થઈ છે. તેથી તે અંબડ પરિવ્રાજક તેવી વીર્યલબ્ધિ – વૈક્રિયલબ્ધિ – અવધિજ્ઞાન લબ્ધિ સમુત્પન્ન હોવાથી લોકોને વિસ્મય પમાડવાના હેતુથી કંપિલપુરના સો ઘરોમાં યાવત્ વસતિ કરે છે. તેથી હે ગૌતમ ! એમ કહ્યું કે – અંબડ પરિવ્રાજક કંપિલપુર નગરના સો ઘરોમાં યાવત્ વસે છે. ભગવન્ ! અંબડ પરિવ્રાજક આપ દેવાનુપ્રિયની પાસે મુંડ થઈને, ઘરથી નીકળી અણગારિક પણે પ્રવ્રજિત થવા સમર્થ છે ? ના, આ અર્થ સંગત નથી. ગૌતમ! અંબડ પરિવ્રાજક શ્રાવક જીવાજીવનો જ્ઞાતા યાવત્ આત્માને ભાવિત કરતા વિચરે છે. વિશેષ એ કે – (તેના ઘરના દરવાજાનો ભોગળીયો હંમેશા ઉંચો રહેતો, ઘરના દ્વાર ભિક્ષુકો માટે હંમેશા ખુલ્લા રહેતા અને રાજાના અંત:પૂરમાં કે બીજાના ઘરમાં પ્રવેશનો તેને ત્યાગ હતો.) આ ત્રણ વિશેષણ તેના માટે ન કહેવા કેમ કે આ ત્રણ વિશેષણ ગૃહસ્થ શ્રાવક માટે ઉપયુક્ત છે પણ અંબડ પરિવ્રાજક હતો અને પરિવ્રાજકપણામાં જ તેને શ્રાવકના વ્રત ધારણ કરેલા હતા. અંબડ પરિવ્રાજકે સ્થૂળ પ્રાણાતિપાત યાવત્ પરિગ્રહનું જાવજ્જીવ માટે પ્રત્યાખ્યાન કરેલ છે. વિશેષ એ કે મૈથુનનું પચ્ચક્ખાણ જાવજ્જીવને માટે સર્વથા કરેલ છે. અંબડને માર્ગગમનથી અતિરિક્ત ગાડાની ધૂરિ પ્રમાણ જળમાં પણ શીઘ્રતાથી ઉતરવાનું કલ્પતુ નથી. અંબડને ગાડી આદિની સવારી કલ્પતી નથી, ઇત્યાદિ પૂર્વવત્ કહેવું યાવત્ ગંગાની માટીના લેપ સુધી બધું કહેવું. અંબડ પરિવ્રાજકને આધાકર્મી, ઔદ્દેશિક, મિશ્રજાત, અધ્યવપૂરક, પૂતિકર્મ, ક્રીતકૃત્, પ્રામિત્ય, અનિસૃષ્ટ, અભ્યાહૃત, સ્થાપિત, રચિત, કાંતારભક્ત, દુર્ભિક્ષભક્ત, પ્રાહુણક ભક્ત, ગ્લાનભક્ત કે વર્દલિકાભક્ત, ભોજન – પાન કલ્પતા ન હતા. અંબડ પરિવ્રાજકને મૂલભોજન યાવત્ બીજભોજન ખાવા – પીવા કલ્પતા ન હતા. અંબડ પરિવ્રાજકને ચતુર્વિધ અનર્થદંડના જાવજ્જીવને માટે પ્રત્યાખ્યાન હતા, તે આ પ્રમાણે – અપધ્યાનાચરિત, પ્રમાદાચરિત, હિંસ્રપ્રદાન, પાપ કર્મોપદેશ. તેને માગધ અર્ધઆઢક જળ લેવું કલ્પતુ હતુ. તે પણ વહેતુ, ન વહેતુ નહીં યાવત્ તે પણ ગાળેલું – ગાળ્યા વિનાનું નહીં, તે પણ સાવદ્ય – નિરવદ્ય સમજીને નહીં, તે પણ સજીવ – અજીવ નહીં, તે પણ દત્ત – અદત્ત નહીં, તે પણ દાંત, હાથ, પગ, ચરુ, ચમસને ધોવાને માટે કે પીવાને માટે પણ સ્નાન માટે નહીં. તેને માગધ આઢક જળ ગ્રહણ કરવું કલ્પે, તે પણ વહેતું યાવત્ દત્ત પણ અદત્ત નહીં, તે પણ ન્હાવા માટે, પણ હાથ – પગ – ચરુ – ચમસ ધોવા કે પીવાને માટે નહીં. અંબડને અન્યતીર્થિક, તેના દેવ કે અન્યતીર્થિક પરિગૃહીત ચૈત્યને વંદન – નમન યાવત્ પર્યુપાસવા કલ્પતા નથી. સિવાય કે અર્હત્ અને અર્હત્ ચૈત્ય. ભગવન્ ! અંબડ કાળમાસે કાળ કરીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉપજશે ? ગૌતમ ! તે ઉચ્ચાવચ્ચ શીલ – વ્રત – ગુણ – વેરમણ – પ્રત્યાખ્યાન – પૌષધોપવાસ વડે આત્માને ભાવિત કરતા ઘણા વર્ષો શ્રમણોપાસક પર્યાય પાળે છે, પાળીને માસિકી સંલેખનાથી આત્માને આરાધી, સાંઈઠ ભક્તોને અનશનથી છેદીને, આલોચના – પ્રતિક્રમણ કરીને સમાધિ પ્રાપ્ત થઈ, કાળમાસે કાળ કરી, બ્રહ્મલોકે દેવપણે ઉત્પન્ન થશે. ત્યાં કેટલાક દેવોની દશ સાગરોપમ સ્થિતિ કહી છે. ત્યાં અંબડ દેવની પણ આ સ્થિતિ થશે. ત્યાંથી આયુ – ભવ – સ્થિતિ ક્ષય કરી પછી ચ્યવીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉપજશે ? ગૌતમ ! મહાવિદેહ વાસમાં જે કુળ આઢ્ય, દીપ્ત, વિત્ત, વિસ્તીર્ણ – વિપુલ – ભવન – શયન – આસન – યાન – વાહનવાળા કુળો છે, જેમાં બહુ ધન – જાત્યરૂપ – રજત આદિ છે, આયોગ – પ્રયોગ સંપ્રયુક્ત છે, વિચ્છર્દિત – પ્રચૂર – ભોજન પાન છે, ઘણા દાસ – દાસી – ગાય – ભેંસ – ઘેટા આદિ છે, ઘણા લોકો અપરિભૂત છે, તેવા પ્રકારના કુળોમાં પુત્રપણે ઉપજશે. ત્યારપછી તે બાળક ગર્ભમાં આવ્યા પછી માતા – પિતા ધર્મમાં દૃઢ પ્રતિજ્ઞાવાળા થશે. તે ત્યાં નવ માસ પ્રતિપૂર્ણ અને સાડાસાત અહોરાત્ર વીત્યા પછી સુકુમાલ હાથ – પગવાળો યાવત્ શશિ – સૌમ્યાકાર, કાંત, પ્રિયદર્શન, સુરૂપ બાળકને જન્મ આપશે. ત્યારપછી તે બાળકના માતા – પિતા પહેલા દિવસે સ્થિતિપતિતા કરશે, બીજા દિવસે ચંદ્ર – સૂર્યનું દર્શન કરાવશે, છઠ્ઠે દિવસે જાગરિકા કરશે, અગિયારમો દિવસ વીત્યા પછી અશુચિ જાતકર્મ કરણથી નિવૃત્ત થઈ, બારમો દિવસ સંપ્રાપ્ત થતા, માતાપિતા આ આવા સ્વરૂપનું ગૌણ, ગુણનિષ્પન્ન નામ કરશે. જ્યારથી અમને આ બાળક ગર્ભમાં આવ્યો ત્યારથી અમે ધર્મમાં દૃઢ પ્રતિજ્ઞાવાળા થયા, તેથી અમારા આ બાળકનું દૃઢપ્રતિજ્ઞ નામ થાઓ. ત્યારે તે બાળકના માતાપિતા તેનું ‘દૃઢપ્રતિજ્ઞ’ એ પ્રમાણે નામ પાડશે. તે દૃઢપ્રતિજ્ઞ બાળકને તેના માતા – પિતા સાતિરેક આઠ વર્ષનો થયો જાણીને શોભન – તિથિ – કરણ – નક્ષત્ર – મુહૂર્ત્તમાં કલાચાર્ય પાસે લઈ જશે. ત્યારપછી તે કલાચાર્ય તે દૃઢપ્રતિજ્ઞ બાળકને જેમાં ગણિત પ્રધાન છે તેવી લેખાદિ શકુનરુત પર્યન્તની બોંતેર કળા સૂત્ર – અર્થ – કરણથી સાધિત કરાવશે, શીખવશે. તે કળા આ પ્રમાણે – લેખ, ગણિત, રૂપ, નૃત્ય, ગીત, વાજિંત્ર, સ્વરગત, પુષ્કરગત, સમતાલ, દ્યુત, જનવાદ, પાસક, અષ્ટાપદ, પૌરસ્કૃત્ય, દક્મટ્ટીક અન્નવિધિ, પાનવિધિ, વસ્ત્રવિધિ, વિલેપનવિધિ, શયનવિધિ, આર્યા, પ્રહેલિકા, માગધિકા, ગાથા, ગીતિક, શ્લોક, હિરણ્યયુક્તિ, સુવર્ણયુક્તિ, ગંધયુક્તિ, ચૂર્ણયુક્તિ, આભરણવિધિ, તરુણીપ્રતિકર્મ, સ્ત્રી લક્ષણ, પુરુષ લક્ષણ, અશ્વ લક્ષણ, હાથીલક્ષણ, બળદલક્ષણ, કુર્કુટલક્ષણ, ચક્રલક્ષણ, છત્રલક્ષણ, વાસ્તુવિદ્યા, સ્કંધાવાર – માન, નગરમાન, વસ્તુનિવેશન, વ્યૂહ, પ્રતિવ્યૂહ, ચાર, પ્રતિચાર, ચક્રવ્યૂહ, ગરુડવ્યૂહ, શકટવ્યૂહ, યુદ્ધ, નિર્યુદ્ધ, યુદ્ધાતિયુદ્ધ, મુષ્ટિયુદ્ધ, બાહુયુદ્ધ, લતાયુદ્ધ, ઇષુશસ્ત્ર, ત્સરુપ્રવાહ, ધનુર્વેદ, હિરણ્યપાક, સુવર્ણપાક, વૃત્તખેડ, ક્ષુતાખેડ, નાલિકાખેડ, પત્રછેદ, કટછેદ, સજીવ, નિર્જીવ, શકુનઋત આ બોંતેર કળા સધાવી – શીખવી માતાપિતાને સોંપ્યો. ત્યારપછી તે દૃઢપ્રતિજ્ઞના માતા – પિતાએ તે કલાચાર્યને વિપુલ અશન – પાન – ખાદિમ – સ્વાદિમ વડે, વસ્ત્ર – ગંધ – માળા – અલંકાર વડે સત્કાર્યા, સન્માન્યા. સત્કાર અને સન્માન કરીને વિપુલ જીવિતાર્હ પ્રીતિદાન આપે છે. આપીને વિદાય કર્યા. ત્યારપછી તે દૃઢપ્રતિજ્ઞ બાળક બોંતેર કલા પંડિત થયો, તેના નવ સુપ્તાંગ જાગૃત થઈ ગયા. અઢાર દેશી ભાષાનો વિશારદ થયો. ગીતરતિ, ગંધર્વ – નૃત્ય કુશળ, અશ્વયોધી, હસ્તિયોધી, રથયોધી, બાહુયોધી, બાહુપ્રમર્દી, વિકાલચારી, સાહસિક અને ભોગને માટે પર્યાપ્ત સમર્થ થયો. ત્યારે દૃઢપ્રતિજ્ઞ દારકને માતાપિતાએ બોંતેર કલાપંડિત યાવત્ ભોગસમર્થ જાણીને વિપુલ અન્નભોગ, પાન – ભોગ, લયનભોગ, વસ્ત્રભોગ, શયનભોગ, કામભોગો વડે નિમંત્રિત કરશે. ત્યારે તે દૃઢપ્રતિજ્ઞ બાળક, વિપુલ અન્નભોગ યાવત્ શયનભોગમાં આસક્ત, અનુરક્ત, ગૃદ્ધ, અધ્યુપપન્ન થશે નહીં. જેમ કોઈ ઉત્પલ, પદ્મ, કુસુમ, નલિન, સુભગ, સુગંધ, પુંડરીક, મહાપુંડરીક, શતપત્ર, સહસ્રપત્ર, લક્ષપત્ર (કમલો) કાદવમાં જન્મે છે, પાણીમાં વૃદ્ધિ પામે છે, પણ પંકરજમાં કે જલરજમાં ઉપલિપ્ત થતાં નથી. એ પ્રમાણે દૃઢપ્રતિજ્ઞ બાળક કામમાં જન્મ્યો, ભોગમાં વૃદ્ધિ પામ્યો પણ કામરજ કે ભોગરજમાં લિપ્ત થશે નહીં, મિત્ર – જ્ઞાતિ – નિજક – સ્વજન – સંબંધી – પરિજનમાં લિપ્ત થશે નહીં. તે તથારૂપ સ્થવિરો પાસે કેવલી બોધિ પામશે, કેવલબોધી પામીને, ઘરથી નીકળી અણગારિક પ્રવ્રજ્યા લેશે. તે ઇર્યાસમિત યાવત્ ગુપ્ત બ્રહ્મચારી અણગાર થશે. તે ભગવંતને આવા વિહારથી વિચરતા અનંત, અનુત્તર, નિર્વ્યાઘાત, નિરાવરણ, કૃત્સ્ન, પરિપૂર્ણ કેવળવર જ્ઞાનદર્શન સમુત્પન્ન થશે. ત્યારે તે દૃઢપ્રતિજ્ઞ કેવલી ઘણા વર્ષો કેવલીપર્યાયને પાળશે. કેવલીપર્યાયને પાળીને, માસિકી સંલેખનાથી આત્માને આરાધીને, સાંઈઠ ભક્તોને અનશન વડે છેદીને, જે હેતુથી નગ્નભાવ અને મુંડભાવને કરેલ, અસ્નાન – અદંતવન – કેશલોચ – બ્રહ્મચર્ય વાસ – અછત્રક – અનોપાહનક – ભૂમિશય્યા – ફલકશય્યા – કાષ્ઠ શય્યા – પરગૃહ પ્રવેશ પ્રાપ્ત કે અપ્રાપ્ત આહારમાં – બીજા દ્વારા હીલના, ખિંસના, નિંદણા, ગર્હણા, તાલના, તર્જના, પરિભવના, પ્રવ્યથના – ઉચ્ચાવચ્ચ, ગ્રામકંટક, બાવીશ પરીષહ ઉપસર્ગોને સહન કરે છે, તે અર્થને આરાધીને છેલ્લા શ્વાસોચ્છ્વાસે સિદ્ધ થશે, બુદ્ધ થશે, મુક્ત થશે, પરિનિવૃત્ત થશે, સર્વ દુઃખોનો અંત કરશે. | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] bahujane nam bhamte! Annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei–evam khalu ammade parivvayae kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei. Se kahameyam bhamte! Evam khalu goyama! Jam nam se bahujane annamannassa evamaikkhai evam bhasai evam pannavei evam paruvei– evam khalu ammade parivvayae kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei, sachche nam esamatthe ahampi nam goyama! Evamaikkhami evam bhasami evam pannavemi evam paruvemi evam khalu ammade parivvayae kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei. Se kenatthenam bhamte! Evam vuchchai–ammade parivvayae kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei? Goyama! Ammadassa nam parivvayagassa pagaibhaddayae pagaiuvasamtayae pagaipatanu-kohamanamayalohayae miumaddavasampannayae allinayae viniyayae chhatthamchhatthenam anikkhittenam tavokammenam uddham bahao pagijjhiya-pagijjhiya surabhimuhassa ayavanabhumie ayavemanassa subhenam parinamenam pasatthehim ajjhavasanehim lesahim visujjhamanihim annaya kayai tadavaranijjanam kammanam khaovasamenam ihapuha maggana gavesanam karemanassa viriyaladdhie veuvviyaladdhie ohinana-laddhi samuppanna. Tae nam se ammade parivvayae tie viriyaladdhie veuvviyaladdhie ohinanaladdhie samuppannae janavimhavanaheum kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai–ammade parivvayae kampillapure nayare gharasae aharamaharei, gharasae vasahim uvei. Pahu nam bhamte! Ammade parivvayae devanuppiyanam amtiyam mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaittae? No inatthe samatthe. Goyama! Ammade nam parivvayae samanovasae abhigayajivajive uvaladdhapunnapave asava samvara nijjara kiriyahigarana bamdha mokkha kusale asahejjadevasuranaga suvanna jakkha rakkhasa kinnara kimpurisa garula gamdhavva mahoragaiehim niggamthao pavayanao anaikkamanijje inamo niggamthe pavayane nissamkie nikkamkhie nivvitigichchhe laddhatthe gahiyatthe puchchhiyatthe abhigayatthe vinichchhiyatthe atthimimjapemanuragaratte ayamauso! Niggamthe pavayane atthe ayam paramatthe sese anatthe chauddasaatthamudditthapunnamasinisu padipunnam posaham anupalemane samane niggamthe phasuesanijjenam asana pana khaima saimenam vattha padiggaha kambala payapuchchhanenam osahabhesajjenam padiharienam pidhaphalagasejja-samtharaenam padilabhemane silavvaya guna veramana pachchakkhana posahovavasehim ahapariggahiehim tavokammehim appanam bhavemane viharai. Ammadassa nam parivvayagassa thulae panaivae pachchakkhae javajjivae musavae adinnadane pachchakkhae javajjivae savve mehune pachchakkhae javajjivae thulae pariggahe pachchakkhae javajjivae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai akkhasoyappamanamettampi jalam sayaraham uttarittae, nannattha addhanagamanenam Ammadassa nam parivvayagassa no kappai sagadam va raham va janam va juggam va gillim va thillim va pavahanam va siyam va samdamaniyam va duruhittanam gachchhittae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai asam va hatthim va uttam va gonam va mahisam va kharam duruhittanam gamittae, nannattha balabhiogenam. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai nadapechchhai va nattagapechchhai va jallapechchhai va mallapechchhai va mutthiya-pechchhai va velambagapechchhai va pavagapechchhai va kahagapechchhai va lasagapechchhai va aikkhagapechchhai va lamkhapechchhai va mamkhape-chchhai va tunaillapechchhai va tumbaviniyapechchhai va bhuyagapechchhai va magahapechchhai va pechchhittae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai hariyanam lesanaya va ghattanaya va thambhanaya va lusanaya va uppadanaya va karittae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai itthikahai va bhattakahai va rayakahai va desakahai va chorakahai va janavayakahai va anatthadamdam karittae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai ayapayani va tambapayani va tauyapayani va sisagapayani va rayayajayaruva kaya vedamtiya vattaloha kamsaloha harapudaya ritiya mani samkha damta chamma chela sela payani va annayaraim va tahappagaraim mahaddhana-mollaim dharittae, nannattha alaupaena va darupaena va mattiyapaena va. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai ayabamdhanani va tambabamdhanani va tauyabamdhanani va sisagabamdhanani va rayaya jayaruva kaya vedamtiya vattaloha kamsaloha harapudaya ritiya mani samkha damta chamma chela sela bamdhanani va annayaraim va tahappa garaim mahaddhanamollaim dharittae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai nanavihavannaragarattaim vatthaim dharittae, nannattha egae dhaurattae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai haram va addhaharam va egavalim va muttavalim va kanagavalim va rayanavalim va muravim va kamthamuravim va palambam va tisarayam va kadisuttam va dasamuddianamtagam va kadayani va tudiyani va amgayani va keurani va kumdalani va maudam va chulamanim va piniddhattae, nannattha egenam tambienam pavittaenam. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai gamthima vedhima purima samghaime chauvvihe malle dharittae, nannattha egenam kannapurenam. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai agaluena va chamdanena va kumkumena va gayam anulimpittae, nannattha ekkae gamgamattiyae. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai ahakammie va uddesie va misajaei va ajjhoyaraei va puikammei va kiyagadei va pamichchei va anisitthei va abhihadei va thaviyaei va raiyaei va kamtarabhattei va dubbhikkhabhattei va gilanabhattei va vaddaliyabhattei va pahunagabhattei va bhottae va payae va. Ammadassa nam parivvayagassa no kappai mulabhoyanei va kamdabhoyanei va phalabhoyanei va hariyabhoyanei va biyabhoyanei va bhottae va payae va. Ammadassa nam parivvayagassa chauvvihe anatthadamde pachchakkhae javajjivae, tam jaha–avajjhanayarie pamayayarie himsappayane pavakammovaese. Ammadassa kappai magahae addhadhae jalassa padiggahittae, se vi ya vahamanae no cheva nam avahamanae, se vi ya thimiodae no cheva nam kaddamodae, se vi ya bahuppasanne no cheva nam abahuppasanne, se vi ya paripue no cheva nam aparipue, se vi ya savajje tti kaum no cheva nam anavajje, se vi ya jiva ti kaum no cheva nam ajiva, se vi ya dinne no cheva nam adinne, se vi ya hattha paya charu chamasa pakkhalanatthayae pibittae va no cheva nam sinaittae. Ammadassa kappai magahae adhae jalassa padiggahittae se vi ya vahamanae no cheva nam avahamanae, se vi ya thimiodae no cheva nam kaddamodae, se vi ya bahuppasanne no cheva nam abahuppasanne, se vi ya paripue no cheva nam aparipue, se vi ya savajje tti kaum no cheva nam anavajje, se vi ya jiva ti kaum no cheva nam ajiva, se vi ya dinne no cheva nam adinne, se vi ya sinaittae no cheva nam hattha paya charu chamasa pakkhalanatthayae pibittae va. Ammadassa no kappai annautthie va annautthiyadevayani va annautthiya pariggahiyani va cheiyaim vamdittae va namamsittae va puittae va sakkarittae va sammanittae va kallanam mamgalam devayam cheiyam vinaenam pajjuvasittae va, nannattha arahamtehim va. Ammade nam bhamte! Parivvayae kalamase kalam kichcha kahim gachchhihimti? Kahim uvavajjihimti? Goyama! Ammade nam parivvayae uchchavaehim sila vvaya guna veramana pachchakkhana posahovavasehim appanam bhavemane bahuim vasaim samanovasaya pariyayam paunihiti, paunitta masiyae samlehanae appanam jjhusitta satthim bhattaim anasanae chheditta aloiya padikkamte samahipatte kalamase kalam kichcha bambhaloe kappe devattae uvavajjihiti. Tattha nam atthegaiyanam devanam dasasagarovamaim thii pannatta. Tattha nam ammadassa vi devassa dasasagarovamaim thii. Se nam bhamte! Ammade deve tato devalogao aukkhaenam bhavakkhaenam thiikkhaenam anamtaram chayam chaitta kahim gachchhihimti? Kahim uvavajjihiti? Goyama! Mahavidehe vase jaim kulaim bhavamti addhaim dittaim vittaim vitthinna viula bhavana sayanasana janavahanaim bahudhana jayaruva rayayaim aoga paoga sampauttaim vichchhaddiya paura bhattapanaim bahudasi dasa go mahisa gavelappabhuyaim bahujanassa aparibhuyaim tahappagaresu kulesu pumattae pachchayahiti. Tae nam tassa daragassa gabbhatthassa cheva samanassa ammapiinam dhamme dadha painna bhavissai. Se nam tattha navanham masanam bahupadipunnanam addhatthamana raimdiyanam viikkamtanam sukumala-panipae ahinapadipunna-pamchimdiyasarire lakkhana vamjana gunovavee manummanappamana padipunna sujaya savvamgasumdaramge sasisomakare kamte piyadamsane suruve darae payahiti. Tae nam tassa daragassa ammapiyaro padhame divase thiivadiyam kahimti, taiyadivase chamdasuradamsaniyam kahimti, chhatthe divase jagariyam kahimti, ekkarasame divase viikkamte nivvatte asuijayakammakarane sampatte barasahe ammapiyaro imam eyaruvam gonam gunanipphannam namadhejjam kahimti– jamha nam amham imamsi daragamsi gabbhatthamsi cheva samanamsi dhamme dadhapainna, tam hou nam amham darae dadhapainne namenam. Taenam tassa daragassa ammapiyaro namadhejjam karehimti dadhapainnatti. Tam dadhapainnam daragam ammapiyaro sairegatthavasajayagam janitta sobhanamsi tihi karana nakkhatta muhuttamsi kalayariyassa uvanehimti. Tae nam se kalayarie tam dadhapainnam daragam lehaiyao ganiyappahanao saunaruya-pajjavasanao bavattarim kalao suttao ya atthao ya karanao ya sehavihiti sikkhavihiti, tam jaha– 1. Leham 2. Ganiyam 3. Ruvam 4. Nattam 5. Giyam 6. Vaiyam 7. Saragayam 8. Pukkharagayam 9. Samatalam 1. Juyam 11. Janavayam 12. Pasagam 13. Atthavayam 14. Porekavvam 15. Dagamattiyam 16. Annavihim 17. Panavihim 18. Vatthavihim 19. Vilevanavihim 2. Sayanavihim 21. Ajjam 22. Paheliyam 23. Magahiyam 24. Gaham 25. Giiyam 26. Siloyam 27. Hirannajuttim 28. Suvannajuttim 29. Gamdhajuttim 3. Chunnajuttim 31. Abharanavihim 32. Tarunipadikammam 33. Itthilakkhanam 34. Purisalakkhanam 35. Hayalakkhanam 36. Gayalakkhanam 37. Gonalakkhanam 38. Kukkudalakkhanam 39. Chhattalakkhanam 4. Damdalakkhanam 41. Asilakkhanam 42. Manilakkhanam 43. Kakanilakkhanam 44. Vatthuvijjam 45. Khamdhavaramanam 46. Nagaramanam 47. Buham 48. Padibuham 49. Charam 5. Padicharam 51. Chakkavuham 52. Garulavuham 53. Sagadavuham 54. Juddham 55. Nijuddham 56. Juddhaijuddham 57. Mutthijuddham 58. Bahujuddham 59. Layajuddham 6. Isattham 61. Chharuppavadam 62. Dhanuvedam 63. Hirannapagam 64. Suvannapagam 65. Vattakheddam 66. Suttakheddam 67. Naliyakheddam 68. Pattachchhejjam 69. Kadagachchhejjam 7. Sajjivam 71. Nijjivam 72. Saunaruyam– Iti sehavitta sikkhavetta ammapiinam uvanehiti. Tae nam tassa dadhapainnassa daragassa ammapiyaro tam kalayariyam viulenam asana pana khaima saimenam vatthagamdhama-llalamkarena ya sakkarehimti sammanehimti, sakkaritta sammanetta viulam jiviyariham piidanam dalaissamti, dalaitta padivisajjehimti Tae nam se dadhapainne darae bavattarikalapamdie navamgasuttapadibohie attharasadesi-bhasavisarae giyarai gamdhavvanattakusale hayajohi gayajohi rahajohi bahujohi bahuppamaddi viyalachari sahasie alambhogasamatthe yavi bhavissai. Tae nam tam dadhapainnam daragam ammapiyaro bavattarikalapamdiyam navamgasuttapadibohiyam attharasadesi-bhasavisarayam giya-raim gamdhavvanattakusalam hayajohim gayajohim rahajohim bahujohim bahuppamaddim viyalacharim sahasiyam alambhogasamattham cha viyanitta viulehim annabhogehim panabhogehim lenabhogehim vatthabhogehim sayanabhogehim kamabhogehim uvanimamtehimti. Tae nam se dadhapainne darae tehim viulehim annabhogehim panabhogehim lenabhogehim vatthabhogehim sayanabhogehim kama bhogehim no sajjihiti no rajjihiti no gijjhihiti no mujjhihiti no ajjhovavajjihiti. Se jahanamae uppalei va paumei va kumuei va nalinei va subhagei va sugamdhiei va pomdariei va mahapomdariei va sayapattei va sahassapattei va pamke jae jale samvuddhe novalippai pamkaraenam novalippai jalaraenam, evameva dadhapainne vi darae kamehim jae bhogehim samvuddhe novalippihiti kamaraenam novalippihiti bhogaraenam novalippihiti mitta nai niyaga sayana sambamdhi parijanenam. Se nam taharuvanam theranam amtie kevalam bohim bujjhihiti, bujjhitta agarao anagariyam pavvaihiti. Se nam bhavissai anagare bhagavamte iriyasamie bhasasamie esanasamie ayana bhamda matta nikkhevanasamie uchchara pasavana khela simdhana jalla paritthavaniyasamie managutte vayagutte kayagutte gutte guttimdie guttabambhayari. Tassa nam bhagavao eenam viharenam viharamanassa anamte anuttare nivvaghae niravarane kasine padipunne kevalavara-nanadamsane samuppajjihiti. Tae nam se dadhapainne kevali bahuim vasaim kevalipariyagam paunihiti, paunitta masiyae samlehanae appanam jjhusitta satthim bhattaim anasanae chheditta jassatthae kirai naggabhave mumdabhave anhanae adamtavanae kesaloe bambhacheravase achchhattagam anovahanagam bhumisejja phalahasejja katthasejja paragharapaveso laddhavaladdham parehim hilanao nimdanao khimsanao garahanao tajja-nao talanao paribhavanao pavvahanao uchchavaya gamakamtaga bavisam parisahovasagga ahiyasijjamti tamatthamarahitta charimehim ussasanissasehim sijjhihimti muchchihimti parinivva-hiti savvadukkhanamamtam karehiti. | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Bhagavan! Ghana loko ekabijane ema kahe chhe, ema bhakhe chhe, ema prarupe chhe ke nishche ambada parivrajaka, kampilapura nagaramam so gharomam ahara kare chhe, so gharomam vasati kare chhe. Bhagavan ! Te kevi rite\? Gautama! Je ghana loko ekabijane ema kahe chhe yavat ema prarupe chhe – nishche ambada parivrajaka kampilapuramam yavat so gharomam vasati kare chhe. A artha satya chhe. Gautama ! Hum pana ema kahum chhum yavat prarupum chhum ke nishche ambada parivrajaka yavat so gharomam vasati kare chhe. Bhagavan ! Ema kema kahyum ke – ambada parivrajaka yavat so gharomam vasati kare chhe\? Gautama ! Ambada parivrajakane prakriti – bhadratathi yavat vinitapanathi, niramtara chhaththa – chhaththana tapokarma vade, bahune urdhva rakhine, suryabhimukha thai atapana bhumimam atapana leta shubha parinamathi, prashasta vishuddhayamana leshyathi, anyada koi divase tena avaraka karmona kshayopashamathi iha – apoha – margana – gaveshana karata viryalabdhi, vaikriya labdhi ane avadhijnyana labdhi samutpanna thai chhe. Tethi te ambada parivrajaka tevi viryalabdhi – vaikriyalabdhi – avadhijnyana labdhi samutpanna hovathi lokone vismaya pamadavana hetuthi kampilapurana so gharomam yavat vasati kare chhe. Tethi he gautama ! Ema kahyum ke – ambada parivrajaka kampilapura nagarana so gharomam yavat vase chhe. Bhagavan ! Ambada parivrajaka apa devanupriyani pase mumda thaine, gharathi nikali anagarika pane pravrajita thava samartha chhe\? Na, a artha samgata nathi. Gautama! Ambada parivrajaka shravaka jivajivano jnyata yavat atmane bhavita karata vichare chhe. Vishesha e ke – (tena gharana daravajano bhogaliyo hammesha umcho raheto, gharana dvara bhikshuko mate hammesha khulla raheta ane rajana amta:puramam ke bijana gharamam praveshano tene tyaga hato.) a trana visheshana tena mate na kaheva kema ke a trana visheshana grihastha shravaka mate upayukta chhe pana ambada parivrajaka hato ane parivrajakapanamam ja tene shravakana vrata dharana karela hata. Ambada parivrajake sthula pranatipata yavat parigrahanum javajjiva mate pratyakhyana karela chhe. Vishesha e ke maithunanum pachchakkhana javajjivane mate sarvatha karela chhe. Ambadane margagamanathi atirikta gadani dhuri pramana jalamam pana shighratathi utaravanum kalpatu nathi. Ambadane gadi adini savari kalpati nathi, ityadi purvavat kahevum yavat gamgani matina lepa sudhi badhum kahevum. Ambada parivrajakane adhakarmi, auddeshika, mishrajata, adhyavapuraka, putikarma, kritakrit, pramitya, anisrishta, abhyahrita, sthapita, rachita, kamtarabhakta, durbhikshabhakta, prahunaka bhakta, glanabhakta ke vardalikabhakta, bhojana – pana kalpata na hata. Ambada parivrajakane mulabhojana yavat bijabhojana khava – piva kalpata na hata. Ambada parivrajakane chaturvidha anarthadamdana javajjivane mate pratyakhyana hata, te a pramane – apadhyanacharita, pramadacharita, himsrapradana, papa karmopadesha. Tene magadha ardhaadhaka jala levum kalpatu hatu. Te pana vahetu, na vahetu nahim yavat te pana galelum – galya vinanum nahim, te pana savadya – niravadya samajine nahim, te pana sajiva – ajiva nahim, te pana datta – adatta nahim, te pana damta, hatha, paga, charu, chamasane dhovane mate ke pivane mate pana snana mate nahim. Tene magadha adhaka jala grahana karavum kalpe, te pana vahetum yavat datta pana adatta nahim, te pana nhava mate, pana hatha – paga – charu – chamasa dhova ke pivane mate nahim. Ambadane anyatirthika, tena deva ke anyatirthika parigrihita chaityane vamdana – namana yavat paryupasava kalpata nathi. Sivaya ke arhat ane arhat chaitya. Bhagavan ! Ambada kalamase kala karine kyam jashe\? Kyam upajashe\? Gautama ! Te uchchavachcha shila – vrata – guna – veramana – pratyakhyana – paushadhopavasa vade atmane bhavita karata ghana varsho shramanopasaka paryaya pale chhe, paline masiki samlekhanathi atmane aradhi, samitha bhaktone anashanathi chhedine, alochana – pratikramana karine samadhi prapta thai, kalamase kala kari, brahmaloke devapane utpanna thashe. Tyam ketalaka devoni dasha sagaropama sthiti kahi chhe. Tyam ambada devani pana a sthiti thashe. Tyamthi ayu – bhava – sthiti kshaya kari pachhi chyavine kyam jashe\? Kyam upajashe\? Gautama ! Mahavideha vasamam je kula adhya, dipta, vitta, vistirna – vipula – bhavana – shayana – asana – yana – vahanavala kulo chhe, jemam bahu dhana – jatyarupa – rajata adi chhe, ayoga – prayoga samprayukta chhe, vichchhardita – prachura – bhojana pana chhe, ghana dasa – dasi – gaya – bhemsa – gheta adi chhe, ghana loko aparibhuta chhe, teva prakarana kulomam putrapane upajashe. Tyarapachhi te balaka garbhamam avya pachhi mata – pita dharmamam dridha pratijnyavala thashe. Te tyam nava masa pratipurna ane sadasata ahoratra vitya pachhi sukumala hatha – pagavalo yavat shashi – saumyakara, kamta, priyadarshana, surupa balakane janma apashe. Tyarapachhi te balakana mata – pita pahela divase sthitipatita karashe, bija divase chamdra – suryanum darshana karavashe, chhaththe divase jagarika karashe, agiyaramo divasa vitya pachhi ashuchi jatakarma karanathi nivritta thai, baramo divasa samprapta thata, matapita a ava svarupanum gauna, gunanishpanna nama karashe. Jyarathi amane a balaka garbhamam avyo tyarathi ame dharmamam dridha pratijnyavala thaya, tethi amara a balakanum dridhapratijnya nama thao. Tyare te balakana matapita tenum ‘dridhapratijnya’ e pramane nama padashe. Te dridhapratijnya balakane tena mata – pita satireka atha varshano thayo janine shobhana – tithi – karana – nakshatra – muhurttamam kalacharya pase lai jashe. Tyarapachhi te kalacharya te dridhapratijnya balakane jemam ganita pradhana chhe tevi lekhadi shakunaruta paryantani bomtera kala sutra – artha – karanathi sadhita karavashe, shikhavashe. Te kala a pramane – lekha, ganita, rupa, nritya, gita, vajimtra, svaragata, pushkaragata, samatala, dyuta, janavada, pasaka, ashtapada, pauraskritya, dakmattika annavidhi, panavidhi, vastravidhi, vilepanavidhi, shayanavidhi, arya, prahelika, magadhika, gatha, gitika, shloka, hiranyayukti, suvarnayukti, gamdhayukti, churnayukti, abharanavidhi, tarunipratikarma, stri lakshana, purusha lakshana, ashva lakshana, hathilakshana, baladalakshana, kurkutalakshana, chakralakshana, chhatralakshana, vastuvidya, skamdhavara – mana, nagaramana, vastuniveshana, vyuha, prativyuha, chara, pratichara, chakravyuha, garudavyuha, shakatavyuha, yuddha, niryuddha, yuddhatiyuddha, mushtiyuddha, bahuyuddha, latayuddha, ishushastra, tsarupravaha, dhanurveda, hiranyapaka, suvarnapaka, vrittakheda, kshutakheda, nalikakheda, patrachheda, katachheda, sajiva, nirjiva, shakunarita A bomtera kala sadhavi – shikhavi matapitane sompyo. Tyarapachhi te dridhapratijnyana mata – pitae te kalacharyane vipula ashana – pana – khadima – svadima vade, vastra – gamdha – mala – alamkara vade satkarya, sanmanya. Satkara ane sanmana karine vipula jivitarha pritidana ape chhe. Apine vidaya karya. Tyarapachhi te dridhapratijnya balaka bomtera kala pamdita thayo, tena nava suptamga jagrita thai gaya. Adhara deshi bhashano visharada thayo. Gitarati, gamdharva – nritya kushala, ashvayodhi, hastiyodhi, rathayodhi, bahuyodhi, bahupramardi, vikalachari, sahasika ane bhogane mate paryapta samartha thayo. Tyare dridhapratijnya darakane matapitae bomtera kalapamdita yavat bhogasamartha janine vipula annabhoga, pana – bhoga, layanabhoga, vastrabhoga, shayanabhoga, kamabhogo vade nimamtrita karashe. Tyare te dridhapratijnya balaka, vipula annabhoga yavat shayanabhogamam asakta, anurakta, griddha, adhyupapanna thashe nahim. Jema koi utpala, padma, kusuma, nalina, subhaga, sugamdha, pumdarika, mahapumdarika, shatapatra, sahasrapatra, lakshapatra (kamalo) kadavamam janme chhe, panimam vriddhi pame chhe, pana pamkarajamam ke jalarajamam upalipta thatam nathi. E pramane dridhapratijnya balaka kamamam janmyo, bhogamam vriddhi pamyo pana kamaraja ke bhogarajamam lipta thashe nahim, mitra – jnyati – nijaka – svajana – sambamdhi – parijanamam lipta thashe nahim. Te tatharupa sthaviro pase kevali bodhi pamashe, kevalabodhi pamine, gharathi nikali anagarika pravrajya leshe. Te iryasamita yavat gupta brahmachari anagara thashe. Te bhagavamtane ava viharathi vicharata anamta, anuttara, nirvyaghata, niravarana, kritsna, paripurna kevalavara jnyanadarshana samutpanna thashe. Tyare te dridhapratijnya kevali ghana varsho kevaliparyayane palashe. Kevaliparyayane paline, masiki samlekhanathi atmane aradhine, samitha bhaktone anashana vade chhedine, je hetuthi nagnabhava ane mumdabhavane karela, asnana – adamtavana – keshalocha – brahmacharya vasa – achhatraka – anopahanaka – bhumishayya – phalakashayya – kashtha shayya – paragriha pravesha prapta ke aprapta aharamam – bija dvara hilana, khimsana, nimdana, garhana, talana, tarjana, paribhavana, pravyathana – uchchavachcha, gramakamtaka, bavisha parishaha upasargone sahana kare chhe, te arthane aradhine chhella shvasochchhvase siddha thashe, buddha thashe, mukta thashe, parinivritta thashe, sarva duhkhono amta karashe. |