Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1104774 | ||
| Scripture Name( English ): | Gyatadharmakatha | Translated Scripture Name : | ધર્મકથાંગ સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
श्रुतस्कंध-१ अध्ययन-६ तुंब |
Translated Chapter : |
શ્રુતસ્કંધ-૧ અધ્યયન-૬ તુંબ |
| Section : | Translated Section : | ||
| Sutra Number : | 74 | Category : | Ang-06 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं पंचमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, छट्ठस्स णं भंते! नायज्झयणस्स के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे समोसरणं। परिसा निग्गया। तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जेट्ठे अंतेवासी इंदभूई नामं अनगारे समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते जाव सुक्कज्झाणोवगए विहरइ। तए णं से इंदभूई नामं अनगारे जायसड्ढे जाव एवं वयासी–कहण्णं भंते! जीवा गरुयत्तं वा लहुयत्तं वा हव्वमागच्छंति? गोयमा! से जहानामए केइ पुरिसे एगं महं सुक्कतुंब निच्छिद्दं निरुवहयं दब्भेहि य कुसेहि य वेढेइ, वेढेत्ता मट्टियालेवेणं लिंपइ, लिंपित्ता उण्हे दलयइ, दलयित्ता सुक्कं समाणं दोच्चंपि दब्भेहि य कुसेहि य वेढेइ, वेढेत्ता मट्टियालेवेणं लिंपइ, लिंपित्ता उण्हे दलयइ, दलयित्ता सुक्कं समाणं तच्चंपि दब्भेहि य कुसेहि य वेढेइ, मट्टियालेवेणं लिंपइ, उण्हे दलयइ। एवं खलु एएणुवाएणं अंतरा वेढेमाणे अंतरा लिंपमाणे अंतरा सुक्कवेमाणे जाव अट्ठहिं मट्टियालेवेहिं लिंपइ, अत्थामतारमपोरिसियंसि उदगंसि पक्खिवेज्जा से नूनं गोयमा! से तुंबे तेसिं अट्ठण्हं मट्टियालेवेणं गरुययाए भारिययाए गरुय-भारिययाए उप्पिं सलिलमइवइत्ता अहे धरणियल-पइट्ठाणे भवइ। एवामेव गोयमा! जीवा वि पाणाइवाएणं मुंसावाएणं अदिन्नादाणेणं मेहुणेणं परिग्गहेणं जाव मिच्छादंसणसल्लेणं अनुपु-व्वेणं अट्ठकम्मपगडीओ समज्जिणित्ता तासिं गरुययाए भारिययाए गरुय-भारिययाए कालमासे कालं किच्चा धरणियलमइवइत्ता अहे नरगतल-पइट्ठाणा भवंति। एवं खलु गोयमा! जीवा गरुयत्तं हव्वमागच्छंति। अह णं गोयमा! से तुंबे तंसि पढमिल्लुगंसि मट्टियालेवंसि तित्तंसि कुहियंसि परिसडियंसि ईसिं धरणियलाओ उप्पतित्ता णं चिट्ठइ। तयानंतरं दोच्चं पि मट्टियालेवे तित्ते कुहिए परिसडिए ईसिं धरणियलाओ उप्पतित्ता णं चिट्ठइ। एवं खलु एएणं उवाएणं तेसु अट्ठसु मट्टियालेवेसु तित्तेसु कुहिएसु परिसडिएसु से तुंबे विमुक्कवधने अहे धरणियल-मइवइत्ता उप्पिं सलिलतलपइट्ठाणे भवइ। एवामेव गोयमा! जीवा पाणाइवायवेरमणेणं जाव मिच्छादंसणसल्लवेरमणेणं अनुपुव्वेणं अट्ठकम्म-पगडीओ खवेत्ता गगणतलमुप्पइत्ता उप्पिं लोयग्गपइट्ठाणा भवंति। एवं खलु गोयमा! जीवा लहुयत्तं हव्वमागच्छंति। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं छट्ठस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते। | ||
| Sutra Meaning : | ભગવન્ ! જો સિદ્ધિને પ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે પાંચમાં જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો, તો છઠ્ઠા અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો છે ? હે જંબૂ ! એ પ્રમાણે તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહે ભગવંત મહાવીર પધાર્યા. પર્ષદા નીકળી. તે કાળે, તે સમયે ભગવંતના જ્યેષ્ઠ શિષ્ય ઇન્દ્રભૂતિ, સમીપમાં યાવત્ શુક્લધ્યાનોપગત થઈ વિચરતા હતા. ત્યારે તે ઇન્દ્રભૂતિને શ્રદ્ધા – જિજ્ઞાસા આદિ ઉત્પન્ન થતા ભગવંત મહાવીરને કહ્યું – ભગવન્ ! જીવો કઈ રીતે જલદીથી ગુરુતા કે લઘુતાને પામે છે ? ગૌતમ ! જેમ કોઈ પુરુષ એક મોટા સૂકા, નિશ્છિદ્ર, નિરુપહત તુંબડાને દર્ભ – કુશથી વેષ્ટિત કરે, કરીને માટીના લેપ વડે લીંપે, ધૂપ તાપ આપે. પછી સૂકું થતા બીજી વખત પણ દર્ભ – કુશ વડે લપેટીને, માટીના લેપથી લીંપે. લીપીને તાપ આપી, સૂકાતા, ત્રીજી વખત દર્ભ અને કુશ વડે લપેટે, લપેટીને માટીના લેપથી લીંપે. આ રીતે આ ઉપાય વડે વચ્ચે વચ્ચે લપેટે, વચ્ચે – વચ્ચે લીંપતો, વચ્ચે વચ્ચે સૂકવતો યાવત્ આઠ વખત માટીના લેપથી લેપે. પછી તે તુંબડાને અગાધ, અપૌરુષિક પાણીમા નાંખી દે, તો નિશ્ચે હે ગૌતમ ! માટીના આઠ લેપને કારણે ગુરુતા પામી, ભારે થઈને, ગુરુક – ભારિકતાથી પાણીને પાર કરી નીચે તળીએ પહોંચી જાય છે. એ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો પણ પ્રાણાતિપાત યાવત્ મિથ્યાદર્શન શલ્યથી અનુક્રમે આઠ કર્મપ્રકૃતિઓનું ઉપાર્જન કરે છે. તેની ગુરુતા – ભારેપણુ અને ગુરુતાના ભારને કારણે મૃત્યુ અવસરે મૃત્યુ પામીને, પૃથ્વીતલને અતિક્રમીને નીચે નરકતલે સ્થિત થાય છે. હે ગૌતમ! એ પ્રમાણે નિશ્ચે જીવો શીઘ્રતાથી ગુરુતાને પામે છે. હવે હે ગૌતમ ! તે તુંબડાને પહેલો માટીનો લેપ ભીનો થઈ જાય, ગળી જાય, પરિશટિત થઈ જાય તો તે તુંબડું ધરણીતલથી થોડુંક ઉપર આવીને રહે છે. ત્યારપછી બીજો માટીનો લેપ ઉખડતા યાવત્ થોડું વધુ ઉપર આવે છે. આ પ્રમાણે આ ઉપાય વડે તે આઠે માટીના લેપ ભીના થઈ જાય યાવત્ બંધનમુક્ત થઈ જતા નીચે ધરણીતલથી ઉપર પાણીના ઉપરના તટે આવીને સ્થિર થાય છે. આ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો પ્રાણાતિપાત વિરમણ યાવત્ મિથ્યાદર્શનશલ્ય વિરમણથી અનુક્રમે આઠે કર્મપ્રકૃતિ ખપાવીને આકાશ તલ પ્રતિ ઊડીને ઉપર લોકાગ્રે સ્થિત થાય છે. એ પ્રમાણે હે ગૌતમ ! જીવો જલદીથી લઘુતાને પામે છે. એ પ્રમાણે હે જંબૂ ! શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે છઠ્ઠા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે, તેમ હું કહું છું. | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam pamchamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte, chhatthassa nam bhamte! Nayajjhayanassa ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe samosaranam. Parisa niggaya. Tenam kalenam tenam samaenam samanassa bhagavao mahavirassa jetthe amtevasi imdabhui namam anagare samanassa bhagavao mahavirassa adurasamamte java sukkajjhanovagae viharai. Tae nam se imdabhui namam anagare jayasaddhe java evam vayasi–kahannam bhamte! Jiva garuyattam va lahuyattam va havvamagachchhamti? Goyama! Se jahanamae kei purise egam maham sukkatumba nichchhiddam niruvahayam dabbhehi ya kusehi ya vedhei, vedhetta mattiyalevenam limpai, limpitta unhe dalayai, dalayitta sukkam samanam dochchampi dabbhehi ya kusehi ya vedhei, vedhetta mattiyalevenam limpai, limpitta unhe dalayai, dalayitta sukkam samanam tachchampi dabbhehi ya kusehi ya vedhei, mattiyalevenam limpai, unhe dalayai. Evam khalu eenuvaenam amtara vedhemane amtara limpamane amtara sukkavemane java atthahim mattiyalevehim limpai, atthamataramaporisiyamsi udagamsi pakkhivejja se nunam goyama! Se tumbe tesim atthanham mattiyalevenam garuyayae bhariyayae garuya-bhariyayae uppim salilamaivaitta ahe dharaniyala-paitthane bhavai. Evameva goyama! Jiva vi panaivaenam mumsavaenam adinnadanenam mehunenam pariggahenam java michchhadamsanasallenam anupu-vvenam atthakammapagadio samajjinitta tasim garuyayae bhariyayae garuya-bhariyayae kalamase kalam kichcha dharaniyalamaivaitta ahe naragatala-paitthana bhavamti. Evam khalu goyama! Jiva garuyattam havvamagachchhamti. Aha nam goyama! Se tumbe tamsi padhamillugamsi mattiyalevamsi tittamsi kuhiyamsi parisadiyamsi isim dharaniyalao uppatitta nam chitthai. Tayanamtaram dochcham pi mattiyaleve titte kuhie parisadie isim dharaniyalao uppatitta nam chitthai. Evam khalu eenam uvaenam tesu atthasu mattiyalevesu tittesu kuhiesu parisadiesu se tumbe vimukkavadhane ahe dharaniyala-maivaitta uppim salilatalapaitthane bhavai. Evameva goyama! Jiva panaivayaveramanenam java michchhadamsanasallaveramanenam anupuvvenam atthakamma-pagadio khavetta gaganatalamuppaitta uppim loyaggapaitthana bhavamti. Evam khalu goyama! Jiva lahuyattam havvamagachchhamti. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam java sampattenam chhatthassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte. | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Bhagavan ! Jo siddhine prapta bhagavamta mahavire pamchamam jnyata adhyayanano a artha kahyo, to chhaththa adhyayanano sho artha kahyo chhe\? He jambu ! E pramane te kale, te samaye rajagrihe bhagavamta mahavira padharya. Parshada nikali. Te kale, te samaye bhagavamtana jyeshtha shishya indrabhuti, samipamam yavat shukladhyanopagata thai vicharata hata. Tyare te indrabhutine shraddha – jijnyasa adi utpanna thata bhagavamta mahavirane kahyum – bhagavan ! Jivo kai rite jaladithi guruta ke laghutane pame chhe\? Gautama ! Jema koi purusha eka mota suka, nishchhidra, nirupahata tumbadane darbha – kushathi veshtita kare, karine matina lepa vade limpe, dhupa tapa ape. Pachhi sukum thata biji vakhata pana darbha – kusha vade lapetine, matina lepathi limpe. Lipine tapa api, sukata, triji vakhata darbha ane kusha vade lapete, lapetine matina lepathi limpe. A rite a upaya vade vachche vachche lapete, vachche – vachche limpato, vachche vachche sukavato yavat atha vakhata matina lepathi lepe. Pachhi te tumbadane agadha, apaurushika panima namkhi de, to nishche he gautama ! Matina atha lepane karane guruta pami, bhare thaine, guruka – bharikatathi panine para kari niche talie pahomchi jaya chhe. E pramane he gautama ! Jivo pana pranatipata yavat mithyadarshana shalyathi anukrame atha karmaprakritionum uparjana kare chhe. Teni guruta – bharepanu ane gurutana bharane karane mrityu avasare mrityu pamine, prithvitalane atikramine niche narakatale sthita thaya chhe. He gautama! E pramane nishche jivo shighratathi gurutane pame chhe. Have he gautama ! Te tumbadane pahelo matino lepa bhino thai jaya, gali jaya, parishatita thai jaya to te tumbadum dharanitalathi thodumka upara avine rahe chhe. Tyarapachhi bijo matino lepa ukhadata yavat thodum vadhu upara ave chhe. A pramane a upaya vade te athe matina lepa bhina thai jaya yavat bamdhanamukta thai jata niche dharanitalathi upara panina uparana tate avine sthira thaya chhe. A pramane he gautama ! Jivo pranatipata viramana yavat mithyadarshanashalya viramanathi anukrame athe karmaprakriti khapavine akasha tala prati udine upara lokagre sthita thaya chhe. E pramane he gautama ! Jivo jaladithi laghutane pame chhe. E pramane he jambu ! Shramana bhagavamta mahavire chhaththa jnyata adhyayanano a artha kahyo chhe, tema hum kahum chhum. | ||