Sutra Navigation: Gyatadharmakatha ( ધર્મકથાંગ સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104775
Scripture Name( English ): Gyatadharmakatha Translated Scripture Name : ધર્મકથાંગ સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

श्रुतस्कंध-१

अध्ययन-७ रोहिणी

 Translated Chapter :

શ્રુતસ્કંધ-૧

અધ્યયન-૭ રોહિણી
Section : Translated Section :
Sutra Number : 75 Category : Ang-06
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] जइ णं भंते! समणेणं भगवया महावीरेणं छट्ठस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते, सत्तमस्स णं भंते! नायज्झयणस्स के अट्ठे पन्नत्ते? एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नामं नयरे होत्था। सुभूमिभागे उज्जाणे। तत्थ णं रायगिहे नयरे धने नामं सत्थवाहे परिवसइ–अड्ढे जाव अपरिभूए। भद्दा भारिया–अहीनपंचिंदियसरीरा जाव सुरूवा। तस्स णं धनस्स सत्थवाहस्स पुत्ता भद्दाए भारियाए अत्तया चत्तारि सत्थवाहदारगा होत्था, तं जहा–धणपाले धणदेवे धणगोवे धणरक्खिए। तस्स णं धनस्स सत्थवाहस्स चउण्हं पुत्ताणं भारियाओ चत्तारि सुण्हाओ होत्था, तं जहा–उज्झिया भोगवइया रक्खिया रोहिणिया। तए णं तस्स सत्थवाहस्स अन्नया कयाइ पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु अहं रायगिहे नयरे बहूणं ईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेट्ठि-सत्थवाह०पभितीणं सयस्स य कुडुंबस्स बहूसु कज्जेसु य कारणेसु य कोडुंबेसु य मंतेसु य गुज्झेसु य रहस्सेसु य निच्छएसु य ववहारेसु य आपुच्छणिज्जे पडि-पुच्छणिज्जे, मेढी पमाणं आहारे आलंबणे चक्खू, मेढीभूते पमाणभूते आहारभूते आलंबणभूते चक्खुभूए सव्वकज्जवड्ढावए। तं न नज्जइ णं मए गयंसि वा चुयंसि वा मयंसि वा भग्गंसि वा लुग्गंसि वा सडियंसि वा पडियंसि वा विदेसत्थंसि वा विप्पवसियंसि वा इमस्स कुडुंबस्स के मन्ने आहारे वा आलंबे वा पडिबंधे वा भविस्सइ? तं सेयं खलु मम कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते विपुलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं चउण्ह य सुण्हाणं कुलधरवग्गं आमंतेत्ता तं मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गं विपुलेणं असन-पान-खाइम-साइमेणं धूव-पुप्फ-वत्थ-गंध-मल्लालंकारेण य सक्कारेत्ता सम्मानेत्ता तस्सेव मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ चउण्हं सुण्हाणं परिक्खणट्ठयाए पंच-पंच सालिअक्खए दलइत्ता जाणामि ताव का किह वा सारक्खेइ वा? संगोवेइ वा? संवड्ढेइ वा? एवं संपेहेइ,... ... संपेहेत्ता कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते विपुलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेइ, मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गं आमंतेइ, तओ पच्छा ण्हाए भोयणमंडवंसि सुहासणवरगए तेणं मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणेणं चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गेणं सद्धिं तं विपुलं असनं पानं खाइमं साइमं आसादेमाणे जाव सक्कारेइ, सक्कारेत्ता तस्सेव मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता जेट्ठं सुण्हं उज्झियं सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी विहराहि। जया णं अहं पुत्ता! तुमं इमे पंच सालिअक्खए जाएज्जा, तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनिज्जाएज्जासि त्ति कट्टु सुण्हाए हत्थे दलयइ, दलइत्ता पडिविसज्जेइ। तए णं सा उज्झिया धनस्स तह त्ति एयमट्ठं पडिसुणेइ, पडिसुणेत्ता धनस्स सत्थवाहस्स हत्थाओ ते पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता एगंतमवक्कमइ, एगंतमवक्कमियाए इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु तायाणं कोट्ठागारंसि बहवे पल्ला सालीणं पडिपुण्णा चिट्ठंति, तं जया णं मम ताओ इमे पंच सालिअक्खए जाएसइ, तया णं अहं पल्लंतराओ अन्ने पंच सालिअक्खए गहाय दाहामि त्ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता ते पंच सालिअक्खए एगंते एडेइ, सकम्म-संजुत्ता जाया यावि होत्था। एवं भोगवइयाए वि, नवरं–सा छोल्लेइ, छोल्लेत्ता अनुगिलइ, अनुगिलित्ता सकम्मसंजुत्ता जाया यावि होत्था। एवं रक्खियाए वि, नवरं–गेण्हइ, गेण्हित्ता एगंतमवक्कमइ, एगंतमवक्कमियाए इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु ममं ताओ इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघ-रवग्गस्स पुरओ सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी सं-गोवेमाणी विहराहि। जया णं अहं पुत्ता! तुमं इमे पंच सालिअक्खए जाएज्जा, तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनि-ज्जाएज्जासि त्ति कट्टु मम हत्थंसि पंच सालिअक्खए दलयइ। तं भवियव्वमेत्थ कारणेणं ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता ते पंच सालिअक्खए सुद्धे वत्थे बंधइ, बंधित्ता रयणकरंडियाए पक्खिवइ, पक्खिवित्ता उसीसामूले ठावेइ, ठावेत्ता तिसंज्झं पडिजागरमाणी-पडिजागरमाणी विहरइ। तए णं से धने सत्थवाहे तहेव मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता चउत्थं रोहिणीयं सुण्हं सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, जाव गेण्हइ, गेण्हित्ता एगंतमवक्कमइ, एगंतमवक्कमियाए इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु ममं ताओ इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघर-वग्गस्स पुरओ सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी विहराहि। जया णं अहं पुत्ता! तुमं इमे पंच सालिअक्खए जाएज्जा, तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनिज्जा-एज्जासि त्ति कट्टु मम हत्थंसि पंच सालिअक्खए दलयइ। तं भवियव्वं एत्थ कारणेणं। तं सेयं खलु मम एए पंच सालिअक्खए सारक्खमाणीए संगोवेमाणीए संवेड्ढमाणीए त्ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता कुलघर-पुरिसे सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुब्भे णं देवानुप्पिया! एए पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता पढमपाउसंसि महावुट्ठिकायंसि निवइयंसि समाणंसि खुड्डागं केयारं सुपरिकम्मियं करेह, करेत्ता इमे पंच सालिअक्खए वावेह, वावेत्ता दोच्चं पि तच्चं पि उक्खय-निहए करेह, करेत्ता वाडिपक्खेवं करेह, करेत्ता सारक्खमाणा संगोवेमाणा आणुपुव्वेणं संवड्डेह। तए णं ते कोडुंबिया रोहिणीए एयमट्ठं पडिसुणेंति, ते पंच सालिअक्खए गेण्हंति, अनुपुव्वेणं सारक्खंति, संगोविंति। तए णं कोडुंबिया पढमपाउसंसि महावुट्ठिकायंसि निवइयंसि समाणंसि खुड्डागं केयारं सुपरिकम्मिय करेंति, ते पंच सालिअक्खए ववंति, दोच्चं पि तच्चं पि उक्खनिहए करेंति, वाडिपरिक्खेवं करेंति, अनुपुव्वेणं सारक्खेमाणा संगोवेमाणा संवड्ढेमाणा विहरंति। तए णं ते साली अनुपुव्वेणं सारक्खिज्जमाणा संगोविज्जमाणा संवड्ढिज्जमाणा साली जाया–किण्हा किण्होभासा नीला नीलोभासा हरिया हरिओभासा सीया सीओभासा निद्धा निद्धोभासा तिव्वा तिव्वोभासा किण्हा किण्हच्छाया नीला नील-च्छाया हरिया हरियच्छाया सीया सीयच्छाया णिद्धा णिद्धच्छाया तिव्वा तिव्वच्छाया घन-कडियकडिच्छाया रम्मा महामेहनिउरंब-भूया पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा। तए णं ते साली पत्तिया वत्तिया गब्भिया पसूइया आगयगंधा खीराइया बद्धफला पक्का परियागया सल्लइय-पत्त-इया हरिय-फेरंडा जाया यावि होत्था। तए णं ते कोडुंबिया ते साली पत्तिए वत्तिए गब्भिए पसूइए आगयगंधे खीराइए बद्धफले पक्के परियागए सल्ल-इय-पत्तइए जाणित्ता तिक्खेहिं नवपज्जणएहिं असिएहिं लुणंति, लुणित्ता करयलमलिए करेंति, करेत्ता पुणंति। तत्थ णं चोक्खाणं सूइयाणं अखंडाणं अफुडियाणं छडछडापूयाण सालीणं मागहए पत्थए जाए। तए णं ते कोडुंबिया ते साली नवएसु घडएसु पक्खिवंति पक्खिवित्ता ओलिंपंति, ओलिंपित्ता लंछिय-मुद्दिए करेंति, करेत्ता कोट्ठागारस्स एगदेसंसि ठावेंति, ठावेत्ता सारक्खमाणा संगोवेमाणा विहरंति। तए णं ते कोडुंबिया दोच्चंसि वासारत्तंसि पढमपाउसंसि महावुट्ठिकायंसि निवइयंसि खुड्डागं केयारं सुपरिकम्मियं करेंति, ते साली ववंति, दोच्चंपि उक्खायणिहए करेंति जाव असिएहिं लुणंति लुणित्ता चलणतलमलिए करेंति, करेत्ता पुणंति। तत्थ णं सालीणं बहवे कुडवा जाया। तए णं ते कोडुंबिया ते साली नवएसु घडएसु पक्खिवंति, पक्खिवित्ता ओलिंपंति, ओलिंपित्ता लंछिय-मुद्दिए करेंति, करेत्ता कोट्ठागारस्स एगदेसंसि ठावेंति, ठावेत्ता सारक्खमाणा संगोवेमाणा विहरंति। तए णं ते कोडुंबिया तच्चंसि वासारत्तंसि महावुट्ठिकायंसि निवइयंसि [समाणंसि?] केयारे सुपरिकम्मिए करेंति जाव असिएहिं लुणंति, लुणित्ता संवहति, संवहित्ता खलय करेंति, मलेंति, पुणंति। तत्थ णं सालीणं बहवे कुंभा जाया। तए णं ते कोडुंबिया ते साली कोट्ठागारंसि पल्लंसि पक्खिवंति, पक्खिवित्ता ओलिंपंति, ओलिंपित्ता लंछिय-मुद्दिए करेंति, करेत्ता सारक्खमाणा संगोवेमाणा विहरंति। चउत्थे वासारत्ते बहवे कुंभसया जाया। तए णं तस्स धनस्स पंचमयंसि संवच्छरंसि परिणममाणंसि पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु मए इओ अतीते पंचमे संवच्छरे चउण्हं सुण्हाणं परिक्खणट्ठयाए ते पंच-पंच सालिअक्खया हत्थे दिन्ना। तं सेयं खलु मम कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते पंच सालिअक्खए परिजाइत्तए जाव जाणामि ताव काए किह सारक्खिया वा संगोविया वा संवड्ढिया वत्ति कट्टु एवं संपेहेइ, संपेहेत्ता कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए जाव उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि दिनयरे तेयसा जलंते विपुलं असनं पानं खाइमं साइमं उवक्खडावेत्ता मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणं चउण्ह य सुण्हाणं कुलधरवग्गं जाव सम्माणित्ता तस्सेव मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ जेट्ठं उज्झियं सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी– एवं खलु अहं पुत्ता! इओ अतीते पंचमम्मि संवच्छरे इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स य पुरओ तव हत्थंसि पंच सालिअक्खए दलयामि। जया णं अहं पुत्ता! एए पंच सालिअक्खए जाएज्जा तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनिज्जाएसि। से नूनं पुत्ता! अट्ठे समट्ठे? हंता अत्थि। तं णं तुमं पुत्ता! मम ते सालिअक्खए पडिनिज्जाएसि। तए णं सा उज्झिया एयमट्ठं धनस्स सत्थवाहस्स पडिसुणेइ, जेणेव कोट्ठागारं तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पल्लाओ पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता जेणेव धने सत्थवाहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता धनं सत्थवाहं एवं वयासी–एए णं ताओ! पंच सालिअक्खए ति कट्टु धनस्स हत्थंसि ते पंच सालिअक्खए दलयइ। तए णं धने सत्थवाहे उज्झियं सवह-सावियं करेइ, करेत्ता एवं वयासी–किण्णं पुत्ता! ते चेव पंच सालिअक्खए उदाहु अन्ने? तए णं उज्झिया धनं सत्थवाहं एवं वयासी–एवं खलु तुब्भे ताओ! इओ अतीए पंचमे संवच्छरे इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परिजणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ पंच सालिअक्खए गेण्हह, गेण्हित्ता ममं सद्दावेह, सद्दा-वेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी विहराहि। तए णं हं तुब्भं एयमट्ठं पडिसुणेमि, ते पंच सालिअक्खए गेण्हामि, एगंतमवक्कमामि। तए णं मम इमेयारूवे अज्झत्थिए चिंतिए पत्थिए मनोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था–एवं खलु ताताणं कोट्ठागारंसि बहवे पल्ला सालीणं पडिपुण्णा चिट्ठंति, तं जया णं मम ताओ इमे पंच सालिअक्खए जाएसइ, तया णं अहं पल्लंतराओ अन्ने पंच सालिअ-क्खए गहाय दाहामि त्ति कट्टु एवं संपेहेमि, संपेहेत्ता ते पंच सालिअक्खए एगंते एडेमि, सकम्मसंजुत्ता यावि भवामि। तं नो खलु ताओ! ते चेव पंच सालिअक्खए, एए णं अन्ने। तए णं से धने सत्थवाहे उज्झियाए अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्मा आसुरुत्ते जाव मिसि-मिसेमाणे उज्झियं तस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्हं सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स य पुरओ तस्स कुलघरस्स छारुज्झियं च छाणुज्झियं च कयवरुज्झियं च संपुच्छियं च सम्मज्जियं च पाओवदाइयं च ण्हाणोवदाइयं च बाहिर-पेसणकारियं च ठवेइ। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए, पंच य से महव्वयाइं उज्झियाइं भवंति, से णं इहभवे चेव बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाण य हीलणिज्जे जाव चाउरंत-संसार-कंतारं भुज्जो-भुज्जो अनुपरियट्टिस्सइ–जहा सा उज्झिया। एवं भोगवइया वि, नवरं–छोल्लेमि, छोल्लित्ता अनुगिलेमि, अनुगिलित्ता सकम्मसंजुत्ता यावि भवामि। तं नो खलु ताओ! ते चेव पंच सालिअक्खए, एए णं अन्ने। तए णं से धने सत्थवाहे भोगवइयाए अंतिए एयमट्ठं सोच्चा निसम्मा आसुरुत्ते जाव मिसिमिसेमाणे भोगवइं तस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्हं सुण्हाणं कुलघर-वग्गस्स य पुरओ तस्स कुलघरस्स कंडिंतियं च कोट्टेंतियं च पोसंतियं च एवं–रुंधंतियं रंधंतियं परिवेसंतियं परिभायंतियं अब्भिंतरियं पेसणकारिं महाणसिणिं ठवेइ। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए, पंच य से महव्वयाइं फालियाइं भवंति, से णं इहभवे चेव बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावयाणं बहूणं सावियाण य हीलणिज्जे जाव चाउरंत-संसार-कंतारं भुज्जो-भुज्जो अनुपरियट्टिस्सइ–जहा व सा भोगवइया। एवं रक्खियावि, नवरं–जेणेव वासघरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता मंजूसं विहाडेइ, विहाडेत्ता रयणकरंडगाओ ते पंच सालिअक्खए गेण्हइ, गेण्हित्ता जेणेव धने सत्थवाहे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता पंच सालिअक्खए धनस्स हत्थे दलयइ। तए णं से धने सत्थवाहे रक्खियं एवं वयासी–किं णं पुत्ता! ते चेव एए पंच सालिअक्खए उदाहु अन्ने? तए णं रक्खिया धनं सत्थवाहं एवं वयासी–ते चेव ताओ! एए पंच सालिअक्खए, नो अन्ने। कहण्णं? पुत्ता! एवं खलु ताओ! तुब्भे इओ अतीते पंचमे संवच्छरे इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ पंच सालिअक्खए गेण्हह, गेण्हित्ता ममं सद्दावेह, सद्दावेत्ता ममं एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता! मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गिण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी विहराहि। जया णं अहं पुत्ता! तुमं इमे पंच सालिअक्खए जाएज्जा, तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनिज्जाएज्जासि ति कट्टु मम हत्थंसि पंच सालिअक्खए दलयह। तं भवियव्वं एत्थ कारणेणं ति कट्टु ते पंच सालिअक्खए सुद्धे वत्थे बंधेमि, बंधित्ता रयणकरंडियाए पक्खिवेमि, पक्खिवित्ता उसीसामूले ठावेमि, ठावेत्ता तिसंज्झं पडिजागरमाणी यावि विहरामि। तओ एएणं कारणेणं ताओ! ते चेव पंच सालिअक्खए, नो अन्ने। तए णं से धने सत्थवाहे रक्खियाए अंतियं एयमट्ठं सोच्चा हट्ठतुट्ठे तस्स कुलघरस्स हिरण्णस्स य कंस-दूस- विपुल- धन-कनग- रयण-मणि-मोत्तिय- संख-सिल-प्पवाल- रत्तरयण- संत-सार-सावएज्जस्स य भंडागारिणी ठवेइ। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए, पंच य से महव्वयाइं रक्खियाइं भवंति, से णं इहभवे चेव बहूणं समणाणं बहूणं समणीणं बहूणं सावगाणं बहूणं सावियाण य अच्चणिज्जे जाव चाउरंतं संसारकंतारं वीईवइस्सइ–जहा व सा रक्खिया। रोहिणीया वि एवं चेव, नवरं–तुब्भे ताओ! मम सुबहुयं सगडि-सागडं दलाह, जा णं अहं तुब्भं ते पंच सालिअक्खए पडिनिज्जाएमि। तए णं से धने सत्थवाहे रोहिणिं एवं वयासी–कहं णं तुमं पुत्ता! ते पंच सालिअक्खए सगडि-सागडेणं निज्जाइस्ससि? तए णं सा रोहिणी धनं सत्थवाहं एवं वयासी–एवं खलु ताओ! तुब्भे इओ अतीते पंचमे संवच्छरे इमस्स मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ पंच सालिअक्खए गेण्हह, गेण्हित्ता ममं सद्दावेह, सद्दावेत्ता एवं वयासी–तुमं णं पुत्ता मम हत्थाओ इमे पंच सालिअक्खए गेण्हाहि, अनुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी विहराहिं। जया णं अहं पुत्ता! तुमं इमे पंच सालिअक्खए जाएज्जा, तया णं तुमं मम इमे पंच सालिअक्खए पडिनिज्जाएज्जासि ति कट्टु मम हत्थंसि पंच सालिअक्खए दलयह। तं भवियव्वं एत्थ कारणेणं। तं सेयं खलु मम एए पंच सालिअक्खए सारक्खमाणीए संगोवेमाणीए संवड्ढेमाणीए जाव बहवे कुंभसयाजाया तेणेव कमेण। एवं खलु ताओ! तुब्भे ते पंच सालिअक्खए सगडिसागडेणं निज्जाएमि। तए णं से धने सत्थवाहे रोहिणीयाए सुबहुयं सगडि-सागडं दलाति। तए णं से रोहिणी सुबहुं सगडि-सागडं गहाय जेणेव सए कुलघरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता कोट्ठागारे विहा-डेइ, विहाडित्ता पल्ले उब्भिंदइ, उब्भिंदित्ता सगडि-सागडं भरेइ, भरेत्ता रायगिहं नगरं मज्झंमज्झेणं जेणेव सए गिहे जेणेव धने सत्थवाहे तेणेव उवागच्छइ। तए णं रायगिहे नयरे सिंघाडग-तिग-चउक्क-चच्चर-चउम्मुह-महापहपहेसु बहुजणो अन्नमन्नं एवमाइक्खइ–धन्ने णं देवानुप्पिया! धने सत्थवाहे, जस्स णं रोहिणीया सुण्हा पंच सालिअक्खए सगडि-सागडेणं निज्जाएइ। तए णं से धने सत्थवाहे ते पंच सालिअक्खए सगडि-सागडेणं निज्जाइए पासइ, पासित्ता हट्ठतुट्ठे पडिच्छइ, पडिच्छित्ता तस्सेव मित्त-नाइ-नियग-सयण-संबंधि-परियणस्स चउण्ह य सुण्हाणं कुलघरवग्गस्स पुरओ रोहिणीयं सुण्हं तस्स कुलघरस्स बहूसु कज्जेसु य कारणेसु य कुडुंबेसु य मंतेसु य गुवज्झेसु य रहस्सेसु य आपुच्छणिज्जं पडिपुच्छणिज्जं मेढिं पमाणं आहारं आलवणं चक्खुं, मेढीभूयं पमाणभूयं आहारभूयं आलंबणभूयं चक्खुभूयं सव्वकज्जवड्ढावियं पमाणभूयं ठवेइ। एवामेव समणाउसो! जो अम्हं निग्गंथो वा निग्गंथी वा आयरिय-उवज्झायाणं अंतिए मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए, पंच से महव्वया संवड्ढिया भवंति, से णं इहभवे चेव बहूणं समणाणं समणीणं बहूणं सावगाणं बहूणं सावियाण य अच्चणिज्जे जाव चाउरंतं संसारकंतारं वीईवइस्सइ–जहा व सा रोहिणीया। एवं खलु जंबू! समणेणं भगवया महावीरेणं आइगरेणं तित्थगरेणं जाव सिद्धिगइनामधेज्जं ठाणं संपत्तेणं सत्तमस्स नायज्झयणस्स अयमट्ठे पन्नत्ते।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! જો શ્રમણ યાવત્‌ સિદ્ધિ ગતિ સંપ્રાપ્ત ભગવંત મહાવીરે છઠ્ઠા જ્ઞાત અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો, તો સાતમા જ્ઞાત અધ્યયનનો શો અર્થ કહ્યો ? હે જંબૂ ! તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહનગર હતું. સુભૂમિભાગ ઉદ્યાન હતું. તે રાજગૃહમાં ધન્ય સાર્થવાહ રહેતો હતો. તે ધનાઢ્ય યાવત અપરાભૂત હતો. તે ધન્ય સાર્થાવાહને ભદ્રા નામે પત્ની હતી. તે પૂર્ણ પંચેન્દ્રિય યાવત્‌ સુરૂપા હતી. તે ધન્ય સાર્થવાહના પુત્રો અને ભદ્રાના આત્મજો એવા ચાર સાર્થવાહ પુત્રો હતા. તે આ – ધનપાલ, ધનદેવ, ધનગોપ, ધનરક્ષિત. તે ધન્ય સાર્થવાહના ચાર પુત્રોની ચાર ભાર્યા ધન્ય સાર્થવાહની ચાર પુત્રવધૂઓ હતી. તે આ – ઉજ્ઝિકા, ભોગવતી, રક્ષિકા, રોહિણી. તે ધન્યએ અન્યદા કોઈ દિને મધ્યરાત્રિમાં આવા પ્રકારે અભ્યર્થિત યાવત્‌ સંકલ્પ થયો – હું રાજગૃહમાં ઘણા રાજા, ઇશ્વર આદિ અને પોતાના કુટુંબના ઘણા કાર્યોમાં અને કરણીયોમાં, કુટુંબમાં, મંત્રણામાં, ગુહ્યમાં, રહસ્યમાં, નિશ્ચયમાં, વ્યવહારમાં પૂછવા યોગ્ય, વારંવાર પૂછવા યોગ્ય મેઢીરૂપ, પ્રમાણરૂપ, આધારરૂપ, આલંબનરૂપ, ચક્ષુમેઢી – ભૂત, કાર્ય પ્રવૃત્તિ કર્તા છું. પણ હું જાણતો નથી કે મારા ગયા પછી, ચ્યુત થયા પછી, મૃત્યુ પછી, ભગ્ન થયા પછી, વિશીર્ણ કે પતિત થયા પછી,વિદેશ જતા કે વિદેશ જવા પ્રવૃત્ત થતા આ કુટુંબના આધારરૂપ, આલંબનરૂપ, પ્રતિબંધ રાખનાર કોણ થશે ? તેથી મારે માટે ઉચિત છે કે કાલે યાવત્‌ સૂર્ય ઉગ્યા પછી વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરાવી, મિત્ર – જ્ઞાતિજનાદિ તથા ચારે પુત્રવધૂના કુલઘર વર્ગને આમંત્રીને, તે મિત્ર, જ્ઞાતિ આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગને વિપુલ અશનાદિ, ધૂપ – પુષ્પ – વસ્ત્ર – ગંધ આદિથી સત્કાર, સન્માન કરીને, તે જ મિત્ર, જ્ઞાતિ આદિ અને ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની આગળ ચારે પુત્રવધૂની પરીક્ષા કરવાને પાંચ – પાંચ શાલિઅક્ષત આપીને જાણીશ કે કોણ સારક્ષણ, સંગોપન કે સંવર્ધન કરશે ? આ પ્રમાણે વિચારીને બીજે દિવસે યાવત્‌ મિત્ર, જ્ઞાતિ આદિ અને ચારે પુત્રવધૂના કુળગૃહ વર્ગને આમંત્રે છે, પછી વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરાવ્યા. ત્યારપછી સ્નાન કરી, ભોજન મંડપમાં સુખાસને બેસી, મિત્ર – જ્ઞાતિજન આદિ તથા પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની સાથે, તે વિપુલ અશનાદિનું ભોજન કરી, સત્કાર – સન્માન કરી, તે જ મિત્ર – જ્ઞાતિજનાદિ, પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની સાથે, તે વિપુલ અશનાદિનું ભોજન કરી, સત્કાર – સન્માન કરી, તે જ મિત્ર – જ્ઞાતિજનાદિ, પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની આગળ પાંચ શાલિ – અક્ષત રાખ્યા. રાખીને પછી – મોટી પુત્રવધૂ ઉજ્ઝિકાને બોલાવીને કહ્યું – હે પુત્રી ! તું મારા હાથમાંથી આ પાંચ શાલિઅક્ષત લે. લઈને અનુક્રમે સંરક્ષણ – સંગોપન કરતી રહે. જ્યારે હું તારી પાસે આ પાંચ શાલિઅક્ષત માંગુ ત્યારે તું મને આ પાંચ શાલિઅક્ષત પાછા આપજે. એમ કહી પુત્રવધૂના હાથમાં તે આપીને વિદાય કરી. ત્યારે તે ઉજ્ઝિકાએ ધન્યને ‘તહત્તિ’ એમ કહી, આ અર્થનો સ્વીકાર કરે છે. કરીને ધન્યના હાથમાંથી તે પાંચ શાલિઅક્ષત લઈને એકાંતમાં જાય છે, પછી આ પ્રમાણે વિચાર્યુ કે – નિશ્ચે પિતાના કોઠારમાં ઘણા પાલા શાલિના ભરેલા છે. તો જ્યારે તેઓ આ પાંચ શાલિ અક્ષત માંગશે, ત્યારે હું કોઈ પાલામાંથી બીજા શાલિઅક્ષત લઈને આપી દઈશ, એમ વિચારી તે પાંચ શાલિઅક્ષત એકાંતમાં ફેંકીને પોતાના કામમાં લાગી ગઈ. એ પ્રમાણે ભોગવતીને પણ જાણવી. વિશેષ એ કે – તેણીએ શાલિ અક્ષતને છોલ્યા અને છોલીને ગળી ગઈ. પોતાના કામે લાગી. એ પ્રમાણે રક્ષિકા પણ જાણવી. વિશેષ એ કે – તેણીએ લઈને આવો વિચાર કર્યો કે – પિતાજીએ મિત્ર, જ્ઞાતિ આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની સામે મને બોલાવીને કહ્યું કે – પુત્રી ! મારા હાથમાંથી આ દાણા લે યાવત્‌ માંગુ ત્યારે પાછા આપજે, એમ કહીને મારા હાથમાં પાંચ શાલિઅક્ષત આપેલ છે, તો આમાં કોઈ કારણ હશે, એમ વિચારીને તેને શુદ્ધ વસ્ત્રમાં બાંધ્યા, બાંધીને રત્નની ડબ્બીમાં મૂક્યા, મૂકીને ઓશીકા નીચે રાખ્યા. રાખીને ત્રણે સંધ્યા તેની સારસંભાળ કરતી વિચરે છે. ત્યારે તે ધન્ય સાર્થવાહે તે જ મિત્ર આદિની સમક્ષ યાવત્‌ ચોથી રોહિણી પુત્રવધૂને બોલાવીને પાંચ દાણા આપ્યા યાવત્‌ તેણીએ વિચાર્યું – આનું કોઈ કારણ હશે, તો મારે માટે ઉચિત છે કે આ પાંચ શાલિ – અક્ષતનું સંરક્ષણ – સંગોપન – સંવર્ધન કરું, એમ વિચારી કુલગૃહ પુરુષોને બોલાવીને કહ્યું – હે દેવાનુપ્રિયો! તમે આ પાંચ શાલિઅક્ષતને લઈ જઈને પહેલી વર્ષામાં મહાવૃષ્ટિ થાય ત્યારે એક નાની ક્યારીને સારી રીતે સાફ કરીને આ પાંચ દાણાને વાવજો. બે – ત્રણ વખત ઉત્ક્ષેપ – નિક્ષેપ કરજો, ફરતી વાડ કરાવજો. કરાવીને સંરક્ષણ, સંગોપન કરી અનુક્રમે વૃદ્ધિ કરજો. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ રોહિણીની આ વાતને સ્વીકારી, તે પાંચે દાણા લીધા. પછી અનુક્રમે સંરક્ષણ, સંગોપન કરતા વિચરે છે. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ પહેલી વર્ષામાં મહાવૃષ્ટિકાયમાં નાની ક્યારી સાફ કરી, કરીને તે પાંચ દાણા વાવે છે યાવત્‌ તેને સંવર્ધિત કરતા વિચરે છે. ત્યારપછી તે શાલી અનુક્રમે સંરક્ષણ – સંગોપન – સંવર્ધન કરતા શાલીના છોડરૂપે પરિણત થયા, તે છોડ, કૃષ્ણ – કૃષ્ણાવભાસ યાવત્‌ મેઘ સમૂહ જેવા થયા. તે પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ, પ્રતિરૂપ થયા. ત્યારપછી તે શાલીમાં પાન આવ્યા, વર્તિત થયા(આકારમાં ગોળ દેખાવા લાગ્યા), ગર્ભિત થયા, પ્રસૂત થયા, સુગંધી, ક્ષીરાદિક, બદ્ધફલ, પક્વ થઈ ગયા, તે પાન શલ્યકિત – પત્રકિત – હરિતપર્વકાંડ થયા યાવત્‌ શાલી ઉપજ્યા. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ શાલી પત્રવાળા યાવત્‌ શલ્યકિત – પત્રાંકિત થયા જાણીને તીક્ષ્ણ, નવપર્યવ થયા. કાતરથી કાપ્યા, કાપીને હથેળીથી મર્દન કર્યું, કરીને સાફ કર્યા. તેનાથી તે ચોખ્ખા, શૂચિ, અખંડ, અસ્ફોટિત અને સૂપડાથી ઝાટકીને સાફ કર્યા, તે માગધક પ્રસ્થક (બે ખોબા=સેતીકા, ૪ સેતીકા=કુડવ, ૪ કૂડવ= પ્રસ્થક) પ્રમાણ થયા. ત્યારે તે કૌટુંબિકોએ તે શાલીને નવા ઘડામાં ભર્યા. ભરીને માટીનો લેપ કર્યો, લાંછિત – મુદ્રિત કર્યા. કોઠારના એક ભાગમાં રાખ્યા. રાખીને સંરક્ષણ – સંગોપન કરતા વિચરે છે. ત્યારપછી તે કૌટુંબિકોએ બીજી વર્ષા ઋતુમાં પહેલા વર્ષાકાળે મહાવૃષ્ટિમાં નાની ક્યારી સાફ કરી, તે શાલીને વાવ્યા, બીજી – ત્રીજી વખત ઉત્ક્ષેપ – નિક્ષેપ કર્યો યાવત્‌ લણ્યા યાવત્‌ પગના તળિયાથી તેનું મર્દન કર્યું, સાફ કર્યા. તે શાલિ ઘણા કુડવ થઈ ગયા યાવત્‌ એક દેશમાં સ્થાપ્યા. સંરક્ષણ – સંગોપન કરતા રહ્યા. ત્યારપછી તે કૌટુંબિકોએ ત્રીજી વર્ષાઋતુમાં મહાવૃષ્ટિકાયમાં ઘણા ક્યારા સાફ કર્યા યાવત્‌ લણ્યા. વહન કર્યુ. ખલિહાનમાં રાખ્યા, મસળ્યા યાવત્‌ ઘણા કુંભો થયા ત્યારે તે કૌટુંબિકો શાલીને કોઠારમાં નાંખી યાવત્‌ વિચરે છે. ચોથી વર્ષાઋતુમાં ઘણા સેંકડો કુંભ થયા. ત્યારે તે ધન્ય, પાંચમું વર્ષ ચાલતુ હતુ, ત્યારે મધ્ય રાત્રિએ આવો વિચાર થયો. નિશ્ચે મેં પાંચ વર્ષ પહેલા પાંચમાં વર્ષમાં ચારે પુત્રવધૂને પરીક્ષાર્થે પાંચ શાલિ – અક્ષત હાથમાં આપેલ, તો મારે ઉચિત છે કે કાલે યાવત્‌ સૂર્ય ઊગ્યા પછી પાંચ શાલિ – અક્ષત પાછા માંગુ યાવત્‌ જાણું કે કોણે કઈ રીતે તેનું સંરક્ષણ – સંગોપન – સંવર્ધન કર્યું છે? યાવત્‌ એમ વિચારીને બીજે દિવસે યાવત્‌ સૂર્ય ઊગ્યા પછી વિપુલ અશનાદિ બનાવી મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિ, ચારે પુત્રવધૂના કુલગૃહને સન્માનીને, તે જ મિત્ર આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગ સન્મુખ મોટી પુત્રવધૂ ઉજ્ઝિકાને બોલાવીને આમ કહ્યું – હે પુત્રી ! આજથી પાંચમાં વર્ષ પૂર્વે તારા હાથમાં પાંચ શાલિઅક્ષત આપીને કહેલ કે જ્યારે હું પાંચ શાલિઅક્ષત માંગુ, ત્યારે તું મને પાછા આપજે, શું એ અર્થ સમર્થ છે ? ઉજ્ઝિકાએ કહ્યું – હા, બરાબર છે. તો હે પુત્રી ! મને તે શાલિઅક્ષત પાછા આપ. ત્યારે ધન્ય પાસે આ વાત સાંભળીને ઉજ્ઝિકા કોઠારમાં ગઈ, જઈને પાલામાંથી પાંચ દાણા લઈ, ધન્યના હાથમાં તે આપ્યા. ત્યારે ધન્યએ ઉજ્ઝિકાને સોગંદ આપીને પૂછ્યું કે – હે પુત્રી ! આ તે જ શાલિઅક્ષત છે કે બીજા છે ? ત્યારે ઉજ્ઝિકાએ ધન્યને કહ્યું – હે તાત ! આપે આજથી અતીત પાંચમાં સંવત્સરમાં આ મિત્ર, જ્ઞાતિ આદિ સન્મુખ દાણા આપી યાવત્‌ વિચરજે એમ કહેલું. ત્યારે મેં આપની વાત સ્વીકારેલી, તે પાંચ શાલિઅક્ષત લઈને એકાંતમાં જઈને, મને એવો સંકલ્પ થયેલો કે સસુરજીના કોઠારમાં ઘાણ શાલી છે યાવત્‌ મારા કામમાં લાગી ગઈ, તો હે પિતાજી ! આ તે પાંચ શાલિઅક્ષત તે નથી, પણ અન્ય છે. ત્યારે તે ધન્ય સાર્થવાહ ઉજ્ઝિકાની તે વાત સાંભળી, સમજી, યાવત્‌ અતિ ક્રોધિત થઈ ઉજ્ઝિકાને તે મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિ તથા ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ વર્ગની આગળ તે કુલગૃહની રાખ કે છાણ ફેંકનારી, કચરો કાઢનારી, ધોવા કે સ્નાન માટે પાણી દેનારી અને બહારની દાસી કાર્ય કરનારી રૂપે નિયુક્ત કરી. એ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણ ! જે આપણા સાધુ – સાધ્વી યાવત્‌ દીક્ષા લઈને, તે પાંચ મહાવ્રતોને ફેંકી દે છે, તે આ ભવમાં ઘણા સાધુ – સાધ્વી યાવત્‌ ઉજ્ઝિકા માફક ભ્રમણ કરશે. એ પ્રમાણે ભોગવતી પણ જાણવી. વિશેષ એ કે તેણીને ખાંડનારી, કૂટનારી, પીસનારી, છોતરા ઊતારનારી, રાંધનારી, પીરસનારી, પરિભાગ કરનારી, ઘરમાં દાસીકાર્ય કરનારી, રસોઈ કરનારી રૂપે સ્થાપી. આ પ્રમાણે આપણા જે સાધુ – સાધ્વી આ પાંચ મહાવ્રતને ફોડનારા થાય છે, તે આ ભવમાં ઘણા શ્રમણાદિ દ્વારા યાવત્‌ હીલણાદિ પામે છે. એ પ્રમાણે રક્ષિકાને પણ જાણવી. વિશેષ એ કે – તેણી વાસગૃહે ગઈ, મંજૂષા ખોલી, પછી રત્નકરંડકમાંથી પાંચ શાલિ – અક્ષત લઈને ધન્ય પાસે આવી, આવીને પાંચ શાલિઅક્ષત ધન્યના હાથમાં આપ્યા. ત્યારપછી તે ધન્યએ રક્ષિકાને કહ્યું – હે પુત્રી ! આ પાંચ દાણા તે જ છે કે બીજા છે ? ત્યારે રક્ષિકાએ ધન્યને કહ્યું – હે તાત ! આ તે જ પાંચ દાણા છે, બીજા નહીં. હે પુત્રી ! કઈ રીતે ? હે તાત ! તમે આ પાંચ દાણા આપ્યા યાવત્‌ સંરક્ષણ, સંગોપન કરતી રહેજે, આ કારણે તે પાંચ દાણા શુદ્ધ વસ્ત્રમાં બાંધી યાવત્‌ ત્રિસંધ્ય સારસંભાળ કરતી રહી. તેથી આ કારણે હે તાત ! આ પાંચ દાણા તે જ છે, બીજા નહીં. ત્યારે તે ધન્યે રક્ષિકાની પાસે આ વાત સાંભળી, હૃષ્ટ – તુષ્ટ થઈ, તેણીને કુલગૃહના હિરણ્ય, કાંસ, દૂષ્ય, વિપુલ ધન યાવત્‌ સ્વાપતેયની ભાંડાગારિણી રૂપે સ્થાપી. એ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણ! યાવત્‌ જે પાંચ મહાવ્રતનો રક્ષક થાય છે, તે આ ભવમાં ઘણા શ્રમણાદિને અર્ચનીય થાય છે. રોહિણી પણ તેમજ જાણવી. વિશેષ એ – હે તાત ! તમે ઘણા ગાડા – ગાડી આપો. જેથી હું તમને પાંચ શાલિ – અક્ષત પાછા આપું. ત્યારે ધન્યે રોહિણીને કહ્યું – હે પુત્રી ! તું મને તે પાંચ દાણા, ગાડા – ગાડીમાં ભરીને કઈ રીતે આપીશ ? ત્યારે રોહિણીએ ધન્યને કહ્યું – હે તાત ! આપે અતીત પાંચમાં સંવત્સરમાં આ મિત્ર યાવત્‌ ઘણા શત કુંભ થયા, તે ક્રમે હે તાત ! તમને તે પાંચ શાલિ અક્ષત ગાડા – ગાડી ભરીને આપું છું. ત્યારે ધન્યએ રોહિણીને ઘણા ગાડા – ગાડી આપ્યા. પછી રોહિણી તે લઈને પોતાના કુલગૃહે આવી, કોઠાર ખોલ્યો, પાલા ઉઘાડ્યા, ગાડા – ગાડી ભર્યા પછી રાજગૃહનગરની વચ્ચોવચ્ચથી પોતાના ઘેર, ધન્ય સાર્થવાહ પાસે આવી. ત્યારે રાજગૃહના શૃંગાટકે યાવત્‌ ઘણા લોકો એકબીજાને એમ કહેવા લાગ્યા – દેવાનુપ્રિયો! તે ધન્ય સાર્થવાહ ધન્ય છે, જેને રોહિણી જેવી પુત્રવધૂ છે, જેણે પાંચ શાલિ અક્ષત ગાડા – ગાડી ભરીને આપ્યા. ત્યારે તે ધન્યએ તે પાંચ દાણાને ગાડા – ગાડી ભરીને આવતા જોયા. જોઈને હર્ષિત થઈને સ્વીકાર્યા. પછી તે જ મિત્ર, જ્ઞાતિ૦ ચાર પુત્રવધૂના કુલગૃહ સન્મુખ રોહિણી વહુને તે કુલગૃહના ઘણા કાર્યોમાં યાવત્‌ રહસ્યમાં પૂછવા યોગ્ય યાવત્‌ વૃત્તાવૃત્ત અને પ્રમાણભૂત સ્થાપી. એ પ્રમાણે હે આયુષ્યમાન્‌ શ્રમણો! યાવત્‌ પાંચ મહાવ્રતને સંવર્ધિત કરે છે, તે આ ભવમાં ઘણા શ્રમણાદિ યાવત્‌ સંસારથી મુક્ત થઈ જાય છે. જેમ તે રોહિણી. ભગવંતે સાતમાં અધ્યયનનો આ અર્થ કહ્યો છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] jai nam bhamte! Samanenam bhagavaya mahavirenam chhatthassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte, sattamassa nam bhamte! Nayajjhayanassa ke atthe pannatte? Evam khalu jambu! Tenam kalenam tenam samaenam rayagihe namam nayare hottha. Subhumibhage ujjane. Tattha nam rayagihe nayare dhane namam satthavahe parivasai–addhe java aparibhue. Bhadda bhariya–ahinapamchimdiyasarira java suruva. Tassa nam dhanassa satthavahassa putta bhaddae bhariyae attaya chattari satthavahadaraga hottha, tam jaha–dhanapale dhanadeve dhanagove dhanarakkhie. Tassa nam dhanassa satthavahassa chaunham puttanam bhariyao chattari sunhao hottha, tam jaha–ujjhiya bhogavaiya rakkhiya rohiniya. Tae nam tassa satthavahassa annaya kayai puvvarattavarattakalasamayamsi imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu aham rayagihe nayare bahunam isara-talavara-madambiya-kodumbiya-ibbha-setthi-satthavaha0pabhitinam sayassa ya kudumbassa bahusu kajjesu ya karanesu ya kodumbesu ya mamtesu ya gujjhesu ya rahassesu ya nichchhaesu ya vavaharesu ya apuchchhanijje padi-puchchhanijje, medhi pamanam ahare alambane chakkhu, medhibhute pamanabhute aharabhute alambanabhute chakkhubhue savvakajjavaddhavae. Tam na najjai nam mae gayamsi va chuyamsi va mayamsi va bhaggamsi va luggamsi va sadiyamsi va padiyamsi va videsatthamsi va vippavasiyamsi va imassa kudumbassa ke manne ahare va alambe va padibamdhe va bhavissai? Tam seyam khalu mama kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte vipulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam chaunha ya sunhanam kuladharavaggam amamtetta tam mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam chaunha ya sunhanam kulagharavaggam vipulenam asana-pana-khaima-saimenam dhuva-puppha-vattha-gamdha-mallalamkarena ya sakkaretta sammanetta tasseva mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao chaunham sunhanam parikkhanatthayae pamcha-pamcha saliakkhae dalaitta janami tava ka kiha va sarakkhei va? Samgovei va? Samvaddhei va? Evam sampehei,.. .. Sampehetta kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte vipulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavei, mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam chaunha ya sunhanam kulagharavaggam amamtei, tao pachchha nhae bhoyanamamdavamsi suhasanavaragae tenam mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanenam chaunha ya sunhanam kulagharavaggenam saddhim tam vipulam asanam panam khaimam saimam asademane java sakkarei, sakkaretta tasseva mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao pamcha saliakkhae genhai, genhitta jettham sunham ujjhiyam saddavei, saddavetta evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, anupuvvenam sarakkhamani samgovemani viharahi. Jaya nam aham putta! Tumam ime pamcha saliakkhae jaejja, taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padinijjaejjasi tti kattu sunhae hatthe dalayai, dalaitta padivisajjei. Tae nam sa ujjhiya dhanassa taha tti eyamattham padisunei, padisunetta dhanassa satthavahassa hatthao te pamcha saliakkhae genhai, genhitta egamtamavakkamai, egamtamavakkamiyae imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu tayanam kotthagaramsi bahave palla salinam padipunna chitthamti, tam jaya nam mama tao ime pamcha saliakkhae jaesai, taya nam aham pallamtarao anne pamcha saliakkhae gahaya dahami tti kattu evam sampehei, sampehetta te pamcha saliakkhae egamte edei, sakamma-samjutta jaya yavi hottha. Evam bhogavaiyae vi, navaram–sa chhollei, chholletta anugilai, anugilitta sakammasamjutta jaya yavi hottha. Evam rakkhiyae vi, navaram–genhai, genhitta egamtamavakkamai, egamtamavakkamiyae imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu mamam tao imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagha-ravaggassa purao saddavetta evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, anupuvvenam sarakkhamani sam-govemani viharahi. Jaya nam aham putta! Tumam ime pamcha saliakkhae jaejja, taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padini-jjaejjasi tti kattu mama hatthamsi pamcha saliakkhae dalayai. Tam bhaviyavvamettha karanenam ti kattu evam sampehei, sampehetta te pamcha saliakkhae suddhe vatthe bamdhai, bamdhitta rayanakaramdiyae pakkhivai, pakkhivitta usisamule thavei, thavetta tisamjjham padijagaramani-padijagaramani viharai. Tae nam se dhane satthavahe taheva mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao pamcha saliakkhae genhai, genhitta chauttham rohiniyam sunham saddavei, saddavetta evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, java genhai, genhitta egamtamavakkamai, egamtamavakkamiyae imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu mamam tao imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulaghara-vaggassa purao saddavetta evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, anupuvvenam sarakkhamani samgovemani viharahi. Jaya nam aham putta! Tumam ime pamcha saliakkhae jaejja, taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padinijja-ejjasi tti kattu mama hatthamsi pamcha saliakkhae dalayai. Tam bhaviyavvam ettha karanenam. Tam seyam khalu mama ee pamcha saliakkhae sarakkhamanie samgovemanie samveddhamanie tti kattu evam sampehei, sampehetta kulaghara-purise saddavei, saddavetta evam vayasi–tubbhe nam devanuppiya! Ee pamcha saliakkhae genhai, genhitta padhamapausamsi mahavutthikayamsi nivaiyamsi samanamsi khuddagam keyaram suparikammiyam kareha, karetta ime pamcha saliakkhae vaveha, vavetta dochcham pi tachcham pi ukkhaya-nihae kareha, karetta vadipakkhevam kareha, karetta sarakkhamana samgovemana anupuvvenam samvaddeha. Tae nam te kodumbiya rohinie eyamattham padisunemti, te pamcha saliakkhae genhamti, anupuvvenam sarakkhamti, samgovimti. Tae nam kodumbiya padhamapausamsi mahavutthikayamsi nivaiyamsi samanamsi khuddagam keyaram suparikammiya karemti, te pamcha saliakkhae vavamti, dochcham pi tachcham pi ukkhanihae karemti, vadiparikkhevam karemti, anupuvvenam sarakkhemana samgovemana samvaddhemana viharamti. Tae nam te sali anupuvvenam sarakkhijjamana samgovijjamana samvaddhijjamana sali jaya–kinha kinhobhasa nila nilobhasa hariya hariobhasa siya siobhasa niddha niddhobhasa tivva tivvobhasa kinha kinhachchhaya nila nila-chchhaya hariya hariyachchhaya siya siyachchhaya niddha niddhachchhaya tivva tivvachchhaya ghana-kadiyakadichchhaya ramma mahamehaniuramba-bhuya pasaiya darisanijja abhiruva padiruva. Tae nam te sali pattiya vattiya gabbhiya pasuiya agayagamdha khiraiya baddhaphala pakka pariyagaya sallaiya-patta-iya hariya-pheramda jaya yavi hottha. Tae nam te kodumbiya te sali pattie vattie gabbhie pasuie agayagamdhe khiraie baddhaphale pakke pariyagae salla-iya-pattaie janitta tikkhehim navapajjanaehim asiehim lunamti, lunitta karayalamalie karemti, karetta punamti. Tattha nam chokkhanam suiyanam akhamdanam aphudiyanam chhadachhadapuyana salinam magahae patthae jae. Tae nam te kodumbiya te sali navaesu ghadaesu pakkhivamti pakkhivitta olimpamti, olimpitta lamchhiya-muddie karemti, karetta kotthagarassa egadesamsi thavemti, thavetta sarakkhamana samgovemana viharamti. Tae nam te kodumbiya dochchamsi vasarattamsi padhamapausamsi mahavutthikayamsi nivaiyamsi khuddagam keyaram suparikammiyam karemti, te sali vavamti, dochchampi ukkhayanihae karemti java asiehim lunamti lunitta chalanatalamalie karemti, karetta punamti. Tattha nam salinam bahave kudava jaya. Tae nam te kodumbiya te sali navaesu ghadaesu pakkhivamti, pakkhivitta olimpamti, olimpitta lamchhiya-muddie karemti, karetta kotthagarassa egadesamsi thavemti, thavetta sarakkhamana samgovemana viharamti. Tae nam te kodumbiya tachchamsi vasarattamsi mahavutthikayamsi nivaiyamsi [samanamsi?] keyare suparikammie karemti java asiehim lunamti, lunitta samvahati, samvahitta khalaya karemti, malemti, punamti. Tattha nam salinam bahave kumbha jaya. Tae nam te kodumbiya te sali kotthagaramsi pallamsi pakkhivamti, pakkhivitta olimpamti, olimpitta lamchhiya-muddie karemti, karetta sarakkhamana samgovemana viharamti. Chautthe vasaratte bahave kumbhasaya jaya. Tae nam tassa dhanassa pamchamayamsi samvachchharamsi parinamamanamsi puvvarattavarattakalasamayamsi imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu mae io atite pamchame samvachchhare chaunham sunhanam parikkhanatthayae te pamcha-pamcha saliakkhaya hatthe dinna. Tam seyam khalu mama kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte pamcha saliakkhae parijaittae java janami tava kae kiha sarakkhiya va samgoviya va samvaddhiya vatti kattu evam sampehei, sampehetta kallam pauppabhayae rayanie java utthiyammi sure sahassarassimmi dinayare teyasa jalamte vipulam asanam panam khaimam saimam uvakkhadavetta mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanam chaunha ya sunhanam kuladharavaggam java sammanitta tasseva mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao jettham ujjhiyam saddavei, saddavetta evam vayasi– Evam khalu aham putta! Io atite pamchamammi samvachchhare imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa ya purao tava hatthamsi pamcha saliakkhae dalayami. Jaya nam aham putta! Ee pamcha saliakkhae jaejja taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padinijjaesi. Se nunam putta! Atthe samatthe? Hamta atthi. Tam nam tumam putta! Mama te saliakkhae padinijjaesi. Tae nam sa ujjhiya eyamattham dhanassa satthavahassa padisunei, jeneva kotthagaram teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pallao pamcha saliakkhae genhai, genhitta jeneva dhane satthavahe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta dhanam satthavaham evam vayasi–ee nam tao! Pamcha saliakkhae ti kattu dhanassa hatthamsi te pamcha saliakkhae dalayai. Tae nam dhane satthavahe ujjhiyam savaha-saviyam karei, karetta evam vayasi–kinnam putta! Te cheva pamcha saliakkhae udahu anne? Tae nam ujjhiya dhanam satthavaham evam vayasi–evam khalu tubbhe tao! Io atie pamchame samvachchhare imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-parijanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao pamcha saliakkhae genhaha, genhitta mamam saddaveha, sadda-vetta evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, anupuvvenam sarakkhamani samgovemani viharahi. Tae nam ham tubbham eyamattham padisunemi, te pamcha saliakkhae genhami, egamtamavakkamami. Tae nam mama imeyaruve ajjhatthie chimtie patthie manogae samkappe samuppajjittha–evam khalu tatanam kotthagaramsi bahave palla salinam padipunna chitthamti, tam jaya nam mama tao ime pamcha saliakkhae jaesai, taya nam aham pallamtarao anne pamcha salia-kkhae gahaya dahami tti kattu evam sampehemi, sampehetta te pamcha saliakkhae egamte edemi, sakammasamjutta yavi bhavami. Tam no khalu tao! Te cheva pamcha saliakkhae, ee nam anne. Tae nam se dhane satthavahe ujjhiyae amtie eyamattham sochcha nisamma asurutte java misi-misemane ujjhiyam tassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunham sunhanam kulagharavaggassa ya purao tassa kulagharassa chharujjhiyam cha chhanujjhiyam cha kayavarujjhiyam cha sampuchchhiyam cha sammajjiyam cha paovadaiyam cha nhanovadaiyam cha bahira-pesanakariyam cha thavei. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie, pamcha ya se mahavvayaim ujjhiyaim bhavamti, se nam ihabhave cheva bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyana ya hilanijje java chauramta-samsara-kamtaram bhujjo-bhujjo anupariyattissai–jaha sa ujjhiya. Evam bhogavaiya vi, navaram–chhollemi, chhollitta anugilemi, anugilitta sakammasamjutta yavi bhavami. Tam no khalu tao! Te cheva pamcha saliakkhae, ee nam anne. Tae nam se dhane satthavahe bhogavaiyae amtie eyamattham sochcha nisamma asurutte java misimisemane bhogavaim tassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunham sunhanam kulaghara-vaggassa ya purao tassa kulagharassa kamdimtiyam cha kottemtiyam cha posamtiyam cha evam–rumdhamtiyam ramdhamtiyam parivesamtiyam paribhayamtiyam abbhimtariyam pesanakarim mahanasinim thavei. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie, pamcha ya se mahavvayaim phaliyaim bhavamti, se nam ihabhave cheva bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savayanam bahunam saviyana ya hilanijje java chauramta-samsara-kamtaram bhujjo-bhujjo anupariyattissai–jaha va sa bhogavaiya. Evam rakkhiyavi, navaram–jeneva vasaghare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta mamjusam vihadei, vihadetta rayanakaramdagao te pamcha saliakkhae genhai, genhitta jeneva dhane satthavahe teneva uvagachchhai, uvagachchhitta pamcha saliakkhae dhanassa hatthe dalayai. Tae nam se dhane satthavahe rakkhiyam evam vayasi–kim nam putta! Te cheva ee pamcha saliakkhae udahu anne? Tae nam rakkhiya dhanam satthavaham evam vayasi–te cheva tao! Ee pamcha saliakkhae, no anne. Kahannam? Putta! Evam khalu tao! Tubbhe io atite pamchame samvachchhare imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao pamcha saliakkhae genhaha, genhitta mamam saddaveha, saddavetta mamam evam vayasi–tumam nam putta! Mama hatthao ime pamcha saliakkhae ginhahi, anupuvvenam sarakkhamani samgovemani viharahi. Jaya nam aham putta! Tumam ime pamcha saliakkhae jaejja, taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padinijjaejjasi ti kattu mama hatthamsi pamcha saliakkhae dalayaha. Tam bhaviyavvam ettha karanenam ti kattu te pamcha saliakkhae suddhe vatthe bamdhemi, bamdhitta rayanakaramdiyae pakkhivemi, pakkhivitta usisamule thavemi, thavetta tisamjjham padijagaramani yavi viharami. Tao eenam karanenam tao! Te cheva pamcha saliakkhae, no anne. Tae nam se dhane satthavahe rakkhiyae amtiyam eyamattham sochcha hatthatutthe tassa kulagharassa hirannassa ya kamsa-dusa- vipula- dhana-kanaga- rayana-mani-mottiya- samkha-sila-ppavala- rattarayana- samta-sara-savaejjassa ya bhamdagarini thavei. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie, pamcha ya se mahavvayaim rakkhiyaim bhavamti, se nam ihabhave cheva bahunam samananam bahunam samaninam bahunam savaganam bahunam saviyana ya achchanijje java chauramtam samsarakamtaram viivaissai–jaha va sa rakkhiya. Rohiniya vi evam cheva, navaram–tubbhe tao! Mama subahuyam sagadi-sagadam dalaha, ja nam aham tubbham te pamcha saliakkhae padinijjaemi. Tae nam se dhane satthavahe rohinim evam vayasi–kaham nam tumam putta! Te pamcha saliakkhae sagadi-sagadenam nijjaissasi? Tae nam sa rohini dhanam satthavaham evam vayasi–evam khalu tao! Tubbhe io atite pamchame samvachchhare imassa mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao pamcha saliakkhae genhaha, genhitta mamam saddaveha, saddavetta evam vayasi–tumam nam putta mama hatthao ime pamcha saliakkhae genhahi, anupuvvenam sarakkhamani samgovemani viharahim. Jaya nam aham putta! Tumam ime pamcha saliakkhae jaejja, taya nam tumam mama ime pamcha saliakkhae padinijjaejjasi ti kattu mama hatthamsi pamcha saliakkhae dalayaha. Tam bhaviyavvam ettha karanenam. Tam seyam khalu mama ee pamcha saliakkhae sarakkhamanie samgovemanie samvaddhemanie java bahave kumbhasayajaya teneva kamena. Evam khalu tao! Tubbhe te pamcha saliakkhae sagadisagadenam nijjaemi. Tae nam se dhane satthavahe rohiniyae subahuyam sagadi-sagadam dalati. Tae nam se rohini subahum sagadi-sagadam gahaya jeneva sae kulaghare teneva uvagachchhai, uvagachchhitta kotthagare viha-dei, vihaditta palle ubbhimdai, ubbhimditta sagadi-sagadam bharei, bharetta rayagiham nagaram majjhammajjhenam jeneva sae gihe jeneva dhane satthavahe teneva uvagachchhai. Tae nam rayagihe nayare simghadaga-tiga-chaukka-chachchara-chaummuha-mahapahapahesu bahujano annamannam evamaikkhai–dhanne nam devanuppiya! Dhane satthavahe, jassa nam rohiniya sunha pamcha saliakkhae sagadi-sagadenam nijjaei. Tae nam se dhane satthavahe te pamcha saliakkhae sagadi-sagadenam nijjaie pasai, pasitta hatthatutthe padichchhai, padichchhitta tasseva mitta-nai-niyaga-sayana-sambamdhi-pariyanassa chaunha ya sunhanam kulagharavaggassa purao rohiniyam sunham tassa kulagharassa bahusu kajjesu ya karanesu ya kudumbesu ya mamtesu ya guvajjhesu ya rahassesu ya apuchchhanijjam padipuchchhanijjam medhim pamanam aharam alavanam chakkhum, medhibhuyam pamanabhuyam aharabhuyam alambanabhuyam chakkhubhuyam savvakajjavaddhaviyam pamanabhuyam thavei. Evameva samanauso! Jo amham niggamtho va niggamthi va ayariya-uvajjhayanam amtie mumde bhavitta agarao anagariyam pavvaie, pamcha se mahavvaya samvaddhiya bhavamti, se nam ihabhave cheva bahunam samananam samaninam bahunam savaganam bahunam saviyana ya achchanijje java chauramtam samsarakamtaram viivaissai–jaha va sa rohiniya. Evam khalu jambu! Samanenam bhagavaya mahavirenam aigarenam titthagarenam java siddhigainamadhejjam thanam sampattenam sattamassa nayajjhayanassa ayamatthe pannatte.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Jo shramana yavat siddhi gati samprapta bhagavamta mahavire chhaththa jnyata adhyayanano a artha kahyo, to satama jnyata adhyayanano sho artha kahyo\? He jambu ! Te kale, te samaye rajagrihanagara hatum. Subhumibhaga udyana hatum. Te rajagrihamam dhanya sarthavaha raheto hato. Te dhanadhya yavata aparabhuta hato. Te dhanya sarthavahane bhadra name patni hati. Te purna pamchendriya yavat surupa hati. Te dhanya sarthavahana putro ane bhadrana atmajo eva chara sarthavaha putro hata. Te a – dhanapala, dhanadeva, dhanagopa, dhanarakshita. Te dhanya sarthavahana chara putroni chara bharya dhanya sarthavahani chara putravadhuo hati. Te a – ujjhika, bhogavati, rakshika, rohini. Te dhanyae anyada koi dine madhyaratrimam ava prakare abhyarthita yavat samkalpa thayo – hum rajagrihamam ghana raja, ishvara adi ane potana kutumbana ghana karyomam ane karaniyomam, kutumbamam, mamtranamam, guhyamam, rahasyamam, nishchayamam, vyavaharamam puchhava yogya, varamvara puchhava yogya medhirupa, pramanarupa, adhararupa, alambanarupa, chakshumedhi – bhuta, karya pravritti karta chhum. Pana hum janato nathi ke mara gaya pachhi, chyuta thaya pachhi, mrityu pachhi, bhagna thaya pachhi, vishirna ke patita thaya pachhi,videsha jata ke videsha java pravritta thata a kutumbana adhararupa, alambanarupa, pratibamdha rakhanara kona thashe\? Tethi mare mate uchita chhe ke kale yavat surya ugya pachhi vipula ashanadi taiyara karavi, mitra – jnyatijanadi tatha chare putravadhuna kulaghara vargane amamtrine, te mitra, jnyati adi tatha chara putravadhuna kulagriha vargane vipula ashanadi, dhupa – pushpa – vastra – gamdha adithi satkara, sanmana karine, te ja mitra, jnyati adi ane chara putravadhuna kulagriha vargani agala chare putravadhuni pariksha karavane pamcha – pamcha shaliakshata apine janisha ke kona sarakshana, samgopana ke samvardhana karashe\? A pramane vicharine bije divase yavat mitra, jnyati adi ane chare putravadhuna kulagriha vargane amamtre chhe, pachhi vipula ashanadi taiyara karavya. Tyarapachhi snana kari, bhojana mamdapamam sukhasane besi, mitra – jnyatijana adi tatha putravadhuna kulagriha vargani sathe, te vipula ashanadinum bhojana kari, satkara – sanmana kari, te ja mitra – jnyatijanadi, putravadhuna kulagriha vargani sathe, te vipula ashanadinum bhojana kari, satkara – sanmana kari, te ja mitra – jnyatijanadi, putravadhuna kulagriha vargani agala pamcha shali – akshata rakhya. Rakhine pachhi – Moti putravadhu ujjhikane bolavine kahyum – he putri ! Tum mara hathamamthi a pamcha shaliakshata le. Laine anukrame samrakshana – samgopana karati rahe. Jyare hum tari pase a pamcha shaliakshata mamgu tyare tum mane a pamcha shaliakshata pachha apaje. Ema kahi putravadhuna hathamam te apine vidaya kari. Tyare te ujjhikae dhanyane ‘tahatti’ ema kahi, a arthano svikara kare chhe. Karine dhanyana hathamamthi te pamcha shaliakshata laine ekamtamam jaya chhe, pachhi a pramane vicharyu ke – nishche pitana kotharamam ghana pala shalina bharela chhe. To jyare teo a pamcha shali akshata mamgashe, tyare hum koi palamamthi bija shaliakshata laine api daisha, ema vichari te pamcha shaliakshata ekamtamam phemkine potana kamamam lagi gai. E pramane bhogavatine pana janavi. Vishesha e ke – tenie shali akshatane chholya ane chholine gali gai. Potana kame lagi. E pramane rakshika pana janavi. Vishesha e ke – tenie laine avo vichara karyo ke – pitajie mitra, jnyati adi tatha chara putravadhuna kulagriha vargani same mane bolavine kahyum ke – putri ! Mara hathamamthi a dana le yavat mamgu tyare pachha apaje, ema kahine mara hathamam pamcha shaliakshata apela chhe, to amam koi karana hashe, ema vicharine tene shuddha vastramam bamdhya, bamdhine ratnani dabbimam mukya, mukine oshika niche rakhya. Rakhine trane samdhya teni sarasambhala karati vichare chhe. Tyare te dhanya sarthavahe te ja mitra adini samaksha yavat chothi rohini putravadhune bolavine pamcha dana apya yavat tenie vicharyum – anum koi karana hashe, to mare mate uchita chhe ke a pamcha shali – akshatanum samrakshana – samgopana – samvardhana karum, ema vichari kulagriha purushone bolavine kahyum – he devanupriyo! Tame a pamcha shaliakshatane lai jaine paheli varshamam mahavrishti thaya tyare eka nani kyarine sari rite sapha karine a pamcha danane vavajo. Be – trana vakhata utkshepa – nikshepa karajo, pharati vada karavajo. Karavine samrakshana, samgopana kari anukrame vriddhi karajo. Tyare te kautumbikoe rohinini a vatane svikari, te pamche dana lidha. Pachhi anukrame samrakshana, samgopana karata vichare chhe. Tyare te kautumbikoe paheli varshamam mahavrishtikayamam nani kyari sapha kari, karine te pamcha dana vave chhe yavat tene samvardhita karata vichare chhe. Tyarapachhi te shali anukrame samrakshana – samgopana – samvardhana karata shalina chhodarupe parinata thaya, te chhoda, krishna – krishnavabhasa yavat megha samuha jeva thaya. Te prasadiya, darshaniya, abhirupa, pratirupa thaya. Tyarapachhi te shalimam pana avya, vartita thaya(akaramam gola dekhava lagya), garbhita thaya, prasuta thaya, sugamdhi, kshiradika, baddhaphala, pakva thai gaya, te pana shalyakita – patrakita – haritaparvakamda thaya yavat shali upajya. Tyare te kautumbikoe shali patravala yavat shalyakita – patramkita thaya janine tikshna, navaparyava thaya. Katarathi kapya, kapine hathelithi mardana karyum, karine sapha karya. Tenathi te chokhkha, shuchi, akhamda, asphotita ane supadathi jhatakine sapha karya, te magadhaka prasthaka (be khoba=setika, 4 setika=kudava, 4 kudava= prasthaka) pramana thaya. Tyare te kautumbikoe te shaline nava ghadamam bharya. Bharine matino lepa karyo, lamchhita – mudrita karya. Kotharana eka bhagamam rakhya. Rakhine samrakshana – samgopana karata vichare chhe. Tyarapachhi te kautumbikoe biji varsha ritumam pahela varshakale mahavrishtimam nani kyari sapha kari, te shaline vavya, biji – triji vakhata utkshepa – nikshepa karyo yavat lanya yavat pagana taliyathi tenum mardana karyum, sapha karya. Te shali ghana kudava thai gaya yavat eka deshamam sthapya. Samrakshana – samgopana karata rahya. Tyarapachhi te kautumbikoe triji varsharitumam mahavrishtikayamam ghana kyara sapha karya yavat lanya. Vahana karyu. Khalihanamam rakhya, masalya yavat ghana kumbho thaya tyare te kautumbiko shaline kotharamam namkhi yavat vichare chhe. Chothi varsharitumam ghana semkado kumbha thaya. Tyare te dhanya, pamchamum varsha chalatu hatu, tyare madhya ratrie avo vichara thayo. Nishche mem pamcha varsha pahela pamchamam varshamam chare putravadhune pariksharthe pamcha shali – akshata hathamam apela, to mare uchita chhe ke kale yavat surya ugya pachhi pamcha shali – akshata pachha mamgu yavat janum ke kone kai rite tenum samrakshana – samgopana – samvardhana karyum chhe? Yavat ema vicharine bije divase yavat surya ugya pachhi vipula ashanadi banavi mitra, jnyatijana adi, chare putravadhuna kulagrihane sanmanine, te ja mitra adi tatha chara putravadhuna kulagriha varga sanmukha moti putravadhu ujjhikane bolavine ama kahyum – he putri ! Ajathi pamchamam varsha purve tara hathamam pamcha shaliakshata apine kahela ke jyare hum pamcha shaliakshata mamgu, tyare tum mane pachha apaje, shum e artha samartha chhe\? Ujjhikae kahyum – ha, barabara chhe. To he putri ! Mane te shaliakshata pachha apa. Tyare dhanya pase a vata sambhaline ujjhika kotharamam gai, jaine palamamthi pamcha dana lai, dhanyana hathamam te apya. Tyare dhanyae ujjhikane sogamda apine puchhyum ke – he putri ! A te ja shaliakshata chhe ke bija chhe\? Tyare ujjhikae dhanyane kahyum – he tata ! Ape ajathi atita pamchamam samvatsaramam a mitra, jnyati adi sanmukha dana api yavat vicharaje ema kahelum. Tyare mem apani vata svikareli, te pamcha shaliakshata laine ekamtamam jaine, mane evo samkalpa thayelo ke sasurajina kotharamam ghana shali chhe yavat mara kamamam lagi gai, to he pitaji ! A te pamcha shaliakshata te nathi, pana anya chhe. Tyare te dhanya sarthavaha ujjhikani te vata sambhali, samaji, yavat ati krodhita thai ujjhikane te mitra, jnyatijana adi tatha chara putravadhuna kulagriha vargani agala te kulagrihani rakha ke chhana phemkanari, kacharo kadhanari, dhova ke snana mate pani denari ane baharani dasi karya karanari rupe niyukta kari. E pramane he ayushyaman shramana ! Je apana sadhu – sadhvi yavat diksha laine, te pamcha mahavratone phemki de chhe, te a bhavamam ghana sadhu – sadhvi yavat ujjhika maphaka bhramana karashe. E pramane bhogavati pana janavi. Vishesha e ke tenine khamdanari, kutanari, pisanari, chhotara utaranari, ramdhanari, pirasanari, paribhaga karanari, gharamam dasikarya karanari, rasoi karanari rupe sthapi. A pramane apana je sadhu – sadhvi a pamcha mahavratane phodanara thaya chhe, te a bhavamam ghana shramanadi dvara yavat hilanadi pame chhe. E pramane rakshikane pana janavi. Vishesha e ke – teni vasagrihe gai, mamjusha kholi, pachhi ratnakaramdakamamthi pamcha shali – akshata laine dhanya pase avi, avine pamcha shaliakshata dhanyana hathamam apya. Tyarapachhi te dhanyae rakshikane kahyum – he putri ! A pamcha dana te ja chhe ke bija chhe\? Tyare rakshikae dhanyane kahyum – he tata ! A te ja pamcha dana chhe, bija nahim. He putri ! Kai rite\? He tata ! Tame a pamcha dana apya yavat samrakshana, samgopana karati raheje, a karane te pamcha dana shuddha vastramam bamdhi yavat trisamdhya sarasambhala karati rahi. Tethi a karane he tata ! A pamcha dana te ja chhe, bija nahim. Tyare te dhanye rakshikani pase a vata sambhali, hrishta – tushta thai, tenine kulagrihana hiranya, kamsa, dushya, vipula dhana yavat svapateyani bhamdagarini rupe sthapi. E pramane he ayushyaman shramana! Yavat je pamcha mahavratano rakshaka thaya chhe, te a bhavamam ghana shramanadine archaniya thaya chhe. Rohini pana temaja janavi. Vishesha e – he tata ! Tame ghana gada – gadi apo. Jethi hum tamane pamcha shali – akshata pachha apum. Tyare dhanye rohinine kahyum – he putri ! Tum mane te pamcha dana, gada – gadimam bharine kai rite apisha\? Tyare rohinie dhanyane kahyum – he tata ! Ape atita pamchamam samvatsaramam a mitra yavat ghana shata kumbha thaya, te krame he tata ! Tamane te pamcha shali akshata gada – gadi bharine apum chhum. Tyare dhanyae rohinine ghana gada – gadi apya. Pachhi rohini te laine potana kulagrihe avi, kothara kholyo, pala ughadya, gada – gadi bharya pachhi rajagrihanagarani vachchovachchathi potana ghera, dhanya sarthavaha pase avi. Tyare rajagrihana shrimgatake yavat ghana loko ekabijane ema kaheva lagya – devanupriyo! Te dhanya sarthavaha dhanya chhe, jene rohini jevi putravadhu chhe, jene pamcha shali akshata gada – gadi bharine apya. Tyare te dhanyae te pamcha danane gada – gadi bharine avata joya. Joine harshita thaine svikarya. Pachhi te ja mitra, jnyati0 chara putravadhuna kulagriha sanmukha rohini vahune te kulagrihana ghana karyomam yavat rahasyamam puchhava yogya yavat vrittavritta ane pramanabhuta sthapi. E pramane he ayushyaman shramano! Yavat pamcha mahavratane samvardhita kare chhe, te a bhavamam ghana shramanadi yavat samsarathi mukta thai jaya chhe. Jema te rohini. Bhagavamte satamam adhyayanano a artha kahyo chhe.