Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )
Search Details
| Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
| Sr No : | 1104250 | ||
| Scripture Name( English ): | Bhagavati | Translated Scripture Name : | ભગવતી સૂત્ર |
| Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
| Chapter : |
शतक-१८ |
Translated Chapter : |
શતક-૧૮ |
| Section : | उद्देशक-८ अनगार क्रिया | Translated Section : | ઉદ્દેશક-૮ અનગાર ક્રિયા |
| Sutra Number : | 750 | Category : | Ang-05 |
| Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
| Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
| Century : | Sect : | Svetambara1 | |
| Source : | |||
| Mool Sutra : | [सूत्र] तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे नामं नगरे। गुणसिलए चेइए–वण्णओ जाव पुढविसिलापट्टओ। तस्स णं गुणसिलस्स चेइयस्स अदूरसामंते बहवे अन्नउत्थिया परिवसंति। तए णं समणे भगवं महावीरे जाव समोसढे जाव परिसा पडिगया। तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओ महावीरस्स जेट्ठे अंतेवासी इंदभूती नामं अनगारे जाव उड्ढं जाणू अहोसिरे ज्झाणकोट्ठोवगए संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ। तए णं ते अन्नउत्थिया जेणेव भगवं गोयमे तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता भगवं गोयमं एवं वयासी–तुब्भे णं अज्जो! तिविहं तिविहेणं अस्संजय-विरय-पडिहय-पच्चक्खायपावकम्मा, सकिरिया, असंवुडा, एगंतदंडा, एगंतबाला यावि भवह? तए णं भगवं गोयमे ते अन्नउत्थिए एवं वयासी–केणं कारणेणं अज्जो! अम्हे तिविहं तिविहेणं अस्संजय जाव एगंतबाला यावि भवामो? तए णं ते अन्नउत्थिया भगवं गोयमं एवं वयासी–तुब्भे णं अज्जो! रीयं रीयमाणा पाणे पेच्चेह, अभिहणह जाव उद्दवेह, तए णं तुब्भे पाणे पेच्चेमाणा जाव उद्दवेमाणा तिविहं तिविहेणं जाव एगंतबाला यावि भवह। तए णं भगवं गोयमे ते अन्नउत्थिए एवं वयासी–नो खलु अज्जो! अम्हे रीयं रीयमाणा पाणे पेच्चेमो जाव उद्दवेमो, अम्हे णं अज्जो! रीयं रीयमाणा कायं च जोयं च रीयं च पडुच्च दिस्सा-दिस्सा पदिस्सा-पदिस्सा वयामो, तए णं अम्हे दिस्सा -दिस्सा वयमाणा पदिस्सा-पदिस्सा वयमाणा नो पाणे पेच्चेमो जाव नो उद्दवेमो, तए णं अम्हे पाणे अपेच्चेमाणा जाव अनोद्दवेमाणा तिविहं तिविहेणं जाव एगंतपंडिया यावि भवामो। तुब्भे णं अज्जो! अप्पणा चेव तिविहं तिविहेणं जाव एगंतबाला यावि भवह। तए णं ते अन्नउत्थिया भगवं गोयमं एवं वयासी–केणं कारणेणं अज्जो! अम्हे तिविहं तिविहेणं जाव एगंतबाला यावि भवामो? तए णं भगवं गोयमे ते अन्नउत्थिए एवं वयासी–तुब्भे णं अज्जो! रीयं रीयमाणा पाणे पेच्चेह जाव उद्दवेह, तए णं तुब्भे पाणे पेच्चेमाणा जाव उद्दवेमाणा तिविहं तिविहेणं जाव एगंतबाला यावि भवह। तए णं भगवं गोयमे ते अन्नउत्थिए एवं पडिभणइ, पडिभणित्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे, तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता नच्चासण्णे णातिदूरे जाव पज्जुवासति। गोयमादी! समणे भगवं महावीरे भगवं गोयमं एवं वयासी–सुट्ठु णं तुमं गोयमा! ते अन्नउत्थिए एवं वदासी, साहु णं तुमं गोयमा! ते अन्नउत्थिए एवं वदासी। अत्थि णं गोयमा! ममं बहवे अंतेवासी समणा निग्गंथा छउमत्था, जे णं नो पभू एयं वागरणं वागरेत्तए, जहा णं तुमं। तं सुट्ठु णं तुमं गोयमा! ते अन्नउत्थिए एवं वयासी, साहु णं तुमं गोयमा! ते अन्नउत्थिए एवं वयासी। तए णं भगवं गोयमे समणेणं भगवया महावीरेणं एवं वुत्ते समाणे हट्ठतुट्ठे समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी– | ||
| Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૭૫૦. તે કાળે, તે સમયે રાજગૃહ નગર, ગુણશીલ ચૈત્ય હતું યાવત્ પૃથ્વીશિલાપટ્ટક હતો. તે ગુણશીલ ચૈત્યની સમીપે ઘણાં અન્યતીર્થિકો રહેતા હતા. કોઈ દિવસે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર યાવત્ સમોસર્યા યાવત્ પર્ષદા નીકળી. તે કાળે, તે સમયે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરના મોટા શિષ્ય ઇન્દ્રભૂતિ અણગાર યાવત્ ઉર્ધ્વજાનૂ યાવત્ વિચરે છે. ત્યારે તે અન્યતીર્થિકો, ગૌતમસ્વામી પાસે આવ્યા, આવીને ગૌતમસ્વામીને આમ કહ્યું – હે આર્ય! તમે ત્રિવિધ ત્રિવિધ અસંયત યાવત્ એકાંતબાલ છો. ત્યારે ગૌતમસ્વામીએ, અન્યતીર્થિકોને આમ કહ્યું – હે આર્યો! કયા કારણથી અમે ત્રિવિધ ત્રિવિધે અસંયત યાવત્ એકાંતબાલ છીએ ? ત્યારે તે અન્યતીર્થિકોએ ગૌતમસ્વામીને આમ કહ્યું – હે આર્ય! તમે ગમન કરતી વેળા જીવોને આક્રાંત કરો છો, મારો છો યાવત્ ઉપદ્રવ કરો છો. તેથી તમે જીવોને આક્રાંત કરતા, યાવત્ ઉપદ્રવ કરતા હોવાથી ત્રિવિધ ત્રિવિધે યાવત્ એકાંતબાલ છો. ત્યારે ગૌતમસ્વામીએ, તે અન્યતીર્થિકોને આમ કહ્યું કે – હે આર્યો! અમે ગમન કરતી વેળા જીવોને કચડતા નથી યાવત્ ઉપદ્રવ કરતા નથી. હે આર્યો ! અમે ગમન કરતી વેળા કાયાથી સંયમ યોગને પાળતા વિશેષ રૂપે નિરીક્ષણ કરીને ચાલીએ છીએ, અમે એ રીતે જોઈ – જોઈને ગમન કરીએ છીએ, વિશેષ – વિશેષ નિરીક્ષણ કરતા ચાલીએ છીએ. તેથી અમે જીવોને કચડતા નથી યાવત્ ઉપદ્રવિત કરતા નથી. તેથી અમે પ્રાણોને કચડ્યા વિના યાવત્ ઉપદ્રવ કર્યા વિના ત્રિવિધ ત્રિવિધે યાવત્ એકાંત પંડિત થઈએ છીએ. હે આર્યો! તમે જે સ્વયં ત્રિવિધ ત્રિવિધે યાવત્ એકાંતબાલ છો. ત્યારે તે અન્યતીર્થિકોએ ગૌતમસ્વામીને આમ કહ્યું – કયા કારણે હે આર્યો! અમે ત્રિવિધ ત્રિવિધે યાવત્ એકાંતબાલ છીએ ? ત્યારે ગૌતમસ્વામીએ, તે અન્યતીર્થિકોને આમ કહ્યું – હે આર્યો! તમે જ ચાલતી વેળા પ્રાણોને કચડો છો યાવત્ ઉપદ્રવ કરો છો. તેથી તમે પ્રાણોને કચડતા યાવત્ ઉપદ્રવ કરતા ત્રિવિધે યાવત્ એકાંતબાલ છો. ત્યારે ગૌતમસ્વામીએ તે અન્યતીર્થિકોને આ રીતે નિરુત્તર કર્યા, કરીને જ્યાં ભગવંત મહાવીર હતા, ત્યાં આવીને ભગવંતને વંદન – નમસ્કાર કર્યા, કરીને ભગવંત સમીપે યાવત્ પર્યુપાસના કરે છે. ગૌતમસ્વામીને આમંત્રી ભગવંતે, ગૌતમને આમ કહ્યું – તે હે ગૌતમ ! તે અન્યતીર્થિકોને સારુ કહ્યુ, તેમને યથાર્થ કહ્યુ. હે ગૌતમ ! મારા ઘણા શિષ્યો શ્રમણ નિર્ગ્રન્થ છદ્મસ્થ છે. જે તમારી જેમ ઉત્તર દેવામાં સમર્થ નથી. જેમ તમે અન્યતીર્થિકોને સારુ કહ્યું, તેમને આમ કહ્યું તે યથાર્થ છે. ત્યારપછી ભગવંતે આમ કહેતા, ગૌતમસ્વામી હર્ષિત, સંતુષ્ટ થયા. ભગવંતને વંદન – નમસ્કાર કર્યા અને આ પ્રમાણે પૂછ્યુ – સૂત્ર– ૭૫૧. ભગવન્ ! શું છદ્મસ્થ મનુષ્યો પરમાણુ પુદ્ગલને જાણે છે – જુએ છે ? અથવા નથી જાણતા – નથી જોતા ? ગૌતમ ! કેટલાક જાણે છે, જોતા નથી. કેટલાક જાણતા નથી – જોતા નથી. ભગવન્ ! છદ્મસ્થ મનુષ્ય દ્વિપ્રદેશિક સ્કંધને શું જાણે છે, જુએ છે ? પૂર્વવત્. એ પ્રમાણે યાવત્ અસંખ્યપ્રદેશિક સ્કંધમાં કહેવુ. ભગવન્ ! છદ્મસ્થ મનુષ્ય અનંતપ્રદેશી સ્કંધને શું જાણે છે, જુએ છે ? ગૌતમ ! કેટલાક જાણે છે, જુએ છે. કેટલાક જાણે છે, જોતા નથી. કેટલાક જાણતા નથી, જુએ છે. કેટલાક જાણતા નથી, જોતા નથી. ભગવન્ ! શું આધોવધિક મનુષ્ય પરમાણુ પુદ્ગલને શું જાણે છે, જુએ છે ? છદ્મસ્થ અનુસાર આધોવધિકને કહેતા યાવત્ અનંતપ્રદેશી સ્કંધ કહેવો. ભગવન્ ! પરમાધોવધિક મનુષ્ય, જે સમયે જાણે છે, તે સમયે જુએ છે અને જે સમયે જુએ છે, તે સમયે જાણે છે ? ના, તે અર્થ સમર્થ નથી. ભગવન્ ! એમ કેમ કહો છો ? ગૌતમ ! સાકારમાં તે જ્ઞાન હોય, અનાકારમાં તે દર્શન હોય. બંને ઉપયોગ એક સમયે ન હોય, તેથી યાવત્ કહ્યું કે તે સમયે ન જાણે. અનંતપ્રદેશી સુધી કહેવું. ભગવન્ ! કેવલી મનુષ્ય પરમાણુ પુદ્ગલને શું જાણે છે, જુએ છે ? પરમાધોવધિની માફક કેવલી પણ કહેવા. યાવત્ અનંતપ્રદેશી. ભગવન્ ! આપ કહો છો, તે એમજ છે. તે એમજ છે સૂત્ર સંદર્ભ– ૭૫૦, ૭૫૧ | ||
| Mool Sutra Transliteration : | [sutra] tenam kalenam tenam samaenam rayagihe namam nagare. Gunasilae cheie–vannao java pudhavisilapattao. Tassa nam gunasilassa cheiyassa adurasamamte bahave annautthiya parivasamti. Tae nam samane bhagavam mahavire java samosadhe java parisa padigaya. Tenam kalenam tenam samaenam samanassa bhagavao mahavirassa jetthe amtevasi imdabhuti namam anagare java uddham janu ahosire jjhanakotthovagae samjamenam tavasa appanam bhavemane viharai. Tae nam te annautthiya jeneva bhagavam goyame teneva uvagachchhamti, uvagachchhitta bhagavam goyamam evam vayasi–tubbhe nam ajjo! Tiviham tivihenam assamjaya-viraya-padihaya-pachchakkhayapavakamma, sakiriya, asamvuda, egamtadamda, egamtabala yavi bhavaha? Tae nam bhagavam goyame te annautthie evam vayasi–kenam karanenam ajjo! Amhe tiviham tivihenam assamjaya java egamtabala yavi bhavamo? Tae nam te annautthiya bhagavam goyamam evam vayasi–tubbhe nam ajjo! Riyam riyamana pane pechcheha, abhihanaha java uddaveha, tae nam tubbhe pane pechchemana java uddavemana tiviham tivihenam java egamtabala yavi bhavaha. Tae nam bhagavam goyame te annautthie evam vayasi–no khalu ajjo! Amhe riyam riyamana pane pechchemo java uddavemo, amhe nam ajjo! Riyam riyamana kayam cha joyam cha riyam cha paduchcha dissa-dissa padissa-padissa vayamo, tae nam amhe dissa -dissa vayamana padissa-padissa vayamana no pane pechchemo java no uddavemo, tae nam amhe pane apechchemana java anoddavemana tiviham tivihenam java egamtapamdiya yavi bhavamo. Tubbhe nam ajjo! Appana cheva tiviham tivihenam java egamtabala yavi bhavaha. Tae nam te annautthiya bhagavam goyamam evam vayasi–kenam karanenam ajjo! Amhe tiviham tivihenam java egamtabala yavi bhavamo? Tae nam bhagavam goyame te annautthie evam vayasi–tubbhe nam ajjo! Riyam riyamana pane pechcheha java uddaveha, tae nam tubbhe pane pechchemana java uddavemana tiviham tivihenam java egamtabala yavi bhavaha. Tae nam bhagavam goyame te annautthie evam padibhanai, padibhanitta jeneva samane bhagavam mahavire, teneva uvagachchhai, uvagachchhitta samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta nachchasanne natidure java pajjuvasati. Goyamadi! Samane bhagavam mahavire bhagavam goyamam evam vayasi–sutthu nam tumam goyama! Te annautthie evam vadasi, sahu nam tumam goyama! Te annautthie evam vadasi. Atthi nam goyama! Mamam bahave amtevasi samana niggamtha chhaumattha, je nam no pabhu eyam vagaranam vagarettae, jaha nam tumam. Tam sutthu nam tumam goyama! Te annautthie evam vayasi, sahu nam tumam goyama! Te annautthie evam vayasi. Tae nam bhagavam goyame samanenam bhagavaya mahavirenam evam vutte samane hatthatutthe samanam bhagavam mahaviram vamdai namamsai, vamditta namamsitta evam vayasi– | ||
| Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 750. Te kale, te samaye rajagriha nagara, gunashila chaitya hatum yavat prithvishilapattaka hato. Te gunashila chaityani samipe ghanam anyatirthiko raheta hata. Koi divase shramana bhagavana mahavira yavat samosarya yavat parshada nikali. Te kale, te samaye shramana bhagavamta mahavirana mota shishya indrabhuti anagara yavat urdhvajanu yavat vichare chhe. Tyare te anyatirthiko, gautamasvami pase avya, avine gautamasvamine ama kahyum – he arya! Tame trividha trividha asamyata yavat ekamtabala chho. Tyare gautamasvamie, anyatirthikone ama kahyum – he aryo! Kaya karanathi ame trividha trividhe asamyata yavat ekamtabala chhie\? Tyare te anyatirthikoe gautamasvamine ama kahyum – he arya! Tame gamana karati vela jivone akramta karo chho, maro chho yavat upadrava karo chho. Tethi tame jivone akramta karata, yavat upadrava karata hovathi trividha trividhe yavat ekamtabala chho. Tyare gautamasvamie, te anyatirthikone ama kahyum ke – he aryo! Ame gamana karati vela jivone kachadata nathi yavat upadrava karata nathi. He aryo ! Ame gamana karati vela kayathi samyama yogane palata vishesha rupe nirikshana karine chalie chhie, ame e rite joi – joine gamana karie chhie, vishesha – vishesha nirikshana karata chalie chhie. Tethi ame jivone kachadata nathi yavat upadravita karata nathi. Tethi ame pranone kachadya vina yavat upadrava karya vina trividha trividhe yavat ekamta pamdita thaie chhie. He aryo! Tame je svayam trividha trividhe yavat ekamtabala chho. Tyare te anyatirthikoe gautamasvamine ama kahyum – kaya karane he aryo! Ame trividha trividhe yavat ekamtabala chhie\? Tyare gautamasvamie, te anyatirthikone ama kahyum – he aryo! Tame ja chalati vela pranone kachado chho yavat upadrava karo chho. Tethi tame pranone kachadata yavat upadrava karata trividhe yavat ekamtabala chho. Tyare gautamasvamie te anyatirthikone a rite niruttara karya, karine jyam bhagavamta mahavira hata, tyam avine bhagavamtane vamdana – namaskara karya, karine bhagavamta samipe yavat paryupasana kare chhe. Gautamasvamine amamtri bhagavamte, gautamane ama kahyum – te he gautama ! Te anyatirthikone saru kahyu, temane yathartha kahyu. He gautama ! Mara ghana shishyo shramana nirgrantha chhadmastha chhe. Je tamari jema uttara devamam samartha nathi. Jema tame anyatirthikone saru kahyum, temane ama kahyum te yathartha chhe. Tyarapachhi bhagavamte ama kaheta, gautamasvami harshita, samtushta thaya. Bhagavamtane vamdana – namaskara karya ane a pramane puchhyu – Sutra– 751. Bhagavan ! Shum chhadmastha manushyo paramanu pudgalane jane chhe – jue chhe\? Athava nathi janata – nathi jota\? Gautama ! Ketalaka jane chhe, jota nathi. Ketalaka janata nathi – jota nathi. Bhagavan ! Chhadmastha manushya dvipradeshika skamdhane shum jane chhe, jue chhe\? Purvavat. E pramane yavat asamkhyapradeshika skamdhamam kahevu. Bhagavan ! Chhadmastha manushya anamtapradeshi skamdhane shum jane chhe, jue chhe\? Gautama ! Ketalaka jane chhe, jue chhe. Ketalaka jane chhe, jota nathi. Ketalaka janata nathi, jue chhe. Ketalaka janata nathi, jota nathi. Bhagavan ! Shum adhovadhika manushya paramanu pudgalane shum jane chhe, jue chhe\? Chhadmastha anusara adhovadhikane kaheta yavat anamtapradeshi skamdha kahevo. Bhagavan ! Paramadhovadhika manushya, je samaye jane chhe, te samaye jue chhe ane je samaye jue chhe, te samaye jane chhe\? Na, te artha samartha nathi. Bhagavan ! Ema kema kaho chho\? Gautama ! Sakaramam te jnyana hoya, anakaramam te darshana hoya. Bamne upayoga eka samaye na hoya, tethi yavat kahyum ke te samaye na jane. Anamtapradeshi sudhi kahevum. Bhagavan ! Kevali manushya paramanu pudgalane shum jane chhe, jue chhe\? Paramadhovadhini maphaka kevali pana kaheva. Yavat anamtapradeshi. Bhagavan ! Apa kaho chho, te emaja chhe. Te emaja chhe Sutra samdarbha– 750, 751 | ||