Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1104094
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-१३

Translated Chapter :

શતક-૧૩

Section : उद्देशक-९ अनगारवैक्रिय Translated Section : ઉદ્દેશક-૯ અનગારવૈક્રિય
Sutra Number : 594 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] रायगिहे जाव एवं वयासी–से जहानामए केइ पुरिसे केयाघडियं गहाय गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे वि भावियप्पा केयाघडियाकिच्चहत्थगएणं अप्पाणेणं उड्ढं वेहासं उप्पएज्जा? हंता उप्पएज्जा। अनगारे णं भंते! भावियप्पा केवतियाइं पभू केयाघडियाकिच्चहत्थगयाइं रूवाइं विउव्वित्तए? गोयमा! से जहानामए जुवतिं जुवाणे हत्थेणं हत्थे गेण्हेज्जा, चक्कस्स वा नाभी अरगाउत्ता सिया, एवामेव अनगारे वि भावि-अप्पा वेउव्वियसमुग्घाएणं समोहण्णइ जाव पभू णं गोयमा! अनगारे णं भाविअप्पा केवलकप्पं जंबुद्दीवं दीवं बहूहिं इत्थिरूवेहिं आइण्णं वितिकिण्णं उवत्थडं संथडं फुडं अवगाढावगाढं करेत्तए। एस णं गोयमा! अनगारस्स भाविअप्पणो अयमेयारूवे विसए, विसयमेत्ते बुइए, नो चेव णं संपत्तीए विउव्विंसु वा विउव्वति वा विउव्विस्सति वा। से जहानामए केइ पुरिसे हिरण्णपेलं गहाय गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे वि भावियप्पा हिरण्णपेलहत्थकिच्चगएणं अप्पाणेणं उड्ढं वेहासं उप्पएज्जा? सेसं तं चेव एवं सुवण्णपेलं, एवं रयणपेलं, वइरपेलं, वत्थपेलं, आभरणपेलं, एवं वियलकडं, सुंबकडं, चम्मकडं, कंबलकडं, एवं अयभारं, तंबभारं, तउयभारं, सोसगभारं, हिरण्णभारं, सुवण्णभारं, वइरभारं। से जहानामए वग्गुलो सिया, दो वि पाए उल्लंबिया-उल्लंबिया उड्ढंपादा अहोसिरा चिट्ठेज्जा, एवामेव अनगारे वि भाविअप्पा वग्गुलीकिच्चगएणं अप्पाणेणं उड्ढं वेहासं उप्पएज्जा? एवं जण्णोवइयवत्तव्वया भाणियव्वा जाव विउव्विस्सति वा। से जहानामए जलोया सिया, उदगंसि कायं उव्विहिया-उव्विहिया गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे, सेसं जहा वग्गुलीए। से जहानामए बीयंबीयगसउणे सिया, दो वि पाए समतुरंगेमाणे-समतुरंगेमाणे गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे, सेसं तं चेव। से जहानामए पक्खिविरालए सिया, रुक्खाओ रुक्खं डेवेमाणे-डेवेमाणे गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे, सेस तं चेव। से जहानामए जीवंजीवगसउणे सिया, दो वि पाए समतुरंगेमाणे-समतुरंगेमाणे गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे, सेसं तं चेव। से जहानामए हंसे सिया, तीराओ तीरं अभिरममाणे-अभिरममाणे गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे वि भाविअप्पा हंसकिच्चगएणं अप्पाणेणं, तं चेव। से जहानामए समुद्दवायसए सिया, बीईओ बीइं डेवेमाणे-डेवेमाणे गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे, तहेव। से जहानामए केइ पुरिसे चक्कं गहाय गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे वि भाविअप्पा चक्कहत्थकिच्चगएणं अप्पाणेणं, सेसं जहा केयाघडियाए। एवं छत्तं, एवं चम्मं। से जहानामए केइ पुरिसे रयणं गहाय गच्छेज्जा, एवं चेव। एवं वइरं, वेरुलियं जाव रिट्ठं। एवं उप्पलहत्थगं, एवं पउमहत्थगं, कुमुदहत्थगं, नलिणहत्थगं, सुभगहत्थगं, सुगंधियहत्थगं, पोंडरीयहत्थगं, महापोंडरीयहत्थगं, सयपत्तहत्थगं, से जहानामए केइ पुरिसे सहस्सपत्तगं गहाय गच्छेज्जा, एवं चेव। से जहानामए केइ पुरिसे भिसं अवद्दालिय-अवद्दालिय गच्छेज्जा, एवामेव अनगारे वि भिसकिच्चगएणं अप्पाणेणं तं चेव। से जहानामए मुणालिया सिया, उदगंसि कायं उम्मज्जिया-उम्मज्जिया चिट्ठेज्जा, एवामेव, सेसं जहा वग्गुलीए। से जहानामए वनसंडे सिया–किण्हे किण्होभासे जाव महामेहनिकुरंबभूए, पासादीए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे, एवामेव अनगारे वि भाविअप्पा वणसंडकिच्चगएणं अप्पाणेणं उड्ढं वेहासं उप्पएज्जा? सेसं तं चेव। से जहानामए पुक्खरणी सिया–चउक्कोणा, समतीरा, अणुपुव्वसुजायवप्पगंभीरसीयलजला जाव सद्दुन्नइयमहुरसरणादिया पासादीया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा, एवामेव अनगारे वि भाविअप्पा पोक्खरणीकिच्चगएणं अप्पाणेणं उड्ढं वेहासं उप्पएज्जा? हंता उप्पएज्जा। अनगारे णं भंते! भाविअप्पा केवतियाइं पभू पोक्खरणीकिच्चगयाइं रूवाइं विउव्वित्तए? सेसं तं चेव जाव विउव्विस्सति वा। से भंते! किं मायी विउव्वति? अमायी विउव्वति? गोयमा! मायी विउव्वति, नो अमायी विउव्वति। मायी णं तस्स ठाणस्स अनालोइय पडिक्कंते कालं करेइ, नत्थि तस्स आराहणा। अमायी णं तस्स ठाणस्स आलोइय-पडिक्कंते कालं करेइ, अत्थि तस्स आराहणा। सेवं भंते! सेवं भंते! त्ति जाव विहरइ।
Sutra Meaning : રાજગૃહમાં યાવત્‌ આ પ્રમાણે કહ્યું – જેમાં કોઈ પુરુષ દોરીથી બાંધેલ ઘડી લઈને ચાલે, શું તે રીતે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ દોરીથી બાંધેલી ઘડી સ્વયં હાથમાં લઈને ઊંચે આકાશમાં ઊડી શકે છે ? હા, ગૌતમ ! ઊડી શકે છે. ભગવન્‌ ! ભાવિતાત્મા અણગાર દોરીથી બાંધેલ ઘડી હાથમાં લઈને કેટલા રૂપો વિકુર્વવા સમર્થ છે ? ગૌતમ! જેમ કોઈ યુવતિને યુવાન હાથમાં હાથ લઈને૦ એ રીતે જેમ ત્રીજા શતકના પાંચમા ઉદ્દેશામાં કહ્યું છે, તેમ યાવત્‌ સંપ્રાપ્તિથી વિકુર્વેલ નથી, વિકુર્વતો નથી અને વિકુર્વશે નહીં. જેમ કોઈ પુરુષ સોનાની પેટી લઈને ચાલે છે, એ પ્રમાણે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ સુવર્ણપેટી હાથમાં લઈને સ્વયં ઊડે ? આદિ પૂર્વવત્‌. એ પ્રમાણે સોનાની, રત્નની, વજ્રની, વસ્ત્રની, આભરણની પેટી. એ પ્રમાણે – વાંસ, શુંબ, ચર્મ, કંબલની ચટ્ટાઈ. એ પ્રમાણે લોઢા, તાંબા, કલઈ, શીશા, સુવર્ણ, વજ્રનો ભાર લઈને૦ ઇત્યાદિ પ્રશ્નોત્તર કરવા.. જેમ કોઈ વલ્ગુલી હોય, બંને પગ લટકાવી – લટકાવી પગ ઊંચે અને મસ્તક નીચુ કરીને રહે, શું એ રીતે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ વલ્ગુલી માફક રૂપ વિકુર્વીને સ્વયં આકાશમાં ઊંચે ઊડે ? હા, ઊડે. આ પ્રમાણે યજ્ઞોપવિતની વક્તવ્યતા કહેવી. યાવત્‌ વિકુર્વશે નહીં. જેમ કોઈ જલૌકા હોય, પોતાની કાયાને ઉત્પ્રેરિત કરીને પાણીમાં ચાલે છે. એ પ્રમાણે વલ્ગુલીવત્‌ જાણવુ. જેમ કોઈ બીજંબીજ પક્ષી પોતાના બંને પગ ઘોડાની માફક એક સાથે ઉઠાવીને ચાલે છે, એ પ્રમાણે અણગારાદિ પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ પક્ષીબિડાલક, એક વૃક્ષથી બીજા વૃક્ષે કૂદતા કૂદતા જાય, તે પ્રમાણે અણગાર૦ બાકી પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ જીવંજીવક પક્ષી, પોતાના બંને પગ ઘોડાની માફક ઉઠાવી – ઉઠાવી ચાલે, એ પ્રમાણે અણગાર૦ બાકી પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ હંસ એકથી બીજા કિનારે ક્રીડા કરતો – કરતો ચાલ્યો જાય છે, એ પ્રમાણે અણગાર૦ હંસવત્‌ વિકુર્વણા આદિ પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ સમુદ્રી કાગડો એકથી બીજી લહેરને અતિક્રમતો ચાલ્યો જાય, એ પ્રમાણે પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ પુરુષ ચક્રને લઈને ચાલે, એ પ્રમાણે ભાવિતાત્મા અણગાર આદિ ઘડી માફક કહેવું. એ પ્રમાણે છત્ર, ચામરના વિષયમાં કથન કરવું. જેમ કોઈ પુરુષ રત્નને લઈને ચાલે એ રીતે વજ્ર, વૈડૂર્ય યાવત્‌ રિષ્ટ. એ રીતે ઉત્પલ, પદ્મ, કુમુદ હાથમાં લઈને, એ પ્રમાણે યાવત્‌ કોઈ પુરુષ સહસ્રપત્ર લઈને ચાલે, એ રીતે પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ પુરુષ કમળની ડાંડીને તોડતો – તોડતો ચાલે એ પ્રમાણે અણગાર પણ સ્વયં આવુ રૂપ વિકુર્વી આદિ પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ મૃણાલિકા હોય, પોતાની કાયાને પાણીમાં ડૂબાડી રાખીને રહે, એ પ્રમાણે૦ બાકીનું વલ્ગુલીવત્‌ કહેવું. જેમ કોઈ વનખંડ હોય, જે કાળું, કાળા પ્રકાશવાળું યાવત્‌ મહામેઘ સમાન પ્રસાદીય હોય, એ રીતે ભાવિતાત્મા અણગાર વનખંડ સમાન વિકુર્વણા કરીને આકાશમાં ઊડે ? આદિ પૂર્વવત્‌. જેમ કોઈ પુષ્કરણી હોય, ચતુષ્કોણ અને સમતીર હોય અનુક્રમે સુજાત યાવત્‌ વિવિધ પક્ષીના મધુર સ્વરાદિથી યુક્ત અને પ્રાસાદીયાદિ હોય, એ રીતે ભાવિતાત્મા અણગાર પણ પુષ્કરણી સમાન વિકુર્વણા કરીને પોતાને ઊંચે આકાશમાં ઉડાડે ? હા, ઉડાડે. ભગવન્‌ ! ભાવિતાત્મા અણગાર પુષ્કરણી સમાન કેટલા રૂપો વિકુર્વી શકે ? બાકી બધું પૂર્વવત્‌. યાવત્‌ તે વિકુર્વશે નહીં. ભગવન્‌ ! પૂર્વોક્ત રૂપ શું માયી વિકુર્વે કે અમાયી ? ગૌતમ ! માયી વિકુર્વે, અમાયી નહીં. માયી તે સ્થાનની આલોચના કર્યા વિના૦ એ રીતે જેમ ત્રીજા શતકના ચોથા ઉદ્દેશામાં કહ્યું તેમ યાવત્‌ તેને આરાધના છે. ભગવન્‌ ! તે એમ જ છે, એમ જ છે.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] rayagihe java evam vayasi–se jahanamae kei purise keyaghadiyam gahaya gachchhejja, evameva anagare vi bhaviyappa keyaghadiyakichchahatthagaenam appanenam uddham vehasam uppaejja? Hamta uppaejja. Anagare nam bhamte! Bhaviyappa kevatiyaim pabhu keyaghadiyakichchahatthagayaim ruvaim viuvvittae? Goyama! Se jahanamae juvatim juvane hatthenam hatthe genhejja, chakkassa va nabhi aragautta siya, evameva anagare vi bhavi-appa veuvviyasamugghaenam samohannai java pabhu nam goyama! Anagare nam bhaviappa kevalakappam jambuddivam divam bahuhim itthiruvehim ainnam vitikinnam uvatthadam samthadam phudam avagadhavagadham karettae. Esa nam goyama! Anagarassa bhaviappano ayameyaruve visae, visayamette buie, no cheva nam sampattie viuvvimsu va viuvvati va viuvvissati va. Se jahanamae kei purise hirannapelam gahaya gachchhejja, evameva anagare vi bhaviyappa hirannapelahatthakichchagaenam appanenam uddham vehasam uppaejja? Sesam tam cheva evam suvannapelam, evam rayanapelam, vairapelam, vatthapelam, abharanapelam, evam viyalakadam, sumbakadam, chammakadam, kambalakadam, evam ayabharam, tambabharam, tauyabharam, sosagabharam, hirannabharam, suvannabharam, vairabharam. Se jahanamae vaggulo siya, do vi pae ullambiya-ullambiya uddhampada ahosira chitthejja, evameva anagare vi bhaviappa vaggulikichchagaenam appanenam uddham vehasam uppaejja? Evam jannovaiyavattavvaya bhaniyavva java viuvvissati va. Se jahanamae jaloya siya, udagamsi kayam uvvihiya-uvvihiya gachchhejja, evameva anagare, sesam jaha vaggulie. Se jahanamae biyambiyagasaune siya, do vi pae samaturamgemane-samaturamgemane gachchhejja, evameva anagare, sesam tam cheva. Se jahanamae pakkhiviralae siya, rukkhao rukkham devemane-devemane gachchhejja, evameva anagare, sesa tam cheva. Se jahanamae jivamjivagasaune siya, do vi pae samaturamgemane-samaturamgemane gachchhejja, evameva anagare, sesam tam cheva. Se jahanamae hamse siya, tirao tiram abhiramamane-abhiramamane gachchhejja, evameva anagare vi bhaviappa hamsakichchagaenam appanenam, tam cheva. Se jahanamae samuddavayasae siya, biio biim devemane-devemane gachchhejja, evameva anagare, taheva. Se jahanamae kei purise chakkam gahaya gachchhejja, evameva anagare vi bhaviappa chakkahatthakichchagaenam appanenam, sesam jaha keyaghadiyae. Evam chhattam, evam chammam. Se jahanamae kei purise rayanam gahaya gachchhejja, evam cheva. Evam vairam, veruliyam java rittham. Evam uppalahatthagam, evam paumahatthagam, kumudahatthagam, nalinahatthagam, subhagahatthagam, sugamdhiyahatthagam, pomdariyahatthagam, mahapomdariyahatthagam, sayapattahatthagam, se jahanamae kei purise sahassapattagam gahaya gachchhejja, evam cheva. Se jahanamae kei purise bhisam avaddaliya-avaddaliya gachchhejja, evameva anagare vi bhisakichchagaenam appanenam tam cheva. Se jahanamae munaliya siya, udagamsi kayam ummajjiya-ummajjiya chitthejja, evameva, sesam jaha vaggulie. Se jahanamae vanasamde siya–kinhe kinhobhase java mahamehanikurambabhue, pasadie darisanijje abhiruve padiruve, evameva anagare vi bhaviappa vanasamdakichchagaenam appanenam uddham vehasam uppaejja? Sesam tam cheva. Se jahanamae pukkharani siya–chaukkona, samatira, anupuvvasujayavappagambhirasiyalajala java saddunnaiyamahurasaranadiya pasadiya darisanijja abhiruva padiruva, evameva anagare vi bhaviappa pokkharanikichchagaenam appanenam uddham vehasam uppaejja? Hamta uppaejja. Anagare nam bhamte! Bhaviappa kevatiyaim pabhu pokkharanikichchagayaim ruvaim viuvvittae? Sesam tam cheva java viuvvissati va. Se bhamte! Kim mayi viuvvati? Amayi viuvvati? Goyama! Mayi viuvvati, no amayi viuvvati. Mayi nam tassa thanassa analoiya padikkamte kalam karei, natthi tassa arahana. Amayi nam tassa thanassa aloiya-padikkamte kalam karei, atthi tassa arahana. Sevam bhamte! Sevam bhamte! Tti java viharai.
Sutra Meaning Transliteration : Rajagrihamam yavat a pramane kahyum – jemam koi purusha dorithi bamdhela ghadi laine chale, shum te rite bhavitatma anagara pana dorithi bamdheli ghadi svayam hathamam laine umche akashamam udi shake chhe\? Ha, gautama ! Udi shake chhe. Bhagavan ! Bhavitatma anagara dorithi bamdhela ghadi hathamam laine ketala rupo vikurvava samartha chhe\? Gautama! Jema koi yuvatine yuvana hathamam hatha laine0 e rite jema trija shatakana pamchama uddeshamam kahyum chhe, tema yavat sampraptithi vikurvela nathi, vikurvato nathi ane vikurvashe nahim. Jema koi purusha sonani peti laine chale chhe, e pramane bhavitatma anagara pana suvarnapeti hathamam laine svayam ude\? Adi purvavat. E pramane sonani, ratnani, vajrani, vastrani, abharanani peti. E pramane – vamsa, shumba, charma, kambalani chattai. E pramane lodha, tamba, kalai, shisha, suvarna, vajrano bhara laine0 ityadi prashnottara karava.. Jema koi valguli hoya, bamne paga latakavi – latakavi paga umche ane mastaka nichu karine rahe, shum e rite bhavitatma anagara pana valguli maphaka rupa vikurvine svayam akashamam umche ude\? Ha, ude. A pramane yajnyopavitani vaktavyata kahevi. Yavat vikurvashe nahim. Jema koi jalauka hoya, potani kayane utprerita karine panimam chale chhe. E pramane valgulivat janavu. Jema koi bijambija pakshi potana bamne paga ghodani maphaka eka sathe uthavine chale chhe, e pramane anagaradi purvavat. Jema koi pakshibidalaka, eka vrikshathi bija vrikshe kudata kudata jaya, te pramane anagara0 baki purvavat. Jema koi jivamjivaka pakshi, potana bamne paga ghodani maphaka uthavi – uthavi chale, e pramane anagara0 baki purvavat. Jema koi hamsa ekathi bija kinare krida karato – karato chalyo jaya chhe, e pramane anagara0 hamsavat vikurvana adi purvavat. Jema koi samudri kagado ekathi biji laherane atikramato chalyo jaya, e pramane purvavat. Jema koi purusha chakrane laine chale, e pramane bhavitatma anagara adi ghadi maphaka kahevum. E pramane chhatra, chamarana vishayamam kathana karavum. Jema koi purusha ratnane laine chale e rite vajra, vaidurya yavat rishta. E rite utpala, padma, kumuda hathamam laine, e pramane yavat koi purusha sahasrapatra laine chale, e rite purvavat. Jema koi purusha kamalani damdine todato – todato chale e pramane anagara pana svayam avu rupa vikurvi adi purvavat. Jema koi mrinalika hoya, potani kayane panimam dubadi rakhine rahe, e pramane0 bakinum valgulivat kahevum. Jema koi vanakhamda hoya, je kalum, kala prakashavalum yavat mahamegha samana prasadiya hoya, e rite bhavitatma anagara vanakhamda samana vikurvana karine akashamam ude\? Adi purvavat. Jema koi pushkarani hoya, chatushkona ane samatira hoya anukrame sujata yavat vividha pakshina madhura svaradithi yukta ane prasadiyadi hoya, e rite bhavitatma anagara pana pushkarani samana vikurvana karine potane umche akashamam udade\? Ha, udade. Bhagavan ! Bhavitatma anagara pushkarani samana ketala rupo vikurvi shake\? Baki badhum purvavat. Yavat te vikurvashe nahim. Bhagavan ! Purvokta rupa shum mayi vikurve ke amayi\? Gautama ! Mayi vikurve, amayi nahim. Mayi te sthanani alochana karya vina0 e rite jema trija shatakana chotha uddeshamam kahyum tema yavat tene aradhana chhe. Bhagavan ! Te ema ja chhe, ema ja chhe.