Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103931
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-८

 Translated Chapter :

શતક-૮
Section : उद्देशक-२ आराधना Translated Section : ઉદ્દેશક-૨ આરાધના
Sutra Number : 431 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] कतिविहा णं भंते! आराहणा पन्नत्ता? गोयमा! तिविहा आराहणा पन्नत्ता, तं जहा–नाणाराहणा, दंसणाराहणा, चरित्ताराहणा। नाणाराहणा णं भंते! कतिविहा पन्नत्ता? गोयमा! तिविहा पन्नत्ता, तं जहा–उक्कोसिया, मज्झिमा, जहन्ना। दंसणाराहणा णं भंते! कतिविहा पन्नत्ता? गोयमा! तिविहा पन्नत्ता, तं जहा–उक्कोसिया, मज्झिमा, जहन्ना। चरित्ताराहणा णं भंते! कतिविहा पन्नत्ता? गोयमा! तिविहा पन्नत्ता, तं जहा–उक्कोसिया, मज्झिमा, जहन्ना। जस्स णं भंते! उक्कोसिया नाणाराहणा तस्स उक्कोसिया दंसणाराहणा? जस्स उक्कोसिया दंसणाराहणा तस्स उक्कोसिया नाणाराहणा? गोयमा! जस्स उक्कोसिया नाणाराहणा तस्स दंसणाराहणा उक्कोसा वा अजहण्णुक्कोसा वा। जस्स पुण उक्कोसिया दंसणाराहणा तस्स नाणाराहणा उक्कोसा वा, जहन्ना वा, अजहन्नमनुक्कोसा वा। जस्स णं भंते! उक्कोसिया नाणाराहणा तस्स उक्कोसिया चरित्ताराहणा? जस्स उक्कोसिया चरित्ताराहणा तस्स उक्कोसिया नाणाराहणा? गोयमा! जस्स उक्कोसिया नाणाराहणा तस्स चरित्ताराहणा उक्कोसा वा अजहण्णुक्कोसा वा। जस्स पुण उक्कोसिया चरित्ताराहणा तस्स नाणाराहणा उक्कोसा वा, जहन्ना वा, अजहन्नम-नुक्कोसा वा। जस्स णं भंते! उक्कोसिया दंसणाराहणा तस्स उक्कोसिया चरित्ताराहणा? जस्स उक्कोसिया चरित्ताराहणा तस्स उक्कोसिया दंसणाराहणा? गोयमा! जस्स उक्कोसिया दंसणाराहणा तस्स चरित्ताराहणा उक्कोसा वा, जहन्ना वा, अजहन्नमणुक्कोसा वा। जस्स पुण उक्कोसिया चरित्ताराहणा तस्स दंसणाराहणा नियमा उक्कोसा। उक्कोसियण्णं भंते! नाणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तेणेव भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, अत्थेगतिए कप्पोवएसु वा कप्पातीएसु वा उववज्जति। उक्कोसियण्णं भंते! दंसणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तेणेव भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, अत्थेगतिए कप्पोवएसु वा कप्पातीएसु वा उववज्जति। उक्कोसियण्णं भंते! चरित्ताराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तेणेव भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, अत्थेगतिए कप्पातीएसु उववज्जति। मज्झिमियण्णं भंते! नाणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए दोच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, तच्चं पुण भवग्गहणं नाइक्कमइ। मज्झिमियण्णं भंते! दंसणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए दोच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, तच्चं पुण भवग्गहणं नाइक्कमइ। मज्झिमियण्णं भंते! चरित्ताराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए दोच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, तच्चं पुण भवग्गहणं नाइक्कमइ। जहन्नियण्णं भंते! नाणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, सत्तट्ठ भवग्गहणाइं पुण नाइक्कमइ। जहन्नियण्णं भंते! दंसणाराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, सत्तट्ठ भवग्गहणाइं पुण नाइक्कमइ। जहन्नियण्णं भंते! चरित्ताराहणं आराहेत्ता कतिहिं भवग्गहणेहिं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति? गोयमा! अत्थेगतिए तच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झति जाव सव्वदुक्खाणं अंतं करेति, सत्तट्ठ भवग्गहणाइं पुण नाइक्कमइ।
Sutra Meaning : ભગવન્‌ ! આરાધના કેટલા ભેદે છે ? ગૌતમ ! ત્રણ ભેદ. તે આ – જ્ઞાનારાધના, દર્શનારાધના, ચારિત્રારાધના. ભગવન્‌ ! જ્ઞાનારાધના કેટલા ભેદે છે ? ગૌતમ ! ત્રણ ભેદે. તે આ – ઉત્કૃષ્ટા, મધ્યમા, જઘન્યા. ભગવન્‌ ! દર્શનારાધના કેટલા ભેદે છે ? એ રીતે ત્રણ ભેદે જ છે. ચારિત્રારાધના પણ એ પ્રમાણે જ છે. ભગવન્‌ ! જેને ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના હોય તેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના હોય અને જેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના હોય તેને ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના છે ? ગૌતમ ! જેને ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના છે, તેને દર્શનારાધના ઉત્કૃષ્ટા કે મધ્યમા છે અને જેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના, તેને જ્ઞાનારાધના ઉત્કૃષ્ટા કે મધ્યમા છે. ભગવન્‌ ! જેને ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના તેને ઉત્કૃષ્ટા ચારિત્રારાધના હોય. જેને ઉત્કૃષ્ટા ચારિત્રારાધના હોય તેને ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના હોય? જેમ ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના અને દર્શનારાધના કહી, તેમ ઉત્કૃષ્ટા જ્ઞાનારાધના અને ચારિત્રારાધના કહેવી. ભગવન્‌ ! જેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના હોય તેને ઉત્કૃષ્ટા ચારિત્રારાધનાહોય અને જેને ઉત્કૃષ્ટા ચારિત્રારાધના તેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના હોય? ગૌતમ ! જેને ઉત્કૃષ્ટા દર્શનારાધના હોય તેને ચારિત્રારાધના ઉત્કૃષ્ટા, મધ્યમા કે જઘન્યા હોય. જેને ઉત્કૃષ્ટા ચારિત્રારાધના હોય તેને દર્શનારાધના નિયમા ઉત્કૃષ્ટા હોય. ભગવન્‌ ! જે જીવ જ્ઞાનની ઉત્કૃષ્ટ આરાધના કરે છે તે જીવ કેટલા ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ દુઃખનો અંત કરે ? ગૌતમ ! કેટલાક તે જ ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે, કેટલાક બે ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે. કેટલાક કલ્પોપપન્નક કે કલ્પાતીતમાં જાય. ભગવન્‌ ! જે જીવ દર્શનની ઉત્કૃષ્ટ આરાધના કરે છે તે કેટલા ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ દુઃખનો અંત કરે ? ગૌતમ ! કેટલાક તે જ ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે, કેટલાક બે ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે. કેટલાક કલ્પોપપન્નક કે કલ્પાતીતમાં જાય. ભગવન્‌ ! જે જીવ ચારિત્રની ઉત્કૃષ્ટ આરાધના કરે છે તે કેટલા ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ દુઃખનો અંત કરે ? ગૌતમ ! ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન આરાધના મુજબ જાણવું. વિશેષ એ કે કેટલાક કલ્પાતીતમાં ઉપજે છે. ભગવન્‌ ! મધ્યમા જ્ઞાન આરાધના આરાધીને કેટલા ભવગ્રહણ થકી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે ? ગૌતમ ! કેટલાક બે ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે. ફરી ત્રીજો ભવ અતિક્રમતા નથી. ભગવન્‌ ! મધ્યમા દર્શનારાધના આરાધીને ? પૂર્વવત્‌. એ પ્રમાણે મધ્યમા ચારિત્રારાધનામાં પણ જાણવું. ભગવન્‌ ! જઘન્યા જ્ઞાનારાધના આરાધીને કેટલા ભવગ્રહણથી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે ? ગૌતમ ! કેટલાક ત્રણ ભવગ્રહણ થકી સિદ્ધ થાય યાવત્‌ અંત કરે. પણ સાત – આઠ ભવગ્રહણને અતિક્રમતા નથી. એ પ્રમાણે જઘન્યા દર્શનારાધના અને જઘન્યા ચારિત્રારાધના જાણવી.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] kativiha nam bhamte! Arahana pannatta? Goyama! Tiviha arahana pannatta, tam jaha–nanarahana, damsanarahana, charittarahana. Nanarahana nam bhamte! Kativiha pannatta? Goyama! Tiviha pannatta, tam jaha–ukkosiya, majjhima, jahanna. Damsanarahana nam bhamte! Kativiha pannatta? Goyama! Tiviha pannatta, tam jaha–ukkosiya, majjhima, jahanna. Charittarahana nam bhamte! Kativiha pannatta? Goyama! Tiviha pannatta, tam jaha–ukkosiya, majjhima, jahanna. Jassa nam bhamte! Ukkosiya nanarahana tassa ukkosiya damsanarahana? Jassa ukkosiya damsanarahana tassa ukkosiya nanarahana? Goyama! Jassa ukkosiya nanarahana tassa damsanarahana ukkosa va ajahannukkosa va. Jassa puna ukkosiya damsanarahana tassa nanarahana ukkosa va, jahanna va, ajahannamanukkosa va. Jassa nam bhamte! Ukkosiya nanarahana tassa ukkosiya charittarahana? Jassa ukkosiya charittarahana tassa ukkosiya nanarahana? Goyama! Jassa ukkosiya nanarahana tassa charittarahana ukkosa va ajahannukkosa va. Jassa puna ukkosiya charittarahana tassa nanarahana ukkosa va, jahanna va, ajahannama-nukkosa va. Jassa nam bhamte! Ukkosiya damsanarahana tassa ukkosiya charittarahana? Jassa ukkosiya charittarahana tassa ukkosiya damsanarahana? Goyama! Jassa ukkosiya damsanarahana tassa charittarahana ukkosa va, jahanna va, ajahannamanukkosa va. Jassa puna ukkosiya charittarahana tassa damsanarahana niyama ukkosa. Ukkosiyannam bhamte! Nanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie teneva bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, atthegatie kappovaesu va kappatiesu va uvavajjati. Ukkosiyannam bhamte! Damsanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie teneva bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, atthegatie kappovaesu va kappatiesu va uvavajjati. Ukkosiyannam bhamte! Charittarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie teneva bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, atthegatie kappatiesu uvavajjati. Majjhimiyannam bhamte! Nanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie dochchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, tachcham puna bhavaggahanam naikkamai. Majjhimiyannam bhamte! Damsanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie dochchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, tachcham puna bhavaggahanam naikkamai. Majjhimiyannam bhamte! Charittarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie dochchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, tachcham puna bhavaggahanam naikkamai. Jahanniyannam bhamte! Nanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie tachchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, sattattha bhavaggahanaim puna naikkamai. Jahanniyannam bhamte! Damsanarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie tachchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, sattattha bhavaggahanaim puna naikkamai. Jahanniyannam bhamte! Charittarahanam arahetta katihim bhavaggahanehim sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti? Goyama! Atthegatie tachchenam bhavaggahanenam sijjhati java savvadukkhanam amtam kareti, sattattha bhavaggahanaim puna naikkamai.
Sutra Meaning Transliteration : Bhagavan ! Aradhana ketala bhede chhe\? Gautama ! Trana bheda. Te a – jnyanaradhana, darshanaradhana, charitraradhana. Bhagavan ! Jnyanaradhana ketala bhede chhe\? Gautama ! Trana bhede. Te a – utkrishta, madhyama, jaghanya. Bhagavan ! Darshanaradhana ketala bhede chhe\? E rite trana bhede ja chhe. Charitraradhana pana e pramane ja chhe. Bhagavan ! Jene utkrishta jnyanaradhana hoya tene utkrishta darshanaradhana hoya ane jene utkrishta darshanaradhana hoya tene utkrishta jnyanaradhana chhe\? Gautama ! Jene utkrishta jnyanaradhana chhe, tene darshanaradhana utkrishta ke madhyama chhe ane jene utkrishta darshanaradhana, tene jnyanaradhana utkrishta ke madhyama chhe. Bhagavan ! Jene utkrishta jnyanaradhana tene utkrishta charitraradhana hoya. Jene utkrishta charitraradhana hoya tene utkrishta jnyanaradhana hoya? Jema utkrishta jnyanaradhana ane darshanaradhana kahi, tema utkrishta jnyanaradhana ane charitraradhana kahevi. Bhagavan ! Jene utkrishta darshanaradhana hoya tene utkrishta charitraradhanahoya ane jene utkrishta charitraradhana tene utkrishta darshanaradhana hoya? Gautama ! Jene utkrishta darshanaradhana hoya tene charitraradhana utkrishta, madhyama ke jaghanya hoya. Jene utkrishta charitraradhana hoya tene darshanaradhana niyama utkrishta hoya. Bhagavan ! Je jiva jnyanani utkrishta aradhana kare chhe te jiva ketala bhavagrahanathi siddha thaya yavat duhkhano amta kare\? Gautama ! Ketalaka te ja bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare, ketalaka be bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare. Ketalaka kalpopapannaka ke kalpatitamam jaya. Bhagavan ! Je jiva darshanani utkrishta aradhana kare chhe te ketala bhavagrahanathi siddha thaya yavat duhkhano amta kare\? Gautama ! Ketalaka te ja bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare, ketalaka be bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare. Ketalaka kalpopapannaka ke kalpatitamam jaya. Bhagavan ! Je jiva charitrani utkrishta aradhana kare chhe te ketala bhavagrahanathi siddha thaya yavat duhkhano amta kare\? Gautama ! Utkrishta jnyana aradhana mujaba janavum. Vishesha e ke ketalaka kalpatitamam upaje chhe. Bhagavan ! Madhyama jnyana aradhana aradhine ketala bhavagrahana thaki siddha thaya yavat amta kare\? Gautama ! Ketalaka be bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare. Phari trijo bhava atikramata nathi. Bhagavan ! Madhyama darshanaradhana aradhine\? Purvavat. E pramane madhyama charitraradhanamam pana janavum. Bhagavan ! Jaghanya jnyanaradhana aradhine ketala bhavagrahanathi siddha thaya yavat amta kare\? Gautama ! Ketalaka trana bhavagrahana thaki siddha thaya yavat amta kare. Pana sata – atha bhavagrahanane atikramata nathi. E pramane jaghanya darshanaradhana ane jaghanya charitraradhana janavi.