Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )

Search Details

Mool File Details

Anuvad File Details

Sr No : 1103907
Scripture Name( English ): Bhagavati Translated Scripture Name : ભગવતી સૂત્ર
Mool Language : Ardha-Magadhi Translated Language : Gujarati
Chapter :

शतक-८

 Translated Chapter :

શતક-૮
Section : उद्देशक-६ प्रासुक आहारादि Translated Section : ઉદ્દેશક-૬ પ્રાસુક આહારાદિ
Sutra Number : 407 Category : Ang-05
Gatha or Sutra : Sutra Sutra Anuyog :
Author : Deepratnasagar Original Author : Gandhar
 
Century : Sect : Svetambara1
Source :
 
Mool Sutra : [सूत्र] निग्गंथेण य गाहावइकुलं पिंडवायपडियाए पविट्ठेणं अन्नयरेसु अकिच्चट्ठाणे पडिसेविए, तस्स णं एवं भवति– इहेव ताव अहं एयस्स ठाणस्स आलोएमि, पडिक्कमामि, निंदामि, गरिहामि, विउट्टामि, विसोहेमि, अकरणयाए अब्भुट्ठेमि, अहारियं पायच्छित्तं तवोकम्मं पडिवज्जामि, तओ पच्छा थेराणं अंतियं आलोएस्सामि जाव तवोकम्मं पडिवज्जिस्सामि। १. से य संपट्ठिए असंपत्ते, थेरा य पुव्वामेव अमुहा सिया। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। २. से य संपट्ठिए असंपत्ते, अप्पणा य पुव्वामेव अमुहे सिया। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ३. से य संपट्ठिए असंपत्ते, थेरा य कालं करेज्जा। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ४. से य संपट्ठिए असंपत्ते, अप्पणा य पुव्वामेव कालं करेज्जा। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ५. से य संपट्ठिए संपत्ते, थेरा य अमुहा सिया। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ६. से य संपट्ठिए संपत्ते अप्पणा य अमुहे सिया। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ७. से य संपट्ठिए संपत्ते, थेरा य कालं करेज्जा। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। ८. से य संपट्ठिए संपत्ते अप्पणा य कालं करेज्जा। से णं भंते! किं आराहए? विराहए? गोयमा! आराहए, नो विराहए। निग्गंथेण य बहिया वियारभूमिं वा विहारभूमिं वा निक्खंतेणं अन्नयरेसु अकिच्चट्ठाणे पडिसेविए, तस्स णं एवं भवति–इहेव ताव अहं एयस्स ठाणस्स आलोएमि–एवं एत्थ वि ते चेव अट्ठ आलावगा भाणियव्वा जाव नो विराहए। निग्गंथेण य गामानुगामं दूइज्जमाणेणं अन्नयरेसु अकिच्चट्ठाणे पडिसेविए, तस्स णं एवं भवइ–इहेव ताव अहं एयस्स ठाणस्स आलोएमि–एवं एत्थ वि ते चेव अट्ठ आलावगा भाणियव्वा जाव नो विराहए। निग्गंथीए य गाहावइकुलं पिंडवायपडियाए अनुपविट्ठाए अन्नयरेसु अकिच्चट्ठाणे पडिसेविए, तीसे णं एवं भवइ– इहेव ताव अहं एयस्स ठाणस्स आलोएमि जाव तवोकम्मं पडिवज्जामि; तओ पच्छा पवत्तिणीए अंतियं आलोएस्सामि जाव तवोकम्मं पडिवज्जिस्सामि। सा य संपट्ठिया असंपत्ता, पवत्तिणी य अमुहा सिया। सा णं भंते! किं आराहिया? विराहिया? गोयमा! आराहिया, नो विराहिया। सा य संपट्ठिया जहा निग्गंथस्स तिन्नि गमा भणिया एवं निग्गंथीए वि तिन्नि आलावगा भाणियव्वा जाव आराहिया, नो विराहिया। से केणट्ठेण भंते! एवं वुच्चइ–आराहए? नो विराहए? गोयमा! से जहानामए केइ पुरिसे एगं महं उण्णालोमं वा, गयलोमं वा, सणलोमं वा, कप्पासलोमं वा, तणसूयं वा दुहा वा तिहा वा संखेज्जहा वा छिंदित्ता अगनिकायंसि पक्खिवेज्जा, से नूनं गोयमा! छिज्जमाणे छिन्ने, पक्खिप्पमाणे पक्खित्ते, दज्झमाणे दड्ढे त्ति वत्तव्वं सिया? हंता भगवं! छिज्जमाणे छिण्णे, पक्खिप्पमाणे पक्खित्ते, दज्झमाणे दड्ढे त्ति वत्तव्वं सिया। से जहा वा केइ पुरिसे वत्थं अहतं वा, धोतं वा, तंतुग्गयं वा मंजिट्ठदोणीए पक्खिवेज्जा, से नूनं गोयमा! उक्खिप्पमाणे उक्खित्ते, पक्खिप्पमाणे पक्खित्ते, रज्जमाणे रत्ते त्ति वत्तव्वं सिया? हंता भगवं! उक्खिप्पमाणे उक्खित्ते, पक्खिप्पमाणे पक्खित्ते, रज्जमाणे रत्ते त्ति वत्तव्वं सिया। से तेणट्ठेणं गोयमा! एवं वुच्चइ–आराहए, नो विराहए।
Sutra Meaning : ગૃહસ્થને ઘેર આહાર ગ્રહણાર્થે પ્રવેશેલ નિર્ગ્રન્થ વડે કોઈ અકૃત્ય સ્થાન(મૂળ ગુણાદિ દોષનું) સેવન થયું હોય, તેને એમ થાય કે – હું અહીં જ પહેલા આ સ્થાનને આલોચું, પ્રતિક્રમુ, નિંદુ, ગર્હુ, છેદુ, વિશોધુ, અકૃત્ય ન કરવા અભ્યુદ્યત થાઉં, યથાયોગ્ય પ્રાયશ્ચિત્ત, તપોકર્મ સ્વીકારું, ત્યાર પછી સ્થવિરો પાસે આલોચીશ યાવત્‌ તપકર્મ સ્વીકારીશ. એમ વિચારી... ૧.તે જવાને રવાના થાય, સ્થવિર પાસે પહોંચતા પહેલા તે સ્થવિર ‘મૂક’ થઈ જાય, તો તે નિર્ગ્રન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. ૨. તે નિર્ગ્રન્થ નીકળે, પહોંચ્યા પહેલા, તે પોતે જ ‘મૂક’ થઈ જાય, તો ભગવન્‌ ! તે આરાધક કે વિરાધક? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. ૩. ઉક્ત નિર્ગ્રન્થ, નીકળે, તે પોતે પહોંચે તે પહેલા સ્થવિર કાળ કરી જાય, તો ભગવન્‌ ! તે નિર્ગ્રન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. ૪. ઉક્ત નિર્ગ્રન્થ, આલોચનાર્થે નીકળે, ત્યાં પહોંચતા પહેલા તે નિર્ગ્રન્થ પોતે કાળ કરી જાય તો આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. ૫. ઉક્ત નિર્ગ્રન્થ નીકળે, પહોંચી જાય, પછી સ્થવિર મુંગા થઈ જાય તો, તે નિર્ગ્રન્થ આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી. ૬ થી ૮. ઉક્ત નિર્ગ્રન્થ નીકળે, પહોંચ્યા પછી પોતે જ મુંગો થઈ જાય, ઇત્યાદિ ચાર આલાવા ‘અસંપ્રાપ્ત’ની જેમ અહીં પણ કહેવા. બહાર વિચારભૂમિ કે વિહારભૂમિ માટે નીકળેલ નિર્ગ્રન્થ વડે કોઈ અકૃત્યસ્થાનનું સેવન થઈ જાય, તેને એમ થાય કે પહેલા હું જાતે જ આ સ્થાન આલોચું ઇત્યાદિ આઠ આલાવા ઉપર કહ્યા મુજબ કહેવા. ગ્રામાનુગ્રામ વિચરતા નિર્ગ્રન્થ દ્વારા કોઈ અકૃત્ય સ્થાનનું સેવન થઈ જાય, તેને એમ થાય કે હું અહીં જ તે સ્થાનને આલોચું ઇત્યાદિ ઉપર કહ્યા મુજબ તેના આઠ આલાવા યાવત્‌ વિરાધક નથી, સુધી કહેવા. ગૃહસ્થના કુળમાં આહાર ગ્રહણને માટે પ્રવેશેલ કોઈ સાધ્વી કોઈ અકૃત્ય સ્થાન સેવે, તેણીને એમ થાય કે હું અહીં જ આ સ્થાનને આલોચું યાવત્‌ તપકર્મ અંગીકાર કરું, પછી પ્રવર્તિની પાસે આલોચીશ યાવત્‌ સ્વીકરીશ, તે નીકળે, પહોંચે તે પહેલા પ્રવર્તિની મુંગા થઈ જાય, તો હે ભગવન્‌ ! તે સાધ્વી આરાધક કે વિરાધક ? ગૌતમ ! તે સાધ્વી આરાધક છે. તેણી નીકળે, ઇત્યાદિ નિર્ગ્રન્થમાં કહ્યું તેમ બીજા ત્રણ આલાવા સાધ્વી સંબંધે પણ કહેવા. યાવત્‌ તેણી આરાધક છે, વિરાધક નથી. ભગવન્‌ ! એમ કેમ કહો છો કે – આરાધક છે, વિરાધક નહીં ? ગૌતમ ! જેમ કોઈ પુરુષ, એક મોટા ઘેટાનાં વાળ, હાથીનાં વાળ, સણ કે કપાસના તંતુ, ઘાસના અગ્રભાગના બે, ત્રણ કે સંખ્યાત ટુકડા કરીને અગ્નિકાયમાં નાંખે, તો હે ગૌતમ ! તે ટુકડા છેદાતા છેદ્યા, ફેંકાતા ફેંક્યા, બળતા બળ્યા એમ કહેવાય ? હા, ભગવન્‌ ! તેમ કહેવાય. જો કોઈ પુરુષ નવા કે ધોયેલા કે તંતુગત વસ્ત્રને મજીઠના પાત્રમાં નાંખે તો હે ગૌતમ ! તે વસ્ત્ર તે ઉઠાવતો હોય ત્યારે ઉઠાવ્યુ, નાંખતા નાંખ્યુ, રંગાતા રંગ્યુ એમ કહેવાય ? હા, ભગવન્‌ ! કહેવાય. તે પ્રમાણે હે ગૌતમ ! એમ કહ્યું કે – તે આરાધક થાય છે, વિરાધક થતા નથી.
Mool Sutra Transliteration : [sutra] niggamthena ya gahavaikulam pimdavayapadiyae pavitthenam annayaresu akichchatthane padisevie, tassa nam evam bhavati– iheva tava aham eyassa thanassa aloemi, padikkamami, nimdami, garihami, viuttami, visohemi, akaranayae abbhutthemi, ahariyam payachchhittam tavokammam padivajjami, tao pachchha theranam amtiyam aloessami java tavokammam padivajjissami. 1. Se ya sampatthie asampatte, thera ya puvvameva amuha siya. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 2. Se ya sampatthie asampatte, appana ya puvvameva amuhe siya. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 3. Se ya sampatthie asampatte, thera ya kalam karejja. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 4. Se ya sampatthie asampatte, appana ya puvvameva kalam karejja. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 5. Se ya sampatthie sampatte, thera ya amuha siya. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 6. Se ya sampatthie sampatte appana ya amuhe siya. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 7. Se ya sampatthie sampatte, thera ya kalam karejja. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. 8. Se ya sampatthie sampatte appana ya kalam karejja. Se nam bhamte! Kim arahae? Virahae? Goyama! Arahae, no virahae. Niggamthena ya bahiya viyarabhumim va viharabhumim va nikkhamtenam annayaresu akichchatthane padisevie, tassa nam evam bhavati–iheva tava aham eyassa thanassa aloemi–evam ettha vi te cheva attha alavaga bhaniyavva java no virahae. Niggamthena ya gamanugamam duijjamanenam annayaresu akichchatthane padisevie, tassa nam evam bhavai–iheva tava aham eyassa thanassa aloemi–evam ettha vi te cheva attha alavaga bhaniyavva java no virahae. Niggamthie ya gahavaikulam pimdavayapadiyae anupavitthae annayaresu akichchatthane padisevie, tise nam evam bhavai– iheva tava aham eyassa thanassa aloemi java tavokammam padivajjami; tao pachchha pavattinie amtiyam aloessami java tavokammam padivajjissami. Sa ya sampatthiya asampatta, pavattini ya amuha siya. Sa nam bhamte! Kim arahiya? Virahiya? Goyama! Arahiya, no virahiya. Sa ya sampatthiya jaha niggamthassa tinni gama bhaniya evam niggamthie vi tinni alavaga bhaniyavva java arahiya, no virahiya. Se kenatthena bhamte! Evam vuchchai–arahae? No virahae? Goyama! Se jahanamae kei purise egam maham unnalomam va, gayalomam va, sanalomam va, kappasalomam va, tanasuyam va duha va tiha va samkhejjaha va chhimditta aganikayamsi pakkhivejja, se nunam goyama! Chhijjamane chhinne, pakkhippamane pakkhitte, dajjhamane daddhe tti vattavvam siya? Hamta bhagavam! Chhijjamane chhinne, pakkhippamane pakkhitte, dajjhamane daddhe tti vattavvam siya. Se jaha va kei purise vattham ahatam va, dhotam va, tamtuggayam va mamjitthadonie pakkhivejja, se nunam goyama! Ukkhippamane ukkhitte, pakkhippamane pakkhitte, rajjamane ratte tti vattavvam siya? Hamta bhagavam! Ukkhippamane ukkhitte, pakkhippamane pakkhitte, rajjamane ratte tti vattavvam siya. Se tenatthenam goyama! Evam vuchchai–arahae, no virahae.
Sutra Meaning Transliteration : Grihasthane ghera ahara grahanarthe praveshela nirgrantha vade koi akritya sthana(mula gunadi doshanum) sevana thayum hoya, tene ema thaya ke – hum ahim ja pahela a sthanane alochum, pratikramu, nimdu, garhu, chhedu, vishodhu, akritya na karava abhyudyata thaum, yathayogya prayashchitta, tapokarma svikarum, tyara pachhi sthaviro pase alochisha yavat tapakarma svikarisha. Ema vichari... 1.Te javane ravana thaya, sthavira pase pahomchata pahela te sthavira ‘muka’ thai jaya, to te nirgrantha aradhaka ke viradhaka\? Gautama ! Te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi. 2. Te nirgrantha nikale, pahomchya pahela, te pote ja ‘muka’ thai jaya, to bhagavan ! Te aradhaka ke viradhaka? Gautama ! Te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi. 3. Ukta nirgrantha, nikale, te pote pahomche te pahela sthavira kala kari jaya, to bhagavan ! Te nirgrantha aradhaka ke viradhaka\? Gautama ! Te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi. 4. Ukta nirgrantha, alochanarthe nikale, tyam pahomchata pahela te nirgrantha pote kala kari jaya to aradhaka ke viradhaka\? Gautama ! Te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi. 5. Ukta nirgrantha nikale, pahomchi jaya, pachhi sthavira mumga thai jaya to, te nirgrantha aradhaka ke viradhaka\? Gautama ! Te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi. 6 thi 8. Ukta nirgrantha nikale, pahomchya pachhi pote ja mumgo thai jaya, ityadi chara alava ‘asamprapta’ni jema ahim pana kaheva. Bahara vicharabhumi ke viharabhumi mate nikalela nirgrantha vade koi akrityasthananum sevana thai jaya, tene ema thaya ke pahela hum jate ja a sthana alochum ityadi atha alava upara kahya mujaba kaheva. Gramanugrama vicharata nirgrantha dvara koi akritya sthananum sevana thai jaya, tene ema thaya ke hum ahim ja te sthanane alochum ityadi upara kahya mujaba tena atha alava yavat viradhaka nathi, sudhi kaheva. Grihasthana kulamam ahara grahanane mate praveshela koi sadhvi koi akritya sthana seve, tenine ema thaya ke hum ahim ja a sthanane alochum yavat tapakarma amgikara karum, pachhi pravartini pase alochisha yavat svikarisha, te nikale, pahomche te pahela pravartini mumga thai jaya, to he bhagavan ! Te sadhvi aradhaka ke viradhaka\? Gautama ! Te sadhvi aradhaka chhe. Teni nikale, ityadi nirgranthamam kahyum tema bija trana alava sadhvi sambamdhe pana kaheva. Yavat teni aradhaka chhe, viradhaka nathi. Bhagavan ! Ema kema kaho chho ke – aradhaka chhe, viradhaka nahim\? Gautama ! Jema koi purusha, eka mota ghetanam vala, hathinam vala, sana ke kapasana tamtu, ghasana agrabhagana be, trana ke samkhyata tukada karine agnikayamam namkhe, to he gautama ! Te tukada chhedata chhedya, phemkata phemkya, balata balya ema kahevaya\? Ha, bhagavan ! Tema kahevaya. Jo koi purusha nava ke dhoyela ke tamtugata vastrane majithana patramam namkhe to he gautama ! Te vastra te uthavato hoya tyare uthavyu, namkhata namkhyu, ramgata ramgyu ema kahevaya\? Ha, bhagavan ! Kahevaya. Te pramane he gautama ! Ema kahyum ke – te aradhaka thaya chhe, viradhaka thata nathi.