Sutra Navigation: Bhagavati ( ભગવતી સૂત્ર )
Search Details
Mool File Details |
|
Anuvad File Details |
|
Sr No : | 1103695 | ||
Scripture Name( English ): | Bhagavati | Translated Scripture Name : | ભગવતી સૂત્ર |
Mool Language : | Ardha-Magadhi | Translated Language : | Gujarati |
Chapter : |
शतक-३ |
Translated Chapter : |
શતક-૩ |
Section : | उद्देशक-७ लोकपाल | Translated Section : | ઉદ્દેશક-૭ લોકપાલ |
Sutra Number : | 195 | Category : | Ang-05 |
Gatha or Sutra : | Sutra | Sutra Anuyog : | |
Author : | Deepratnasagar | Original Author : | Gandhar |
Century : | Sect : | Svetambara1 | |
Source : | |||
Mool Sutra : | [सूत्र] कहि णं भंते! सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो वरसिट्ठे नामं महाविमाने पन्नत्ते? गोयमा! सोहम्मवडेंसयस्स महाविमानस्स दाहिणे णं सोहम्मे कप्पे असंखेज्जाइं जोयण-सहस्साइं वीईवइत्ता, एत्थ णं सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो वरसिट्ठे नामं महाविमाने पन्नत्ते–अद्धतेरसजोयणसयसहस्साइं–जहा सोमस्स विमाणं तहा जाव अभिसेओ। रायहानी तहेव जाव पासायपंतीओ। सक्कस्स णं देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो इमे देवा आणा उववाय-वयण-निद्देसे चिट्ठंति, तं जहा–जमकाइया इ वा, जमदेवयकाइया इ वा, पेतकाइया इ वा, पेतदेवयकाइया इ वा, असुरकुमारा, असुरकुमारीओ, कंदप्पा, निरयपाला, अभियोगा– जे यावण्णे तहप्पगारा सव्वे ते तब्भत्तिगा, तप्पक्खिया तब्भारिया सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो आणा-उववाय-वयण-निद्देसे चिट्ठंति। जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणे णं जाइं इमाइं समुप्पज्जंति, तं जहा–डिंबा इ वा, डमरा इ वा, कलहा इ वा, बोला इ वा, खारा इ वा, महाजुद्धा इ वा, महासंगामा इ वा, महासत्थ-निवडणा इ वा, महापुरिसनिवडणा इ वा, महारुहिरनिवडणा इ वा, दुब्भूया इ वा, कुलरोगा इ वा, गामरोगा इ वा, मंडलरोगा इ वा, नगररोगा इ वा, सीसवेयणा इ वा, अच्छिवेयणा इ वा, कण्णवेयणा इ वा, नहवेयणा इ वा, दंतवेयणा इ वा, इंदग्गहा इ वा, खंदग्गहा इ वा, कुमारग्गहा इ वा, जक्खग्गहा इ वा, भूयग्गहा इ वा, एगाहिया इ वा, बेहिया इ वा, तेहिया इ वा, चाउत्थया इ वा, उव्वेयगा इ वा, कासा इ वा, सासाइवा, सोसा इ वा, जरा इ वा, दाहा इ वा, कच्छकोहा इ वा, अजीरगा इ वा, पंडुरोगा इ वा, अरिसा इ वा, भगंदला इ वा, हिययसूला इ वा, मत्थयसूला इ वा, जोणिसूला इ वा, पाससूला इ वा, कुच्छिसूला इ वा, गाममारी इ वा, नगरमारी इ वा, खेडमारी इ वा, कव्वडमारी इ वा, दोणमुह-मारी इ वा, मडंबमारी इ वा, पट्टणमारी इ वा, आसममारी इ वा, संवाहमारी इ वा, सन्निवेसमारी इ वा, पाणक्खया, जनक्खया, धनक्खया, कुलक्खया, वसणब्भूया मणारिया जे यावण्णे तहप्पगारा ण ते सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो अन्नाया अदिट्ठा असुया अमुया अविण्णाया, तेसिं वा जमकाइयाणं देवाणं। सक्कस्स देविंदस्स देवरन्नो जमस्स महारन्नो इमे देवा अहावच्चा अभिण्णाया होत्था, तं जहा– | ||
Sutra Meaning : | સૂત્ર– ૧૯૫. ભગવન્ ! દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના યમ લોકપાલનું વરશિષ્ટ નામે મહાવિમાન ક્યાં આવેલ છે ? ગૌતમ ! સૌધર્માવતંસક મહાવિમાનની દક્ષિણે સૌધર્મકલ્પથી અસંખ્ય હજાર યોજન ગયા પછી શક્રેન્દ્રના યમ લોકપાલનું વરશિષ્ટ નામક મહાવિમાન છે. તે ૧૨|| લાખ યોજન લાંબુ – પહોળું છે, ઇત્યાદિ ‘સોમ’ના વિમાન માફક યાવત્ અભિષેક, રાજધાની, પ્રાસાદ પંક્તિ સંબંધે પણ એ જ રીતે સમજવું. શક્રેન્દ્રના યમ લોકપાલની આજ્ઞામાં યાવત્ આ દેવો રહે છે. તે આ – યમકાયિક, યમદેવકાયિક, પ્રેતકાયિક, પ્રેતદેવકાયિક, અસુરકુમાર, અસુરકુમારી, કંદર્પ, નરકપાલ, અભિયોગો અને તેવા બીજા બધા દેવો તેની ભક્તિવાળા, પક્ષવાળા, અધીન રહેનારા છે. જંબૂદ્વીપના મેરુ પર્વતની દક્ષિણે જે આ ઉત્પન્ન થાય છે – ડિંબ, ડમર, કલહ, બોલ, ખારો, મહાયુદ્ધ, મહા – સંગ્રામ, મહાશસ્ત્રપતન, એ પ્રમાણે મહાપુરુષના મરણ, મહારુધિરનિપાત, દુર્ભૂત, કુલરોગ, ગ્રામ રોગ, મંડળ રોગ, નગર રોગ, શીર્ષવેદના, અક્ષીવેદના, કર્ણ – નખ – દંત વેદના, ઇન્દ્રગ્રાહ, સ્કંદગ્રાહ, કુમારગ્રાહ, યક્ષગ્રાહ, ભૂતગ્રાહ, એક – બે – ત્રણ કે ચાર દિવસે આવતો તાવ, ઉદ્વેગો, ખાંસી, શ્વાસ, સોસ, તાવ, દાહ, કચ્છકોહણ, અજીર્ણ, પાંડુરોગ, હરસ, ભગંદર, હૃદય શૂળ, મસ્તક – યોનિ – પડખા – કુક્ષી શૂળ, ગામ – નગર – ખેડ – કર્બટ – દ્રોણમુખ – મડંબ – પટ્ટણ – આશ્રમ – સંબાહ – સંનિવેશની મરકી, પ્રાણ – ધન – જન – કુલનો ક્ષય, વ્યસનંભૂત અનાર્ય અને તેવા પ્રકારના બીજા બધા પણ, તે શક્રેન્દ્રનો યમ લોકપાલ કે યમકાયિક દેવોથી યાવત્ અજાણ્યા નથી. શક્રેન્દ્રના યમ લોકપાલને આ (નીચે ગાથા ૧૯૬, ૧૯૭માં જણાવેલ) દેવો અપત્યરૂપ અભિમત છે. સૂત્ર– ૧૯૬. અંબ, અંબરીષ, શ્યામ, શબલ, રુદ્ર, ઉપરુદ્ર, કાલ, મહાકાલ, સૂત્ર– ૧૯૭. અસિપત્ર, ધનુષ, કુંભ, વાલુ, વૈતરણી, ખરસ્વર અને મહાઘોષ એ પ્રમાણે પંદર છે. સૂત્ર– ૧૯૮. દેવેન્દ્ર દેવરાજ શક્રના યમ લોકપાલનું આયુષ્ય ત્રિભાગ સહિત એક પલ્યોપમ છે. તેના અપત્યરૂપ અભિમત દેવોનું આયુ એક પલ્યોપમ છે. એવી મહાઋદ્ધિવાળો યાવત્ યમ લોકપાલ છે. સૂત્ર સંદર્ભ– ૧૯૫–૧૯૮ | ||
Mool Sutra Transliteration : | [sutra] kahi nam bhamte! Sakkassa devimdassa devaranno jamassa maharanno varasitthe namam mahavimane pannatte? Goyama! Sohammavademsayassa mahavimanassa dahine nam sohamme kappe asamkhejjaim joyana-sahassaim viivaitta, ettha nam sakkassa devimdassa devaranno jamassa maharanno varasitthe namam mahavimane pannatte–addhaterasajoyanasayasahassaim–jaha somassa vimanam taha java abhiseo. Rayahani taheva java pasayapamtio. Sakkassa nam devimdassa devaranno jamassa maharanno ime deva ana uvavaya-vayana-niddese chitthamti, tam jaha–jamakaiya i va, jamadevayakaiya i va, petakaiya i va, petadevayakaiya i va, asurakumara, asurakumario, kamdappa, nirayapala, abhiyoga– je yavanne tahappagara savve te tabbhattiga, tappakkhiya tabbhariya sakkassa devimdassa devaranno jamassa maharanno ana-uvavaya-vayana-niddese chitthamti. Jambuddive dive mamdarassa pavvayassa dahine nam jaim imaim samuppajjamti, tam jaha–dimba i va, damara i va, kalaha i va, bola i va, khara i va, mahajuddha i va, mahasamgama i va, mahasattha-nivadana i va, mahapurisanivadana i va, maharuhiranivadana i va, dubbhuya i va, kularoga i va, gamaroga i va, mamdalaroga i va, nagararoga i va, sisaveyana i va, achchhiveyana i va, kannaveyana i va, nahaveyana i va, damtaveyana i va, imdaggaha i va, khamdaggaha i va, kumaraggaha i va, jakkhaggaha i va, bhuyaggaha i va, egahiya i va, behiya i va, tehiya i va, chautthaya i va, uvveyaga i va, kasa i va, sasaiva, sosa i va, jara i va, daha i va, kachchhakoha i va, ajiraga i va, pamduroga i va, arisa i va, bhagamdala i va, hiyayasula i va, matthayasula i va, jonisula i va, pasasula i va, kuchchhisula i va, gamamari i va, nagaramari i va, khedamari i va, kavvadamari i va, donamuha-mari i va, madambamari i va, pattanamari i va, asamamari i va, samvahamari i va, sannivesamari i va, panakkhaya, janakkhaya, dhanakkhaya, kulakkhaya, vasanabbhuya manariya je yavanne tahappagara na te sakkassa devimdassa devaranno jamassa maharanno annaya adittha asuya amuya avinnaya, tesim va jamakaiyanam devanam. Sakkassa devimdassa devaranno jamassa maharanno ime deva ahavachcha abhinnaya hottha, tam jaha– | ||
Sutra Meaning Transliteration : | Sutra– 195. Bhagavan ! Devendra devaraja shakrana yama lokapalanum varashishta name mahavimana kyam avela chhe\? Gautama ! Saudharmavatamsaka mahavimanani dakshine saudharmakalpathi asamkhya hajara yojana gaya pachhi shakrendrana yama lokapalanum varashishta namaka mahavimana chhe. Te 12|| lakha yojana lambu – paholum chhe, ityadi ‘soma’na vimana maphaka yavat abhisheka, rajadhani, prasada pamkti sambamdhe pana e ja rite samajavum. Shakrendrana yama lokapalani ajnyamam yavat a devo rahe chhe. Te a – yamakayika, yamadevakayika, pretakayika, pretadevakayika, asurakumara, asurakumari, kamdarpa, narakapala, abhiyogo ane teva bija badha devo teni bhaktivala, pakshavala, adhina rahenara chhe. Jambudvipana meru parvatani dakshine je a utpanna thaya chhe – dimba, damara, kalaha, bola, kharo, mahayuddha, maha – samgrama, mahashastrapatana, e pramane mahapurushana marana, maharudhiranipata, durbhuta, kularoga, grama roga, mamdala roga, nagara roga, shirshavedana, akshivedana, karna – nakha – damta vedana, indragraha, skamdagraha, kumaragraha, yakshagraha, bhutagraha, eka – be – trana ke chara divase avato tava, udvego, khamsi, shvasa, sosa, tava, daha, kachchhakohana, ajirna, pamduroga, harasa, bhagamdara, hridaya shula, mastaka – yoni – padakha – kukshi shula, gama – nagara – kheda – karbata – dronamukha – madamba – pattana – ashrama – sambaha – samniveshani maraki, prana – dhana – jana – kulano kshaya, vyasanambhuta anarya ane teva prakarana bija badha pana, te shakrendrano yama lokapala ke yamakayika devothi yavat ajanya nathi. Shakrendrana yama lokapalane a (niche gatha 196, 197mam janavela) devo apatyarupa abhimata chhe. Sutra– 196. Amba, ambarisha, shyama, shabala, rudra, uparudra, kala, mahakala, Sutra– 197. Asipatra, dhanusha, kumbha, valu, vaitarani, kharasvara ane mahaghosha e pramane pamdara chhe. Sutra– 198. Devendra devaraja shakrana yama lokapalanum ayushya tribhaga sahita eka palyopama chhe. Tena apatyarupa abhimata devonum ayu eka palyopama chhe. Evi mahariddhivalo yavat yama lokapala chhe. Sutra samdarbha– 195–198 |